آیین‌نامه نحوه بازگشت پناهندگان و آوارگان عراقی ساکن در کشور به عراق‌

تاریخ تصویب: ۱۳۸۲/۰۶/۰۳
تاریخ انتشار: ۱۳۸۲/۰۹/۲۶

شماره‌ : ۵۳۸۷۲ت‌۲۹۵۰۷ک‌
تاریخ‌ : ۱۳۸۲/۰۹/۲۶

وزرای عضو شورای هماهنگی اجرایی اتباع بیگانه در جلسه مورخ ۱۳۸۲/۶/۳ به استناد اصل یکصد و سی و هشتم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و با رعایت تصویبنامه‌های شماره ۵۸۸۵۸ت‌ ۲۳۵۳۸مورخ ۱۳۷۹/۱۲/۲۲ و شماره ۱۳۵۲۱ت‌۲۶۶۹۷هـ مورخ ۱۳۸۱/۴/۸ آیین‌نامه نحوه بازگشت پناهندگان‌ و آوارگان عراقی ساکن در کشور به عراق را به شرح ذیل تصویب نمودند:

ماده ۱ـ وزارت کشور موظف است بازگشت داوطلبانه اعم از حمایت شده و خودانگیخته پناهندگان و آوارگان عراقی به کشور عراق را از سال ۱۳۸۲ با رعایت اصول ذیل برنامه‌ریزی و اجرا نماید:
الف ـ توجه به تعهدات بین المللی به ویژه کنوانسیون ۱۹۵۱ ژنو و پروتکل ۱۹۶۷ مصوب ۱۳۵۵
ب ـ توجه به تحولات شرایط اوضاع در عراق و سیاست‌های کلی نظام
ج ـ اتخاذ راهکارهای تسهیل و تشویق کننده و تأثیر گزار بر بازگشت حسب سیاست‌هایی که به تصویب‌ کارگروه دائمی اتباع بیگانه خواهد رسید.
د ـ استفاده از شیوه‌های بازگشت داوطلبانه حمایت شده (با کمک‌های بین‌المللی و تسهیلات دولت‌) و بازگشت خود انگیخته (با اطلاع مجامع بین‌المللی و تسهیلات دولت‌)

تبصره ۱ـ از تاریخ تصویب این آیین‌نامه ورود و اقامت اتباع عراق به کشور صرفاً با گذرنامه و روادید معتبر از مرزهای قانونی مجاز خواهد بود. پذیرش پناهندگان با رعایت کامل قوانین و مقررات مربوط از شمول این تصویبنامه مستثنی می‌باشد.

تبصره ۲ـ هم زمان با اجرای مراحل بازگشت‌، ستاد کل نیروهای مسلح ج‌.ا.ا پس از هماهنگی با وزارت کشور، دستورات لازم را در خصوص تشدید اقدامات حفاظتی در جلوگیری از ورود غیرقانونی به نیروهای‌ نظامی و انتظامی (ارتش ج‌.ا.ا سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و نیروی انتظامی ج‌.ا.ا) ابلاغ خواهد نمود.

ماده ۲ـ درصورت احراز از بین رفتن اوضاع و احوالی که باعث شده بود اتباع عراق پناهنده شناخته‌ شوند و امکان بهره‌مند شدن این افراد از حمایت دولت عراق‌، پناهندگان عراقی مقیم ایران با تشخیص‌ شورای هماهنگی اجرایی اتباع بیگانه از مزایای پناهندگان بهره‌مند نخواهد شد.

ماده ۳ـ وزارت کشور براساس ضوابطی که توسط کارگروه دائمی اتباع بیگانه تصویب می‌شود، حداکثر ظرف شش ماه پس از تشکیل مراکزی جهت بررسی درخواست آن دسته از اتباع عراقی که بتوانند مستنداً تهدید جانی مندرج در ماده ۲ را اثبات کنند، مطابق با تصمیمات کارگروه مذکور کارت هویت ویژه اتباع‌ خارجی صادر و یا مراتب را به نیروی انتظامی جهت صدور دفترچه پناهندگی ابلاغ خواهد نمود.

ماده ۴ـ وزارت کشور برای سایر اتباع عراقی که درخواست حمایت آنان رد شده است و یا اصولاً در مهلت مقرر به مراکز فوق‌الذکر مراجعه ننموده‌اند، به منظور بازگشت اختیاری و محترمانه آنان به کشور عراق‌، برگه خروجی مدت دار صادر خواهد نمود.

تبصره ۱ـ نحوه صدور و مدت اعتبار برگه‌های خروجی‌، وظایف دستگاههای ذی‌ربط در این مرحله و تاریخ پایان مهلت سکونت اتباع عراقی در کشور، توسط کارگروه دائمی اتباع بیگانه تصویب می‌گردد. مهلت‌ زمانی مذکور می‌بایست حداکثر محدود به پایان سال انتهایی برنامه‌ریزی سوم توسعه اقتصادی و اجتماعی‌ فرهنگی کشور تعیین شود.

تبصره ۲ـ پس از انقضای مهلت زمانی تعیین شده در تبصره ۱، نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران‌ موظف است با هماهنگی وزارت کشور با اتباع عراقی فاقد گذرنامه و کارت هویت ویژه اتباع خارجی طبق‌ مقررات و ضوابط رفتار نماید.

ماده ۵ ـ سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور موظف است در اجرای ماده ۷ تصویبنامه شماره‌ ۵۸۸۵۸ت‌۲۳۵۳۸هـ مورخ ۱۳۷۹/۱۲/۲۲ اعتبارات لازم برای اجرای این آیین‌نامه در بودجه سنواتی‌ دستگاههای ذی‌ربط را تأمین نماید.

این تصویبنامه در تاریخ ۱۳۸۲.۹.۲۴ به تأیید مقام محترم ریاست جمهوری رسیده است‌.
محمدرضا عارف – معاون اول رییس‌جمهور