آیین‌نامه حفظ، نگهداری و ثبت آثار ملی دفاع مقدس و تملک اراضی، اماکن و آثار فیزیکی مرتبط

تاریخ تصویب: ۱۳۹۵/۱۲/۰۵
تاریخ انتشار: ۱۳۹۷/۱۰/۱۵

شماره ۳۳۱۳/۱/۴۵۳/۸۷۴  – ۱۳۹۷/۱۰/۹
مدیرعامل محترم روزنامه رسمی کشور

برابر بند «م» ماده ۹ اساسنامه بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس مصوب مقام معظم رهبری و فرماندهی معظم کل قوا «مدظله العالی»، یک نسخه از «آیین‌نامه حفظ، نگهداری و ثبت آثار ملی دفاع مقدس و تملک اراضی، اماکن و آثار فیزیکی مرتبط» مشتمل بر ۵ صفحه در ۹ ماده و ۲ تبصره که در تاریخ ۱۳۹۵/۱۲/۵ به تصویب هیأت امنای بنیاد مذکور رسیده است، برای درج در روزنامه رسمی کشور ارسال می گردد.

رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ـ سرلشکر پاسدار محمد باقری


مقدمه

در بند (ب) ماده ۳ (وظایف کلی) اساسنامه بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس مصوب ۱۳۸۳/۱۲/۲۲ فرمانده معظم کل قوا، انتخاب، تملک، حفظ و بهره‌برداری از آثار فیزیکی جامانده از دفاع مقدس و ثبت آن در آثار ملّی به منظور جلوگیری از نابودی و تخریب و یا به فراموشی سپرده شدن دوران پرافتخار دفاع مقدس برای نسل حال و آینده تصریح گردیده است. این آیین­نامه به منظور دستیابی به شیوه  و راه کارهای قانون مند در راستای حفظ، نگهداری و ثبت آثار ملّی دفاع  مقدس و  تملک اراضی و اماکن و آثار فیزیکی مرتبط تدوین گردیده است.


ماده ۱) هدف

شناسایی، مستندسازی، نگهداری، تملک و ثبت آثار ملی منقول و غیر منقول دفاع  مقدس، به منظور ماندگار کردن این آثار برای نسل های آینده و پیشگیری از پراکندگی و استهلاک آن­ها با بهره گیری از توان و ظرفیت نیروهای مسلح و سایر دستگاه های ذی‌ربط.


ماده ۲) تعاریف و اختصارات

۱ـ بنیاد: بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس.

۲ـ اساسنامه بنیاد: اساسنامه بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس، مصوب ۱۳۸۳/۱۲/۲۲ فرمانده معظم کل قوا حضرت امام خامنه ای (مدظله  العالی)

۳ـ ادارات کل حفظ آثار: ادارات کل حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس استان ها.

۴ـ کارگروه حفظ آثار: کارگروه حفظ، نگهداری، ثبت آثار ملّی دفاع  مقدس و تملک اراضی و اماکن و آثار فیزیکی مرتبط که در بنیاد مرکز تشکیل می گردد.

۵ ـ کمیته استانی حفظ آثار: کمیته استانی حفظ، نگهداری، ثبت آثار ملّی دفاع  مقدس و تملک اراضی و اماکن و آثار فیزیکی مرتبط که در استان های آذربایجان غربی، کردستان، کرمانشاه، ایلام، خوزستان، بوشهر و هرمزگان تشکیل می گردد.  این کمیته در سایر استان ها، مختص مراکز فرهنگی دفاع مقدس و یادمان های شهدای گمنام تشکیل می شود.

۶ ـ آثار فیزیکی غیرمنقول مرتبط با دفاع  مقدس: تمامی اراضی و آثار سرزمینی، اماکن و هرگونه بنای مرتبط با دفاع  مقدس، یادمان های مناطق عملیاتی، بناهای یادبود، یادمان های  شهدای گمنام و مراکز فرهنگی دفاع  مقدس.

۷ـ آثار فیزیکی منقول مرتبط با دفاع  مقدس: تجهیزات، ماشین آلات و ادوات غیرعملیاتی (غنیمتی و سازمانی) مرتبط با دفاع  مقدس اعم  از نظامی، مهندسی، پزشکی، مخابراتی و…


ماده ۳) مستنـدات

الف ـ اساسنامه  بنیاد:

۱) بند (ب) ماده (۳): انتخاب، تملک، حفظ و بهره برداری از آثار فیزیکی اعم از ادوات جنگی، غنائم، اماکن، اراضی و مواضع و ثبت آثار ملّی.

۲) بند (هـ) ماده (۳): ایجاد هماهنگی در حفظ آثار دفاع مقدس و حراست از آنها با بهترین روش های علمی و پیشگیری از پراکندگی و استهلاک.

۳) بند (و) ماده (۳): تشکیل کمیته های فنی و تخصصی حسب مورد با مشارکت نهادها و سازمان های ذی‌ربط در زمینه حفظ آثار و ارزش های دفاع مقدس و تعیین کیفیت بهره برداری از آن.

