آیین‌­نامه اجرایی ماده (۲۹) قانون مالیات بر ارزش­ افزوده

تاریخ تصویب: ۱۴۰۰/۱۱/۱۷
تاریخ انتشار: ۱۴۰۰/۱۱/۲۵

شماره ۱۴۸۵۸۸/ت۵۹۴۴۵هـ  – ۱۴۰۰/۱۱/۲۰


‌هیأت وزیران در جلسه ۱۴۰۰/۱۱/۱۷ به پیشنهاد شماره ۱۵۶۷۵۷ مورخ ۲۴/۹/۱۴۰۰ وزارت کشور و به استناد تبصره (۱۱) ماده (۲۹) قانون مالیات بر ارزش افزوده ـ مصوب ۱۴۰۰ ـ آیین‌نامه اجرایی ماده یادشده را به ‌شرح زیر تصویب کرد:

ماده ۱ـ در این آیین‌­نامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می­‌روند:
۱ـ وسائط نقلیه: هر نوع وسیله نقلیه موتوری تولید داخل یا خارج برای استفاده در معابر عمومی برای حمل سرنشین و بار تا ظرفیت مجاز.
۲ـ عوارض سالانه: پرداخت معادل یک درهزار قیمت فروش کارخانه برای وسائط نقلیه تولید داخل و معادل یک و نیم درهزار مجموع ارزش گمرکی و حقوق ورودی عوارض سالانه برای وسائط نقلیه وارداتی.

۳ـ عوارض سالانه آلایندگی: علاوه بر عوارض سالانه، در شهرهای آلوده تا ده سال پس از تولید معادل یک بیستم نرخ­‌های مندرج در جدول ذیل ماده (۲۸) قانون مالیات برارزش افزوده، مصوب ۱۴۰۰


ماده ۲ـ عوارض سالانه آلایندگی پس از سال دهم تولید، هر سال به میزان ده درصد (۱۰%) به نرخ پایه عوارض آلایندگی وسائط نقلیه اضافه می­‌شود تا حداکثر به دو برابر نرخ پایه افزایش یابد. وسائط نقلیه­ای که نرخ عوارض سالانه آلایندگی آنها در جدول ذیل ماده (۲۸) قانون مالیات بر ارزش افزوده ـ مصوب ۱۴۰۰ ـ صفر می­باشد، تا سپری شدن پنج سال از سال تولید، از پرداخت عوارض سالانه آلایندگی معاف می­باشند و پس از آن، وسائط نقلیه سنگین با نرخی معادل یک دهم نرخ­های مندرج در ردیف (D) جدول یادشده و سایر وسائط نقلیه با نرخی معادل یک دهم نرخ‌های مندرج در ردیف (C) جدول مذکور مشمول عوارض سالانه آلایندگی می­باشند. در مورد خودروهایی که تولید یا واردات آنها متوقف می‌شود، مأخذ محاسبه توسط سازمان امور مالیاتی کشور و متناسب با آخرین سال تولید یا واردات تعیین می­‌شود.


ماده ۳ـ فهرست شهرهای آلوده که وسائط نقلیه با پلاک انتظامی متعلق به شهرهای مذکور مشمول عوارض سالانه آلایندگی می­‌شوند، تا پایان دی‌ماه هر سال با پیشنهاد سازمان حفاظت محیط زیست و تصویب هیأت وزیران برای اجرا در سال بعد تعیین می­‌شوند.


ماده ۴ـ مأخذ محاسبه عوارض سالانه و آلایندگی برای انواع وسائط نقلیه تولید داخل یا وارداتی تا پایان دی‌ماه، براساس آخرین نوع (مدل) خودروهای یادشده توسط سازمان امور مالیاتی کشور تعیین و برای اجرا در سال بعد اعلام می­‌شود. مأخذ مزبور برای وسائط نقلیه‌­­ای که جدیداً تولید یا وارد می­‌شوند، بلافاصله پس از تولید یا واردات توسط سازمان مذکور تعیین و اعلام خواهد شد.


ماده ۵ـ وزارت کشور (سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور) مکلف است با ایجاد سامانه ملی الکترونیک متمرکز عوارض وسائط نقلیه (سمیع)، امکان محاسبه عوارض، استعلام، پرداخت و صدور الکترونیکی مفاصاحساب عوارض را برای مالکان، فرماندهی انتظامی و دفاتر اسناد رسمی فراهم نماید. شهرداری‌ها، فرماندهی انتظامی (با رعایت طبقه‌بندی)، شرکت ملی پست جمهوری اسلامی ایران، دفاتر اسناد رسمی و سازمان ثبت احوال کشور، مراکز اسقاط و سایر دستگاه‌های اجرایی مرتبط مکلفند نسبت به دسترسی برخط اطلاعات مورد نیاز به صورت رایگان ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌­نامه به سازمان شهرداری­ها و دهیاری­های کشور اقدام نمایند. سازمان مذکور نیز موظف است دسترسی برخط سامانه سمیع را برای دستگاه‌های اجرایی مذکور فراهم نماید.

تبصره ۱ـ شهرداری­ها موظفند کلیه اطلاعات پرداختی مالکین را ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ این آیین‌­نامه در چهارچوب اعلامی در سامانه سمیع ثبت نمایند. پاسخگویی به اطلاعات عوارض دریافتی قبل از راه­اندازی سامانه بر عهده شهرداری­ها می­باشد.

