مصوبه شورای عالی هماهنگی ترافیک در خصوص طرح جامع حمل و نقل شهری و حومه

تاریخ تصویب: ۱۴۰۰/۰۳/۱۲
تاریخ انتشار: ۱۴۰۰/۰۵/۱۸

شماره: 76680 – 1400/05/18

پیرو دعوتنامه شماره 39190 مورخ 12 /3 /1400 یکصد و شصت و هشتمین جلسه شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور راس ساعت 30 :8 روز چهارشنبه مورخ 6 /3 /1400 در محل سالن جلسات پیامبر اعظم با حضور اعضای اصلی شورای عالی و مدیرعامل اتحادیه اتوبوسرانی شهرهای کشور با سه موضوع زیر:
1 – بررسی دستورالعمل اجرای مطالعات طرح جامع حمل و نقل شهری و حومه (ضابطه 801 سازمان برنامه و بودجه کشور)
2 – بهنگام سازی مشخصات فنی اتوبوس های شهری دیزلی، گازسوز و برقی،‌ در خدمات حمل و نقل عمومی شهری
3 – دستورالعمل تشکیل کارگروه فنی سامانه های هوشمند ثبت تردد و تخلف
تشکیل و تصمیمات به شرح صفحات آتی اتخاذ گردید:

1 – بررسی دستورالعمل اجرای مطالعات طرح جامع حمل و نقل شهری و حومه (ضابطه 801 سازمان برنامه و بودجه کشور)
پس از تصویب شرح خدمات مطالعات جامع حمل و نقل شهری و حومه در جلسه 126 شورای عالی در سال 1395 (که با عنوان ضابطه 314 توسط سازمان برنامه و بودجه منتشر شده است) و پیرو بند اول مصوبه صدرالذکر مقرر گردید به منظور پیاده سازی شرح خدمات مطالعات جامع حمل و نقل شهری و حومه، شیوه نامه ای در قالب دستورالعمل فنی و اجرایی توسط سازمان برنامه و بودجه کشور تهیه و به تصویب شورای عالی برسد.
بر این اساس دستورالعمل اجرایی گام های ضابطه 314 (شرح خدمات مطالعات جامع حمل و نقل شهری و حومه) مشتمل بر حداقل ها، توصیه ها، روش های علمی مناسب، روش های انجام کار،‌ معرفی برخی از شاخص ها، زمان انجام مطالعات، مراحل انجام مطالعه به همراه حداقل زمان بندی اجرا و برآورد هزینه هر مرحله اجرا و …. توسط مشاور امور نظام فنی، اجرایی مشاورین و پیمانکاران معاونت فنی، امور زیربنایی و تولیدی سازمان برنامه و بودجه کشور تهیه و ابتدای سال 1399 تحویل دبیرخانه شورای عالی گردید.
دبیرخانه شورای عالی با تشکیل 22 جلسه کارگروه فنی، با حضور اساتید دانشگاه، مشاورین ذیصلاح حمل و نقل و نمایندگان مطلع شهرداری ها اقدام به بررسی دستورالعمل اجرایی ضابطه 314 نمود پس از ارایه گزارش توسط مشاور سازمان برنامه و بودجه و بیان نقطه نظرات اعضای شورای عالی دستورالعمل به شرح پیوست و ممهور به مهر شورای عالی (پیوست یک) مصوب گردید و مقرر گردید تحت عنوان ضابطه 801 توسط سازمان برنامه و بودجه کشور منتشر گردد.
بدیهی است که بازخورد دستورالعمل مذکور در حین مراحل پیاده سازی صورت خواهد گرفت و بهنگام سازی آن بر اساس گزارشات واصله قابل انجام خواهد بود.

بهنگام سازی ضوابط انتخاب و بکارگیری اتوبوس های شهری در خدمات حمل و نقل عمومی شهری:
شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور بنا به پیشنهاد اتحادیه اتوبوسرانی های شهری کشور و به استناد بند «ج» ماده (2) آیین‌نامه موضوع ماده (5) قانون تاسیس شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور مصوب 1374، مصوبه سوم جلسه 120 شورای عالی را با موضوع مشخصات لازم برای انتخاب و بکارگیری اتوبوس های شهری در خدمات حمل و نقل عمومی را در سه سرفصل اتوبوس دیزلی، گازسوز و برقی با قالب عناوین و مشخصات زیر به شرح پیوست (2) ممهور به مهر شورای عالی بهنگام سازی و مصوب نمود:

