شماره ۹۸/۱۰۸۲۸/دش – ۱۳۹۸/۷/۲۰
مصوبه «مجموعه تکمیلی اقدامات اجرایی گسترش فرهنگ عفاف و حجاب» که در جلسه ۸۲۰ مورخ ۹۸/۶/۱۲ شورای عالی انقلاب فرهنگی به تصویب رسیده است، به شرح ذیل برای اجرا ابلاغ می‌شود.
مقدمه:
عفاف و حجاب در قرآن و سنت معصومین علیهم السلام، آرمانهای انقلاب اسلامی و رهنمودهای امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری (مدظله العالی)، همچنین در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و نیز سیاستهای کلی فرهنگی و فرهنگ و آداب ملی، جایگاه رفیعی دارد. سوابق این موضوع نشان می‌دهد، شورای عالی انقلاب فرهنگی در جلسه ۴۱۳ مورخ ۱۳۷۶/۱۱/۱۴، «اصول و مبانی و روشهای اجرایی گسترش فرهنگ عفاف»، و در جلسه ۵۶۶ مورخ ۱۳۸۴/۵/۴، «راهبردهای گسترش فرهنگ عفاف» را مصوب نمود.
با توجه به گذشت زمان طولانی از مصوبات پیش‌گفته، سرعت بالای تغییر و تحولات فرهنگی و اجتماعی، ظهور فناوری‌های نوین و بروز مسائل نوپدید فرهنگی و اجتماعی، در جهت تکمیل مصوبات پیش‌گفته، این سند با عنوان «مجموعه تکمیلی» تدوین شد.
ماده ۱- هدف:
پرورش فضایل اخلاقی و فراگیر شدن عفاف و رعایت حجاب شرعی و قانونی و کاهش بدحجابی.
ماده ۲- راهبردها:
۲-۱- مسئولیت پذیری و پاسخگویی مسئولان دستگاههای اجرایی و سایر دستگاههای حاکمیتی در حوزه عفاف و حجاب.
۲-۲- به فعلیت رساندن ظرفیتهای مغفول علمی، فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، اجتماعی و حقوقی برای ارتقای وضعیت عفاف و حجاب.
۲-۳- صیانت از حریم عفت عمومی و گسترش امنیت اخلاقی.
۲-۴- مقابله با تهدیدها و جنگ نرم دشمن در حوزه عفاف و حجاب.
ماده ۳- وظایف عمومی دستگاهها:
این وظایف برای جامعه هدف، و مخاطب آن همه دستگاههای اجرایی، نهادهای عمومی، نهادهای حکومتی و واحدهایی که به نوعی از بودجه دولتی استفاده می‌کنند است:
۳-۱- نظارت بر رعایت عفاف و حجاب و ارزشها و شئونات قانونی کشور در حوزه عملکردی.
۳-۲- اصلاح آئین‌نامه‌ها، شیوه‌نامه‌ها و دستورالعمل‌های جاری در دستگاهها در جهت تحکیم فرهنگ عفاف و حجاب و پیشگیری از بروز بدحجابی.
۳-۳- آگاهی‌دهی نسبت به مزایا و پیامدهای فردی و اجتماعی عفاف و حجاب برای کارکنان.
۳-۴- مناسب‌سازی محیط کار بانوان برای تامین امنیت اخلاقی و آسایش آنان.
ماده ۴- کلیه مصوبات قبلی شورای عالی انقلاب فرهنگی (شامل جلسات ۴۱۳، ۵۶۶ و جلسه ۴۲۷ شورای فرهنگ عمومی) در خصوص حجاب و عفاف به قوت خود باقی است.
ماده ۵- وظایف اختصاصی دستگاهها:
|
دسته
|
عنوان دستگاه
|
شرح وظایف اختصاصی
|
|
دستگاههای علمی- آموزشی
|
وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی
|
5-1- نظارت بر بیمارستانها و مراکز بهداشتی و درمانی- دولتی و خصوصی- در جهت رعایت عفاف و حجاب کارکنان.
5-2- حفظ حریم اخلاقی بیماران.
