آیین‌نامه اجرایی قانون حفاظت و بهره‌برداری از منابع آبزی جمهوری اسلامی ایران

تاریخ تصویب: ۱۳۷۸/۰۲/۰۵
تاریخ انتشار: ۱۳۷۸/۰۳/۲۷

شماره: 12340/ت17925ه – ۱۳۷۸/۳/۱۸


هیات وزیران در جلسه مورخ ۱۳۷۸/۲/۵ بنا به پیشنهاد وزارت جهادسازندگی و به استناد ماده (23) قانون حفاظت و بهره‌برداری از منابع آبزی جمهوری اسلامی ایران -مصوب 1374- آیین‌نامه اجرایی قانون یادشده را به شرح زیر تصویب نمود:

فصل اول : تعاریف

ماده 1 – اصطلاحات و کلماتی که در قانون حفاظت و بهره برداری از منابع آبزی جمهوری اسلامی ایران که از این پس در این آیین‌نامه به اختصار قانون نامیده می‌شود و در مقررات اجرایی آن و این آیین‌نامه بکار برده شده است دارای مفاهیم زیر است :

1- [اصلاحی ۱۳۸۶/۴/۳]
آبزیان: عبارتند از کلیه موجودات زنده اعم از جانوری و گیاهی آبهای شیرین، شور و لب شور و موجوداتی که مراحلی از چرخه زندگی (شامل کلیه مراحل رشد و نمو از قبیل تخم، لارو و نوزادی و غیره) و یا مدت زیادی از عمر خود را در آب طی می‌کنند.

2- [اصلاحی ۱۳۸۶/۴/۳]
آبزیان قابل پرورش عبارتند از آن دسته از ماهیها، سخت پوستان، نرم تنان، گیاهان آبزی و سایر آبزیانی که ارزش اقتصادی و پرورشی دارند.

3 – آبزی دار کردن : عبارت است از رهاسازی گونه های بومی آبزی که ذخایر آن از بین رفته یا در حال انقراض است و نیز رهاسازی گونه های غیربومی به یک منبع جاری یا ساکن از آبهای داخلی به دلا یل زیستی اکولوژیکی یا اقتصادی .

تبصره – آبزی دار کردن از دو طریق زیر صورت می گیرد:
الف- تکثیر: به فعالیتی گفته می شود که موجب ازدیاد یک گونه خاص از موجودات آبزی به روش مصنوعی ، نیمه مصنوعی و یا طبیعی گردد.
ب – پرورش آبزیان : شامل مجموعه فعالیتهایی است که جهت نگهداری موجود آبزی پس از خروج از تخم و آغاز فعالیت تغذیه ای تا مرحله عرضه به بازار انجام می شود.

4 – پروانه تکثیر و پرورش آبزیان : اجازه نامه ای است با عناوین موافقت اصولی ، پروانه تاسیس یا پروانه بهره برداری که اشخاص حقیقی و حقوقی در چارچوب شرایط مندرج در آن مجاز به تخصیص منابع ، احداث و بهره برداری از تاسیسات تکثیر و پرورش آبزیان می باشند.

5 – مزرعه پرورش آبزیان : به محل پرورش انواع آبزیان اطلاق می گردد.

6 عمل آوری : هرگونه عملیاتی است که بر روی آبزی پس از خروج از آب به منظور عرضه به بازار یا تولید محصولات شیلاتی انجام می گیرد، مانند شستشو، آماده سازی ، بسته بندی ، نگهداری ، انجماد، فیله سازی ، نمک سودکردن ، دودی کردن ، ترشی کردن ، کنسروکردن ، تولید خمیر و پودرکردن .

7- تاسیسات عمل آوری : عبارتست از مکان ، کارگاه ، کارخانه یا شناوری که در آن یک یا چند نوع عملیات عمل آوری انجام می شود.

8- [اصلاحی ۱۳۸۶/۴/۳]
صید: تعداد یا مقدار آبزیانی است که از محیط زیست خود به‌ صورت زنده و یا مرده طی یک دوره زمانی برداشت می‌شود و شامل آبزیانی که صید شده ولی به جای تخلیه دوباره آزاد شده و یا دور ریخته می‌شوند نیز می‌باشد.

9- [اصلاحی ۱۳۸۶/۴/۳]
پروانه صید: اجازه نامه‌ای است که به منظور انجام فعالیتهای صیادی اشخاص حقیقی و حقوقی صادر شده است و در آن بر حسب مورد مشخصاتی از قبیل شناور، روش صید، نوع و میزان ابزار و ادوات، گونه، میزان سهمیه صید، منطقه صید، مالک یا مالکین شناور، مقررات بهداشتی و قوانین و مقررات ذی‌ربط مشخص می‌شود.

10 – بندر صیادی: به محدوده‌ای از ساحل دریا، دریاچه، یا رودخانه اطلاق می‌شود که به جهت دارا بودن پناهگاه طبیعی (خور یا آبراهه مناسب) یا مصنوعی (موج شکن) و تاسیسات ساحلی دیگر، پهلوگیری و تخلیه صید بوسیله شناورهای صیادی در آن امکان پذیر بوده و اکثر شناورهای فعال در آن شناورهای صیادی می باشند.

11 – ارزیابی ذخایر : کاوشهایی است که جهت تعیین میزان اولیه ( مرجع ) توده زنده آبزیان صورت می گیرد.

12 – شناورها، آلات و ادوات غیرمجاز : کلیه شناورها و آلات و ادوات صیادی که استفاده از آنها برابر مقررات مجاز اعلام نشده است.

13 – وزارت نیرو: وزارت نیرو و سازمان مدیریت منابع آب کشور و سازمانهای آب منطقه‌ای و سازمان آب و برق خوزستان.

14- [الحاقی ۱۳۸۶/۴/۳]
شیلات: منظور سازمان شیلات ایران است.

15- [الحاقی ۱۳۸۶/۴/۳]
صیاد: فردی که با داشتن پروانه صید از شیلات به عملیات صید می‌پردازد.

16- [الحاقی ۱۳۸۶/۴/۳]
گروه صیادی: گروه یا تشکلی که با داشتن پروانه صید از شیلات اقدام به فعالیت صیادی می‌کنند.

17- [الحاقی ۱۳۸۶/۴/۳]
فعالیت صیادی: هر فعالیتی که با پروانه صید شیلات منجر به صید انواع آبزی می‌شود.

18- [الحاقی ۱۳۸۶/۴/۳]
شناور صیادی: هر شناوری اعم از قایق، لنج، کشتی و انواع دیگر شناورها که با مجوزهای لازم برای فعالیت صیادی تجهیز و مورد استفاده قرار می‌گیرد.

19- [الحاقی ۱۳۸۶/۴/۳]
مقررات بنادر ماهیگیری: مقررات موضوع ماده واحده راجع به تأسیس سازمان بنادر و کشتیرانی ـ مصوب 1339 ـ و اصلاحات بعدی آن و نیز مقررات و ضوابطی که در چارچوب قوانین و مقررات شیلات تنظیم و ابلاغ می‌گردد.


فصل دوم : قلمرو اجرایی قانون و مقررات اجرایی آن


ماده 2 – قلمرو اجرایی قانون و مقررات اجرایی آن عبارت است از :
1 – آبهای تحت حاکمیت و صلاحیت جمهوری اسلامی ایران (آبهای داخلی، دریای سرزمینی و منطقه انحصاری اقتصادی) در خلیج فارس و دریای عمان به ترتیب مقرر در قانون مناطق دریایی جمهوری اسلا می ایران و مقررات اجرایی آن.

2 – آبهای تحت حاکمیت و صلا حیت جمهوری اسلا می ایران در دریای خزر.

3 – آبهای داخلی و مرزی ایران از قبیل آبهای موجود در دریاچه های طبیعی و مصنوعی و پشت سدها، رودخانه ها، آبگیرهای طبیعی و مصنوعی ، آبراهها، تالابها، مردابها اعم از شور ، شیرین یا آبهای لب شور ساحلی و مصب رودخانه‌ها.


