ماده واحده ـ به دولت اجازه داده می شود در «آژانس بین المللی انرژیهای تجدیدپذیر» عضویت یابد و نسبت به پرداخت حق عضویت مربوط، اقدام نماید.
تبصره ـ در مورد ماده (۱۶) «حل و فصل اختلافات» با رعایت اصل یکصد و سی و نهم (۱۳۹) قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران اقدام می شود.
بسمالله الرحمن الرحیم
اساسنامه آژانس بین المللی انرژیهای تجدیدپذیر
طرفهای این اساسنامه:
با تمایل به ترغیب به کارگیری و استفاده همه جانبه و روز افزون از انرژی تجدیدپذیر به منظور توسعه پایدار،
با الهام از اعتقاد راسخ خود به فرصتهای فراوان فراهم شده از طریق انرژیهای تجدیدپذیر برای مورد بحث قرار دادن و کاهش تدریجی مشکلات امنیت انرژی و قیمتهای ناپایدار انرژی،
با اعتقاد به نقش کلیدی که انرژیهای تجدیدپذیر میتواند در کاهش غلظت گازهای گلخانه ای در جو داشته باشد و بدینوسیله به ایجاد ثبات سامانه (سیستم) آب و هوایی یاری رساند و امکان یک انتقال پایدار، ایمن وآرام به سوی کاهش کربن در اقتصاد را در پی داشته باشد،
با تمایل به ارتقاء اثر مثبتی که فناوریهای انرژی تجدیدپذیر می تواند در تحریک رشد اقتصادی پایدار و اشتغالزایی داشته باشد،
در اثر ایجاد انگیزه به وسیله توان بالقوه عظیم انرژی تجدیدپذیر در فراهم کردن دسترسی پراکنده به انرژی، به ویژه درکشورهای درحال توسعه و دسترسی به انرژی برای مناطق و جزایر دوردست و دور افتاده،
با ابراز نگرانی از اثرات منفی جدی که استفاده از سوختهای فسیلی و استفاده نامناسب از سامانه (سیستم)های زیست توده قدیمی می تواند بر سلامتی داشته باشد،
با اعتقاد به اینکه انرژی تجدیدپذیر به همراه بهره‌وری ارتقاءیافته انرژی می تواند افزایش بیش از حد پیش بینی شده از نیازهای جهانی انرژی در دهه های آینده را به میزان بسیار زیادی تحت پوشش قرار دهد،
با تأیید تمایل خود به ایجاد یک سازمان بین المللی برای انرژی تجدیدپذیر که همکاری بین اعضای خود را تسهیل می نماید و در عین حال تعامل نزدیک با سازمانهای موجود برقرار می نماید که استفاده از انرژی تجدیدپذیر را ترغیب می کند؛به شرح زیر توافق نموده اند:
ماده ۱ـ تأسیس آژانس
الف) بدینوسیله طرفهای این اساسنامه، آژانس بین المللی انرژیهای تجدیدپذیر را (که از این پس آژانس نامیده می شود) طبق قیود و شرایط ذیل ایجاد می نمایند.
ب) آژانس براساس اصل برابری همه اعضای خود بنا نهاده شده است و به حقوق حاکمیت و صلاحیتهای اعضای خود در اجرای فعالیتهای خویش احترام لازم را می گذارد.
ماده ۲ـ اهداف
آژانس به کارگیری گسترده و روز افزون و استفاده پایدار از تمامی اشکال انرژیهای تجدیدپذیر را با در نظر گرفتن موارد زیر ارتقاء خواهد داد:
الف) اولویتهای ملی و داخلی و منافع حاصل از دستیابی همزمان به انرژیهای تجدیدپذیر و اقدامات بهره‌وری انرژی، و
ب) سهم انرژیهای تجدیدپذیر در حفظ محیطزیست از طریق کاهش فشار بر منابع طبیعی و کاهش جنگل زدایی به ویژه جنگل زدایی مناطق گرمسیری، کاهش بیابان زایی، و از بین رفتن تنوع زیستی، برای محافظت از شرایط آب و هوایی، رشد اقتصادی و همبستگی اجتماعی از جمله کاهش فقر و توسعه پایدار، دستیابی به عرضه انرژی و تأمین امنیت آن، توسعه منطقه ای و مسؤولیت بین نسلها
ماده ۳ـ تعریف
در این اساسنامه اصطلاح «انرژی تجدیدپذیر» به معنای تمامی انواع انرژی حاصل از منابع تجدیدپذیر در حالت پایدار می باشد که از جمله شامل موارد زیر می باشد:
۱ـ انرژی زیستی
۲ـ انرژی زمین گرمایی
۳ـ برق آبی
۴ـ انرژی اقیانوسی از جمله جزر و مد، موج و انرژی حرارتی اقیانوسی
