مصوب جلسه ۴۸۳ مورخ ۱۳۸۰.۵.۲۳ شورای عالی انقلاب فرهنگی
به منظور ساماندهی مراکز مجری آموزشهای آزاد کشور و ایجاد بستری مناسب برای جلب مشارکت بخش غیر دولتی در تلاش برای رشد و پرورش علائق و استعدادهای نسل جوان و نیز تعیین حیطه مسؤولیت هر کدام از دستگاه‌ها، ضوابط زیر تعیین می‌گردد:
فصل اول: تعریف
ماده ۱- مرکز آموزشی آزاد که در این مصوبه «آموزشگاه» یا «مؤسسه آموزشی» نامیده می‌شود مکانی است که به منظور تربیت و آموزش افراد علاقه‌مند به افزایش توان علمی و تخصصی و یا کسب مهارتهای فنی، بی آنکه منجر به صدور مدرک رسمی تحصیلی راجع در کشور گردد، براساس شؤون و هنجارهای اسلامی و با رعایت مقررات این مصوبه توسط افراد حقیقی یا حقوقی تأسیس می‌گردد.
ماده ۲- آموزشگاهها یا مؤسسات آموزشی باید کلاسهای آموزشی مربوط به آقایان و بانوان را به تفکیک برگزار کنند و کارکنان شاغل در آموزشگاههای مخصوص آقایان باید منحصراً مرد و در آموزشگاههای مخصوص بانوان منحصراً زن باشند.
فصل دوم: حدود وظایف و نحوه فعالیت
ماده ۳- صدور مجوز فعالیت‌های آموزشی آزاد در قالب برگزاری کلاسهای تجدیدی، تکدرس، تقویتی و کنکور، برگزاری آزمون، کنکور مکاتبه‌ای و آموزش زبانهای خارجی براساس سرفصل دروس مصوب وزارت آموزش و پرورش از سطح مبتدی تا قبل از دانشگاه به صورت حضوری و غیر‌حضوری تحت عنوان آموزشگاهها علمی آزاد و نظارت بر آنها از وظایف و اختیارات وزارت آموزش و پرورش می‌باشد.
ماده ۴- صدور مجوز فعالیت‌های آموزشی آزاد در قالب دوره‌های آموزش عالی آزاد و دوره‌های تخصصی و کاربردی کوتاه مدت بالاتر از سطح دوره متوسطه و همچنین برگزاری کلاسهای کنکور برای دوره‌های کارشناسی ناپیوسته و کارشناسی ارشد و دکتری در دانشگاه‌ها، مؤسسات آموزش عالی مربوط به گروه غیر پزشکی و پزشکی تحت عنوان مؤسسه آموزش عالی آزاد و نظارت بر آنها حسب مورد از وظایف و اختیارات وزارت علوم، تحقیقات و فناوری وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی می‌باشد.
تبصره ۱ ـ [الحاقی ۱۳۸۱/۱۲/۲۰]
صدور مجوز آموزشهای زبانهای خارجی از سطح مبتدی تا قبل از دانشگاه از وظایف و اختیارات وزارت آموزش و پرورش و برای دوره های عالی (دانشگاهی) بر عهده وزارت علوم، تحقیقات و فناوری می‌باشد.
وزارتین مزبور حداکثر ظرف مدت ۶ ماه نسبت به صدور مجوز برای مؤسساتی که وضعیت خود را با شرایط مورد نظر آنان تطبیق دادهاند، اقدام نمایند.
تبصره ۲ ـ [الحاقی ۱۳۸۱/۱۲/۲۰]
مراکز برای سرفصلهای کاربردی ـ تخصصی مانند هتل داری، روزنامه‌نگاری، خبرنگاری ، جهانگردی و … باید از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی مجوز دریافت نمایند. به منظور پیشگیری از تخلف و فعالیت‌های مراکز خارج از حوزه تعیین شده، دستگاه ذی‌ربط فرمهای صدور مجوز و ضوابط نظارت را بازنگری و نسبت به رفع ابهام اقدام نماید.
ماده ۵- صدور مجوز فعالیت‌های آموزشی آزاد در قالب‌های دوره‌های فراگیری مهارت، حرفه و رشته معینی براساس استانداردهای مهارت آموزشی مشاغل تحت عنوان آموزشگاههای فنی و حرفه‌ای آزاد و نظارت بر آنها از وظایف و اختیارات وزارت کار و امور اجتماعی (سازمان فنی و حرفه‌ای‌کشور) می‌باشد.
ماده ۶- در صورتی که مؤسسین مراکز آموزشهای آزاد متقاضی تأسیس آموزشگاههای چند منظوره برای آموزش در زمینه‌های مختلف باشند کسب مجوز از هر یک از دستگاههای ذی ربط الزامی است.
تبصره ـ [الحاقی ۱۳۸۱/۱۲/۲۰]
اعطای مجوز به یک مرکز آموزش آزاد، موجب و مجوزی برای دائر نمودن شعبه یا شعبات در همان شهر یا شهرهای دیگر نمی گردد.
ماده ۷- صدا و سیما، مطبوعات و جراید کثیرالانتشار کشور فقط در صورت تأیید رسمی و معرفی هر یک از وزارتخانه‌های ذی‌ربط برای فرمهای ویژه مجاز به تبلیغ و انتشار آگهی تبلیغاتی می‌باشند و مؤسس یا مؤسسین ملزم به اخذ مجوز لازم از وزارتخانه مربوط می‌باشند.
ماده ۸- اداره ثبت شرکتها مکلف است ثبت مراکز متقاضی فعالیت آموزشهای آزاد را با ارائه مجوز از وزارتخانه‌های ذی‌ربط انجام دهد.
