ماده واحده – موافقتنامه حمل و نقل هوائی بین دولتهای جمهوری اسلامی ایران و جمهوری آفریقای جنوبی مشتمل بر یک مقدمه و بیست و یک ماده و یک پیوست به شرح ضمیمه تصویب و اجازه مبادله اسناد آن با رعایت اصل یکصد و سی و نهم (۱۳۹) قانون اساسی جمهوری اسلامی‌ایران در بخش ارجاع به داوری داده می‌شود.
بسم‌الله الرحمن الرحیم
موافقتنامه حمل و نقل هوائی بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری آفریقای جنوبی
مقدمه :
دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت جمهوری آفریقای جنوبی که عضو کنوانسیون هواپیمائی کشوری بین‌المللی مورخ شانزدهم آذر ماه ۱۳۲۳ هجری شمسی برابر با هفتم دسامبر ۱۹۴۴ میلادی می‌باشند و از این پس طرفهای متعاهد نامیده می‌شوند، به منظور تأسیس و بهره‌برداری از‌سرویس‌های هوائی منظم فی‌مابین و ماورای سرزمین‌های خود به شرح زیر موافقت کردند:
ماده ۱ – تعاریف
۱ – به جز در مواردی که فحوای عبارت معنی دیگری را ایجاب نماید، از لحاظ این موافقتنامه:
الف – اصطلاح «مقامات هواپیمائی» در مورد جمهوری اسلامی ایران به «سازمان
هواپیمائی کشوری» و در مورد دولت جمهوری آفریقای جنوبی به‌وزیری که مسؤولیت
هواپیمائی کشوری را دارا می‌باشد یا در هر دو مورد به هر شخص یا سازمانی که مجاز
به انجام وظایف خاصی که مربوط به این‌موافقتنامه می‌باشد، اطلاق می‌گردد.
ب – اصطلاح «سرویس مورد توافق» به سرویس‌های هوائی بین‌المللی منظم در مسیرهای
مشخص شده در پیوست این موافقتنامه که برای حمل و نقل‌مسافران، بار همراه، بار و
پست براساس ظرفیت توافق شده مجاز انجام می‌پذیرد، اطلاق می‌گردد.
پ – اصطلاح «موافقتنامه» به این موافقتنامه، پیوست (پیوست‌های) تنظیم شده در
اجرای آن و هر گونه اصلاحات این موافقتنامه یا پیوست(پیوست‌ها) اطلاق می‌گردد.
ت – اصطلاحات «سرویس هوائی»، «سرویس هوائی بین‌المللی»، «شرکت هواپیمائی» و
«توقف به منظورهای غیر حمل و نقل» دارای همان معانی‌است که در ماده (۹۶)
کنوانسیون برای آنها ذکر شده است.
ث – اصطلاح «ظرفیت» در مورد یک هواپیما به میزان بارگیری مؤثر آن هواپیما در یک
مسیر یا قسمتی از مسیر و اصطلاح «ظرفیت» در مورد «سرویس‌توافق شده» به حاصل ضرب
ظرفیت هواپیما در چنین سرویسی در دفعات پرواز هواپیمای مزبور طی زمان معین در تمام
یا قسمتی از مسیر، اطلاق‌می‌شود.
ج – اصطلاح «کنوانسیون» به کنوانسیون هواپیمائی کشوری بین‌المللی که در تاریخ
شانزدهم آذر ماه ۱۳۲۳ هجری شمسی برابر با هفتم دسامبر ۱۹۴۴میلادی در شیکاگو برای
امضاء مفتوح گردید، اطلاق می‌شود و شامل ضمائم کنوانسیون که به موجب ماده (۹۰) آن
تصویب شده و اصلاحات ضمائم یا‌کنوانسیون که به موجب مواد (۹۰) و (۹۴) آن به تصویب
رسیده تا حدی که موارد مزبور برای طرفهای متعاهد لازم‌الاجراء شده است، خواهد
بود.
چ – اصطلاح «شرکت هواپیمائی تعیین شده» به یک یا چند شرکت هواپیمائی اطلاق می‌شود
که به موجب مفاد ماده (۳) این موافقتنامه تعیین شوند و‌اجازه فعالیت بیابند.
ح – اصطلاح «نرخ» به قیمتی اطلاق می‌شود که برای حمل مسافر، بار همراه و غیر
همراه پرداخت گردد و شامل شرایطی که به موجب آن قیمت‌های‌مزبور اعمال می‌شود از
جمله قیمت‌ها و شرایط مقرر برای نمایندگی‌ها و سایر خدمات جنبی به استثناء
دستمزدها و شرایط حمل پست، می‌باشد.
خ – اصطلاح «سرزمین» در مورد هر یک از طرفهای متعاهد به مناطق تحت حاکمیت آنها
اطلاق می‌شود.
د – اصطلاح «هزینه‌های مصرف کننده» به هزینه‌هائی اطلاق می‌شود که در مورد
شرکتهای هواپیمائی برای تأمین تسهیلات فرودگاهی یا هوانوردی از‌جمله تسهیلات و
خدمات مربوط برای هواپیما، خدمه آن و مسافران وضع می‌شود.
۲ – عناوین مواد این موافقتنامه معانی هیچ یک از مقررات آن را به نحوی از انحاء
محدود نمی‌کند یا توسعه نمی‌دهد.
ماده ۲ – اعطای حقوق
۱ – هر طرف متعاهد جهت انجام سرویس‌های هوائی بین‌المللی منظم به وسیله شرکت
هواپیمائی تعیین شده طرف متعاهد دیگر حقوق زیر را به طرف‌متعاهد دیگر اعطاء
می‌نماید:
الف – پرواز بدون فرود از فراز سرزمین طرف متعاهد دیگر،
ب – توقف در سرزمین مذکور به منظورهای غیر حمل و نقل، و
پ – توقف در سرزمین مذکور به منظور سوار و پیاده کردن مسافر، بارگیری و تخلیه بار
و پست در حمل و نقل بین‌المللی در نقاط مشخص شده در‌جدول مسیر پیوست این
موافقتنامه.
