شماره: ۳۱۵۷۴ت۲۳۳۲۰هـ
تاریخ: ۱۳۷۹.۸.۲۵
هیأت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۷۹.۸.۱۸ بنا به پیشنهاد مشترک سازمان مدیریت و برنامه ریزی کشور، وزارت امور اقتصادی و دارایی و بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران (موضوع نامه شماره ۱۰۵.۴۳۱۲ مورخ ۱۳۷۹.۸.۱۱ سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور ) و به استناد بند (هـ) ماده (۶۰) قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران – مصوب ۱۳۷۹- آیین‌نامه اجرایی ماده یاد شده را به شرح زیر تصویب نمود:
ماده ۱ـ در این آیین‌نامه واژه‌های زیر در معانی مشروح مربوط به کار می‌روند:
ـ سازمان : سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور
بانک مرکزی : بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران
ـ خزانه : خزانه‌داری کل (وزارت امور اقتصادی و دارایی)
حساب ارزی : حساب ذخیره ارزی حاصل از مازاد درآمد فروش نفت خام
ـ قانون برنامه : قانون برنامه سوم توسعه اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران
بودجه سالانه : قانون بودجه کل کشور
وجوه اداره شده: وجوهی است که از محل حساب ارزی بر اساس ضوابط این آیین‌نامه در اختیار بانکهای عامل قرار می‌گیرد تا بر اساس مقررات این آیین‌نامه به متقاضیان سرمایه گذاری در طرح‌های تولیدی و کارآفرینی صنعتی ، معدنی ، کشاورزی ، حمل و نقل و خدمات فنی – مهندسی بخش غیر‌دولتی (تعاونی و خصوصی) به صورت تسهیلات اعطاء شود.
ـ بانک عامل : بانک‌ها و یا شعب بانکهای کشور در خارج از کشور هستند که عاملیت اعطای تسهیلات موضوع این آیین‌نامه به آنها واگذار می‌شود. بانک عامل به طور یکجا، از بخش‌های مختلف اقتصادی یا حسب مورد توسط بانک مرکزی تعیین و اعلام می‌گردد.
ماده ۲ـ خزانه مکلف است حداکثر ظرف یک هفته از تاریخ تصویب این آیین‌نامه ، یک فقره حساب ارزی نزد بانک مرکزی افتتاح نماید. برداشت از حساب مذکور صرفا” بر اساس مقررات این آیین‌نامه مجاز می‌باشد.
ماده ۳ـ بانک مرکزی موظف است از ابتدای سال ۱۳۸۰ در طول چهار ماه اول سال ، معادل ریالی صددرصد (۱۰۰%) درآمد ارزی حاصل از‌صادرات نفت خام در ماههای یاد شده را به حساب درآمد عمومی مربوط واریز نماید و از ماه پنجم تا تأمین سقف مجاز ایجاد تعهدات ارزی سال ، معادل ریالی یک دوازدهم سقف مزبور را به حساب درآمد عمومی و بقیه را به صورت ارزی به حساب ارزی واریز نماید. پس از تأمین تمام بودجه سالانه ، کلیه مبالغ دریافتی ، به حساب ارزی واریز می‌گردد.
حداکثر پنجاه درصد (۵۰%) از ارز واریز شده به حساب ارزی ، بر اساس مقررات این آیین‌نامه پس از تصویب هیأت موضوع ماده (۸) این آیین‌نامه تا‌پایان برنامه سوم توسعه ، به صورت تسهیلات از طریق بانکهای عامل به طرح‌های ذی‌ربط اختصاص می‌یابد.
تبصره ۱ـ چنانچه معادل ریالی درآمد حاصل از صادرات نفت خام در هر سال در پایان بهمن ماه همان سال ، کمتر از رقم پیش بینی شده در بودجه سالانه باشد ، بانک مرکزی موظف است بلافاصله در اول اسفند ماه همان سال کسری یاد شده را از موجودی حساب ارزی برداشت و معادل ریالی آن را‌تا سقف درآمد مصوب ردیف مربوط در بودجه سالانه ، به حساب درآمد عمومی واریز نماید.
