شماره: ۱۱۹۵۱۷/ت۵۷۹۸۷هـ – ۱۳۹۹/۱۰/۲۰
هیئت وزیران در جلسه ۱۳۹۹/۱۰/۱۷ به پیشنهاد شماره ۰۲ /۱۰۰ /۶۹۳۸۹ مورخ ۱۰ /۶ /۱۳۹۹ وزارت راه و شهرسازی و به استناد ماده (۲۲) قانون هواپیمایی کشوری – مصوب ۱۳۲۸- آیین‌نامه اجرایی کارخانه ها و تعمیرگاه های مربوط به هواپیمایی و قابلیت پرواز هواپیماها را به شرح زیر تصویب کرد:
ماده ۱- در این آیین‌نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می روند:
۱- سازمان: سازمان هواپیمایی کشوری.
۲- کشور عضو: کشور متعاهد به پیمان شیکاگو.
۳- وسیله پرنده: وسیله ای که بتواند در نتیجه عکس العمل هوا به جز عکس العمل هوا در برابر سطح زمین، خود را در هوا نگه دارد.
۴- محصول: وسیله پرنده، موتور یا ملخ آن .
۵- قطعه: موتور، ملخ، اجزا و لوازم وسیله پرنده.
۶- تشکیلات: شخص حقیقی یا حقوقی ایرانی یا غیرایرانی یا واحدی از زیرمجموعه شخص حقوقی.
۷- کشور ثبت کننده: کشوری که وسیله پرنده را به ثبت رسانده است.
۸- کشور بهره‌‌بردار: کشوری که محل اصلی کسب و کار بهره بردار در آن واقع شده یا اگر چنین محلی وجود ندارد، محل سکونت دائمی بهره بردار در آن واقع شده باشد.
۹- صلاحیت پروازی: وضعیت محصول یا قطعه در حالت تطابق با طراحی نوع و در شرایط ایمن برای پرواز.
۱۰- تداوم صلاحیت پروازی: کلیه فرآیندهای لازم به منظور حصول اطمینان از اینکه وسیله پرنده در هر زمان از عمر بهره‌برداری با مقررات صلاحیت پروازی تطابق دارد و برای بهره‌برداری ایمن است.
۱۱- گواهینامه بازنگری صلاحیت پروازی: گواهینامه ای که به منظور تأیید صلاحیت پرواز وسایل پرنده دارای گواهینامه قابلیت پرواز صادر می شود.
۱۲- گواهینامه قابلیت پرواز: مدرک تایید صلاحیت پروازی یک وسیله پرنده که توسط کشور ثبت کننده صادر می شود.
۱۳- گواهینامه نوع: تاییدیه ای که توسط کشور عضو برای طراحی یک نوع محصول صادر شده و نشان دهنده رعایت این طراحی با مقررات صلاحیت پروازی کشور عضو است.
۱۴- تشکیلات طراحی: تشکیلاتی که مسئول طراحی وسیله پرنده، قطعات، تغییرات آنها یا طراحی تعمیرات است.
۱۵- گواهینامه های موضوع این آیین نامه: گواهینامه تشکیلات طراحی، تولید، مدیریت تداوم صلاحیت پروازی، نگهداری و گواهینامه های نوع، تغییرات در نوع، طراحی تعمیرات، قابلیت پرواز، تأییدیه برنامه نگهداری و بازنگری صلاحیت پرواز و اجازه پرواز مخصوص وسیله پرنده.
۱۶- اجازه پرواز مخصوص: مجوز پرواز موردی وسیله پرنده در مواقعی که برای پرواز ایمن بوده ولی مطابق با مقررات صلاحیت پروازی نباشد، مانند پرواز در خلال طراحی و تولید وسیله پرنده، صادرات یا تحویل وسیله پرنده.
۱۷- نگهداری: یک یا ترکیبی از تعمیر اساسی، مرمت، تعویض، تغییر، رفع عیب و بازرسی محصول و قطعات آن، به استثنای بازرسی قبل از پرواز.
ماده ۲- شمول این آیین‌نامه، الزامات صلاحیت پروازی از جمله کارخانه ها و تداوم صلاحیت پروازی شامل تعمیرگاه های مربوط به هواپیمایی است.
تبصره – الزامات مندرج در آیین نامه مدیریت و ساماندهی وسایل پرنده فوق سبک غیرنظامی موضوع تصویب نامه شماره ۸۷۱۶۱ /ت۳۵۳۶۹هـ مورخ ۳۱ /۵ /۱۳۸۶ و اصلاحات بعدی آن از شمول این آیین نامه خارج است.
ماده ۳- سازمان مرجع صدور، اصلاح، لغو، تعلیق و محدود نمودن گواهینامه های موضوع این آیین نامه است.
تبصره ۱- سازمان می تواند در چهارچوب قوانین و مقررات مرتبط، صدور گواهینامه های تغییرات در طراحی نوع، طراحی تعمیرات، بازنگری صلاحیت پرواز، تأییدیه برنامه نگهداری و اجازه پرواز مخصوص را با رعایت شرایط شیوه نامه مربوط به اشخاص حقوقی تفویض کند.