۲ – استفاده از حقوق حمل و نقل در نقاط واسط و ماوراء مندرج در جدول مسیر پیوست
این موافقتنامه مشروط به تصویب مقامات هواپیمائی مربوط‌خواهد بود.
۳ – هیچ یک از مقررات این موافقتنامه نباید به نحوی تفسیر شود که به شرکت
هواپیمائی یک طرف متعاهد این حق را اعطاء کند که در داخل سرزمین‌طرف متعاهد دیگر
از نقطه‌ای به نقطه دیگر مبادرت به حمل مسافر، بار و پست در قبال مزد یا کرایه
نماید.
۴ – در صورتی که به دلیل بروز مخاصمات مسلحانه، رویدادها یا ناآرامی‌های سیاسی یا
موقعیت‌های غیرعادی و ویژه شرکت هواپیمائی تعیین شده‌یک طرف متعاهد قادر به
بهره‌برداری از سرویس در مسیر عادی آن نباشد، طرف متعاهد دیگر می‌بایست تمام تلاش
خود را به منظور ایجاد تسهیلات‌برای بهره‌برداری مداوم از سرویس مذکور از طریق
برنامه‌ریزی مجدد موقت و مناسب مسیرها از جمله اعطاء موقتی حقوق دیگری که طرفهای
متعاهد‌به طور دوجانبه در مورد آنها تصمیم‌گیری کرده‌اند، انجام دهد.
ماده ۳ – تعیین و اجازه
۱ – هر طرف متعاهد حق دارد با ارسال اعلامیه‌ای کتبی از طریق دیپلماتیک به طرف
متعاهد دیگر یک یا چند شرکت هواپیمائی را برای انجام‌سرویس‌های مورد توافق در
مسیرهای مشخص شده تعیین، و هر شرکت هواپیمائی تعیین شده را حذف کند یا تغییر دهد.
۲ – پس از دریافت اعلامیه مذکور در بند (۱) مقامات صلاحیتدار طرف متعاهد دیگر باید
با رعایت مفاد بندهای (۳) و (۴) این ماده اجازه مقتضی را‌بدون تأخیر به شرکت
هواپیمائی تعیین شده مزبور اعطا کنند.
۳ – مقامات هواپیمائی یک طرف متعاهد می‌توانند از شرکت هواپیمائی تعیین شده طرف
متعاهد دیگر بخواهند که آنان را مجاب سازد که شرایط مقرر‌در قوانین و مقرراتی را
که معمولا به موجب مفاد کنوانسیون توسط آن مقامات در مورد سرویس‌های هوائی
بین‌المللی اعمال می‌گردد دارا باشد.
۴ – هر طرف متعاهد حق دارد در هر مورد که مجاب نشده باشد مالکیت عمده و کنترل مؤثر
شرکت هواپیمائی تعیین شده متعلق و در اختیار طرف‌متعاهد دیگر یا اتباع آن است از
اعطای اجازه بهره برداری موضوع بند (۲) این ماده امتناع و زرد و یاهر شرطی را که
برای اعمال حقوق مذکور در ماده(۲) این موافقتنامه توسط آن شرکت هواپیمائی تعیین
شده لازم بداند وضع نماید.
۵ – شرکت هواپیمائی تعیین شده می‌تواند در هر زمان پس از دریافت اجازه مندرج در
بند (۲) فوق بهره‌برداری از سرویس‌های مورد توافق را آغاز کند‌مشروط بر آن که نرخی
مطابق ضوابط ماده (۱۰) این موافقتنامه در مورد سرویس‌های مزبور وضع شده و مجری
باشد.
ماده ۴ – تعلیق و محدودیت مجوز :
۱ – مقامات هواپیمائی هر طرف متعاهد می‌توانند در رابطه با شرکت هواپیمائی تعیین
شده طرف متعاهد دیگر در هر زمان از اعطای مجوز موضوع ماده(۳) امتناع ورزند یا مجوز
مزبور را لغو یا به تعلیق درآورند یا شرایط دائمی یا موقتی را وضع نمایند.
الف – چنانچه شرکت هواپیمائی مذکور به موجب قوانین و مقرراتی که معمولا توسط
مقامات هواپیمائی طرف متعاهد دیگر طبق کنوانسیون اعمال‌می‌گردد واجد شرایط نباشد
یا آنها را رعایت نکند؛
ب – چنانچه مقامات هواپیمائی آن طرف متعاهد قانع نشود که مالکیت عمده و کنترل مؤثر
شرکت هواپیمائی مذکور متعلق و در اختیار طرف متعاهدی‌که شرکت هواپیمائی را تعیین
کرده یا اتباع وی می‌باشد ؛ یا
پ – چنانچه شرکت هواپیمائی مذکور در انجام عملیات بهره‌برداری از مفاد این
موافقتنامه تخطی کند.
۲ – حقوق مذکور در بند (۱) جز در مواردی که برای جلوگیری از نقض بیشتر قوانین و
مقررات فوق فوریت داشته باشد، فقط پس از مشورت با مقامات‌هواپیمائی طرف متعاهد
دیگر طبق ماده (۱۵) اعمال خواهد شد. این مشورت بین مقامات هواپیمائی پس از دریافت
درخواست در اسرع وقت شروع‌خواهد شد.
ماده ۵ – شمول قوانین ، مقررات و دستورالعمل‌ها
۱ – قوانین، مقررات و دستورالعمل‌های یک طرف متعاهد که ناظر به پذیرش، اقامت موقت
یا خروج هواپیماهائی که به امر سرویس‌های بین‌المللی‌اشتغال دارند یا ناظر به
بهره‌برداری و هوانوردی چنین هواپیماهائی می‌باشند در مورد هواپیماهای شرکت
هواپیمائی تعیین شده طرف متعاهد دیگر به‌هنگام ورود، خروج و مادام که در سرزمین
طرف متعاهد نخست باشند اعمال خواهد شد.
