دستورالعمل رسیدگی به عملکرد حرفه‌ای مشاوران

تاریخ تصویب: ۱۳۹۹/۰۳/۳۱
تاریخ انتشار: ۱۳۹۹/۰۳/۳۱

شماره ۹۹/۱۴۲۰۰۹ – ۱۳۹۹/۳/۳۱

در راستای اجرای ماده (۳۴) قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه کشور (موضوع نظام فنی و اجرایی یکپارچه کشور) و به استناد آیین‌نامه تشخیص صلاحیت مشاوران (مصوبه شماره ۲۰۶۳۷/ت۲۸۴۳۷هـ مورخ ۱۳۸۳/۴/۲۳ هیأت وزیران) و آیین‌نامه خرید خدمات مشاوره (مصوبه شماره ۱۹۳۵۴۲/ت۴۲۹۸۶ک مورخ ۱۳۸۸/۱۰/۱ هیأت وزیران) و اصلاحات بعدی آنها، “دستورالعمل رسیدگی به عملکرد حرفه‌ای مشاوران” ابلاغ میشود.

محمدباقر نوبخت- رییس سازمان برنامه و بودجه کشور


فصل يک- کلیات و تعاريف

ماده ۱- مقررات این دستورالعمل شامل مهندسان مشاوری میشود که در مراحل تشخیص صلاحیت بوده و یا دارای گواهینامه صلاحیت صادره از سازمان برنامه و بودجه کشور یا سازمانهای استانی وابسته باشند. اقدامات این دستورالعمل در خصوص عملکرد مشاور، در حین و پس از هر یک از امور تشخیص صلاحیت و امور ارجاع کار و برای ارائه هریک از انواع خدمات مشاور بوده و اقدامات مرتبط با جبران خسارات مالی از سوی مراجع مشخص شده در قرارداد و یا مراجع قضایی قابل پیگیری میباشد.

تبصره ۱: رسیدگی به عملکرد مشاور در خصوص قراردادهای دست دوم یا قرارداد مشاور با بخش خصوصی مشمول این دستورالعمل نمیباشد.

تبصره ۲: در صورتی که حکم موثر در خصوص خدمات حرفهای مشاوران از سوی مراجع قضایی صلاحیتدار صادر گردید، موضوع پس از اعلام، بر اساس فرآیند مشخص شده در این دستورالعمل مورد رسیدگی قرار میگیرد.


ماده ۲- واژه‌ها و اصطلاحات زیر در معانی مربوط به کار میروند:

الف- سازمان : منظور سازمان برنامه و بودجه کشور است.

ب- معاون سازمان: منظور معاون مرتبط و مسئول حوزه امور فنی سازمان است.

پ-سازمان استان: منظور سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان میباشد.

ت- امور نظام فنی و اجرايی: منظور امور مرتبط با تشخیص صلاحیت مشاوران میباشد.

ث- مرجع تشخیص صلاحیت: منظور واحد سازمانی بررسی و صادر کننده گواهینامه تشخیص صلاحیت در سازمان و سازمان استان میباشد.

ج- مشاور: شخص حقوقی واجد شرایط برای انجام خدمات مشاوره، که براساس آیین‌نامه تشخیص صلاحیت مشاوران (مصوبه شماره ۲۰۶۳۷/ت۲۸۴۳۷ هـ مورخ ۱۳۸۳/۴/۲۳ هیأت وزیران) و اصلاحات بعدی آن، گواهینامه صلاحیت دریافت نموده‌اند.

چ- شاکی: منظور سازمان و واحدهای وابسته، سازمان استان، کارفرما، بهره‌بردار، دستگاههای نظارتی(آرای قطعی قضایی) میباشد که پس از اثبات ضعف عملکرد حرفه‌ای مشاوران آن را به مرجع تشخیص صلاحیت اعلام مینماید.

ح- ضعف عملکرد حرفه‌ای مشاور: در این دستورالعمل به اختصار “عملکرد مشاور” نامیده شده و به دو نوع تخلف و یا قصور مشاور تقسیم بندی میشود.

خ- گزارش عملکرد: گزارش مستندی است که توسط شاکی تهیه میشود و در آن کمیت و کیفیت ضعف عملکرد مشاور در چارچوب این دستورالعمل با ذکر دلایل به اثبات رسیده و برای تعیین نوع و میزان جرائم به مرجع تشخیص صلاحیت ارسال میشود.

د- تخلف: منظور عدم رعایت قوانین و مقررات، آیین‌نامه‌ها، ضوابط، دستورالعملها و مفاد قراردادی در هر یک از سطوح تعیین شده در ماده (۳) این دستورالعمل میباشد.

ذ- قصور: منظور کوتاهی غیرعمدی است که در اثر عملکرد مشاور در انجام تعهدات و یا ارائه خدمات تشخیص داده شود.

ر- خسارت: هرگونه ضرر مالی، تأخیر زمانی، کاهش کیفی و کارآمدی است که در اثر عملکرد مشاور در انجام تعهدات و یا ارائه خدمات در چارچوب قرارداد به پروژه یا طرح وارد میشود.

ز- کارشناسان متخصص: منظور سرگروه، کارشناسان الزامی، عوامل کلیدی و سایر کارشناسان مشاور است.