1 – موتور
7 – سیستم   ترمز و باد
2 – منبع   تامین انرژی
8 – سیستم   برقی
3 – گیربکس
9 – صندلی   ها
4 – سیستم   تعلیق
10 – اتاق
5 – سیستم   فرمان
11 – عملکرد
6 – سیستم   خنک کننده
12 – تجهیزات   در یک اتوبوس

دستورالعمل تشکیل کارگروه فنی سامانه های هوشمند ثبت تردد و تخلف:

مقدمه توجیهی: امروزه استفاده از تجهیزات و سامانه های هوشمند به منظور کنترل و مدیریت ترافیک شبکه شهری و جاده ای، به امری اجتناب ناپذیر بدل گشته است . به کارگیری این سامانه ها اگر چه بسیار سودمند بوده و می تواند باعث همگرایی نهادهای ذیربط در کاهش مشکلات ترافیک و حمل و نقل شود اما تجربیات سال های اخیر نشان می دهد که در مواردی همکاری و هماهنگی سازمان های ذینفع از ابتدای تعریف پروژه ها و مناقصه های مرتبط صورت نگرفته است . این موضوع باعث توقف پروژه ها در مرحله بهره برداری،‌ کاهش کارآمدی آنها و نیز اتلاف سرمایه گذاری های مربوطه شده و بدون توجه به نقش و وظایف دیگر دستگاه های مرتبط به مرحله اجرا رسیده است. از طرف دیگر به دلیل بدیع بودن موضوع و فقدان درج حداقل مشخصات و کیفیت فنی در اسناد واگذاری پروژه ها، مجریان رأساً نسبت به نصب سامانه های وارداتی و یا تولیدی نموده اند که فاقد حداقل کیفیت فنی و کارایی عملکردی بوده و سامانه هایی نصب شده است که طول عمر و دقت کافی نداشته و بعضاً باعث نارضایتی عمومی خصوصاً در سامانه های ثبت تخلف شده است. به عبارت دیگر به دلیل خلاء ایجاد شده ناشی از نبود الگوها، فرآیندهای بکارگیری، مشخصات و ضوابط فنی و تنظیم گری (رگولاتوری) مصوب از سوی نهادهای قانونی، عملاً عرصه برای تامین کنندگان و مجریان پروژه ها باز شده تا بعضاً با اقدامات جزیره ای،‌ غیرهماهنگ و غیرفنی خود نسبت به پر کردن این خلاء اقدام کنند. اگر چه در برخی موارد این تلاش ها موفق و هماهنگ و قابل تقدیر است اما وجود نقیصه ها وقوع برخی تجربیات ناموفق، دفتر حمل و نقل و دبیرخانه شورای عالی هماهنگی شهرهای کشور را بر آن داشت تا با اتخاذ رویکردی پیشگیرانه و به منظور اجتناب از وقوع تجربیات منفی در آینده، تشکیل کارگروهی فنی در سطح کشور، متشکل از متخصصین و نمایندگان دستگاه هایی که بیشترین تاثیر را در اجرای پروژه های حمل و نقل هوشمند کشوری دارند را در دستور کار خود قرار دهد.

ماده 1 – به استناد ماده (1) قانون تاسیس شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور، مصوب هشتم اسفند 1372 و به منظور هماهنگ سازی تصمیمات و اعمال سیاست های جامع و هماهنگ در جهت بهبود حمل و نقل شهری و رفع موانع و مشکلات اجرایی و ساختاری در به کارگیری سامانه های هوشمند ثبت تردد و تخلف شهرداری ها و در راستای بهره برداری بهینه از این سامانه ها، «کارگروه فنی سامانه های هوشمند ثبت تردد و تخلف» ذیل کمیته فنی شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور با ترکیب اعضای زیر تشکیل می گردد:
الف) نماینده دفتر حمل و نقل و دبیرخانه شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور
ب) نماینده معاون عملیات پلیس راهور ناجا
ج) نماینده رئیس پلیس ترافیک شهری راهور ناجا
د) نماینده فاوا راهور
هـ) نماینده سازمان راهداری و حمل و نقل جاده ای
و) دو نفر از متخصصین حوزه فن آوری و هوشمندسازی در حمل و نقل
ز) دو نفر از مدیران مرکز کنترل ترافیک شهرداری ها (یک نفر از شرکت کنترل ترافیک شهرداری تهران و یک نفر از دیگر مراکز شهرداری ها)
ح) نماینده شرکت ارزیاب سامانه ها معرفی شده از سوی راهور
ط) نماینده وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

تبصره 1 – جلسات کارگروه حداقل هر ماه یک بار تشکیل و با حضور اکثریت اعضا رسمیت یافته و با امضای اکثریت آنان معتبر خواهد بود.