۲ – قوانین، مقررات و دستورالعمل‌های یک طرف متعاهد که ناظر به پذیرش ، اقامت موقت
و خروج مسافران، بار همراه، کارکنان و بار یا پست هواپیما‌می‌باشد از جمله قوانین
و مقررات مربوط به تشریفات ورود و ترخیص، امنیت هوانوردی، مهاجرت، گذرنامه و
مقررات گمرکی، قرنطینه و بهداشتی یا‌در مورد پست، قوانین و مقررات پستی توسط یا از
طرف مسافران، ، بار همراه، کارکنان، بار یا پست شرکت هواپیمائی تعیین شده طرف
متعاهد دیگر به‌هنگام ورود یا خروج از آن و مادام که در سرزمین طرف متعاهد نخست
باشند رعایت خواهد شد.
۳ – مسافران، اثاثیه مسافران، بار و پست که از سر زمین هر یک از طرفهای متعاهد در
ترانزیت مستقیم قرار دارند و از حریمی که در فرودگاه بدین‌منظور اختصاص یافته خارج
نمی‌شوند، بجز در مورد اقدامات امنیتی، کنترل مواد مخدر یا در موقعیت‌های خاص
مشمول کنترل ساده‌ای خواهند بود.
۴ – هر طرف متعاهد بنا به تقاضای طرف متعاهد دیگر نسخه‌ای از قوانین و مقررات
مذکور در این ماده را در اختیار آن قرار خواهد داد.
ماده ۶ – فعالیت‌های بازرگانی
۱ – شرکت هواپیمائی تعیین شده یک طرف متعاهد مجاز خواهد بود به منظور توسعه و فروش
خدمات حمل و نقل هوایی براساس قوانین و مقررات‌طرف متعاهد دیگر دفاتر و یا
نمایندگی‌های فروش کل را در سرزمین طرف متعاهد دیگر براساس عمل متقابل تأسیس
نماید.
۲ – شرکت هواپیمائی تعیین شده یک طرف متعاهد مجاز خواهد بود در سرزمین طرف متعاهد
دیگر در خصوص ورود و نگهداری کارکنان مدیریتی،بازرگانی، فنی و عملیاتی خود که در
ارتباط با حمل و نقل هوائی مورد نیاز هستند اقدام نماید. شرکت هواپیمائی تعیین شده
می‌تواند نیازهای پرسنلی‌مزبور را به اختیار خود از طریق کارکنان خود یا با
استفاده از خدمات هر سازمان، شرکت یا شرکت هواپیمائی دیگری که در سرزمین طرف
متعاهد دیگر‌عملیات پروازی انجام می‌دهد، و مجاز به انجام سرویس‌های مزبور در
سرزمین آن طرف متعاهد می‌باشد مرتفع سازد.
۳ – هر طرف متعاهد به شرکت هواپیمائی تعیین شده طرف متعاهد دیگر اجازه خواهد داد
که در سرزمین آن طرف متعاهد مستقیماً یا از طریق‌نمایندگی‌ها به صلاحدید خود اقدام
به فروش بلیط حمل و نقل هوائی نماید. خرید و فروش حمل و نقل هوائی و پرداخت مخارج
در سرزمین طرف‌متعاهد دیگر طبق قوانین و مقررات مربوط آن طرف متعاهد خواهد بود.
همچنین انتقال درآمدهای حاصله پس از کسر مخارج محلی طبق قوانین و‌مقررات مربوط آن
طرف متعاهد دیگر انجام خواهد شد.
ماده ۷ – معافیت از حقوق گمرکی و سود بازرگانی و سایر عوارض
۱ – هواپیمای شرکت هواپیمائی تعیین شده یک طرف متعاهد که سرویس‌های مورد توافق را
انجام می‌دهد، همچنین لوازم مورد نیاز جاری، مواد‌سوختی، روغن موتور، سایر مواد
مصرفی فنی، لوازم یدکی ، خواربار موجود و سایر اقلامی که صرفاً در رابطه با عملیات
هوانوردی یا خدمات باشد یا‌به مصرف برسد و بار چنین هواپیمائی باشد به هنگام ورود
به سرزمین طرف متعاهد دیگر براساس عمل متقابل از پرداخت حقوق گمرکی سود‌بازرگانی،
هزینه‌های بازرسی و سایر عوارض و هزینه‌های مشابه ملی و محلی معاف خواهند بود
مشروط بر اینکه تجهیزات، مواد و خواربار مزبور تا‌زمانی که مجدداً صادر شوند در
هواپیما باقی بمانند یا در طول مدت پرواز بر فراز آن سرزمین در سرویس مورد توافق به مصرف برسند.
۲ – همچنین مواد زیر براساس عمل متقابل از عوارض و هزینه‌های مشابه ملی یا محلی،
به استثنای هزینه‌هائی که براساس بهای خدمات ارائه شده‌باشد معاف خواهد بود.
الف – خوارباری که در سرزمین یک طرف متعاهد در حدودی که ممکن است به وسیله مقامات
مربوط طرف متعاهد مزبور تعیین شود بار هواپیما‌می‌شود و به منظور استفاده در
هواپیمائی می‌باشد که توسط شرکت هواپیمائی تعیین شده طرف متعاهد دیگر سرویس هوائی
بین‌المللی را انجام‌می‌دهد،
ب – لوازم یدکی و تجهیزات جاری که به منظور تعمیر و نگهداری هواپیمائی که
سرویس‌های مورد توافق را مورد بهره‌برداری قرار می‌دهد وارد سرزمین‌یک طرف متعاهد
می‌شود،
پ – سوخت، روغن موتور و سایر موارد مصرفی فنی که برای استفاده شرکت هواپیمائی
تعیین شده یک طرف متعاهد به منظور ارائه به هواپیمائی که‌سرویس‌های مورد توافق را
مورد بهره‌برداری قرار می‌دهد در نظر گرفته می‌شود حتی اگر مواد مذکور در قسمتی از
مسافرت که بر فراز سرزمین طرف‌متعاهدی که در سرزمین آن مواد مزبور بار هواپیما شده
است مورد استفاده قرار گیرد.
