153958/ت58838هـ – ۱۴۰۰/۱۲/۱
هیأت وزیران در جلسه ۱۴۰۰/۱۰/۲۹ هیأت وزیران به پیشنهاد شماره 49882 /100 /1400 مورخ 20 /2 /1400 سازمان حفاظت محیط زیست و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران تصویب کرد:
آیین‌نامه جلوگیری از تخریب و آلودگی غیرقابل جبران تالاب ها موضوع تصویب‌نامه شماره ۱۵۷۴۰۸/ت۵۵۰۹۶هـ مورخ ۱۳۹۷/۱۱/۲۷ به شرح زیر اصلاح می شود:
1 – در بند (ح) ماده (1)، عبارت “تالاب که منجر به تغییر مشخصات بوم شناختی تالاب می شود.” به عبارت “که منجر به تنزل برگشت‌ناپذیر ارزش های بوم شناختی و کارکردهای اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و زیستگاهی تالاب شود.” اصلاح می شود.
2 – بند (ج) و تبصره ماده (3) به شرح زیر اصلاح می شود:
ج – نظارت عالی بر اجرای برنامه های مدیریت زیست بومی تالاب ها و تعیین الزامات آن جهت رعایت در طرح‌های جامع، تفصیلی و هادی.
تبصره – شیوه نامه تعیین حریم بوم شناختی تالاب ها ظرف سه ماه پس از ابلاغ این آیین‌نامه، توسط سازمان با همکاری وزارت جهاد کشاورزی تهیه و بعد از تصویب ستاد، ابلاغ می گردد. حریم موضوع ماده (2) آیین‌نامه اجرایی تبصره (2) ماده (2) قانون اراضی مستحدثات و ساحلی – مصوب ۱۳۵۴ – موضوع تصویب‌نامه شماره 3279/ت36256ک مورخ ۱۳۸۷/۱/۱۹ به قوت خود باقی است. تعیین حد بستر و حریم صخره های مرجانی و علف های دریایی و خورها بر عهده سازمان است.
3 – تبصره های (1) و (2) ماده (5) به شرح زیر اصلاح می شوند:
تبصره 1 – صدور پروانه اکتشاف و بهره برداری معدنی در تالاب های موضوع بند (الف) ماده (3) قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست – مصوب ۱۳۵۳ – با رعایت بند (چ) ماده (24) اصلاحی قانون معادن – مصوب ۱۳۹۰ – مستلزم مجوز شورای عالی حفاظت محیط زیست می باشد و در مورد سایر تالاب ها الزاماً منوط به اخذ تأییدیه سازمان می باشد.
تبصره 2 – صدور پروانه جدید چرای دام در تالاب و حریم بوم شناختی تالاب هایی که در پارک های ملی و آثار طبیعی ملی قرار دارند، ممنوع است و در سایر تالاب ها، تجدید ممیزی و صدور پروانه جدید چرای دام در تالاب و حریم بوم شناختی آن توسط سازمان منابع طبیعی و آبخیزداری کشور منوط به تأیید سازمان است.
4 – ماده (6) به شرح زیر اصلاح می شود:
الف – در بند (الف)، بعد از واژه “عامل” عبارت “به تشخیص سازمان محاسبه می شود” الحاق می شود.
ب – در بند (ب)، بعد از واژه “آلودگی” واژه “ماهانه” و بعد از عبارت “عوامل زیر” عبارت “به دست می آید” الحاق و عبارت “مواد زاید” به واژه “پسماند” اصلاح می شود.
پ- تبصره (1) ماده (6) به شرح زیر اصلاح می شود:
تبصره 1 – تمامی خسارات در رابطه با آلاینده های ناشی از تخلیه فاضلاب و پسماند در حوضه آبخیز تالاب محاسبه می شود.
5 – جداول شماره (1)، (2)، (3)، (4) و (5) پیوست که تأیید شده به مهر دفتر هیأت دولت است، جایگزین جداول (1)، (2)، (3)، (4) و (5) قبلی می شود.