ب ـ ابلاغیه ریاست ستادکل نیروهای مسلح به شماره ۳۳۳۱/۱/۱۴۸۸ـ ۱۳۹۵/۰۸/۱۲ با موضوع حفظ آثار فیزیکی و ابنیه دفاع  مقدس.


ماده۴) وظایف و اختیارات کارگروه حفظ آثار دفاع  مقدسبه منظور حفظ، نگهداری و ثبت آثار ملّی دفاع مقدس و  تملک اراضی، اماکن و آثار فیزیکی مرتبط، کارگروه حفظ آثار دفاع  مقدس در مرکز (تهران) با وظایف و اختیارات زیر تشکیل می­گردد:

۱ـ سیاستگذاری، تصمیم گیری و هماهنگی های لازم فی مابین سازمان ها و دستگاه های ذی‌ربط کشوری و لشکری.

۲ـ تهیه دستورالعمل های موردنیاز  درباره  تعیین وظایف و تنظیم روابط بین کارگروه و کمیته های استانی.

۳ـ تهیه دستورالعمل های مربوط به شناسایی، مستندسازی و ایجاد بانک  اطلاعات آثار منقول و غیرمنقول دفاع مقدس.

۴ـ تعیین فرآیند پیگیری تملک و ثبت آثارملّی دفاع مقدس.

۵ ـ تهیه دستورالعمل های مربوط به حفظ و نگهداری آثار منقول و غیرمنقول دفاع مقدس.

۶ ـ تصمیم گیری درخصوص تأمین اعتبار و بودجه موردنیاز برای اجرای این آیین‌نامه و ابلاغ مصوبات درحدود وظایف کارگروه.


ماده ۵) ترکیب اعضای کارگروه حفظ آثار دفاع مقدس

۱ـ رئیس بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس (رئیس)

۲ـ نماینده تام الاختیار معاون قوه قضائیه و رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور

۳ـ نماینده تام الاختیار معاون حقوقی رئیس جمهور

۴ـ نماینده تام الاختیار معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری

۵ ـ نماینده تام الاختیار معاون رئیس جمهور و رئیس بنیاد شهید و امور ایثارگران

۶ ـ نماینده تام الاختیار معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان مناطق آزاد تجاری

۷ـ نماینده تام الاختیار معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان محیط زیست

۸ ـ نماینده تام الاختیار وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح

۹ـ نماینده تام الاختیار وزیر کشـور

۱۰ـ نماینده تام الاختیار معاون آماد و پشتیبانی و تحقیقات صنعتی ستاد کل نیروهای مسلح

۱۱ـ نماینده تام الاختیار فرمانده کل ارتش جمهوری اسلامی ایران

۱۲ـ نماینده تام الاختیار فرمانده کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی

۱۳ـ نماینده تام الاختیار فرمانده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران

۱۴ـ دبیر ستاد مرکزی راهیان نور کشور

۱۵ـ رئیس بازرسی، حقوقی و امور استان های بنیاد حفظ آثار

۱۶ـ رئیس سازمان امور موزه ها و یادمان های دفاع مقدس (دبیر)

تبصره: در صورت ضرورت، نماینده سایر سازمان ها و نهادها با درخواست رئیس کارگروه برای حضور در جلسات دعوت خواهند شد.


ماده ۶) وظایف و اختیارات کمیته استانی حفظ آثار دفاع  مقدسبه منظور اجرای سیاست ها، دستورالعمل ها و مصوبات کارگروه حفظ آثار دفاع مقدس، کمیته استانی حفظ آثار دفاع  مقدس با وظایف و اختیارات زیر تشکیل می­گردد:

۱ـ هماهنگی با مراجع ذی‌ربط استانی.

۲ـ بررسی و تعیین مصادیق آثار فیزیکی غیر منقول و منقول برابر این آیین‌نامه.

۳ـ مستندسازی و ایجاد بانک  اطلاعات آثار غیرمنقول و منقول دفاع مقدس.

۴ـ ارزیابی و درخواست بودجه موردنیاز برای تملک آثار دفاع مقدس.

۵ ـ جلوگیری و رفع تصرف، تعرض، تخریب و سوء استفاده از آثار دفاع مقدس.

۶ ـ ساماندهی، تملک، بهره برداری، حفظ، نگهداری، حراست و اعمال مدیریت بر آثار منقول و غیرمنقول مرتبط با دفاع مقدس در سطح استان.


ماده ۷) ترکیب اعضای کمیته استانی حفظ آثار دفاع  مقدس

۱ـ مدیرکل حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس استان (رئیس)

۲ـ نماینده تام الاختیار استاندار

۳ـ نماینده تام الاختیار فرمانده ارشد ارتش جمهوری اسلامی ایران در استان

۴ـ نماینده تام الاختیار فرمانده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی استان

۵ ـ نماینده تام الاختیار ارشد وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح در استان

۶ ـ نماینده تام الاختیار فرمانده انتظامی استان

۷ـ نماینده تام الاختیار مدیرکل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری استان

۸ ـ نماینده تام الاختیار مدیرکل بنیاد شهید و امور ایثارگران استان

۹ـ نماینده تام الاختیار رئیس دادگستری استان

۱۰ـ نماینده تام الاختیار مدیرکل منطقه آزاد تجاری استان مربوطه

۱۱ـ مدیر مهندسی اداره کل حفظ آثار استان (دبیر و عضو)

تبصره: در صورت ضرورت، نماینده سایر سازمان ها و نهادها با درخواست رئیس کمیته استانی برای حضور در جلسات دعوت خواهند شد.


