آیین‌نامه از رده خارج کردن خودروهای فرسوده [مصوب ۱۳۸۸]

تاریخ تصویب: ۱۳۸۷/۱۲/۱۷
تاریخ انتشار: ۱۳۸۸/۰۳/۲۷

شماره ۶۱۵۷۲/ت۴۲۵۹۶ک – ۱۳۸۸/۳/۲۰

وزیران عضو کارگروه توسعه حمل و نقل عمومی و مدیریت مصرف سوخت در جلسه مورخ ۱۳۸۷/۱۲/۱۷ به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و با رعایت تصویب‌نامه شماره ۱۳۱۴۰۱/ت۴۱۰۴۸ مورخ ۷/۶/۱۳۸۷  «آیین‌نامه از رده خارج کردن خودروهای فرسوده» را به شرح زیر تصویب نمودند:


ماده ۱ـ واژه‌ها و اصطلاحات زیر در این آیین‌نامه در معانی مشروح مربوط بکار می‌روند:

الف ـ ستاد: ستاد مدیریت حمل و نقل سوخت.

ب ـ نظارت عالی: سیاستگذاری، پایش نحوه اجرای فرآیند، تعیین مجری و پیگیری اقدامات لازم در راستای از رده خارج کردن خودروهای فرسوده تا رسیدن به اهداف قانون توسعه حمل و نقل عمومی و مدیریت مصرف سوخت.

ج ـ خودروی فـرسوده : خودرویی کـه طبـق ماده (۴) تصویب‌نامه شماره ۹۲۳۰۸/ت۴۰۵۸۷ک مورخ ۱۳۸۷/۶/۷ حائز شرایط فرسودگی باشد.

د ـ اسقاط : اعمال تغییرات فیزیکی بر روی خودروی فرسوده، به صورتی که خودرو و قطعات آن غیر قابل استقاده مجدد در چرخه حمل و نقل باشد و مطابق قانون و مقررات شرایط لازم برای ابطال اسناد آن فراهم شود.

هـ ـ گواهی اسقاط : برگه‌ای که نشان دهنده اسقاط خودرو در مراکز مجاز است و برابر شرایط مندرج در طرح صادر می‌گردد.

و ـ کمک بلاعوض: وجهی که پس از طی مراحل اسقاط خودرو و تایید ستاد مدیریت حمل و نقل و سوخت بصورت بلاعوض به مالکین خودروهای فرسوده پرداخت می‌گردد.


ماده ۲ـ [اصلاحی ۱۳۹۰/۱۲/۲۷]
اشخاصی که خودروی آنها تا پایان سال ۱۳۹۴ به سن فرسودگی می‌رسند می‌توانند از ابتدای سال ۱۳۸۸ برای اسقاط خودرو اقدام نمایند و از مزایای مقرر در این آیین‌نامه بهره‌مند شوند.


ماده ۳ـ
[الحاقی ۱۳۸۸/۸/۵]
دستگاههای مربوط در اجرای طرح از رده خارج کردن خودروهای فرسوده به شرح زیر می‌باشد:
الف ـ ستاد به عنوان مرجع نظارت عالی.
ب ـ نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران به عنوان مسؤل احراز اصالت خودرو در مراکز اسقاط و انتقال داده‌های مرکز شماره‌گذاری به ستاد و ابطال نهایی اسناد و مدارک خودروها پس از اسقاط.
ج ـ خودروسازان و واردکنندگان به عنوان مسؤل اسقاط مطابق ماده (۷) این آیین‌نامه.
د ـ مراکز اسقاط به عنوان عامل اجرای عملیات اسقاط.


ماده ۴ـ
[اصلاحی ۱۳۸۹/۵/۲۷]
[اصلاحی ۱۳۹۰/۱۲/۲۷]

[حذفی ۱۳۹۶/۵/۱۸]

[برای از رده خارج شدن خودروهای سواری فرسوده شخصی تا پایان سال ۱۳۹۴، کمک بلاعوض با رعایت میزان اعتبارات قابل تخصیص سالیانه و تا سقف مبالغ جدول زیر اعطا می‌گردد.

