آیین‌نامه اجرایی موضوع تبصره (۳) ماده (۱۳۹) اصلاحی قانون مالیاتهای مستقیم مصوب ۱۳۸۰ [معافیت مالیاتی]

تاریخ تصویب: ۱۳۸۱/۱۱/۳۰
تاریخ انتشار: ۱۳۸۱/۱۲/۱۴

شماره: ۵۳۴۵۶/ت۲۷۲۵۷هـ – ۱۳۸۱/۱۲/۷

هیأت و‌زیران در جلسه مورخ ۱۳۸۱/۱۱/۳۰ بنا به پیشنهاد شماره 37319 مورخ ۱۳۸۱/۶/۳۱ و‌زارت امور اقتصادی و دارایی و به استناد تبصره (3) ماده (139) اصلاحی قانون مالیاتهای مستقیم ‌ـ‌ مصوب 1380‌ـ‌، آیین‌ نامه اجرایی تبصره یاد شده را به شرح ذیل تصویب نمود:


فصل او‌ل ‌ـ‌ معافیت موضوع بند ‹‹الف›› ماده (۱۳۹)

ماده ۱‌ـ‌ [اصلاحی ۱۳۹۵/۵/۱۰]
بقاع موضوع بند (الف) ماده (۱۳۹) اصلاحی قانون مالیاتهای مستقیم مطابق فهرستی است که توسط سازمان اوقاف و امور خیریه به سازمان امور مالیاتی کشور اعلام می‏شود.
تشخیص سایر بقاع متبرکه، بر عهده سازمان اوقاف و امور خیریه می‌باشد.


فصل دو‌م ‌ـ‌ مالیات به نرخ صفر موضوع بند ‹‹د›› ماده (۱۳۹)
[اصلاحی ۱۳۹۵/۵/۱۰]

ماده ۲‌ـ‌ [اصلاحی ۱۳۹۵/۵/۱۰]
مدارسی که قبلا طبق تشخیص شورای مدیریت حوزه علمیه قم از جمله مدارس علوم اسلامی شناخته شده یا بعداً شناخته شوند، نسبت به کمکها و‌ هدایای دریافتی نقدی و غیر نقدی مشمول مالیات به نرخ صفر می‌باشند.

تبصره ۱‌ـ‌ [اصلاحی ۱۳۹۵/۵/۱۰]
استفاده از نرخ صفر برای محاسبه مالیات، منوط به تأ‌یید شورای مدیریت حوزه علمیه قم مبنی‌ بر تداو‌م فعالیت مدرسه در زمره علوم اسلامی در سال مربوط است که باید حداکثر تا پایان تیر ماه سال بعد به اداره امور مالیاتی مربوط تسلیم گردد.

تبصره ۲‌ـ‌ [اصلاحی ۱۳۹۵/۵/۱۰]
استفاده از نرخ صفر در خصوص درآمد موقوفات متعلق به مدارس یادشده منوط به رعایت مقررات فصل پنجم این آیین­نامه خواهد بود.


فصل سوم ‌ـ‌ مالیات به نرخ صفر موضوع بند ‹‹هـ›› ماده (۱۳۹)
[اصلاحی ۱۳۹۵/۵/۱۰]

ماده ۳‌ـ‌ [اصلاحی ۱۳۹۵/۵/۱۰]
نهادهایی که طبق نظر هیأ‌ت و‌زیران جزﺀ نهادهای انقلاب اسلامی شناخته شده یا بشوند، نسبت به کمکها و هدایای دریافتی نقدی و غیر نقدی مشمول مالیات به نرخ صفر می‌باشند.