۵ ـ انرژی خورشیدی و
۶ ـ انرژی بادی
ماده ۴ـ فعالیتها
الف) آژانس به عنوان یک قطب برتر برای فناوری انرژیهای تجدیدپذیر و عامل تسهیل کننده و سازمان دهنده، فراهم کننده تجربه برای سیاستها و کاربردهای عملی، حامی تمام مواردی که مرتبط با انرژیهای تجدیدپذیر می باشد و کمک کننده به کشورها برای بهره مندی از توسعه کارآمد و انتقال دانش و فناوری، فعالیتهای ذیل را انجام می دهد:
۱ـ آژانس به ویژه برای بهره مندی اعضای خود موارد زیر را انجام خواهد داد:
الف ـ تجزیه و تحلیل و نظارت غیرالزام آور بر سیاستهای اعضاء ، نظام مند نمودن فعالیتهای فعلی انرژیهای تجدیدپذیر از جمله دستورالعمل های سیاستی، مشوقها، روشهای سرمایه گذاری، بهترین رویه ها، فناوریهای در دسترس، سامانه (سیستم)ها و تجهیزات یکپارچه و عوامل موفقیت و عدم موفقیت
ب ـ آغاز بحث و تضمین تعامل با سایر سازمانهای دولتی و غیردولتی و شبکه هایی در این زمینه و سایر زمینه های مرتبط
پ ـ تأمین کمک و توصیه خط مشی مرتبط برای اعضای خود براساس درخواست آنها، مورد توجه قراردادن نیازهای خود آنها، و تشویق مباحث بین المللی در زمینه خطمشی انرژیهای تجدیدپذیر و شرایط چارچوب مربوط به آن
ت ـ بهبود انتقال دانش و فناوری مرتبط و ارتقاء توسعه ظرفیت و صلاحیت داخلی در کشورهای عضو از جمله تعامل های لازم
ث ـ پیشنهاد ظرفیت سازی از جمله تعلیم و تربیت به اعضای خود
ج ـ ارائه توصیه به درخواست اعضای خود در زمینه تأمین مالی برای انرژیهای تجدیدپذیر و حمایت از کاربرد سازو کارهای مرتبط
چ ـ تشویق و ترغیب تحقیق از جمله در مورد موضوعات اجتماعی ـ اقتصادی و تحکیم شبکههای تحقیقاتی، تحقیقات مشترک، توسعه و گسترش فناوریها
ح ـ فراهم نمودن اطلاعات درخصوص توسعه و گسترش استانداردهای فنی ملی و بین المللی در ارتباط با انرژیهای تجدیدپذیر براساس درک دقیق از طریق حضور فعال در نشستهای مرتبط
۲ـ به علاوه، آژانس اطلاعات را توزیع و آگاهی عمومی را در خصوص منافع و توان بالقوه عرضه شده از طریق انرژیهای تجدیدپذیر افزایش خواهد داد.
ب) آژانس در اجرای فعالیتهای خود موارد زیر را انجام خواهد داد:
۱ـ عمل کردن طبق اهداف و اصول سازمان مللمتحد برای توسعه صلح و همکاری بین المللی و طبق سیاستهای سازمان ملل متحد برای پیشبرد توسعه پایدار
۲ـ تخصیص منابع خود به گونه ای که از مصرف بهینه آنها از نظر توجه مناسب به تمامی اهداف خود و انجام فعالیتهای خود برای دستیابی به بیشترین منافع ممکن برای اعضای خود و در تمام مناطق جهان، با در نظر گرفتن نیازهای خاص کشورهای درحال توسعه و مناطق و جزایر دور دست و دور افتاده اطمینان حاصل شود.
۳ـ همکاری نزدیک و تلاش برای ایجاد ارتباطات سودمند متقابل با سازمانها و مؤسسات موجود به منظور جلوگیری از تکرار غیرضروری کار و ایجاد و استفاده مفید و مؤثر از منابع و فعالیتهای در حال انجام به وسیله دولتها، سایر سازمانها و آژانسها که هدفشان توسعه انرژیهای تجدیدپذیر می باشد.
پ) آژانس موارد زیر را انجام خواهد داد:
۱ـ ارائه گزارش سالیانه در خصوص فعالیتهایش به اعضای خود
۲ـ آگاه نمودن اعضاء از توصیه راجع به خط مشی خود پس از مشخص شدن آن؛ و
۳ـ آگاه نمودن اعضاء از مشاوره و همکاری با سازمانهای بین المللی موجود و فعال در این زمینه و نوع فعالیتهای سازمانهای مزبور
ماده۵ ـ برنامه کاری و پروژهها
الف) آژانس فعالیتهای خود را براساس برنامه کاری سالیانه انجام خواهد داد که به وسیله دبیرخانه تهیه شده، توسط شورا بررسی گردیده و توسط مجمع پذیرفته شده است.