ژ- اطلاعات خلاف واقع: این اطلاعات مبتنی بر مدارک خلاف واقع ارائه شده به منظور فرآیند تشخیص صلاحیت و یا ارجاع کار میباشد که به دو دسته شخصی و اداری تقسیم میشوند.

س- مدارک خلاف واقع شخصی: منظور تمامی مدارک خلاف واقع در خصوص کارشناسان متخصص، مدیرعامل، هیأت مدیره، سهامداران از جمله سوابق کاری است.

ش- مدارک خلاف واقع اداری: منظور تمامی مدارک به غیر از مدارک خلاف واقع شخصی از جمله قرارداد، تجربه کاری، تأیید کارکرد، مفاصاحساب، مدارک ثبتی، مدرک تحصیلی و ساختار مدیریتی و یا مستنداتی از قبیل گواهینامه صلاحیت است.

ص- جريمه: جرایم متناظر تخلف مشاور مطابق با مفاد ماده ۵ این دستورالعمل توسط مرجع رسیدگی کننده و بر اساس نوع تخلف تعیین و اعمال میشود.

ض- تعلیق بررسی: جریمه ناشی از تخلف مشاور است که به موجب آن پرونده تشخیص صلاحیت مشاور در تمامی تخصصهای مورد درخواست از فرآیند بررسی خارج و تا اتمام زمان تعلیق بررسی، بایگانی میشود.

ط- تعلیق: جریمه ناشی از تخلف مشاور است که باعث ممنوعیت ارجاع کار جدید از سوی کارفرما به مشاور و نیز عدم پذیرش کار جدید از سوی مشاور در مدت زمان تعلیق در یک یا چند تخصص میشود. بعد از گذشت زمان تعلیق، فعالیت مشاور در تخصص و یا تخصصهای تعلیق شده در مدت زمان باقیمانده تا تاریخ انقضاء گواهینامه صلاحیت مشاور، بلامانع است.

ظ- کاهش پايه: جریمه ناشی از تخلف مشاور است که به موجب آن پایه موجود، در یک یا چند تخصص به میزان یک پایه کاهش مییابد. ارتقا، مجدد پایه تخصص مورد نظر، مستلزم طی فرآیند تشخیص صلاحیت از ابتدا میباشد.

ع- محرومیت: جریمه ناشی از تخلف مشاور است که منجر به حذف یک یا چند تخصص از گواهینامه مشاور شده و یا ممنوعیتی را برای استفاده از اعضای هیأت مدیره، مدیرعامل یا کارشناسان متخصص مشاور در تشخیص صلاحیت شرکتهای مشاور و یا پیمانکار بدنبال خواهد داشت. درخواست مجدد تخصص یا تخصصهای مورد نظر، مستلزم طی فرآیند تشخیص صلاحیت از ابتدا میباشد.

غ- سلب گواهینامه صلاحیت: جریمه ناشی از تخلف مشاور است که به عدم صلاحیت مشاور برای ارایه خدمات مشاوره منجر میشود. درخواست گواهینامه مجدد، مستلزم طی فرآیند تشخیص صلاحیت از ابتدا میباشد.

ف- سامانه: منظور سامانه هوشمند تشخیص صلاحیت عوامل نظام فنی و اجرایی است.


فصل دوم- عملکرد مشاور

ماده ۳- در این دستورالعمل عملکرد مشاور در سطوح زیر تقسیم بندی و بررسی میشود:

الف- طی فرآیند تشخیص صلاحیت

ب- بعد از فرآیند تشخیص صلاحیت

پ- طی فرآیند ارجاع کار

ت- حین ارایه خدمات مشاوره

ث- بعد از ارایه خدمات مشاوره


ماده ۴- مصادیق عملکرد مشاور و مرجع رسیدگی کننده در هر یک از سطوح مختلف به شرح جدول زیر میباشد:

مصاديق عملکرد مشاور – مرجع تشخیص صلاحیت

۱- طی فرآيند تشخیص صلاحیت

۱-۱- ارائه و یا صدور اطلاعات خلاف واقع– برای هر مدرک خلاف واقع اشخاص شامل سهامداران، مدیرعامل، اعضای هیات مدیره و صاحبان امضای مجاز
مرجع تشخیص صلاحیت

۲-۱- ارائه و یا صدور اطلاعات خلاف واقع – برای هر مدرک خلاف واقع شخصی کارشناسان متخصص

مرجع تشخیص صلاحیت

۳-۱- ارائه و یا صدور اطلاعات خلاف واقع – برای هر مدرک خلاف واقع اداری

مرجع تشخیص صلاحیت

۴-۱- تهدید، تطمیع، رشوه و نظایر آن

هیات بدوی

۲- بعد از فرآيند تشخیص صلاحیت

۱-۲- ارائه و یا صدور اطلاعات خلاف واقع منجر به صدور گواهینامه تشخیص صلاحیت –برای هر مدرک خلاف واقع شخصی سهامداران، مدیرعامل، اعضای هیات مدیره

مرجع تشخیص صلاحیت

۲-۲- ارائه و یا صدور اطلاعات خلاف واقع منجر به صدور گواهینامه تشخیص صلاحیت –برای هر مدرک خلاف واقع شخصی کارشناسان متخصص