فصل سوم-
طرح مدیریت ذخایر آبزیان و آبزی پروری
[اصلاحی ۱۳۸۶/۴/۳]


ماده 3 – طرح مدیریت ذخایر آبزیان با هدف شناسایی و معرفی ذخایر قابل بهره برداری براساس تحقیقات علمی و نیازهای اجتماعی و اقتصادی توسط شرکت سهامی شیلات ایران که از این پس در این آیین‌نامه به اختصار شیلات نامیده می شود تهیه و پس ازتایید کمیسیونهای مدیریت بهره برداری ذی‌ربط توسط وزیرجهاد سازندگی جهت اجرا ابلاغ می گردد.

تبصره 1 – شیلات طرح مدیریت ذخایر آبزیان و تدابیر اتخاذ شده دراجرای آن را به نحو مناسب منتشر می نماید.

تبصره 2 – شیلات مکلف است درهنگام تهیه طرح مدیریت ذخایر آبزیان با صیادان یا نمایندگان آنها و اتحادیه شرکتهای تعاونی صیادی ذی‌ربط و همچنین سایر اشخاص ذینفع مشورت نماید.

تبصره 3 – شیلات طرح مدیریت ذخایر آبزیان را پس از طی مراحل فوق تهیه و به سازمان بنادر و کشتیرانی اعلام می‌دارد.


ماده 4- کمیسیون های مدیریت بهره برداری ذخایر آبزیان عبارتند از:
1 – کمیسیون مدیریت بهره برداری ذخایر آبزیان خلیج فارس و دریای عمان .
2 – کمیسیون مدیریت بهره برداری ذخایر آبزیان دریای خزر.
3 – کمیسیون مدیریت بهره برداری ذخایر آبزیان آبهای داخلی .
4 ـ [الحاقی ۱۳۸۶/۴/۳]
کمیسیون مدیریت آبزی پروری.

تبصره – نحوه تشکیل، شرح وظایف و اعضای این کمیسیونها طی دستورالعملی که بوسیله شیلات تهیه و به تایید وزیر جهادسازندگی می رسد ابلا غ خواهد شد.


فصل چهارم : تعاونیها، خدمات و تاسیسات بندری


ماده 5 – صدور مجوز تشکیل شرکتهای تعاونی و اتحادیه های صیادی و تکثیر و پرورش آبزیان توسط وزارت تعاون منوط به ارایه موافقت کتبی شیلات توسط متقاضیان به وزارت تعاون می باشد.


ماده 6 – بنادر صیادی تحت سرپرستی و نظارت شیلات اداره می شود ، شیلات می تواند ارایه خدمات و اداره تاسیسات بندری را به شرکتهای تعاونی یا خصوصی واگذار نماید.


ماده 7 – امور زیر در بنادرصیادی ، تحت مدیریت یا نظارت شیلات و با رعایت مقررات و سایر قوانین ذی‌ربط انجام می شوند:
1 – ایجاد ، تکمیل ، توسعه ساختمانها و تاسیسات تعمیرگاههای ساحلی در بنادر صیادی با رعایت وظایف سایر ارگانهای ذی‌ربط.
2 – اجرای مقررات بندری در محدوده بنادرصیادی .
3- اداره امور تخلیه ، بارگیری ، حمل و نقل و نگهداری محصولا ت ، ابزار و ادوات و مایحتاج صیادی با رعایت مقررات مربوط.
4 – اداره شبکه مخابراتی و کنترل شناورهای صیادی با رعایت مقررات مربوط.
5 – وصول بهای تعرفه های بندری موضوع این آیین‌نامه .
6 – تعیین نحوه استفاده و شرایط بهره برداری از تاسیسات و تجهیزات بندری در محدوده بنادر صیادی .


ماده 8 – وظایف و اختیارات مدیریت بنادر صیادی با رعایت قوانین و مقررات ذی‌ربط به شرح زیر است :
1 – نگهداری دفتر ثبت آمار صیادان ، تردد شناورها و مراجعین به بندر.
2 – هدایت شناورها برای ورود و خروج به بندر و پهلوگیری با رعایت مقررات مربوط به راهنمایی شناورها .
3 – کمک رسانی در موقع بروز حوادث در محوطه بندرصیادی با همکاری سایر دستگاهها .
4 – ثبت و گزارش حوادث دریایی مربوط به شناورهای صیادی و صیادان و ارسال آن به مراجع ذی‌ربط.
5 – اقدام در جهت تامین انتظامات و حفاظت تاسیسات بندری .
6 – نظارت بر نحوه عملکرد واحدهای خدمات دهنده مستقر در بندر در زمینه ایجاد تاسیسات بندری .
7 – نصب و مراقبت نورافکن ها و فانوس ها و علایم دریایی در بندر با هماهنگی سازمان بنادر و کشتیرانی .
8- دریافت وجوهی که طبق مقررات وصول آنها به عهده شیلات واگذار شده یا می شود.
9 – دریافت خسارات وارده به بندر و تاسیسات بندری با رعایت مقررات مربوط .
10 – تنظیم صورتجلسه مربوط به برخورد شناورها با یکدیگر و تاسیسات بندری و گزارش آن به مراجع ذیربط .
11 – انجام بازرسیهای لازم از شناورها حسب وظایف و ماموریتهای محول شده از قبیل انطباق شناورها، تجهیزات ابزار و ادوات صید آن با موارد مندرج در پروانه صید.
12 – کنترل رعایت مقررات بهداشتی ، زیست محیطی و حمل و نقل بهینه آبزیان .
13 – اجرای سایر مقررات بندری شیلات .
14 – حصول اطمینان از بکار گیری کارکنان و خدمه با صلاحیت و به تعداد مورد نیاز بر روی شناورهای صیادی با رعایت مقررات تعیین شده توسط مراجع ذی‌ربط.


ماده 9 – صیادان ، صاحبان و کارکنان شناورهای صیادی و تاسیسات و واحدهای تولیدی و خدماتی مربوط و ناخدایان اینگونه شناورها ملزم به رعایت ضوابط ذیل می باشند:
1 – رعایت ضوابط و مقررات بندری شیلات .
2 – نگهداری تعداد لازم از ملوانان صلاحیتدار در شناور.
3 – همکاری با مامورین اداره بندر به منظور انجام وظایف و ماموریتهای محول شده .
4 – رعایت مقررات ایمنی ، بهداشتی و محیط زیست .


ماده 10 – صاحبان شناورهایی که به هر طریق مانع عبور ومرور در بندر یا مسیر آن شده اند با اخطار کتبی مدیریت بندر موظفند در مهلت تعیین شده نسبت به رفع مانع اقدام نمایند.

تبصره 1 – پس از انقضای مهلت اخطار کتبی چنانچه صاحبان شناورهای مذکور به رفع مانع اقدام ننمایند ، مدیریت بندر راساً نسبت به رفع مانع عبور و مرور اقدام کرده و صاحب شناور موظف به پرداخت هزینه های آن می باشد.

تبصره 2 – در صورتی که مصالح بندر، عملیات رفع مانع را از مسیر و محوطه بندر به فوریت ایجاب کند، مدیریت بندر می تواند بدون رعایت مدت اخطاریه به صاحب شناور، برای رفع مانع اقدام کند و صاحب شناور باید هزینه رفع را بپردازد.


ماده 11 – مقررات مربوط به مسیر های تردد دریایی ، چراغ شناورها و علا یم و اشارات دریایی و بندر مطابق مقررات سازمان بنادر و کشتیرانی خواهد بود.

تبصره – شناورهای صیادی موظفند علایم و نشانهای خاص شناورهای صیادی مصوب شیلات را نیز رعایت نمایند.


ماده 12 – شیلات شناورهای صیادی را برای تردد و استفاده از خدمات بندری در بنادر صیادی سازماندهی می نماید. صاحبان شناورها با موافقت شیلات موظف به انتخاب یک بندر به عنوان بندر اصلی می باشند، در این صورت شناورهای صیادی در سایر بنادر صیادی به عنوان شناور میهمان محسوب می گردند.