معاون اول رئیس جمهور – محمد مخبـر
| جدول شماره 1 – فهرست طبقه بندی شده تالاب های آیین‌نامه جلوگیری از تخریب و آلودگی غیرقابل جبران تالاب ها | |||||
| ردیف | استان | تالاب های طبیعی | آببندان (3) | سد تالاب (3) | |
| داخل خشکی (1) | ساحلی – دریایی (2) | ||||
| 1 | آذربایجان شرقی | *قوریگل | |||
| 2 | *بزوجق گلی | ||||
| 3 | *یانیق آباد | ||||
| 4 | *ذولبین | ||||
| 5 | *قره قشلاق | ||||
| 6 | *گوشا گلی | ||||
| 7 | آلمالو | ||||
| 8 | ایقرگل | ||||
| 9 | ساخسیلو | ||||
| 10 | آذربایجان غربی | *دریاچه ارومیه | |||
| 11 | *یادگارلو(خدرحاجی) | ||||
| 12 | *درگه سنگی (سیران گلی) | ||||
| 13 | *شورگل (آق قلعه( | ||||
| 14 | *قوپی بابا علی | ||||
| 15 | *کانی برازان | ||||
| 16 | *گرده قیط و ممیند | ||||
| 17 | *گپی غازان و گروس | ||||
| 18 | *آغ زیارت | ||||
| 19 | *پیراحمدی کندی | ||||
| 20 | یوسف کندی | ||||
| 21 | *جمال آباد (شیرین سو) | ||||
| 22 | *آغ گل | ||||
| 23 | *چنگیز گلی | ||||
| 24 | *طالقان (اسلام آباد) | ||||
| 25 | *عشق آباد (کنیکور) | ||||
| 26 | *قره بلاغ | ||||
| 27 | *قره قشلاق | ||||
| 28 | *قره گل | ||||
| 29 | *مارمیشو | ||||
| 30 | *بورالان | ||||
| 31 | *شیبلو | ||||
| 32 | چمن گلی | ||||
| 33 | تلخاب )شیرین آب( | ||||
| 34 | گلمرز | ||||
| 35 | *یاریم قیه | ||||
| 36 | *ناور | ||||
| 37 | *طالب آباد | ||||
| 38 | *سولدوز | ||||
| 39 | حسنلو | ||||
| 40 | شاه گلی | ||||
| 41 | نوروزلو | ||||
| 42 | عرب گلی | ||||
| 43 | حسن باتان | ||||
| 44 | زاویه سفلی | ||||
| 45 | تالابهای دالامپر | ||||
| 46 | گریس | ||||
| 47 | قزلچه | ||||
| 48 | قوروق | ||||
| 49 | *گرده زرین | ||||
| 50 | اردبیل | *آت گلی | |||
| 51 | *نئور | ||||
| 52 | *میل مغان | ||||
| 53 | *طاووس گلی | ||||
| 54 | تالابهای رود ارس | ||||
| 55 | البرز | *صالحیه | |||
| 56 | اصفهان | *گاوخونی | |||
| 57 | شور گلپایگان | ||||
| 58 | ایلام | *سیاب درویش | |||
| 59 | *چکر | ||||
| 60 | *سیاگ آو (دریاچه دوقلو( | ||||
| 61 | سیوان | ||||
| 62 | گلهی بالا | ||||
| 63 | گلهی پائین | ||||
| 64 | سراب آبدانان | ||||
| 65 | سراب کلان | ||||
| 66 | سراب دره شهر | ||||
| 67 | سراب سیکان | ||||
| 68 | سراب کلم | ||||
| 69 | سراب میشخاص | ||||
| 70 | سراب مورت میمه | ||||
| 71 | تالاب زمزم | ||||
| 72 | سد دویرج | ||||
| 73 | دریاچه سد ایلام | ||||
| 74 | دریاچه سد کنگیر | ||||
| 75 | دریاچه سد سیمره | ||||
| 76 | دریاچه سد کرخه | ||||
| 77 | بوشهر | *تالاب حله | |||
| 78 | *تالاب مند | ||||
| 79 | *تالاب نای بند | ||||
| 80 | تالاب جزیره خارگو | ||||
| 81 | تالاب جزیره خارگ | ||||
| 82 | تالاب دیر – نخیلو | ||||
| 83 | تالاب بردستان | ||||
| 84 | جزیره هاله | ||||
| 85 | تالاب بوشهر خور شکری و سلطانی | ||||
| 86 | تهران | *بند علی خان | |||
| 87 | *تار | ||||
| 88 | *هویر | ||||