ب) آژانس می تواند علاوه بر برنامه کاری خویش پس از مشاوره با اعضای خود و در صورت عدم توافق، پس از تصویب مجمع، پروژه های آغاز شده و تأمین مالی شده توسط اعضاء را به شرط دسترسی به منابع غیر مالی آژانس، انجام دهد.
ماده ۶ ـ عضویت
الف) عضویت برای کشورهایی که عضو سازمان ملل متحد می باشند و برای سازمانهای همگرایی اقتصادی بین دولتی منطقه ای علاقمند و قادر به فعالیت طبق اهداف و فعالیتهای مقرر در این اساسنامه آزاد است برای احراز شرایط عضویت در آژانس، یک سازمان همگرایی اقتصادی بین دولتی منطقه ای باید توسط کشورهای مستقل تشکیل شده باشد، که حداقل یکی از آنها عضو آژانس باشد و کشورهای عضو آن صلاحیت خود را حداقل در یکی از موضوعات در حیطه فعالیت آژانس به آن سازمان واگذار کرده باشند.
ب) کشورها و سازمانهای همگرایی اقتصادی بین دولتی منطقه ای مزبور:
۱ـ با امضای این اساسنامه و تودیع سند تصویب، به عضو اصلی آژانس تبدیل خواهند شد.
۲ـ با تودیع سند الحاق پس از این که درخواست عضویت آنها تصویب شود، به عنوان اعضای فرعی آژانس تلقی خواهند شد. چنانچه سه ماه بعد از ارسال درخواست به اعضاء، هیچگونه مخالفتی ابراز نشده باشد، عضویت تصویب شده تلقی خواهد شد. در صورت مخالفت، درخواست توسط مجمع طبق جزء (۱) بند (ح) ماده (۹) مورد تصمیم گیری قرار خواهد گرفت.
پ) در مورد هر سازمان همگرایی اقتصادی بین دولتی منطقه ای، سازمان و کشورهای عضو آن درخصوص وظایف مربوط خود در قبال انجام تعهدات خود به موجب این اساسنامه تصمیم گیری خواهند نمود. سازمان و کشورهای عضو آن به طور همزمان حق اعمال حقوق از جمله حق رأی به موجب اساسنامه را ندارند. سازمانهای فوق الذکر در اسناد تصویب یا الحاق خود حدود صلاحیت خود را در خصوص مواردی که در این اساسنامه مورد حکم قرار گرفته است اعلام خواهند نمود. این سازمانها همچنین به دولت امین اسناد، هرگونه اصلاحیه مربوط به حدود صلاحیتهای خود را اطلاع خواهند داد. در مورد رأی دادن در موارد مرتبط با صلاحیتشان، سازمانهای همگرایی اقتصادی بین دولتی منطقه ای به تعداد آراء برابر با کل تعداد آراء منتسب به کشورهای عضو خود که عضو این آژانس نیز هستند رأی خواهند داد.
ماده ۷ـ ناظرین
الف) موقعیت ناظر از طرف مجمع به موارد زیر اعطاء می شود:
۱ـ سازمانهای غیردولتی و بین دولتی فعال در زمینه انرژیهای تجدیدپذیر
۲ـ امضاءکنندگانی که اساسنامه را تصویب نکرده اند و
۳ـ متقاضیان عضویت که تقاضای عضویت آنها طبق جزء (۲) بند (ب) ماده (۶) مورد تأیید قرار گرفته است.
ب) ناظرین می توانند بدون داشتن حق رأی در جلسات عمومی مجمع و ارکان تابعه آن شرکت نمایند.
ماده ۸ ـ ارکان
الف) بدینوسیله ارکان زیر به عنوان ارکان اصلی آژانس تأسیس می شود:
۱ـ مجمع
۲ـ شورا و
۳ـ دبیرخانه
ب) مجمع و شورا می توانند ارکان تابعه ای را برای انجام وظایف خود که طبق این اساسنامه ضروری می دانند به شرط تصویب مجمع، تأسیس نمایند.
ماده ۹ـ مجمع
الف)
۱ـ مجمع عالی ترین رکن آژانس می باشد.
۲ـ مجمع می تواند درخصوص هر موضوعی در چارچوب این اساسنامه یا مرتبط با اختیارات و وظایف هر رکن پیش بینی شده در این اساسنامه به بحث بپردازد.
۳ـ در خصوص هر یک از موضوعات مذکور مجمع می تواند:
الف ـ تصمیم گیری نماید و به رکن مزبور پیشنهادهایی را ارائه نماید و
ب ـ به اعضای آژانس براساس درخواست آنها توصیه هایی را ارائه نماید.