ماده 13 – شیلات مجاز است بابت حق ورود، پهلوگیری و توقف شناورها در بنادر صیادی بر اساس نرخ های مبنای جدول ذیل مبالغی را به عنوان تعرفه دریافت کند. تعرفه استفاده از خدمات بندری برای هر بار استفاده از تاسیسات بندری و به ازای هر تن ظرفیت ناخالص . نوع شناور ورود به حوضچه آرام بندر پهلوگیری کنار اسکله حداکثر یک ساعت توقف تا 24 ساعت قایق ، لنج یا کشتی 120 ریال 180 ریال 300 ریال

1 – تعرفه بندری شناور صیادی میهمان حداکثر به میزان دو برابر تعرفه ها ی مورد نظر برای شناورهای صیادی مقیم محاسبه و دریافت می شود مگر آنکه انتقال شناور مذکور از بندر اصلی به بندر دیگر بر اساس سیاستهای مدیریت صید صورت گرفته باشد.

2 – به منظور استفاده حداکثر از اسکله ، هر گاه پهلوگیری شناور در کنار اسکله بیش از یک ساعت به طول انجامد برای یک ساعت اول به ازای هر تن ظرفیت ناخالص شناور (20% ) و برای ساعتهای بعدی (50% ) به مبلغ عدد مبنای مندرج در جدول اضافه محاسبه و دریافت می شود.

تبصره – در مناطقی که به دلیل عدم وجود حوضچه آرام ، شناورها ناچار به پهلوگیری در کنار اسکله هستند از اجرای مفاد این بند مستثنی می باشند.

3 – هر گاه شناور صیادی به دلیل خرابی موتور یا بدنه مجبور به توقف در بندرگاه شود حداکثر تا ( 10 ) روز از پرداخت حق توقف معاف و در ( 10 ) روز دوم معادل حق توقف مندرج در جدول و از ( 10 ) روز سوم به بعد (20% ) به عدد مبنا اضافه خواهد شد.

4 – در صورتی که توقف شناور در بندرگاه به دلیل ممنوعیت ها و سیاستهای مدیریت صید صورت گرفته باشد، تا زمان رفع ممنوعیت ، عوارض بندری دریافت نخواهد شد. بدیهی است شناورهایی که به دلیل تخلف متوقف می شوند مشمول مفاد این بند نمی شوند.

تبصره – مبالغ مذکور در این ماده از شناورهای خارجی حسب نظر شیلات به ارزهای معتبر خارجی دریافت می شود.


فصل پنجم : تکثیر و پرورش آبزیان


ماده 14 – انجام هرگونه فعالیت در زمینه تکثیر و پرورش آبزیان توسط افراد حقیقی و حقوقی مستلزم دریافت پروانه از شرکت سهامی شیلات ایران است . نوع پروانه با توجه به نوع فعالیت شامل تکثیر آبزیان ، پرورش یا تکثیر و پرورش آبزیان است و براساس مرحله فعالیت شامل موافقت اصولی ، پروانه تاسیس و پروانه بهره برداری ، می باشد.

تبصره – انجام فعالیتهایی که جنبه تفننی و سرگرمی دارد از شمول این ماده مستثنی هستند.


ماده 15 – صدور پروانه تکثیر و پرورش آبزیان برای متقاضیان تابع شرایط ذیل است :
1- انطباق موضوع درخواست با طرح‌های توسعه تکثیر و پرورش آبزیان در کشور.
2 – دارا بودن شرایط لازم زیر برای متقاضی یا متقاضیان :
گذراندن دوره آموزشی یا دارا بودن سابقه علمی یا عملی مرتبط.
دارا بودن کارشناس یا فن ورز واجد شرایط به تعداد مورد نیاز بر اساس ضوابط شیلات ایران برای صدور یا تمدید پروانه بهره برداری .


ماده 16 – دریافت بیش از یک پروانه تکثیر و پرورش آبزیان برای اشخاص حقیقی قبل از اینکه موضوع فعالیت پروانه قبلی به مرحله بهره برداری رسیده باشد ممنوع بوده و در مورد اشخاص حقوقی در صورتی که توان مالی ، اجرایی و فنی متقاضی به تشخیص شیلات برای بیش از یک فعالیت مناسب باشد، دریافت آن بلامانع است .


ماده 17 – تشکیل شرکتهای غیردولتی با هدف انجام فعالیتهای تکثیر و پرورش آبزیان و یا گنجاندن این قبیل فعالیتها در اساسنامه شرکتها مستلزم دارا بودن پروانه تکثیر و پرورش آبزیان یا ارایه گواهی معتبر مبنی بر موافقت شیلات با انجام این فعالیتها است .


ماده 18 – نحوه صدور پروانه تکثیر و پرورش آبزیان بر اساس دستور العمل مصوب وزیر جهادسازندگی تعیین خواهد شد.


ماده 19 – متقاضیان دریافت پروانه تکثیر و پرورش آبزیان برای اخذ مجوز از مراجع ذی‌ربط با صدور معرفی نامه یا ارسال رونوشت پروانه از طرف شیلات به این مراجع معرفی خواهند شد و متقاضی شخصاً موظف به دریافت این مجوزها از مراجع ذی‌ربط می باشد.


ماده 20 – صدور پروانه تاسیس مزارع تکثیر و پرورش آبزیان موکول به ارایه مجوز تخصیص و بهره برداری از منابع آبی توسط وزارت نیرو ( سازمان مدیریت منابع آب و سازمانهای آب منطقه ای و آب و برق خوزستان ) است .


ماده 21 – آب بها یا حق النظاره و حق اشتراک برای استفاده از منابع آبی کشور که تحت نظارت و مدیریت وزارت نیرو هستند به شرح زیر محاسبه و توسط دارنده پروانه به وزارت نیرو پرداخت می شود:
الف- پرورش ماهیان گرمابی
1- آب بها برای منابع آبی تنظیم شده ، پنج درصد (5% ) از محصول یا ارزش ریالی آن و برای منابع آبی تنظیم نشده ، یک درصد (1% ) از محصول و یا ارزش ریالی آن می باشد.
2 – حق اشتراک برای هر یک هزار متر مربع استخر معادل حق اشتراکی است که برای هر هکتار زراعت آبی در همان منطقه پرداخت می شود.
ب – پرورش ماهیان سردآبی
1 – آب بها برای منابع آبی تنظیم شده ، سه درصد (3% ) از محصول یا ارزش ریالی آن و برای منابع آبی تنظیم نشده ، یک درصد (1% ) از محصول یا ارزش ریالی آن می باشد.
2 – حق اشتراک برای هر یک هزار متر مربع استخر معادل حق اشتراکی است که بابت هر هکتار زراعت آبی در همان منطقه پرداخت می شود.

تبصره 1 – ملا ک محاسبه ارزش ریالی قیمت عمده فروشی در هر مزرعه خواهد بود.

تبصره 2 – فعالیتهای تکثیر و پرورش آبزیان دریایی و لب شور که از منابع آبهای شور و لب شور سطحی ( با میزان شوری بیش از ده گرم در لیتر ) استفاده می کنند از پرداخت آب بها و حق اشتراک معاف هستند.

تبصره 3 – در مزارع تکثیر و پرورش آبزیان دریایی و لب شور که از منابع آبهای شیرین استفاده می کنند، میزان آب بها و حق اشتراک بر حسب میزان و درصد آب شیرین که برای تعدیل شوری مورد استفاده قرار می گیرد و بر اساس تعرفه مشخص شده در این ماده محاسبه و تعیین خواهد شد. درصد آب شیرین مورد استفاده توسط شیلات با هماهنگی وزارت نیرو تعیین می شود.

تبصره 4 – در صورتی که مبالغ و درصدهای موارد فوق با تصویب مراجع قانونی تغییر کند درصدها و مبالغ مصوب اخیر قابل اجراست .


ماده 22 – آبزی پروری در منابع آبهای نیمه طبیعی ( آب بندانها و دریاچه های پشت سدها ) تحت نظارت وزارت نیرو ، پس از هماهنگی و کسب مجوز از وزارت مذکور بلامانع است .


ماده 23 – وزارت نیرو موظف است حق انشعاب و اشتراک و بهای برق مصرفی مزارع تکثیر و پرورش آبزیان را بر اساس تعرفه های کشاورزی محاسبه و دریافت کند.


ماده 24 – وزارت نیرو موظف است در برنامه های توسعه تاسیسات آبی و برنامه های تخصیص و مدیریت منابع آبی ، سهم آبزی پروری را مشخص و اعلام نماید.


