آیین‌نامه پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس شهرها و روستاها

تاریخ تصویب: ۱۴۰۰/۰۲/۲۲
تاریخ انتشار: ۱۴۰۰/۰۳/۰۲

شماره: ۲۰۳۵۴/ت۵۶۲۱۲هـ – ۱۴۰۰/۲/۲۷

هیأت وزیران در جلسه ۱۴۰۰/۲/۲۲ به پیشنهاد وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، آیین‌نامه پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس شهرها و روستاها را به شرح زیر تصویب کرد:


ماده ۱ – در این آیین‌نامه اصطلاحات زیر در معانی مربوط به کار می روند:

۱ – وزارت: وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی.

۲ – دستگاه های اجرایی: دستگاه های موضوع ماده (۵) قانون مدیریت و خدمات کشوری – مصوب ۱۳۸۶ –

۳ – میراث فرهنگی ناملموس: میراث فرهنگی ناملموس یا معنوی، موضوع بند (۱) ماده (۲) قانون کنوانسیون حراست از میراث فرهنگی ناملموس – مصوب ۱۳۸۴ –

۴ – کارگروه ملی: کارگروه ملی میراث فرهنگی ناملموس، موضوع ماده (۱۱) آیین‌نامه اجرایی قانون الحاق جمهوری اسلامی ایران به کنوانسیون حراست از میراث فرهنگی ناملموس – مصوب ۲۰۰۳ یونسکو – موضوع تصویب‌نامه شماره ۲۱۰۱۵۸/ت۳۹۲۰۸هــ مورخ ۱۳۸۷/۱۱/۱۴ که وزارت کشور و شورای عالی استان ها به اعضای کارگروه یاد شده اضافه می شوند.

۵ – الگوی مشارکت: الگوی مشارکت در معرفی و ترویج میراث فرهنگی ناملموس شهرها و روستاها که ممکن است فراخور ویژگی های اجتماعی، سیاسی و قومی، دارای تنوع شکلی و ساختاری باشد.


ماده ۲ – وزارت موظف است با همکاری دستگاه های عضو کارگروه ملی نسبت به برنامه‌ریزی، ارایه سازوکار اجرایی، تهیه پیش نویس الگوی مشارکت و تصویب آن از طریق کارگروه ملی و همچنین نظارت بر اجرا، پایش و روزآمدسازی آن از طریق کارگروه یادشده اقدام کند.


ماده ۳ – معیارهای زیر در تدوین الگوی مشارکت ملاک عمل کارگروه ملی قرار می گیرد:

۱ – عنایت به ماهیت اجتماعی و مردمی میراث فرهنگی ناملموس.

۲ – پاسداری از الگوهای سنتی و بومی مشارکت اجتماعی.

۳ – اولویت دهی به آداب و شئون زندگی ایرانی – اسلامی.

۴ – اولویت دهی به اشتراکات اساسی در جهت وفاق ملی.

۵ – حرمت گذاری به رسوم مورد احترام اقلیت ها.

۶ – پرهیز از ترویج آداب و رسوم اختلاف برانگیز بین اقوام.

۷ – مدنظر قراردادن ملاحظات امنیتی، اجتماعی و سیاسی.

۸ – اهتمام به پاسداری از محیط زیست.


ماده ۴ – دستگاه های اجرایی موظفند واحدهای تابع خود در سطح استانی را با هدف معرفی و ترویج میراث فرهنگی ناملموس فعال نموده و اقدامات زیر را با همکاری و نظارت وزارت انجام دهند:

۱ – آگاهی افزایی عمومی در خصوص اهمیت میراث فرهنگی ناملموس.

۲ – آشناسازی کارکنان دستگاه ها با مفاهیم و مصادیق میراث فرهنگی ناملموس.

۳ – برگزاری رویدادهای فرهنگی مرتبط با مصادیق میراث فرهنگی ناملموس.

۴ – اعطای کمک های ملی در چهارچوب قوانین و مقررات برای پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس.