۳ – مسافران، اثاثیه مسافران و باری که از سرزمین یک طرف متعاهد در ترانزیت مستقیم
قرار دارند واز حریمی که در فرودگاه بدین منظور اختصاص‌یافته خارج نمی‌شوند، فقط
مشمول کنترل ساده‌ای خواهند بود.
اثاثیه مسافر و بار تا زمانی که در ترانزیت مستقیم است از حقوق گمرکی و سود
بازرگانی سایر عوارض معاف خواهد بود.
۴ – اسناد رسمی حاوی نشانه رسمی شرکت هواپیمائی مانند برچسب چمدان، بلیط هواپیما،
بارنامه، کارت اجازه ورود به هواپیما و جدول زمانبندی‌که به داخل سرزمین هر طرف
متعاهد برای استفاده اختصاصی شرکت هواپیمائی تعیین شده طرف متعاهد دیگر وارد
می‌شود، از کلیه حقوق گمرکی و‌سود بازرگانی و سایر عوارض براساس عمل متقابل معاف
خواهد بود.
۵ – تجهیزات هوانوردی موردنیازجاری و همچنین لوازم یدکی، خواربار مواد سوختی، روغن
موتور و سایر اقلام مندرج در بند (۱) که به طور معمول‌در هواپیمائی که به وسیله
هواپیمائی تعیین شده یک طرف متعاهد مورد بهره‌برداری قرار می‌گیرد نگهداری می‌شود،
تنها با موافقت مقامات گمرکی‌طرف متعاهد دیگر در آن سرزمین قابل تخلیه است. در این
صورت می‌توان آنها را تا زمانی که طبق قوانین و دستورالعمل‌های گمرکی آن طرف
متعاهد‌مجدداً صادر می‌شوند و یا ترتیب دیگری در مورد آن داده شود تحت نظارت مقامات
نامبرده قرار داد.
۶ – معافیت‌هائی که در این ماده پیش‌بینی شده در مواردی که شرکت هواپیمائی تعیین
شده هر طرف متعاهد برای استقراض یا انتقال اقلام موضوع‌بندهای (۱) و (۲) در سرزمین
طرف متعاهد دیگری ترتیباتی با شرکت یا شرکتهای هواپیمائی دیگری منعقد نماید نیز
معتبر خواهد بود مشروط بر‌اینکه شرکت هواپیمائی دیگر به طور مشابه از معافیت‌های
مزبور در طرف متعاهد دیگر بهره‌مند باشد.
ماده ۸ – اصول حاکم بر بهره‌برداری سرویس‌های توافق شده
۱ – شرکتهای هواپیمائی تعیین شده طرفهای متعاهد از رفتار عادلانه و برابر
برخوردار خواهند بود تا بتوانند برای انجام سرویس‌های مورد توافق در‌مسیرهای مشخص
شده از فرصت‌های متساوی بهره‌مند باشند.
۲ – در انجام سرویس‌های مورد توافق، شرکتهای هواپیمائی تعیین شده هر طرف متعاهد،
منافع شرکت هواپیمائی طرف دیگر را مورد نظر قرار‌خواهد داد تا من غیر حق در
سرویس‌های طرف دیگر در تمام یا قسمتی از همان مسیرها اثر نامطلوب ایجاد نشود.
۳ – هدف اصلی از برقراری سرویس‌های مورد توافق توسط شرکتهای هواپیمائی تعیین شده
طرفهای متعاهد، تأمین ظرفیت کافی با ضریب بار‌مناسب جهت رفع نیازمندی‌های جاری و
پیش‌بینی شده معقول برای حمل مسافر و بار و پست بین سرزمین طرف متعاهد تعیین‌کننده
شرکت هواپیمائی‌و سرزمین طرف متعاهد دیگر می‌باشد.
۴ – ظرفیتی که عرضه می‌شود شامل تعداد سرویس‌های مورد استفاده شرکتهای هواپیمائی
تعیین شده طرفهای متعاهد در سرویس‌های مورد توافق‌به وسیله مقامات هواپیمائی پس
از مشورت بین آنها با توجه به اصول مندرج در بندهای (۱) ، (۲) و (۳) این ماده مورد
موافقت قرار گرفته و اجرا‌خواهد شد.
ماده ۹ – شناسائی گواهینامه‌ها و پروانه‌ها
گواهینامه‌های قابلیت پرواز و گواهینامه‌های صلاحیت و پروانه‌هائی که توسط یک طرف
متعاهد صادر شده یا اعتبار یافته و هنوز به قوت خود باقی‌باشد، برای بهره‌برداری
از مسیرها و سرویس‌های موضوع این موافقتنامه، توسط طرف متعاهد دیگر معتبر شناخته
خواهد شد، مشروط بر اینکه شرایط‌صدور یا اعتبار گواهینامه‌ها و پروانه‌های مزبور
مساوی یا بیش از حداقل استانداردهائی باشد که به موجب کنوانسیون وضع شده یا خواهد
شد. در هر‌حال هر طرف متعاهد این حق را برای خود محفوظ می‌دارد که در مورد پرواز
از فراز سرزمین خود از شناسائی گواهینامه‌های صلاحیت و پروانه‌هائی که‌برای اتباع
آن توسط طرف متعاهد دیگر یا هر دولت دیگری صادر شده یا معتبر شناخته شده خودداری
نماید.
ماده ۱۰ – نرخ‌های حمل و نقل هوائی
۱ – نرخ‌های مورد اجرا توسط شرکت هواپیمائی تعیین شده یک طرف متعاهد برای حمل به
سرزمین طرف متعاهد دیگر یا بالعکس در سطح معقولی‌خواهد بود که با توجه به کلیه
عوامل مربوط از جمله هزینه بهره‌برداری، سود معقول و نرخ‌های شرکتهای هواپیمائی
دیگر وضع می‌گردد.
