شماره ۱۸۶۷۸۹/۸۹ – ۱۳۸۹/۱۰/۱۹
مدیرعامل محترم روزنامه رسمی جمهوری اسلامی ایران
تصویر یک نسخه از اصلاحیه نظامنامه انتخاب سران دفاتر ازدواج به شـماره ۱۲۵۰۱/۱ ـ ۱۰/۴/۱۳۸۰ که مورد موافقت ریاست محترم وقت قوه قضائیه رسیده است جهت چاپ و انتشار در روزنامه رسمی ارسال می‌گردد.
مدیرکل امور اسناد و سردفتران سازمان ثبت ـ سیدمحمد هاشمی‌مقدم
حضرت آیت‌اله هاشمی شاهرودی دامت‌برکاته
ریاست معظم قوه قضائیه
احتراماً، همانطور که خاطر عالی مستحضر است انتخاب سردفتران ازدواج و طلاق براساس نظامنامه مربوط به انتخاب سران دفاتر ازدواج و طلاق که در تاریخ ۱۰/۸/۱۳۷۸ مورد تائید و تصویب حضرت مستطاب عالی قرار گرفته است صورت می‌گیرد. اگرچه تصویب نظامنامه مذکور و قانونمندنمودن انتخاب سران دفاتر و شرایط و ضوابط مقرره اثرات بسیار مطلوبی را دربر داشته ولکن تجربه برگزاری آزمون در سال گذشته و بعضی مشکلات اجرائی نظـامنامه مزبور ضـرورت اصلاح آن را در مـوارد ذیل توجیه می‌نماید:
۱ـ به استناد بند ۲ ماده اول نظامنامه دارندگان گواهی پایان سطح عالی با تائید شورای مدیریت حوزه علمیه قم می‌توانند در آزمون مربوطه شرکت نمایند که با توجه به تعیین ارزش استخدامی تحصیلات حوزوی که در حد فوق لیسانس است و با عنایت به اینکه برای تحصیلکرده‌های دانشگاه مدرک کارشناسی (لیسانس) شرط شده به نظر می‌رسد گواهی سطح ۲ (اتمام رسائل و مکاسب) که معادل دوره کارشناسی دانشگاهها شناخته شده است برای این امر کافی باشد.
۲ـ براساس بند ۳ ماده دوم نظامنامه گواهی افتاء صادره از مراجع مسلم اهل سنت باید به تائید رئیس قوه قضائیه برسد. مشخص نبودن نحوه عمل و فقدان رویه واحد در این زمینه، بعضاً مشکلاتی را برای متقاضیان مذکور فراهم نموده است.
۳ـ روحانیون شیعه نیز در رابطه با چگونگی تائید گواهی اجتهاد و نبودن رویه واحد در این خصوص دارای مشکل هستند.
۴ـ به استناد تبصره ۳ ماده سوم نظامنامه آن دسته از متقاضیانی را که دارای درجه اجتهاد هستند صرفاً در امتحان کتبی مربوط به مقررات ازدواج و طلاق و حقوق مدنی شرکت خواهندکرد که شرکت در آزمون کتبی همراه با سایر داوطلبین برای متقاضیانی که دارای مدرک اجتهاد هستند سخت بوده و موجب اظهار نارضایتی و گلایه شده است و نتیجتاً افرادی دارای درجه اجتهاد کمتر متقاضی شغل سردفتری ازدواج و طلاق خواهندبود.
۵ ـ بعضی از روحانیون، دارای مدرک تحصیلی حداقل کارشناسی (لیسانس) در رشته‌هائی از قبیل ادبیات عرب و فقه و اصول، تفسیر و علوم قرآن و الهیات و معارف اسلامی بوده و به لحاظ دارا نبودن مدارک تحصیلی مذکور در نظامنامه و علیرغم توان علمی و فقهی از شرکت در امتحان و احراز سردفتری ازدواج و طلاق محروم هستند.
۶ ـ نظر به اینکه بعضی از سران دفاتر اسناد رسمی و دفتریاران اول متقاضی سردفتری ازدواج و طلاق هستند و اعطای سردفتری ازدواج و طلاق به این قبیل افراد با توجه به ضرورت حضور آنها در دفاتر اسناد رسمی و حساسیت موضوع و نتیجتاً غیرقابل جمع بودن این دو سمت، به مصلحت تشخیص داده نمی‌شود لذا اتخاذ تصمیم در این خصوص لازم و ضروری به نظر می‌رسد.
با توجه به مجموع مراتب فوق‌الاشعار سازمان ثبت اسناد و املاک کشور پس از مشورت با کارشناسان مربوطه، اصلاح نظامنامه را به شرح زیر پیشنهاد می‌نماید تا در صورت صلاحدید و تصویب حضرت مستطاب عالی از تاریخ تصویب مبنای عمل قرار گیرد بنابراین استدعا می‌شود موارد زیر را مورد تصویب قرار دهید:
الف: بند ۲ ماده دوم نظامنامه به شرح زیر اصلاح می‌گردد:
بند ۲ ماده ۲:
« دارندگان گواهی سطح دو (اتمام رسائل و مکاسب) با تائید شورای عالی مدیریت حوزه علمیه قم یا دانشکده الهیات دانشگاه تهران»
ب ـ به ماده دوم نظامنامه دو تبصره به شرح زیر اضافه می‌شود:
« تبصره ۱ـ رئیس قوه قضائیه هیأتی را جهت بررسی و ارزشیابی مدارک افتاء و اجتهاد متقاضیان سردفتری تعیین خواهدکرد.»
تبصره ۲ـ سردفتران اسناد رسمی و دفتریاران اول را مادام که در این سمت اشتغال دارند نمی‌توان به عنوان سردفتر ازدواج یا طلاق انتخاب نمود.
شماره تبصره‌های ۱ و ۲ سابق ماده دوم به تبصره‌های ۳ و ۴ تغییر می‌یابد.
ج ـ تبصره ۳ ماده سوم نظامنامه به شرح زیر اصلاح می‌گردد:
« تبصره ۳ـ روحانیونی که دارای مدرک اجتهاد هستند در صورت ثبت نام در موعد مقرر و تائید مدرک آنان توسط هیأت از شرکت در امتحان کتبی معاف و صرفاً توسط هیأت اختبار مذکور در ماده سوم نظامنامه از آنان اختبار به عمل می‌آید.»
د ـ یک بند به بندهای ماده دوم به عنوان بند ۴ اضافه می‌گردد:
«بند ۴ـ روحانیونی که حداقل دارای مدرک تحصیلی کارشناسی (لیسانس) در رشته‌های ادبیات (زبان فارسی و عرب) فقه و اصول، تفسیر، علوم قرآنی، حدیث، الهیات و معارف اسلامی هستند.»
رئیس سازمان ثبت اسناد و املاک کشور