۴ـ به علاوه مجمع اختیار پیشنهاد موضوعاتی را برای بررسی در شورا خواهد داشت و از شورا و دبیرخانه درخصوص هر موضوع مرتبط با عملکرد آژانس، درخواست گزارش خواهد نمود.
ب) مجمع باید از همه اعضای آژانس تشکیل شود. جلسات عادی مجمع هر ساله برگزار میگردد مگر این که مجمع به گونه دیگری تصمیم گیری نماید.
پ) مجمع شامل یک نماینده از هر عضو می باشد. نمایندگان می توانند همراه با مشاوران و اعضای علی البدل باشند. هزینه های حضور هیأت نمایندگی را باید عضو مربوط تقبل کند.
ت) جلسات مجمع در مقر آژانس برگزار خواهد شد مگر اینکه مجمع به گونه دیگری تصمیمگیری نماید.
ث) در ابتدای هر جلسه عادی، مجمع، رئیس جلسه و مأمورین رسمی دیگری را که ممکن است نیاز باشد، با در نظر گرفتن نمایندگی جغرافیایی برابر، انتخاب خواهد نمود. آنها تا زمانی که در جلسه عادی بعدی، رئیس جدید و سایر مأموران رسمی انتخاب گردند، در سمت خود باقی خواهند ماند مجمع باید آیین کار خود را طبق این اساسنامه اتخاذ نماید.
ج) با رعایت بند (پ) ماده (۶) هر عضو آژانس دارای یک حق رأی در مجمع خواهد بود. مجمع درخصوص موضوعات شکلی، از طریق اکثریت نسبی اعضای حاضر و رأی دهنده تصمیم گیری خواهد نمود. اتخاذ تصمیم درخصوص موارد ماهوی از طریق اتفاق آراء اعضای حاضر صورت خواهد گرفت. اگر اتفاق نظر حاصل نشود، اجماع وقتی حاصل شده تلقی می شود که بیش از دو عضو مخالف وجود نداشته باشد، مگر این که در اساسنامه به نحو دیگری پیش بینی شود. اگر مسأله ماهوی بودن یا نبودن موضوعی مطرح شود، موضوع مزبور ماهوی تلقی خواهد شد، مگر اینکه مجمع با اجماع اعضای حاضر، تصمیم دیگری اتخاذ نماید که اگر اجماعی حاصل نگردید، در صورتی که بیشتر از دو عضو مخالف وجود نداشته باشد اجماع باید حاصل شده تلقی گردد. اکثریت اعضای آژانس، حد نصاب مجمع را تشکیل خواهند داد.
چ) مجمع با نظر اکثریت اعضای حاضر:
۱ـ اعضای شورا را انتخاب خواهد نمود.
۲ـ در جلسات عادی خود، بودجه و برنامه کاری آژانس را که به وسیله شورا ارائه شده است، تصویب خواهد نمود و اختیار تصمیم گیری درخصوص اصلاحیه های بودجه و برنامه کاری آژانس را خواهد داشت.
۳ـ در مورد نظارت بر سیاستهای مالی آژانس، قواعد مالی و سایر موضوعات مالی و انتخاب حسابرس تصمیم گیری خواهد نمود.
۴ـ اصلاحیه های این اساسنامه را تصویب خواهد کرد.
۵ ـ در خصوص تشکیل هیأتهای تابعه تصمیم گیری و وظایف آنها را تصویب خواهد نمود و
۶ ـ درخصوص مجوز رأی گیری طبق بند (الف) ماده (۱۷) تصمیم گیری خواهد نمود.
ح) مجمع با اجماع اعضای حاضر که چنانچه اجماعی حاصل نگردیده باشد، در صورتی که بیشتر از دو عضو مخالف وجود نداشته باشد، اجماع حاصل شده تلقی می گردد:
۱ـ در صورت نیاز درخصوص درخواستهای عضویت تصمیم گیری کند.
۲ـ آیین کار مجمع و شورا را که باید توسط شورا ارائه گردد تأیید نماید.
۳ـ گزارشهای سالیانه و نیز سایر گزارشها را تصویب نماید.
۴ـ انعقاد موافقتنامه هایی را در خصوص هرگونه سؤال، موضوعات یا موارد در چارچوب این اساسنامه تصویب نماید و
۵ ـ در صورت عدم توافق بین اعضای خود درخصوص پروژههای اضافی طبق بند (ب) ماده (۵) تصمیم گیری کند.
خ) مجمع، مقر آژانس و مدیرکل دبیرخانه را (که از این پس مدیر کل نامیده می شود) با اجماع اعضای حاضر یا چنانچه اجماع حاصل نگردد با رأی اکثریت دوسوم اعضای حاضر و رأی دهنده، انتخاب خواهد کرد.
