آیین‌نامه اجرایی نحوه تأسیس و عملیات شعب بانک‌های خارجی در ایران

تاریخ تصویب: ۱۳۸۷/۱۲/۲۸
تاریخ انتشار: ۱۳۸۸/۰۱/۲۲

شماره ۱۲۳۲/ت۴۱۷۰۳هـ –  ۹/۱/۱۳۸۸

هیئت وزیران در جلسه مورخ ۲۸/۱۲/۱۳۸۷ بنا به پیشنهاد شماره ۶۷۸۱۳/۸۷ مورخ ۳/۱۰/ ۱۳۸۷ بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران و به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، آئین‌نامه اجرایی نحوه تأسیس و عملیات شعب بانک‌های خارجی در ایران را به شرح زیر تصویب نمود:


بخش اول ـ تعاریف

ماده ۱ـ در این آیین‌نامه، اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می‌روند:
۱ـ ایران: کشور جمهوری اسلامی ایران.
۲ـ آیین‌نامه: آیین‌نامه اجرایی نحوه تاسیس و عملیات شعب بانک‌های خارجی در ایران.
۳ـ بانک مرکزی: بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران.
۴ـ عملیات بانکی: دریافت هرگونه سپرده از عموم و به کارگیری آن در قالب اعطای وام و تسهیلات به متقاضیان و ارائه انواع ابزارهای پرداخت در چارچوب قانون پولی و بانکی کشور ـ مصوب ۱۳۵۱ ـ ، قانون عملیات بانکی بدون ربا (بهره) ـ مصوب ۱۳۶۲ ـ و قانون تنظیم بازار غیر متشکل پولی ـ مصوب ۱۳۸۳ـ.
۵ـ بانک خارجی: اشخاص حقوقی که در خارج از ایران به عنوان بانک به ثبت رسیده‌اند و به عملیات بانکی اشتغال دارند و متقاضی تاسیس شعبه در ایران می‌باشند.
۶ـ شعبه: واحد عملیاتی از یک بانک خارجی که در چارچوب اساسنامه و الزامات مندرج در این آیین‌نامه به انجام عملیات بانکی در ایران مبادرت می‌نماید.
۷ـ سرمایه اعطایی: وجوهی که بانک خارجی به منظور فعالیت در اختیار شعبه قرار می‌دهد.


بخش دوم ـ نحوه تأسیس

ماده ۲ـ بانک خارجی که حداقل پنج سال از تاریخ شروع فعالیت آن گذشته باشد، می‌تواند با رعایت مفاد این آیین‌نامه به انجام عملیات بانکی در قالب شعبه در ایران مبادرت نماید. عملکرد مالی بانک خارجی در سه سال گذشته باید نمایانگر سودآوری آن در طی هر سه سال ‌باشد.

ماده ۳ـ حداقل سرمایه اعطایی بانک خارجی به شعبه در ایران پنج میلیون یورو یا معادل آن به سایر ارزهای معتبر (به تشخیص بانک مرکزی) می‌باشد که لازم است صددرصد آن قبل از صدور مجوز تأسیس نزد بانک مرکزی تودیع شود.

تبصره ۱ـ بانک مرکزی در صورت لزوم می‌تواند حداقل سرمایه اعطایی بانک خارجی به شعبه در ایران را تغییر دهد.

تبصره ۲ـ خروج سرمایه اعطایی بانک خارجی، فقط در زمان انحلال شعبه امکان‌پذیر می‌باشد.

تبصره ۳ـ نحوه و شرایط ورود سرمایه اعطایی بانک خارجی، می‌تواند مطابق با قانون تشویق و حمایت سرمایه‌گذاری خارجی ـ مصوب ۱۳۸۱ ـ و آیین‌نامه اجرایی آن موضوع تصویب‌نامه شماره ۳۲۵۵۶/ت۲۷۰۳۲هـ مورخ ۲۳/۷/۱۳۸۱ انجام پذیرد.

