آیین‌نامه اجرایی ماده (۸) قانون تشکیل صندوق حمایت وکلا و کارگشایان دادگستری

تاریخ تصویب: ۱۳۷۷/۱۲/۰۵
تاریخ انتشار: ۱۳۷۸/۰۱/۱۷

شماره: ۸۱۸۱۷/ت۱۷۹۸۵هـ – ۱۳۷۷/۱۲/۲۶


‌هیأت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۷۷/۱۲/۵ بنا به پیشنهاد شماره ۱۵.۷۶۰۸ مورخ ۱۳۷۶/۱/۱۷ وزارت دادگستری و به استناد ماده واحده قانون اصلاح ماده (۸)‌ قانون تشکیل صندوق حمایت وکلا و کارگشایان دادگستری، آیین نامه اجرایی ماده یاد شده را به شرح زیر تصویب نمود:

فصل اول – نرخ و نحوه وصول آن

ماده ۱- [اصلاحی ۱۴۰۰/۵/۳]
وکلا و کارگشایان دادگستری و کانون وکلای دادگستری که در این آیین‌نامه به ترتیب (بیمه شده) و (کانون) نامیده می‌شوند، به ماخذ ارقام مذکور در ماده (۲) این آیین‌نامه مکلف به پرداخت حق بیمه ماهانه زیر هستند:

الف – [اصلاحی ۱۴۰۰/۵/۳]
سهم بیمه شده یازده درصد.

ب – [اصلاحی ۱۴۰۰/۵/۳]
سهم کانون یک درصد.


ماده ۲-
[اصلاحی ۱۳۸۴/۵/۹]
[اصلاحی ۱۳۹۲/۳/۵]
درآمد مأ‌خذ محاسبه حق بیمه موضوع این آیین‌نامه، به عنوان پایه برای سال او‌ل اشتغال به و‌کالت و‌کلای پایه دو و سه و کارگشایان (۱) برابر و برای و‌کلای پایه یک (۱.۲) برابر حداقل حقوق و فوق‌العاده‌های مستمر مشمولین قانون مدیریت خدمات کشوری در هر سال خواهد بود که به ازای هر سال اشتغال به و‌کالت ده درصد (۱۰%) مبلغ پایه به هر گرو‌ه به عنوان اضافه سالانه به مبلغ پایه آن گرو‌ه اضافه می‌شود.

تبصره- درآمد ماخذ محاسبه حق بیمه وکلای پایه دو معادل (۸۰) درصد، و وکلای پایه سه و کارگشایان معادل (۷۰) درصد وکلای پایه یک است.


ماده ۳- صندوق مکلف است نام بیمه‌شدگان را با ذکر درآمد ماخذ محاسبه حق بیمه آنها در دفتری به نام دفتر ثبت حمایت درج کند.


ماده ۴- دفترچه خاصی که برای سی سال تنظیم می‌شود به بیمه شده تسلیم می‌شود تا پرداخت‌های مربوط به حق بیمه در آن ثبت شود.


ماده ۵- حق بیمه سهم بیمه شده حداقل هر سه ماه یک بار باید به حساب صندوق نزد یکی از بانک‌های معرفی شده به وسیله صندوق واریز و فیش آن برای ثبت در دفتر ثبت حمایت تسلیم صندوق شود.
تجدید پروانه وکالت بیمه شده، موکول به ارایه مفاصاحساب پرداخت حق بیمه سال یا سال‌های قبل است.

تبصره ۱- در صورت تاخیر در پرداخت حق بیمه، سهم بیمه شده در مدت معوق به ده درصد ماخذ وصول حق بیمه محاسبه و دریافت خواهد شد.

تبصره ۲- حق بیمه سهم کانون‌ها هر دو ماه یک بار از طرف صندوق تعیین و به کانون‌ها اعلام خواهد شد. کانون‌ها مکلفند حداکثر ظرف یک‌ ماه مبالغ اعلام شده را به حساب صندوق واریز نمایند.


فصل دوم – تعهدات صندوق


ماده ۶- صندوق عهده‌دار انجام تعهدات زیر طبق مقررات این آیین‌نامه است:
الف- پرداخت مستمری بازنشستگی
ب- پرداخت مستمری از کارافتادگی دائم یا موقت
ج- پرداخت مستمری بازماندگان


بخش اول – مستمری بازنشستگی

ماده ۷- [اصلاحی ۱۳۹۲/۳/۵]
بیمه شده می‌تواند در صورت حایز بودن شرایط مندرج در ماده (۱۵) قانون و پرداخت حداقل ده (۱۰) سال حق بیمه دوران وکالت، از مستمری بازنشستگی استفاده کند.


ماده ۸- [اصلاحی ۱۳۹۲/۳/۵]
مبلغ مستمری بازنشستگی عبارت است از یک سی‌ام متوسط درآمد آخرین دو سال پرداخت حق بیمه ضربدر سال‌های پرداخت حق بیمه مشروط بر اینکه این مبلغ از صددرصد متوسط مذکور تجاوز نکند.


بخش دوم – مستمری از کارافتادگی کلی

ماده ۹- بیمه‌شدگانی که در دوره اشتغال بر اثر ابتلا به بیماری یا وقوع حوادث دچار ضایعات جسمی یا روحی شده و نتوانند به کار خود ادامه دهند، با رعایت شرایط زیر مستمری از کارافتادگی دریافت می‌دارند:

الف- داشتن حداقل یک‌ سال سابقه پرداخت حق بیمه متضمن حق بیمه نود (۹۰) روز درآخرین سال قبل از کارافتادگی.