ماده 25 – در اجرای ماده ( 19 ) قانون ، شیلات برای انجام اقدامات موضوع ماده ( 3 ) آن در دریاچه پشت سدها، موضوع را به سازمان مدیریت منابع آب ایران و در رودخانه ها حسب مورد به شرکتهای آب منطقه ای و سازمان آب و برق خوزستان اعلام و با هماهنگی و کسب مجوز از مراجع ذیربط اقدام می نماید.


ماده 26 – صندوق بیمه محصولات کشاورزی مکلف به بیمه نمودن آبزیان پرورشی و سایر شرکتهای بیمه دولتی مکلف به بیمه کردن ابنیه ، تاسیسات و تجهیزات مزارع تکثیر و پرورش آبزیان هستند.

تبصره – ضوابط و شیوه نامه بیمه کردن محصولات آبزیان پرورشی توسط صندوق بیمه محصولات کشاورزی با هماهنگی شیلات تعیین خواهد شد.


ماده 27- [اصلاحی ۱۳۷۹/۷/۲۴]
به منظور توسعه و بهره برداری اصولی از مزارع تکثیر و پرورش آبزیان، نقشه‌های اجرایی احداث ابنیه و نصب تاسیسات و تجهیزات مزارع و پرورش آبزیان قبل از اجرا باید به تایید شیلات برسد.

تبصره – شیلات می تواند وظیفه رسیدگی و تایید نقشه‌های اجرایی را به افراد حقیقی یا حقوقی ذی صلاح که دارای رتبه بندی سازمان برنامه و بودجه یا برگ تایید صلاحیت فنی از شیلات باشند تفویض نماید. میزان حق الزحمه این افراد بر اساس ضوابط سازمان برنامه و بودجه تعیین خواهد شد.


ماده 28 [اصلاحی ۱۳۷۹/۷/۲۴]
شیلات مجاز به انجام بازدیدها و بررسی های کارشناسی مزارع تکثیر و پرورش آبزیان در هر مرحله از کار و در اوقات متعارف کاری مزرعه می باشد.


ماده 29 [اصلاحی ۱۳۷۹/۷/۲۴]
در صورتی که دارنده پروانه ، پس از صدور پروانه پیگیریهای لازم را برای انجام موضوع پروانه به عمل نیاورد، بنا به تشخیص شیلات پروانه صادرشده باطل می گردد.


ماده 30 [اصلاحی ۱۳۷۹/۷/۲۴]
تمدید مهلت اعتبار پروانه برای پروانه‌هایی انجام می شود که بنا به تشخیص شیلات دارنده پروانه پیگیری لازم را به عمل آورده باشد.

تبصره – در صورت عدم تمدید پروانه، پس از خاتمه مهلت اعتبار پروانه صادره خود به خود ابطال می شود و نیازی به صدور برگ ابطال پروانه نیست.


ماده 31 [اصلاحی ۱۳۷۹/۷/۲۴]
تغییر نام دارنده موافقت اصولی یا تاسیس تکثیر و پرورش آبزیان یا انتقال سهام به میزان بیش از (50% ) در مورد اشخاص حقوقی ، تا پیش از دریافت پروانه بهره برداری ممنوع است .


ماده 32 [اصلاحی ۱۳۷۹/۷/۲۴]
واردات مولدین یا نوزادان آبزیان بومی یا غیر بومی از خارج کشور با رعایت سایر قوانین ومقررات کشور با مجوز شیلات مجاز است .


ماده 33 [اصلاحی ۱۳۷۹/۷/۲۴]
صدور آبزیان پرورشی بومی یا غیربومی به خارج از کشور با رعایت سایر قوانین ومقررات با مجوز شیلات مجاز است .


ماده 34 [اصلاحی ۱۳۷۹/۷/۲۴]
نقل و انتقال آبزیان زنده برای انجام فعالیتهای تکثیر و پرورش مستلزم کسب مجوز از شیلات است.


ماده 35 [اصلاحی ۱۳۷۹/۷/۲۴]
در صورتی که مزارع تکثیر آبزیان ، مولدین مورد نیاز خود را از طبیعت صید و تهیه می نمایند، برای حفظ ذخایر آن موظف به رهاسازی نوزاد همان آبزی به همان منبع آبی یا محلی که شیلات تعیین می کند، هستند. تعداد ، سن و نحوه رها سازی در دریا توسط شیوه نامه شیلات تعیین خواهد شد.


ماده ۳۶- وظایف دارندگان پروانه تکثیر و پرورش آبزیان به شرح زیر است:
1 – ایجاد تاسیسات و ابنیه مطابق با نقشه‌های اجرایی .
2 – بهره برداری از مزرعه مطابق با شرایط و ضوابط تعیین شده و مندرج در پروانه .
3 – همکاری کامل با کارشناسان و بازرسان شیلات در انجام بازدیدها.
4 – ارایه آمار و اطلاعات مربوط به تولید به ترتیبی که شیلات تعیین می نماید.

5 – عدم نگهداری و پرورش آبزیان غیرمجاز در مزرعه .

6 – عدم نگهداری و مصرف دارو و مواد شیمیایی غیرمجاز در مزرعه .

7 – [اصلاحی ۱۳۸۶/۴/۳]
اعلام بروز بیماریهای خطرناک و مسری به نزدیکترین اداره یا نمایندگی شیلات و دامپزشکی.

8 – عدم نقل و انتقال یا عرضه آبزیان مبتلا به بیماریهای خطرناک ، مسری و مشترک بین انسان و دام.

9 – عدم نقل و انتقال یا عرضه مواد غذایی ، دارویی و ضایعات و زباله های آلوده به عوامل بیماری زای خطرناک ، مسری و مشترک بین انسان و دام.

10 ـ [اصلاحی ۱۳۸۶/۴/۳]
صید و عمل‌آوری آبزیان در مزرعه مطابق استانداردهای تعریف شده.

تبصره 1 ـ [اصلاحی ۱۳۸۶/۴/۳]
فهرست داروها و مواد شیمیایی غیر مجاز و همچنین بیماریهای مسری و خطرناک توسط سازمان دامپزشکی با هماهنگی شیلات پیش از فروردین ماه هر سال اعلام می‌شود.

تبصره 2 ـ [اصلاحی ۱۳۸۶/۴/۳]
شیوه عمل‌آوری آبزیان در مزرعه با سازمان دامپزشکی با هماهنگی شیلات از فروردین ماه هر سال اعلام می‌شود.


ماده 37- [اصلاحی ۱۳۷۹/۷/۲۴]
در صورت احداث مزرعه برخلاف نقشه‌های مصوب، شیلات به دارنده پروانه اخطار کتبی جهت رفع نقص و انجام اصلاحات لازم و ایجاد تاسیسات و ابنیه بر اساس نقشه‌های مصوب ، می‌دهد و دارنده پروانه موظف است حداکثر ظرف یک ماه از تاریخ ابلاغ اخطاریه نسبت به انجام اصلاحات مشخص شده اقدام نماید، در غیر این صورت شیلات پروانه متخلف را تا انجام اصلاحات لازم تعلیق می نماید.


ماده 38- [اصلاحی ۱۳۷۹/۷/۲۴]
در صورت ارتکاب هر یک از تخلف های زیر توسط صاحبان پروانه تکثیر و پرورش آبزیان ، برای نوبت اول شیلات نسبت به صدور اخطار کتبی اقدام می کند و در صورت تکرار، پروانه صادر شده برای مدت یک تا شش ماه به حال تعلیق در می‌آید.
1 – عدم بهره برداری از مزرعه مطابق با شرایط و ضوابط تعیین شده و مندرج در پروانه .
2 – عدم همکاری کامل با کارشناسان و بازرسان شیلات در انجام بازدیدها.
3 – عدم ارایه آمار و اطلاعات مربوط به تولید به ترتیبی که شیلات تعیین نموده است .
4 – عدم اعلام بروز بیماریهای خطرناک و مسری به نزدیکترین مرجع شیلاتی .
5 – عدم صید و عمل آوری آبزیان در مزرعه مطابق استانداردهای تعریف شده توسط شیلات .
6 – عدم رعایت مفاد مجوز تخصیص آب براساس اعلام وزارت نیرو.

تبصره – اقدامات پیش بینی شده در این آیین‌نامه نافی مجازاتهای تعیین شده در ماده ( 23 ) قانون نمی باشد.


