آیین‌نامه احراز صلاحیت مدیران عامل و اعضای هیات مدیره، هیات عامل و همچنین افرادی که به نمایندگی صاحب سهم دولت در شرکت­‌ها و یا سایر اشخاص حقوقی به عنوان عضو هیات مدیره در شرکت‌­ها معرفی می‌شوند موضوع جزء (۵) بند (ی) تبصره (۲) ماده واحده قانون بودجه ۱۴۰۰ [مصوب ۱۴۰۰]

تاریخ تصویب: ۱۴۰۰/۱۰/۲۲
تاریخ انتشار: ۱۴۰۰/۱۱/۰۵

شماره ۱۳۳۴۸۲/ت۵۸۷۹۴هـ  – ۱۴۰۰/۱۰/۲۷

هیأت وزیران در جلسه ۱۴۰۰/۱۰/۲۲ به پیشنهاد شماره ۷۷۶۶ مورخ ۱۴۰۰/۲/۲۱ سازمان اداری و استخدامی کشور (با همکاری سازمان برنامه و بودجه کشور و وزارت امور اقتصادی و دارایی) و به استناد جزء (۵) بند (ی) تبصره (۲) ماده واحده قانون بودجه سال ۱۴۰۰ کل کشور، آیین­نامه جزء مذکور را به شرح زیر تصویب کرد:


ماده ۱ـ در این آیین‌نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط بکار می­روند:
۱ـ قانون: قانون بودجه سال ۱۴۰۰ کل کشور.
۲ـ شرکت تابع شرکت دولتی: شرکتی که بیش از پنجاه درصد (۵۰%)  سهام یا سرمایه آن منفرداً یا مشترکاً متعلق به شرکت­های دولتی باشد و یا تحت مدیریت دولت باشد.
۳ـ شرکت تابع و ذی‌ربط ن‌هاد عمومی غیردولتی: شرکتی که بیش از پنجاه درصد (۵۰%) سهام یا سرمایه آن به نحوی از انحاء متعلق به نهادهای عمومی غیردولتی باشد و یا تحت مدیریت نهاد عمومی غیردولتی باشد.
۴ـ سابقه خدمت: آن مدت از خدمت دولتی یا غیردولتی فرد که در حالت اشتغال حداقل در مشاغل کارشناسی و همتراز آن انجام شده و کسور بازنشستگی به صندوق مربوط را پرداخت نموده یا می­نماید.
۵ ـ تجربه مدیریتی: آن قسمت از خدمات دولتی یا غیردولتی فرد که در یکی از سمت­های مدیریت حرفه‌ای تعریف شده در ماده (۱) مصوبه شماره ۵۷۹۰۹۵ مورخ ۱/۴/۱۳۹۵ شورای­ عالی اداری و همتراز آن‌ها طی شده باشد.
۶ ـ شایستگی‌­های عمومی مدیران: شایستگی‌های موضوع مصوبه شماره ۵۷۹۰۹۵ مورخ ۱/۴/۱۳۹۵ شورای عالی اداری.
۷ـ شورای راهبری توسعه مدیریت دستگاه‌های اجرایی: شورای موضوع مصوبه شماره ۱۱۸۵۲/۹۳/۲۰۶ مورخ ۵/۹/۱۳۹۳ شورای­ عالی اداری.


ماده ۲ـ در اجرای جزء (۱) بند (ی) تبصره (۲) قانون، مشمولین این آیین‌نامه شامل مدیران عامل و اعضای هیات مدیره/ هیات عامل تمامی ‌شرکت‌های دولتی، بانک‌ها و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت مندرج در پیوست شماره (۳) قانون (از جمله شرکت‌هایی که شمول قانون و مقررات عمومی به آن‌ها مستلزم ذکر یا تصریح نام است، ‌شرکت‌های تابع وزارت نفت از جمله شرکت ملی نفت ایران، بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، سازمان گسترش و نوسازی صنایع ایران و ‌شرکت‌های تابع سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران و ‌شرکت‌های تابع آن‌ها) و شرکت‌های تابع و ذی‌ربط نهادهای عمومی غیردولتی می­باشند.


ماده ۳ـ شرکت­های دولتی و سایر اشخاص حقوقی موضوع این آیین‌نامه در سه سطح (الف)، (ب) و (ج) مطابق مصوبات مورخ ۱۹/۱۱/۱۳۹۴ و ۱۳/۲/۱۳۹۵ شورای حقوق و دستمزد بر اساس گروه تاییدشده توسط سازمان اداری استخدامی کشور به شرح زیر سطح‌­بندی می­شوند:
۱ـ شرکت (الف): شامل شرکت­های گروه الف (۱) و الف (۲).
۲ـ شرکت (ب): شامل شرکت­های گروه ب (۱) و ب (۲).
۳ـ شرکت (ج): شامل شرکت­های گروه ج (۱) و ج (۲) و د.