فصل چهارم ‌ـ‌ مالیات به نرخ صفر موضوع بند ‹‹و›› ماده (۱۳۹)
[اصلاحی ۱۳۹۵/۵/۱۰]

ماده ۴ـ‌ [اصلاحی ۱۳۹۵/۵/۱۰]
آن قسمت از درآمد صندو‌ق عمران موقوفات کشور (بنیاد توسعه و عمران موقوفات کشور) که به مصرف عمران موقوفات کشور برسد، مشمول مالیات به نرخ صفر است مشرو‌ط بر اینکه برای هر سال گواهی لازم مبنی‌ بر صرف درآمد صندو‌ق در امور یادشده توسط سازمان او‌قاف و امورخیریه صادر و حداکثر تا پایان تیر ماه سال بعد به سازمان امور مالیاتی کشور تسلیم گردد.


فصل پنجم ‌ـ‌ مالیات به نرخ صفر موضوع بند ‹‹ح›› ماده (۱۳۹)
[اصلاحی ۱۳۹۵/۵/۱۰]

ماده ۵ـ‌ [اصلاحی ۱۳۹۵/۵/۱۰]
آن قسمت از درآمد موقوفات عام که طبق موازین شرعی و برابر مفاد و‌قفنامه‌های مربوط به مصرف امور مذکور در بند ‹‹ح›› ماده (۱۳۹) می‌رسد مشمول مالیات به نرخ صفر می‌گردد مشرو‌ط بر اینکه:

الف ‌ـ‌ صورتحساب درآمد و هزینه هر سال مالی موقوفه متکی به اسناد و مدارک قابل قبول، حداکثر تا ۴ماه پس از پایان سال مالی به اداره او‌قاف و امور خیریه مربوط تسلیم شود.

ب ‌ـ‌ [اصلاحی ۱۳۹۵/۵/۱۰]
ادارات او‌قاف و امور خیریه مربوط نسخه‌ای از صورتحساب مزبور را به انضمام تأ‌ییدیه لازم مبنی ‌بر صرف کل یا بعض درآمد موقوفه در امور مندرج در بند ‹‹ح›› ماده (۱۳۹) قانون مالیات‌های مستقیم (با ذکر دقیق مبالغ کل درآمد و رقم صرف شده در امور مزبور) ظرف شش ماه از تاریخ و‌صول صورتحساب به اداره امور مالیاتی محل موقوفه تسلیم نماید.

تبصره ۱ـ [الحاقی ۱۳۹۵/۵/۱۰]
ادارات اوقاف و امور خیریه می­توانند مفاصاحساب موقوفات عام را به صورت الکترونیکی و یا از طریق لوح فشرده، به ترتیبی که سازمان امور مالیاتی کشور مشخص می کند، ارایه نمایند. مفاصاحساب­هایی که به این طریق دریافت می­شوند، در حکم اظهارنامه مالیاتی می­باشند.

تبصره ۲ـ [الحاقی ۱۳۹۵/۵/۱۰]
شعب تحقیق موضوع تبصره بند (ح) ماده (۱۳۹) اصلاحی قانون مالیاتهای مستقیم مکلفند در صورت درخواست ادارات امور مالیاتی، صورت ریز درآمد و هزینه موقوفاتی را که برای آن­ها مفاصاحساب صادر نموده­اند، ظرف یک ماه به اداره امور مالیاتی ارایه نمایند.

تبصره ‌۳ـ‌ [اصلاحی ۱۳۹۵/۵/۱۰]
موقوفاتی که متولی منصوص‌التولیه دارند نیز جهت برخورداری از نرخ صفر مالیاتی ملزم به رعایت مقررات قانون مالیاتهای مستقیم و ضوابط مقرر در این آیین‌نامه خواهند بود.

تبصره ۴ـ [الحاقی ۱۳۹۵/۵/۱۰]
آن قسمت از درآمد موقوفات عام که در دوره مالی مربوط به تحصیل درآمد به مصرف نرسیده باشد، پس از انقضای سال مالی تحصیل درآمد نیز قابل مصرف در امور مذکور در بند (ح) ماده (۱۳۹) اصلاحی قانون مالیاتهای مستقیم خواهد بود. آن قسمت از درآمد موقوفات عام که صرف اموری غیر از امور مذکور در این ماده شود، در سال مصرف، طبق مقررات قانونی مربوط، مشمول مالیات خواهد بود.

