شماره ۱۴۱۶۹/ت ۵۹۷۷۴هـ – ۱۴۰۱/۱/۳۱
هیأت وزیران در جلسه ۲۸/۱/۱۴۰۱ به پیشنهاد وزارتخانه‌های نیرو و جهادکشاورزی و سازمان برنامه و بودجه کشور و به استناد بند (هـ) تبصره (۸) ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور، آییننامه اجرایی بند مذکور را به شرح تصویب کرد:
ماده ۱ـ در این آییننامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می‌روند:
۱ـ پروانه بهرهبرداری: مجوز استفاده از آب‌های زیرزمینی که توسط وزارت نیرو یا شرکت‌های تابع مطابق ضوابط صادر میشود.
۲ـ محدوده مطالعاتی: کوچکترین واحد مطالعاتی آبشناسی دارای یک یا چند دشت که در حوزه عمل یک یا چند استان قرار گرفته است.
۳ـ کشت غالب: محصول یا محصولاتی که هر ساله حداقل پنجاه و پنج درصد (۵۵%) مساحت کل محصولات کشت شده از اراضی آبخور چاه‌ها را در یک محدوده مطالعاتی شامل میشود.
ماده ۲ـ شرکت مدیریت منابع آب ایران مکلف است حداکثر تا پانزده (۱۵) روز پس از ابلاغ این آییننامه، فهرست تمامی محدوده‌های مطالعاتی کشور، اطلاعات پروانه بهرهبرداری چاه‌های مجاز شامل ساعت کارکرد، حداکثر دبی و حجم برداشت مجاز مندرج در پروانه بهرهبرداری هر محدوده مطالعاتی را در سامانه امور مشترکین (ساماب) درج و امکان دسترسی وزارت جهادکشاورزی و سازمان برنامه و بودجه کشور را به آن فراهم کند.
ماده ۳ـ وزارت جهاد کشاورزی مکلف است بر اساس سالنامه آماری یا هرگونه اطلاعات مستند مرتبط، سطح کشت آبی غالب بر حسب هکتار و نیاز آبی و میانگین عملکرد در واحد سطح کشت غالب را به تفکیک هر شهرستان حداکثر تا یک ماه پس از ابلاغ این آییننامه تعیین کند و در اختیار شرکت مدیریت منابع آب ایران قرار دهد.
تبصره ـ در صورت عدم ارایه اطلاعات مذکور در مهلت مقرر، آخرین سالنامه آماری وزارت جهاد کشاورزی و سند ملی آب ملاک عمل خواهد بود.
ماده ۴ ـ نرخ دریافتی موضوع این آییننامه به ازای هر متر مکعب برداشت آب از آبخوانها تا سقف سیصد (۳۰۰) ریال به صورت زیر تعیین میشود:
“یک درصد (۱%) درآمد هر هکتار کشت غالب در هر شهرستان تقسیم بر میانگین نیاز آبی هر هکتار کشت غالب در همان شهرستان.”
تبصره ۱ـ مجموع مبالغ قابل دریافت برای چاه‌های کشاورزی مجاز فعال که به دستگاه شمارشگر (کنتور) مجهز هستند، بر اساس حجم آب مصرفی در سقف میزان بهرهبرداری مندرج در پروانه بهرهبرداری محاسبه و برای چاه‌های کشاورزی مجاز فعال دارای پروانه بهرهبرداری فاقد دستگاه شمارشگر (کنتور) بر اساس یک و دو دهم (۲/۱) برابر ظرفیت پروانه بهرهبرداری آنها محاسبه خواهد شد.
تبصره ۲ـ ملاک محاسبه و تعیین قیمت محصولاتی که دارای قیمت تضمینی هستند (نظیر گندم، چغندرقند، پنبه، ذرت، برنج، جو، سیب زمینی و پیاز) قیمت مصوب مرجع قانونی ذیربط است. قیمت واحد محصولاتی که دارای قیمت مصوب مرجع قانونی ذیربط نیستند، توسط وزارت جهاد کشاورزی ظرف دو هفته پس از استعلام شرکت مدیریت منابع آب ایران اعلام میشود. در صورت عدم ارایه قیمت در زمان مقرر، قیمت پای مزرعه کشت غالب اعمال خواهد شد.
تبصره ۳ـ سایر مصارف غیرکشاورزی در چاه‌های دارای پروانه بهرهبرداری دو یا چند منظوره، متناسب با سهم آب مصرفی بر‌اساس تعرفه مصوب ابلاغی محاسبه میشود.
تبصره ۴ـ نرخ دریافتی موضوع این آییننامه به ازای هر مترمکعب، در مناطق محروم وکمترتوسعهیافته (بر اساس فهرست پیوست تصویب‌نامه شماره ۷۶۲۵۴/ت۳۶۰۹۵هـ مورخ ۱۰/۴/۱۳۸۸ و اصطلاحات بعدی آن) مشمول تخفیف به میزان پانزده درصد (۱۵%) میشود.