5-3- حفظ حریم شرعی و امنیت اخلاقی بانوان شاغل در بیمارستانها و مراکز تشخیصی و درمانی.
|
|
وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و مراکز آموزش عالی و پژوهشی
|
5-4- استفاده از ظرفیت دروس عمومی و معارف اسلامی برای آشنایی دانشجویان با مبانی، اصول و فرهنگ عفاف و حجاب.
5-5- مشارکت دهی والدین در نظارت و مراقبت بر رفتار فرزندانشان در محیط دانشگاه و خوابگاهها.
|
|
|
وزارت آموزش و پرورش
|
5-6- فرهنگسازی برای متعهد شدن دانش آموزان سال اول دبیرستان تا پیش دانشگاهی مبتنی بر رعایت اخلاق اسلامی و مسئولیت فردی و اجتماعی.
|
|
|
دستگاههای تبلیغی- فرهنگی
|
وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی
|
5-7- ساماندهی بازیهای رایانه ای، نمادها و نشان ها و حمایت از تولیدات و نمادهای داخلی مبتنی بر فرهنگ عفاف.
|
|
سازمان تبلیغات اسلامی
|
5-8- برنامه‌ریزی برای استفاده از ظرفیت نهاد مسجد، هیئت‌ها و تشکلهای مذهبی و هیئت‌های اندیشه ورزی نخبگان حوزوی و دانشگاهی در امر عفاف و حجاب و مقابله با بیعفتی.
|
|
|
سازمان صدا و سیما
|
5-9- شناسایی تبلیغات کالاها و محصولات مغایر با فرهنگ اسلامی و ارزشهای عفاف و حجاب در شبکه‌های ماهواره‌ای و فضای مجازی به منظور اقدامات اجرائی و ارجاع به مراجع ذیصلاح.
|
|
|
سازمان بسیج مستضعفین
|
5-10- ساماندهی وگسترش توانمندی ها و قابلیت های بسیج برای تولید محتوای فرهنگی مناسب در جهت گسترش و ترویج عفاف و حجاب در فضای حقیقی و مجازی.
|
|
|
سازمان حج و زیارت
|
5-11- آموزش و توانمندسازی مدیران و عوامل ستادی و اجرایی کاروان های زیارتی نسبت به رعایت احکام عفاف و حجاب و حفظ ظواهر و شعائر اسلامی، اجرای برنامه‌های فرهنگی و هنری و تکریم زائران محجبه.
|
|
|
سازمان فرهنگ و ارتباطات اسلامی
|
5-12- هدایت و راهبری گروههای علمی – فرهنگی و هنری اعزامی به خارج از کشور و نظارت بر حفظ شئونات و رعایت حجاب و عفاف.
|
|
|
ستاد احیای امر به معروف و نهی از منکر
|
5-13- تشویق و تمجید مدیران، کارکنان، دستگاهها، فعالان مردمی و نخبگان و چهره های مشهور فعال و موفق در امر ترویج فرهنگ عفاف و حجاب و مقابله با بدپوششی و مغایر با عفاف.
|
|
|
مرکز مدیریت حوزه علمیه قم
|
5-14- ایجاد سازکارهای مناسب در فضای حقیقی و مجازی برای دسترسی آسان پژوهشگران و مجریان به نتایج مطالعات و تحقیقات در حوزه عفاف و حجاب.
5-15- تولید محتوای تبیینی و اقناعی مناسب و جذاب و پاسخ به شبهات و سوالات، آگاه‌سازی اقشار اجتماعی از پیامدها و تبعات در فضای مجازی وحقیقی به ویژه برای نسل جوان، تبیین تکالیف فردی و اجتماعی آحاد جامعه، دولت و حاکمیت.
