[آیین‌نامه تسهیلات خرید یا ساخت مسکن آزادگان، جانبازان و خانواده شهدا، مصوب ۱۳۹۵]
شماره ۱۶۶۵۴۰/ت ۴۸۵۲۳ک – ۲۴/۸/۱۳۹۱
وزیران عضو کارگروه مسکن در جلسه مورخ ۱۶/۷/۱۳۹۱ به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و با رعایت تصویب‌نامه شماره ۱۵۲۷۵۳ت۴۳۵۰۵هـ مورخ ۲/۸/۱۳۸۸ آیین‌نامه «تأمین مسکن آزادگان، جانبازان و خانواده شهدا» را به شرح زیر تصویب نمودند:
ماده ۱ـ افراد زیر مشمول این آیین‌نامه می باشند:
الف ـ جانبازان بیست و پنج درصد و بالاتر
ب ـ آزادگان
ج ـ خانواده شهدا (همسر، فرزندان، والدین)
د ـ خانواده جانبازان و آزادگان متوفی موضوع قانون الزام بانکها به پرداخت تسهیلات به وراث جانبازان و آزادگان متوفی ـ مصوب ۱۳۸۰ـ
هـ ـ فرزندان جانبازان هفتاد درصد
ماده ۲ـ وزارت راه و شهرسازی در اجرای بند (ل) ماده (۴۴) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران موظف است با هماهنگی بنیاد شهید و امور ایثارگران (که از این پس بنیاد نامیده می شود) نسبت به تأمین مسکن کلیه مشمولین ماده (۱) تا پایان برنامه پنجم توسعه در قالب تحویل زمین (با رعایت الگوی مصوب مسکن) تا سقف یکصد مترمربع براساس قیمت منطقه ای به منظور ساخت مسکن و یا واگذاری واحد مسکونی اجاره به شرط تملیک اقدام نماید.
تبصره ۱ـ مشمولین این ماده از پرداخت هزینه های آماده سازی معاف می باشند و هزینه های مربوط از محل اعتبارات پیش بینی شده در بودجه سنواتی یا سایر منابع مصوب مربوط توسط وزارت راه و شهرسازی تأمین خواهد شد.
تبصره ۲ـ قدرالسهم عرصه از واگذاریهای قبلی دولتی به همسر و فرزندان شهدا در کلان شهرها کمتر از (۵۰) متر و در سایر شهرها کمتر از (۷۰) مترمربع مانع واگذاری مجدد زمین (در قالب مسکن مهر گروهی ۳ تا ۵ نفره) و یا مسکن به نامبردگان نمی شود.
تبصره ۳ـ استفاده از تسهیلات بانکی در سنوات گذشته مشروط به فاقد مسکن بودن ایثارگران از ابتدای قانون برنامه چهارم (ابتدای سال ۱۳۸۴) با تأیید بنیاد مانع بهره مندی از تسهیلات مسکن مهر نمی گردد.
تبصره ۴ـ وزارت راه و شهرسازی می تواند در صورتی که مشمولین این آیین‌نامه و جانبازان کمتر از بیست و پنج درصد، تا کنون زمین یا مسکن دولتی دریافت نکرده باشند، در صورت رضایت آنها نسبت به تأمین مسکن افراد یادشده از محل واحدهای ساخته شده مسکن مهر استانها با انتقال مالکیت اعیانی و با تسهیلات چهار درصد و بازپرداخت بیست ساله اقدام نماید.
تبصره ۵ ـ در صورت واگذاری واحدهای مسکونی اجاره به شرط تملیک به ایثارگران، بهای قدرالسهم عرصه این واحدها براساس قیمت منطقه ای سال واگذاری و بهای اعیانی به قیمت تمام شده یا کارشناسی (هرکدام که پایین تر باشد) محاسبه و وصول می گردد. واحدهای اجاره به شرط تملیک واگذار شده قبلی که تاکنون اسناد آنها به ایثارگران منتقل نشده است نیز مشمول این تبصره می گردند.
