ماده واحده – موافقتنامه کمک متقابل اداری برای اجرای صحیح قانون گمرکی و جلوگیری، تحقیق و مبارزه با تخلفات گمرکی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری قرقیزستان مشتمل بر یک مقدمه و هجده ماده به شرح پیوست تصویب و اجازه مبادله اسناد آن داده می‌شود.
بسم‌الله الرحمن الرحیم
موافقتنامه کمک متقابل اداری برای اجرای صحیح قانون گمرکی و جلوگیری، تحقیق و مبارزه با تخلفات گمرکی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری قرقیزستان
دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری قرقیزستان که از این به بعد به‌عنوان طرفهای متعاهد نامیده می‌شوند;
با درنظر گرفتن اینکه تخلف از قانون گمرکی برای منافع اقتصادی، تجاری، مالی، اجتماعی و فرهنگی آنان زیان‌آور است;
با درنظر گرفتن ضرورت ساده‌سازی رویه‌های گمرکی و تسهیل تجارت;
با درنظر گرفتن اهمیت تعیین دقیق حقوق گمرکی و سایر مالیاتهایی که به هنگام واردات یا صادرات وصول می‌شوند و حصول اطمینان از اجرای صحیح اقدامات درباره ممنوعیت، محدودیت و کنترل;
با تشخیص نیاز به همکاری بین‌المللی درمورد موضوعات مربوط به اعمال و اجرای قوانین گمرکی خود;
با اعتقاد به اینکه اقدام علیه تخلفات گمرکی می‌تواند به واسطه همکاری نزدیک بین گمرکات طرفهای متعاهد براساس مقررات قانونی صریح، مؤثرتر انجام شود;
با توجه به اسناد مربوط به سازمان جهانی گمرک، به‌ویژه توصیه‌نامه مورخ ۱۵/۹/۱۳۳۲ هجری شمسی مطابق با پنجم دسامبر ۱۹۵۳ میلادی درمورد کمک متقابل اداری;
و همچنین با توجه به کنوانسیونهای بین‌المللی که شامل ممنوعیت، محدودیت و اقدامات ویژه برای اعمال نظارت نسبت به کالاهای خاص است.
درموارد زیر توافق کرده‌اند:
فصل اول
ماده ۱ – تعاریف
ازلحاظ این موافقتنامه:
۱ – اصطلاح «گمرک» به معنی زیر خواهد بود:
برای دولت جمهوری اسلامی ایران – گمرک ایران
برای دولت جمهوری قرقیزستان – کمیته دولتی گمرک، زیرنظر وزارت دارایی جمهوری قرقیزستان.
۲ – اصطلاح «قانون گمرکی» به قوانین و مقررات مرتبط با واردات، صادرات و عبور
(ترانزیت) کالا که اداره و اجرای آنها صرفاً به‌عهده گمرک گذاشته می‌شود، اطلاق می‌شود.
۳ – اصطلاح «تخلف گمرکی» به نقض قانون گمرکی اطلاق می‌شود.
۴ – اصطلاح «شخص» به شخص حقیقی یا شخص حقوقی اطلاق می‌شود.
۵ – اصطلاح «داده‌های شخصی» به داده‌های راجع به شخص حقیقی شناخته شده یا قابل
شناسایی اطلاق می‌شود.
۶ – اصطلاح «اطلاعات خام» به هرگونه اطلاعات، اسناد، گزارشها، نسخه‌های گواهی
شده یا تصدیق شده مربوط به آنها یا سایر مکاتبات اطلاق می‌شود.
۷ – اصطلاح «اطلاعات تحلیلی» به اطلاعات پردازش شده و تجزیه و تحلیل شده که
اماراتی دال بر تخلف گمرکی ارائه می‌دهد، اطلاق می‌شود.
۸ – اصطلاح «گمرک درخواست کننده» به گمرکی اطلاق می‌شود که درخواست کمک می‌کند.