د) مجمع در اولین جلسه خود در صورت اقتضاء، هرگونه تصمیم، پیش نویس موافقتنامه، مقررات و دستورالعمل های تهیه شده توسط کمیسیون مقدماتی را طبق تشریفات رأی گیری درخصوص موضوع مربوطه مطرح شده در بند (ج) تا (خ) ماده (۹) بررسی و تصویب خواهد کرد.
ماده ۱۰ـ شورا
الف) شورا متشکل از حداقل یازده و حداکثر بیست و یک نماینده از اعضای آژانس می باشد که توسط مجمع انتخاب شده اند. تعداد واقعی نمایندگان بین یازده تا بیست و یک نفر مطابق با عدد گرد شده برابر با یک سوم اعضای آژانس خواهد بود که براساس تعداد اعضای آژانس در شروع دوره رأی گیری مربوط برای اعضای شورا محاسبه می گردد. اعضای شورا به صورت چرخشی به نحو مقرر در آیین کار مجمع و به منظور تضمین حضور مؤثر کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه و حصول به توزیع جغرافیایی برابر و منصفانه و کارآیی فعالیت شورا انتخاب خواهند شد. اعضای شورا برای یک دورة دوساله انتخاب خواهند شد.
ب) شورا هر شش ماه تشکیل جلسه خواهد داد و جلسات آن در مقر آژانس برگزار خواهد شد مگر اینکه شورا تصمیم دیگری اتخاذ نماید.
پ) شورا در ابتدای هر جلسه برای دوره زمانی تا شروع جلسه بعدی خود، رئیس جلسه و دیگر مأموران رسمی را از بین اعضای خود در صورت نیاز انتخاب خواهد نمود. شورا حق شرح و توضیح آیین کار را خواهد داشت. اینگونه آیین کار باید جهت تصویب به مجمع ارائه شود.
ت) هر عضو شورا دارای یک حق رأی خواهد بود. شورا تصمیم گیری درخصوص موضوعات قواعد آیین کار را با اکثریت نسبی اعضای خود انجام خواهد داد. تصمیم گیری ها در مورد موضوعات ماهوی توسط اکثریت دو سوم اعضای شورا صورت خواهد گرفت. اگر مسأله ماهوی بودن یا نبودن موضوعی مطرح شود، موضوع مزبور ماهوی تلقی خواهد شد مگر اینکه شورا با اکثریت دو سوم اعضای خود تصمیم دیگری اتخاذ کند.
ث) شورا مسؤول و جوابگو در قبال مجمع خواهد بود. شورا اختیارات و وظایفیرا که طبق این اساسنامه به آن محول شده و همچنین وظایف تفویض شده توسط مجمع را انجام خواهد داد. در انجام موارد مزبور شورا بر طبق تصمیم ها و با توجه ویژه به توصیه های مجمع عمل خواهد نمود و اجرای مناسب و مداوم آنها را تضمین خواهد کرد.
ج) شورا موارد زیر را انجام خواهد داد:
۱ـ تسهیل مشورت و همکاری میان اعضاء
۲ـ بررسی پیش نویس برنامه کاری و بودجه آژانس و ارسال آنها به مجمع
۳ـ تصویب ترتیباتی برای جلسات مجمع از جمله تهیه پیش نویس دستور کار
۴ـ بررسی پیش نویس گزارش سالیانه درخصوص فعالیتهای آژانس و سایر گزارشهایی که توسط دبیرخانه طبق جزء (۳) بند (ث) ماده (۱۰) این اساسنامه تهیه گردیده و ارسال آنها به مجمع
۵ ـ تهیه هرگونه گزارشی که مورد درخواست مجمع باشد.
۶ ـ انعقاد موافقتنامه ها یا ترتیباتی با کشورها، سازمانها و آژانسهای بین المللی از طرف آژانس به شرط تصویب قبلی مجمع
۷ـ مستند سازی برنامه کاری اتخاذ شده توسط مجمع به منظور اجرای آن توسط دبیرخانه و در حیطه بودجه مصوب
۸ ـ داشتن اختیار ارجاع موضوعات به مجمع جهت رسیدگی به آنها
۹ـ تأسیس ارکان تابعه در صورت نیاز طبق بند (ب) ماده (۸) و تصمیم گیری در مورد وظایف و مدت زمان آنها
ماده ۱۱ـ دبیرخانه
الف) دبیرخانه به مجمع، شورا و ارکان تابعه آنها در اجرای وظایفشان کمک خواهد کرد. دبیرخانه سایر مسؤولیت های تفویض شده بر اساس این اساسنامه و نیز وظایف محوله به آن از طرف مجمع یا شورا را انجام خواهد داد.