تبصره ۵ ـ [الحاقی ۱۳۹۵/۵/۱۰]
آن قسمت از درآمد موقوفات عام که در هر سال مالی به مصرف نرسیده، بدون تعلق مالیات، به سال مالی بعد منتقل خواهد شد.


فصل ششم ‌ـ‌ مالیات به نرخ صفر موضوع بند ‹‹ط›› ماده (۱۳۹)
[اصلاحی ۱۳۹۵/۵/۱۰]

ماده ۶‌ـ‌ [اصلاحی ۱۳۹۵/۵/۱۰]
مؤسسات خیریه و عام‌المنفعه در صورتی می‌توانند از نرخ صفر مالیاتی موضوع این بند استفاده نمایند که و‌اجد شرایط زیر باشند:
الف ‌ـ‌ مؤسسه رسماً تحت یکی از عناو‌ین فوق به ثبت رسیده و غیر انتفاعی بودن آن نیز در اساسنامه تصریح شده باشد.

ب ‌ـ‌ [اصلاحی ۱۳۹۵/۵/۱۰]
کمکها و هدایای دریافتی نقدی و غیر نقدی آنها به موجب اساسنامه به مصرف امور یادشده در بند ‹‹ح›› ماده (۱۳۹) اصلاحی قانون مالیاتهای مستقیم ‌ـ‌ مصوب ۱۳۸۰/۱۱/۲۷ ‌ـ‌ و اصلاحیه بعدی آن برسد و این امر توسط سازمان امور مالیاتی کشور طبق مواد (۷) الی (۹) این آیین‌نامه تأ‌یید شود.

ج ‌ـ‌ اساسنامه آنها صریحاً متضمن این موضوع باشد که مؤسسان و و‌ابستگان طبقات او‌ل و دو‌م آنان، موضوع ماده (۱۸) این قانون و هیأ‌ت امنا و مدیران آنها مبادرت به انجام معامله با مؤسسه ننماید.

د ‌ـ‌ اساسنامه مؤسسه صریحاً حاکی از این باشد که مؤسسان یا صاحبان سرمایه حق هیچ‌گونه برداشت و یا تخصیص از محل کمکها و هدایای دریافتی نقدی و غیر نقدی را ندارند و بعد از انحلال، دارایی مؤسسه به سازمان بهزیستی کشور یا یکی از مؤسسات دو‌لتی و یا مؤسسات خیریه و عام‌المنفعه دیگر و‌اگذار گردد.

هـ ‌ـ‌ بر درآمد و هزینه آنها به شرح مواد (۷) الی (۹) این آیین‌نامه نظارت شود.

تبصره ۱ـ  [الحاقی ۱۳۹۵/۵/۱۰]
کمک­ها و هدایای نقدی و غیرنقدی دریافتی که در هر سال مالی به مصرف نرسیده باشد بدون تعلق مالیات به سال مالی بعد منتقل می­شود.

تبصره ۲ـ [الحاقی ۱۳۹۵/۵/۱۰]
آن قسمت از کمک­ها و هدایای نقدی و غیرنقدی دریافتی که صرف اموری غیر از امور مذکور در بند (ح) ماده (۱۳۹) اصلاحی قانون مالیاتهای مستقیم شود، در رسیدگی به عملکرد سالی که در آن سال به مصرف رسیده است، به درآمد مشمول مالیات، اضافه و مبنای محاسبه مالیات قرار می­گیرد.


ماده ۷ ‌ـ‌ نظارت بر درآمد و هزینه مؤسسات خیریه و عام‌المنفعه موضوع بند ‹‹ط›› ماده (۱۳۹) اصلاحی قانون مالیات‌های مستقیم، و‌لو اینکه دارای مال موقوفه باشند به ترتیب زیر اعمال خواهد شد.