۹ – اصطلاح «گمرک درخواست شونده» به گمرکی اطلاق می‌شود که از آن درخواست کمک
می‌شود.
۱۰ – اصطلاح «مورد تخلف گمرکی» به کالاها و وسائط نقلیه‌ای اطلاق می‌شود که قانون
گمرکی را نقض نماید.
۱۱ – اصطلاح «اماکن» به انبارهای گمرکی برای انبار کالاهای تحت کنترل گمرک، غیر
از اماکنی که توسط گمرکات طرفهای متعاهد ایجاد می‌گردد، اطلاق می‌شود.
فصل دوم
ماده ۲ – دامنه شمول
۱ – این موافقتنامه نسبت به قلمرو گمرکی هر دوطرف متعاهد به گونه‌ای که در قانون
داخلی آنها تعریف شده، اعمال خواهد شد.
۲ – طرفهای متعاهد ازطریق گمرک خود برای اجرای صحیح قانون گمرکی و جلوگیری، تحقیق
و مبارزه با تخلفات گمرکی طبق شرایط تنظیم شده در این موافقتنامه، کمک اداری را
برای یکدیگر فراهم می‌کنند.
۳ – هر یک از طرفهای متعاهد باید کلیه کمکهای موضوع این موافقتنامه را طبق قانون
داخلی و درمحدوده صلاحیت و امکانات موجود گمرک خود انجام دهد.
۴ – این موافقتنامه صرفاً برای کمک متقابل اداری بین طرفهای متعاهد درنظر گرفته شده
است. مفاد این موافقتنامه هیچ‌گونه حقی را برای اشخاص خصوصی در به‌دست آوردن،
امتناع از ارائه، یا مستثنی کردن هرگونه مدرکی ایجاد نخواهد کرد یا مانع از اجرای
درخواستی نخواهد شد.
فصل سوم
ماده ۳ – دامنه شمول مساعدت
۱ – گمرکات طبق درخواست یا به ابتکار خود، اطلاعات خام و تحلیلی را که به حصول
اطمینان از اجرای صحیح قانون گمرکی و جلوگیری، تحقیق و مبارزه با تخلفات گمرکی
کمک می‌کند، برای یکدیگر درموارد زیر فراهم خواهند کرد:
الف – تعیین ارزش گمرکی و تأیید صحت اسناد تسلیم شده درخصوص واردات یا صادرات،
همچنین تأیید صحت اطلاعات مندرج در آنها.
ب – طبقه‌بندی کالا براساس تعرفه گمرکی، همچنین انجام تجزیه و تحلیل‌های
آزمایشگاهی به منظور تعیین تعرفه کالا طبق شماره تعرفه آنها.
ج – تعیین مبدأ کالا و کنترل گواهی مبدأ ارائه شده درخصوص صادرات و کنترل رویه
گمرکی که کالاها تحت آن رویه در کشوری که کالا به آن صادر می‌شود قرار دارد.
(ترانزیت تحت نظارت گمرک، انبارداری گمرکی، ورود موقت، مناطق آزاد تجاری،
صادرات پس از فرآوری کالا در داخل و غیره).
۲ – هر یک از گمرکات در انجام تحقیقات به نیابت ازطرف گمرک دیگر، رفتاری را خواهد
داشت که درچنین تحقیقاتی از جانب خود یا به درخواست مرجع ذی‌صلاح از کشور متبوع
خود انجام می‌دهد.
ماده ۴ –
۱ – گمرک درخواست شونده، بنا به درخواست، کلیه اطلاعات مربوط به قانون وتشریفات
گمرکی مورد عمل در آن طرف متعاهد و مرتبط به بررسی‌های مربوط به تخلف گمرکی را
ارائه خواهد داد.
۲ – هر یک از گمرکات بنا به درخواست یا به ابتکار خود هرگونه اطلاعات موجود مربوط
به موارد زیر را دراختیار گمرک طرف دیگر قرار خواهد داد.