| 89 | چهارمحال و بختیاری | *علی آباد | |||
| 90 | *سولقان | ||||
| 91 | چغاخور * | ||||
| 92 | *چال تر | ||||
| 93 | *چال خشک | ||||
| 94 | *گندمان | ||||
| 95 | *قزل گل | ||||
| 96 | خراسان شمالی | آق قشلاق | |||
| 97 | خراسان رضوی | *چشمه سبز | |||
| 98 | تجن | ||||
| 99 | سیر خون | ||||
| 100 | بزنگان )گل بی بی( | ||||
| 101 | خراسان جنوبی | کجی نمکزار | |||
| 102 | خوزستان | *شادگان | |||
| 103 | *خورموسی، خورزنگی، خور جعفری | ||||
| 104 | *هورالعظیم | ||||
| 105 | *میانگران | ||||
| 106 | *بامداژ | ||||
| 107 | *شیمبار (شیرین بهار) | ||||
| 108 | *بندون | ||||
| 109 | مجموعه تالاب های پارک ملی و منطقه حفاظت شده دز (یعقوب، بزرگ باقر، صالح سعید، میانرود، دز1، دز2، بیت یدی، بیت یدی، بیت ثامر، بیت کاظم، ابوطیور1، ابوطیور2) | ||||
| 110 | مجموعه تالاب های پارک ملی و منطقه حفاظت شده کرخه (خویس، بیت رحیمه (الجزایر)، سادات حبابیه، چای سدر و مگران) | ||||
| 111 | مجموعه تالاب های ساحلی دریایی دارا | ||||
| 112 | ام الدبس | ||||
| 113 | گور )لله اکبر( | ||||
| 114 | تالابهای دشت شعیبیه شوشتر(یکشیه، زویه2، سید عنایت، عرب حسن شمالی و عرب حسن غربی) | ||||
| 115 | سیستان و بلوچستان | *هامون ها (صابری، پوزک و هیرمند) | |||
| 116 | خلیج گواتر و خورباهو* | ||||
| 117 | تیس | ||||
| 118 | تنگ | ||||
| 119 | گوردیم | ||||
| 120 | خور گالک | ||||
| 121 | خور پزم | ||||
| 122 | فارس | *پریشان | |||
| 123 | *ارژن | ||||
| 124 | *مجموعه تالابهای بختگان (طشک، نیریز و کمجان) | ||||
| 125 | *مهارلو | ||||
| 126 | *هفت برم | ||||
| 127 | *کافتر | ||||
| 128 | *برم فیروز | ||||
| 129 | *هرم و کاریون | ||||
| 130 | *هیرم | ||||
| 131 | *برم شور | ||||
| 132 | شادکام | ||||
| 133 | دشت کنار | ||||
| 134 | پاقلات | ||||
| 135 | قزوین | *اوان | |||
| 136 | *دریابیک | ||||
| 137 | *الله آباد | ||||
| 138 | آلوین الموت | ||||
| 139 | قم | *دریاچه نمک | |||
| 140 | *حوض سلطان | ||||
| 141 | *مره | ||||
| 142 | *غدیر اسب | ||||
| 143 | *بهشت معصومه | ||||
| 144 | کردستان | *زریوار | |||
| 145 | کرمان | *هامون جازموریان | |||
| 146 | کرمانشاه | *نیلوفر | |||
| 147 | *یاوری | ||||
| 148 | *هشیلان و سبزعلی | ||||
| 149 | *روانسر | ||||
| 150 | *سراب جابری | ||||
| 151 | شرف آباد | ||||
| 152 | کهگیلویه و بویراحمد | *برم الوان | |||
| 153 | *برم شرم زنگ | ||||
| 154 | *مور زرد زیلایی | ||||
| 155 | *کوه گل دنا | ||||
| 156 | گلستان | *آجی گل | |||
| 157 | *آلاگل | ||||
| 158 | *آلماگل | ||||
| 159 | *گمیشان | ||||
| 160 | *دریاچه شور | ||||
| 161 | *اینچه | ||||
| 162 | گیلان | *استیل آستارا | |||
| 163 | *مجموعه تالاب انزلی | ||||
| 164 | *امیر کلایه | ||||
| 165 | *جوکندان تالش | ||||
| 166 | *بوجاق کیانشهر | ||||
| 167 | لرستان | *بیشه دالان | |||
| 168 | *دریاچه گهر | ||||
| 169 | *تنوردر | ||||