ماده 39- [اصلاحی ۱۳۷۹/۷/۲۴]
در صورت انجام تخلف های زیر، پروانه صادرشده برای مدت سه ماه تا یک سال به حال تعلیق درخواهد آمد و در صورت تکرار پروانه صادرشده باطل می شود:
1 – نگهداری و پرورش آبزیان غیربومی یا غیر مجاز در مزرعه .
2 – نگهداری و مصرف دارو و مواد شیمیایی غیرمجاز در مزرعه .
3 – ایجاد هرگونه آلودگی که باعث بروز بیماریهای خطرناک و مسری شود.
4 – نقل و انتقالات یا عرضه آبزیان مبتلا به بیماریهای خطرناک و مسری و مشترک بین انسان و دام و آبزی .
5 – نقل و انتقال یا عرضه مواد غذایی، دارویی وغیره که آلوده به عوامل بیماری زای خطرناک ، مسری و مشترک بین انسان و دام می باشد.


ماده 40- [اصلاحی ۱۳۷۹/۷/۲۴]
در صورت بروز بیماریهای خطرناک ، مسری و مشترک بین انسان و دام که قابل درمان نباشند و سرایت و همه گیر بودن آن محتمل باشد، به تشخیص شیلات و تایید سازمان دامپزشکی کشور کلیه آبزیان آلوده باید به شیوه مناسب نابود شوند و تاسیسات و ابنیه مزرعه سترون شوند. هزینه نابود کردن محصول و انجام گندزدایی برعهده دارنده پروانه است.


ماده 41- [اصلاحی ۱۳۷۹/۷/۲۴]
با توجه به تبصره ذیل بند ( 6 ) ماده ( 3 ) و نیز ماده ( 23 ) قانون ، وظایف شیلات و سازمان حفاظت محیط زیست به شرح زیر تفکیک می شود:

الف – حدود وظایف شیلات در آبهای داخلی :

1 – انجام بررسیهای لیمنولوژیکی و اکولوژیکی در منابع آبهای داخلی که ضرورت معرفی یا پرورش آبزیان به تشخیص شیلات ایران در آنها مشخص شده است . نقطه نظرهای سازمان حفاظت محیط زیست برای انجام این قبیل مطالعات تهیه و به صورت دستور العمل منتشر خواهد شد. انجام بررسیهای لیمنولوژیکی و اکولوژیکی در مناطق آبی تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست و تالا بهای بین المللی بر اساس فهرست پیوست این آیین‌نامه با تایید سازمان حفاظت محیط زیست انجام خواهد شد.

2 – بررسی هر یک از منابع آبهای داخلی از نظر امکان معرفی یا پرورش انواع آبزیان و تعیین ظرفیت های نگهداری و تولید.

3 – تعیین گونه های مناسب پرورشی ( علاوه برگونه های موجود ) .

4 – آبزی دار کردن و پرورش گونه های مناسب آبزیان در آبهای داخلی که بررسی شده اند به استثنای محیط های آبی حساس مندرج در فهرست پیوست این آیین‌نامه که آبزی دار کردن آنها با تصویب سازمان حفاظت محیط زیست انجام می گیرد.

5 – بهره برداری تجاری یا صدور پروانه بهره برداری از منابع آبزی دار شده و منابعی که برنامه‌ریزی برای پرورش در آنها انجام شده است. در محیط های آبی مندرج در فهرست پیوست این آیین‌نامه ، بهره برداری برابر ضوابط ارایه شده توسط سازمان حفاظت محیط زیست بوسیله شیلات انجام خواهد شد.

6 – دارا بودن گواهی بهداشتی و سلامت آبزیان قبل از رها سازی آنها در آبهای داخلی الزامی است .

7 – گونه های آبزیان پرورشی حتی الامکان از انواع بومی یا از گونه های موجود در کشور انتخاب خواهند شد.

ب – وظایف سازمان حفاظت محیط زیست در آبهای داخلی :

1 – اعلام ضوابط و معیارهای انجام مطالعات مرتبط با آبزی دار کردن و پرورش انواع آبزیان در آبهای داخلی کشور، ارزیابی گونه ای ، کمیت و کیفیت آبزیان مورد نظر شیلات برای رها سازی .

2 – تشخیص گونه ای آبزیانی که از سوی شیلات برای رها سازی در منابع آبهای داخلی یا پرورش انتخاب شده اند.

3 – پایش آبهای داخلی که در آنها انواع آبزیان رها سازی شده و پرورش می یابند.

4 – مدیریت در محیط های آبی مندرج در فهرست پیوست این آیین‌نامه با توجه به قوانین و مقررات سازمان حفاظت محیط زیست .

5 – به استناد ماده ( 8 ) قانون حفاظت محیط زیست و ماده ( 17 ) آیین‌نامه اجرایی قانون شکار و صید، صدور پروانه صید ماهی در آبهای داخلی به استثنای آن دسته از منابع آبهای داخلی که از طریق شیلات آبزی دار شده است توسط سازمان حفاظت محیط زیست انجام می شود.

تبصره – پایش مخازن پشت سدها و صدور پروانه صید ماهی توسط سازمان حفاظت محیط زیست از مخازن مذکور که آبزی دار شده است باید با مجوز وزارت نیرو باشد.

ج- [اصلاحی ۱۳۸۶/۴/۳]
به منظور هماهنگی در انجام مفاد وظایف مشخص شده برای سازمان حفاظت محیط زیست و شیلات ایران کارگروه مشترکی متشکل از نمایندگان دو طرف تشکیل می‌شود. دبیرخانه کمیسیون در شیلات مستقر می‌باشد.


فصل ششم : فعالیتهای صیادی

ماده 42- شیلات بر اساس طرح مدیریت ذخایر آبزیان نسبت به صدور پروانه صید با رعایت شرایط ذیل اقدام می کند:

الف – شرایط صدور پروانه صید با استفاده از شناور عبارتند از:
1 – [اصلاحی ۱۳۸۶/۴/۳]
دارا بودن گواهینامه ثبت و گواهینامه‌های فنی و ایمنی از سازمان بنادر و کشتیرانی .

2 ـ [اصلاحی ۱۳۸۶/۴/۳]
دارا بودن بیمه‌نامه معتبر مسئولیت در مقابل کارکنان و اشخاص ثالث برای شناورهای صیادی

تبصره ـ [الحاقی ۱۳۸۶/۴/۳]
بیمه مرکزی ایران موظف است ظرف مدت سه ماه از ابلاغ این آیین‌نامه حداقل نرخ بیمه و شرایط عمومی این نوع بیمه را با همکاری سازمان شیلات ایران و سازمان بنادر و کشتیرانی، تدوین و برای تصویب به شورای‌ عالی بیمه ارایه نماید.

ب – شرط صدور پروانه صید برای اشخاص حقیقی و حقوقی و گروههای صیادی بدون استفاده از شناور، داشتن گواهی نامه صیادی است.

تبصره – صاحبان شناورهای صیادی فقط افرادی را می توانند بر روی شناورها بکارگیرند که دارای شرط مذکور در بند (ب) این ماده باشند.


ماده ۴۳ – شیلات می تواند براساس طرح مدیریت ذخایر آبزیان نسبت به سهمیه بندی صید برای دارندگان پروانه صید اقدام کند.


ماده ۴۴- دارندگان پروانه صید می توانند پس از موافقت کتبی شیلات نسبت به انتقال پروانه صید خود برای مدت معین یا سهمیه معین یا برای تمام مدت اعتبار پروانه یا کلیه سهمیه به اشخاص واجد شرایط مندرج در ماده ( 44 ) این آیین‌نامه اقدام کنند.

تبصره 1 – پروانه صید انتقال یافته در دفتر شیلات به نام انتقال گیرنده ثبت می شود.

تبصره 2 – در صورت فوت دارنده پروانه صید در مدت اعتبار آن ، پروانه مذکور با امکان تمدید آن به ورثه وی منتقل خواهد شد.


ماده ۴۵ – تعیین ابزار و ادوات صیادی که فروش آنها طبق ماده ( 22 ) قانون ممنوع است برعهده شیلات می باشد.