الف – روشهای جدید اجرای قانون امور گمرکی که اثربخشی آنها به اثبات رسیده باشد.
ب – روندها، وسائل یا روشهای جدید ارتکاب تخلفات گمرکی.
فصل چهارم
ماده ۵ – مساعدتهای ویژه
گمرک درخواست شونده، بنا به درخواست برای گمرک درخواست کننده به‌ویژه اطلاعات زیر
را فراهم خواهد کرد:
الف – آیا کالاهای صادر شده که به داخل قلمرو گمرکی طرف متعاهد درخواست کننده وارد
شده‌اند، به‌طور قانونی از قلمرو گمرکی طرف متعاهد درخواست‌شونده صادر شده‌اند؟
ب – آیا کالاهایی که از قلمرو گمرکی طرف متعاهد درخواست کننده صادر شده‌اند به‌طور
قانونی به داخل قلمرو گمرکی طرف متعاهد درخواست شونده وارد شده‌اند و اطلاعات
مربوط به رویه گمرکی که کالاها تحت آن قرار دارد؟ (چنانچه چنین رویه‌ای وجود داشته
باشد).
ج – آیا کالاهای عبوری (ترانزیت شده) از قلمرو گمرکی هر یک از طرفهای متعاهد به‌طور قانونی ترانزیت شده‌اند؟
ماده ۶ – گمرک درخواست شونده، بنا به درخواست اطلاعات خام و تحلیلی را درموارد
زیر فراهم خواهد کرد:
الف – اشخاص شناخته شده برای گمرک درخواست کننده که مرتکب تخلف گمرکی شده‌اند یا
مظنون به انجام آن هستند، به‌ویژه اشخاصی که به/از قلمرو گمرکی طرف متعاهد درخواست
شونده، وارد یا خارج می‌شوند.
ب – کالاهای در حال حمل و محموله‌های پستی یا درانبار که بنا به اعلام گمرک
درخواست کننده در مظان حمل غیرقانونی به قلمرو گمرکی طرف متعاهد درخواست‌کننده
می‌باشند.
ج – وسائط نقلیه‌ای که گمرک درخواست کننده مظنون به استفاده از آنها در ارتکاب
تخلفات گمرکی در قلمرو گمرکی هر یک از طرفهای متعاهد می‌باشد.
د – اماکنی که از سوی گمرک درخواست کننده مظنون به استفاده در ارتکاب تخلفات گمرکی
در قلمرو گمرکی هر یک از طرفهای متعاهد می‌باشد.
هـ – قاچاق سلاح، مهمات، موادمنفجره و هسته‌ای، همچنین سایر موادی که برای محیط
زیست و سلامت عمومی خطرناک می‌باشد.
و – قاچاق آثار هنری دارای ارزش مهم تاریخی، فرهنگی یا باستان‌شناسی.
ز – قاچاق کالاهای مشمول نرخهای بالای حقوق و عوارض گمرکی.
ح – اطلاعات آماری درخصوص فعالیتهای گمرکی.
ماده ۷ –
۱ – گمرکات بنابه درخواست یا به ابتکار خود اطلاعات خام و تحلیلی مربوط به معاملات
انجام شده یا در حال انجام را که تخلف گمرکی محسوب شده یا تلقی می‌شود برای یکدیگر
فراهم خواهند کرد.
۲ – درموارد مهم که تخلف ممکن است خسارت اساسی به اقتصاد، بهداشت عمومی،
بوم‌شناسی (اکولوژی) امنیت عمومی یا سایر منافع حیاتی یک طرف متعاهد وارد نماید،
گمرک طرف متعاهد دیگر، درصورت امکان اطلاعات خام و تحلیلی را بنا به ابتکار خود،
ارائه خواهد داد.
ماده ۸ – گمرکات:
الف – نسبت به اجرای تدابیر و اقدامات موقتی، ازجمله توقیف، مسدود کردن یا ضبط
دارایی به یکدیگر کمک خواهند کرد.
