شماره 142855 – 1397/03/28
در اجرای ماده ۱۹ قانون مدیریت خدمات کشوری مبنی بر مجاز بودن دستگاههای اجرایی کشور برای عقد قرارداد با مؤسسات خصوصی تأیید صلاحیت شده توسط این سازمان جهت انجام خدمات مشاورهای در زمینه‌های توسعه مدیریت، ساختار و تشکیلات، توسعه سرمایه انسانی و فناوریهای نوین اداری، بهبود کیفیت و ارتقاء بهره‌وری دستگاههای اجرایی «دستورالعمل تشخیص صلاحیت مشاوران خدمات مدیریتی و بهره‌وری» به پیوست ابلاغ می‌گردد.
دستگاههای اجرایی مکلفند ضمن رعایت مقررات ذیربط، برای ارجاع کار در موارد فوق الذکر، صرفاً با افراد حقیقی و حقوقی تأیید صلاحیت شده بر اساس این دستورالعمل انعقاد قرارداد نموده و یک نسخه از قرارداد همراه با شرح خدمات آن را جهت بهره‌برداری به این سازمان ارسال نمایند.
معاون رئیس جمهور و رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور ـ جمشید انصاری
فصل اول: کلیات
ماده ۱ـ هدف:
هدف از تدوین و اجرای این دستورالعمل، تعیین فرایند تأیید ارائه‌دهندگان و تأمین‌کنندگان صلاحیت‌دار خدمات مشاوره مدیریتی برای دستگاههای اجرایی کشور و حمایت از حقوق حرفهای مشاوران مدیریت به عنوان یکی از الزامات توسعه است.
ماده ۲ـ کاربرد:
مقررات این دستورالعمل برای تشخیص صلاحیت مشاوران (حقیقی و حقوقی) خدمات مدیریتی به کار می‌رود،که برای انجام پروژههای زیر گواهینامه دریافت می‌کنند:
الف: تمام یا بخشی از منابع مالی آنها از بودجه عمومی دولت(کشور) تأمین شده باشد.
ب: طرح‌هایی که تأمین مالی آنها، در داخل یا خارج کشور، نیاز به تضمین یا تسهیلات دولتی داشته باشد.
ماده ۳ـ تعاریف:
واژگانی که در این دستورالعمل به کار برده شده به شرح زیر تعریف میشوند:
۳ـ ۱ـ مشاور: شخص حقیقی یا حقوقی است که خدمات مشاوره مدیریت ارائه می‌کند(در ماده ۴ به انواع مشاوران اشاره شده است).
۳ـ ۲ـ تخصص: عبارت است از یک یا چند شاخه از علوم و فنون که به لحاظ علمی و اجرایی، در یک زمینه کاری قرار گرفته است. در این دستورالعمل، خدمات مدیریتی در ۴ تخصص به شرح ذیل تقسیم‌بندی می‌گردد:
· مدیریت عمومی
· مدیریت منابع انسانی
· مدیریت بهره‌وری و کیفیت
· مدیریت مالی ـ بازرگانی
۳ـ ۳ـ خدمات مشاوره: عبارت است از مجموعه فعالیت‌ها و خدماتی که مشاور می‌تواند متناسب با هر تخصص انجام دهد.
تبصره ۱ـ هر سال تخصص‌های مدیریتی توسط کمیته تشخیص صلاحیت (موضوع ماده۱۹) مورد بازنگری قرار گرفته و متناسب با نیاز و شرایط، تغییرات لازم ایجاد خواهد شد.
۳ـ ۴ـ تشخیص صلاحیت: فرآیندی است که طی آن توان تخصصی مشاور بر اساس این دستورالعمل ارزیابی و تعیین میشود.
۳ـ ۵ ـ سازمان: در این دستورالعمل منظور «سازمان اداری و استخدامی کشور» است.
۳ـ ۶ ـ پایه: عددی است که توان مشاور حقیقی و حقوقی را در هر تخصص تعیین می‌کند و بر اساس آن مبلغ حداکثر برآورد کار و یا حق الزحمه مشخص میشود.
۳ـ ۷ـ سقف کار یا حقالزحمه: حداکثر مبلغ یا حقالزحمه‌ای می‌باشد که یک مشاور با توجه به تعداد حداکثر کارهای قابل اجرا در یک پایه از هر تخصص می‌تواند دریافت کند.
۳ـ ۸ ـ فرد امتیازآور: کارشناسی است که شرایط لازم برای فعالیت در یک تخصص را داشته و فعالیتهای مرتبط با آن تخصص را با همکاری گروه به عهده دارد.