۲ – نرخ‌های موضوع بند (۱) در صورت امکان توسط شرکتهای هواپیمائی تعیین شده مربوط
دو طرف متعاهد به توافق خواهد رسید و چنین توافقی‌در صورت امکان از طریق استفاده
از دستورالعمل‌های انجمن حمل و نقل هوائی بین‌المللی برای تعیین نرخها یا از طریق
استفاده از سایر دستورالعمل‌ها‌برای وضع نرخ‌های مذکور که ممکن است توسط طرفهای
متعاهد مورد موافقت قرار گیرد به دست خواهد آمد.
۳ – مقامات هواپیمائی طرفهای متعاهد از نظر حفظ و ارتقای رقابت مقررات زیر را برای
تصویب نرخ‌های مورد اجرای شرکتهای هواپیمائی هر طرف‌متعاهد برای حمل بین یک نقطه
در سرزمین یک طرف متعاهد و یک نقطه در سرزمین طرف متعاهد دیگر اعمال خواهند کرد.
الف – نرخ پیشنهادی برای حمل و نقل بین دو کشور می‌بایست توسط یا از طرف شرکت
هواپیمائی تعیین شده مربوط حداقل چهل و پنج روز یا زمان کوتاه‌تری که ممکن است
مقامات هواپیمائی هر دو طرف در مورد آن تصمیم‌گیری کنند، قبل از تاریخ پیشنهادی
شروع بهره‌برداری از آن نزد مقامات هواپیمائی هر دو طرف به ثبت برسد.
ب – با رعایت بندهای (پ) و (ت) هر گونه نرخی تصویب شده تلقی خواهد شد مگر اینکه در
خلال سی روز از ثبت نرخ یا در مدت زمان کوتاه‌تری که ممکن است مقامات هواپیمائی دو
طرف متعاهد در مورد آن تصمیم‌گیری کنند، مقامات هواپیمائی دو طرف متعاهد عدم تصویب
نرخ پیشنهادی را به‌طور کتبی به یکدیگر اعلام یا براساس بند (پ) تقاضای مشاوره نمایند.
پ – چنانچه به نظر مقامات هواپیمائی یک طرف متعاهد نرخ پیشنهادی که توسط شرکت
هواپیمائی تعیین شده طرف متعاهد دیگر نزد آنها به ثبت‌رسیده زیاد یا احتمالاً زیاد
باشد یا اینکه اجرای نرخ پیشنهادی غیرقابل رقابت بوده و باعث وارد آمدن زیان جدی
به شرکت هواپیمائی تعیین شده دیگر‌شود، می‌توانند ظرف مدت سی روز از تاریخ ثبت نرخ
پیشنهادی خواستار مشاوره با مقامات هواپیمائی طرف متعاهد دیگر شوند. چنین
مشاوره‌ای که‌می‌تواند از طریق مکاتبه باشد ظرف سی روز از تاریخ درخواست انجام
خواهد شد و نرخ در پایان آن مدت به مورد اجرا گذاشته خواهد شد مگر اینکه مقامات
هواپیمائی دو طرف متعاهد به گونه دیگری تصمیم‌گیری نمایند.
ت – نرخ‌های تعیین شده به موجب مفاد این ماده تا زمانی که نرخ‌های جدید تعیین نشده
به قوت خود باقی خواهد ماند مشروط بر اینکه استفاده از نرخ‌موجود به موجب این بند
بیشتر از دوازده ماه پس از تاریخی که در آن به گونه دیگری منقضی می‌شود، به طول
نکشد.
ث – شرکتهای هواپیمائی تعیین شده دو طرف متعاهد نمی‌توانند نرخ‌هائی را به غیر از
آنچه مطابق مفاد این ماده وضع شده است پیشنهاد یا تبلیغ‌نمایند.
ماده ۱۱ – زمانبندی
۱ – شرکت هواپیمائی تعیین شده هر طرف متعاهد، حداکثر سی روز قبل از شروع سرویس‌ها
در مسیرهای مشخص شده، برنامه‌های پرواز را برای‌تصویب مقامات هواپیمائی طرف متعاهد
دیگر تسلیم خواهد نمود. در مورد تغییرات بعدی نیز به همین ترتیب عمل خواهد شد. در
موارد خاص‌می‌توان این محدوده زمانی را با تصویب مقامات نامبرده کاهش داد.
۲ – چنانچه شرکت هواپیمائی تعیین شده مایل باشد پروازهائی را به صورت مکمل
پروازهای موضوع برنامه پروازی تصویب شده انجام دهد باید مجوز‌قبلی مقامات
هواپیمائی طرف متعاهد مربوط را کسب نماید.
ماده ۱۲ – تهیه آمار و اطلاعات
مقامات هواپیمائی هر طرف متعاهد آمار ادواری یا صورت وضعیت‌های آماری دیگری را که
ممکن است به طور منطقی برای بازنگری بهره‌برداری از‌سرویس‌های مورد توافق ضرورت
داشته باشد از جمله – و نه منحصراً – صورت وضعیت‌های آماری مربوط به حمل و نقل
انجام شده توسط شرکت‌هواپیمائی خود بین نقاطی در سرزمین طرف متعاهد دیگر و سایر
نقاط در مسیرهای مشخص شده را بنابر تقاضا برای مقامات هواپیمائی طرف متعاهد‌دیگر
تهیه خواهند نمود یا شرکت هواپیمائی تعیین شده خود را مجبور به تهیه آن خواهند
کرد. هر گونه اطلاعات اضافی آماری مورد درخواست مقامات‌هواپیمائی یک طرف متعاهد از
مقامات هواپیمائی طرف متعاهد دیگر منوط به تصویب طرف متعاهد خواهد بود.