تبصره 2 – افراد بند (هـ)‌ و (و) توسط مدیر کل دفتر حمل و نقل تعیین می شود.

تبصره 3 – کارگروه می تواند از نمایندگان سایر دستگاه ها یا افراد مرتبط حسب موضوع و بدون حق رای دعوت به عمل آورد.

تبصره 4 – محل تشکیل جلسات شرکت کنترل ترافیک شهرداری تهران یا ساختمان اصلی وزارت کشور خواهد بود.

تبصره 5 – تصمیمات کارگروه می بایستی در چارچوب قوانین، مقررات، دستورالعمل ها و مصوبات بالادستی باشد.

ماده 3 – شرح وظایف
کارگروه وظایف زیر را بر عهده خواهد داشت:
– تدوین ضوابط مشخصات فنی، معیارها و نحوه ارزیابی کیفیت سامانه های هوشمند ثبت تردد و تخلف ارائه شده در کشور در خصوص چگونگی ثبت تخلفات و تردد وسایل نقلیه موجود در معابر درون شهری و برون شهری و به روزرسانی مداوم آن ها از طریق بازخوردگیری از دستگاه های مرتبط
– پیشنهاد و تدوین روند رسیدگی به سامانه های ثبت تخلف جهت اخذ کد جریمه
– نظارت کلی و آماری بر عملکرد سیستم های موجود و استفاده از داده های تولید شده توسط سیستم ها
– جمع بندی موارد اختلاف غیرفنی (که باعث کاهش کارایی و یا توقف بهره برداری سامانه ها می شود) برای ارجاع به سطوح بالاتر مدیریتی
– ایجاد بانک اطلاعاتی مشخصات محصولات موجود در این حوزه
– ارزیابی عملکرد مجریان، ‌کیفیت محصولات و برندهای عرضه شده و ایجاد بستر لازم برای استفاده از این ارزیابی ها توسط نهادهای ذیربط
– شفاف سازی روند نتیجه گیری در مورد قابل قبول بودن کیفیت و دوام سامانه ها
– بانک MTBF (میانگین زمانی فواصل بین خرابی ها) تجهیزات سامانه ها به تفکیک برند و مدل
– تدوین و به روزرسانی بازه های زمانی مورد نیاز برای کالیبراسیون به تفکیک سامانه ها
– ایجاد شفافیت در روش های تست و ارزیابی
– ارائه ایده های جدید درجهت روان کردن مکانیزاسیون ثبت مانند نمایش عکس تخلفات برای رانندگان از طریق یک سامانه و مشابه آن

ماده 4 – رئیس کارگروه نماینده دفتر حمل و نقل و دبیرخانه شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور بوده و شرکت کنترل ترافیک شهرداری تهران وظایف دبیرخانه کارگروه را بر عهده خواهد داشت.

ماده 5 – نحوه صدور حکم اعضای کارگروه
احکام کلیه اعضای حقیقی و حقوقی این کارگروه پس از معرفی رسمی از دستگاه مربوطه، توسط دبیر شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور به مدت دو سال صادر می شود.

ماده 6 – دبیرخانه برای تهیه پیش نویس یا پیشنهاد قابل طرح در کارگروه می تواند نسبت به تشکیل جلسات تخصصی با استفاده از ظرفیت دستگاه های عضو کارگروه، دانشگاه ها و سایر افراد مرتبط اقدام نماید.

ماده 7 – صورتجلسات کارگروه پس از امضای اکثریت اعضای حاضر در هر جلسه،‌ در جلسه اصلی شورای عالی مطرح می گردد.

ماده 8 – این دستورالعمل در 8 ماده و 4 تبصره و بر اساس ماده (4) قانون تاسیس شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور، مصوب گردید.

مهدی جمالی نژاد – وزارت کشور
رمضانعلی سبحانی فر – وزارت ارتباطات و فن آوری اطلاعات
مسعود تجریشی – سازمان حفاظت محیط زیست
علیرضا احمدی – شورای عالی استان ها
پوریا محمدیان یزدی – دبیرخانه شورای عالی هماهنگی ترافیک شهرهای کشور
شهرام آدم نژاد – وزارت راه و شهرسازی
حمیدرضا عدل – سازمان برنامه و بودجه کشور
کمال هادیان فر – نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران
غلامرضا جلالی – سازمان پدافند غیرعامل