مرجع تشخیص صلاحیت

۳-۲- ارائه و یا صدور اطلاعات خلاف واقع منجر به صدور گواهینامه تشخیص صلاحیت- برای هر مدرک خلاف واقع اداری

مرجع تشخیص صلاحیت

۴-۲- عدم جایگزینی فرد مناسب در مدت سه ماه در صورت خروج کارشناسان متخصص، مدیرعامل و اعضای هیات مدیره از شرکت

مرجع تشخیص صلاحیت

۵-۲- عدم رعایت شمول ممنوعیت قانونی معامله با دولت از سوی سهامداران یا اعضای هیات مدیره

مرجع تشخیص صلاحیت

۳- طی فرآيند ارجاع کار

۱-۳- پذیرش کار توسط مشاور بیش از ظرفیت مجاز یا عدم اظهار انعقاد قرارداد جدید در سامانه در مدت سه ماه بعد از انعقاد قرارداد

مرجع تشخیص صلاحیت

۲-۳- عدم ارائه گزارش وضعیت قراردادهای در دست اجرا و فسخ شده به سازمان در سامانه

مرجع تشخیص صلاحیت

۳-۳- ارائه همزمان خدمات ممنوع شده در آیین نامه خرید خدمات مشاوره (موضوع بند ب ماده ۸ آیین نامه خرید خدمات مشاوره و اصلاحات بعدی آن) و دیگر ضوابط مرتبط

هیات بدوی

۴-۳- واگذاری تمام و یا قسمتی از موضوع خدمات مشاوره به مشاور دیگر بدون هماهنگی و توافق با کارفرما

مرجع تشخیص صلاحیت

۵-۳- ارائه اطلاعات خلاف واقع در مراحل ارزیابی که منجر به انتخاب و انعقاد قرارداد نگردد

مرجع تشخیص صلاحیت

۶-۳- ارائه اطلاعات خلاف واقع در مراحل ارزیابی که منجر به انتخاب و انعقاد قرارداد گردد

هیات بدوی

۷-۳- تهدید، تطمیع، رشوه و نظایر آن برای قبول پیشنهادها پس از طی مراحل قضایی و اثباث موضوع

هیات بدوی

۸-۳- انصراف بعد از گشایش پاکت های فنی یا مالی (در صورتی که کارفرما تغییراتی در شرایط نداده باشد) یا استنکاف از امضا و مبادله قرارداد

هیات بدوی

۹-۳- پذیرش کار در زمان تعلیق یا محرومیت

مرجع تشخیص صلاحیت

۴- حین ارايه خدمات مشاوره

۱-۴- فسخ قرارداد از سوی کارفرما

هیات بدوی

 ۲-۴- عملکرد مشاور در فرایند اجرای پیمان که منجر به اختلال در عملیات اجرایی از جمله تاخیر و یا وظایف پیمانکار گردد

هیات بدوی

۳-۴- عملکرد مشاور در تنظیم اسناد مناقصه و پیمان و عدم رعایت ضوابط و بخشنامه‌های سازمان در مواردی که منجر به تغییرات بیش از ۲۵ درصد مبلغ اولیه میشود و یا اخلال در اجرای صحیح پیمان گردد

هیات بدوی

۴-۴- نقض مشارکت نامه گروه مشارکت خدمات مشاوره که منجر به تطویل و یا توقیف پروژه گردد (صرفاً با اعلام کارفرما)

هیات بدوی

۵-۴- ضعف و یا کوتاهی در مطالعات و طراحی مشاور که سبب خسارت مالی قابل توجه گردد (بسته به میزان نوع، کیفیت و اثر خسارت) و مشاور نسبت به جبران آن اقدام موثری نکرده باشد

هیات بدوی

۶-۴- عدم نظارت صحیح در مرحله اجرای پروژه که موجب خسارت مالی قابل توجه گردد (بسته به میزان نوع، کیفیت و اثر خسارت) و مشاور نسبت به جبران آن اقدام موثری نکرده باشد

۷-۴- تهدید، تطمیع، رشوه و احراز تبانی مشاور با پیمانکار پروژه پس از طی مراحل قضایی و اثبات موضوع

هیات بدوی

۸-۴- کوتاهی در تنظیم اسناد مناقصه (با لحاظ نمودن اینکه کارفرما تغییری در اسناد مناقصه مشاور نداده باشد) که منجر به لغو مناقصه گردد

هیات بدوی

۹-۴- ارایه توجیه فنی نامناسب و نادرست که سبب خسارت مالی قابل توجه گردد و مشاور نسبت به جبران آن اقدام موثری نکرده باشد

هیات بدوی

۱۰-۴- تایید اسناد تعهد آور از جمله صورت وضعیت و اسناد مالی بصورت خلاف واقع

مرجع تشخیص صلاحیت

۵- بعد از ارايه خدمات مشاوره

۱-۵- عملکرد مشاور در هر یک از مراحل مطالعات، طراحی و نظارت که نواقص و مشکلاتی را در زمان بهره‌برداری (حداکثر ۱۰ سال پس از تحویل قطعی) بوجود آورد

هیأت بدوی


فصل سوم- میزان جرائم تخلف

ماده ۵- میزان جرائم هر یک از تخلف مشاوران در سطوح مختلف به شرح جدول زیر تعیین میگردد:

