آیین‌نامه ارائه خدمات فوریت‌های اجتماعی

تاریخ تصویب: ۱۳۹۲/۰۳/۱۲
تاریخ انتشار: ۱۳۹۲/۰۴/۲۲

شماره ۸۴۶۰۲/ت۴۸۰۵۵هـ  – ۱۰/۴/۱۳۹۲

هیئت وزیران در جلسه مورخ ۱۲/۳/۱۳۹۲ بنا به پیشنهاد شماره ۶۸۹ مورخ ۸/۱/۱۳۹۱ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران آیین‌نامه ارائه خدمات فوریت های اجتماعی را به شرح زیر تصویب نمود:


فصل اول ـ کلیات و تعاریف

ماده۱ـ در این آیین‌نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می روند:

الف ـ وزارت: وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی

ب ـ سازمان: سازمان بهزیستی کشور

پ ـ مرکز: مرکز فوریت های اجتماعی سازمان در مرکز و شهرستانها

ت ـ فوریت های اجتماعی: خدمات تخصصی به موقع و در دسترس که به صورت شبانه روزی و رایگان در سطوح زیر ارائه می شود:

۱ـ مداخله در بحران های فردی، خانوادگی و اجتماعی

۲ـ پاسخگویی تلفنی فوریت های اجتماعی (۱۲۳)

۳ـ خدمات سیار فوریت های اجتماعی

۴ـ پایگاه خدمات اجتماعی

ث ـ دریافت کنندگان خدمات فوریت های اجتماعی: خشونت دیدگان خانگی از قبیل کودک آزاردیده، همسر آزاردیده، سالمند آزاردیده، معلول آزار دیده، افرادی که قصد خودکشی دارند یا اقدام به خودکشی کرده‌اند و خانواده آنان، دختران و پسران فراری از منزل، زنان و دختران در معرض آسیب اجتماعی یا آسیب دیده اجتماعی، زوجین متقاضی طلاق و افراد در معرض طلاق، کودکان خیابانی و مبتلایان به اختلال هویت جنسی در معرض آسیب.


ماده ۲ـ وظایف و اختیارات مرکز در اجرای این آیین‌نامه به شرح زیر تعیین می شود:

۱ـ شناسایی مناطق و کانون های آسیب زا و آسیب های شایع و در حال شیوع در سطح کشوری، منطقه ای و محلی

۲ـ تقویت مداخله های اجتماعی و روانی قبل از مداخله های قضایی ـ انتظامی

۳ـ مداخله در بحران های فردی، خانوادگی و اجتماعی موضوع این آیین‌نامه

۴ـ تسهیل دسترسی دریافت کنندگان خدمات فوریت های اجتماعی به خدمات تخصصی مورد نیاز از طریق سطوح فوریت های اجتماعی

۵ ـ توانمندسازی دریافت کنندگان خدمات فوریت های اجتماعی به صورت بازگشت به خانواده، فراهم کردن زمینه زندگی مستقل یا ارجاع به مراکز مرتبط

۶ ـ انجام پیگیری های لازم پس از ترخیص از طریق خدمات مددکاری اجتماعی

۷ـ اطلاع رسانی مناسب به مردم به روش های مختلف از جمله راه اندازی پایگاه تلفنی (۱۲۳)، صدا و سیما و معرفی به دستگاه های مرتبط

۸ ـ ارائه نظرات کارشناسی و مشاوره ای به مراجع قضایی حسب درخواست

۹ـ ارائه خدمات به گروه های هدف ارجاعی از سازمان های همکار

۱۰ـ تبادل اطلاعات و آمار مربوط با سازمان های ذیربط با رعایت قوانین و مقررات مربوط


ماده ۳ـ نحوه پذیرش دریافت کنندگان خدمات به صورت خود معرف یا ارجاعی (معرفی از مراجع قضایی و انتظامی و سایر سازمانها و نهادها و گزارش های مردمی) می باشد.

تبصره ـ افرادی که بدون معرفی نامه از سوی مراجع قضایی و انتظامی یا سایر نهادها مراجعه می کنند، تحت عنوان خود معرف پذیرفته می شوند.