تبصره ۱ـ شرکت­‌های دولتی و سایر اشخاص حقوقی موضوع این آیین‌نامه که گروه آن‌ها تعیین شده است بر اساس گروه مورد عمل با سطوح موضوع این ماده تطبیق داده می­شوند.
تغییر سطح، گروه و یا تعیین سطح و گروه شرکت­های دولتی و مؤسسات انتفاعی وابسته به دولت و شرکت­های تابع آن‌ها که تاکنون انجام نشده است با تایید رییس مجمع عمومی شرکت مربوط و از سوی بالاترین مقام دستگاه اجرایی ذی‌ربط (وزیر/ رؤسای سازمان­های مستقل) پیشنهاد و به تایید سازمان اداری و استخدامی کشور خواهد رسید.

تبصره ۲ـ گروه‌بندی شرکت‌های تابع و ذی‌ربط نهادهای عمومی غیردولتی توسط کارگروهی که در سازمان اداری و استخدامی کشور با عضویت وزارت امور اقتصادی و دارایی و سازمان برنامه و بودجه کشور تشکیل خواهد شد، انجام می‌شود.


ماده ۴ـ شرایط عمومی لازم برای انتخاب و انتصاب افراد در پست­های مدیریتی موضوع این آیین‌نامه به شرح زیر است:
۱ـ دارا بودن تابعیت جمهوری اسلامی ایران.
۲ـ دارا بودن حداقل مدرک تحصیلی کارشناسی در یکی از رشته­ های تحصیلی مندرج در شرایط احراز مشاغل اختصاصی شرکت یا یکی از رشته‌های گروه‌های تحصیلی مدیریت، اقتصاد، حسابداری، بیمه، مالی و حقوق.

تبصره ۱ـ در موارد خاص همانندی و هم‌گروهی رشته‌های تحصیلی با گروه‌های یادشده و یا افزودن رشته‌های تحصیلی جدید حسب مورد توسط شورای توسعه مدیریت و سرمایه انسانی (موضوع ماده (۱۱۶) قانون مدیریت خدمات کشوری) تشخیص داده می‌شود.

تبصره ۲ـ در صورت داشتن مدارک تحصیلی بالاتر (ارشد و دکترا) به ازای هر مقطع یک سال از سابقه خدمت منظور شده (مورد نیاز) فرد کاهش می­یابد.
۳ـ دارا بودن صلاحیت عمومی داوطلب برای انتصاب در یکی از عناوین پست‌های موضوع این آیین‌نامه با تایید مراجع قانونی ذی‌ربط.
۴ـ عدم عضویت در هیات مدیره شرکت­های دیگر اعم از دولتی و غیردولتی (مطابق تبصره (۲) ماده (۲۴۱) اصلاحی لایحه قانونی اصلاح قسمتی از قانون تجارت ـ مصوب ۱۳۹۵).
۵ ـ گذراندن دوره ­های آموزشی تخصصی مرتبط.
۶ ـ نداشتن تعارض منافع در حوزه ماموریت پست مورد تصدی موضوع این آیین‌نامه.
۷ـ دارا بودن تجربه مدیریتی و سابقه خدمت لازم برای تصدی پست‌های مدیریتی ذی‌ربط مطابق جدول زیر:

تبصره ۱ـ برای انتخاب و انتصاب در پست مدیرعاملی شرکت‌های (الف ۱) و (الف ۲) باید حداقل سه سال از تجربه مدیریتی فرد در یکی از پست‌های عضو مدیرعامل، معاون شرکت، معاون وزیر یا سایر پست‌های همتراز باشد.

تبصره ۲ـ در انتخاب مدیران عامل و اعضای هیات مدیره بانکها و مؤسسات مالی و اعتباری، رعایت شرایط مندرج در بند (ت) ماده (۲۱) قانون احکام دایمی برنامه های توسعه کشور الزامی میباشد.

تبصره ۳ـ چنانچه در شرکت‌های موضوع این آیین‌نامه مطابق اساسنامه آن‌ها شرایطی علاوه بر شرایط این آیین‌نامه پیش بینی شده باشد، رعایت شرایط مذکور الزامی است.

