شرح وظایف تفصیلی وزارت جهاد کشاورزی

‌شماره : ۱۸۸۰۱ت۲۵۶۳۸‌ه‍
‌تاریخ : ۱۳۸۱.۰۴.۲۵

‌هیأت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۸۱.۴.۲ بنا به پیشنهاد شماره ۸۹.۹۰۴۱-۱۰۵.۱۳۸۹۹ مورخ ۱۳۸۰.۹.۷ سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور و به استناد ماده (۲) قانون تشکیل وزارت جهاد کشاورزی- مصوب ۱۳۷۹- شرح وظایف تفصیلی وزارت جهاد کشاورزی را به شرح زیر تصویب نمود:

‌الف – سیاست گذاری، برنامه‌ریزی و نظارت:

۱- تعیین سیاست‌ها و راهبردهای مربوط به بخش کشاورزی، توسعه و عمران روستاها و مناطق عشایری‌ و همچنین تنظیم و اجرای برنامه‌های توسعه کشاورزی در چارچوب سیاست‌های توسعه پایدار.
۲ – انجام بررسی‌ها و اقدامات لازم به منظور برنامه‌ریزی تولید و تأمین نیاز کشور به محصولات و‌ فرآورده‌های کشاورزی و دامی و توسعه صادرات با رعایت مزیت‌های نسبی در چارچوب سیاست‌های‌ بازرگانی کشور.
۳- تهیه، تدوین،‌اجرا و به هنگام سازی نظام‌های اطلاع رسانی کشاورزی و روستایی و استقرار نظام‌های‌ آماری.
۴ – تهیه استانداردها و ضوابط و برنامه‌ریزی لازم در زمینه تاسیسات و زیرساخت‌های مورد نیاز تولید و‌ تولیدکنندگان بخش کشاورزی.
۵ – نظارت و ارزشیابی عملکرد و فعالیت‌های موسسات و شرکت‌های وابسته به وزارتخانه و ایجاد‌ هماهنگی‌های برنامه‌ای و عملیاتی لازم.
۶- نظارت و ارزشیابی برنامه‌ها، طرح‌ها، فعالیت‌ها و اقدامات در حیطه وظایف وزارت جهاد کشاورزی‌ به منظور سنجش میزان کارآیی و اثربخشی آن‌ها.

ب – امور پژوهش، آموزش و ترویج:

۱- انجام پژوهش‌های کاربردی و توسعه ای در زمینه‌های زیر:
‌الف – آب و خاک، اصلاح بذر و نهال، اصلاح نژاد، پرورش دام و آبزیان، جنگل و مرتع و آبخیزداری،‌آفات و بیماری‌های گیاهی و راه‌های مبارزه با آن.
ب – بهره برداری از فنون پیشرفته بیوتکنولوژی و مهندسی ژنتیک در بخش کشاورزی، تدوین شیوه‌های‌ مناسب و استفاده از فناوری‌های نوین توسعه کشاورزی و دامی‌ متناسب با شرایط اقلیمی و جغرافیایی کشور.
ج – افزایش بهره‌وری، کاهش ضایعات و بهبود کیفی تولید محصولات و فرآورده‌های بخش کشاورزی.
‌د- بیماری‌ها، مایه‌ها، سرم‌ها و مواد بیولوژیک لازم برای پیشگیری و مبارزه با بیماری‌های دامی، آبزیان و‌ مشترک انسان و دام و تهیه و تولید آنها در کشور.

۲- حفاظت، جمع آوری، ارزیابی، احیا و توسعه ذخایر توارث ژنتیکی، تنوع زیستی گیاهی و ژرم‌ پلاسم‌گیاهان زراعی، باغی، زینتی، دارویی، مرتعی، جنگلی و دام و آبزیان و میکروارگانیزم‌ها و حشرات مفید و‌ زیان آور کشاورزی در چارچوب وظایف محول شده.

۳- مطالعه و تحقیق به منظور توسعه اقتصاد کشاورزی و ارتقای جایگاه آن در اقتصاد ملی و توسعه‌روستایی و عشایری.

۴- برنامه‌ریزی و اجرای آموزش‌های علمی- کاربردی و فنی – حرفه ای شاغلان بخش کشاورزی و‌ صنایع روستایی در چارچوب سیاست‌های مصوب و همچنین آموزش روش‌ها و فنون نوین کشاورزی و‌ دامداری به تولید کنندگان مربوط.

۵- مطالعه، طراحی و بهینه سازی الگوها و نظام‌های تولید و بهره‌برداری در بخش کشاورزی و ارزیابی و‌اصلاح مستمر آنها.