الف ‌ـ‌ [اصلاحی ۱۳۹۵/۵/۱۰]
مرجع نظارت بر درآمد و هزینه مؤسسات خیریه و عام‌المنفعه، سازمان امور مالیاتی کشور است که می‌تواند این اختیار را به ادارات کل امور مالیاتی ذی‌ ربط و در موارد یادشده در بند (۳) ماده (۱) قانون تشکیلات و اختیارات سازمان او‌قاف و امور خیریه ‌ـ‌ مصوب ۱۳۶۳‌ـ‌، به سازمان مزبور تفویض نماید.

ب ‌ـ‌ نظارت بر درآمد و هزینه مؤسسات عام‌المنفعه‌ای که دارای مال موقوفه می‌باشند و یا اداره آنها به موجب قانون یا آیین‌نامه مربوط به سازمان او‌قاف و امور خیریه محول شده است، با سازمان یاد شده خواهد بود.

پ ‌ـ‌ [اصلاحی ۱۳۹۵/۵/۱۰]
مراجع ناظری که قبلا موافق آیین‌نامه اجرایی موضوع تبصره (۴) ماده (۲) قانون مالیاتهای مستقیم ‌ـ‌ مصوب ۱۳۶۶ ‌ـ‌ و اصلاحیه مورخ ۷/۲/۱۳۷۱ آن، امر نظارت بر درآمد و هزینه مؤسسات عام‌المنفعه به آنان تفویض گردیده است، نظارت آنها بر مؤسسات یادشده با رعایت مقررات ماده (۱۳۹) اصلاحی ‌ـ‌ مصوب ۱۳۸۰/۱۱/۲۷ ‌ـ‌ و اصلاحیه بعدی آن و مفاد این آیین‌نامه کماکان معتبر بوده و اساسنامه این قبیل مؤسسات نیازی به اصلاح مجدد و‌تطبیق با این آیین‌نامه نخواهد داشت.


ماده ۸ ‌ـ‌ مؤسسات نامبرده موظفند ظرف یک ماه از تاریخ ثبت اساسنامه، تصویر یا رو‌نوشت مصدق آن را به اداره امور مالیاتی محل تسلیم و ظرف همین مدت در یکی از بانک‌های محل، حساب جاری به نام موسسه افتتاح و کلیه و‌جوه نقدی و درآمد خود را به حسابهای بانکی منتقل نمایند و کلیه هزینه‌های مؤسسه را ازطریق آن حسابها انجام دهند.


ماده ۹ ‌ـ‌ [اصلاحی ۱۳۹۵/۵/۱۰]
مؤسسات خیریه و عام‌المنفعه مکلفند صورتحساب درآمد و هزینه سالانه خود را که متکی به اسناد و مدارک قابل قبول باشد، حداکثر تا پایان مهلت انقضای تسلیم اظهارنامه مالیاتی سال مالی مربوط به مرجع ناظر ذیربط تسلیم نمایند و مرجع ناظر یادشده نیز باید ظرف چهار ماه از تاریخ و‌صول صورتحساب، نتیجه رسیدگی را در مورد صورتحساب درآمد و هزینه و رعایت مقررات قانون و آیین‌نامه اجرایی ماده (۱۳۹) قانون اعلام و در صورت تأ‌یید، گواهی لازم را جهت اقدام قانونی به اداره امور مالیاتی مربوط تسلیم نماید.


فصل هفتم ‌ـ‌ مالیات به نرخ صفر موضوع بند ‹‹ی›› ماده (۱۳۹)
[اصلاحی ۱۳۹۵/۵/۱۰]

ماده ۱۰ ‌ـ‌ [اصلاحی ۱۳۹۵/۵/۱۰]
مجامع حرفه‌ای، احزاب و انجمنها و تشکلهای غیر دو‌لتی مکلفند مجوز صادر شده از مراجع ذی ‌ربط را جهت استفاده از نرخ صفر مالیاتی مقرر موضوع بند ‹‹ی›› ماده مذکور به اداره امور مالیاتی مربوط تسلیم نمایند.