سال عرضه برای اسقاط
شرح
تا 1390
1391
1392
1393
خودروهایی که تا پایان سال 1391 به سن فرسودگی می رسند
15
15
0
0
خودروهایی که تا پایان سال 1392 به سن فرسودگی می رسند
15
15
10
0
خودروهایی که تا پایان سال 1393 به سن فرسودگی می رسند
15
15
12
0

تبصره ۱ ـ پرداخت کمک بلاعوض به خودروهای سواری شخصی با سن بیش از (۳۵) سال، صرفاً تا پایان سال ۱۳۸۸ صورت می‌پذیرد.

تبصره ۲ ـ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف است تسهیلات اعطایی در قالب خرید خودرو را صرفاً به متقاضیان طرح از رده خارج کردن خودروهای فرسوده اختصاص دهد.

تبصره ۳- [الحاقی ۱۳۹۰/۱۲/۲۷]
ملاک پرداخت کمک بلاعوض زمان تقاضای مالک خودروی فرسوده در سامانه ستاد مدیریت حمل و نقل و سوخت جهت از رده خارج کردن خودروی فرسوده می باشد.]


ماده ۵ـ برای از رده خارج شدن خودروهای فرسوده عمومی، تا پایان سال ۱۳۹۰، تسهیلات بانکی و کمک بلاعوض با رعایت میزان اعتبارات قابل تخصیص سالیانه و تا سقف مبالغ جدول زیر اعطا می‌گردد.

تاکسی وانت با ظرفیت یک تن و بالاتر ون و وانت با ظرفیت بالاتر از یک تن مینی‌بوس اتوبوس برون شهری کامیون بالای
۱۷ تن و کشنده
کمک بلاعوض (میلیون ریال) ۳۰ ۱۰ ۲۰ ۳۰ ۱۰۰ ۵۰
تسهیلات بانکی
( میلیون ریال) (۸۰%) قیمت خودرو ۷۰ ۷۰ ۷۰ ۲۰۰ ۱۲۰۰ ۶۰۰
دوره باز پرداخت (ماه) ۶۰ ۶۰ ۶۰ ۷۲ ۸۴ ۸۴

تبصره ۱ ـ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران موظف است خط اعتباری لازم برای پرداخت تسهیلات مندرج در جدول فوق را تعیین و سهم اعتباری بانکهای عامل از این تسهیلات را به آنها ابلاغ نماید.

تبصره ۲ ـ ستاد مدیریت حمل ونقل و سوخت مکلف است عملکرد ریالی سالیانه از رده خارج کردن خودروهای فرسوده را به نحوی تنظیم کند که مازاد بر اعتبار قابل تخصیص مربوط مندرج در قانون بودجه سالیانه ایجاد تعهد ننماید.


ماده ۶ـ
[اصلاحی ۱۳۸۸/۴/۲۵]
[اصلاحی ۱۳۸۹/۷/۳]
[اصلاحی ۱۳۸۹/۱۰/۱۹]
واردکنندگان خودرو، اجزاء، قطعات، مواد اولیه، تجهیزات و سایر اقلام مرتبط با صنایع حمل و نقل از جمله خودروهای کم‌مصرف عمومی و خصوصی، در صورت ارایه گواهی اسقاط به جز موتورسیکلت مشروط به عدم استفاده از کمک‌های بلاعوض مندرج در مواد (۳) و (۴) این آیین‌نامه و با رعایت بندهای (2) و (3) ماده (2) قانون توسعه حمل و نقل عمومی و مدیریت مصرف سوخت، به ازای هر دستگاه، معادل مبالغ کمک بلاعوض یادشده، از تخفیفات ترجیحی با رعایت بندهای (۲) و (۳) ماده (۲) قانون توسعه حمل و نقل عمومی و مدیریت مصرف سوخت ـ مصوب ۱۳۸۶ـ  در حقوق ورودی و سود بازرگانی واردات اقلام یادشده برخوردار می‌شوند.