تخلف – جریمه

۱- طی فرآيند تشخیص صلاحیت

۱-۱- ارائه و یا صدور اطلاعات خلاف واقع– برای هر مدرک خلاف واقع اشخاص شامل سهامداران، مدیرعامل، اعضای هیات مدیره و صاحبان امضای مجاز

چهار ماه تعلیق بررسی برای شرکت ارائه دهنده و چهار ماه تعلیق در تخصص مرتبط برای شرکت صادرکننده (تا سقف یک سال)

۲-۱- ارائه و یا صدور اطلاعات خلاف واقع – برای هر مدرک خلاف واقع شخصی کارشناسان متخصص

 دو ماه تعلیق بررسی برای شرکت ارائه دهنده و چهار ماه تعلیق در تخصص مرتبط برای شرکت صادر کننده (تا سقف یک سال)

۳-۱- ارائه و یا صدور اطلاعات خلاف واقع – برای هر مدرک خلاف واقع اداری

شش ماه تعلیق بررسی برای شرکت ارائه دهنده (تا سقف یک سال)

۴-۱- تهدید، تطمیع، رشوه و نظایر آن

۲- بعد از فرآيند تشخیص صلاحیت

۱-۲- ارائه و یا صدور اطلاعات خلاف واقع منجر به صدور گواهینامه تشخیص صلاحیت – برای هر مدرک خلاف واقع شخصی هیأت مدیره و مدیرعامل

چهار ماه محرومیت برای شرکت ارائه دهنده و چهار ماه تعلیق در تخصص مرتبط برای شرکت صادره کننده (تا سقف یک سال)

۲-۲- ارائه و یا صدور اطلاعات خلاف واقع منجر به صدور گواهینامه تشخیص صلاحیت – برای هر مدرک خلاف واقع شخصی کارشناسان متخصص

دو ماه محرومیت برای شرکت ارائه دهنده و چهار ماه تعلیق در تخصص مرتبط برای شرکت صادره کننده (تا سقف یک سال)

۳-۲- ارائه و یا صدور اطلاعات خلاف واقع منجر به صدور گواهینامه تشخیص صلاحیت- برای هر مدرک خلاف واقع اداری

شش ماه محرومیت برای شرکت ارایه دهنده (تا سقف یک سال)

۴-۲- عدم جایگزینی فرد مناسب در مدت سه ماه در صورت خروج کارشناسان متخصص، مدیرعامل و اعضای هیأت مدیره از شرکت

تعلیق تا جایگزینی فرد مناسب

۵-۲- عدم رعایت شمول ممنوعیت قانونی معامله با دولت از سوی سهامداران یا اعضای هیات مدیره

یک سال سلب گواهینامه صلاحیت

۳- طی فرآيند ارجاع کار  

۱-۳- پذیرش کار توسط مشاور بیش از ظرفیت مجاز بدون کسب مجوز و یا عدم اظهار انعقاد قرارداد جدید در سامانه در مدت سه ماه بعد از انعقاد قرارداد

برای هر قرارداد مازاد بر ظرفیت، چهار ماه تعلیق

۲-۳- عدم ارائه گزارش وضعیت قراردادهای در دست اجرا و فسخ شده به سازمان در سامانه

برای هر قرارداد، چهار ماه تعلیق

۳-۳- ارائه همزمان خدمات ممنوع شده در آیین نامه خرید خدمات مشاوره (موضوع بند ب ماده ۸ آیین نامه خرید خدمات مشاوره و اصلاحات بعدی آن) و دیگر ضوابط مرتبط.

تا یک سال تعلیق

۴-۳- واگذاری تمام و یا قسمتی از موضوع خدمات مشاوره به مشاور دیگر بدون هماهنگی و توافق با کارفرما

کاهش پایه به مدت یک سال

۵-۳- ارائه اطلاعات خلاف واقع در مراحل ارزیابی که منجر به انتخاب و انعقاد قرارداد نگردد.

شش ماه تعلیق

۶-۳- ارائه اطلاعات خلاف واقع در مراحل ارزیابی که منجر به انتخاب و انعقاد قرارداد گردد.

 تا شش ماه محرومیت و یا کاهش پایه تا یک سال

۷-۳- تهدید، تطمیع، رشوه و نظایر آن برای قبول پیشنهادها پس از طی مراحل قضایی و اثباث موضوع

یک تا سه سال سلب گواهینامه

۸-۳- انصراف بعد از گشایش پاکت های فنی و یا مالی (در صورتی که کارفرما تغییراتی در شرایط نداده باشد) و استنکاف از امضا و مبادله قرارداد.

شش ماه تا یکسال محرومیت

۹-۳- پذیرش کار در زمان تعلیق و یا محرومیت

به ترتیب تخلف، یک سال محرومیت و یک سال سلب گواهینامه

۴- حین ارايه خدمات مشاوره

۱-۴- فسخ قرارداد از سوی کارفرما

شش ماه تا یک سال تعلیق

۲-۴- عملکرد مشاور در فرایند اجرای پیمان که منجر به اختلال در عملیات اجرایی از جمله تأخیر و یا وظایف پیمانکار گردد.

تا یک سال محرومیت

۳-۴- عملکرد مشاور در تنظیم اسناد مناقصه و پیمان و عدم رعایت ضوابط و بخشنامههای سازمان در مواردی که منجر به تغییرات بیش از ۲۵ درصد مبلغ اولیه میشود و یا اخلال در اجرای صحیح پیمان گردد.