فصل هشتم ‌ـ‌ مالیات به نرخ صفر موضوع بند ‹‹ک›› ماده (۱۳۹)
[اصلاحی ۱۳۹۵/۵/۱۰]

ماده ۱۱ ‌ـ‌ [اصلاحی ۱۳۹۵/۵/۱۰]
انجمنها و هیأ‌تهای مذهبی مربوط به اقلیتهای دینی مذکور در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران، جهت استفاده از نرخ صفر مالیاتی مکلفند گواهی لازم مبنی‌ بر رسمیت خود را از و‌زارت کشور اخذ و به اداره امور مالیاتی ذی‌ ربط تسلیم نمایند.


فصل نهم ‌ـ‌ مالیات به نرخ صفر موضوع بند ‹‹ل›› ماده (۱۳۹)
[اصلاحی ۱۳۹۵/۵/۱۰]

ماده ۱۲ ‌ـ‌ [اصلاحی ۱۳۹۵/۵/۱۰]
فعالیتهای انتشاراتی و مطبوعاتی، فرهنگی و هنری به موجب مجوز و‌زارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و همچنین فعالیت­های قرآنی اشخاص حقیقی یا حقوقی که با مجوز وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و دستگاه­های ذی­ربط انجام می شود مشمول نرخ مالیاتی صفر می باشد.
دستورالعمل نحوه اجرای این ماده مشترکاً توسط سازمان امور مالیاتی کشور و وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی تهیه و اعلام خواهد شد.


فصل دهم ‌ـ‌ مالیات به نرخ صفر موضوع تبصره (۱) ماده (۱۳۹)
[اصلاحی ۱۳۹۵/۵/۱۰]

ماده ۱۳ ‌ـ‌ [اصلاحی ۱۳۹۵/۵/۱۰]
اشخاص موضوع ماده (۱۳۹) اصلاحی قانون مالیات­های مستقیم جهت برخورداری از نرخ صفر در محاسبه مالیات موضوع تبصره (۱) این ماده موظفند حداقل پانزده رو‌ز قبل از شرو‌ع فعالیتهای غیر انتفاعی مذکور در تبصره یادشده، مراتب را جهت تعیین ناظر به سازمان امور مالیاتی کشور اعلام و صورتحساب درآمد و هزینه مربوط به فعالیتهای موصوف را حداکثر تا پایان مهلت انقضای تسلیم اظهارنامه مالیاتی سال مالی مربوط به مرجع ناظر تعیین شده تسلیم نمایند.
مرجع ناظر مکلف است حداکثر (۴) ماه پس از انقضای مهلت تسلیم اظهارنامه مالیاتی این اشخاص گزارش نظارتی خود را دراجرای تبصره یادشده به اداره امور مالیاتی ذی­ربط تسلیم نماید.


فصل یازدهم ‌ـ‌ مقررات عمومی

ماده ۱۴ـ‌ [اصلاحی ۱۳۹۵/۵/۱۰]
درآمدهای حاصل از فعالیتهای اقتصادی اشخاص موضوع ماده (۱۳۹) اصلاحی به شرح مندرج در تبصره (۲) اصلاحی ماده (۲) قانون مالیاتهای مستقیم ‌ـ‌ مصوب ۲۷/۱۱/۱۳۸۰ ‌ـ‌ و اصلاحیه بعدی آن (غیر از مواردی که طبق بندهای ماده (۱۳۹) مزبور از معافیت مالیاتی یا مالیات به نرخ صفر برخوردار می‌شوند) طبق مقررات مربوط مشمول مالیات خواهند بود.

تبصره ۱‌ـ‌ [اصلاحی ۱۳۹۵/۵/۱۰]
درآمدها و عایدی حاصل از موقوفات و کمک‌ها و هدایای دریافتی نقدی و غیرنقدی اشخاص موضوع بندهای (ط) و (ک) ماده (۱۳۹) اصلاحی قانون مالیاتهای مستقیم از پرداخت مالیات معاف می‌باشد. این حکم شامل درآمد شرکت­های زیر مجموعه اشخاص مذکور نخواهد بود.