ماده ۱۳ – تسهیلات و هزینه‌های فرودگاهی
۱ – هر یک از طرفهای متعاهد در سرزمین خود فرودگاه یا فرودگاه‌هائی را جهت استفاده
شرکت هواپیمائی تعیین شده طرف متعاهد دیگر تعیین خواهد‌کرد، و تسهیلات ارتباطی،
هوانوردی، هواشناسی و سایر خدماتی را که برای بهره‌برداری سرویس‌های مورد توافق
لازم است در اختیار شرکت‌هواپیمائی تعیین شده طرف متعاهد دیگر قرار خواهد داد.
۲ – هر یک از طرفهای متعاهد می‌تواند در قبال استفاده هواپیماهای شرکت هواپیمائی
تعیین شده طرف متعاهد دیگر از فرودگاهها و سایر تأسیسات آن‌هزینه‌های عادلانه و
معقولی را وضع یا اجازه وضع آن را بدهد، مشروط بر آنکه میزان این هزینه‌ها از آنچه
شرکتهای حمل و نقل هوائی آن که در‌سرویس‌های هوائی مشابه بین‌المللی تردد می‌کنند
و برای استفاده از چنین فرودگاه و تأسیساتی می‌پردازند، تجاوز نکند.
ماده ۱۴ – امنیت هوانوردی
۱ – طرفهای متعاهد در راستای حقوق و تعهدات خود به موجب حقوق بین‌الملل تأکید
می‌نمایند که تعهدات آنها در قبال یکدیگر در خصوص حفظ‌امنیت هواپیمائی کشوری در
برابر اعمال مداخله گرایانه غیرقانونی دارند، جزء لاینفک این موافقتنامه را تشکیل
می‌دهد.
طرفهای متعاهد بدون تحدید کلیت حقوق و تعهداتی که به موجب حقوق بین‌الملل به عهده
دارند، به ویژه طبق مفاد کنوانسیون راجع به جرائم و برخی اعمال ارتکابی دیگر در
هواپیما امضاء شده در توکیو به تاریخ ۱۳۴۲.۶.۲۳ هجری شمسی مطابق با ۱۴ سپتامبر
۱۹۶۳ میلادی، کنوانسیون راجع به‌جلوگیری از تصرف غیرقانونی هواپیما امضاء شده در
لاهه به تاریخ ۱۳۴۹.۹.۲۵ هجری شمسی مطابق با ۱۶ دسامبر ۱۹۷۰ میلادی و کنوانسیون
راجع‌به جلوگیری از اعمال غیرقانونی علیه امنیت هواپیمائی کشوری امضاء شده در
مونترال به تاریخ ۱۳۵۰.۷.۱ هجری شمسی مطابق با ۲۳ سپتامبر ۱۹۷۱میلادی و هر گونه
موافقتنامه چند جانبه دیگری که ناظر بر امنیت هواپیمائی کشوری بوده و در مورد هر
دو طرف متعاهد الزام‌آور باشد، عمل خواهند‌کرد.
۲ – طرفهای متعاهد حسب تقاضا، کلیه مساعدت‌های لازم را به یکدیگر جهت جلوگیری از
تصرف غیرقانونی هواپیماهای کشوری و سایر اعمال‌غیرقانونی علیه امنیت این
هواپیماها، مسافران و خدمه آنها، فرودگاهها و تأسیسات هوانوردی و هر نوع تهدید
دیگر علیه امنیت هواپیمائی کشوری ارائه‌خواهند کرد.
۳ – طرفهای متعاهد باید در روابط دوجانبه خود طبق مقررات امنیت هوانوردی مصوب
سازمان بین‌المللی هواپیمائی کشوری که به عنوان ضمائم‌کنوانسیون هواپیمائی کشوری
بین‌المللی شناخته شده‌اند تا حدودی که مقررات امنیتی مزبور در مورد طرفهای متعاهد
قابل اجراست عمل نمایند. هر‌یک از طرفهای متعاهد باید از متصدیان هواپیماهائی که
محل ثبت آن هواپیماها یا محل اصلی کار و یا اقامت دائمی متصدیان آنها در سرزمین وی
واقع‌شده و نیز از متصدیان فرودگاههای واقع در سرزمین خود بخواهد که مطابق مقررات
هوانوردی مزبور عمل کنند.
۴ – هر طرف متعاهد می‌تواند از متصدیان هواپیماها بخواهد که مقررات امنیت هوانوردی
مورد اشاره در بند (۳) فوق را که طرف متعاهد دیگر برای‌ورود به سرزمین خود، خروج
از آن یا در مدت توقف در آنجا مقرر کرده است، رعایت کنند. هر طرف متعاهد باید
اطمینان حاصل کند که در سرزمین آن‌اقدامات کافی برای حفاظت از هواپیماها و بازرسی
مسافران، خدمه، لوازم همراه مسافر، اثاثیه مسافر، بار و خواربار هواپیما پیش از
سوار شدن مسافران‌یا بارگیری و به هنگام آن به نحو مؤثر انجام می‌شود. همچنین هر
طرف متعاهد باید هر درخواستی را که طرف متعاهد دیگر برای انجام اقدامات
امنیتی‌ویژه معقول جهت مقابله با تهدیدی خاص به عمل آورد، با نظر مساعد مورد توجه
قرار دهد.
۵ – هرگاه هواپیماهای کشوری به طور غیرقانونی تصرف شود و یا اعمال غیرقانونی دیگری
علیه امنیت این هواپیماها، مسافران و خدمه آنها، فرودگاهها‌یا تأسیسات هوانوردی
صورت پذیرد و یا تهدیدی در این مورد انجام گیرد، طرفهای متعاهد باید از طریق تسهیل
ارتباطات و اتخاذ تدابیر مناسب دیگر به‌منظور ختم سریع و بی‌خطر و یا خنثی کردن
تهدید مزبور به یکدیگر یاری رسانند.