ماده ۴ـ به منظور کنترل و کاهش بحران های فردی، خانوادگی و اجتماعی از طریق ارائه خدمات به دریافت کنندگان خدمات فوریت های اجتماعی، دستگاه های اجرایی زیر مکلفند ضمن هماهنگی با سازمان حسب مورد اقدامات لازم را به عمل آورند:

الف ـ وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات

۱ـ تجهیز شبکه فوریت های اجتماعی در کل کشور به تجهیزات مخابراتی از جمله راه اندازی خط تلفن فوریت های اجتماعی (۱۲۳) و فرکانس خط بی سیم به صورت مکالمه رایگان

۲ـ ایجاد زیرساخت لازم (نرم افزاری و سخت افزاری) خط تلفن فوریت های اجتماعی (۱۲۳) در مناطق شهری و روستاییب ـ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی

۱ـ ارائه خدمات درمانی فوری به دریافت کنندگان خدمات فوریت های اجتماعی ارجاع شده از مرکز

۲ـ معرفی دریافت کنندگان خدمات فوریت های اجتماعی که برای دریافت سایر خدمات (غیر از خدمات موضوع این آیین‌نامه) به مراکز درمانی مراجعه می کنند به مرکز

پ ـ وزارت دادگستریهماهنگی با قوه قضاییه به منظور انجام موارد زیر با رعایت قوانین و مقررات مربوط:

۱ـ صدور احکام قضایی لازم

۲ـ حضـور مددکاران اجتـماعی مرکز در جلـسات رسیدگی های قضایی مـربوط به دریافت کنندگان خدمات فوریت های اجتماعی

۳ـ تعیین شعبه های ویژه در کلان شهرها و مراکز استانها یا قاضی مشخص برای رسیدگی به پرونده های ارجاعی از مرکز

۴ـ حمایت از کارکنان مرکز در اقامه دعاوی ناشی از انجام وظایف قانونی در مقابل شاکیان

ت ـ وزارت کشور

۱ـ تعیین تکلیف افراد خارجی فاقد مجوز اقامت، ارجاع شده از مرکز با قید فوریت و پذیرش آنها در مراکز مرتبط با اداره کل اتباع و مهاجرین خارجی

۲ـ تسهیل صدور شناسنامه و مدارک هویتی برای گروههای هدف فاقد مدارک با معرفی مرکز طبق قوانین و مقررات مربوط از طریق سازمان ثبت احوال کشور

۳ـ هماهنگی با استانداریها جهت اولویت دادن به طرح‌های مرتبط با آسیب های اجتماعی در کارگروه فرهنگی، اجتماعی و خانواده شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان

۴ـ تأمین اعتبار مورد نیاز استانی از طریق شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان

۵ ـ اتخاذ تدابیر لازم برای ایجاد هماهنگی بین خدمات فوریتی فعال در کشور از جمله خطوط تلفن ۱۲۳ـ ۱۱۵ـ ۱۲۵ـ ۱۱۰۶ ـ بررسی عملکرد دستگاه های استانی مسئول از طریق کارگروه فرهنگی، اجتماعی و خانواده شورای برنامه‌ریزی و توسعه استان و ارائه نتایج آن به شورای یادشده.

ث ـ وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی

۱ـ توسعه خدمات فوریت های اجتماعی در شهرهای بالای پنجاه هزار نفر جمعیت تا پایان سال ۱۳۹۲

۲ـ تشکیل جلسات با حضور نمایندگان تام الاختیار دستگاه های اجرایی همکار با هدف ایجاد هماهنگی، سیاستگذاری و اقدامات راهبردی برای ارائه خدمات فوریت های اجتماعی

ج ـ وزارت راه و شهرسازی تأمین زمین مورد نیاز مراکز تابع به صورت رایگان با رعایت قوانین و مقررات مربوط

چ ـ سازمان

۱ـ تدوین برنامه توسعه کیفی و کمی خدمات

۲ـ پیش بینی اعتبار مورد نیاز در لایحه بودجه سالانه

۳ـ پایش و ارزشیابی فعالیت مراکز تابع

۴ـ تهیه گزارش عملکرد دستگاه های مسئول و ارسال به وزارت هر شش ماه یکبار

۵ ـ استانداردسازی خدمات و تجهیزات مراکز تابع

۶ ـ استفاده از ظرفیت های شوراهای شهر و شهرداریها جهت اجرای این آیین‌نامه.


ماده ۵ ـ نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران با رعایت قوانین و مقررات مربوط همکاری های لازم را در خصوص موارد زیر به عمل آورد:

۱ـ حمایت از کارکنان مرکز در مواردی که سلامت جسمانی و امنیت جانی آنها و یا دریافت کنندگان خدمات فوریت های اجتماعی در معرض خطر قرار می گیرد.

۲ـ ارجاع دریافت کنندگان خدمات فوریت های اجتماعی به مراکز فوریت های اجتماعی با رعایت قوانین و مقررات مربوط.

۳ـ همکاری لازم جهت استقرار خودروهای خدمات سیار فوریت های اجتماعی در میادین شهرها.


ماده ۶ ـ سازمان صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران با رعایت مقررات مربوط نسبت به تهیه و پخش برنامه های مرتبط با خدمات فوریت های اجتماعی در شبکه های ملی و استانی با هماهنگی سازمان اقدام نماید.

معاون اول رئیس‎ جمهور ـ محمدرضا رحیمی