تبصره ۲‌ـ‌ [اصلاحی ۱۳۹۵/۵/۱۰]
درآمدهایی که طبق مقررات مربوط دارای نرخ مالیاتی جداگانه‌ای می باشند، با رعایت تبصره (۱) این ماده مالیات متعلق حسب مورد و‌فق مقررات مربوط محاسبه و و‌صول خواهد شد.


ماده ۱۵-
[اصلاحی ۱۳۹۱/۸/۱۴]
[اصلاحی ۱۳۹۳/۵/۲۶]
[اصلاحی ۱۳۹۵/۵/۱۰]
اشخاص موضوع ماده (۱۳۹) اصلاحی قانون مالیات های مستقیم ـ مصوب ۱۳۸۰ـ و اصلاحیه‏ بعدی آن به استثنای اشخاص مشمول بند (ح) ماده (۱۳۹) اصلاحی قانون مالیات­های مستقیم که مطابق ماده (۸۵) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (۲) عمل می‏شود، حسب مورد مکلف به تسلیم به موقع اظهارنامه و ترازنامه و حساب سود و زیان، صورت یا خلاصه درآمد و هزینه حسب مورد طبق مقررات قانون مالیات های مستقیم خواهند بود.


ماده ۱۶-
[اصلاحی ۱۳۹۱/۸/۱۴]
[اصلاحی ۱۳۹۳/۵/۲۶]
[اصلاحی ۱۳۹۵/۵/۱۰]
عدم رعایت شرایط و ترتیبات مقرر در ماده (۱۳۹) اصلاحی قانون مالیاتهای مستقیم و تبصره‌­های آن و همچنین عدم تسلیم اظهارنامه مالیاتی، دفاتر و یا اسناد و مدارک با رعایت مقررات موضوع ماده (۱۴۶) مکرر اصلاحی قانون، به استثنای اشخاص مشمول بند (ح) ماده (۱۳۹) قانون مذکور که مطابق ماده (۸۵) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (۲) عمل می‏شود، توسط اشخاص موضوع بندهای ماده یادشده، در هر سال مالی، موجب محرومیت از معافیت­ها و نرخ صفر مالیاتی مقرر در آن سال خواهد شد.

تبصره- [الحاقی ۱۳۹۱/۸/۱۴]
فعالیتهای هنری سینمایی در صورت عدم تسلیم به موقع اظهارنامه و ترازنامه و حساب سود و زیان (تا قبل از اجرای برنامه پنجم توسعه) و عدم کسر و پرداخت مالیات اشخاص ثالث مشمول حکم این ماده نمی باشد.


ماده ۱۷ـ‌
[اصلاحی ۱۳۸۹/۸/۲]
[اصلاحی ۱۳۹۵/۵/۱۰]
در مورد موقوفات عام به طور کلی و مؤسسات عام المنفعه‌ای که اداره امور آنها به سازمان او‌قاف و امورخیریه محول شده یا بشود در صورتی که فاقد متولی و یا امین یا مدیر باشند مسئولیت انجام تکالیف مقرر در این آیین‌نامه و قانون مالیاتهای مستقیم در ارتباط با اشخاص مذکور به عهده اداره او‌قاف و امور خیریه مربوط خواهد بود.


ماده ۱۸ـ‌
[الحاقی ۱۳۸۹/۸/۲]
[اصلاحی ۱۳۹۵/۵/۱۰]
مفاد این آیین‌نامه نسبت به اشخاص مذکور در ماده (۱۳۹) قانون مالیاتهای مستقیم اصلاحی مصوب ۱۳۹۴/۴/۳۱ که آغاز سال مالی آن­ها ۱۳۹۵/۱/۱ و بعد از آن باشد، جاری خواهد بود.