قانون موافقتنامه انتقال محکومان به حبس بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ارمنستان

تاریخ تصویب: ۱۳۹۵/۰۷/۲۷
تاریخ انتشار: ۱۳۹۶/۰۴/۳۱

ماده واحده – موافقتنامه انتقال محکومان به حبس بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ارمنستان مشتمل بر یک مقدمه و بیست و دو ماده به شرح پیوست تصویب و اجازه مبادله اسناد آن داده می‌ شود.

تبصره – در اجرای ماده (20) این موافقتنامه رعایت اصول هفتاد و هفتم (77) و یکصد و بیست و پنجم (125) قانون اساسی و در اجرای ماده (21) آن رعایت اصل یکصد و سی و نهم (139) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران الزامی است.


موافقتنامه انتقال محکومان به حبس بین جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ارمنستان

جمهوری اسلامی ایران و جمهوری ارمنستان (که از این پس در این موافقتنامه «طرفها» نامیده می شوند)؛
با پیروی از اصول حاکمیت کشوری، برابری و احترام متقابل؛
با تمایل به توسعه بیشتر همکاری‌ های خود در زمینه حقوق کیفری، بر اساس معیارهای حقوق بین الملل؛
با درنظرگرفتن اینکه گذراندن محکومیت توسط محکوم در کشور متبوع خود منجر به نیل به اهداف عدالت و احیای اجتماعی محکومان و بازگشت آنان به زندگی عادی در جامعه خواهد شد؛
با پیروی از اصول بنیادین حقوق بشردوستانه بین المللی و حقوق بشر؛
با احترام به اصل عدم مداخله در امور داخلی یکدیگر؛
به شرح زیر توافق نمودند:

ماده 1 – تعاریف
از نظر این موافقتنامه:
«دولت صادرکننده» به معنی طرفی است که دادگاه آن حکمی مبنی بر حبس یا سایر مجازات‌ های سالب آزادی صادر کرده است؛
«دولت اجراء کننده» به معنی طرفی است که محکوم به حبس یا سایر مجازات‌ های سالب آزادی به آن منتقل می شود تا باقی‌ مانده مدت محکومیت خود را سپری نماید؛
«محکومیت» به معنی هرگونه مجازات یا اقدام متضمن محرومیت از آزادی است که از سوی دادگاه برای مدت زمانی محدود یا نامحدود به دلیل جرم کیفری صادر شده است؛
«حکم» به معنی تصمیم یا دستور دادگاه صادرکننده محکومیت است؛
«محکوم» به معنی تبعه یکی از طرفها است که از سوی دادگاه طرف دیگر به دلیل ارتکاب جرم به حبس یا سایر مجازات‌ های سالب آزادی محکوم شده است؛
«بستگان نزدیک» به معنایی است که در قانون هر یک از طرفها شناسایی شده است؛
«نمایندگان قانونی» به معنایی است که در قانون هر یک از طرفها شناسایی شده است؛
«مراجع صلاحیتدار» به معنی مراجعی است که در این موافقتنامه تعیین شده اند.

ماده 2 – اصول کلی

1 – طرفها بر اساس این موافقتنامه بنا به درخواست، محکومانی که تبعه طرف دیگر هستند را برای گذراندن باقی مانده محکومیت صادره علیه آنها به یکدیگر انتقال خواهند داد.

2 – هر طرف می تواند از طرف دیگر درخواست کند امکان انتقال محکوم را بررسی نماید.

3 – طرفها تعهد می نمایند طبق استانداردهای بین المللی حقوق بشر با محکوم منتقل شده رفتار نمایند.

4 – چنانچه پس از انتقال، تعهدات بین المللی دولت صادرکننده توسط محکوم نزد مراجع بین المللی مورد سؤال قرار گیرد دولت اجراءکننده مساعدت ممکن را در این خصوص برای دولت صادرکننده فراهم خواهد ساخت.

5 – طرفها تعهد می نمایند گسترده ترین همکاری ممکن در خصوص انتقال محکومان را طبق مفاد این موافقتنامه به یکدیگر ارائه دهند.

ماده 3 – مراجع صلاحیتدار

1- این موافقتنامه به وسیله مراجع صلاحیتدار طرفها به طور مستقیم یا از طریق مجاری دیپلماتیک اجراء خواهد شد.

2 – مرجع صلاحیتدار برای جمهوری اسلامی ایران، قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران و برای جمهوری ارمنستان، وزارت دادگستری جمهوری ارمنستان خواهد بود.

ماده 4 – درخواست انتقال
1- مبنای آغاز رسیدگی های انتقال محکوم، درخواست محکوم، یا بستگان نزدیک وی یا نمایندگان قانونی او، و نیز درخواست مرجع صلاحیتدار یکی از طرفها خطاب به مرجع صلاحیتدار طرف دیگر است.
2 – درخواست های انتقال و پاسخهای آنها به‌ صورت کتبی خواهد بود.