۶- برنامه‌ریزی و ارائه نتایج پژوهش‌های انجام شده به کارکنان، تولید کنندگان و بهره برداران بخش‌ کشاورزی و نیز شناخت مسائل و مشکلات آنها و اقدام در جهت رفع آن از طریق اجرای برنامه‌های ترویجی.

ج – امور منابع طبیعی و آبخیزداری:

۱- بررسی و مطالعه جامع حوزه‌های آبخیز کشور به منظور تهیه طرح‌های آبخیزداری و جلوگیری از‌ فرسایش خاک و تهیه برنامه جامع استفاده از اراضی کشاورزی و منابع طبیعی و بهره برداری بهینه از این‌اراضی.

۲- برنامه‌ریزی و انجام اقدامات لازم به منظور جلوگیری از تغییر و تبدیل کاربری اراضی کشاورزی و‌جنگلی.

۳- حفظ، احیا، گسترش، حمایت و بهره‌برداری صحیح از جنگل‌ها و مراتع طبیعی و دست کاشت کشور‌و فراهم نمودن زمینه اجرای طرح‌های بزرگ جنگل کاری، جنگل داری، مرتع داری، ایجاد پارک‌های جنگلی‌ و تفرجگاه‌های طبیعی در چارچوب هدف‌ها و سیاست‌های توسعه پایدار و اعمال نظارت‌های لازم.

۴- برنامه‌ریزی و اجرای طرح‌های آبخیزداری و تثبیت شن‌های روان و بیابان زدایی

۵- تشخیص و تفکیک حریم قانونی اراضی ملی از مستثنیات اشخاص حقیقی و حقوقی و
واگذاری‌ منابع ملی به نام دولت جمهوری اسلامی ایران و اجرای مقررات مربوط به
مدیریت و واگذاری اراضی ملی و‌ دولتی در چارچوب قوانین و مقررات موجود.

‌د- امور زیربنایی کشاورزی و توسعه روستایی:

۱- توسعه مکانیزاسیون کشاورزی با توجه به ویژگی‌های اقلیمی و فرهنگی مناطق مختلف و ارائه خدمات‌حمایتی و فنی مورد نیاز.
۲- یکپارچه سازی اراضی، احداث راه‌های بین مزارع، تجهیز و نوسازی مزارع و باغ‌ها
به منظور استفاده‌ موثر از منابع و نهاده‌های کشاورزی و ارتقای بهره‌وری در فرآیند تولید با تأکید بر بهبود بهره‌وری از آب.
۳- برنامه‌ریزی و انجام اقدامات لازم در زمینه حفظ و اصلاح خاک و فراهم آوردن موجبات بهره‌برداری‌ مطلوب از آن.
۴- فراهم آوردن موجبات لازم به منظور افزایش اثر بخشی و بازدهی آبیاری در مزارع و باغ‌ها.
۵- برنامه‌ریزی برای انتقال آب شبکه‌های ۳ و ۴‌و انهار سنتی و قنوات، توزیع و مصرف آب کشاورزی و‌ انجام اقدامات لازم به منظور احداث، توسعه و نگهداری تاسیسات مربوط در چارچوب قوانین موجود.
۶- انجام وظایف ناشی از اجرای قانون توزیع عادلانه آب – مصوب ۱۳۶۱- و اصلاحات بعدی آن.
۷- برنامه‌ریزی و انجام مطالعات لازم به منظور طراحی و اجرای طرح‌های کوچک توسعه منابع آب پس‌از کسب مجوز لازم از وزارت نیرو.
۸- برنامه‌ریزی و اقدامات لازم در جهت احداث، نگهداری و بهره برداری از بنادر شیلاتی و تاسیسات‌ زیربنایی با رعایت وظایف سایر وزارتخانه‌ها.
۹- برنامه‌ریزی، اتخاذ تدابیر و پیش‌بینی ساز و کارهای لازم به منظور توسعه و عمران روستاها با‌هماهنگی سایردستگاه‌ها.
۱۰- برنامه‌ریزی و ساماندهی کوچ و اسکان عشایر در چارچوب طرح‌های جامع ناحیه‌ای.
۱۱- توسعه و حمایت صنایع کوچک تبدیلی و تکمیلی بخش کشاورزی و صنایع روستایی در چارچوب‌سیاست‌های صنعتی کشور.