ب) دبیرخانه متشکل از مدیرکل که رئیس و بالاترین مقام اجرائی آن است و تعداد کارکنان مورد نیاز خواهد بود. مدیر کل باید توسط مجمع با توصیه شورا برای یک دوره زمانی چهارساله که فقط یکبار دیگر قابل تمدید می باشد، انتخاب شود.
پ) مدیر کل در قبال مجمع و شورا از جمله برای انتخاب کارکنان و نیز سازماندهی و عملکرد دبیرخانه پاسخگو خواهد بود. توجه بسیار خاص در استخدام کارکنان و در تعیین شرایط خدمات، ضرورت حفظ بالاترین استانداردهای بهره‌وری، صلاحیت و یکپارچگی خواهد بود. باید توجه ویژهای به اهمیت جذب کارکنان در درجه اول از کشورهای عضو داده شود و در صورت امکان، از تمام کشورهای عضو با هر موقعیت جغرافیایی که به طور خاص تعداد کافی کارکنان از کشورهای در حال توسعه، را با تأکید بر توازن جنسیتی در نظر گیرد. در تهیه بودجه، جذب کارکنان جدید پیشنهادی طبق این اصل صورت می گیرد که تعداد کارمندان نباید از حداقل لازم برای انجام مناسب مسؤولیتهای دبیرخانه تجاوز کند.
ت) مدیر کل یا نماینده تعیین شده او باید بدون حق رأی در تمامی جلسات شورا و مجمع حضور یابد.
ث) دبیرخانه موارد زیر را انجام خواهد داد:
۱ـ تهیه پیش نویس بودجه و برنامه کاری آژانس و ارسال آن به شورا
۲ـ اجرای برنامه کاری آژانس و تصمیم های آن
۳ـ تهیه پیش نویس گزارش سالیانه در خصوص فعالیتهای آژانس و سایر گزارشهای مورد درخواست مجمع یا شورا و ارسال آنها به شورا
۴ـ ارائه حمایت فنی و اداری به مجمع، شورا و ارکان تابعه آنها
۵ ـ تسهیل ارتباط بین آژانس و اعضای آن و
۶ ـ انتشار توصیه خط مشی پس از ارائه به اعضای آژانس طبق جزء (۲) بند (پ) ماده (۴) و تهیه گزارش در خصوص توصیه خط مشی آن برای هر یک از جلسات مجمع و شورا و ارائه آنها به مجمع و شورا. گزارش به شورا شامل توصیه خط مشی برنامه‌ریزی شده در اجرای برنامه کاری سالیانه نیز خواهد بود.
ج) مدیرکل و سایر کارکنان در اجرای وظایف خود ازهیچ دولتی یا سایر منابع خارج از آژانس خواسـتار دستور نخواهنـد شد یا دسـتوری را دریافت نـخواهند نمود. آنها از هر اقدامی که ممکن است باعث تحت تأثیر قراردادن موقعیت آنها به عنوان کارکنان بین المللی مسؤول فقط در قبال شورا و مجمع شود، خودداری خواهند کرد. هر عضو باید به ویژگی منحصر به فرد بین المللی مسؤولیتهای مدیرکل و سایرکارکنان، احترام بگذارد و نباید به دنبال تأثیرگذاری برآنها در اجرای مسؤولیت شان باشد.
ماده ۱۲ـ بودجه
الف) بودجه آژانس باید از طریق:
۱ـ کمکهای اجباری اعضای خود که براساس میزان ارزیابی سازمان ملل متحد به نحو تعیین شده توسط مجمع می باشد. ۲ـ کمکهای داوطلبانه و ۳ـ سایر منابع ممکن طبق قواعد مالی اتخاذ شده توسط مجمع از طریق اجماع به شکلی که در بند (چ) ماده (۹) این اساسنامه مقرر شده است تأمین گردد. قواعد مالی و بودجه باید بنیان مالی مستحکمی را برای آژانس تأمین و اجرای بهینه و کارآمد فعالیتهای آژانس را به نحو تعریف شده براساس برنامه کاری تضمین کند. کمکهای اجباری، هزینه های فعالیتهای کلیدی و اداری را تأمین خواهد کرد. ب) پیش نویس بودجه آژانس از طریق دبیرخانه تهیه و برای بررسی به شورا ارسال خواهد شد. شورا باید پیش نویس مذکور را همراه با توصیه ای برای تصویب به مجمع ارسال کند یا آن را به دبیرخانه برای بررسی و ارائه مجدد عودت دهد. پ) مجمع، حسابرس خارجی را که به مدت چهار سال تصدی سمت خواهد نمود و واجد شرایط انتخاب مجدد می باشد، استخدام خواهد نمود. اولین حسابرس باید به مدت دو سال تصدی امور را به عهده داشته باشد. حسابرس، حسابهای آژانس را بررسی خواهد نمود و بررسی ها و توصیه های مذکور را در صورت لزوم با توجه به بهره‌وری مدیریتی و کنترل های مالی داخلی انجام خواهد داد.