تبصره ۲- گواهینامه نوع یا تغییرات در طراحی نوع وسیله پرنده صادر شده توسط کشورهای عضو، مشروط به رعایت شیوه نامه مربوط مورد تایید سازمان خواهد بود.
تبصره ۳- در صورتی که کشور جمهوری اسلامی ایران برابر ماده (۸۳) مکرر پیمان شیکاگو، تمام یا بعضی از مسئولیت ها و وظایف کشور ثبت کننده را به عنوان کشور بهره بردار به عهده بگیرد، سازمان می تواند برای وسایل پرنده ای که در تابعیت ایران نیستند، گواهینامه ها و مجوزهای تفویض شده را صادر کند و در صورتی که کشور جمهوری اسلامی ایران تمام یا بعضی از مسئولیت ها و وظایف خود را به عنوان کشور ثبت کننده به کشور بهره بردار واگذار کند، می تواند صدور گواهینامه ها و مجوزهای مورد توافق را به آن کشور تفویض کند.
ماده ۴- در صورتی که گواهینامه تشکیلات طراحی به هر دلیلی لغو، محدود یا عودت داده شود، استفاده از محصولات و قطعات مربوط به آن تشکیلات در عملیات پرواز مجاز نیست، مگر اینکه تشکیلات طراحی دیگری مسئولیت آن را به عهده گیرد.
تبصره – در صورتی که گواهینامه تشکیلات طراحی به هر دلیلی تعلیق شود، هیچ یک از محصولات و قطعات مربوط در مدت تعلیق یا محدودیت تعیین شده قابل استفاده در عملیات پرواز نخواهند بود.
ماده ۵- شرایط صدور گواهینامه قابلیت پرواز با رعایت شیوه نامه مربوط به شرح زیر است:
1- وسیله پرنده، تابعیت ایرانی داشته باشد.
2- وسیله پرنده دارای گواهینامه بازنگری صلاحیت پروازی باشد.
3- وسیله پرنده با گواهینامه نوع، تطابق داشته باشد.
4- کتابچه ها، علایم، برچسب ها، فهرست ها و سایر اطلاعات لازم به زبان فارسی یا زبان مورد تایید سازمان باشد.
5- علایم نصب شده برای مسافران در وسیله پرنده حداقل به زبان فارسی باشد.
ماده ۶- اعتبار گواهینامه قابلیت پرواز بدون محدودیت زمانی و مشروط به رعایت کلیه موارد زیر است:
1- وسیله پرنده تطابق با الزامات تداوم صلاحیت پروازی و طراحی نوع داشته باشد.
2- علامت ثبت وسیله پرنده موضوع آیین‌نامه ثبت و تابعیت هواپیماهای کشوری موضوع تصویب‌نامه شماره ۸۲۱ /۳۶۰۴۴ مورخ ۲۴ /۱۱ /۱۳۴۳ تغییر نکند.
3- گواهینامه نوع وسیله پرنده یا قابلیت پرواز لغو یا عودت داده نشده باشد.
ماده ۷- سازمان می تواند برابر شیوه نامه مربوط، در موارد خاصی که وسیله پرنده با شیوه نامه های صلاحیت پروازی تطابق نداشته ولی برای پرواز ایمن باشد، اجازه پرواز مخصوص صادر کند.
تبصره – موارد خاص و محدودیت های پروازی مربوط به اجازه پرواز مخصوص در شیوه نامه مربوط درج می شوند.
ماده ۸- قطعاتی می توانند بر روی وسیله پرنده نصب شوند که دارای گواهینامه ها و شرایط مورد تأیید سازمان باشند.
تبصره – قطعات دارای گواهینامه های صادر شده (یا با شرایط تأیید شده) توسط کشورهای عضو مورد تأیید سازمان نیز می توانند بر روی وسیله پرنده نصب شوند.
ماده ۹- مالک و در صورت اجاره، مستأجر وسیله پرنده ایرانی یا وسیله پرنده غیرایرانی که بهره بردار آن ایرانی باشد، مسئول تداوم صلاحیت پروازی آن وسیله پرنده است و برای انجام پرواز باید از پذیرش مسئولیت ها برابر شیوه نامه مربوط اطمینان حاصل کند.
ماده ۱۰- به منظور صدور گواهینامه های موضوع این آیین‌نامه و همچنین نظارت بر تشکیلات و وسایل پرنده، متقاضی باید امکان دسترسی سازمان به تجهیزات، اسناد و وسایل پرنده مربوط را فراهم کند.
ماده ۱۱- شیوه نامه های موضوع این آیین نامه با رعایت قوانین و مقررات مربوط توسط سازمان تهیه و ابلاغ می شوند.
ماده ۱۲- کلیه گواهینامه ها، تأییدیه ها و مجوزهای صادر شده قبل از تاریخ ابلاغ این آیین‌نامه در دوره اعتبار خود، معتبر هستند. هر گونه عدم اعتبار یا لغو به صورت موردی توسط سازمان اعلام می شود.
اسحاق جهانگیری
معاون اول رییس جمهور