تبصره ۲ـ صد در صد (۱۰۰%) وجوه ارزی برگشتی ناشی از اعطای تسهیلات فوق به طرحها که توسط بانکهای عامل به حساب ارزی واریز می‌گردد ، مجددا” با رعایت ضوابط این آیین‌نامه برای پرداخت تسهیلات تا پایان برنامه سوم قابل تخصیص می‌باشد.
تبصره ۳ـ در سال ۱۳۷۹، پس از تحقق صددرصد (۱۰۰%) ارز قابل تعهد مصوب از محل فروش نفت خام در قانون بودجه سال ۱۳۷۹ کل کشور و اصلاحیه آن ، مازاد درآمد ارزی به حساب ارزی واریز خواهد شد.
تبصره ۴ـ بانک مرکزی مکلف است گردش عملیات حساب ارزی را در پایان هر ماه به خزانه و سازمان ارایه نماید.
ماده ۴ـ طرح‌های بخش غیر دولتی مشمول بند (ج) ماده (۶۰)اصلاحی قانون برنامه سوم صرفا” طرح‌های انتفاعی هستند که با سرمایه گذاری بخش غیر دولتی ( با استفاده یا بدون استفاده از منابع بانکی) و با مباشرت اشخاص حقیقی یا حقوقی غیر دولتی در زمینه‌های تولیدی و کارآفرینی در بخش‌های صنعت ، معدن ، کشاورزی و همچنین حمل و نقل و خدمات فنی و مهندسی به اجرا در می‌آیند.
تبصره ۱ـ بررسی‌های فنی ، مالی و اقتصادی طرح‌های موضوع این ماده ، توسط بانکهای عامل در چارچوب ضوابط مصوب هیأت موضوع ماده (۸) این آیین‌نامه انجام و پس از تأیید وزارتخانه‌های تخصصی ذی‌ربط قابل اجراء است.
تبصره ۲ـ وجوه ارزی مورد نیاز هر طرح (سرمایه ثابت و سرمایه در گردش) که در قالب بند (ج) ماده (۶۰) اصلاحی قانون برنامه سوم و از محل حساب ارزی تأمین می‌شود، از طریق بانکهای عامل در قالب روشهای پرداخت بانک به صورت نظارت شده صرفاً در جهت تأمین هزینه‌های ارزی طرح‌در طول دوران اجرا به مجری طرح پرداخت می‌شود.
تبصره ۳ـ دوره استفاده از تسهیلات برای سرمایه گذاری و بهره‌برداری آزمایشی از طرحها حداکثر سه سال خواهد بود. مدت بازپرداخت تسهیلات اعطایی حداکثر پنج سال پس از مدت یاد شده می‌باشد.
ماده ۵ ـ سازمان موظف است حداکثر تا پایان فروردین ماه هر سال در چارچوب اولویتهای قانون برنامه و برنامه‌های اجرایی بخشها، پیشنهاد نحوه استفاده از وجوه حساب ارزی را در قالب اعطای تسهیلات برای فعالیتهای تولیدی و سرمایه گذاری به هیأت موضوع ماده (۸) این آیین‌نامه ارایه نماید.
تبصره ۱ـ نحوه استفاده از وجوه حساب ارزی در سال ۱۳۷۹ در چارچوب اولویتهای قانون برنامه و برنامه‌های اجرایی بخشها را سازمان باید حداکثر ظرف یک ماه از تاریخ تصویب این آیین‌نامه به هیأت موضوع ماده (۸) این آیین‌نامه ارایه نماید.
تبصره ۲ـ وجوه ارزی در قالب قراردادی که با رعایت مقررات این آیین‌نامه و دستورالعملهای مربوط بین سازمان و بانکهای عامل منعقد می‌شود، در اختیار آنها قرار می‌گیرد.
تبصره ۳ـ استفاده کنندگان از تسهیلات ارزی موضوع این آیین‌نامه باید اصل و سود متعلقه را طبق مقررات ارزی کشور، به ارز تأمین و بازپرداخت نمایند.
