آیین‌نامه اجرایی ماده (۱۹) قانون اصلاح قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث

تاریخ تصویب: ۱۳۸۸/۰۴/۱۴
تاریخ انتشار: ۱۳۸۸/۰۸/۱۲

شماره ۱۵۳۲۸۵/ت۴۲۴۳۸ک  – ۳/۸/۱۳۸۸

وزیران عضو کمیسیون لوایح در جلسه مورخ ۱۴/۴/۱۳۸۸ بنا به پیشنهاد شماره ۶۱/۶/۱/۷۸۸۶ مورخ ۲۳/۱/۱۳۸۸ وزارت کشور و به استناد ماده (۱۹) قانون اصلاح قانون بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث ـ مصوب ۱۳۸۷ـ و با رعایت تصویب‌نامه شماره ۱۶۴۰۸۲/ت۳۷۳ه‍ـ مورخ ۱۰/۱۰/۱۳۸۶ آیین‌نامه اجرایی ماده یادشده را به شرح زیر تصویب نمودند:


ماده ۱ـ حرکت وسایل نقلیه موتوری زمینی بدون داشتن بیمه‌نامه شخص ثالث معتبر ممنوع است. دارندگان اینگونه وسایل نقلیه مکلفند مدرک بیمه‌نامه یادشده را هنگام رانندگی به همراه داشته باشند و در صورت درخواست مأموران راهنمایی و رانندگی یا پلیس راه ارائه نمایند. در صورتی که وسیله نقلیه مزبور فاقد بیمه‌نامه شخص ثالث معتبر باشد،
مأموران یادشده یا پلیس راه موظفند ضمن صدور برگ جریمه و الزام راننده متخلف به پرداخت جریمه تعیین‌ شده، وسیله نقلیه را در نزدیکترین پارکینگ عمومی یا محل مطمئن دیگری توقیف نمایند.

تبصره ۱ـ منظور از محل مطمئن، هر محلی که به تشخیص پلیس مناسب برای نگهداری وسایل نقلیه می‌باشد.

تبصره ۲ـ مسئولیت ورود خسارت به وسیله نقلیه در حین انتقال به عهده حمل‌کننده و در طی دوران توقیف به عهده مسئول محلی است که تحت عنوان محل مطمئن، وظیفه نگهداری از وسایل نقلیه را به عهده دارد.

تبصره ۳ـ راهنمایی و رانندگی و پلیس راه مجازند نسبت به کنترل مستمر و دوره‌ای بیمه‌نامه شخص ثالث وسایل نقلیه موتوری زمینی اقدام نمایند.


ماده ۲ـ مأموران راهنمایی و رانندگی و پلیس راه موظفند به هنگام کنترل و اجرای قوانین و مقررات مربوط به تخلفات رانندگی و ارایه هرگونه خدمات به دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی (به غیر از هنگام اسقاط خودرو) نیز مدرک بیمه‌نامه شخص ثالث را مطالبه و کنترل نموده و در صورتی که وسیله نقلیه مزبور فاقد بیمه‌نامه شخص ثالث معتبر باشد، براساس ماده (۱) عمل کنند.


ماده ۳ـ در صورتی که ارایه بیمه‌نامه معتبر برای رانندگان وسایل نقلیه عمومی حمل بار یا مسافر مستلزم صرف زمان باشد، شخص راننده و مؤسسه یا شرکت مربوط موظفند با توجه به شرایط و موقعیت مسافران، به نحو مطمئن و مناسب نسبت به انتقال مسافران تا مقصد و همچنین جبران خسارت وارد شده اقدام نمایند و در خصوص وسایل نقلیه باربری نیز مسئولیت و خسارت‌های ناشی از حمل و نگهداری محمولات در مدت توقیف به عهده
مؤسسه مربوط و دارنده و راننده می‌باشد.


ماده ۴ـ رفع توقیف وسیله نقلیه موتوری زمینی که به دلیل فقدان بیمه‌نامه شخص ثالث توقیف گردیده است، صرفاً مستلزم ارایه بیمه‌نامه معتبر توسط دارنده وسیله نقلیه به مرجع توقیف‌کننده می‌باشد.


ماده ۵ ـ دارندگان وسیله نقلیه موتوری زمینی موظفند ظرف چهل و پنج روز پس از توقیف  با ارایه بیمه‌نامه شخص ثالث معتبر برای رفع توقیف وسیله نقلیه موتوری زمینی خود اقدام نمایند و چنانچه ظرف مدت مذکور اقدامات لازم را به عمل نیاورند، پلیس راهنمایی و رانندگی یا پلیس راه موظف است مراتب را جهت تعیین تکلیف به مرجع قضایی صالح اعلام نماید.


ماده ۶ ـ سازمان راهداری و حمل و نقل جاده‌ای موظف است ترتیبی اتخاذ نماید تا در بارنامه وسایل نقلیه باربری و صورت وضعیت مسافری، شماره بیمه‌نامه شخص ثالث و تاریخ انقضای آن درج گردد.


ماده ۷ـ پلیس راهور نیروی انتظامی مکلف است در صورت احراز تخلف شرکت یا مؤسسه حمل ونقل در صدور بارنامه یا صورت وضعیت مسافری برای وسیله نقلیه عمومی فاقد بیمه‌نامه شخص ثالث، مراتب را در اسرع وقت جهت اجرای قانون به وزارت راه و ترابری اعلام نماید.


ماده ۸ ـ بیمه مرکزی ایران موظف است ترتیبی اتخاذ نماید تا امکان صدور بیمه‌نامه شخص ثالث توسط شرکت‌های بیمه‌ای در حداقل زمان ممکن با پیش‌بینی ساز و کار لازم صورت گیرد، به نحوی که بیمه‌گذار در محل، قادر به پرداخت حق بیمه و اخذ قرارداد شخص ثالث باشد.


ماده ۹ـ بیمه مرکزی ایران در نقاطی از جاده‌ها که گلوگاه کنترلی بوده و توسط پلیس راهور نیروی انتظامی و با هماهنگی وزارت راه و ترابری تعیین می‌شود (ترجیحاً جنب پاسگاه‌ها یا ایستگاه‌های پلیس راه) نسبت به اتخاذ ساز و کار لازم برای ایجاد جایگاه‌های صدور بیمه‌نامه شخص ثالث توسط شرکت‌های بیمه‌ای اقدام نماید.


ماده ۱۰ـ بیمه مرکزی ایران موظف است ظرف دو ماه پس از ابلاغ این آیین‌نامه، ترتیبی اتخاذ نماید که با استعلام شماره پلاک انتظامی یا سایر مشخصات فنی خودرو توسط نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، سابقه بیمه‌ای شخص ثالث آن قابل ارایه باشد تا از توقیف وسایل نقلیه موتوری زمینی که رانندگان آنان مدارک بیمه‌ای معتبر به همراه ندارند، جلوگیری شود.


ماده ۱۱ـ نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران موظف است ترتیبی اتخاذ نماید تا امکان دسترسی به بانک‌‌های اطلاعاتی آن نیرو در ارتباط با مواردی از قبیل مشخصات وسایل نقلیه موتوری زمینی، گواهینامه‌های صادر شده و همچنین سوابق تخلفـات و تـصادفات رانندگان، از طریق سیستم رایانه‌ای برای بیمه مرکزی ایران و شرکت‌های بیمه فراهم گردد.


این تصویب‌نامه در تاریخ ۲۹/۷/۱۳۸۸ به تأیید مقام محترم ریاست جمهوری رسیده است.
معاون اول رئیس‎ جمهور ـ محمدرضا رحیمی