قانون اصلاح موادی از قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب ۱۳۷۵/۳/۱ و اصلاحات بعدی

تاریخ تصویب: ۱۳۹۶/۰۴/۲۰
تاریخ انتشار: ۱۳۹۶/۰۵/۲۱

شماره ٣٨۴۶٨/٢0٢ – ١۴/۵/١٣٩۶
حجت الاسلام والمسلمین جناب آقای دکتر حسن روحانی ریاست محترم جمهوری اسلامی ایران

پیرو نامه شماره ٣٧١٢٨/٢0٢ مورخ ٩/۵/١٣٩۶ در اجرای اصل یکصد و بیست و سوم )١٢٣( قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران؛ قانون اصلاح موادی از قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب ۱۳۷۵/۳/۱ و اصلاحات بعدی که با عنوان طرح یک فوریتی اصلاح موادی از قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران و اصلاحات بعدی آن به مجلس شورای اسلامی تقدیم گردیده بود، با تصویب در جلسه علنی روز سه‌شنبه مورخ ٢0/۴/١٣٩۶ و تأیید شورای محترم نگهبان، به همراه قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب ١٣٧۵/۳/۱ با اعمال آخرین تغییرات و اصلاحات تا تاریخ ١٣٩۶/۴/۲۰ که براساس بند (۵ ـ ١) ماده (٣) قانون تدوین و تنقیح قوانین و مقررات کشور تهیه گردیده‌ است، به پیوست ابلاغ میگردد.

رئیس مجلس شورای اسلامی ـ علی لاریجانی


شماره ۵٩٣٩۴ – ١٧/۵/١٣٩۶

وزارت کشور
در اجرای اصل یکصد و بیست و سوم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران به پیوست «قانون اصلاح موادی از قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب ١/٣/١٣٧۵ و اصلاحات بعدی» که در جلسه علنی روز سهشنبه مورخ بیستم تیرماه یکهزار و سیصد و نود و شش مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ٢٨/۴/١٣٩۶ به تأیید شورای نگهبان رسیده و طی نامه شماره ٣٨۴٩٨/٢0٢ مورخ ١۴/۵/١٣٩۶ مجلس شورای اسلامی واصل گردیده، به همراه »قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب ١/٣/١٣٧۵ با اعمال آخرین تغییرات و اصلاحات تا تاریخ ٢0/۴/١٣٩۶ که بر اساس بند )۵ ـ١( ماده )٣( قانون تدوین و تنقیح قوانین و مقررات کشور تهیه گردیده است، جهت اجراء ابلاغ میگردد.

رئیس جمهور ـ حسن روحانی



قانون اصلاح موادی از قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب ١/٣/١٣٧۵ و اصلاحات بعدی

ماده ١ـ ماده )٣( قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب ١/٣/١٣٧۵ و اصلاحات بعدی آن که به اختصار در مواد بعدی، قانون نامیده میشود به شرح زیر اصلاح میشود:

ماده ٣ـ دوره فعالیت شوراهای اسلامی شهر و روستا چهارسال میباشد که از ١۴ مردادماه شروع میشود و در ١٣ مردادماه چهارسال بعد خاتمه مییابد.

تبصره ـ دوره چهارم شوراهای اسلامی شهر و روستا در ١٣ مردادماه ١٣٩۶ خاتمه یافته و دوره پنجم این شوراها از ١۴ مردادماه ١٣٩۶ آغاز میگردد.


ماده ٢ـ تبصره )١( ماده )١0( مکرر ١ قانون به شرح زیر اصلاح میشود:

تبصره ١ـ در شورای شهرستان از شورای هر بخش یک نفر و از شوراهای هر یک از شهرها تا یکصدهزار نفر جمعیت یک نفر و بیش از یکصدهزار نفر جمعیت دو نفر و شهر تهران سه نفر عضویت خواهند داشت.


ماده ٣ـ به انتهای تبصره ماده )١٧(٢ عبارت »انتخابات هیأت رئیسه شوراهای موضوع این قانون نیز مشمول مفاد این تبصره میباشد« اضافه میشود.


ماده ۴ـ ماده )١٧( مکرر ٣ قانون به شرح زیر اصلاح میشود:

ماده ١٧ مکرر ـ وزارت کشور میتواند با تأیید هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات شوراهای اسلامی کشور تمام یا برخی از مراحل مربوط به برگزاری انتخابات را در تمام یا تعدادی از حوزه‌های انتخابیه به صورت رایانه‌ای برگزار نماید.