تبصره ۶ ـ در صورت واگذاری خانه های سازمانی موضوع ماده (۸) قانون ساماندهی و حمایت از تولید و عرضه مسکن به مشمولین این آیین‌نامه، قیمت گذاری براساس ارزش کارشناسی روز محاسبه و با تقسیط شصت ماهه بدون احتساب سود و کارمزد وصول می شود.
ماده ۳ـ مشمولین این آیین‌نامه از پرداخت کلیه هزینه های انشعاب آب، برق، گاز، فاضلاب و عوارض شهرداری و هزینه های صدور پروانه ساخت تا یکصد مترمربع بنای مفید و در مجتمع های مسکونی تا سقف یادشده در سهم هر فرد معاف می باشند. در صورتی که متراژ هر واحد با سهم هر واجد شرایط بیش از یکصد مترمربع باشد صرفاً مازاد بر یکصد مترمربع مشمول پرداخت هزینه ها و عوارض یادشده می باشد.
ماده ۴ـ وزارت راه و شهرسازی (سازمان ملی زمین و مسکن) مجاز است در مناطقی که امکان واگذاری زمین مناسب وجود ندارد به جای زمین به ازای هر فرد واجد شرایط معرفی شده از سوی بنیاد مبلغ یکصد میلیون ریال (۱۰۰.۰۰۰.۰۰۰) در کلانشهرها و مبلغ هفتاد میلیون (۷۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال برای سایر شهرستان ها از محل اعتبارات مصوب مربوط به حساب ایثارگر واریز و به هزینه منظور نماید.
ماده ۵ ـ در مواردی که آماده سازی زمین های مورد واگذاری به هر دلیل توسط وزارت راه و شهرسازی (سازمان ملی زمین و مسکن) میسر نباشد، حداکثر تا سقف مبلغ سرانه هزینه های آماده سازی برای هر نفر که حداکثر ده میلیون (۱۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال تعیین می شود از محل منابع مصوب مربوط به صورت نقد در وجه بنیاد قابل پرداخت می باشد. چنانچه در مناطقی زمین های واگذار شده نیاز به هزینه آماده سازی بیش از مبلغ مندرج در این ماده باشد با اعلام سازمان مسکن و شهرسازی استان و یا شرکت عمران شهرهای جدید قابل تأمین و پرداخت می باشد.
ماده ۶ ـ وزارت راه و شهرسازی در اجرای بند (ل) ماده (۴۴) قانون برنامه پنجساله پنجم توسعه جمهوری اسلامی ایران مبنی بر تأمین مسکن ایثارگران نسبت به ساخت واحدهای مسکونی زمین های تجمیع شده در اختیار بنیاد در قالب مسکن مهر با تسهیلات مندرج در بند (۶۹) قانون بودجه سال ۱۳۹۱ کل کشور اقدام و پس از تکمیل به افراد معرفی شده از سوی بنیاد واگذار نماید.
ماده ۷ـ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف است برابر بند (۶۹) قانون بودجه سال ۱۳۹۱ کل کشور از طریق بانکهای عامل با معرفی بنیاد و تأیید وزارت راه و شهرسازی (سازمان ملی زمین و مسکن) به یکصد هزار نفر از مشمولین ماده (۱) این آیین‌نامه تسهیلات خرید یا احداث مسکن پرداخت نماید.
ماده ۸ ـ میزان تسهیلات پرداختی برای خرید یا ساخت مسکن به مشمولین برابر مفاد بند (۶۹) قانون بودجه سال ۱۳۹۱ کل کشور در شهرستانهای با جمعیت بیش از یک میلیون نفر، چهارصد و پنجاه میلیون (۴۵۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال، در مراکز استانها سیصد و پنجاه میلیـون (۳۵۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال، سایـر شهـرها دویست و پنجاه میلیـون (۲۵۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال و برای روستاها یکصد و پنجاه میلیون (۱۵۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال و با نرخ چهار درصد با مدت بازپرداخت بیست ساله بدون رعایت الگوی مصوب مسکن و نوساز بودن تعیین می شود.
تبصره ۱ـ زمان پذیرش تقاضای این تسهیلات توسط بانکهای عامل از ابتدای شهریورماه سال ۱۳۹۱ لغایت پایان تیرماه سال ۱۳۹۲ می باشد. (ملاک، تاریخ صدور معرفی نامه توسط بنیاد است).