| 170 | مجموعه تالابهای 11 گانه پل دختر (تالاب گوری بلمک، تالاب آب تاف1، تالاب آب تاف 2، تالاب تکانه، تالاب لفانه1، تالاب لفانه2، تالاب گوری جمجمه، تالاب گوری کبود، تالاب گوری، زرده یا زردآبه، تالاب گوری سیاه، تالاب گوری پیکه) | ||||
| 171 | وژن آب | ||||
| 172 | غارماهی کور | ||||
| 173 | آببند خروسان | ||||
| 174 | مازندران | *استخر پشت | |||
| 175 | *میانکاله | ||||
| 176 | *لپوزاغمرز | ||||
| 177 | *شیرین خان لپو | ||||
| 178 | *پلنگان | ||||
| 179 | *دریاچه شورمست | ||||
| 180 | *ازباران- سرخرود- فریدونکنار | ||||
| 181 | *عباس آباد | ||||
| 182 | *دریاچه لاسم | ||||
| 183 | *آبندان دشت ممرز | ||||
| 184 | *دریاچه ولشت | ||||
| 185 | *نشتارود | ||||
| 186 | هسل | ||||
| 187 | الندان | ||||
| 188 | کیسی | ||||
| 189 | سید محله | ||||
| 190 | کردکلا | ||||
| 191 | اوجا | ||||
| 192 | زیارکلا | ||||
| 193 | مزرن آباد بابل | ||||
| 194 | دریوک | ||||
| 195 | مولا دودانگه | ||||
| 196 | حیدرکلا) گل نیلوفر) | ||||
| 197 | مرکزی | *تالاب میقان | |||
| 198 | خور خوران (خمیر) | ||||
| 199 | هرمزگان | مصب رودهای گز و حرا | |||
| 200 | مصب رودهای شور و شیرین و میناب | ||||
| 201 | خور مرکزی جاسک | ||||
| 202 | جزایر دارای صخره های مرجانی، مانگرو (حرا)، علف دریایی، بسترهای جلبکهای دریایی، زیستگاه های جوجه آوری پرندگان و بسترهای تخمگذاری لاک پشتان دریایی | ||||
| 203 | شیدور | ||||
| 204 | جگین و گابریک | ||||
| 205 | خور خلاصی | ||||
| 206 | تیاب | ||||
| 207 | خورآذینی | ||||
| 208 | جزیره قشم – خلیج دیرستان (زیستگاه لاک پشتان دریایی) | ||||
| 209 | جزیره قشم – شیب دراز (مکان تخمگذاری لاک پشتان دریایی( | ||||
| 210 | جزیره قشم – هلر (Holor) (زیستگاه حرا، نوزادگاه میگو) | ||||
| 211 | جزیره لارک – منطقه موریانه (مرجانی) | ||||
| 212 | جزیره تنب بزرگ (مرجانی) | ||||
| 213 | جزیره کیش – منطقه بی کورال (مرجانی) | ||||
| 214 | زیره کیش (تخمگذاری لاک پشتان دریایی( | ||||
| 215 | جزیره کیش (بستر جلبکی و زیستگاه پرنده) | ||||
| 216 | جزیره کیش – منطقه پدیده (زیستگاه مرجانی) | ||||
| 217 | جزیره لاوان (مرجانی) | ||||
| 218 | جاسک – خور کرتی (زیستگاه حرا، زیستگاه لاک پشتان سبز) | ||||
| 219 | جزیره هندورابی زیستگاه مرجانی (تمامی اطراف جزیره زیستگاه مراجانی است) | ||||
| 220 | جزیره هندورابی (تخم گذاری لاک پشتان دریایی) | ||||
| 221 | ساحل شرق شهر بندرعباس | ||||
| 222 | همدان | *پیرسلمان | |||
| 223 | *چشم شور | ||||
| 224 | *آق گل | ||||
| 225 | تمامی صخره های مرجانی، علف های دریایی، خورها، پهنه های گلی، سواحل صخره ای، جنگل های حرا و مصب رودخانه های خلیج فارس و دریای عمان | ||||
| 226 | تمامی مصب های رودخانه های حوضه دریای خزر | ||||
توضیح 1: تمامی تالابهای طبیعی داخل خشکی (موارد ستاره دار جدول) در اولویت دستور کار وزارت نیرو برای تعیین حد بستر و حریم قرار دارند.