ماده ۵ ـ ماده )٢۶(۴ قانون به شرح زیر اصلاح میشود:

الف ـ یک بند به عنوان بند )ز( به شرح زیر به ماده الحاق میشود:

ز ـ داشتن سلامت جسمانی در حد برخورداری از نعمت شنوایی و گویایی و سلامت روانی، حسب مورد با گواهی پزشکی قانونی

ب ـ تبصره )١( بند )ه( به شرح زیر اصلاح میشود:

تبصره ١ـ کسانی که سابقه یک دوره کامل عضویت اصلی شورا را دارا باشند به شرطی که در همان حوزه انتخابیه نامزد شوند از شرط مدرک تحصیلی معاف هستند.

ج ـ در تبصره )٢( ذیل ماده )٢۶(۵ بعد از عبارت »در محدوده« عبارت »بخش« اضافه میشود.


ماده ۶ ـ ماده )٢٧(۶ قانون به شرح زیر اصلاح میشود:

ماده ٢٧ـ معتمدان دعوت شده از سوی فرماندار و بخشدار و اعضای هیأتهای اجرائی و نظارت از داوطلب شدن در حوزه انتخابیه مربوطه محرومند. استعفاء از سمتهای مذکور پس از قبول دعوت و شرکت در اولین جلسه تأثیری در این محرومیت ندارد.


ماده ٧ـ ماده )٢٨(٧ قانون به شرح زیر اصلاح میشود:

الف ـ بند )١( ماده به شرح زیر اصلاح میشود:

اول ـ بعد از عبارت »نمایندگان مجلس شورای اسلامی«، عبارت »معاونان و مشاوران رئیس مجلس شورای اسلامی« اضافه میشود.

دوم ـ بعد از عبارت »رئیس سازمان نظام پزشکی ایران«، عبارت »رئیس سازمان نظام مهندسی کشور و اعضای هیأت مدیره اتحادیه‌های صنفی و هیأت رئیسه اتاق اصناف ایران، مدیرانکل و سرپرستان ادارات کل ستادی مجلس شورای اسلامی« اضافه میشود.

ب ـ در بند )٢( بعد از عبارت »رؤسای دانشگاهها« عبارت »)دولتی و غیردولتی( و رؤسای شعب آنها« اضافه میشود.

ج ـ بند )۴( ماده به شرح زیر اصلاح میشود:

۴ـ اعضای شوراهای اسلامی موضوع این قانون و شاغلان در شهرداری و مؤسسات و شرکتهای وابسته و همچنین دهیاران و شاغلان دهیاری در طول مدت عضویت در شورای اسلامی نمیتوانند در مسؤولیتهای مذکور در این ماده مشغول به کار شوند.

ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

١ـ ماده ١0 نسخه تنقیحی پیوست

٢ـ ماده ٢0 نسخه تنقیحی پیوست

٣ـ ماده ٢١ نسخه تنقیحی پیوست

۴ـ ماده ٣0 نسخه تنقیحی پیوست

۵ ـ ماده ٣0 نسخه تنقیحی پیوست

۶ ـ ماده ٣١ نسخه تنقیحی پیوست

٧ـ ماده ٣٢ نسخه تنقیحی پیوست

د ـ در بند)٢( ماده)٢٨( بعد از عبارت »رؤسای بانکها« عبارت »رئیس و اعضای هیأت مدیره سازمان نظام پزشکی، رئیس و اعضای هیأت مدیره سازمان نظام مهندسی، رئیس و اعضای هیأت مدیره اتاق اصناف ایران، رئیس و اعضای هیأت مدیره سازمان نظام مهندسی کشاورزی، رئیس و اعضای هیأت مدیره سازمان نظام پرستاری، رئیس و اعضای هیأت مدیره کانون وکلا« اضافه شود.


ماده ٨ ـ ماده )۴٧(١ قانون به شرح زیر اصلاح میشود:

ماده ۴٧ـ هیأتهای اجرائی پس از دریافت نتیجه استعلامات موظفند ظرف مدت چهارده روز به صلاحیت داوطلبان رسیدگی و نتیجه را به صورت کتبی و رسمی به همراه پرونده کامل داوطلبان به هیأتهای نظارت متناظر ارسال نمایند.


