شماره ۱۱۰۰۶۳/ ت۳۷۰۶۲ه – ۱۳۸۶/۷/۹
هیئت‌وزیران در جلسه مورخ ۱۳۸۶/۷/۱ بنا به پیشنهاد شماره 438556 مورخ 23 /12 /1385 وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و به استناد ماده (۱۸) قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات – مصوب ۱۳۸۵– آیین‌نامه اجرایی قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات را به شرح زیر تصویب نمود:
ماده 1- [اصلاحی ۱۳۹۰/۷/۳]
در این آیین‌نامه اصطلاحات زیر در معانی مشروح مربوط به کار می‌رود:
1- قانون: قانون جامع کنترل و مبارزه ملی با دخانیات ـ مصوب 1385ـ
2- ستاد: ستاد کشوری کنترل و مبارزه با دخانیات.
3- تبلیغ: هرگونه فعالیت یا اقدام که به شکل مستقیم یا غیرمستقیم در معرفی، تحریک و تشویق افراد به خرید و مصرف محصولات دخانی انجام شود.
4- بسته‌بندی: محصولات دخانی عرضه شده در بسته‌هایی از قبیل پاکت، کارتن، قوطی و لفافه.
5- محصولات دخانی: هر ماده یا فرآورده‌ای که تمام یا بخشی از ماده خام تشکیل دهنده آن گیاه توتون یا تنباکو یا مشتقات آن (به استثنای مواد دارویی مجاز ترک دخانیات به تشخیص وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی) باشد.
6- استعمال دخانیات: هرگونه مصرف مواد دخانی از قبیل دود کردن، مکیدن، جویدن یا استنشاق از راه بینی و دهان.
7 – سازمانهای غیردولتی: تشکل‌ها و نهادهای غیردولتی و مردمی از قبیل «انجمن»، «جمعیت»، «کانون»، «مرکز»، «گروه»، «مجمع»، «خانه» و «مؤسسه» که توسط گروهی از اشخاص حقیقی یا حقوقی غیردولتی با رعایت قوانین و مقررات مربوط تأسیس شده و به تشخیص وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی پیشگیری از استعمال محصولات دخانی و یا مبارزه با تولید، استعمال و ترویج مواد دخانی هدف اصلی یا از جمله اهداف آنها می‌باشد.
۸- اماکن عمومی: [اصلاحی ۱۳۹۰/۷/۳]
محل‌هایی که مورد استفاده و مراجعه جمعی یا عموم مردم است، از قبیل اماکن متبرکه دینی، بیمارستان‌ها، درمانگاه‌ها، سالن‌های نمایش، سینماها، فضاهای عمومی مهمان‌خانه‌ها و مهمان‌سراها و میهمان‌پذیرها، خوراک سراها (رستوران‌ها)، کارخانجات، گنجینه‌ها (موزه‌ها)، پایانه‌های مسافربری، فروشگاههای بزرگ، اماکن فرهنگی، اماکن ورزشی، کتابخانه‌های عمومی، مدارس، دانشگاه‌ها و مراکز آموزشی و پژوهشی، وسایل نقلیه عمومی، مؤسسات و سازمانهای دولتی و عمومی، نهادهای انقلاب اسلامی، بانک‌ها و شهرداری‌ها و هر نوع مرکز و محل جمعی دیگر.
ماده 2 ـ تبلیغ محصولات دخانی به هر نحو ممنوع است.
ماده 3 ـ استفاده از نام و علامت تجاری شرکت‌های تولید کننده انواع فرآورده‌های دخانی بر روی دیگر کالاها که تبلیغ مصرف مواد دخانی محسوب شود، ممنوع است.
ماده 4 ـ فروش و عرضه محصولات دخانی توسط عاملین مجاز نباید به نحوی باشد که نمایانگر تبلیغ محصولات دخانی برای عموم باشد.
ماده 5 ـ اعطای هرگونه کمک، اعانه و حمایت اعم از مادی و غیرمادی توسط تولیدکنندگان، واردکنندگان و صادر‌کنندگان محصولات دخانی که تبلیغ محصولات دخانی محسوب شود، ممنوع است.