توضیح 2: مسئولیت تعیین حد بستر و حریم تالابهای ساحلی دریایی به عهده سازمان حفاظت محیط زیست می باشد.
توضیح 3: مطابق ماده (16) قانون حفاظت و بهسازی محیط زیست و ماده (1) قانون حفاظت، احیاء و مدیریت تالابها، مرجع و مسئول مدیریت و تشخیص تخریب و آلودگی تالابها، سازمان حفاظت محیط زیست می باشد و در مورد نحوه بهره برداری از منابع آبی سد تالابها (تالابهایی که با ایجاد بند یا سد تغییر تراز آب یافته اند) و در ستون ششم جدول درج شده اند و لایروبی آب بندانها (تالابهای مندرج در ستون پنجم جدول) وزارت نیرو هماهنگی لازم با سازمان حفاظت محیط زیست را صورت خواهد داد.
| جدول شماره 2: عوامل حد مجاز غلظت آلاینده ها (میلی گرم بر لیتر) و ضریب ریالی محاسبه خسارت تخلیه آلاینده ها به تالاب و آبهای پذیرنده | ||||
| ردیف | مواد آلوده کننده | حد مجاز تخلیه به تالاب و آب های پذیرنده | ضریب ریالی | |
| 1 | نقره | Ag | 1 | 600 |
| 2 | آلومینیم | Al | 5 | 480 |
| 3 | ارسنیک | As | 1/ 0 | 600 |
| 4 | برم | B | 2 | 480 |
| 5 | باریم | Ba | 5 | 600 |
| 6 | بریلیوم | Be | 1/ 0 | 600 |
| 7 | کلسیم | Ca | 75 | 360 |
| 8 | کادمیوم | Cd | 1/ 0 | 600 |
| 9 | کلرآزاد | Cl | 1 | 480 |
| 10 | کلراید | Cl | 600 | 240 |
| 11 | فرم آلدئید | CH2O | 1 | 420 |
| 12 | فنل | C6H5OH | 1 | 600 |
| 13 | سیانور | CN | 5/ 0 | 480 |
| 14 | کبالت | CO | 1 | 600 |
| 15 | کرم | CR+6 | 5/ 0 | 600 |
| 16 | کرم | CR3 | 2 | 600 |
| 17 | مس | Cu | 1 | 600 |
| 18 | فلوراید | F | 5/ 2 | 360 |
| 19 | آهن | Fe | 3 | 240 |
| 20 | جیوه | Hg | ناچیز | 600 |
| 21 | لیتیم | Li | 5/ 2 | 120 |
| 22 | منیزیم | Mg | 100 | 300 |
| 23 | منگنز | Mn | 1 | 360 |
| 24 | مولیبدن | Mo | 01/ 0 | 480 |
| 25 | نیکل | Ni | 2 | 480 |
| 26 | آمونیم | NH4 | 5/ 2 | 360 |
| 27 | نیتریت | NO2 | 10 | 240 |
| 28 | نیترات | NO3 | 50 | 240 |
| 29 | فسفات (بر حسب فسفر) | – | 6 | 240 |
| 30 | سرب | Pb | 1 | 600 |
| 31 | سدیم | Na | 1 | 300 |
| 32 | سولفید | SH2 | 3 | 300 |
| 33 | سولفیت | SO-3 | 1 | 240 |
| 34 | سولفات | SO-4 | 400 | 180 |
| 35 | وانادیم | V | 1/ 0 | 480 |
| 36 | روی | Zn | 2 | 240 |
| 37 | چربی و روغن | – | 10 | 180 |
| 38 | دترجنت | ABS | 5/ 1 | 240 |
| 39 | بی.او.دی | BOD | 50 | 360 |
| 40 | سی.او.دی | COD | 100 | 600 |
| 41 | مجموع مواد جامد محلول | TDS | توضیح 1 | 180 |
| 42 | مجموع مواد جامد معلق | TSS | 60 | 300 |
| 43 | مواد قابل ته نشینی | SS | 0 | 300 |
| 44 | پ.هاش | PH | 5/ 8- 5/ 6 | 480 |
| 45 | مواد رادیواکتیو | O | 0 | 600 |