ماده ٩ـ در ماده)۴٨(٢ قانون عبارت »هفت روز« به »چهارده روز« تغییر مییابد.


ماده ١0ـ در تبصره )١( ماده )۵0(٣ قانون بعد از عبارت »هیأت اجرائی« عبارت »و نظارت بخش و روستا« افزوده میشود.


ماده ١١ـ در ماده )۵۵(۴ قانون پس از عبارت »دو روز« عبارت »پس از اعلام نتیجه انتخابات« اضافه میگردد.


ماده ١٢ـ در ماده )۵۶(۵ قانون پس از عبارت »دو روز« عبارت »پس از اعلام نتیجه انتخابات« اضافه میگردد.


ماده ١٣ـ ماده )۵٨(۶ قانون به شرح زیر اصلاح و تبصره ذیل آن ابقاء میشود:

ماده ۵٨ ـ در انتخابات شوراهای شهر، توقف یا ابطال انتخابات در یک یا چند شعبه اخذ رأی و یا حوزه انتخابیه به پیشنهاد هیأت نظارت استان و تأیید هیأت مرکزی نظارت خواهد بود.


ماده ١۴ـ ماده )۶0(٧ قانون به شرح زیر اصلاح و یک تبصره به عنوان تبصره )٣( به آن الحاق میشود:

ماده ۶0 ـ جلسات هیأت مرکزی نظارت و هیأتهای نظارت شهرستان با حضور حداقل دوسوم اعضاء و جلسات هیأتهای نظارت استان و بخش با حضور کلیه اعضاء تشکیل و مصوبات آنها با رأی اکثریت مطلق معتبر خواهد بود.

تبصره ٣ـ در صورت عدم حضور هریک از اعضای هیأتهای نظارت در دو جلسه متوالی و یا چهارجلسه غیرمتوالی و یا استنکاف از امضای صورتجلسات، اقدام لازم جهت معرفی جایگزین توسط هیأت نظارت مربوطه صورت خواهد گرفت.


ماده ١۵ـ دو تبصره به ماده )۶١(٨ به شرح زیر الحاق و شماره تبصره‌ها اصلاح میشود:

تبصره ١ـ داوطلبان ردصلاحیت‌شده در حوزه‌های انتخابیه شهرهای با جمعیت بیش از دویست هزار نفر میتوانند ظرف مدت چهار روز از زمان ابلاغ عدم صلاحیت آنها وفق نظر هیأت نظارت استان توسط فرمانداریها اعتراض خود را به هیأت مرکزی نظارت تحویل نمایند و هیأت مرکزی نظارت ظرف مدت ده روز پس از دریافت اعتراض، نظر قطعی و لازم‌الاجرای خود را به ستاد انتخابات استان مربوطه اعلام خواهد کرد.

تبصره ٢ـ درصورت اعتراض داوطلبان به تصمیمات و آراء هیأتهای نظارت استان، مراتب در هیأت مرکزی با حضور رئیس هیأت نظارت استان رسیدگی و ظرف مدت پنج روز از اعلام رد صلاحیت اعلام نظر میگردد. این رأی قطعی و لازم‌الاجراء است.


ماده ١۶ـ ماده )۶٣( مکرر قانون به عنوان تبصره )٢( ماده )۶١(٩ قانون منتقل میشود و شماره تبصره‌ها اصلاح میشود.


ماده ١٧ـ یک ماده به عنوان ماده )۶١(مکرر ١0 افزوده میشود:

ماده ۶١ مکرر ١١ـ هیچ سازمان یا دستگاهی به استثنای وزارت کشور و هیأت مرکزی نظارت بر انتخابات شوراهای اسلامی کشور تحت عنوان اجرای قانون یا نظارت بر انتخابات مجاز نیست در امر انتخابات دخالت کند.