ماده ۱۳ـ شخصیت حقوقی، امتیازات و مصونیتها
الف) آژانس دارای شخصیت حقوقی بین المللی خواهد بود. آژانس در قلمرو هر یک از اعضاء و با رعایت قوانین ملی هر یک از اعضاء، از ظرفیت قانونی داخلی در صورت ضرورت برای اجرای وظایف و برآوردن اهداف خود برخوردار خواهد بود. ب) اعضاء درخصوص امتیازات و مصونیتها براساس موافقتنامه جداگانه تصمیم گیری خواهند نمود.
ماده ۱۴ـ روابط با دیگر سازمانها
شورا به شرط تصویب مجمع، به نیابت از طرف آژانس، مجاز به عقد موافقت نامه هایی خواهد بود که ارتباط مقتضی با سازمان ملل متحد و سایر سازمانهایی که فعالیت آنها مرتبط با فعالیت آژانس است برقرار می کند. مفاد این اساسنامه بر حقوق و تعهدات هر عضو که ناشی از هر معاهده بین المللی موجود باشد، تأثیری نخواهد داشت.
ماده ۱۵ـ اصلاحات و انصراف از عضویت، بازبینی
الف) اصلاحات این اساسنامه ممکن است توسط هر یک از اعضاء مطرح گردد. نسخ موثق متن هرگونه اصلاحیه پیشنهادی باید توسط مدیر کل تهیه شود و به وسیله وی حداقل نود روز قبل از بررسی آن توسط مجمع، به همه اعضاء ارسال گردد.
ب) اصلاحات، زمانی برای تمامی اعضاء لازم الاجراء خواهد شد که: ۱ـ پس از بررسی ملاحظات ارائه شده توسط شورا در مورد هر اصلاحیه پیشنهادی، توسط مجمع تصویب شود؛ و ۲ـ بعد از آن که تمام اعضاء طبق تشریفات قانون اساسی مربوط به خود، توافق کنند تا متعهد به اصلاحیه باشند. اعضاء رضایت خود به ملزم بودن را با تودیع سند مربوط به امین اسناد موضوع بند (الف) ماده (۲۰) ابراز خواهند نمود. پ) یک عضو می تواند پس از گذشت پنج سال از تاریخ نافذ شدن این اساسنامه طبق بند (ت) ماده (۱۹) در هر زمان طی اطلاعیه کتبی به امین اسناد موضوع بند (الف) ماده (۲۰) عضویت از آژانس انصراف دهد و امین اسناد بدون درنگ مراتب را به اطلاع شورا و کلیه اعضاء خواهد رساند. ت) انصراف از عضویت در پایان همان سالی که اظهار شود نافذ خواهد شد.خروج یک عضو از عضویت در آژانس تأثیری در تعهدات قراردادی منعقده آن به موجب بند (ب) ماده (۵) یا تعهدات مالی آن عضو در سالی که از عضویت در آژانس انصراف می دهد، نخواهد داشت.
ماده ۱۶ـ حل و فصل اختلافات
الف) اعضاء هرگونه اختلاف بین خود در مورد تفسیر یا اجرای این اساسنامه را از راههای مسالمت آمیز طبق بند (۳) ماده (۲) منشور سازمان ملل متحد حل و فصل خواهند نمود و بدین منظور از طریق روشهای اشاره شده در بند (۱) ماده (۳۳) منشور سازمان ملل متحد راه حلی را جستجو خواهند کرد. ب) شورا می تواند به هر طریقی که مناسب می داند از جمله پیشنهاد مساعی جمیله خود، دعوت از اعضائی که اختلاف دارند برای حل و فصل به انتخاب خود و توصیه محدوده زمانی برای هر فرایند توافقی به حل و فصل اختلاف کمک نماید.
ماده ۱۷ـ تعلیق موقت حقوق
الف) هر عضوی از آژانس که دارای دیون معوقه بابت مشارکت مالی خود با آژانس باشد چنانچه دیون معوقه آن به میزان کمکهای دو سال گذشته برسد یا از آن بیشتر باشد حق رأی نخواهد داشت. با این وجود، مجمع ممکن است به این عضو اجازه رأی دهد در صورتی که متقاعد گردد که عدم پرداخت در نتیجه شرایط خارج از کنترل عضو است. ب) عضوی که مصرانه مفاد این اساسنامه یا هرگونه موافقتنامه منعقده توسط خود را به موجب این اساسنامه نقض کرده است، ممکن است از اعمال امتیازات و حقوق عضویت در مجمع که به وسیله دوسوم اکثریت اعضای حاضر و رأی دهنده براساس پیشنهادات شورا صورت می پذیرد، معلق گردد.