۵ – مستندسازی و جمع آوری مدارک و پرونده های توصیفی و تبیینی میراث فرهنگی ناملموس.

۶ – برگزاری دوره های آموزشی به منظور معرفی، ترویج و احیای میراث فرهنگی ناملموس.


ماده ۵ – در راستای بومی سازی مشارکت و تقسیم کارمحلی بین دستگاه ها با هدف معرفی و ترویج میراث فرهنگی ناملموس در سطح شهرستانی، وزارت موظف است با همکاری وزارت کشور و دیگر دستگاه های عضو کارگروه ملی، کارگروه مشارکت در پاسداری از میراث ناملموس شهرها و روستاها را بدون توسعه ساختار اداری تشکیل دهد. اعضای این کارگروه حسب مورد به شرح زیر است:

۱ – فرماندار شهرستان مربوط (رییس کارگروه).

۲ – رییس اداره یا نمایندگی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی در شهرستان مربوط (دبیر کارگروه).

۳ – شهردار مربوط یا نماینده تا الاختیار وی.

۴ – رئیس اداره فرهنگ و ارشاد اسلامی در شهرستان مربوط.

۵ – رئیس اداره آموزش و پرورش.

۶ – رئیس اداره اطلاعات در شهرستان مربوط.

۷ – رئیس اداره نظارت بر اماکن عمومی در شهرستان مربوط.

۸ – نماینده سازمان های مردم نهاد دارای مجوز قانونی با انتخاب اداره یا نمایندگی میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان مربوط.

۹ – رییس شورای اسلامی شهر یا روستای مربوط.

۱۰ – دهیار مربوط.

تبصره ۱ – نمایندگان سایر دستگاه های مرتبط، حسب مورد با تشخیص رییس کارگروه می توانند به عنوان مدعو در جلسات کارگروه حضور داشته باشند. جلسات کارگروه با اکثریت مطلق اعضا رسمیت خواهد داشت و حداقل هر سه ماه یک بار برگزار می شود.

تبصره ۲ – دبیرخانه این کارگروه ها در ادارات یا نمایندگی های میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی شهرستان های مربوط مستقر خواهد بود.


ماده ۶ – وظایف کارگروه مشارکت در پاسداری از میراث ناملموس شهرها و روستاها عبارت است از:

۱ – شناسایی، برنامه‌ریزی و هماهنگی برای برگزاری آیین های سنتی، هنرهای نمایشی و مراسم ویژه میراث فرهنگی ناملموس ثبت شده در فهرست میراث ملی و جهانی.

۲ – ارایه پیشنهاد برای تخصیص میزان متناسبی از اعتبارات فرهنگی کمیته برنامه‌ریزی شهرستان ها و شهرداری ها در راستای معرفی و ترویج میراث فرهنگی ناملموس.

۳ – ارایه پیشنهاد و برنامه به شوراهای اسلامی شهر و روستاهای مستقر در حوزه شهرستان با هدف حمایت و پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس.

۴ – تسهیل و برنامه‌ریزی به منظور اختصاص مراکزی برای حمایت، ترویج و توسعه مهارت های مرتبط با صنایع دستی سنتی.

۵ – تسهیل و برنامه‌ریزی برای تحقق اقدامات مرتبط با شناسایی، معرفی و آموزش میراث فرهنگی ناملموس.

۶ – تسهیل و برنامه‌ریزی برای حمایت از استادکاران هنرهای سنتی و حاملان میراث فرهنگی ناملموس (گنجینه های زنده بشری).

۷ – ارایه گزارش سالانه عملکرد امور مربوط به پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس مرتبط با حوزه شهرستان های از طریق ادارت کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان ها به کارگروه ملی و شهروندان از طریق رسانه های جمعی.

۷ – اجرای این بند آیین‌نامه بر عهده وزارت است و کارگروه ملی وظیفه پایش و نظارت عالی بر عملکرد کارگروه های مشارکت در پاسداری از میراث ناملموس شهرها و روستاها را برعهده دارد.

معاون اول رئیس جمهور – اسحاق جهانگیری