تبصره ۴ـ برخورداری از شایستگی‌های عمومی سطح مدیریتی مرتبط (سطح مدیریت ارشد) بر اساس دستورالعمل اجرایی نحوه انتخاب و انتصاب مدیران حرفهای (موضوع مصوبه شماره ۵۷۹۰۹۵ مورخ ۱۳۹۵/۴/۱ شورای عالی اداری) و دستورالعمل نحوه ارزیابی و توسعه شایستگی‌های عمومی مدیران حرفه‌ای (موضوع بخشنامه شماره ۱۶۵۷۳۶۳ مورخ ۱۳۹۶/۱۱/۴ سازمان اداری و استخدامی کشور) برای تصدی کلیه پست‌های مدیریتی موضوع این آیین‌نامه الزامی میباشد.


ماده ۵ـ شرایط تخصصی انتخاب و انتصاب به شرح زیر میباشد :
۱ـ وزارتخانه‌ها و سازمان‌های مستقل و مؤسسات و نهادهای عمومی غیردولتی موظفند برای شرکت‌های تابع خود شرایط و شایستگی‌های تخصصی متصدیان پست‌های یاد شده و سازوکار احراز آن‌ها و همچنین دوره‌های آموزشی تخصصی مرتبط را با رعایت شرایط مندرج درقانون تشکیل یا اساسنامه شرکت‌ها، متناسب با ماموریتها، ویژگیها و ماهیت وظایف مشاغل اختصاصی شرکت، به تفکیک سطوح تعیین شده تدوین و به تصویب شورا برسانند و نسخه نهایی جهت اطلاع به سازمان اداری و استخدامی کشور ارسال شود.
۲- وزارتخانه‌ها و سازمان‌های مستقل و مؤسسات و نهادهای عمومی غیردولتی مشمول این آیین‌نامه مکلفند شاخص‌های مورد نظر شرکت‌های تابع خود را برای ارزیابی عملکرد متصدیان پست‌های موضوع این آیین‌نامه و امتیاز هر شاخص را در چهارچوب ضوابطی که از طریق سازمان اداری و استخدامی کشور ابلاغ می شود تدوین و یک نسخه از آن را برای تایید به سازمان یادشده ارسال نمایند.

تبصره ـ برای هر رده پستی، حداقل امتیاز ارزیابی عملکرد قابل قبول، توسط بالاترین مقام مسئول وزارتخانه‌ها و سازمان‌های مستقل و مؤسسات و نهادهای عمومی غیردولتی تعیین میشود و انتصاب مجدد افراد در پست فعلی خود یا همتراز و بالاتر به شرطی امکان پذیر است که حداقل امتیاز مذکور را در ارزیابی‌های دوره‌ای به دست آورند.
انتصاب افراد در پست‌های رده پایین تر بلامانع است و انتصاب مجدد در پست‌های بالاتر مشروط به کسب حداقل امتیاز لازم برای حداقل دو سال در پست فعلی و احراز سایر شرایط امکان‌پذیر خواهد بود.


ماده ۶- رؤسای مجامع عمومی، شوراهای عالی یا مقامات مسئول (طبق اساسنامه یا قانون تاسیس) و در شرکت‌های دولتی مندرج در فهرست مصوب هیات واگذاری، وزیر تخصصی ذی‌ربط مکلفند افراد پیشن‌هادی و جایگزین که حائز شرایط عمومی و اختصاصی برای احراز پست‌های موضوع این آیین‌نامه می‌باشند را به مجامع عمومی، شوراهای عالی یا مراجع ذی‌ربط (مطابق اساسنامه یا قانون تاسیس) جهت طی تشریفات مربوط معرفی نمایند.

تبصره- هرگونه انتصاب در پست‌های موضوع این آیین‌نامه، از تاریخ ابلاغ آن بر اساس سازوکار این ماده خواهد بود.


ماده ۷ـ شرکت‌های موضوع این آیین‌نامه مکلفند پس از انتصاب افراد در پست‌های مدیریتی مزبور مشخصات مدیران یاد شده را در سامانه کارمند ایران (پاکنا) و سامانه حقوق و مزایا مستقر در سازمان اداری و استخدامی کشور و سامانه یکپارچه ثبت اطلاعات شرکت‌های دولتی و نهادهای عمومی غیر دولتی مستقر در وزارت امور اقتصادی و دارایی درج نمایند.


ماده ۸ ـ رعایت شرایط احراز عمومی و اختصاصی موضوع این آیین‌نامه برای افرادی که به نمایندگی صاحب سهم دولت در شرکتها و سایر اشخاص حقوقی موضوع این آیین‌نامه به عنوان عضو هیات مدیره معرفی می شوند نیز الزامی است.


ماده ۹ـ اجرای این آیین‌نامه در خصوص سایر شرکتها، نهادها و مؤسسات زیر نظر مقام معظم رهبری با اذن ایشان قابل اجرا است.

معاون اول رئیس جمهور ـ محمد مخبر