کاهش پایه تا دو سال

۴-۴- نقض مشارکت نامه گروه مشارکت خدمات مشاوره که منجر به تطویل و یا توقیف پروژه گردد (صرفاً با اعلام کارفرما)

کاهش پایه تا یک سال

۵-۴- ضعف و یا کوتاهی مطالعات و طراحی مشاور که سبب خسارت مالی قابل توجه گردد (بسته به میزان نوع، کیفیت و اثر خسارت) و مشاور نسبت به جبران آن اقدام موثری نکرده باشد.

کاهش پایه تا سه سال یا سلب گواهینامه تا دو سال

۶-۴- عدم نظارت صحیح در مرحله اجرای پروژه که موجب خسارت مالی قابل توجه گردد (بسته به میزان نوع، کیفیت و اثر خسارت) و مشاور نسبت به جبران آن اقدام موثری نکرده باشد.

کاهش پایه تا سه سال یا سلب گواهینامه تا دو سال

۷-۴- تهدید، تطمیع، رشوه و احراز تبانی مشاور با پیمانکار پروژه پس از طی مراحل قضایی و اثبات موضوع

سلب گواهینامه دو تا سه سال

۸-۴- کوتاهی در تنظیم اسناد مناقصه (با لحاظ نمودن اینکه کارفرما تغییری در اسناد مناقصه مشاور نداده باشد) که منجر به لغو مناقصه

کاهش پایه تا یک سال

  ۹-۴- ارایه توجیه فنی نامناسب و نادرست که سبب خسارت مالی قابل توجه گردد و مشاور نسبت به جبران آن اقدام موثری نکرده باشد.

کاهش پایه تا سه سال یا سلب گواهینامه تا دو سال

۱۰-۴- تأیید اسناد تعهد آور از جمله صورتوضعیت و اسناد مالی بصورت خلاف واقع

شش ماه تا دو سال محرومیت

۵- بعد از ارايه خدمات مشاوره

۱-۵- عملکرد مشاور در هر یک از مراحل مطالعات، طراحی و نظارت که نواقص و مشکلاتی را در زمان بهره برداری (حداکثر ۱۰ سال پس از تحویل قطعی) بوجود آورد.

تعلیق تا شش ماه یا محرومیت شش ماه تا یک سال یا کاهش پایه یک سال یا سلب گواهینامه یک تا دو سال


ماده ۶- در صورتی که با بررسی مرجع تشخیص صلاحیت معلوم گردد در طی و یا بعد از فرآیند تشخیص صلاحیت، افرادی (امتیاز آور، هیات مدیره، سهامداران) اطلاعات خلاف واقع در اختیار شرکت قرار داده باشد، افراد مورد نظر یکسال محرومیت خواهند داشت. بدیهی است این افراد در زمان محرومیت نمیتوانند در فرآیند تشخیص صلاحیت هیچ شرکتی (مشاور یا پیمانکار) حضور یابند. همچنین حکم صادره مرتبط، با درخواست مشاور مجدداً توسط مرجع تشخیص صلاحیت مورد بررسی قرار میگیرد.


ماده ۷- در صورتی که رای صادره در خصوص مشاورین پایه سه، کاهش پایه باشد، تخصص مربوطه حذف میگردد.


ماده ۸- در صورتی که پس از بررسی هر یک از مصادیق عملکرد مشاور، توسط مرجع رسیدگی کننده، قصور مشاور محرز گردد، به مشاور اخطار کتبی ابلاغ میشود و این اخطار در پرونده تشخیص صلاحیت مشاور درج میگردد.


ماده ۹- در صورتی که مشاور سه اخطار کتبی دریافت نماید، به مدت شش ماه در تمامی تخصصهای خود تعلیق خواهد شد.


ماده ۱۰- در صورت وقوع چند تخلف مندرج در ماده (۵) جرائم آنها تا مجموع سه سال بر اساس نظر هیات بدوی قابل جمع میباشد.


ماده ۱۱- در صورتی که مشاور علاوه بر دارا بودن گواهینامه خدمات مشاوره، دارای گواهینامه صلاحیت مدیریت طرح یا طرح و ساخت نیز باشد، جریمه مربوطه، به هر دو گواهینامه تعلق خواهد گرفت.


ماده ۱۲- در صورت خوداظهاری رسمی مشاور به ارایه اطلاعات خلاف واقع در طی فرایند تشخیص صلاحیت، به تشخیص مرجع تشخیص صلاحیت، مستندات صحیح مبنای محاسبه قرار گرفته و جرائم مربوطه نیز به نصف جرائم تعیینشده در ماده (۵) تقلیل مییابد.


ماده ۱۳- در صورت وقوع هر نوع تخلف، امتیاز آن مورد (فرد یا قرارداد مرتبط) برای یک دوره چهارساله گواهینامه محاسبه نخواهد شد و پس از آن نیز اطلاعات صحیح و واقع، ملاک عمل خواهد بود.