| 46 | کدورت (NTU) | – | 50 | 240 |
| 47 | رنگ (میلی گرم بر حسب پلاتین) | – | 75 | 300 |
| 48 | درجه حرارت (سانتی گراد) | T | توضیح 2 | 180 |
| 49 | کل کلیفرم گوارشی (تعداد در 100 میلی لیتر) | MPN | 400 | 600 |
| 50 | کل کلیفرم (تعداد در 100 میلی لیتر) | MPN | 1000 | 480 |
| 51 | مواد نفتی | TPH | 01/ 0 | 600 |
| 52 | تخم انگل | – | 0 | 600 |
| 53 | شوری | Ec | توضیح 1 | 200 |
توضیح 1: تخلیه با غلظت بیش از میزان مشخص شده در جدول در صورتی مجاز خواهد بود که پساب خروجی، غلظت کلراید، سولفات و مواد محلول منبع پذیرنده را در شعاع 200 متری بیش از ده درصد افزایش ندهد.
توضیح 2: درجه حرارت باید به میزانی باشد که بیش از 3 درجه سانتیگراد در شعاع 200 متری محل ورود آن، درجه حرارت منبع پذیرنده را افزایش یا کاهش ندهد.
توضیح 3: در خصوص تالاب های ساحلی – دریای، مقادیر حد مجاز تخلیه به تالاب ها و آبهای پذیرنده، براساس جدول (1) استاندارد تخلیه به دریاهای ایران (خلیج فارس، دریای عمان و دریای خزر) مصوب 1399 سازمان حفاظت محیط زیست تعیین می گردد.
توضیح 4: در خصوص ردیف (45) جدول شماره (2)، ارزیابی میزان آلایندگی مواد پرتوزا و تعیین حدود مربوطه در چارچوب قانون حفاظت در برابر اشعه – مصوب 1368-، مقررات و ضوابط مرتبط توسط سازمان انرژی اتمی ایران صورتی می پذیرد.
| جدول شماره 3: درجه بندی حساسیت تالاب | ||
| ردیف | طبقه بندی تالاب | درجه حساسیت |
| 1 | تالاب های آب شور یا لب شور فصلی | 4 |
| 2 | تالاب های آب شور یا لب شور دائمی | 6 |
| 3 | تالاب های ساحلی / دریایی | 8 |
| 4 | تالاب های آب شیرین فصلی | 10 |
| 5 | دریاچه ها و تالاب های آب شیرین دائمی | 12 |
| 6 | تالاب های ثبت شده در کنوانسیون رامسر و تالاب های با سطح حفاظتی پارک ملی و پیت زارها | 14 |
| جدول شماره 4: طبقه بندی مواد زائد و خسارات آلودگی ناشی از تخلیه پسماند به تالاب ها و حریم آن ها | |||||
| گروه | کد بین المللی | نوع مواد زائد | شاخص آلایندگی | واحد | ضریب ریالی |
| 1 | Y10 | مواد و اشیا حاوی یا آلوده به بی فنیل های چند کلره (PCBS) | وزن PCB- PBB-PCT |
Kg | 100000 |
| Y43 | ترکیبات گروه دی – بنزو – فوران های چند کلره | وزن فوران | Kg | 1000000 | |
| Y44 | ترکیبات گروه دی – بنزو – پی – دی اکسین های چند کلره | وزن دی اکسیدها | Kg | 1000000 | |
| Y41 | حلال های آلی هالوژن دار | وزن ماده | Kg | 1000000 | |
| Y29 | جیوه، ترکیبات جیوه | وزن جیوه | Kg | 1000000 | |
| Y5 | مواد زائد حاصل از تولید، فرمولاسیون و استفاده از مواد شیمیایی نگهدارنده چوب | وزن ماده | Kg | 1000000 | |
| Y45 | ترکیبات آلی هالوژن دار علاوه بر مواردی که در فوق اشاره شد | وزن ماده | Kg | 50000 | |