ماده ۷ـ [اصلاحی ۱۳۹۰/۱۲/۲۷]
خودرو‌سازان موظفند از ابتدای سال ۱۳۸۸ حداقل معادل سی درصد (۳۰%) تولید ماهانه خود گواهی اسقاط به ستاد تحویل نمایند.

تبصره ۱ـ میزان درصد یادشده در صورت‌ نیاز هر دو ماه یکبار با اعلام ستاد تغییر می‌یابد.

تبصره ۲ ـ خودروسازان موظفند پس از معرفی ستاد نسبت به تحویل خودرو حداکثر ظرف سی روز کاری، اقدام نمایند.


ماده ۸ـ خودروسازان می‌توانند برای پشتوانه اجرای طرح از رده خارج کردن خودروهای فرسوده و به منظور تامین منابع، نسبت به فروش اوراق مشارکت بر اساس مقررات مربوط اقدام نمایند.


ماده ۹ـ مراحل اسقاط خودروهای فرسوده به ترتیب مراحل زیر انجام می‌شود:
الف ـ مراجعه مالک خودروی فرسوده به همراه خودرو و مدارک به مرکز اسقاط.
ب ـ کنترل و بررسی صحت و اصالت مدارک و تطبیق آنها با خودرو.
ج ـ دریافت مجوز اسقاط از پایگاه اطلاعاتی ستاد.
د ـ اسقاط در حضور مدیر و کارشناس مرکز اسقاط و مالک خودرو، در حد ارکان اسقاط شامل برش ستون و سقف، سوراخ نمودن موتور، از بین بردن شماره‌های شاسی، بدنه، موتور و  فک پلاک به گونه‌ای که در چرخه حمل و نقل مجدد قابل استفاده نباشد.
هـ ـ ثبت اسقاط خودرو توسط مرکز اسقاط در پایگاه اطلاعاتی ستاد.


ماده ۱۰ـ احراز اصالت خودرو و گواهی اسقاط در مراکز اسقاط بنا به تشخیص پلیس، توسـط کارشناس رسمی ( مقیم) یا کارشناس یا کاردان فنی نیروی انتظامی (مقیم) انجام می‌گیرد.

تبصره ۱ـ [اصلاحی ۱۳۹۶/۵/۱۸]
در صورت عدم تایید مدارک در بند « ب » ماده (۸) و یا عدم همخوانی اطلاعات وارد شده با اطلاعات موجود در پایگاه اطلاعاتی ستاد، خودرو فرسوده در مرکز اسقاط باقی مانده و کارشناس مرکز اسقاط با همکاری نیروی انتظامی موظفند ظرف ده روز نسبت به تعیین تکلیف خودروی مربوط اقدام نمایند.

تبصره ۲- [الحاقی ۱۳۹۶/۵/۱۸]
در صورت احراز تخلف مراکز اسقاط در خصوص واگذاری وسیله نقلیه اسقاط شده یا قطعات اصلی آن (موتور، شاسی، اتاق، دستگاه سوخت رسان و دستگاه انتقال نیرو) به تشخیص نیروی انتظامی موضوع اعزام کارشناس به مرکز اسقاط مذکور به مدت سه ماه متوقف می شود و مراتب به همراه مستندات جهت تصمیم گیری به کارگروه موضوع ماده (18) منعکس می گردد.


ماده ۱۱ـ [اصلاحی ۱۳۸۹/۱۰/۱۹]
پس از تأیید اسقاط خودرو در پایگاه اطلاعاتی ستاد توسط کارشناس مقیم، گواهی اسقاط خودرو برای شماره‌گذاری خودروهای وارداتی موضوع ماده (5) این آیین‌نامه یا استفاده از تخفیفات حقوق ورودی و سود بازرگانی توسط ستاد صادر و به نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران و گمرک ایران اعلام می‌گردد.