ماده 5 – تصمیم گیری در مورد درخواست انتقال
1 – تصمیم برای پذیرش یا رد درخواست انتقال حداکثر ظرف مدت شصت روز از تاریخ دریافت اسناد مندرج در بند (1) ماده (9) این موافقتنامه اتخاذ خواهد شد. محکومی که درباره او تصمیم گیری می شود یا بستگان نزدیک وی یا نمایندگان قانونی او، در صورت وجود، و طرف درخواست کننده به طور کتبی از تصمیم اتخاذ شده مطلع خواهند شد.
2 – در صورت رد درخواست انتقال، دلایل مربوط به آن به صورت کتبی ارائه خواهد شد.

ماده 6 – شرایط انتقال

1 – به موجب این موافقتنامه، محکوم را می توان فقط تحت شرایط زیر منتقل نمود:

1 – 1 محکوم تبعه دولت اجراء کننده باشد و تبعه دولت صادرکننده نباشد؛

2 – 1 حکم به طور قانونی لازم‌ الاجراء شده باشد؛

3 – 1 در زمان دریافت درخواست انتقال، حداقل شش ماه از محکومیت محکوم باقی مانده باشد؛

4 – 1 محکوم، – با توجه به سن و وضعیت روحی یا جسمی وی – یا بستگان نزدیک وی یا نمایندگان قانونی او با انتقال موافقت نموده باشند؛

5 – 1 افعال یا ترک افعالی که شخص به دلیل آنها محکوم شده است طبق قوانین دولت اجراءکننده جرم محسوب شوند؛

6 – 1 خسارات ناشی از فعل کیفری جبران شده باشد؛

7 – 1 هر دو طرف با انتقال موافقت نمایند.

2 – در موارد استثنائی، طرفها می توانند با انتقال موافقت نمایند، حتی اگر کمتر از شش ماه از محکومیت محکوم باقی مانده ‌باشد یا خسارات به طور کامل جبران نشده باشد.

ماده 7 – رد درخواست انتقال
محکوم منتقل نخواهد شد، اگر:
1 – شرایط مندرج در بند (1) ماده (6) این موافقتنامه محقق نشده باشد؛
2 – طرف درخواست کننده الزامات ماده (9) این موافقتنامه را برآورده نکرده باشد؛
3 – انتقال، به حاکمیت، امنیت ملی و نظم عمومی هر یک از طرفها لطمه وارد نماید یا مغایر با قانون اساسی آنها باشد.

ماده 8 – تبادل اطلاعات
طرفها تعهدات زیر را برعهده خواهند گرفت:
1 – مطلع ساختن یکدیگر از طریق مراجع صلاحیتدار هرگاه محکومیتی درباره شخصی که تبعه طرف دیگر است قطعی گردد. اطلاعات شامل موارد زیر خواهد بود:
1 – 1 نام محکوم، تاریخ تولد و محل تولد وی؛
2 – 1 نشانی وی در دولت صادرکننده، در صورت وجود؛
3 – 1 شرحی درباره وقایعی که محکومیت بر مبنای آنها صادر شده است؛
4 – 1 نوع و مدت محکومیت و تاریخ آغاز آن
2 – مطلع ساختن محکومانی که تبعه طرف دیگر هستند، بستگان نزدیک آنها یا نمایندگان قانونی آنها از مفاد این موافقتنامه، امکان انتقال آنها و پیامدهای قانونی مربوط به آن

ماده 9 – درخواست انتقال و اسناد لازم

1 – درخواست کتبی انتقال محکوم منضم به اسناد زیر خواهد بود:

1 – 1 توسط مرجع صلاحیتدار دولت اجراء کننده:
الف) اطلاعات مربوط به محکوم، از جمله نام، نام خانوادگی، نام پدر، تاریخ تولد، محل تولد؛
ب) سند یا گواهی ثابت‌ کننده تابعیت محکوم؛
پ) نسخه ‌ای از قانون مربوط دولت اجرا کننده که مقرر می ‌دارد افعال یا ترک افعالی که محکومیت در مورد آنها در دولت صادر کننده صادر شده است طبق قوانین دولت اجراء کننده، جرم کیفری محسوب می شود؛

2 – 1 توسط مرجع صلاحیتدار دولت صادرکننده:

الف) اطلاعات مربوط به محکوم، از جمله نام، نام خانوادگی، نام پدر، تاریخ تولد، محل تولد؛

ب) اسناد ثابت کننده تابعیت محکوم، در صورت وجود؛

پ) نسخه‌ ای از حکم، قانونی که مبنای صدور حکم بوده است و تصمیم مراجع صلاحیتدار در مورد قابلیت اجرای قانونی آن، در صورت وجود؛