تبصره ۲ـ از زمان راه‌­اندازی سامانه سمیع از تاریخ ۱/۱/۱۴۰۱ مرجع پاسخ استعلامات مرتبط با عوارض خودرو این سامانه خواهد بود و سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور مکلف است زمینه استعلام برخط از سامانه را از طریق مرکز ملی تبادل اطلاعات فراهم نماید.

تبصره ۳ـ سازمان شهرداری‌ها و دهیاری­های کشور می­تواند نسبت به واگذاری راه‌اندازی و پشتیبانی سامانه به اتحادیه­های زیرمجموعه خود در حوزه حمل و نقل اقدام نماید.

تبصره ۴ـ مالکانی که سوابق پرداختی قبلی آنان در سامانه سمیع ثبت نشده است می­توانند یک بار به همراه اسناد مربوط جهت ثبت سوابق در سامانه به شهرداری یا دفاتر پیشخوان دولت یا دفاتر پیشخوان شهرداری مراجعه نمایند.


ماده ۶ ـ پرداخت عوارض­ موضوع این آیین‌نامه برعهده مالک است و مالک مکلف است عوارض هر سال را تا پایان همان سال پرداخت نماید. عوارض مذکور در سالی که نقل و انتقال صورت می­گیرد بر عهده خریدار می­باشد. مالک بعد از پرداخت عوارض موضوع این آیین‌­نامه بری­ء­الذمه است.


ماده ۷ـ پرداخت عوارض سالانه و آلایندگی هر سال، حداکثر تا پایان همان سال، موجب برخورداری از تخفیف به میزان بیست درصد (۲۰%)  است.


ماده ۸ ـ پرداخت عوارض سالانه و آلایندگی پس از موعد مقرر مشمول جریمه غیرقابل بخشودگی معادل ده درصد (۱۰%) عوارض سالانه است و در صورت تأخیر بیش از یک ماه، علاوه بر جریمه مذکور مشمول جریمه­ای معادل دو درصد (۲%) عوارض سالانه به ازای هر ماه نسبت به مدت تأخیر است.


ماده ۹ـ مراکز اسقاط موظفند قبل از اسقاط وسائط نقلیه، تسویه عوارض وسائط نقلیه را به صورت برخط استعلام نمایند. وسائط نقلیه­ ای که گواهی اسقاط دارند، در سال اسقاط، مشمول عوارض آلایندگی نمی­‌شوند.


ماده ۱۰ـ وسائط نقلیه که قبل یا بعد از لازم ­الاجرا شدن این قانون شماره­گذاری شده باشند نیز مشمول عوارض‌های موضوع این آیین‌­نامه می­‌شوند.


ماده ۱۱ـ ثبت سند انتقال وسائط نقلیه توسط دفاتر اسناد رسمی و یا تعویض پلاک توسط فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران (معاونت راهنمایی و رانندگی) منوط به تسویه عوارض وسائط نقلیه مورد معامله و سایر وسائط نقلیه متعلق به انتقال‌گیرنده و انتقال‌دهنده است.


ماده ۱۲ـ در صورتی که مالک یا مالکان وسائط نقلیه از پرداخت عوارض‌های موضوع این آیین‌­نامه به مدت پنج سال از سال مالکیت، خودداری نمایند و یا مبلغ عوارض و جریمه پرداخت نشده از پنج درصد (۵%) نصاب معاملات کوچک موضوع جزء (۱) ماده (۳) قانون برگزاری مناقصات ـ مصوب ۱۳۸۳ـ با اصلاحات بعدی بیشتر شود، فرماندهی انتظامی موظف است براساس فهرست برخط اعلامی وزارت کشور (سازمان شهرداریها و دهیاری­های کشور) نسبت به توقف وسائط نقلیه مزبور اقدام تا پرداخت بدهی به صورت کامل انجام شود.

تبصره ـ وزارت کشور (سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور) پس از دو بار تذکر و با فاصله سه ماه به روش مقتضی به مالکین، نسبت به اعلام فهرست مذکور به فرماندهی انتظامی اقدام نماید.


ماده ۱۳ـ عوارض و جرایم وسائط نقلیه موضوع این آیین‌­نامه به حساب شهرداری و دهیاری محل سکونت مالک که هنگام صدور پلاک انتظامی ثبت شده واریز می­ گردد.

تبصره ۱ـ عوارض و جرایم وسائط نقلیه موضوع این آیین‌­نامه مربوط به ساکنین واقع در روستاهای فاقد دهیاری به حساب نزدیکترین روستای مجاور آن پرداخت می­‌شود.

تبصره ۲ـ عوارض و جرایم قبلی خودرو موضوع ماده (۴۳) قانون مالیات بر ارزش­ افزوده ـ مصوب ۱۳۸۷ـ از زمان راه‌اندازی سامانه براساس ترتیبات موضوع ماده (۴۱) قانون مالیات بر ارزش ­افزوده ـ مصوب ۱۴۰۰ ـ وصول و به حساب شهرداری و دهیاری محل سکونت پرداخت می­‌شود.


ماده ۱۴ـ وزارت کشور (سازمان شهرداری‌ها و دهیاری‌های کشور) موظف است نسبت به تهیه دستورالعمل اجرایی و اطلاع ­رسانی درخصوص وظایف و تکالیف مالکان وسائط نقلیه به طرق مقتضی ازجمله از طریق ارسال پیامک اقدام کند.