| 2 | Y26 | کادمیوم، ترکیبات کادمیوم | وزن کادمیوم | Kg | 500000 |
| Y24 | آرسنیک و ترکیبات آرسنیک | وزن آرسنیک | Kg | 500000 | |
| Y21 | ترکیبات کروم شش ظرفیتی | وزن کروم | Kg | 500000 | |
| Y30 | تالیوم و ترکیبات تالیوم | وزن تالیوم | Kg | 500000 | |
| Y19 | کربونیل های فلزی | وزن ماده | Kg | 500000 | |
| Y20 | برلیوم ترکیبات برلیوم | وزن برلیوم | Kg | 500000 | |
| Y28 | تلوریوم و ترکیبات تلوریم | وزن تلوریوم | Kg | 500000 | |
| Y27 | آنتیموان، ترکیبات آنتیموان | وزن آنتیموان | Kg | 500000 | |
| Y25 | سلنیوم و ترکیبات سلنیوم | وزن سلنیوم | Kg | 500000 | |
| Y17 | مواد زائد حاصل از پرداخت سطح فلزات و پلاستیک | وزن ماده | Kg | 200000 | |
| 3 | Y15 | ضایعاتی که ماهیت انفجاری دارند و مشمول سایر مقررات نیستند | وزن ماده | Kg | 1000000 |
| Y34 | اسیدها به اشکال محلول یا جامد | وزن اسید آزاد | Kg | 1000000 | |
| Y35 | بازها به اشکال محلول یا جامد | وزن باز آزاد | Kg | 1000000 | |
| 4 | Y4 | مواد زائد حاصل از تولید، فرمولاسیون و کاربرد داروهای گیاهی و مواد کشنده میکروارگانیسم ها ، شامل سموم کشاورزی | وزن ماده | Kg | 500000 |
| Y7 | مواد زائد حاصل از تصفیه حرارتی و آبکاری فلزات بوسیله سیانیدها | وزن سیانید | Kg | 10000000 | |
| Y37 | ترکیبات آلی فسفره | وزن فسفره | Kg | 500000 | |
| Y33 | سیانیدهای غیرآلی | وزن سیانید | Kg | 1000000 | |
| Y38 | سیانیدهای آلی | وزن سیانید | Kg | 1000000 | |
| 5 | Y18 | بقایای حاصل از عملیات دفع مواد زائد صنعتی | وزن ماده | Kg | 2000000 |
| Y47 | بقایای حاصل از زباله ها سوزهای زباله منازل | وزن ماده | Kg | 2000000 | |
| Y39 | فنل ها، ترکیبات فنل از جمله کلروفنل ها | وزن فنل ها | Kg | 500000 | |
| Y40 | اترها | وزن اتر | Kg | 500000 | |
| Y42 | حلال های آلی بدون هالوژن | وزن ماده | Kg | 500000 | |
| Y6 | مواد زائد حاصل از تولید، فرمولاسیون و کاربرد حلال های آلی | وزن ماده | Kg | 500000 | |
| Y8 | ضایعات روغن های معدنی که برای استفاده های رایجه مناسب نیستند | وزن ماده | Kg | 500000 | |
| Y9 | مخلوط های زائد روغن با آب، هیدروکربن ها با آب و امولسیون ها | وزن ماده | Kg | 500000 | |
| Y11 | مواد قیری زائد حاصل از پالایش، تقطیر و تصفیه حرارتی | وزن ماده | Kg | 500000 | |
| 6 | Y36 | آزبست ) پودر یا الیاف) | وزن آزبست | Kg | 2000000 |
| 7 | Y1 | مواد زائد حاصل از مراقبت های پزشکی بیمارستان ها، مراکز درمانی | وزن ماده | Kg | 5000000 |
| Y2 | مواد زائد حاصل از تولید و تهیه فرآورده های دارویی | وزن ماده | Kg | 5000000 | |