۳ـ ۹ـ گروه: دربرگیرنده افرادی با عناوین سرگروه و امتیازآور می‌باشد که برای انجام خدمات مشاورهای در یک رشته تخصصی تشکیل شده است.
۳ـ ۱۰ـ سرگروه: کارشناسی که دارای گواهی صلاحیت حرفهای و سایر شرایط لازم بوده و سرپرستی فعالیتهای مشاورهای مربوط به یک تخصص را در تشکیلات مشاور برعهده داشته باشد.
۳ـ ۱۱ـ گواهینامه صلاحیت حرفهای(مشاورحقیقی): مدرکی است که بر اساس مقررات این دستورالعمل، به منظور اعلام صلاحیت مشاور به اشخاص حقیقی برای ارائه خدمات مشاوره مدیریت، توسط سازمان صادر میشود.
۳ـ ۱۲ـ گواهینامه صلاحیت حرفهای (مشاور حقوقی): مدرکی است که بر اساس مقررات این دستورالعمل، به منظور اعلام صلاحیت مشاور به اشخاص حقوقی برای ارائه خدمات مشاوره مدیریت، توسط سازمان صادر میشود.
ماده ۴ـ در این دستورالعمل، مشاوران مدیریتی از حیث شخصیت حقیقی و حقوقی به ۲ دسته تقسیم میشوند:
۴ـ۱ـ شخص حقیقی: کارشناس ایرانی دارای تحصیلات دانشگاهی ـ حداقل فوق‌لیسانس ـ که طبق این دستورالعمل واجد صلاحیت شناخته شود.
۴ـ ۲ـ شخص حقوقی: شرکتهای مشاوره بخش خصوصی و تعاونی ایرانی که براساس قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران در اداره کل ثبت شرکت‌‌ها و مالکیت‌‌های صنعتی به ثبت رسیده و مالکیت آن متعلق به اشخاص حقیقی یا حقوقی بخش خصوصی و تعاونی ایرانی و یا ترکیبی از آنها باشد.
فصل دوم: صلاحیت حرفهای مشاور حقیقی
ماده ۵ ـ شرایط عمومی احراز صلاحیت مشاوران حقیقی:
۵ ـ ۱ـ تابعیت جمهوری اسلامی ایران را داشته باشد.
۵ ـ ۲ـ دارای مدرک تحصیلی حداقل فوق‌لیسانس یا معادل آن مرتبط با تخصص مورد نظر طبق جدول شماره ۱ باشد.
۵ ـ ۳ـ محروم از حقوق اجتماعی موضوع ماده ۲۶ قانون مجازات اسلامی نباشد.
۵ ـ ۴ـ رابطه استخدامی (رسمی، پبمانی، قراردادی و عناوین مشابه) با دستگاههای اجرایی نداشته باشد.
۵ ـ ۵ ـ ممنوعیت مداخله در معاملات دولتی، موضوع لایحه قانونی راجع به منع مداخله وزرا، نمایندگان مجلس و کارمندان دولت در معاملات دولتی و کشوری نداشته باشد.
جدول شماره (۱): رشته تحصیلی بر حسب تخصص مورد نیاز
تبصره ۱ـ رشته‌هایی از قبیل مدیریت بیمارستانی، مدیریت بیمه، مدیریت شهری که دارای پسوند یا پیشوند مدیریتی می‌باشند، به عنوان رشته‌های مرتبط با تخصص به شمار نمی‌آیند. رشته‌های تحصیلی جدید توسط کمیته تشخیص صلاحیت بررسی و تصمیم‌گیری خواهد شد.
ماده ۶ ـ گواهینامه صلاحیت حرفه ای (مشاور حقیقی):
مدرکی است که پس از موفقیت در کسب امتیازات تخصصی و حرفهای و همچنین تعهد و رعایت اخلاق حرفهای و سایر مواردی که در این دستورالعمل تعیین شده است، به اشخاص حقیقی داده میشود و فقط نشان‌دهنده صلاحیت حرفهای شخص در حوزه مشاوره مدیریت است. ارائه خدمات مشاورهای موضوع این دستورالعمل، فقط با داشتن گواهینامه مشاوره خدمات مدیریت امکانپذیر می‌باشد. گواهی صلاحیت حرفهای در سه پایه (۱)، (۲) و (۳) برای مدت (۴) سال صادر میشود که شرایط صدور آنها مطابق جدول شماره (۲) است.