فصل چهارم- مراجع رسیدگی به عملکرد مشاور


ماده ۱۴- مراجع رسیدگی کننده به عملکرد مشاور به شرح زیر میباشد.
– مرجع تشخیص صلاحیت
– هیات بدوی

– هیات تجدید نظر

تبصره: مراجع رسیدگی کننده میبایست بر اساس گزارش عملکرد مستندی که توسط شاکی تهیه شده و در آن ضعف عملکرد حرفهای مشاور بر اساس مصادیق عملکرد مشاور که در ماده (۴) مشخص شده و به اثبات رسیده باشد، با رعایت مفاد ماده (۵) میزان جرایم را تعیین نماید.


ماده ۱۵- برای رسیدگی به عملکرد مشاور با توجه به مرجع تشخیص صلاحیت، هیات بدوی در سازمان یا سازمان استان تشکیل میشود. جلسات این هیات با حضور اکثر اعضای صاحب رای رسمیت یافته و آرای صادره شده براساس اکثریت معتبر میباشد. در صورت تساوی در آرا نظر رییس هیات ملاک اعتبار خواهد بود. اعضاء و وظایف این هیات به شرح زیر میباشد.

الف- اعضاء هیات بدوی متناسب با مرجع تشخیص صلاحیت به شرح زیر است.

۱- اعضای هیات بدوی در سازمان عبارتند از:

– رئیس امور نظام فنی و اجرایی (رئیس)
– معاون تشخیص صلاحیت مشاوران (دبیر)
– نماینده جامعه مهندسان مشاور ایران
– یک نفر کارشناس صاحب نظر در امور قراردادی و ارجاع کار

۲- اعضای هیات بدوی در سازمان استان عبارتند از:
– رییس سازمان استان (رئیس)
– مدیر مرتبط با تشخیص صلاحیت مشاوران در سازمان استان (دبیر)
– نماینده صنف مشاوران استانی
– یک نفر کارشناس صاحب نظر در امور قراردادی و ارجاع کار

تبصره: کارشناس صاحب نظر در امور قراردادی و ارجاع کار توسط رئیس هیات بدوی تعیین میگردند.

ب- وظایف هیات بدوی عبارتند از:

– رسیدگی به گزارش عملکرد متناسب با مصادیق مندرج در ماده (۴)
– تعیین میزان جرایم مرتبط با تخلف با توجه به مفاد ماده (۵)
– تجدید نظر بر روی آرای صادره مرجع تشخیص صلاحیت
– تعیین ضریب ارزشیابی برای جرایم مربوط به تعلیق بررسی، تعلیق و کاهش پایه در صورتی که مرجع رسیدگی کننده هیأت بدوی باشد.

تبصره: هیات بدوی میتواند متناسب با نوع عملکرد مشاور از کارشناسان صاحب نظر غیر عضو بدون حق رای در جلسات دعوت بعمل آورد.


ماده ۱۶- دبیرخانه هیات بدوی در سازمان، امور نظام فنی و اجرایی و در استان، سازمان استان میباشد.


ماده ۱۷- هیات تجدید نظر برای بررسی احکام صادره توسط هیات بدوی در سازمان تشکیل میشود. جلسات این هیات با حضور اکثریت اعضای صاحب رأی رسمیت یافته و آرای صادره براساس اکثریت معتبر میباشد. اعضا و وظایف این هیات به شرح زیر است.

الف- اعضای هیات تجدیدنظر عبارتند از: – معاون سازمان (رئیس) یا نماینده ایشان
– رئیس جامعه مهندسان مشاور ایران
– رئیس یا معاون امور حقوقی سازمان (یا نماینده تام الاختیار معرفی شده)

– رئیس امور نظام فنی و اجرایی (دبیر- بدون حق رای) – نماینده دستگاه اجرایی ذیربط حسب تشخیص معاون سازمان

ب- وظایف هیات تجدیدنظر عبارتند از:
– رسیدگی به درخواست تجدید نظر مشاور پس از صدور رای توسط هیات بدوی
– رسیدگی به درخواست تجدید نظر مشاور پس از گذراندن نصف زمان تعیین شده در مصادیق مرتبط
– رسیدگی به درخواستهای اعتراضی به رای هیات بدوی و مرجع تشخیص صلاحیت از سوی کارفرما
– تجدید نظر بر احکامی که مشاور اقدام موثری نسبت به جبران خسارت نموده و شاکی نیز اقدام را تایید نماید
– تجدید نظر بر اساس آرای برائت و یا قرارهای منع تعقیب صادره از مراجع قضایی صلاحیتدار

تبصره: هیات تجدید نظر میتواند تمام یا قسمتی از حکم صادره را تجدید نظر یا لغو نماید.

تبصره: هیات تجدیدنظر میتواند متناسب با نوع تخلف از کارشناسان صاحب نظر و نیز نماینده هیات بدوی، بدون حق رای در جلسات دعوت بعمل آورد.


ماده ۱۸- دبیرخانه هیات تجدیدنظر، امور نظام فنی و اجرایی میباشد.


فصل پنجم- فرآيند رسیدگي به عملکرد مشاور در مرجع تشخیص صلاحیت و هیات بدوی


ماده ۱۹- گزارش عملکرد از سوی شاکی با مستندات لازم، کامل (کیفیت و کمیت) و تعیین مصادیق عملکرد مشاور و دلایل اثبات مطابق ماده (۴) به مرجع تشخیص صلاحیت ارسال میگردد. پس از اطمینان از کامل بودن مستندات و مدارک و مشخص شدن مصادیق عملکرد، مرجع رسیدگی کننده مطابق با جدول ماده (۴) تعیین میگردد.