ماده ۱۲ـ
[اصلاحی ۱۳۹۰/۱۲/۲۷]
[اصلاحی ۱۳۹۶/۵/۱۸]
نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران موظف است دسترسی بروز به مشخصات خودروهایی را که برابر مقررات فرسوده محسوب می شوند، به نحوی برای ستاد مهیا نماید که امکان بررسی اسناد و مدارک با مشخصات ثبت شده خودروها برای ستاد فراهم گردد.


ماده ۱۳ـ خودروسازان موظفند هر ماه گزارش تعداد خودروهای تولید شده (‌فروخته شده به مشتریان داخلی) را همراه با مشخصات خودروهای فرسوده اسقاط شده ما به ازای آن به ستاد ارائه نمایند.


ماده ۱۴ـ نیروی انتظامی موظف است گزارش خودروهای فرسوده اسقاط شده را ماهانه به ستاد ارسال نماید.


ماده ۱۵ـ قیمت لاشه خودروی فرسوده براساس نظر کارشناسی محاسبه و توسط ستاد تعیین می‌گردد.


ماده ۱۶ـ
[اصلاحی ۱۳۸۹/۱۰/۱۹]
برای اجرا و توسعه طرح از رده‌ خارج کردن خودروهای فرسوده از محل ارزش لاشه خودرو فرسوده که در اختیار مراکز غیردولتی اسقاط قرار می‌گیرد، هزینه طرح و حق‌الزحمه اشخاص غیردولتی دخیل در اسقاط خودرو با نظارت ستاد از جهت اطمینان از تحقق اهداف قانون توسعه حمل و نقل و مدیریت مصرف سوخت تأدیه خواهد شد.


ماده ۱۷ـ در هر استان، هیئتی مرکب از نمایندگان معاون امور عمرانی استاندار، سازمان حفاظت محیط زیست استان، پلیس راهور استان و مراکز اسقاط استان تشکیل و به ستاد معرفی می‌شود تا با برگزاری جلسات ماهانه، عملکرد عملیات اسقاط استان را رسیدگی و به ستاد گزارش نماید.


ماده ۱۸ـ [اصلاحی ۱۳۹۶/۵/۱۸]
کارگروهی مرکب از نمایندگان وزارتخانه های راه و شهرسازی، کشور، گمرک جمهوری اسلامی ایران، سازمان حفاظت محیط زیست، پلیس راهور ناجا، وزارت صنعت، معدن و تجارت یا نماینده خودروسازان و مراکز اسقاط در وزارت راه و شهرسازی تشکیل و عملکرد ماهانه استان ها را بررسی و رسیدگی می نماید.

تبصره – [الحاقی ۱۳۹۶/۵/۱۸]
نحوه تأسیس، فعالیت، نظارت و لغو پروانه مراکز اسقاط به موجب دستورالعملی خواهد بود که پس از تأیید کارگروه یاد شده توسط وزارت راه و شهرسازی در چارچوب قوانین و مقررات مربوط ابلاغ می شود.


ماده ۱۹ـ این آیین‌نامه از ابتدای سال ۱۳۸۸ لازم‌الاجراست.


ماده ۲۱- [الحاقی ۱۳۹۶/۵/۱۸]
استفاده از گواهی های اسقاط خودروهای فرسوده آن دسته از اشخاص حقیقی و حقوقی که توسط ستاد مدیریت حمل و نقل و سوخت صادر گردیده و تاکنون به صورت تخفیفات ترجیحی حقوق ورودی واردات قطعات یا خودرو در گمرک جمهوری اسلامی ایران مورد استفاده قرار نگرفته اند برای استفاده در اولین شماره گذاری خودروهای وارداتی جهت تسویه حساب آنها برابر بند (3) تصویب‌نامه شماره ۹۲۳۰۸/ت۴۰۵۸۷ک مورخ ۱۳۸۷/۶/۷ مجاز است.


این تصویب‌نامه در تاریخ ۱۷/۳/۱۳۸۸ به تأیید مقام محترم ریاست جمهوری رسیده‌ است.
معاون اول رئیس جمهور ـ پرویز داودی