تبصره ۲ـ بانکهای عامل به استناد مفاد بند (۶۹) قانون بودجه سال ۱۳۹۱ کل کشور موظفند نسبت به ارزیابی ملک، محاسبه و اخذ تضمین های بازپرداخت لازم به میزان اصل تسهیلات و سود سهم ایثارگر (چهار درصد) اقدام نمایند.
تبصره ۳ـ افراد مشمول می توانند مشترکاً از تسهیلات بانکی متعلقه برای یک واحد مسکونی استفاده نمایند.
تبصره ۴ـ در صورتی که مشمولان این ماده از طریق خرید واحدهای احداثی سازمان ملی زمین و مسکن و یا انبوه سازان طرف قرارداد وزارت راه و شهرسازی یا واحدهای درحال ساخت شخصی نسبت به تأمین مسکن خود اقدام کنند، می توانند با تبدیل تسهیلات مشارکت مدنی به فروش اقساطی از ضوابط مندرج در این آیین‌نامه استفاده نمایند.
تبصره ۵ ـ میزان تسهیلات پرداختی برای خرید یا ساخت مسکن در شهرهای جدید معادل سقف تسهیلات مرکز همان استان تعیین می گردد.
تبصره ۶ ـ دریافت هرگونه تسهیلات بانکی مسکن از جمله وامهای حمایتی، بدون سپرده گذاری، کارمندی و شرکتی مشروط به اینکه بنا به تشخیص بنیاد منجر به مسکن مناسب برای ایثارگر نشده باشد، مانع ارایه تسهیلات این آیین‌نامه و بالعکس به واجدین شرایط نمی شود.
تبصره ۷ـ در مواردی که واگذاری زمین و یا واحدهای مسکونی از طریق سازمانهای مسکن و شهرسازی استانها انجام شود، اوراق واگذاری از قبیل برگه یا قرارداد واگذاری ملاک ارایه تسهیلات توسط بانک می باشد.
تبصره ۸ ـ مشمولین این آیین‌نامه در صورت تأمین مسکن از طریق تعاونی های معتبر مانند تعاونی های نیروی مسلح و همچنین ساکنین روستاها و شهرهایی که اکثریت املاک و منازل مسکونی آنها فاقد سند رسمی هستند می توانند با وثیقه و یا تضمین معتبر بدون ارایه سند ملکی رسمی یا ثبتی تسهیلات مقرر را دریافت نمایند.
تبصره ۹ـ دریافت تسهیلات بانکی مشروط به تأیید فاقد مسکن بودن توسط بنیاد و سازمان ملی زمین و مسکن، مانع واگذاری زمین، واحد مسکونی و یا وجه زمین توسط وزارت راه و شهرسازی و یا بالعکس نمی شود.
تبصره ۱۰ـ بنیاد می تواند برای ایثارگران غیرایرانی که فاقد شناسنامه ایرانی می باشند تعداد (۵۰۰۰) فقره از تسهیلات موضوع این آیین‌نامه را بنام خود دریافت و بازپرداخت آن را تضمین نماید تا پس از طی مراحل اداری و صدور شناسنامه ایرانی به نام آنها انتقال یابد.
ماده ۹ـ در اجرای مفاد تبصره بند (۶۹) قانون بودجه سال ۱۳۹۱ کل کشور ایثارگرانی که دارای مسکن ناتمام و یا نامناسب هستند و قبلاً از تسهیلات مسکن کمتر از سقف وام مصوب در سال ۱۳۹۰ استفاده نموده اند می توانند برای ساخت مسکن، ما به التفاوت وام دریافتی قبلی و یا با فک رهن و تسویه آن از یک فقره وام ساخت بهره مند شوند.
تبصره ـ بنیاد می تواند تعداد دو هزار نفر از ایثارگران مشمول ماده (۱) این آیین‌نامه را که در پروژه های واگذار شده ساکن و قبلاً از تسهیلات متعلقه استفاده نموده اند و هم اکنون دارای مسکن نامناسب هستند، مجدداً برای دریافت تسهیلات پس از تسویه اصل و یارانه آن معرفی نماید.