ماده ۸) دستورات هماهنگی

۱ـ هرگونه تصرف غیرمجاز، تخریب، تغییرکاربری، ساخت وساز غیرمجاز، تعرض و فروش اراضی و اماکن و همچنین آثار فیزیکی باقی مانده از دفاع مقدس که به ثبت رسیده و یا به تملک بنیاد حفظ آثار درآمده است ممنوع می باشد و موجب پیگرد قانونی خواهد بود.

۲ ـ کارگروه حفظ آثار دفاع  مقدس موظف است به منظور جلوگیری از تعرض، تصرف ، تخریب و سوءاستفاده احتمالی از آثار منقول و غیرمنقول دفاع مقدس، هرگونه مصوبه  موردنیاز را از مراجع ذی صلاح پیگیری و اخذ نماید و یا در حدود وظایف و اختیارات  دستورالعمل های مورد نیاز را تهیه و صادر کند.

۳ـ بنیاد حفظ آثار موظف است پس از تملک اراضی و اماکن مرتبط با دفاع مقدس، نسبت به نصب تابلو و علائم متحدالشکل و مصوب کارگروه حفظ آثار دفاع  مقدس اقدام نماید.

۴ ـ به موجب ابلاغیه شماره ۳۳۳۱/۱/۱۴۸۸ـ ۱۳۹۵/۰۸/۱۲ ستادکل نیروهای مسلح هرگونه تغییر کاربری اماکن، اراضی، ابنیه و آثار فیزیکی دفاع  مقدس و هر اقدامی که موجب تغییر ماهیت آنها گردد منوط به اخذ مجوز کتبی از بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع مقدس می باشد.

۵ ـ نحوه بهره برداری، مدیریت و تصمیم گیری درخصوص کاربری آن بخش از آثار فیزیکی منقول و غیرمنقول مرتبط با دفاع مقدس که در تملک نهادها، سازمان های دولتی و غیردولتی می باشد براساس سیاست های ابلاغی بنیاد حفظ آثار خواهد بود. دستورالعمل  این ماده توسط بنیاد تهیه و ازطریق رئیس هیأت امنای بنیاد حفظ آثار ابلاغ خواهد شد.

۶ ـ شناسایی و صورت برداری از کلیه آثار فیزیکی منقول و غیرمنقول مرتبط با دفاع مقدس در استان ها که در اختیار دستگاه های اجرایی و نهادهای دولتی و غیردولتی قرار دارد به عهده کمیته استانی حفظ آثار دفاع  مقدس می باشد و نهادهای مذکور وظیفه دارند به نحو مطلوب و شایسته از آنها نگهداری و حراست نمایند.

۷ـ درصورت درخواست بنیاد از سازمان های کشوری، نهادهای عمومی و اشخاص حقیقی و حقوقی، آثار فیزیکی منقول و غیر منقول مرتبط با دفاع مقدس برای بهره گیری در مراکز فرهنگی دفاع مقدس و یادمان های مناطق عملیاتی پس از طی مراحل قانونی مربوط در اختیار بنیاد قرار خواهد گرفت.

۸ ـ تملک اراضی و اماکن مربوط به دفاع  مقدس، با درخواست بنیاد حفظ آثار و ازطریق معاونت های ذی‌ربط در ستادکل نیروهای مسلح و وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح پس از طی مراحل قانونی مربوط انجام خواهد شد.

۹ـ برآورد و پیگیری برای تأمین منابع و اعتبارات موردنیاز برای تملک، ثبت و مستندسازی اراضی و اماکن مربوط به دفاع  مقدس، ازطریق بنیاد حفظ آثار انجام خواهد شد.

۱۰ـ شناسایی، جمع آوری، حفظ، نگهداری و بهره برداری از اسناد و مدارک دفاع  مقدس برابر آیین‌نامه حفظ و نگهداری اسناد و مدارک دفاع  مقدس مصوب ۱۳۹۵/۱۲/۰۵ هیأت امنای بنیاد اقدام خواهد شد.


ماده ۹) این آیین‌نامه در ۹ ماده  و ۲ تبصره در تاریخ ۰۵/ ۱۳۹۵/۱۲ به تصویب هیأت امنای بنیاد حفظ آثار و نشر ارزش های دفاع  مقدس رسید و از تاریخ تصویب، لازم الاجرا می باشد.

رئیس ستادکل نیروهای مسلح و رئیس هیأت امنای بنیاد

 سرلشکر پاسدار محمد باقری