5-16- آموزش و تربیت تخصصی طلاب و روحانیون مبلغ و مبلغه ویژه عفاف و حجاب برای محیطهای آموزشی، اداری، تجاری، شهر، روستا و … با استفاده از روشهای نوین تبلیغی.
|
|
|
سازمان اوقاف و امور خیریه
|
5-17- هدایت و استفاده از نذر و وقف فرهنگی در تهیه، تولید و توزیع محصولات ماندگار در راستای ترویج فرهنگ عفاف و حجاب، تسهیل ازدواج جوانان و مقابله با مفاسد اخلاقی در قالب نشر، کلیپ، نرم افزار، سایت و فضای مجازی.
|
|
|
دستگاههای اجرایی- پشتیبانی
|
وزارت صنعت، معدن و تجارت
|
5-18- نظارت بر رعایت موازین عفاف و حجاب در واحدهای صنفی و برخورد با تخلفات حوزه تولید، توزیع و عرضه و نمایش از طریق اتحادیه ها و اتاق اصناف.
5-19- جلوگیری از ثبت سفارش کالاهای ضدفرهنگی (نظیر پوشاک، اسباب بازی و لوازم التحریرهای نامتعارف، هرگونه آرم و علایم و نمادهای غربی، …)
5-20- ساماندهی و نظارت بر بازار البسه، نوشت افزار و ملزومات دانش آموزی و حمایت از تولیدات داخلی مبتنی بر فرهنگ عفاف و حجاب.
|
|
وزارت میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری
|
5-21- گسترش و تقویت نظارت بر مؤسسات خدمات گردشگری و سیاحتی، گروههای گردشگری، اماکن و مراکز گردشگری و میراث فرهنگی بر رعایت قانون عفاف و حجاب.
|
|
|
نیروی انتظامی
|
5-22- رصد و برآورد وضعیت عفاف و حجاب در معابر و اماکن عمومی و تجاری و بررسی روندها، پیامدها و مخاطرات احتمالی نابهنجاری های اخلاقی و اطلاع رسانی به مراجع ذیربط.
5-23- ممانعت از مزاحمت‌های خیابانی مردان نسبت به زنان.
|
|
|
وزارت اطلاعات
|
5-24- رصد و تجزیه و تحلیل مداخلات بیگانگان در ابعاد مختلف موضوع عفاف و حجاب، شناسایی عوامل و عناصر، مراکز و کشف توطئه‌ها و فعالیتهای سازمان یافته مروج فحشاء و بی‌بندوباری و انجام اقدامات بازدارنده و اطلاع‌رسانی و هشدار به موقع به مسئولین ذيربط، مردم و گروههای اجتماعی مورد نظر.
5-25- آموزش، هوشیارسازی و مصونیت بخشی مدیران و کارکنان دستگاهها و سازمانهای اجرایی کشور در خصوص نفوذ عناصر فاسد و توطئه ها و تهدیدات اخلاقی و رفتاری دشمن.
|
|
|
وزارت امور اقتصادی و دارایی
|
5-26- حمایت از طراحان، واحدها و شبکه های تجاری فعال در حوزه عفاف و حجاب و ارائه تسهیلات بانکی مناسب.
|
|
|
وزارت کشور
|
5-27- ساماندهی و توانمندسازی تشکلها و نهادهای مردمی فعال و مروج عفاف و حجاب.
|
|
|
سازمان امور اداری و استخدامی
|
5-28- تقویت ساختار و سازمان مناسب برای اجرای وظایف اختصاصی عفاف و حجاب دستگاههای اجرایی کشور با استفاده از منابع و ظرفیت موجود دستگاهها.
|
|
|
سازمان برنامه و بودجه
|
5-29- ارزیابی و نظارت بر حسن عملکرد دستگاهها در اعتبارات اختصاص یافته در زمینه عفاف و حجاب.
|
|
|
سازمان مناطق آزاد تجاری، صنعتی و ویژه اقتصادی
|
5-30- گسترش فرهنگ عفاف و حجاب در برنامه ها و اقدامات و ممانعت از تصویب ضوابط، مقررات و طرحها و برنامه های مغایر با عفاف و حجاب.
5-31- جلوگیری از واردات، تولید، توزیع و عرضه کالاها و محصولات مغایر با ارزش های فرهنگی و منافی عفت عمومی.
|
|
|
معاونت امور زنان و خانواده ریاست جمهوری
|
5-32- رصد و بررسی تغییرات آماری و وضعیت زنان سرپرست خانوار، بی‌سرپرست و بدسرپرست و ارایه گزارش کمی و کیفی از اقدامات حمایتی دستگاههای اجرایی به شورای عالی انقلاب فرهنگی.