جدول شماره (۲): شرایط لازم برای دریافت گواهینامه صلاحیت حرفهای مشاوره مدیریت
ماده ۷ـ متقاضیان درخواست پایه سه مشاوره مدیریتی باید از مجموع امتیازات جدول شماره (۲) حداقل ۴۵ درصد، پایه دو حداقل ۶۵ درصد و پایه یک نیز حداقل ۸۰ درصد امتیاز را کسب نمایند.
ماده ۸ ـ حداکثر مبلغ ریالی کارهای در دست اجرای همزمان برای کارشناسان حقیقی پایه سه معادل ۱.۵ برابر حجم معاملات کوچک، پایه دو معادل ۲.۵ برابر و پایه یک معادل ۳.۵ برابر سقف معاملات کوچک مندرج در قانون برگزاری مناقصات مصوب هیئت وزیران تعیین میشود.
تبصره ۱ـ برای ارتقا به پایه بالاتر، حداقل طی یک دوره (۴) ساله در پایه‌ی جاری و یا کسب حداقل امتیاز مندرج در جدول شماره ۲ مطابق ماده ۷ و یک سال فعالیت موثر الزامی است.
ماده ۹ـ کاربرد گواهی صلاحیت حرفهای (مشاور حقیقی):
۹ـ ۱ـ دارندگان گواهینامه مشاوره خدمات مدیریتی، میتوانند به صورت مشاور حقیقی تشخیص صلاحیت شده به ارائه خدمات مشاوره مدیریت بپردازند.
۹ـ ۲ـ دارندگان گواهینامه مشاوره خدمات مدیریتی، همزمان نمی‌توانند به عنوان فرد امتیازآور گروه در بیش از یک مشاور حقوقی به ارایه خدمات مشاوره مدیریت بپردازند.
تبصره ۱ـ اشتغال دارندگان گواهینامه مشاوره خدمات مدیریتی در یک مؤسسه مشاور حقوقی، تنها زمانی امکانپذیر است که فرد در هیچ مؤسسه مشاوره (حقوقی) دیگری جزء اعضاء هیأت مدیره و مدیرعامل نباشد.
فصل سوم: تشخیص صلاحیت مشاوران حقوقی
ماده ۱۰ ـ مرجع تشخیص صلاحیت مشاوران حقوقی:
تشخیص صلاحیت مشاوران حقوقی از سوی سازمان صورت می‌گیرد. سازمان می‌تواند تمام یا بخشی از فرآیند آن را به یک یا چند تشکل از تشکلهای حرفهای و تخصصی ذیربط واگذار کند.
ماده ۱۱ـ تعیین صلاحیت مشاوران حقوقی:
سازمان، مشاوران حقوقی را در قالب ضوابط این دستورالعمل، در پایههای (۳)، (۲) و (۱) در هر تخصص تعیین صلاحیت می‌کند.
تبصره ۱ـ هر مشاور حقوقی می‌تواند با معرفی افراد واجد شرایط بر اساس ضوابط این دستورالعمل در یک، چند یا تمامی تخصص‌ها تشخیص صلاحیت شود.
ماده ۱۲ـ شرایط احراز صلاحیت مشاوران حقوقی:
۱۲ـ ۱ـ انجام خدمات مشاوره در زمینه فعالیتهای خدمات مشاوره مدیریت در اساسنامه شرکت قید شده باشد.
۱۲ـ ۲ـ دارا بودن یک فرد امتیازآور سرگروه، برای هر یک از تخصص‌های مورد تقاضا، که دارای گواهی صلاحیت حرفهای بوده و از امتیاز ایشان در شرکتهای مشاور و دیگر شرکت‌‌ها و یا مؤسسات و سازمان‌هایی که این قبیل خدمات را انجام می‌دهند استفاده نشده باشد.
۱۲ـ ۳ـ به موارد مذکور در ماده ۲۰ قانون مجازات اسلامی محکوم نشده باشند.
۱۲ـ ۴ـ مدیران و تمامی افراد امتیازآور شرکت، مشمول ممنوعیت مداخله در معاملات دولتی موضوع لایحه قانونی راجع به منع مداخله وزرا، نمایندگان مجلس و کارمندان دولت در معاملات دولتی و کشوری نباشند.
۱۲ـ ۵ ـ دارا بودن مدرک تحصیلی حداقل فوق‌لیسانس یا معادل آن برای افراد امتیازآور ضروری است. همچنین اعضاء هیأت‌مدیره و مدیرعامل شرکت باید دارای مدرک تحصیلی حداقل لیسانس یا معادل آن باشند.
۱۲ـ ۶ ـ دارا بودن شرایط مندرج در جدول شماره (۳)
ماده ۱۳ـ عوامل مؤثر بر تشخیص صلاحیت مشاوران حقوقی عبارتند از:
· نیروی انسانی متخصص.