‌هـ – امور کشاورزی، دام و آبزیان:

۱- برنامه‌ریزی و اتخاذ تدابیر لازم به منظور افزایش بهره‌وری از عوامل و منابع
تولید کشاورزی و‌ دستیابی به الگوهای کشت متناسب با منابع آب در دسترس، ظرفیت‌های
تولید و شرایط اقلیمی‌ مناطق‌ مختلف کشور.
۲- تأمین بهداشت دام و فرآورده‌های مربوط به آن و مبارزه با بیماری‌های دامی و
مشترک انسان و دام،‌قرنطینه دام و کنترل بهداشتی کشتارگاه‌ها و نظارت بهداشتی بر
مراتع، آبشخورها، محل نگهداری دام، کارخانه‌های تولید خوراک دام و سایر تاسیسات و
مراکز تهیه، نگهداری و عرضه فرآورده‌های خام دامی.
۳- نظارت و کنترل بر تولید، واردات و مصرف مایه‌ها و سایر مواد بیولوژیکی مورد مصرف دامی.
۴- برنامه‌ریزی و انجام اقدامات لازم به منظور ایجاد و گسترش شبکه‌های پیش آگاهی و
مراقبت،‌ پیشگیری، قرنطینه گیاهی و تشخیص و مبارزه با آفات و بیماری‌های عمومی،
همگانی و سایر آفات و‌ بیماری‌های گیاهی و نظارت بر ورود، تولید، توزیع و مصرف سموم
مورد نیاز بخش کشاورزی با رعایت‌ شاخص‌های زیست محیطی کشور.
۵- برنامه‌ریزی و تهیه و اجرای طرح‌های مربوط به حفظ منابع دام، طیور و اصلاح نژاد و بهبود تغذیه دام.
۶- توسعه کمی و کیفی تولیدات دامی‌و تدوین و اجرای نظام دامداری کشور و ساماندهی کشتارگاه‌ها.
۷- برنامه‌ریزی و اتخاذ تدابیر لازم در جهت حفظ، احیا، توسعه و بهره برداری مناسب
از منابع آبزی آب‌های تحت حاکمیت و صلاحیت دولت جمهوری اسلامی ایران و توسعه آبزی پروری در کشور.

‌ز- امور حمایتی:

۱- حمایت از توسعه سرمایه گذاری در بخش کشاورزی و استفاده از تسهیلات اعتباری بانک
کشاورزی و‌سایر منابع بانکی و تشکیل صندوق‌های حمایت از توسعه بخش کشاورزی و صنایع
تبدیلی و روستایی با‌مشارکت تولیدکنندگان و فراهم آوردن تسهیلات لازم برای تأمین
اعتبارات مورد نیاز تولید کنندگان بخش‌کشاورزی.
۲- اجرای سیاست‌ها و روش‌های حمایتی و بیمه ای به منظور حمایت از تولید کنندگان، تولیدات و‌تاسیسات بخش کشاورزی و پرداخت خسارت به تولیدکنندگان خسارت دیده براساس سیاست‌های اتخاذ‌شده.
۳- برنامه‌ریزی و اتخاذ سیاست‌های حمایتی و تشویقی به منظور توسعه و ارتقای فناوری
ماشین آلات و‌ادوات بخش کشاورزی در چارچوب سیاستهای مصوب
۴- فراهم آوردن زمینه‌های لازم برای تأمین و توزیع نهاده‌های کشاورزی و دامی،
دارو، سرم و سایر مواد‌ بیولوژیک از طریق بخش غیردولتی و در صورت لزوم توسط
وزارتخانه و اعمال نظارت‌های لازم در این‌زمینه.
۵- انجام اقدامات لازم به منظور ایجاد تشکل‌های غیردولتی مورد نیاز بخش کشاورزی و
ارائه خدمات و‌حمایت‌های مالی و فنی به آنها و اعمال نظارت‌های لازم.
۶- پیشنهاد برنامه‌های تنظیم بازار محصولات کشاورزی و فرآورده‌های دامی و نیز قیمت
تضمینی به‌منظور حمایت از تولید کنندگان بخش کشاورزی به هیأت وزیران و خرید به‌موقع محصولات کشاورزی.
۷- فراهم آوردن تسهیلات و امکانات و انجام هماهنگی‌ها و پیگیری‌های لازم برای
توسعه صادرات‌ محصولات و فرآورده‌های بخش کشاورزی و صنایع روستایی در چارچوب سیاست‌ها و برنامه‌های بازرگانی‌ کشور.
۸- اجرای سایر وظایفی که به موجب قوانین و مقررات بر عهده وزارتخانه قرار دارد.

‌محمدرضا عارف – معاون اول رییس جمهور