| Y3 | دوا و داروهای زائد و کودهای شیمیایی | وزن ماده | Kg | 5000000 | |
| 8 | Y12 | موا زائد حاصل از تولید، فرمولاسیون و کاربرد جوهرها، رنگ ها، پیگمنت ها، مواد رنگرزی، لاک و الکل و روغن های جلا | وزن ماده | Kg | 2000000 |
| Y16 | مواد زائد حاصل از تولید، فرمولاسیون و کاربرد مواد شیمیایی مورد استفاده در عکاسی | وزن ماده | Kg | 2000000 | |
| Y32 | ترکیبات غیرآلی فلوئور غیر از کلسیم فلوراید | وزن ماده | Kg | 2000000 | |
| Y14 | مواد زائد شیمیایی حاصل از فعالیت های تحقیقاتی، عمرانی یا آموزشی که ماهیت شناخته شده ندارند و یا جدید بوده و اثرات شان بر روی انسان و محیط ناشناخته است. | وزن ماده | Kg | 2000000 | |
| 9 | Y31 | سرب، ترکیبات سرب | وزن سرب | Kg | 200000000 |
| Y22 | ترکیبات مس | وزن مس | Kg | 100000000 | |
| Y23 | ترکیبات روی | وزن روی | Kg | 100000000 | |
| 10 | Y46 | سایر پسماندها | وزن ماده | Kg | 10000 |
| جدول شماره 5 –فهرست اقدامات منجر به تخریب و آلودگی غیرقابل جبران تالاب ها و ضریب ریالی متناسب آن | |||
| ردیف | اقدام | واحد | ضریب ریالی |
| 1 | خاک برداری | مترمکعب | 400000 |
| 2 | خاک ریزی | مترمکعب | 50000 |
| 3 | تغییر وضع طبیعی | متر مکعب | 200000 |
| (ساخت و ساز، تخریب و تغییر کاربری) | مترمربع | 200000 | |
| 4 | برداشت غیرمجاز آب یا ممانعت از ورود آب به تالاب و یا زهکش کردن آن | مترمکعب | 100000 |
| 5 | برداشت پیت | کیلوگرم | 1000 |
| 6 | وارد کردن گونه های غیربومی مضر گیاهی و جانوری متناسب با میزان خسارت زایی گونه به تشخیص سازمان حفاظت محیط زیست | مساحتی از تالاب که تحت گسترش گونه غیربومی مضر قرار گرفته است (هکتار) | 100000000 |
| 7 | اقدامات منجر به مرگ و میر حیات وحش و آبزیان | تعداد | مطابق جداول مطالبه ضرر و زیان شکار و صید |
| 8 | بریدن، ریشه کن کردن و سوزاندن گیاهان | تعداد | مطابق جرایم مندرج در قانون حفاظت و بهره برداری از جنگلها و مراتع کشور |
| 9 | چرای غیرمجاز دام | واحد دامی | 20 % ارزش متوسط واحد دامی در سال |
| 10 | برداشت غیرمجاز علوفه | کیلوگرم | 75 % قیمت مصوب جو در بازار |
| 11 | آتش سوزی عمدی | هکتار | 10000000 |
| 12 | تصرف اراضی تالابی و حریم قانونی | مترمربع | 650000 |
| 13 | برداشت مرجانها (اعم از سخت و نرم)، اسفنجها، شقایقهای دریایی، صخره های زنده (بایوراک)، خیارهای دریایی | کیلوگرم | مطابق جداول مطالبه ضرر و زیان شکار و صید |
| 14 | سیست) تخم ( آرتمیا | گرم | 10000 |
*توضیح – در خصوص ردیف های 7، 8، 9، 10 و 13 این جداول، جهت محاسبه خسارات، بدون لحاظ ضریب حساسیت تالاب انجام می گیرد.