تبصره: تمامی مستندات در خصوص اثبات عملکرد مشاور مطابق ماده فوق میبایست توسط شاکی به مرجع تشخیص صلاحیت ارسال شود. بدیهی است، رسیدگی به عملکرد مشاور در صورت عدم ارسال مستندات لازم از سوی شاکی امکان پذیر نبوده و مرجع تشخیص صلاحیت می تواند پس از گذشت یک ماه و عدم دریافت مستندات لازم و گزارش عملکرد با مسئولیت شاکی موضوع را از دستورکار رسیدگی خارج نماید.


ماده ۲۰- فرآیند رسیدگی به عملکرد مشاور به شرح زیر (بغیر از موارد مرتبط با مصادیق عملکرد طی و بعد از فرآیند تشخیص صلاحیت) است:
– بررسی شکلی گزارش عملکرد
– مکاتبه به منظور دریافت مستندات تکمیلی از شاکی در صورت کامل نبودن مستندات
– مکاتبه به منظور دریافت دفاعیه کتبی از مشاور (غیر از تخلفاتی که منجر به تعلیق بررسی و اخطار کتبی میشود) و اظهار نظر از جامعه مهندسان مشاور و یا تشکل صنفی مرتبط
– انتظار برای دریافت دفاعیه کتبی از سوی مشاور، حداکثر طی یک ماه پس از ارسال نامه
– انتظار برای دریافت اظهار نظر از جامعه مهندسان مشاور و یا تشکل صنفی مرتبط حداکثر طی یک ماه پس از ارسال نامه
– دریافت اظهارنظر از کارشناسان صاحب نظر (در صورت لزوم)
– تشکیل جلسه (در صورتی که مرجع رسیدگی کننده، هیات بدوی باشد)
– تنظیم صورتجلسه و صدور رای در خصوص عملکرد مشاور
– ابلاغ رای به مشاور (آدرس اعلامی از سوی مشاور در سامانه) و شاکی و دیگر مراجع مرتبط

تبصره ۱: در صورت عدم دریافت نظر از سوی مشاور و یا جامعه مهندسان مشاور و یا کارشناسان صاحب نظر در مهلت مقرر، فرآیند رسیدگی به عملکرد مشاور بر اساس مستندات موجود طی میشود.

تبصره ۲: مرجع تشخیص صلاحیت یا دبیرخانه هیات بدوی میتواند از شاکی و مشاور برای ارایه توضیحات بیشتر و یا استماع دفاعیات دعوت بعمل آورد.


ماده ۲۱- در مواردی که مرجع رسیدگی کننده به عملکرد مشاور هیات بدوی در سازمان باشد، با تشخیص مرجع تشخیص صلاحیت، تمامی مستندات پرونده، از جمله گزارش عملکرد دریافتی از شاکی و دفاعیات مشاور به جامعه مهندسان مشاور و یا تشکل صنفی، ارسال میگردد. جامعه مهندسان مشاور و یا تشکل صنفی با تشکیل جلسات تخصصی و فنی با حضور حداقل نمایندگان شاکی ، مشاور و مرجع تشخیص صلاحیت و استماع و بررسی ادعا، گزارش کارشناسی فنی دقیق در خصوص کمیت و یا کیفیت موارد اعلامی از سوی شاکی را تهیه و به مرجع تشخیص صلاحیت ارسال مینماید.


ماده ۲۲- در صورت عدم تشخیص قصور و یا تخلف توسط مرجع رسیدگی کننده پرونده مختومه اعلام خواهد شد.


ماده ۲۳- آراء مرجع تشخیص صلاحیت و هیات بدوی به ترتیب در سازمان، با امضاء رییس امور نظام فنی و اجرایی و در سازمان استان با امضاء رییس سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی استان صادر و ابلاغ میشود.


ماده ۲۴- در صورتی که پس از ابلاغ حکم، مشاور اقدام موثری نسبت به جبران خسارت نماید و شاکی نیز اقدام را تایید نموده باشد، تجدید نظر در حکم صادره، از طریق هیات تجدیدنظر صورت میگیرد.


ماده ۲۵- آراء صادره توسط هیات بدوی در صورت عدم درخواست تجدید نظر از سوی مشاور، حداکثر بعد از چهار هفته از تاریخ ابلاغ، قطعی میگردد.


فصل ششم- تجديدنظر بر آراء

ماده ۲۶- مرجع رسیدگی به اعتراض مشاور بر آرای صادره از سوی مرجع تشخیص صلاحیت و هیات بدوی به ترتیب هیات بدوی و هیات تجدیدنظر میباشد.


ماده ۲۷- در صورتی که پس از ابلاغ رای توسط مرجع تشخیص صلاحیت و یا هیات بدوی، مشاور نسبت به رأی ابلاغی اعتراض داشته باشد فقط یکبار میتواند دلایل و مستندات خود را حداکثر تا چهار هفته از ابلاغ رأی، بصورت مکتوب به دبیرخانه هیات بدوی مرتبط ویا دبیرخانه هیات تجدیدنظر ارسال نماید.


ماده ۲۸- پس از رسیدگی به اعتراض مشاور طی جلسه تجدید نظر، آراء هیات تجدید نظر از سوی رییس امور نظام فنی و اجرایی صادر و ابلاغ میشود. این رای قطعی و لازمالاجرا است.