ت) درخواست کتبی محکوم یا افراد موضوع جزء (4) بند (1) ماده (6) این موافقتنامه؛

ث) شرحی راجع به اینکه چه مقدار از محکومیت پیشتر سپری شده است، از جمله اطلاعات مربوط به هرگونه بازداشت پیش از محاکمه و هر عامل دیگری در ارتباط با اجرای محکومیت؛

ج) چنانچه مناسب باشد، هرگونه گزارش های پزشکی یا اجتماعی در مورد محکوم، اطلاعات راجع به معالجه وی در دولت صادرکننده، و هرگونه توصیه ای در مورد معالجه آتی وی در دولت اجراء کننده و اطلاعات مربوط به ویژگی های خاص رفتاری وی؛

چ) اطلاعاتی در مورد وجود خسارات ناشی از عمل کیفری و جبران آنها

2 – چنانچه هر طرف نیازمند هرگونه اطلاعات یا توضیحات بیشتری باشد، می تواند اطلاعات یا توضیحات لازم را از طرف دیگر درخواست نماید.

3 – تمامی اسناد مندرج در این ماده توسط شخص مجاز امضاء خواهد شد و چنانچه مناسب باشد، ممهور به مهر رسمی خواهد شد.

ماده 10- زبان
درخواست انتقال و اسناد پیوست آن به زبان طرف درخواست کننده ارائه خواهد شد و ترجمه ای به زبان طرف دیگر یا به زبان انگلیسی را همراه خواهد داشت.

ماده 11 – بررسی رضایت
1 – هر طرف اطمینان خواهد داد که شخصی که طبق جزء «4» بند «1» ماده (6) این موافقتنامه به انتقال رضایت می‌ دهد، این کار را به ‌طور داوطلبانه و با آگاهی کامل از پیامدهای مربوط انجام داده است.
2 – دولت صادرکننده حکم به مقام تعیین شده از سوی دولت اجراء کننده اجازه خواهد داد که شخصاً‌ پیش از انتقال، تأیید نماید که رضایت محکوم به انتقال به طور داوطلبانه و با آگاهی از پیامدهای مربوط ارائه شده است.

ماده 12 – فرآیند انتقال
مراجع صلاحیتدار طرفها در مورد مکان، زمان و شرایط انتقال محکوم تصمیم خواهند گرفت.

ماده 13 – هزینه ها
کلیه هزینه های مربوط به انتقال محکوم از تاریخی که وی به دولت اجراء کننده تحویل می گردد، برعهده دولت اجرا‌ء کننده خواهد بود.

ماده 14 – اجرای مجازات

1 – دولت اجراءکننده متعهد است اجرای محکومیت را به طور کامل و براساس قوانین داخلی خود تضمین نماید.

2 – دولت اجراءکننده اطمینان خواهد داد که شرایط محکوم پس از انتقال وی تشدید نخواهد شد.

3 – دولت اجراءکننده به ماهیت قانونی و مدت محکومیت به نحوی که از سوی دولت صادرکننده تعیین شده است متعهد خواهد بود. دادگاه دولت اجراءکننده در مورد اجرای حکم دادگاه دولت صادرکننده اتخاذ تصمیم خواهد نمود.

4 – در صورتی که بر اساس قوانین دولت اجراءکننده حدود حبس برای جرم مربوط کمتر از آن باشد که در حکم تعیین شده است، دادگاه دولت اجراء کننده حداکثر زمان حبس را برای آن جرم که قانون آن دولت تعیین نموده است در نظر خواهد گرفت.

5 – هرگاه محکومیت صادره از نظر ماهیت یا مدت با قانون دولت اجراءکننده ناسازگار باشد یا قانون آن دولت چنین اقتضاء نماید، دولت مزبور می تواند از طریق مرجع صلاحیتدار خود محکومیت را با مجازات مقرر در قانون خود برای جرم مشابه تطبیق دهد.

6 – با درنظرگرفتن بند (4) این ماده دولت اجراءکننده نمی تواند مجازات حبس محکوم را که توسط دولت صادرکننده صادر شده است به مجازاتی غیر از حبس تغییر دهد و نیز نمی تواند مدت مجازات حبس صادره را کاهش دهد.

ماده 15 – عفو، بخشودگی یا تخفیف
هر طرف می تواند نسبت به محکومیت مزبور، عفو، بخشودگی یا تخفیف تحت شرایط و روش یکسان که برای اشخاص محکوم شده توسط دادگاههای خود اعطاء می نماید در نظر بگیرد.

ماده 16 – صلاحیت دادگاهها

1 – فقط دادگاههای دولت صادرکننده صلاحیت دارند حکم صادره در مورد محکوم منتقل‌شده را مورد بازنگری قرار دهند.

