شماره : ۲۷۹۰۳ت۳۳۴۱۰هـ
تاریخ : ۱۳۸۴.۰۵.۰۸
هیأت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۸۴.۴.۸ بنابه پیشنهاد وزارت کشور و سازمانهای میراث فرهنگی و گردشگری و مدیریت و برنامه‌ریزی کشور و به استناد بند (ج) ماده (۱۶۶) تنفیذی قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران، موضوع ماده (۱۱۵) قانون برنامه چهارم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران ـ مصوب ۱۳۸۳ ـ، آیین‌نامه اجرایی بند یادشده را به‌شرح زیر تصویب نمود:
ماده ۱ – وزارت کشور موظف است حداکثر تا پایان سال دوم برنامه چهارم توسعه، در تمام شهرهای دارای بافت تاریخی ارزشمند که محدوده آنها و ضوابط حفاظتی و کاربری آنها به موجب ماده (۲) این‌آیین‌نامه توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری تعیین و اعلام شده یا می‌شود، باتوجه به وسعت و ویژگیهای بافت و همچنین تعداد و تنوع بناها، محوطه‌ها و مجموعه‌های تاریخی – فرهنگی و عرصه آنها واقع در محدوده قانونی شهر، ساختار مدیریتی مناسب در ستاد یا مدیریت مناطق شهری با هماهنگی سازمان یادشده ایجاد نماید.
تبصره ۱ – شرح وظایف، اختیارات، مسوولیتها، امکانات و نیروی انسانی لازم برای اجرای مفاد این آیین‌نامه، در ساختار تشکیلاتی واحدهای سازمانی یادشده، توسط وزارت کشور پیش بینی و تعیین خواهد شد.
تبصره ۲ – اجرای وظایف مندرج در این آیین‌نامه تا تشکیل و فعالیت واحدهای سازمانی موضوع این ماده، برعهده شهرداران شهرهای موضوع این آیین‌نامه می‌باشد.
ماده ۲ – واحدهای سازمانی موضوع ماده (۱) این آیین‌نامه، اقدامهای زیر را در سطوح شهر انجام خواهند داد:
۱ – برنامه‌ریزی، تهیه و اجرای طرحها و انجام اقدامهای لازم به منظور تحقق ضوابط حفاظتی اعلام‌شده توسط سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در مورد بناها، مجموعه‌ها، محوطه‌ها و بافتهای تاریخی.
۲ – برنامه‌ریزی و انجام اقدامهای لازم به منظور حمایت و مساعدت فنی، کارشناسی، مالی و اجرایی نسبت به مالکان و متصرفان قانونی آثار ارزشمند تاریخی، فرهنگی، بازشناسی، حفاظت و احیای اماکن و بافتهای تاریخی از قبیل ساماندهی معابر و فضاهای عمومی همجوار، اولویت در ارایه خدمات شهری و ایجاد تناسب در روشهای ارایه آن با ویژگیهای بافت با محوطه تاریخی، اقدامهای لازم برای مقابله با سوانح طبیعی و آتش سوزی، جمع‌آوری و دفع آبهای سطحی و اقدامهای فنی لازم برای عبور تأسیسات شهری از قبیل آب، برق، تلفن، گاز و فاضلاب با رعایت اولویت فضاهای فرهنگی – تاریخی عمومی بویژه بقاع متبرکه، آرامگاه مشاهیر، مساجد، حسینیه‌ها، تکایا، بازارها و گورستانهای تاریخی.
۳ – برنامه‌ریزی و انجام اقدامهای لازم برای ساماندهی و معرفی محوطه‌ها و تپه‌های تاریخی واقع در محدوده شهر از قبیل تأمین تأسیسات خدمات عمومی، نظافت، تأمین روشنایی و محوطه سازی آنها براساس‌طرح و برنامه مصوب و با نظارت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و همچنین اطلاع رسانی و نصب تابلوهای راهنمای شهری مرتبط با آثار تاریخی
۴ – انجام اقدامها و ایجاد زمینه‌های لازم برای تسری، تقویت و ارتقای هویت تاریخی – فرهنگی شهر ازطریق انجام و حمایت از اجرای پژوهشهای موضوعی تاریخی – فرهنگی و تهیه و اجرای طرح‌های مرمت،ساماندهی و احیای ابنیه و بافتهای تاریخی براساس طرح مصوب و با نظارت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و احداث بناهای مورد نیاز با رعایت اصول منبعث از هویت تاریخی – فرهنگی شهر.
۵ – انجام اقدامها برای آثار تاریخی – فرهنگی موجود در شهر اعم از بناها، محوطه‌ها، مجموعه‌ها و بافتهای تاریخی از جمله عناصر پایدار شهری که به مثابه سرمایه‌های اصلی شهر تلقی شده و در طرح‌های توسعه شهری اعم از جامع و تفصیلی و سایر طراحیهای شهری با توجه به ضوابط سازمان میراث فرهنگی وگردشگری مورد حفاظت کالبدی قرار گرفته و شرایط لازم برای تاثیرگذاری آنها در سایر عناصر شهری فراهم آید و از آنها به عنوان عناصر حیات بخش شهری در طراحیهای شهری استفاده گردد.