ماده 6 ـ ورود، تولید، توزیع، خرید و فروش هر نوع وسایل و کالای تبلیغی محصولات دخانی ممنوع است. با کالاها و وسایل مکشوفه تبلیغی طبق مقررات عمل خواهد شد.
ماده 7 ـ به منظور حفظ سلامت عمومی به ویژه محافظت در مقابل استنشاق تحمیلی دود محصولات دخانی، استعمال این مواد در اماکن عمومی ممنوع است.
ماده 8 ـ مسئولیت اجرای ممنوعیت استعمال دخانیات در اماکن عمومی و سایر اماکن مندرج در قانون با مدیران یا کارفرمایان یا متصدیان اماکن مربوط است.
ماده 9 ـ متصدیان، کارفرمایان و مسؤولین اماکن عمومی موظفند تابلوهای هشداردهنده مبنی بر ممنوعیت مصرف محصولات دخانی در نقاط مناسب و در معرض دید عموم نصب نمایند.
ماده 10 ـ فروش محصولات دخانی به افراد از طریق اینترنت و دستگاههای خودکار فروش ممنوع است.
ماده 11 ـ فروشنده باید در صورت مشکوک بودن سن خریدار، مدرک شناسایی مبنی بر داشتن حداقل (18) سال سن را از وی تقاضا کند.
ماده 12 ـ فروش و عرضه محصولات دخانی توسط اشخاص حقیقی و حقوقی بدون پروانه فروش ممنوع است.
ماده 13 ـ وزارت بازرگانی موظف است فهرست اشخاص حقیقی و حقوقی را که طبق ماده (7) قانون دارای پروانه فروش (فروشندگان مجاز) محصولات دخانی می‌باشند در اختیار ستاد قرار دهد.
تبصره ـ مجوز عاملیت بازرگانی محصولات دخانی توسط شرکت دخانیات ایران بر اساس قوانین و مقررات مربوط صادر خواهد شد.
ماده 14 ـ نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران موظف است در کلیه مراحل اجرایی عملیات بازرسی اماکن عمومی و محل‌های عرضه مواد دخانی همکاری لازم را با مأمورین و بازرسین وزارتخانه‌های بهداشت، درمان و آموزش پزشکی و بازرگانی به‌عمل آورد.
ماده 15 ـ کلیه مأمورین بهداشتی و سایر مأمورین ذی‌ربط در اجرای این قانون موظفند گزارش‌های خود را حسب مورد جرایم موضوع این قانون برای مراجع ذی‌صلاح ارسال دارند.
ماده 16 ـ کلیه محصولات دخانی باید در بسته‌بندی و با شماره سریال و برچسب ویژه شرکت دخانیات ایران عرضه یا بفروش برسد. درج عبارت «مخصوص فروش در ایران» بر روی کلیه بسته‌بندی‌های فرآورده‌های دخانی وارداتی الزامی است.
تبصره 1 ـ فروش محصولات دخانی به‌صورت فله‌ای، باز و یا نخی ممنوع است.
تبصره 2 ـ فروشگاههای واقع در مناطق آزاد و ویژه اقتصادی نیز ملزم به رعایت این ماده هستند.
تبصره ۳- [حذف ۱۳۸۷/۷/۱۵]
تبصره ۴- [حذف ۱۳۸۷/۷/۱۵]
ماده 17 ـ به منظور جلوگیری از ورود محصولات دخانی، وزارتخانه‌های کشور و بازرگانی، بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، صنایع و معادن و امور خارجه هماهنگی لازم را با کشورهای همسایه به‌عمل آورند ِو گزارش آن را به ستاد ارسال نمایند.
ماده 18 ـ شرکت دخانیات ایران موظف است استانداردهای ملی را در تولید و عرضه محصولات دخانی رعایت نماید. تولید و واردات محصولات دخانی مغایر با معیارهای تعیین شده در قوانین مربوط و این آیین‌نامه و دستورالعمل‌های مرتبط ممنوع است.