ب – نسبت به تعیین تکلیف دارایی، عایدات یا وسائل ضبط شده در نتیجه کمک ارائه شده
در چارچوب این موافقتنامه طبق مقررات قانونی و اداری داخلی آن طرف متعاهد، اقدام
خواهند کرد.
فصل پنجم
ماده ۹ – تبادل اطلاعات خام و تحلیلی
۱ – نسخه اصلی اطلاعات را فقط درمواردی می‌توان درخواست کرد که نسخه‌های گواهی یا
تصدیق شده ناکافی بوده و حتی‌الامکان باید هرچه سریعتر بازگردانده شوند، بدون
اینکه به حقوق گمرک درخواست شونده یا طرفهای ثالث درارتباط با آن خللی وارد شود.
۲ – هرگونه اطلاعات خام و تحلیلی که مطابق این موافقتنامه مبادله می‌شوند باید با
کلیه اطلاعات مربوط برای توضیح یا استفاده از آن همراه باشد.
فصل ششم
ماده ۱۰ – کارشناسان و گواهان
۱ – گمرک درخواست شونده بنا به درخواست می‌تواند به مأمورین خود اجازه دهد تا در
دادگاه یا محکمه طرف متعاهد دیگر به‌عنوان کارشناس و گواه درمورد موضوعات مربوط به
تخلفات گمرکی حضور یابند.
۲ – گمرک درخواست کننده موظف است که هرگونه اقدام لازم را برای حفاظت از جان
مأمورین در طی اقامتشان در قلمرو آن کشور به موجب بند (۱) این ماده به عمل آورد.
هزینه‌های حمل و نقل و روزانه این مأمورین باید توسط گمرک درخواست کننده تأمین
شود.
۳ – درخواست حضور مأمورین باید به روشنی مشخص کند که مأمور برای چه موردی و تحت چه
شرایطی باید حضور یابد.
۴ – درخواست حضور مأمورین گمرکی به عنوان کارشناس و گواه باید طبق قانون طرفهای
متعاهد باشد.
فصل هفتم
ماده ۱۱ – مکاتبه درمورد درخواستها
۱ – مساعدت به موجب این موافقتنامه مستقیماً بین گمرکات مبادله خواهد شد.
۲ – درخواست کمک درچارچوب این موافقتنامه به‌صورت کتبی توسط گمرکات طرفهای متعاهد
انجام خواهد شد و با اسنادی که ضرورت دارد، همراه خواهد بود. درمواقعی که شرایط
ایجاب کند، درخواستها می‌تواند شفاهاً نیز صورت گیرد. این‌قبیل درخواستها باید به
صورت کتبی مطابق با قانون داخلی طرفهای متعاهد تأیید گردند.
۳ – درخواست شامل جزئیات زیر خواهد بود:
الف – گمرک درخواست کننده.
ب – موضوع و دلیل درخواست.
ج – شرح مختصری از موضوع، عناصر قانونی و نوع اقدام.
د – اسامی و نشانی طرفهای ذی‌ربط در اقدام، چنانچه شناخته شوند.
۴ – اطلاعات خام و تحلیلی که در این موافقتنامه به آن اشاره شده است به مأموران
ویژه‌ای که توسط هر یک از گمرکات، برای این منظور تعیین شده‌اند ارائه خواهد شد.
فهرست مأمورانی که بدین ترتیب تعیین شده‌اند، طبق بند (۲) ماده (۱۷) این
موافقتنامه، دراختیار گمرک طرف متعاهد دیگر گذاشته خواهد شد.
فصل هشتم
ماده ۱۲ – اجرای درخواستها
۱ – چنانچه گمرک درخواست شونده اطلاعات مورد درخواست را نداشته باشد، طبق مقررات
قانونی و اداری خود، مبادرت به یکی از اقدامات زیر خواهد نمود:
الف – آغاز تحقیقات برای کسب اطلاعات مزبور.