تبصره ۴- [الحاقی ۱۳۸۰/۴/۳]
در صورتی که در اثر تغییر قوانین و مقررات و یا تصمیمات دولت صدور تمام یا بخشی از کالاها و خدمات واحد تولیدی که تسهیلات برای ایجاد یا توسعه آن دریافت شده است، ممنوع شود و مشتری بانک نتواند درآمد لازم را برای بازپرداخت تسهیلات به ارز تأمین نماید، بانک مرکزی ارز لازم برای بازپرداخت اقساط به ارز تأمین نماید، بانک مرکزی ارز لازم برای بازپرداخت اقساط اصل و سود مربوط را به تناسب میزان کالا یا خدمات مشمول ممنوعیت صدور، از محل مجوز فروش ارز به مشتری می‌فروشد. نرخ فروش ارز، معادل نرخ گواهی سپرده ارزی در تاریخ اعطای تسهیلات با احتساب ده درصد افزایش سالانه خواهد بود.
تبصره ۵ـ [اصلاحی ۱۳۸۰/۴/۳]
بانکهای عامل موظفند هر سال ، در چارچوب اولویتهای ابلاغی سالانه هیأت موضوع ماده (۸) این آیین‌نامه، تسهیلات موضوع این ماده را صرفا” به طرح‌هایی که از نظر آنها دارای توجیه فنی ، اقتصادی و مالی است اعطا نمایند و تأمین لازم و کافی را هم برای بازپرداخت اصل و سود از متقاضی دریافت دارند،
تبصره ۶ ـ [اصلاحی ۱۳۸۰/۴/۳]
اعطای تسهیلات ارزی به طرح‌هایی که در چارچوب قانون جلب و حمایت سرمایه‌های خارجی ایران به تصویب می‌رسند (سرمایه‌گذاری‌های مشترک) با رعایت مقررات این آیین‌نامه بلامانع است.
ماده ۶ـ دستور العمل اجرایی این آیین‌نامه در ارتباط با وظایف تعیین شده برای
سازمان ، خزانه ، بانک مرکزی ، بانک عامل و سایر دستگاههای اجرایی ذی‌ربط و چگونگی
ارتباط آنها و تأمین و پرداخت وجوه ارزی مورد نیاز طرحها ، به تصویب هیأت موضوع ماده (۸) این آیین‌نامه می‌رسد.
ماده ۷ـ بانک مرکزی موظف است به موجودی حساب ارزی ، هر سه ماه یکبار سود به ارز
مربوط پرداخت نماید. نرخ سود را شورای پول و اعتبار با توجه به میزان تعهدات
متقابل انجام شده تعیین می‌نماید. سود ارزی، هر سه ماه یکبار به موجودی حساب ارزی اضافه می‌شود.
ماده ۸ ـ هیأتی مرکب از رییس سازمان ، وزیر امور اقتصادی و دارایی ، رییس کل بانک مرکزی و چهار نفر به انتخاب رییس جمهور (حداقل دو نفر از بین وزیران) به عنوان ” هیأت امنای حساب ذخیره ارزی ” جهت حسن اجرای قانون و اتخاذ تصمیم در موارد تعیین شده در این آیین‌نامه و موارد زیر تشکیل می‌گردد. دبیرخانه هیأت یاد شده در سازمان مستقر خواهد بود.
الف ـ نحوه تعیین اولویت طرحها جهت استفاده از تسهیلات موضوع این آیین‌نامه.
ب ـ تعیین روش محاسبه و نرخ سود تسهیلات اعطایی بر اساس پیشنهاد بانک مرکزی.
پ ـ زمان بازپرداخت تسهیلات اعطایی.
ت ـ نحوه پی گیری وصول مطالبات.
ث ـ تعیین چارچوب قراردادهای سازمان با بانکهای عامل.
ج ـ تعیین کارمزد بانکهای عامل.
ح ـ سایر ضوابط و دستورالعملهای مورد نیاز.
حسن حبیبی – معاون اول رییس جمهور