شرکت دخانیات ایران موظف است با اعمال برنامه‌ریزی و با هماهنگی ستاد سطح زیر کشت توتون و تنباکو را بر‌اساس نیاز کارخانجات داخلی تعیین نماید و از افزایش سطح زیر کشت بیشتر از نیاز کارخانجات داخلی با هماهنگی نیروی انتظامی جلوگیری به‌عمل آورد.
وزارتخانه‌های جهادکشاورزی و صنایع و معادن موظفند در صورت کاهش میزان نیاز به توتون و تنباکو کارخانجات داخلی، جایگزین تدریجی زراعت توتون و تنباکو را با سایر محصولات کشاورزی در الگوی کشت مناطق تولید و فر‌آوری محصولات دخانی مورد مطالعه و اجرا قرار دهند.
تبصره ـ پرداخت یارانه در زمینه کاشت، داشت و برداشت توتون و تنباکو به هر شکل مجاز نمی‌باشد.
ماده 19 ـ تا دو درصد (2%) از سرجمع مالیات مذکور در ماده (8) قانون در بودجه سنواتی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی منظور می‌گردد تا برای تحقق اهداف مبارزه و کنترل استعمال مواد دخانی در اختیار سازمانها، مؤسسات و جمعیت‌ها قرار گیرد.
تبصره ـ ستاد ضوابط کمک به سازمانهای غیردولتی را تعیین و تصویب خواهد کرد.
ماده 20 ـ هر سه سال یک بار، حداقل و حداکثر جزای نقدی مقرر در قانون به پیشنهاد وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی بر‌اساس نرخ رسمی تورم سالانه که توسط بانک مرکزی اعلام می‌شود با تصویب هیئت‌وزیران افزایش می‌یابد.
ماده 21 ـ دستگاههای موضوع ماده (160) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران موظفند برنامه‌های آموزشی و تبلیغی مصوب ستاد را برای پیشگیری از استعمال دخانیات و مبارزه با آن، اجرا نمایند.
ماده 22 ـ وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی موظف است تسهیلات و امکانات آزمایشگاهی لازم را برای تعیین مواد و ترکیبات منتشره مواد دخانی فراهم نماید.
ماده 23 ـ دستگاههای ذی‌ربط به ویژه شرکت دخانیات ایران موظفند اطلاعات مورد نیاز در رابطه با مفاد این آیین‌نامه را در اختیار ستاد قرار دهند.
ماده 24 ـ دبیرخانه ستاد در وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی مستقر است و معاون سلامت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی دبیر ستاد خواهد بود.
ماده 25 ـ وظایف دبیرخانه ستاد به شرح زیر تعیین می‌گردد:
1- انجام بررسیهای لازم در خصوص پیشنهادهای قابل طرح در ستاد و تنظیم دستور جلسات آن.
2- پیگیری مصوبات ستاد.
3- راه‌اندازی کارگروههای تخصصی ملی و استانی و نظارت بر آنها.
4- انجام هماهنگیهای لازم با سایر وزارتخانه‌ها و سازمانها برای دعوت آنها به شرکت در جلسات بر حسب مورد.
5- تدوین و ارایه گزارش عملکرد ستاد.
6- انجام سایر اموری که توسط ستاد به دبیرخانه محول می‌گردد.
7- جمع‌آوری و ثبت اطلاعات و آمار
8- هماهنگی امور اجرایی مربوط به قانون.
9- تهیه و تدوین دستورالعمل‌ها و پیشنهاد راهبردها به ستاد.
ماده ۲۶ – [اصلاحی ۱۳۸۷/۷/۱۵]
تعداد اعضا، ترکیب، وظایف و سایر مقررات مربوط به کارگروه های تخصصی در چارچوب وظایف ستاد مطابق دستورالعملی است که با رعایت قوانین و مقررات مربوط به تصویب ستاد می رسد.
پرویز داودی ـ معاون اول رئیس‌جمهور