ب – انتقال سریع درخواست به سازمان ذی‌ربط.
ج – مشخص ساختن ارتباط موضوع به مقام ذی‌ربط.
۲ – هرگونه درخواست مطابق بند (۱) این ماده می‌تواند شامل اخذ اظهارات از اشخاص
مربوطه، گواهان و کارشناسانی باشد که از آنها اطلاعات درارتباط با تخلف گمرکی
خواسته شده است.
ماده ۱۳ –
۱ – مأموران ویژه‌ای که توسط گمرک درخواست کننده تعیین شده‌اند، می‌توانند بنا
به‌درخواست کتبی و با اجازه گمرک درخواست شونده و با رعایت شرایط گمرک اخیرالذکر،
به‌منظور تحقیق درمورد تخلف گمرکی، موارد زیر را اعمال کنند:
الف – با گمرک درخواست شونده درخصوص اسناد، دفاتر ثبت و سایر داده‌های مربوط برای
به دست آوردن هرگونه اطلاعات درمورد آن تخلف گمرکی، مشورت کنند.
ب – از اسناد، دفاتر ثبت و سایر داده‌های مربوط درارتباط با آن تخلف گمرکی
نسخه‌برداری کنند.
ج – درجریان تحقیقاتی که توسط گمرک درخواست شونده در قلمرو گمرکی طرف متعاهد
درخواست شونده و درارتباط با گمرک درخواست کننده انجام می‌شود، حضور داشته باشند.
۲ – درمواقعی که مأموران گمرک درخواست کننده در شرایط پیش‌بینی شده در بند(۱) این
ماده در قلمرو طرف متعاهد دیگر پیش‌بینی شده، حاضر می‌شوند باید در هر زمان
بتوانند مدارکی دال بر اینکه در سمت اداری خود هستند، ارائه دهند.
۳ – این مأموران هنگامی که در قلمرو گمرک درخواست شونده هستند، طبق قوانین جاری آن
طرف از حمایت مشابه مأموران گمرکی طرف متعاهد دیگر، برخوردار خواهند بود و مسؤول
هرگونه تخلفات احتمالی هستند.
فصل نهم
ماده ۱۴ – محرمانه بودن اطلاعات
۱ – هرگونه اطلاعات خام یا تحلیلی که به‌موجب این موافقتنامه در چارچوب کمک اداری
دریافت می‌شود صرفاً برای اهداف این موافقتنامه و توسط گمرک مورد استفاده قرار
خواهد گرفت، جز درمواردی که گمرک ارائه دهنده چنین اطلاعاتی، استفاده از آن را
برای اهداف دیگر یا توسط مقامات دیگر صراحتاً تصویب کرده باشد.
۲ – هرگونه اطلاعات خام و تحلیلی دریافت شده به موجب این موافقتنامه محرمانه تلقی
شده و حداقل از همان حفاظت و محرمانه بودن اطلاعات خام یا تحلیلی به‌دست آمده در
چارچوب قانون ملی طرف متعاهدی که این اطلاعات را دریافت می‌کند، برخوردار خواهد
بود.
فصل دهم
ماده ۱۵ – معافیتها
۱ – درمواردی که کمکها درچارچوب این موافقتنامه، حاکمیت، امنیت، نظم عمومی یا
سایر منافع اساسی ملی یک طرف متعاهد را نقض کند یا باعث افشاء اسرار صنعتی، تجاری
یا حرفه‌ای گردد یا با مقررات قانونی و اداری داخلی آن طرف تناقض پیدا کند، از
ارائه این کمکها می‌توان خودداری کرد.
۲ – گمرک درخواست شونده می‌تواند به دلیل اینکه ارائه کمک، مانع تحقیق، تعقیب یا
اقدامات جاری خواهد شد، آن را به تعویق بیندازد، در چنین مواردی گمرک درخواست
شونده برای تعیین شرایطی که جهت ارائه کمک لازم می‌داند با گمرک درخواست‌کننده به
مشورت خواهد پرداخت.