ماده ۱۰ـ بانک های عامل مجازند برای احداث واحدهای مسکونی توسط بنیاد، تسهیلات مقرر در این آیین‌نامه را پرداخت نمایند تا پس از احداث به افراد واجد شرایط که توسط بنیاد معرفی می شوند فروش اقساطی نمایند.
ماده ۱۱ـ پرداخت تسهیلات به افراد مشمول این آیین‌نامه که در سالهای قبل از تسهیلات تا سقف پنجاه میلیون (۵۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال استفاده و تا پایان سال ۱۳۹۰ اقدام به فک رهن و تسویه اصل تسهیلات نموده اند مشروط به تسویه یارانه وام قبلی در زمان دریافت وام جدید و تأیید فاقد مسکن بودن توسط بنیاد، مجاز می باشد.
ماده ۱۲ـ پرداخت تسهیلات به خانواده شهدا (والدین، همسران و فرزندان)، جانبازان بیست و پنج درصد و بالاتر و آزادگانی که در سنوات گذشته از تسهیلات استفاده و حداکثر طی مدتی کمتر از سه سال تا پایان سال ۱۳۹۰ نسبت به تسویه و فک رهن آن اقدام نموده اند مشروط به تسویه یارانه پرداخت وام قبلی در زمان دریافت وام جدید با معرفی بنیاد و تأیید وزارت راه و شهرسازی (سازمان ملی زمین و مسکن) مجاز می باشد.
ماده ۱۳ـ مشمولین این آیین نامه که در سالهای قبل از تسهیلات تا سقف بیست میلیون (۲۰.۰۰۰.۰۰۰) ریال استفاده نموده اند به تشخیص و معرفی بنیاد می توانند برای تبدیل به احسن نمودن مسکن خود پس از تسویه وام قبلی از یک فقره تسهیلات بانکی موضوع این آیین‌نامه بهره مند شوند.
تبصره ـ جانبازان هفتاد درصد که با توجه به وضعیت جسمانی دارای مسکن نامناسب می باشند و در سالهای قبل از تسهیلات مورد نظر استفاده نموده اند بدون در نظر گرفتن سقف وام قبلی به تشخیص و معرفی بنیاد می توانند برای تبدیل به احسن نمودن منزل خود پس از تسویه وام قبلی از یک فقره تسهیلات بانکی بهره مند شوند.
ماده ۱۴ـ همسر و فرزندان شهدایی که به صورت جمعی به بانک معرفی و یک فقره وام بانکی دریافت کرده اند پس از انتقال به یکی از وراث با توافق سایر اعضای خانواده شهید می توانند به صورت مجزا از تسهیلات بانکی مندرج در این آیین‌نامه بهره مند شوند. واگذاری زمین یا مسکن به والدین مانع واگذاری زمین یا تسهیلات به همسر و فرزندان شهید نمی شود.
ماده ۱۵ـ بانکهای عامل موظفند موارد فسخ قراردادهای اقساطی را بلافاصله برای قطع یارانه به وزارت راه و شهرسازی (سازمان ملی زمین و مسکن) اعلام نمایند.
ماده ۱۶ـ بنیاد موظف است به منظور کمک به تأمین مسکن واجدین شرایط علاوه بر منابع و امکانات پیش بینی شده در این آیین‌نامه نسبت به واگذاری زمین های ملکی خود و تأمین و پرداخت تسهیلات مالی از محل منابع داخلی به روش قرض الحسنه یا بلاعوض اقدام نماید.
ماده ۱۷ـ تصمیمات مشترک وزیر راه و شهرسازی و معاون رییس جمهور و رییس بنیاد و رییس کل بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران که منجر به تسهیل تأمین مسکن و اخذ تسهیلات خرید و یا ساخت مسکن ایثارگران و رفع ابهامات و موانع این آیین‌نامه شود، معتبر بوده و لازم الاجرا می باشد.
این تصویب‌نامه در تاریخ ۱۶/۸/۱۳۹۱ به تأیید مقام محترم ریاست جمهوری رسیده است.
معاون اول رئیس جمهور ـ محمدرضا رحیمی