ماده ۲۹- در صورتی که مشاور در مدت زمان تعیین شده در ماده (۲۵) نسبت به رای ابلاغی اعتراض داشته باشد، اعمال جرایم مرتبط بر اساس رای هیات تجدیدنظر از تاریخ ابلاغ حکم تجدید نظر خواهد بود.


فصل هفتم- مقررات عمومی

ماده ۳۰- نتیجه رسیدگی به عملکرد مشاور و یک نسخه از رأی صادره در سامانه ثبت و در پرونده تشخیص صلاحیت شرکت نگهداری میشود.


ماده ۳۱- رأی قطعی شده در خصوص تعلیق، کاهش پایه، محرومیت و سلب گواهینامه صلاحیت شرکت از طریق سامانه اطلاعات عوامل نظام فنی و اجرایی کشور اطلاع رسانی میگردد. این رای پس از پایان دوره زمانی تعیین شده از سامانه اطلاعات عوامل نظام فنی و اجرایی کشور حذف لیکن آثار آن در پرونده مشاور باقی میماند.


ماده ۳۲- پس از گذشت نصف زمان تعیین شده برای سلب گواهینامه، محرومیت و کاهش پایه، مشاور میتواند تقاضای بخشودگی باقیمانده مدت زمان حکم صادره را به مرجع تشخیص صلاحیت ارسال نماید. مرجع تشخیص صلاحیت پس از بررسی، پیشنهاد مشاور و مستندات را برای کسب نظر به مرجع رسیدگی کننده بعدی (هیات بدوی و هیات تجدید نظر در صورتی که به ترتیب حکم توسط مرجع تشخیص صلاحیت یا هیات بدوی صادر شده باشد) ارسال و نظر نهایی را به مشاور ابلاغ مینماید.


ماده ۳۳- در صورت سلب گواهینامه، محرومیت و کاهش پایه، مشاور ملزم است برای تشخیص صلاحیت مجدداً با ایجاد تقاضای جدید در سامانه، فرآیند دریافت گواهینامه صلاحیت را بر اساس آخرین آیین نامه تشخیص صلاحیت مشاور طی نماید.


ماده ۳۴- بعد از اتمام مدت تعلیق بررسی و تعلیق با شرط تأیید رفع موضوع تخلف توسط مرجع تشخیص صلاحیت، وضعیت گواهینامه مشاوره به حالت قبل بر میگردد. در غیر این صورت مجدداً جریمه تعیین شده تکرار و اعمال میشود.


ماده ۳۵- در صورت احراز انجام تخلفات موضوع این آیین‌نامه توسط مشاور، علاوه بر اعمال جرائم مربوطه، ضریب ارزشیابی موضوع آیین‌نامه تشخیص صلاحیت مشاوران (اعم از ضریب ارزشیابی محاسبه شده یا ضریبی که بصورت علی‌الحساب مورد استفاده قرار میگیرد) در اولین دوره تشخیص صلاحیت بعد از دوره محرومیت یا سلب گواهینامه به شرح زیر تعدیل میگردد:

الف) کاهش ۲/۵ درصدی ضریب ارزشیابی تخصص یا تخصصهای مرتبط در تشخیص صلاحیت بعدی، در صورت محرومیت. ب) کاهش ۵ درصدی ضریب ارزشیابی تمام تخصصها در تشخیص صلاحیت بعدی، درصورت سلب گواهینامه.

تبصره: در مواردی که جرائم مربوطه تعلیق بررسی، تعلیق یا کاهش پایه باشد، کاهش ضریب ارزشیابی با نظر مرجع رسیدگی کننده اعمال خواهد شد.


ماده ۳۶- در صورتی که برای مشاورینی که دارای گواهینامه منقضی (مشاور یا مدیر طرح) دارند، جرایمی ناشی از عملکرد مشاور در نظر گرفته شود، احکام صادره پس از دریافت مجدد گواهینامه صلاحیت مشاور اعمال میشود.


ماده ۳۷- مشاورانی که به استناد این دستورالعمل متحمل جرایمی میشوند، موظفند تعهدهای قراردادی در دست اجرای خود را بر اساس قرارداد منعقده ادامه دهند و جرایم آنان به هیچ عنوان از مسولیت مشاور در خصوص ادامه فعالیت در قراردادهای قبلی و در دست اجرای آنان نمیکاهد.


ماده ۳۸- در صورت صدور حکم برای بیش از سه پرونده تخلفاتی که منجر به محرومیت یا کاهش پایه در مدت زمان یک دوره اعتبار گواهینامه تشخیص صلاحیت مشاور شود، پس از گذشت زمان اجرای آخرین حکم، مشاور و همچنین اعضاء هیات مدیره آن مشاور به مدت ۴ سال از تشخیص صلاحیت محروم میگردند.


ماده ۳۹- مرجع تفسیر این دستورالعمل امور نظام فنی و اجرایی میباشد.

این دستورالعمل، جایگزین “دستورالعمل نحوه رسیدگی به تخلفات انتظامی (حرفه‌ای) مشاوران” به شماره ۱۰۰/۶۶۰۲۵ مورخ ۱۳۹۱/۸/۱۴ میشود.