۳ – درمواردی که از دادن کمک خودداری شود یا ارائه آن به تعویق بیفتد، دلائل
خودداری یا تعویق آن ارائه خواهد شد.
فصل یازدهم
ماده ۱۶ – هزینه‌ها
۱ – گمرکات باید از دعاوی برای جبران هزینه‌هایی که دراجرای این موافقتنامه متحمل
شده‌اند، صرفنظر نمایند. مخارج و مقرری‌های پرداخت شده به کارشناسان و همچنین
هزینه‌های مترجمین متون و مترجمین همزمان غیر از کارمندان دولت، توسط گمرک
درخواست کننده تقبل خواهد شد.
۲ – درصورتی که برای اجرای درخواست، هزینه‌ها زیاد یا غیرمتعارف باشد، طرفهای
متعاهد به منظور تعیین شرایط که به موجب آن درخواست باید اجرا شود و همچنین روشی
که به موجب آن هزینه‌ها باید تقبل شود، مشورت خواهند کرد.
فصل دوازدهم
ماده ۱۷ – اجرای موافقتنامه
۱ – گمرکات تدابیری را اتخاذ خواهند کرد تا مأمورین مسؤول تحقیق یا مبارزه با
تخلفات گمرکی آنها، ارتباطات مستقیم را با یکدیگر حداقل یک بار در سال به‌طور
متناوب در هر قلمرو گمرکی، حفظ کنند.
۲ – گمرکات برای تدوین آئین‌نامه اجرایی جهت تسهیل اجرای این موافقتنامه، تصمیم
خواهند گرفت.
۳ – گمرکات کوشش خواهند کرد تا با توافق یکدیگر هرگونه مشکل یا تردید ناشی از
تفسیر یا اجرای این موافقتنامه را حل کنند.
۴ – اختلافاتی که برای آنها هیچ راه حلی پیدا نمی‌شوند ازطریق مجاری دیپلماتیک حل
و فصل خواهند شد.
فصل سیزدهم
ماده ۱۸ – لازم‌الاجراء شدن و فسخ
این موافقتنامه در اولین روز ماه دوم پس از اینکه طرفهای متعاهد به‌صورت کتبی و
ازطریق مجاری دیپلماتیک به یکدیگر اطلاع دادند که الزامات قانون اساسی یا ملی برای
اجرای این موافقتنامه انجام شده، لازم‌الاجراء خواهد شد. این موافقتنامه برای مدت
نامحدود در نظر گرفته شده ولی هر یک از طرفهای متعاهد می‌تواند در هر زمان با
اعلام ازطریق مجاری دیپلماتیک، آن را فسخ کند. فسخ موافقتنامه سه ماه از تاریخ
اعلام خاتمه آن به طرف متعاهد دیگر، انجام خواهد شد.
برای گواهی مراتب بالا، امضاءکنندگان زیر که دارای اختیار لازم هستند، این موافقتنامه را امضاء کرده‌اند.
این موافقتنامه در دو نسخه اصلی در بیشکک در مورخ نهم اردیبهشت ماه ۱۳۸۱ هجری شمسی برابر با بیست و نهم آوریل ۲۰۰۲ میلادی به زبانهای فارسی، روسی و انگلیسی که همه آنها دارای اعتبار یکسان هستند تنظیم گردید. درصورت اختلاف در تفسیر، متن انگلیسی ملاک خواهد بود.
از طرف – از طرف
دولت جمهوری اسلامی ایران – دولت جمهوری قرقیزستان
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده منضم به متن موافقتنامه شامل مقدمه و هجده ماده در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ شانزدهم فروردین ماه یکهزار و سیصد و هشتاد و پنج مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۳۰/۱/۱۳۸۵ به تأیید شورای نگهبان رسید.
غلامعلی حدادعادل
رئیس مجلس شورای اسلامی