ماده ١٨ـ یک ماده به عنوان ماده )٧١ ( مکرر افزوده میشود:

ماده ٧١ مکرر ١٢ ـ چنانچه حداقل یک سوم اعضای شورای اسلامی شهر، تحقیق و تفحص در هر یک از امور مربوط به وظایف شهرداریها و سازمانها و شرکتهای وابسته را
ـــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــــ

١ـ ماده ۵0 نسخه تنقیحی پیوست

٢ـ ماده ۵١ نسخه تنقیحی پیوست

٣ـ ماده ۵٣ نسخه تنقیحی پیوست

۴ـ ماده ۵٨ نسخه تنقیحی پیوست

۵ ـ ماده ۵٩ نسخه تنقیحی پیوست

۶ ـ ماده ۶١ نسخه تنقیحی پیوست

٧ـ ماده ۶٢ نسخه تنقیحی پیوست

٨ ـ ماده ۶٣ نسخه تنقیحی پیوست

٩ـ ماده ۶٣ نسخه تنقیحی پیوست

١0ـ ماده ۶۴ نسخه تنقیحی پیوست

١١ـ ماده ۶۴ نسخه تنقیحی پیوست

١٢ـ ماده ٨١ نسخه تنقیحی پیوست

لازم بدانند تقاضای خود را به صورت کتبی به رئیس شورای اسلامی شهر تسلیم نموده و رئیس شورای شهر ظرف مدت چهل وهشت ساعت آن را به کمیسیون تخصصی ذیربط شورا درصورت وجود، جهت رسیدگی ارجاع مینماید. رئیس کمیسیون موظف است ظرف

مدت دو هفته از تاریخ وصول با مسؤولان ذیربط شهرداری مکاتبه و اطلاعاتی را که در این زمینه کسب نموده در اختیار متقاضیان قرار دهد. در صورتی که دوسوم متقاضیان اطلاعات کمیسیون را کافی تشخیص ندهند، کمیسیون موظف است ظرف مدت یک هفته پس از وصول تقاضا از متقاضیان و شهردار دعوت به عمل آورد و دلایل ضروری تحقیق و تفحص و نظرات شهرداری را استماع نماید و تا مدت ده روز گزارش خود را مبنی بر تصویب یا رد تقاضای تحقیق و تفحص به رئیس شورای اسلامی شهر ارائه دهد.

رئیس شورا موظف است گزارش کمیسیون را در اولین جلسه بعدی شورا قرار داده و در جلسه رسمی شورا پس از ارائه گزارش توسط سخنگوی کمیسیون و صحبت نماینده متقاضیان تحقیق و تفحص هرکدام دهدقیقه، گزارش کمیسیون بدون بحث به رأی گذاشته خواهد شد.

در صورت تصویب انجام تحقیق و تفحص موضوع به همان کمیسیون تخصصی ذیربط جهت رسیدگی ارجاع میگردد. کمیسیون موظف است در مدت دهروز پس از ارجاع، اعضای هیأت را که حداقل سه نفر و حداکثر هفت نفر خواهند بود از بین اعضای شورای اسلامی شهر تعیین و به رئیس شورای اسلامی شهر جهت صدور حکم ابلاغ معرفی نماید. اعضای هیأت از میان خود یک رئیس و یک دبیر انتخاب میکنند.

هیأت حداکثر ظرف مدت سهماه گزارش خود را به کمیسیون ذیربط تسلیم مینماید. کمیسیون موظف است ظرف مدت دوهفته گزارش هیأت را در جلسه مشترک اعضای کمیسیون و هیأت مطرح و گزارش نهائی را پس از تصویب به رئیس شورای اسلامی شهر ارسال نماید. قبل از رأیگیری در رابطه با گزارش نهائی، شهردار یا مسؤولان ذیربط شهرداری از عملکرد خود به مدت سی دقیقه دفاع مینمایند.

رئیس شورای اسلامی شهر موظف است گزارش کمیسیون را در دستور هفته بعد کاری شورا قرار دهد تا توسط سخنگوی کمیسیون قرائت گردد.

پس از قرائت گزارش، شهردار یا مسؤولان ذیربط شهرداری میتوانند به مدت سی دقیقه در جلسه رسمی شورا از عملکرد خود دفاع نمایند.

گزارش در همان جلسه به رأی گذاشته خواهد شد. در صورتی که گزارش به تصویب شورا برسد و در گزارش تخلف احراز و درخواست تعقیب شده باشد متخلف توسط رئیس شورای اسلامی شهر حسب مورد به قوه قضائیه یا مرجع رسیدگی به تخلفات اداری معرفی میشود تا خارج از نوبت مورد رسیدگی قرار داده و نتیجه آن به شورای اسلامی شهر اعلام نماید.

تبصره ١ـ موضوع تحقیق و تفحص با تشخیص رئیس شورا باید صریح و قابل رسیدگی باشد.