۶ – هر طرف متعاهد اقداماتی را تا جائی که قابل اجراء تشخیص دهد انجام خواهد داد
تا اطمینان حاصل نماید که هواپیمای طرف متعاهد دیگر که در‌شرایط تصرف غیرقانونی یا
سایر اعمال مداخله گرایانه غیرقانونی قرار گرفته و در سرزمین آن فرود آمده، روی
زمین توقیف می‌شود مگر اینکه وظیفه‌اولی حفظ جان مسافران و خدمه آن، خروج آن را
ضروری نماید. اقدامات مزبور تا جائی که امکان داشته باشد براساس مشاوره با طرف
متعاهد دیگر‌انجام خواهد گرفت.
۷ – چنانچه یک طرف متعاهد دلایل منطقی برای اعتقاد به اینکه طرف متعاهد دیگر از
مفاد این ماده اعراض نموده داشته باشد، مقامات هواپیمائی‌طرف متعاهد نخست
می‌توانند طبق ماده (۱۵) این موافقتنامه از مقامات هواپیمائی طرف متعاهد دیگر
درخواست مشاوره فوری نمایند.
ماده ۱۵ – مشاوره
۱ – طرفهای متعاهد جهت حسن اجرای این موافقتنامه از طریق مقامات هواپیمائی خود با
یکدیگر همکاری لازم معمول خواهند داشت و به این‌منظور مقامات هواپیمائی یک طرف
متعاهد می‌توانند در هر زمان از مقامات هواپیمائی طرف متعاهد دیگر تقاضای مشاوره
کنند.
۲ – مشاوره مورد تقاضای مقامات هواپیمائی هر طرف متعاهد ظرف شصت روز از تاریخ
دریافت تقاضا آغاز خواهد شد، مگر اینکه به صور دو جانبه به‌گونه دیگری تصمیم‌گیری
شده باشد.
ماده ۱۶ – اصلاح موافقتنامه
۱ – چنانچه مقامات هواپیمائی هر طرف متعاهد اصلاح یا تغییر مفاد این موافقتنامه را
مطلوب تشخیص دهند، اصلاح یا تغییر مزبور طبق مفاد ماده(۱۵) مورد توافق قرار خواهد
گرفت و با تبادل یادداشت نافذ خواهد شد و در تاریخی که توسط طرفهای متعاهد تعیین
می‌شود و بستگی به تکمیل‌الزامات قانون اساسی مربوط دارد، لازم‌الاجراء خواهد شد.
۲ – علی‌رغم مفاد بند (۱) اصلاحات یا تغییرات پیوست این موافقتنامه می‌تواند به
طور مستقیم بین مقامات هواپیمائی طرفهای متعاهد مورد توافق قرار‌گیرد، این اصلاحات
و تغییرات از تاریخ توافق اعمال خواهد شد و زمانی که از طریق دیپلماتیک تأیید
گردند، لازم‌الاجراء خواهد گردید.
ماده ۱۷ – مطابقت با کنوانسیون‌های چندجانبه
چنانچه کنوانسیون عمومی یا موافقتنامه چندجانبه حمل و نقل هوائی در مورد هر دو
طرف متعاهد لازم‌الاجراء گردد، این موافقتنامه و پیوست(پیوست‌های) آن باید از
طریق مذاکره به شرح مندرج در ماده (۱۵) به نحوی اصلاح شود که مفاد آن با مقررات
کنوانسیون یا موافقتنامه مزبور انطباق‌یابد.
ماده ۱۸ – حل اختلافات
۱ – هرگاه در مورد تفسیر یا اجرای این موافقتنامه و پیوست (پیوست‌های) آن بین طرفهای متعاهد اختلافی بروز نماید، طرفهای متعاهد در مرحله نخست اهتمام خواهند کرد که اختلاف را از طریق مذاکره حل و فصل نمایند.
۲ – هرگاه طرفهای متعاهد نتوانند اختلاف را از طریق مذاکره حل و فصل کنند،
می‌توانند با توافق موضوع را جهت کسب نظر مشورتی به هر شخص یا‌هیأتی ارجاع کنند.
۳ – چنانچه طرفهای متعاهد به موجب بندهای (۱) و (۲) فوق در مورد حل اختلاف به
نتیجه نرسند هر یک از طرفهای متعاهد می‌تواند با رعایت قوانین و مقررات مربوط خود،
ضمن ارسال اطلاعیه‌ای برای طرف متعاهد دیگر موضوع را به یک هیأت داوری سه نفره
ارجاع نمایند هر یک از طرفهای‌متعاهد یک داور را معین خواهد کرد و دو داور تعیین شده درباره داور سوم توافق خواهند نمود.
هر یک از طرفهای متعاهد ظرف مدت شصت روز از تاریخ دریافت اطلاعیه درخواست داوری
از طریق مجاری دیپلماتیک نسبت به معرفی یک داور‌اقدام می‌کند و داوران منتخب
طرفهای متعاهد ظرف مدت شصت روز از تاریخ آخرین انتخاب، داور سوم را تعیین خواهند
کرد. چنانچه هر یک از‌طرفهای متعاهد ظرف مدت مقرر داور خود را تعیین نکند و یا
داوران منتخب ظرف مدت مذکور، در مورد انتخاب سر داور به توافق نرسند، هر یک
از‌طرفهای متعاهد می‌تواند از رئیس شورای سازمان بین‌المللی هواپیمائی کشوری
بخواهد که حسب مورد داور طرف ممتنع یا سر داور را تعیین نماید.
سر داور باید در هر صورت تابعیت کشوری را دارا باشد که در زمان انتخاب با طرفهای متعاهد روابط دیپلماتیک دارد.
۴ – چنانچه رئیس شورای سازمان بین‌المللی هواپیمائی کشوری از انجام وظیفه معذور یا
تبعه یکی از طرفهای متعاهد باشد، انتصاب توسط معاون‌رئیس انجام خواهد شد و چنانچه
معاون رئیس نیز از انجام وظیفه مذکور معذور یا تبعه یکی از طرفهای متعاهد باشد،
این انتصاب توسط عضو ارشد‌شورا که تابعیت هیچ یک از طرفهای متعاهد را نداشته باشد،
انجام خواهد شد. در هر حال داور سوم باید تابعیت کشور ثالث را دارا باشد و به
عنوان‌رئیس هیأت داوری اقدام خواهد کرد.