ماده ۴۶- [اصلاحی ۱۳۸۶/۴/۳]
شیلات می تواند در موارد ذیل پروانه صید و اجازه فعالیت صیادی ناخدای متخلف را تا مدت (3) ماه در فصل صید به حالت تعلیق در آورد:
1 – عدم رعایت موارد ذکر شده در پروانه صید.
2 – دراختیار قراردادن پروانه برای صید به دیگران بدون کسب موافقت کتبی شیلات .
3 – عدم رعایت ضوابط بهداشتی و کنترل کیفیت منطبق با این آیین‌نامه .
4 – هرگونه انتقال غیرمجاز محصولات صیادی به شناورهای غیرمجاز یا به خارج از کشور.
5 – صید در مناطق یا فصول ممنوعه .
6 – صید گونه هایی که صید آنها ممنوع اعلام گردیده است .
7 – نگاهداری آلات و ادوات و مواد غیرمجاز در شناور بدون کسب مجوز از شیلات .
8 – حمل و نگهداری محصولات صید غیرمجاز در شناور.

9 – عدم رعایت مقررات مربوط به نصب پلاک شناسایی ، علایم و نشانه های منطبق با مقررات بین المللی راه دریایی و روشهای مختلف صید .

10ـ [الحاقی ۱۳۸۶/۴/۳]
همراه نداشتن مدارک شناسایی شناور و خدمه.

11ـ [الحاقی ۱۳۸۶/۴/۳]
همراه نداشتن پروانه و مجوز صید.

12ـ [الحاقی ۱۳۸۶/۴/۳]
تخلیه صید ضمنی و دور ریز در منابع آب.

13ـ [الحاقی ۱۳۸۶/۴/۳]
عدم رعایت استانداردهای اعلام شده برای ابزار صید.

14ـ [الحاقی ۱۳۸۶/۴/۳]
صید گونه‌ها و روشهایی که در پروانه صید قید نشده است.

15 – [الحاقی ۱۳۸۶/۴/۳]
ایجاد آلودگی در منابع آب.

16 – [الحاقی ۱۳۸۶/۴/۳]
مسدود نمودن آبراه تردد شناورها به وسیله شناور یا ابزار صید.

17ـ [الحاقی ۱۳۸۶/۴/۳]
عدم ارایه آمار و اطلاعات صحیح از میزان صید براساس ماده (16) قانون حفاظت از منابع آبزی جمهوری اسلامی ایران.

18 ـ [الحاقی ۱۳۸۶/۴/۳]
عدم همکاری در بازدید مسئولان، کارشناسان و ناظران صید که جهت نظارت بر حسن اجرای این آیین‌نامه مراجعه می‌نمایند.

19 ـ [الحاقی ۱۳۸۶/۴/۳]
ایجاد خسارت به تأسیسات فیزیکی آبی یا ایجاد اختلال در عملکرد آنها.


ماده ۴۷- شیلات می تواند در اجرای بند ( 3 ) ماده ( 3 ) و ماده ( 14 ) قانون به منظور حفاظت و بازسازی ذخایر آبزیان و اعمال مدیریت صید و ذخایر، پروانه صید را دربرخی مناطق به طور موقت تا رفع ضرورت تعلیق یا ابطال نماید.


ماده ۴۸- شیلات می تواند نسبت به ابطال پروانه صید مرتکبین جرایم بندهای «ب» و «ج » ماده ( 22 ) قانون که دو بار محکومیت قطعی یافته‌اند، اقدام نماید.


ماده ۴۹- مدت اعتبار پروانه صید از تاریخ صدور حداقل یک فصل صید و حداکثر آن یک سال شمسی است .


ماده ۵۰- شیلات مجاز است بابت صدور پروانه صید، سالانه متناسب با نوع صید حداکثر به میزان مبالغ مذکور در جدول ذیل و به نسبت ارزش صید سالانه شناور یا گروههای صیادی به عنوان تعرفه پروانه صید، دریافت نماید.


جدول نرخ تعرفه پروانه صید

گونه
نرخ تعرفه پروانه صید (درصد)
کف زیانی که با روش ترال صید می شوند
%10
گونه های صید شده با تور گوشگیر
%1
کف زیانی که با گرگور ( قفس ) صید می شوند
%1
میگو
%4
لابستر
%4
آرتمیا
%8
کیلکا
%1
ماهیان استخوانی ( دریای خزر )
%1
ماهیان صید شده در آبهای داخلی حوزه فعالیت شیلات
%1
تن ماهیان صید شده توسط شناورهای خارجی با روش لانگ لاین
%12
تن ماهیان صید شده توسط شناورهای خارجی با روش پرساین
%20
کیلکای صید شده توسط شناورهای خارجی
%10
تون ماهیان صید شده به وسیله شناورهای صنعتی داخلی با روش پرساین
4%
گونه‌های صید شده با روش صید مشتا
4%
تن ماهیان صید شده توسط شناورهای صنعتی داخلی با روش لانگ‌لاین
1%

تبصره 1 – ارزش پایه صید بر اساس میانگین قیمت عمده فروشی سال قبل و میزان صید بر اساس میانگین صید سه ساله گذشته خواهد بود.

تبصره 2 – تعرفه صدور پروانه صید با قلاب برای صیادان در رودخانه های منتهی به دریای خزر تا مسافتی از مصب که در حوزه فعالیت شیلات قرار دارد سالا نه 000/250 ریال می باشد.

تبصره 3 – [اصلاحی ۱۳۸۶/۴/۳]
تعرفه پروانه صید شناورهای خارجی به ارزهای معتبر خارجی یا معادل ریالی آن حسب نظر شیلات دریافت می شود.

تبصره 4- [الحاقی ۱۳۷۸.۵.۱۳]
شرکت سهامی شیلات ایران مجاز است بابت صدور پروانه صید سیست آرتمیا حداقل بیست درصد (20%) از محصول نهایی و یا معادل ارزش ریالی و یا ارزی آن را به عنوان تعرفه بهره برداری از طریق مزایده دریافت نماید.


ماده ۵۱ – کلیه شناورهای صیادی که درآبهای موضوع ماده ( 2 ) قانون ، صید می کنند موظف به ارایه اطلاعات و آمار شامل طول وعرض جغرافیایی ، مشخصات شناور، عمق آب در صیدگاه ، تاریخ رفت و برگشت ، روش صید، نوع و میزان صید، ساعت توراندازی و دیگر اطلاعاتی که شیلات آنها را درخواست می کند در قالب فرمهای متحدالشکل ارایه شده توسط شیلات ، می باشند.

تبصره – کلیه گروههای صیادی فاقد شناور مستقر در ساحل موظفند آمار و اطلاعات مورد نظر شیلات را در موعد مقرر به شیلات ارایه دهند.


ماده ۵۲- [اصلاحی ۱۳۸۶/۴/۳]
شناورها و شرکتهای صیادی موظفند حسب درخواست شیلات ترتیب استقرار ناظران را در طول مدت صید در شناورها یا صیدگاه خود فراهم نموده و جهت ثبت و درج و ارایه آمار و اطلاعات صحیح همکاری لازم را به عمل آورند.


ماده ۵۳- به منظور حمایت از صیادان صید ساحلی ، شیلات موظف است در اجرای ماده (10) قانون ، محدوده فعالیت شناورهای صید صنعتی را از شناورهای صید سنتی در آبهای موضوع ماده ( 2 ) قانون تفکیک نماید.


ماده ۵۴- صندوق بیمه محصولات کشاورزی مکلف است انواع آبزیان صید شده را به میزان سهمیه صید مقرر در پروانه یا ظرفیت شناور در قبال حوادث ذیل بیمه نماید.
1 – فساد محصول به دلایلی مانند خرابی شناور یا خرابی موتور آن .
2 – عوامل قهری که سلامت شناور و کارکنان را به خطر انداخته و آنها را مجبور به ریختن محصولات به دریا نماید.
3 – سرقتهای دریایی ، آتش سوزی و انفجار.


ماده ۵۵- [اصلاحی ۱۳۸۶/۴/۳]
کلیه شناورهای صیادی موظف به نصب پلاک شناسایی واگذار شده توسط شیلات بر اساس دستورالعمل مربوط می‌باشند.


ماده ۵۶ – کلیه شناورهای صیادی موظفند از علایم و نشانه هایی که روشهای مختلف صید و فعال بودن شناور صیادی را در دریا مشخص می کند استفاده نمایند.