· کیفیت پروژههای قبلی انجام شده توسط مشاور.
· تجربه ریالی (کارکرد) مشاور.
· امکانات پشتیبانی.
ماده ۱۴ـ امتیاز مربوط به تجربه کاری شرکت متقاضی تشخیص صلاحیت:
۱۴ـ ۱ـ امتیاز مربوط به تجربه کاری شرکت متقاضی تشخیص صلاحیت پایه سه، با اجرای حداقل ۳ پروژه در سه سال آخر فعالیت و بر اساس رعایت زمانبندی اجرای پروژه (۵ امتیاز)، ارائه خروجی و نتایج اصلی پروژه (۲۵ امتیاز) با تأیید کارفرما و در صورت داشتن نوآوری و ابتکار (۲۰ امتیاز) محاسبه می‌گردد.
۱۴ـ ۲ـ امتیاز مربوط به تجربه کاری شرکت متقاضی تشخیص صلاحیت پایه دو و یک، با اجرای حداقل ۵ پروژه در سه سال آخر فعالیت و بر اساس رعایت زمانبندی اجرای پروژه (۵ امتیاز)، ارائه خروجی و نتایج اصلی پروژه (۲۵ امتیاز) با تأیید کارفرما و در صورت داشتن نوآوری و ابتکار (۲۰ امتیاز) محاسبه می‌گردد.
ماده ۱۵ـ شرایط لازم برای تشخیص صلاحیت مشاوران حقوقی:
حداقل شرایط لازم برای تشخیص صلاحیت مشاوران حقوقی بر اساس جدول شماره ۳ تعیین می‌گردد:
جدول شماره ۳ـ حداقل شرایط لازم برای تشخیص صلاحیت مشاوران حقوقی
تبصره ۱ـ اشتغال به کار تمام وقت فرد امتیازآور سرگروه و یک نفر امتیازآور دیگر در شرکت به استثناء اعضاء هیات علمی دانشگاه‌ها ضروری است. تمام وقت بودن افراد با ارایه مستندات بیمه برای هرسال مورد نیاز احراز میشود.
تبصره ۲ـ شرکتهای متقاضی تشخیص صلاحیت مشاوران مدیریتی، میتوانند حداکثر ۱ نفر از افراد امتیازآور خود را (بجز سرگروه) از بین افراد بازنشسته یا عضو هیات علمی که دارای رشته تحصیلی متناسب با تخصص درخواستی باشد، انتخاب نمایند.
تبصره ۳ـ اعضاء هیات علمی نمی‌توانند در بیش از یک شرکت مشاوره مدیریتی به عنوان عضو امتیازآور باشند.
ماده ۱۶ ـ محاسبه و سنجش امتیاز امکانات پشتیبانی بر اساس جدول شماره (۴) محاسبه خواهد شد.
جدول شماره ۴ـ امتیاز امکانات پشتیبانی
٭ اسناد و مدارک رسمی قابل ارائه به منظور اثبات مالکیت میبایستی متعلق به مؤسسه خدمات مشاوره، یا سهامداران مؤسسه خدمات مشاوره باشد.
ماده ۱۷ـ حداکثر مبلغ ریالی کارهای در دست اجرای همزمان برای شرکتهای دارای گواهینامه مشاوران مدیریتی پایههای سه، دو و یک به ترتیب معادل پنج، هفت و ده برابر سقف معاملات متوسط مندرج در قانون برگزاری مناقصات مصوب هیئت وزیران تعیین می‌گردد. در صورتی که ارزش ریالی پروژه بیش از ده برابر سقف معاملات متوسط باشد، با توجه به ظرفیت پایه‌ای شرکتهای مشاوره مدیریتی، بصورت مشارکتی (کنسرسیوم) قابل انجام خواهد بود.
تبصره ۱ـ متقاضیان تمدید اعتبار گواهینامه صلاحیت خدمات مشاوره مدیریتی، بایستی حداقل ۲ ماه پیش از پایان اعتبار گواهینامه، جهت تمدید آن اقدام نمایند. بدیهی است در صورت عدم تمدید، گواهینامه شرکت مشاورهای ابطال خواهد شد.
تبصره ۲ـ دستگاههای اجرایی کشور مکلف هستند یک نسخه از قرارداد منعقد شده با مشاوران مدیریتی را به سازمان ارسال نمایند.