ماده ۱۸ـ مقر آژانس
مقر آژانس باید توسط مجمع در اولین جلسه آن تعیین گردد.
ماده ۱۹ـ امضاء، تصویب، لازم الاجراء شدن و الحاق
الف) این اساسنامه در فراهم همایی تأسیس آژانس برای تمام کشورهای عضو سازمان ملل متحد و سازمانهای همگرایی اقتصادی بین دولتی منطقه ای به نحو تعریف شده در بند (الف) ماده (۶) جهت امضاء مفتوح خواهد بود. این اساسنامه جهت امضاء تا تاریخ لازم الاجراء شدن، مفتوح باقی خواهد ماند. ب) برای کشورها و سازمانهای همگرایی اقتصادی بین دولتی منطقه ای مشخص شده در بند (الف) ماده (۶) که این اساسنامه را امضاء نکرده اند، اساسنامه مذکور بعد از تصویب عضویت آنها توسط مجمع طبق جزء (۲) بند (ب) ماده (۶) برای الحاق مفتوح خواهد بود.
پ) رضایت به التزام به این اساسنامه با تودیع سند تصویب یا الحاق نزد امین اسناد بیان خواهد شد. تصویب یا الحاق به این اساسنامه باید از طریق کشورها طبق مراحل قانون اساسی مربوط آنها صورت گیرد. ت) این اساسنامه در سی امین روز پس از تاریخ تودیع بیست و پنجمین سند تصویب، لازم الاجراء خواهد شد.
ث) برای کشورها یا سازمانهای همگرایی اقتصادی بین دولتی منطقه ای که پس از لازم الاجراء شدن اساسنامه، سند تصویب یا الحاق را تودیع کرده باشند، این اساسنامه در سی امین روز پس از تاریخ تودیع سند مربوط لازم الاجراء خواهد شد.
ج) هیچگونه قید تحدید تعهدی را برای هیچیک از مقررات موضوع این اساسنامه نمی توان قائل شد.
ماده ۲۰ـ امین اسناد، ثبت، متن معتبر
الف) بدینوسیله دولت جمهوری فدرال آلمان به عنوان امین اسناد این اساسنامه و هرگونه سند تصویب یا الحاق تعیین می گردد.
ب) این اساسنامه باید توسط دولت امین اسناد به موجب ماده (۱۰۲) منشور سازمان ملل متحد ثبت گردد.
پ) این اساسنامه که به زبان انگلیسی تنظیم شده است باید در بایگانی دولت امین اسناد نگهداری گردد.
ت) نسخ مصدق این اساسنامه توسط دولت امین اسناد به دولتهای کشورها و ارکان اجرائی سازمانهای همگرایی اقتصادی بین دولتی منطقه ای که اساسنامه را امضاء کرده اند یا به موجب جزء (۲) بند (ب) ماده (۶) عضویت آنها تصویب شده است، ارسال گردد.
ث) دولت امین اسناد باید فوری به تمامی امضاءکنندگان این اساسنامه، تاریخ هر تودیع سند تصویب وتاریخ لازم الاجراء شدن اساسنامه را اطلاع دهد.
ج) دولت امین اسناد باید فوری تاریخ هایی را که در آن، کشورها یا سازمانهای همگرایی اقتصادی بین دولتی منطقه ای بعداً عضو این اساسنامه خواهند شد را به تمامی امضاء کنندگان و سایر اعضاء اعلام نماید.
چ) دولت امین اسناد باید فوری درخواستهای جدید عضویت را به تمامی اعضای آژانس طبق جزء (۲) بند (ب) ماده (۶) جهت بررسی ارسال نماید.در تأیید مراتب فوق، امضاءکنندگان زیر که به نحو مقتضی مجاز میباشند، این اساسنامه را امضاء نموده اند.
این اساسنامه در شهر بن در تاریخ ۲۶ ژانویه ۲۰۰۹ میلادی (۷ بهمن ۱۳۸۷هجری شمسی)، به زبان انگلیسی، در یک نسخه اصلی تنظیم شده است.
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده منضم به متن اساسنامه شامل مقدمه و بیست ماده در جلسه علنی روز سه شنبه مورخ بیست و نهم فروردین ماه یکهزار و سیصد و نود و یک مجلس شورای اسلامی تصویب شد و در تاریخ ۱۳/۲/۱۳۹۱ به تأیید شورای نگهبان رسید.
رئیس مجلس شورای اسلامی ـ علی لاریجانی