تبصره – هرگونه تغییر در اساسنامه این مراکز باید با اطلاع و موافقت وزارتخانه مرجع صدور مجوز صورت پذیرد.
ماده ۹- کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی، وزارتخانه‌ها، سازمانها، نهادها و ارگانهایی که متقاضی فعالیت در رشته‌های مختلف آموزشهای آزاد می‌باشند موظفند مجوز رسمی فعالیت در هر رشته را از دستگاه ذی‌ربط برابر ضوابط و مقررات دریافت نمایند، در غیر این صورت فعالیت آنها غیرمجاز بوده و نیروی انتظامی موظف است بر طبق قانون تعطیل مؤسسات و واحدهای آموزشی و تحقیقاتی و فرهنگی که بدون اخذ مجوز قانونی دائر شده (مصوب۱۳۷۲.۱۰.۷ مجلس شورای اسلامی) و آیین‌نامه اجرایی آن (مصوب ۱۳۷۳.۳.۱۸ هیئت وزیران) اقدام و عندالاقتضاء فعالیت آنان را تعطیل و پرونده‌خاطیان را جهت رسیدگی به دادگاه صالحه ارجاع دهد.
تبصره ۱ ـ
[الحاقی ۱۳۸۱/۱۲/۲۰]
[اصلاحی ۱۳۸۲/۷/۱۵]
آن دسته از نهادهای علمی، آموزشی و فرهنگی که در چارچوب شرح وظائف خود مجاز به فعالیت آموزشی می باشند جهت دائر نمودن دوره‌های آموزشی خاص که با دامنه فعالیت و مسئولیت وزارتخانه‌های مسؤول، تداخل یا همسانی دارد لازم است قبل از اقدام، موافقت کلی وزارتخانه ذی‌ربط را اخذ نمایند و وزارتخانه ذی‌ربط نیز حق نظارت بر فعالیت آنها را خواهد داشت. مراکز تحت پوشش جهاد دانشگاهی که قبل از وضع این مصوبه مشغول فعالیت بودهاند، از شمول این حکم مستثنی می‌باشند.
تبصره ۲ ـ [الحاقی ۱۳۸۱/۱۲/۲۰]
دوره های آموزش و مؤسسات برگزارکننده آموزش های آزاد تحت نظارت دستگاه یا دستگاههای صادر کننده مجوز می باشند.
ماده ۱۰- آیین‌نامه اجرایی این مصوبه توسط هر یک از وزارتخانه‌ها و سازمانهای ذی‌ربط تهیه و پس از تأیید بالاترین مرجع تصمیم‌گیری در آن وزارتخانه‌ها یا سازمان ابلاغ می‌گردد.
تبصره ـ [الحاقی ۱۳۸۱/۱۲/۲۰]
دستگاههای مجری آموزشهای آزاد موظفند حداکثر یکسال پس از تصویب این مصوبه، آیین‌نامه اجرایی خود را براساس آیین‌نامه نحوه تشکیل و اداره آموزشگاههای فنی و حرفه‌ای آزاد (مصوب جلسه مورخ ۲۸/۱/۱۳۷۹ هیئت محترم وزیران) به عنوان آیین‌نامه الگو، در کمیته هماهنگی آییننامههای اجرایی آموزشهای کشور که در دبیرخانه شورای عالی انقلاب فرهنگی و با حضور نماینده دستگاههای مجری تشکیل می گردد، بصورت نهایی هماهنگ و تنظیم نمایند.
ماده ۱۱- با توجه به مصوبات «ضوابط تأسیس مراکز و مؤسسات، کانونها و انجمن‌های فرهنگی و نظارت بر فعالیت آنها» و «ضوابط تأسیس و نظارت بر آموزشگاههای آزاد هنری» (مصوب ۱۳۷۵.۸.۸ و ۱۳۸۰.۱.۲۱ شورای عالی انقلاب فرهنگی) مفاد این مصوبه شامل تأسیس مؤسسات و آموزشگاههای مزبور نمی‌شود.
ماده ۱۲ـ [الحاقی ۱۳۸۱/۱۲/۲۰]
دستگاههای مجری آموزشهای آزاد موظفند پیش از صدور هرگونه مجوزی برای برگزاری دوره یا تأسیس آموزشگاه بر طبق بند ۱۴ ماده ۴ قانون ناجا و مواد ۱، ۲، ۳ آیین‌نامه نظارت بر اماکن عمومی (مصوب ۲۳/۳/۱۳۶۳ هیئت محترم دولت) و تبصرههای آن، نسبت به کسب نظر موافق ناجا در مورد صلاحیت موقعیت انتظامی مکان اقدام نمایند.
ماده ۱۳ـ [الحاقی ۱۳۸۱/۱۲/۲۰]
وزارتخانه های ذی‌ربط می بایست ظرف مدت ۳ ماه ضوابط و نحوه نظارت بر فعالیت مراکز مجری آموزش های آزاد را تهیه نمایند.
ـ با توجه به اینکه وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نسبت به صدور مجوز تأسیس حدود ۲۲۰۰ مؤسسه آموزشی زبان خارجی اقدام نموده است، به مؤسسات مذکور اجازه داده شود که صرفاً نسبت به برگزاری دوره های تخصصی ـ کاربردی در حدود وظایف و اختیارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و برای افراد جویای کار و شاغلین در دوره های سنی ۲۰ سال به بالا با رعایت کلیه مقررات و ضوابط اقدام نمایند.
این مصوبه در ۲ فصل و ۱۱ ماده و ۲ تبصره برای کلیه وزارتخانه‌ها، سازمانها، نهادها و… لازم الاجراست و سایر مصوبات مغایر با آن ملغی اعلام می‌گردد.
رییس جمهور و رییس شورای عالی انقلاب فرهنگی – سیدمحمد خاتمی