تبصره – نحوه استفاده از این علایم و نشانه ها را دستورالعمل اجرایی شیلات مشخص می نماید.


ماده ۵۷ – موافقتنامه منعقد شده بین دولت جمهوری اسلامی ایران و دولت صاحب پرچم موضوع ماده ( 13 ) قانون باید ضمن رعایت سایر قوانین و مقررات موضوعه حاوی موارد ذیل باشد:
1 – تعیین تعداد شناورهای صیادی مجاز، روش صید، انواع گونه های قابل استحصال و میزان صید مجاز.
2 – پیش بینی تعهدات دولت صاحب پرچم یا سایر نهادهای ذیصلاح دیگر برای تصویب تدابیر مناسب جهت تضمین اینکه شناورهای متعلق به آنها مقررات و شرایط مندرج در موافقتنامه یا سایر قوانین و مقررات جمهوری اسلامی ایران را رعایت نمایند.
3 – الزام مالکین شناورهای صیادی خارجی به دادن اطلاعات ادواری منظم در خصوص فعالیتهای صیادی خود با رعایت شرایط مقرر در این آیین‌نامه .
4 – الزام به رعایت مقررات و تدابیر اتخاذ شده از طرف جمهوری اسلامی ایران در جهت حمایت از فعالیتهای صید ساحلی .
5 – پیش بینی حضور بازرسان یا ناظران ایرانی بر روی شناورهای صیادی خارجی در تمام مدت فعالیت آنها در آبهای موضوع ماده ( 2 ) قانون .
6 – پیش بینی سایر تدابیر و مقررات مورد توافق طرفین از قبیل انتقال تکنولوژی ، آموزش حرفه ای و غیره .


ماده ۵۸ – شناورهای خارجی بر اساس ماده ( 13 ) قانون در صورتی می توانند برای شرکتهای ایرانی صید نمایند که قرارداد منعقد شده بین مالکین آنها به تایید شیلات برسد.


ماده ۵۹ – شناورهای صیادی خارجی که در آبهای تحت حاکمیت یا صلاحیت جمهوری اسلامی ایران قرار دارند یا از آن عبور می کنند و مجاز به صید در این آبها نمی باشند باید ابزار و ادوات صید خود را به ترتیبی در شناورها قرار دهند که نتوانند به راحتی برای صید مورد استفاده قرار گیرند. در صورت عدم رعایت مقررات این ماده عبورشناورهای خارجی بی ضرر تلقی نگردیده و مطابق با مقررات داخلی و بین المللی با آنها رفتار می گردد.

تبصره – نحوه قرار گرفتن ابزار و ادوات صید در شناورهای خارجی موضوع این ماده توسط شیلات معین می گردد.


ماده ۶۰ – شناورهای صیادی خارجی باید با استفاده از وسایل مخابراتی مقتضی ورود و خروج خود را از آبهای تحت حاکمیت و صلاحیت جمهوری اسلامی ایران و همچنین موقعیت جغرافیایی و فعالیتهای صیادی خود درمدت حضور در این آبها را در فواصل زمانی منظم و مقرر توسط شیلات به اطلاع آن برسانند.

تبصره – ورود شناورهای صیادی خارجی به آبهای تحت حاکمیت و صلاحیت جمهوری اسلامی ایران منوط به کسب مجوز ورود از سازمان بنادر و کشتیرانی بوده و همچنین شناورهای مزبور در هنگام خروج از بنادر و آبهای موضوع این آیین‌نامه می بایست مجوز خروج از سازمان بنادر و کشتیرانی دریافت نمایند.


ماده ۶۱ – هنگامی که شناور صیادی خارجی درآبهای موضوع ماده ( 2 ) قانون مشغول صید است موظف به رعایت موارد ذیل می باشد:
1 – برافراشتن پرچم کشور متبوعه خود.
2 – بر افراشتن پرچم جمهوری اسلامی ایران بر روی دکل اصلی در دو طرف سینه و قسمت پاشنه شناور .
3 – ثبت نام شناور با حروف درشت بر بدنه و دکل کشتی .
4 – همراه داشتن گواهی نامه های فنی و ایمنی مربوط به شناور و خدمه .
5 – دارا بودن پوشش بیمه ای لازم برای جبران خسارت احتمالی آلودگی و خسارت به بندر و تاسیسات ساحلی و خسارت به شناورهای دیگر.


ماده ۶۲ – ناخدا و سایر کارکنان شناور صیادی خارجی در حین صید در آبهای تعیین شده موظف به همکاری و رعایت دستورات مسوولین ذیربط می باشند. این دستورات شامل موارد ذیل می باشد:
1 – همکاری با بازرسان مجاز جهت انجام هر نوع بازرسی .
2 – هدایت شناور به بندر در صورت درخواست مسوولین ذی‌ربط .


ماده ۶۳ – ناخدای شناور موظف به داشتن دفترچه عملیات روزانه براساس نمونه ( فرمی ) می باشد که شیلات ارایه می کند، این دفترچه ویژه ثبت کلیه اقدامات انجام شده شناور در هنگام صید می باشد.

تبصره – ناخدای شناور بایستی با استفاده از رادیو گزارش روزانه خود را به شیلات مخابره نماید.


ماده ۶۴- [اصلاحی ۱۳۸۶/۴/۳]
ناخدا، مدیران و اعضای گروههای صیادی و تمام خدمه شناور موظف هستند در زمینه های ذیل با نماینده معرفی شده توسط شیلات همکاری نمایند:

1 – ورود به شناور جهت انجام امور علمی و بازرسی ادوات و ابزار صید.

2 – انجام عملیات بارگیری و تخلیه شناور در زمان و مکان تعیین شده توسط شیلات .

3 – در دسترس قراردادن موارد ذیل و استفاده از تسهیلات و تجهیزات شناور که از نظر نماینده مذکور برای اجرای وظایف وی مفید هستند.
الف – دسترسی کامل به محل استقرار ناخدا و سایر کارکنان شناور، محل صید در روی عرشه ، محل نگهداری ، عمل آوری ، توزین و انبارماهی .
ب – نمونه برداری .
ج – دسترسی کامل به محل نگهداری گزارشهای شناور ، دفتر ثبت عملیات و اسناد به منظور بازرسی گزارشها و تکثیر اسناد .
د -دسترسی کامل به وسایل و تجهیزات ناوبری و کمک ناوبری مربوط به فعالیتهای صیادی .
هـ – سایر اطلا عات مربوط به صید.

4 – ناخدا یا هیچیک از خدمه شناور حق تعرض ، جلوگیری از انجام وظایف ، مقاومت یا به تاخیرانداختن امور یا جلوگیری از ورود به کشتی ، اخطار و غیره به بازرسان در انجام وظایف آنان را ندارند.


ماده ۶۵ – ناخدا موظف به تامین محل استراحت ، غذا و سایر تسهیلات از قبیل تسهیلات دارویی یک بازرس در حد یک افسر می باشد.


ماده ۶۶ – کلیه هزینه های سفر بازرس یا بازرسان از بندر جمهوری اسلامی ایران به شناور و بالعکس و همچنین پوشش کامل بیمه برای انجام امور بازرسی باید به وسیله مالک یا اجاره کننده شناور یا نماینده او تامین شود.


ماده ۶۷ – ناخدا یا اجاره دار شناور در جمهوری اسلامی ایران نماینده تام الا ختیار مالک شناخته می شود.


ماده ۶۸ – دارنده مجوز صید شناور صیادی خارجی موظف است حسب نظر شیلات بخشی از کارکنان شناور خود را از اتباع ایران قرار دهد.


ماده ۶۹ – مالک یا ناخدای شناور صیادی خارجی ملزم به آموزش حرفه ای افراد معرفی شده توسط شیلات می باشد . تعداد این افراد با توافق شیلات و ناخدای شناور تعیین می شود.


ماده ۷۰ – صید پستانداران دریایی در تمام فصول و مناطق ممنوع است .


ماده ۷۱ – انجام عملیات صید علمی تحقیقاتی در آبهای موضوع ماده (2) قانون منوط به اجازه کتبی شیلات است که بر اساس طرح عملیات ارایه شده از طرف متقاضی ایرانی یا خارجی صادر می گردد.