تبصره ۵ ـ نرخ دریافتی موضوع این آییننامه به ازای هر مترمکعب، برای محصولات راهبردی(موضوع ماده (۳۱) قانون افزایش بهره‌وری بخش کشاورزی و منابع طبیعی) مشمول تخفیف به میزان پنجاه درصد (۵۰%) میشود.
تبصره ۶ ـ مجموع تخفیف‌های موضوع تبصره‌های (۴) و (۵) این ماده برای هر چاه حداکثر پنجاه درصد (۵۰%) است.
ماده ۵ ـ مبالغ دریافتی از چاه‌های مجاز موضوع این آییننامه، به حساب درآمدی ردیف شماره (۱۶۰۱۱۲) جدول شماره (۵) قانون بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور نزد خزانه‌داری کل کشور با عنوان درآمد حاصل از برداشت آب از آبخوانها (موضوع بند(هـ) تبصره (۸) ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور) واریز میشود.
تبصره ـ سازمان برنامه و بودجه کشور با رعایت ترتیبات مقرر در ماده (۳۰) قانون برنامه و بودجه کشور ـ مصوب ۱۳۵۱ـ متناسب با مبالغ وصولی، اعتبار دستگاه اجرایی ذیربط را ابلاغ و نسبت به مبادله موافقتنامه و صدور تخصیص از محل ردیف (۵۰ ـ ۵۳۰۰۰۰) جدول شماره (۹) قانون بودجه سال ۱۴۰۱ کل کشور، اقدام می‌کند.
ماده ۶ ـ شرکت مدیریت منابع آب ایران، شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور، وزارت جهاد کشاورزی و سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور موظفند اعتبارات ابلاغی را متناسب با وصولی هر استان به همان استان ابلاغ نمایند. اعتبارات ابلاغی به کشاورزان خسارت دیده از خشکسالی از طریق صندوق بیمه محصولات کشاورزی، خسارت نکشت به کشاورزان همان منطقه، برنامه‌های تعادل بخشی، حمایت و اجرای طرحهای آبخیزداری و اجرای طرحهای افزایش بهره‌وری آب و آبرسانی به روستاهای شهرستان‌های محل استقرار سد هزینه میشود.
تبصره ـ [اصلاحی ۱۴۰۱/۳/۱۶]
هفتاد درصد (۷۰%) مبالغ وصولی در سقف ردیف مذکور به شرکت مدیریت منابع آب ایران و شرکت مهندسی آب و فاضلاب کشور و سی درصد (۳۰%) مابقی به وزارت جهاد کشاورزی و سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور ابلاغ میشود.
سهم حمایت و اجرای طرحهای آبخیزداری و آبرسانی به روستاهای شهرستان‌های محل استقرار سد معادل پنج درصد (۵%) کل اعتبار تعیین میشود.
ماده ۷ـ شرکت مدیریت منابع آب ایران موظف است ضمن پر و مسلوب‌المنفعه نمودن چاه‌های غیرمجاز، جریمه مربوط به میزان برداشت آب را از تاریخ حفر تا زمان انسداد چاه در صورت کشت محصولات اساسی و راهبردی (استراتژیک) کشور به ازای هر متر مکعب حداکثر سه هزار (۰۰۰ر۳) ریال و در غیر این صورت به ازای هر مترمکعب آب حداکثر مبلغ شش هزار (۰۰۰ر۶) ریال، متناسب با افت سفره و حجم کسری مخزن سفره حسب دستورالعملی که ظرف پانزده روز پس از ابلاغ این آییننامه توسط وزیر نیرو تهیه و ابلاغ میشود، از صاحبان چاه‌های مذکور دریافت و به حساب خزانه‌داری کل کشور واریز کند تا صرف برنامه‌های تعادل‌بخشی، آبخیزداری و اجرای طرحهای افزایش بهره‌وری آب گردد.
ماده ۸ ـ استانداری‌ها و سایر دستگاه‌های اجرایی ذیربط موظفند هماهنگی و همکاری لازم را در اجرای مفاد این آییننامه با وزارتخانه‌های نیرو و جهاد کشاورزی به عمل آورند.
ماده ۹ـ دستگاه‌های اجرایی موضوع این آییننامه موظفند گزارش مبالغ وصولی به تفکیک هر استان و عملکرد نحوه هزینه‌کرد اعتبارات تخصیص یافته این آییننامه را بر اساس اقدامات پیش‌بینی شده در موافقتنامه متبادله، هر سه ماه یک بار به سازمان برنامه و بودجه کشور و کمیسیون کشاورزی، آب، منابع طبیعی و محیط زیست مجلس شورای اسلامی ارایه کنند.
معاون اول رئیس جمهور ـ محمد مخبر