تبصره ۳ـ فرایند درخواست و تقاضای بررسی صلاحیت، بررسی مدارک و مستندات و تأیید صلاحیت و تعیین پایه مشاوره از طریق سامانه الکترونیکی مستقر در سازمان اداری و استخدامی کشور انجام و نتایج از همان طریق صادر می‌گردد.
ماده ۱۸ـ انتشار فهرست مشاوران تشخیص صلاحیت شده:
فهرست مشاوران تشخیص صلاحیت شده هر ماه به‌روزآوری شده و در وب سایت اینترنتی سازمان اداری و استخدامی کشور درج میشود. این فهرست شامل اطلاعات زیر است:
۱۸ـ ۱ـ نام و مشخصات هر یک از مشاوران ذیصلاح، در هر یک از تخصص‌ها.
۱۸ـ۲ـ پایه، گروه تخصصی، سابقه کارهای انجام شده هر مشاور، لیست قراردادهای همزمان و نتایج ارزشیابی مشاوران.
۱۸ـ۳ـ افراد امتیازآور در هر یک از تخصص‌هایی که مشاوران در آن تخصص، گواهینامه تشخیص صلاحیت دریافت کرده‌اند.
ماده ۱۹ـ اعضای کمیته تشخیص صلاحیت:
ترکیب اعضای کمیته تشخیص صلاحیت مشاوران به صورت زیر می‌باشد:
۱۹ـ ۱ـ معاون نوسازی اداری (رییس کمیته).
۱۹ـ۲ـ رییس امور مدیریت عملکرد و ارتقای فرهنگ سازمانی (دبیر کمیته).
۱۹ـ۳ـ نماینده سازمان ملی بهره‌وری ایران.
۱۹ـ ۴ـ دو نفرکارشناس خبره در امور مشاوره مدیریت به پیشنهاد رئیس کمیته و تأیید رئیس سازمان.
۱۹ـ ۵ ـ حداکثر دو نفر کارشناس خبره از مرتبط‌ترین تشکلهای حرفهای یا صنفی مربوط، به عنوان نمایندگان تشکلهای ذیربط (از هر تشکل یک نفر)، به پیشنهاد رئیس کمیته و تأیید رئیس سازمان.
ماده ۲۰ـ وظایف و اختیارات کمیته تشخیص صلاحیت:
کمیته تشخیص صلاحیت مشاوران در محل سازمان با اهداف و وظایف زیر تشکیل خواهد شد:
۲۰ـ ۱ـ بازنگری و بهبود دستورالعمل.
۲۰ـ ۲ـ تعیین نحوه همکاری و مشارکت تشکلهای حرفهای و تخصصی ذیربط در تمام یا بخش‌هایی از فرآیند تشخیص صلاحیت.
۲۰ ـ ۳ـ بررسی و تعیین تیم تخصصی برای اجرا و انجام مصاحبه از متقاضیان تشخیص صلاحیت.
تبصره ۱ـ تصمیمات این کمیته با نظر اکثریت آرا قابل اجرا می‌باشد.
ماده ۲۱ـ رسیدگی به تخلفات مشاوران:
رسیدگی به تخلفات مشاوران برعهده کمیته تشخیص صلاحیت بوده و برحسب میزان تخلفات، جریمه در نظر گرفته شده می‌تواند شامل؛ اخطار کتبی، کاهش حداکثر قیمت کارهای همزمان در دست اجرا، محرومیت موقت (از یک تا سه سال) از ارجاع کار و یا لغو گواهینامه تشخیص صلاحیت باشد. تخلفات عبارتند از:
۲۱ـ ۱ـ ارائه اطلاعات خلاف واقع در مراحل تشخیص صلاحیت و یا ارجاع کار.
۲۱ـ ۲ـ عدم ارائه گزارش وضعیت تمامی کارهای در دست اجرا و نتایج حاصل از انجام خدمات به سازمان.
۲۱ـ ۳ـ عدم جایگزینی فرد مناسب در مدت سه ماه در صورت خروج فرد امتیازآور از مشاور.
۲۱ـ ۴ـ هرگونه قصور مشاور در ارائه خدمات که منجر به فسخ قرارداد و یا نارضایتی کارفرما شود.
۲۱ـ ۵ ـ پذیرش کار توسط مشاور بیش از ظرفیت مجاز.
ماده ۲۲ـ تغییرات این دستورالعمل با ابلاغ رئیس سازمان اداری و استخدامی کشور اعمال میشود.
ماده ۲۳ـ این دستورالعمل در (۲۳) ماده تنظیم گردیده و دستورالعمل‌های تشخیص صلاحیت مشاوران خدمات مدیریتی قبل از این تاریخ ملغی میشوند.