2 – در صورت بازنگری حکم، دولت صادرکننده بی درنگ نسخه ای از تصمیم صادره توسط دادگاه که حکم بر اساس آن لغو شده یا تغییر یافته را برای دولت اجراءکننده ارسال خواهد نمود.

3 – چنانچه پس از انتقال محکوم، حکم در دولت صادرکننده لغو گردد و بررسی یا رسیدگی جدیدی پیش بینی شود، نسخه ای از تصمیم، مندرجات پرونده کیفری و سایر ادله حاصل از رسیدگی که در غیاب محکوم جمع آوری شده اند جهت آغاز پیگرد کیفری مقرر در قانون دولت اجراءکننده، برای آن دولت ارسال خواهد شد. در اجرای حکم جدید، دولت اجراءکننده مدت حبس گذرانده شده یا بازداشت پیش از اجرای حکم جدید را در نظر خواهد گرفت.

4 – در صورت لغو حکم در نتیجه بررسی مجدد یا در صورت صدور حکم جدید توسط دادگاه، خسارات به ‌وجود آمده به دلیل محکومیت قبلی محکوم توسط طرفی که دادگاه آن حکم قبلی را صادر نموده است جبران خواهد شد.

ماده 17 – آثار قانونی انتقال
1 – شخص منتقل‌ شده به دولت اجراء کننده برای گذراندن محکومیت، مشمول همان آثار محکومیتی خواهد بود که محکومان در آن دولت در رابطه با همان جرم مشمول آن می شوند.
2 – شخص منتقل‌ شده به دولت اجراء کننده برای گذراندن محکومیت، در آن دولت تحت پیگرد کیفری مجدد برای همان جرم قرار نخواهد گرفت.

ماده 18 – عبور
1 – هر یک از طرفها بنا به درخواست طرف دیگر، در عبور محکوم از قلمرو خود به دولت ثالث یا از دولت ثالث به طرف دیگر بر مبنای موافقتنامه انتقال بین طرف دیگر و دولت ثالث، مساعدت خواهد نمود.
2 – هزینه‌ های مربوط به عبور محکوم برعهده طرف درخواست کننده خواهد بود.

ماده 19 – عطف ‌بماسبق ‌شدن
این موافقتنامه نسبت به اشخاصی که توسط دادگاههای طرفها پیش از لازم الاجراء شدن آن محکوم شده اند نیز اعمال خواهد شد.

ماده 20 – اصلاحات
این موافقتنامه می تواند با توافق دوجانبه طرفها اصلاح یا تکمیل گردد. اصلاحات یا اسناد مکمل جزء لاینفک این موافقتنامه تلقی خواهد شد و از طریق یک تشریفات (پروتکل) جداگانه تنظیم و به نحو مقرر برای لازم‌ الاجراء شدن این موافقتنامه لازم‌ الاجراء خواهد شد.

ماده 21 – حل و فصل اختلافات
طرفها اختلافات ناشی از تفسیر و اجرای این موافقتنامه را از طریق مذاکرات مستقیم یا مجاری دیپلماتیک حل و فصل خواهند کرد.

ماده 22- لازم‌ الاجراء شدن
این موافقتنامه برای مدت نامحدود منعقد می گردد و از تاریخ دریافت آخرین یادداشت کتبی هرطرف توسط طرف دیگر از طریق مجاری دیپلماتیک در خصوص انجام رویه های داخلی لازم برای لازم‌الاجراء شدن این موافقتنامه، لازم الاجراء خواهد شد.

این موافقتنامه در یک مقدمه و بیست و دو ماده تنظیم گردید و در تاریخ 22 آبان ماه 1391 هجری شمسی، مطابق با 12 نوامبر 2012 میلادی در تهران، در دو نسخه اصلی، هرکدام به زبانهای فارسی، ارمنی و انگلیسی امضاء گردید و تمامی متون از اعتبار یکسان برخوردارند.
در صورت بروز اختلاف در تفسیر متون این موافقتنامه، متن انگلیسی مرجح خواهد بود.

از طرف – دولت جمهوری اسلامی ایران – سیدمرتضی بختیاری – وزیر دادگستری
از طرف – دولت جمهوری ارمنستان – هرایر توماسیان – وزیر دادگستری


قانون فوق مشتمل بر ماده واحده و یک تبصره منضم به متن موافقتنامه، شامل مقدمه و بیست و دو ماده در جلسه علنی روز سه ‌شنبه مورخ بیست و هفتم مهر‌ماه یکهزار و سیصد و نود و پنج مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ 20 /9 /1395 از سوی مجمع تشخیص مصلحت نظام با تأیید بند (4-1) ماده (6) موافق با مصلحت نظام تشخیص داده شد.

رئیس مجلس شورای اسلامی – علی لاریجانی