ماده ۷۲ – شیلات می تواند در صورت ضرورت شناورهای صید علمی تحقیقاتی را از محدودیتهای زمانی، مکانی، روشی، گونه‌ای و ابزاری صید مندرج در طرح مدیریت ذخایر آبزیان معاف کند. این امر باید در پروانه صادرشده قید گردد.


ماده ۷۳ – شناورهای صید علمی تحقیقاتی موظف به قبول حضور ناظران تحقیقاتی که از طرف شیلات معین می گردند، می باشند.


ماده ۷۴ – کلیه داده ها و اطلاعات جمع آوری شده طی عملیات صید علمی تحقیقاتی و همچنین نتایج حاصل از تجزیه و تحلیل این داده ها و اطلاعات در اختیار شیلات یا هر دستگاه دیگری که توسط شیلات معین می گردد، قرارداده می شود.


فصل هفتم : ضوابط روشهای کنترل محصولات آبزی


ماده ۷۵- [اصلاحی ۱۳۸۶/۴/۳]
کلیه شناورهای شرکتهای صیادی باید دارای انبار نگهداری عایق بندی و غیر قابل نفوذ نسبت به حشرات و حیوانات موذی بوده و از سطوح داخلی صاف و قابل شستشو برخوردار و هنگام استفاده کاملاً تمیز باشند. انبارها باید طوری طراحی شود که از عدم تماس آب حاصل ازذوب یخ یا پساب با محصولات شیلاتی صیادی اطمینان حاصل شود.

تبصره – ضوابط عمل آوری بر روی شناورهای صیادی توسط شیلات معین می شود.

تبصره 2- [الحاقی ۱۳۸۶/۴/۳]
شرکتهای صیادی نیز مکلف به در اختیار داشتن انبارهای مناسب (به صورت ملکی، استیجاری یا نظایر آن) مطابق شرایط و ترتیبات فوق خواهند بود.


ماده ۷۶ – کلیه صاحبان تاسیسات و اشخاص حقیقی و حقوقی متقاضی خرید و تحویل گیری صید از ساحل باید مجوز تحویل گیری از شیلات دریافت نمایند.

1 – شرایط صدور مجوز تحویل گیری را شیلات اعلام می کند.

2 – تاسیسات عمل آوری آبزیان از نقطه نظر مسایل فنی، ساختمانی و بهداشتی باید شرایط و ضوابط تعیین شده توسط شیلات را دارا باشند.

3 – کلیه تاسیسات عمل آوری ، ملزم به نصب برچسب مشخصات بر روی تولیدات خود می باشند.

4 – برچسب واحد عمل آوری باید دارای نام و نشانی واحد تولیدی، شماره سری ساخت، شماره پروانه بهره برداری ، میزان و نوع مشخصات و ترکیبات محصول، تاریخ تولید و انقضای مصرف و شرایط نگهداری باشد.

5 – کارشناسان شیلات می‌توانند به منظور ایفای وظایف و ماموریتهای محوله درماده ( 3 ) قانون از تاسیسات عمل آوری و مزارع تکثیر و پرورش آبزیان بازدید به عمل آورند و صاحبان آنها موظف به همکاری می باشند.


ماده ۷۷ – ضوابط کنترل کیفی حمل و نقل و نگهداری آبزیان در شناورهای صیادی، بنادر صیادی و مزارع توسط شیلات اعلام می گردد.


ماده ۷۸ – انتقال کلیه آبزیان زنده اعم از تخم چشم زده، لارو، بچه ماهی، میگو و سایر آبزیان و تولید آنها در داخل کشور منوط به کسب مجوز از شیلات است .


فصل هشتم: حفاظت از محیط زیست آبزیان


ماده ۷۹ – ایجاد هرگونه آلودگی موثر یا انتشار بیماریهای مسری و تخلیه فاضلابهای صنعتی ، شهری و کشاورزی بطور مستقیم به آبهای موضوع ماده (2) قانون قبل از تصفیه و اطمینان از اینکه آب خروجی حاوی هیچ گونه ترکیب یا ترکیبات مضر برای منابع آبزی بالاتر از حد استانداردهای تعیین شده نیست ، ممنوع است .

تبصره 1 – استانداردهای موضوع این ماده توسط سازمان حفاظت محیط زیست و با هماهنگی سازمان مدیریت منابع آب کشور، شیلات و سایر دستگاههای ذیربط تعیین و اعلام می شود.

تبصره 2 – شیلات مکلف است پس از طرح شکایت ضمن تعیین میزان خسارات وارده تقاضای ضرر و زیان نماید.


ماده ۸۰- [اصلاحی ۱۳۷۹/۷/۲۴]
در اجرای ماده (21) قانون و به منظور کشف و تعقیب جرایم موضوع آن، نحوه همکاری بین شیلات و نیروهای انتظامی بوسیله دستورالعمل مشترکی که با رعایت تبصره (۲۱) قانون حفاظت و بهره‌برداری از منابع آبزی جمهوری اسلامی ایران به تصویب وزارت جهاد سازندگی و وزارت کشور می‌رسد، مشخص خواهد شد.

حسن حبیبی- معاون اول رییس جمهور


 

فهرست مناطق آبی تحت مدیریت سازمان حفاظت محیط زیست و تالابهای بین المللی
موضوع ماده (43) آیین‌نامه اجرایی قانون حفاظت از منابع آبزی جمهوری اسلامی ایران

ردیف
نام تالاب
استان
1
بندر علیان
تهران
2
انزلی مرکزی
گیلان
3
انزلی سرخانکل
گیلان
4
انزلی شرق
گیلان
5
انزلی غرب
گیلان
6
انزلی سیاه کشیم
گیلان
7
انزلی سلکه
گیلان
8
لاکون بندر کیاشهر
گیلان
9
دهانه سفید رود
گیلان
10
امیرکلایه
گیلان
11
لوندویل
گیلان
12
میانکاله
مازندران
13
لپوزارع مرز
مازندران
14
دامگاه فریدون کنار
مازندران
15
گومیشان
گلستان
16
خلیج گرگان
گلستان
17
آلاگول(آلاگول)
گلستان
18
اولماگل
گلستان
19
آجی گل
گلستان
20
قوری گل
آذربایجان شرقی
21
قره قشلاق
آذربایجان شرقی
22
دریاچه ارومیه
آذربایجان غربی
23
قوبه لی
آذربایجان غربی
24
شورگل
آذربایجان غربی
25
درگه سلگی
آذربایجان غربی
26
یاد کارلو
آذربایجان غربی
27
گاوخونی
اصفهان
28
شادگان
خوزستان
29
خورالامیه بهمنشیر
خوزستان
30
خورموسی
خوزستان
31
ارژن
فارس
32
پریشان
فارس
33
بختگان
فارس
34
طشک
فارس
35
کمجان
فارس
36
گمبان
فارس
37
هامون صابری
سیستان و بلوچستان
38
هامون هیرمند
سیستان و بلوچستان
39
هامون پوزک
سیستان و بلوچستان
40
چغاخور
چهارمحال بختیاری
41
گلدمان
چهارمحال بختیاری
42
حله خورمند
بوشهر
43
خورنای بند
بوشهر
44
خورخوران
بوشهر
45
دلتای رود حرا
هرمزگان
46
دلتای شور
هرمزگان
47
دلتای رود جلالی
هرمزگان
48
دلتای رود شیرین حسن دلنگی
هرمزگان
49
دلتای رود تیاب
هرمزگان
50
دلتای رود میناب
هرمزگان
51
دلتای رود گز
هرمزگان

فهرست رودخانه ها از سرچشمه تا مصب

ردیف
نام رودخانه
حوزه ابریز
52
سفید رود – ارس – اترک
خور
53
زاینده رود
گاو خونی
54
هلیل رود
جازموریان
55
کارون – کرخه – مهران – مند
خلیج فارس و دریای عمان
56
سیمینه رود – زرینه رود
دریاچه ارومیه
57
هیرمند – رودخانه شور (کال دونخ)
هامون
58
رودخانه گلباف ( دامن کلوه)
کویر لوت
59
رودخانه تجن
قره قم
60
حبله رود
کویر نمک
61
قره چای ( شراء)
آبریز مرکزی
62
کر
نیریز
63
برز (منجیل) – نطنز
یزد و اردستان