۵ – هیأت داوری با توجه به سایر مواردی که طرفهای متعاهد توافق نموده‌اند آیین و
محل داوری را تعیین خواهد نمود.
۶ – تصمیمات هیأت داوری برای طرفهای متعاهد لازم‌الاتباع است.
۷ – مخارج داوری، شامل هزینه‌ها و دستمزدهای داوران به نسبت مساوی توسط طرفهای
متعاهد پرداخت خواهد گردید. هر گونه مخارجی که توسط‌شورای سازمان بین‌المللی
هواپیمائی کشوری در رابطه با تعیین داور سوم و یا داور طرف ممتنع به شرح مندرج در
بند (۳) این ماده به وجود آید به‌عنوان بخشی از هزینه‌های داوری محسوب خواهد
گردید.
ماده ۱۹ – ثبت
این موافقتنامه و کلیه اصلاحات آن توسط هر طرف متعاهد برای ثبت به سازمان
بین‌المللی هواپیمائی کشوری ارائه خواهد شد.
ماده ۲۰ – فسخ
– هر طرف متعاهد می‌تواند در هر زمان قصد خود را مبنی بر فسخ این موافقتنامه طی
اطلاعیه کتبی به طرف متعاهد دیگر اعلام نماید. این اطلاعیه‌همزمان به آگاهی سازمان
بین‌المللی هواپیمائی کشوری نیز خواهد رسید و در این صورت موافقتنامه دوازده ماه
پس از اعلام دریافت اطلاعیه فسخ‌توسط طرف متعاهد دیگر فسخ شده تلقی خواهد شد، مگر
آن که اطلاعیه فسخ قبل از انقضای این مدت یا تراضی طرفهای متعاهد مسترد شود.
هرگاه‌طرف متعاهد دیگر دریافت اطلاعیه فسخ را اعلام نکند، اطلاعیه مزبور چهارده
روز پس از وصول آن به سازمان بین‌المللی هواپیمائی کشوری دریافت‌شده تلقی خواهد
شد.
ماده ۲۱ – لازم‌الاجراء شدن
این موافقتنامه از تاریخ آخرین اطلاعیه هر طرف متعاهد به طرف متعاهد دیگر از طریق
مجاری دیپلماتیک مبنی بر اینکه الزامات قانون اساسی خود را برای لازم‌الاجراء شدن
این موافقتنامه رعایت نموده است، به مورد اجرا گذارده خواهد شد.
با تأیید مفاد این موافقتنامه، نمایندگان تام‌الاختیار امضاء کننده زیر که از طرف
دولتهای متبوع خود مجاز می‌باشند این موافقتنامه را در یک مقدمه،بیست و یک ماده و
یک پیوست امضاء نمودند.
این موافقتنامه در تهران در تاریخ ۱۳۷۹.۱۱.۸ هجری شمسی برابر با ۲۷ ژانویه ۲۰۰۱
میلادی در دو نسخه اصلی به زبان‌های فارسی و انگلیسی که هر‌دو متن دارای اعتبار یکسان می‌باشد، تنظیم گردید.
از طرف از طرف
دولت جمهوری اسلامی ایران دولت جمهوری آفریقای جنوبی
پیوست
۱ – مسیرهائی که ممکن است توسط شرکت (های) هواپیمائی تعیین شده جمهوری اسلامی ایران مورد بهره‌برداری قرار گیرد.
نقاط مبدأ نقاط واسط نقاط مقصد نقاط ماوراء
—————————————————-
نقاطی در ایران نقاطی که بعداً ژوهانسبورگ نقاطی که بعداً اعلام خواهد شد اعلام خواهد شد.
۲ – مسیرهائی که ممکن است توسط شرکت (های) هواپیمائی تعیین شده جمهوری آفریقای جنوبی مورد بهره‌برداری قرار گیرد.
نقاط مبدأ نقاط واسط نقاط مقصد نقاط ماوراء
—————————————————–
نقاطی در نقاطی که بعداً تهران نقاطی که بعداً
آفریقای جنوبی اعلام خواهد شد اعلام خواهد شد.
تذکر:
۱ – هر شرکت هواپیمائی تعیین شده می‌تواند نقاط واسط و نقاط ماوراء مشخص شده در
پیوست موافقتنامه را در شرایطی مورد بهره‌برداری قرار دهد‌که حق بهره‌برداری از
آزادی پنجم حمل و نقل بین این گونه نقاط و سرزمین طرف متعاهد دیگر اعمال نگردد مگر
اینکه مقامات هواپیمائی طرفهای متعاهد به گونه دیگری توافق نموده باشند.
۲ – از نقاط واسط و نقاط ماوراء در هر یک از مسیرهای مشخص شده می‌توان به اختیار
شرکتهای هواپیمائی تعیین شده در هر پرواز یا کلیه پروازها‌صرفنظر نمود.
۳ – تعداد پروازها با توجه به انواع هواپیماهای شرکتهای هواپیمائی تعیین شده منوط
به تأیید مقامات هواپیمائی دو طرف متعاهد خواهد بود.
۴ – شرکت (های) هواپیمائی تعیین شده هر طرف متعاهد می‌تواند علاوه بر نقاط تعیین
شده در جدول مسیر، از نقاطی در داخل سرزمین طرف متعاهد دیگر در زمانی که به‌عنوان
متصدی بازاریابی از طریق ترتیبات بازاریابی مشترک با شرکت (های) هواپیمائی طرف متعاهد دیگر اقدام می‌کند، بهره‌برداری کند.
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده منضم به متن موافقتنامه شامل مقدمه و بیست و یک ماده و یک پیوست در جلسه علنی روز سه‌شنبه مورخ پنجم تیرماه یکهزار و سیصد و هشتاد مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۱۳۸۰.۴.۲۰ به تایید شورای نگهبان رسیده است.
مهدی کروبی
رئیس مجلس شورای اسلامی