تبصره ۴ـ مدت اعتبار مجوز تاسیس سه ماه می‌باشد که با نظر بانک مرکزی تا یک سال قابل تمدید می‌باشد.

ماده ۴ـ بانک خارجی، موظف است مراحل تاسیس شعبه و دریافت مجوزهای مورد‌نیاز را مطابق با دستورالعمل اجرایی این آیین‌نامه که به تصویب بانک مرکزی خواهد رسید، رعایت کند.

بخش سوم ـ نحوه فعالیت و نظارت

ماده ۵ ـ عملیات بانکی شعبه، مشمول مقررات قانون عملیات بانکی بدون ربا (بهره) خواهد بود.

ماده ۶ ـ صلاحیت و تخصص‌های مورد نیاز برای احراز سمت‌های مدیریتی شعبه، توسط بانک مرکزی تعیین می‌شود.

ماده ۷ـ شعبه موظف به تودیع سپرده قانونی نزد بانک مرکزی می‌باشد.

تبصره ـ میزان سپرده قانونی بر اساس نوع سپرده‌ها، توسط بانک مرکزی تعیین خواهد شد.

ماده ۸ ـ شعبه موظف است در فعالیت‌های خود، ضوابط نظارتی مرتبط با نسبت‌های نقدینگی، ایفای تعهدات و محدودیت‌های مربوط به تسهیلات و تعهدات کلان، تسهیلات به اشخاص مرتبط، بیمه سپرده‌ها، مدیریت ریسک، رویه‌ها و استانداردهای حسابداری و همچنین ساز و کارهای مرتبط با نظام کنترل‌های داخلی را که توسط بانک مرکزی تعیین می‌شود، رعایت نماید.

ماده ۹ـ نظارت بر عملیات شعبه بر عهده بانک مرکزی می‌باشد. بانک مرکزی با هدف حفاظت از منابع سپرده‌گذاران، کسب اطمینان از رعایت مقررات این آیین‌نامه و دستورالعمل اجرایی آن و همچنین ثبات و سلامت مدیریت شعبه در مقابله با مخاطرات فراوری و یا محتمل آتی و کفایت منابع شعبه برای مهار این گونه مخاطرات، اقدامات نظارتی و اصلاحی لازم را بر شعبه اعمال می‌کند.

بخش چهارم ـ تعطیلی شعبه

ماده ۱۰ـ در موارد زیر ممکن است شعبه تعطیل گردد:
الف ـ در صورت عدم تمکین به دستورالعمل‌های نظارتی و اصلاحی بانک مرکزی.
ب ـ در صورتی که بانک خارجی درخواست نماید.
ج ـ در صورتی که شعبه فعالیت‌ها و عملیات خود را بدون کسب مجوز از بانک مرکزی به مدت یک هفته کاری متوقف کرده باشد.
د ـ در صورتی که برای بانک مرکزی محرز گردد اطلاعات و مدارکی که بانک خارجی برای تاسیس شعبه ارسال کرده‌است، نادرست یا مخدوش بوده است.

ماده۱۱‌ـ تصمیمات مرتبط با ورشکستگی و تصفیه بانک خارجی در رابطه با تعطیلی شعبه، قابل اجرا نخواهد بود مگر اینکه بانک مرکزی از ایفای تعهدات شعبه در رابطه با سپرده گذاران و سایر مشتریان بانک اطمینان حاصل نماید.

ماده ۱۲ـ بانک خارجی نمی‌تواند قبل از ایفای تعهدات شعبه خود در مقابل بستانکاران و سایر مشتریان در ایران، نسبت به تعطیلی (انحلال) شعبه اقدام نماید.

ماده ۱۳ـ بانک مرکزی موظف است دستورالعمل اجرایی این آیین‌نامه را که ناظر بر نحوه تاسیس، فعالیت، نظارت و تعطیلی شعب بانک خارجی در ایران می‌باشد، ابلاغ نماید.

معاون اول رئیس جمهور ـ پرویز داودی