5-33- پیگیری برای گسترش فرهنگ عفاف و حجاب در مورد زنان آسیب دیده و در معرض آسیب.
|
|
|
وزارت ورزش و جوانان
|
5-34- فرهنگسازی و ترغیب خیرین برای مشارکت در طرح‌های فرهنگی عفاف و حجاب و تسهیل و گسترش ازدواج جوانان.
|
|
|
دستگاههای خدماتی
|
شهرداریهای سراسر کشور
|
5-35- گسترش نظم و انضباط اجتماعی و سالم سازی محیط سواحل دریاها و تفرجگاهها (با مشارکت و همکاری ناجا) و اجرای برنامه های فرهنگی هنری برای ترویج فرهنگ حجاب و عفاف.
|
|
کمیته امداد امام (ره)
|
5-36- شناسایی و ارائه خدمات آموزشی، مشاورهای و مددکاری ازدواج به خانواده مددجویان در راستای کمک به تسهیل ازدواج آنان، ترویج سبک زندگی اسلامی ایرانی، تقویت و استحکام خانواده و کنترل و کاهش طلاق.
5-37- استفاده از ظرفیت خیرین برای ترویج عفاف و حجاب، خدمات آموزشی، مشاورهای، خوداتکائی و تأمین معیشت زنان سرپرست خانوار، بی سرپرست و بدسرپرست.
|
|
|
سازمان بهزیستی
|
5-38- شناسایی و حمایت از زنان در معرض آسیب و خانواده‌های افراد مجرم و آسیب‌دیده و پیشگیری از ارتکاب و ابتلا به رفتارهای نابهنجار و غیراخلاقی.
5-39- گزینش متقاضیان دریافت مجوز (صدور و تمدید) مهدهای کودک، مراکز مشاوره و سایر مراکز تحت پوشش سازمان، براساس صلاحیت های عمومی، اخلاقی و رفتاری و گذراندن دوره‌های آموزشی مبتنی بر عفاف و حجاب.
|
|
|
بنیاد شهید و امور ایثارگران
|
5-40- ترغیب، تشویق و حمایت از آثار و تولیدات برتر جوامع فرهنگی-هنری و رسانه‌ای و برترینها و فعالان خانواده شاهد و ایثارگر در عرصه عفاف و حجاب.
5-41- ترغیب و تسهیل ازدواج و تحکیم خانواده و ارائه خدمات آموزشی، مشاورهای و مددکاری در حفظ ارزشهای اسلامی و انقلابی خانواده‌های شاهد و ایثارگران.
|
ماده ۶- برنامه‌ریزی، اجرایی‌سازی، نظارت و ارزیابی:
۶-۱- سیاست‌گذاری و تصمیم‌گیری کلان و راهبردی در حوزه حجاب و عفاف و نظارت راهبردی و ارزیابی حسن انجام این مصوبه بر عهده دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی است.
۶-۲- ایجاد هماهنگی، تدبیر و پیش‌بینی ساز و کار لازم برای اجرای این مصوبه و نظارت بر عملکرد دستگاهها و نهادها بر عهده وزارت کشور است که با استفاده از همه ظرفیتها و امکانات و منابع از طریق شورای اجتماعی و سازمان امور اجتماعی کشور و تشکیل ستاد هماهنگی و راهبری اجرای مصوبه عفاف و حجاب اقدام می‌نماید و گزارش آن را به صورت سالانه به شورای عالی انقلاب فرهنگی ارائه خواهد کرد.
۶-۳- ستادهای اجرائی و کارگروه‌ها با مسئولیت بالاترین مقام، در کلیه وزارتخانه‌ها، دستگاههای اجرائی، نهادهای عمومی، استانداریها و تمامی سازمانها و نهادهایی که به نوعی از بودجه دولتی استفاده می‌کنند، با استفاده از ساختار و منابع موجود و بدون توسعه تشکیلات به منظور اجرای وظایف محوله اقدام نمایند.
حسن روحانی – رئیس جمهور و رئیس شورای عالی انقلاب فرهنگی