تبصره ٢ـ هیأت تحقیق و تفحص میتواند از کارشناسان خبره و مورد وثوق با تأیید هیأت رئیسه شورا استفاده نماید. رئیس شورا موظف است تنخواه مورد درخواست هیأت را در اختیار رئیس هیأت قرار دهد تا بر اساس هزینه کرد هیأت و با ارائه اسناد مثبته ضمن تأیید رئیس شورا به هزینه قطعی منظور شود.

تبصره ٣ـ چنانچه شهردار و یا مسؤولان شهرداری مورد تحقیق و تفحص تغییر کرده باشد و تحقیق و تفحص مربوط به عملکرد دوران مسؤولیت آن باشد باید امکان دسترسی به اسناد و مدارک جهت پاسخگویی فراهم گردد. مسؤولان مربوطه مکلفند همکاری لازم را معمول دارند.

تبصره ۴ـ کلیه مکاتبات هیأت با امضای رئیس هیأت معتبر خواهد بود و رئیس هیأت باید رونوشتی از مکاتبات را بلافاصله به رئیس شورای اسلامی شهر ارسال نماید.

تبصره ۵ ـ اطلاعات مربوط به تحقیق و تفحص تا زمان قرائت در جلسه علنی محرمانه بوده و ارائه و انتشار هرگونه اطلاعات مربوط به تحقیق و تفحص به هر شکل و عنوان از طرف اشخاص حقیقی و حقوقی و اعضای هیأت تا زمان قرائت در جلسه علنی ممنوع میباشد. با متخلفان برابر قانون مجازات انتشار و افشای اسناد محرمانه و سری دولتی مصوب ٢٩/١١/١٣۵٣ برخورد خواهد شد.

تبصره ۶ ـ درصورت ارجاع گزارش به قوه قضائیه رئیس شورای اسلامی شهر موظف است خلاصه‌ای از گزارش که شامل موضوع تخلف، دلایل و مستندات قانونی اتهام انتسابی در آن مشخص شده باشد، تهیه و تحویل نماید.

تبصره ٧ـ مسؤولان و کارکنان شهرداری و شرکتها و سازمانهای وابسته موظف به فراهم نمودن امکانات و تسهیلات مورد نیاز هیأت و در اختیار گذاردن اطلاعات و مدارک درخواستی هیأت میباشند و در صورت عدم همکاری مسؤولان و کارکنان، مستنکفان، متخلف محسوب میگردند و با شکایت هیأت تحقیق و تفحص به هیأتهای تخلفات اداری معرفی و یا حسب مورد تحت تعقیب قضائی قرار خواهند گرفت.

تبصره ٨ ـ در صورت تخلف هریک از اعضای هیأت تحقیق و تفحص با تأیید جلسه مشترک اعضای هیأت و هیأت رئیسه شورا فرد متخلف به هیأت حل اختلاف و رسیدگی به شکایات شوراهای استان معرفی میگردد.


ماده ١٩ـ در بند )١( ماده)٧٩(١ قانون عبارت »کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور« جایگزین عبارت »کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی« میشود.


ماده ٢0 ٢ ـ قانون اصلاح پاره‌ای از مواد قانون تشکیلات شوراهای اسلامی مصوب ١/٩/١٣۶١ و قانون اصلاح قانون تشکیلات شوراهای اسلامی مصوب ٢٩/۴/١٣۶۵ و اصلاحات آن مصوب ١٣۶٩ و اصلاحات و الحاقات بعدی آنها به استثناء موارد زیر نسخ میگردند:

١ـ مواد )١١(، )١۴(، )١٧(، )١٨( و )٢0( مصوب ١/٩/١٣۶١ ٢ـ مواد )۴١(، )۴۵(، )۵۵(، )٧٣( و )٧۴( مصوب ٢٩/۴/١٣۶۵


قانون فوق مشتمل بر بیست ماده در جلسه علنی روز سه شنبه مورخ بیستم تیرماه یکهزار و سیصد و نود و شش مجلس شورای اسلامی تصویب شد و در تاریخ ۱۳۹۶/۴/۲۸ به تأیید شورای نگهبان رسید.

رئیس مجلس شورای اسلامی ـ علی لاریجانی


قانون تشکیلات، وظایف و انتخابات شوراهای اسلامی کشور و انتخاب شهرداران مصوب ۱۳۷۵/۳/۱ و اصلاحات بعدی آن