۶ – صدور هرگونه پروانه ساختمانی و انجام عملیات عمرانی در عرصه و حریم بافتها، بناها و محوطه‌های تاریخی براساس ضوابط حفاظتی اعلام شده از سوی سازمان میراث فرهنگی و گردشگری خواهد بود.
شهرداریها از هرگونه تخریب، تجاوز به حریم، مرمت، تعمیر و تغییر کاربری مغایر با ضوابط حفاظتی اعلام شده جلوگیری خواهند کرد
۷ – حمایت و مساعدت فنی، کارشناسی، مالی و اجرایی نسبت به هنرمندان، صاحبان مشاغل سنتی و بومی و کارگاههای هنرهای سنتی مستقر در بافتهای تاریخی.
۸ ـ تهیه و اجرای طرح‌های مرمت و احیای بناهای تاریخی، ابنیه و مجموعه‌ها با همکاری و نظارت سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و اقدامهای لازم جهت تصویب آن توسط سازمان مذکور.
۹ – بررسی و ارایه طرح‌های لازم برای اصلاح بافت جمعیت و اقدام برای ارتقای سطح بهداشت عمومی و شرایط زیست محیطی در بافتهای تاریخی.
۱۰ – بررسی و تعیین مشاغل مضر و انتقال آنها از بافت یا محوطه تاریخی.
۱۱ – معرفی ارزشهای تاریخی.
۱۲ – تهیه و اجرای طرحها و انجام اقدامهای لازم به منظور ایجاد رونق اقتصادی در بازارها و بافتهای‌تاریخی با توجه به ویژگیهای تاریخی – فرهنگی آنها و به منظور حفاظت از بافت تاریخی و هویت تاریخی -فرهنگی شهر با جلب مشارکتهای مردمی.
ماده ۳- با تصویب شورای شهر، حداقل دو برابر نسبت سطح بافت تاریخی به سطح زیرپوشش خدماتی شهر، از درآمدهای شهرداری در اختیار مدیریت ذی‌ربط موضوع ماده (۱) این آیین‌نامه قرار خواهدگرفت.
ماده ۴ – سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور علاوه بر اعتبارات در اختیار شهرداریها که با تصویب شوراهای شهر بدین منظور اختصاص می یابد، سایر اعتبارات لا زم را برای اجرای این آیین‌نامه بنابه پیشنهاد سازمان میراث فرهنگی و گردشگری و وزارت کشور در بودجه سالانه دستگاههای ذی‌ربط پیش‌بینی خواهد کرد.
ماده ۵ – سازمان میراث فرهنگی و گردشگری به منظور معرفی میراث فرهنگی کشور و جلب همکاریهای بین‌المللی، برنامه‌های مشترکی را در سطح بین المللی در قالب پژوهش، مرمت، حفاظت، احیا ومعرفی آثار و بناهای تاریخی – فرهنگی با سازمانهای بین المللی و موسسات علمی سایر کشورهای جهان اجرا می نماید.
ماده ۶ – سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور اعتبار لازم را برای تهیه پروژه‌های امکان سنجی وراهبردی، به منظور توسعه فعالیتها و همکاریهای بین المللی تأمین می نماید.
تبصره ۱ – اعتبارات ریالی برای فراهم کردن زمینه‌های همکاری بین المللی در آثار و اماکن معین و ایجاد قابلیتهای حقوقی، خدماتی، پژوهشی، مدیریتی و فنی در آنها، باتوجه به استانداردهای بین‌المللی از سوی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور تأمین خواهد شد.
تبصره ۲ – سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور امکانات لازم را برای ایجاد ساختار اداری و نظام مدیریتی و حقوقی متناسب در موارد و موضوعهایی که قابلیت همکاری بین المللی دارند، فراهم خواهد نمود.
تبصره ۳ – در مواردی که حداقل سی درصد از هزینه‌های مطالعات، طراحی و اجرای برنامه‌های‌موردنظر سازمان میراث فرهنگی و گردشگری در قالب تفاهم نامه‌های معتبر از سوی موسسات خارجی تأمین شده باشد، سهم اعتبارات سازمان مذکور از سوی سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور تأمین خواهدشد.
ماده ۷ – تمام دستگاهها، سازمانها و نهادهای دولتی کشور، ایجاد تأسیسات زیربنایی مانند راههای دسترسی، تأمین آب، برق، گاز و تلفن و دفع فاضلاب اماکن تاریخی – فرهنگی کشور را که توسط سازمان‌میراث فرهنگی و گردشگری به عنوان موضوع همکاریهای مشترک بین المللی تعیین می‌گردد، در اولویت اجرایی خود قرار خواهند داد و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور اعتبار موردنیاز آنها را تأمین خواهد نمود.
ماده ۸ ـ اجرای مفاد این آیین‌نامه مانع وظایف قانونی شرکت عمران و بهسازی شهری وابسته به وزارت مسکن و شهرسازی نخواهد شد.
ماده ۹ – سازمان میراث فرهنگی و گردشگری موظف است گزارش عملکرد این آیین‌نامه را سالانه به سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور ارایه نماید.
محمدرضا عارف – معاون اول رییس‌جمهور