ب – به تشخیص کمیسیون پزشکی وزارت بهداشت درمان و آموزش پزشکی بیش از ۲/۳ توانایی جسمی یا روحی خود را برای کار از دست داده باشند.


ماده ۱۰- میزان مستمری از کارافتادگی کلی عبارت است از یک سی‌ام متوسط درآمد ماخذ احتساب حق بیمه ظرف آخرین دو سال پرداخت حق بیمه ضربدر سالهای پرداخت حق بیمه مشروط بر این که این مبلغ از هشتاد درصد متوسط مذکور بیشتر نباشد.

تبصره ۱- بیمه شدگانی که کفالت مخارج همسر یا فرزند یا پدر و مادر واجد شرایط خود را بر عهده دارند به ازای هر یک از افراد تحت تکفل پنج درصد متوسط ماخذ احتساب مستمری را اضافه دریافت خواهند داشت مشروط بر اینکه جمع اضافات از بیست درصد مبلغ مذکور تجاوز نکند و در هر حال جمع مستمری و اضافات نیز از هشتاد درصد متوسط درآمد مذکور در این ماده متجاوز نباشد.

تبصره ۲- در صورتی که سال‌های پرداخت حق بیمه کمتر از دو سال باشد متوسط درآمد مدتی که حق بیمه پرداخت کرده است محاسبه و ماخذ احتساب مستمری از کارافتادگی خواهد بود.


ماده ۱۱- مستمری ازکارافتادگی در صورت زوال موجبات عدم توانایی برای اشتغال به تشخیص کمیسیون پزشکی موضوع بند ب ماده (۹) این آیین‌نامه قطع خواهد شد .


بخش سوم – مستمری بازماندگان

ماده ۱۲- [اصلاحی ۱۴۰۰/۵/۳]
در صورت فوت بیمه­ شده­‌ای که نسبت به پرداخت حق بیمه­‌ها در سه سال آخر حیات اقدام نکرده باشد، چنانچه بازماندگان وی که واجد شرایط مذکور در ماده (۱۹) این آیین‌نامه باشند و حق بیمه­‌های معوقه را به نرخ روز و با احتساب سهم کانون به صندوق پرداخت نمایند، استحقاق دریافت مستمری بازماندگان را خواهند داشت.

تبصره- [اصلاحی ۱۴۰۰/۵/۳]
منظور از مستمری استحقاقی بیمه شده متوفی، مستمری حین فوت اوست.
در مورد بیمه شدگانی که در اثر هر نوع حادثه یا بیماری و قبل از برقراری مستمری فوت شوند، مستمری استحقاقی عبارت است: مستمری ازکارافتادگی که طبق این آیین‌نامه قابل احتساب و پرداخت است.


ماده ۱۳- حق مستمری هر یک از بازماندگان بیمه شده متوفی به شرح زیر است:

الف – میزان مستمری همسر بیمه شده متوفی (۵۰%) مستمری استحقاقی متوفی است و در صورت تعدد همسر دائم میزان مذکور به تساوی بین آنها تقسیم می‌شود.

ب-  [اصلاحی ۱۳۹۲/۳/۵]
میزان مستمری فرزندان بیمه شده متوفی، معادل (۲۵%) مستمری استحقاقی بیمه شده است.
در صورتی که هیچ یک از پدر و مادر در قید حیات نباشند، سهم فرزندان (۵۰%) است که به نسبت مساوی بین فرزندان تقسیم می‌شود. به هر حال، بازمانده یا بازماندگان متوفی از صددرصد مستمری متوفی استفاده خواهند کرد و بیش از صددرصد ممنوع خواهد بود.

ج – میزان مستمری هر یک از پدر و مادر بیمه شده متوفی معادل بیست درصد مستمری استحقاقی است.

تبصره- مجموع مستمری بازماندگان بیمه‌شده متوفی نباید از چهار پنجم مستمری استحقاقی متوفی تجاوز کند. و در صورتی که از این میزان تجاوز کند سهم هر یک از بازماندگان به نسبت تقلیل داده می‌شود و در این صورت اگر یکی از مستمری بگیران فوت یا فاقد شرایط دریافت مستمری شود سهم بقیه آنان باتوجه به تقسیم بندی مذکور در این ماده افزایش می‌یابد.


فصل سوم – احتساب سوابق


ماده ۱۴- (اصلاحی ۱۳۷۹/۷/۱۷]
بیمه شده می تواند با رعایت ماده (۱۴) قانون و رعایت ماده (۲) این آیین‌نامه، سوابق قبل از تاریخ تصویب این آیین‌نامه را به ترتیب مذکور در این فصل، جزو سوابق لازم به منظور احتساب و دریافت مستمری از کارافتادگی، فوت و حقوق بازنشستگی مورد احتساب قرار دهد:
– سال‌های کارآموزی و وکالت قبل از فروردین ماه سال تصویب این آیین‌نامه، که پروانه خود را تمبر کرده باشد.
– سوابق خدمت رسمی ثابت یا عناوین مشابه دولت.
– سوابق خدمت قضایی.
– مدت خدمت وظیفه عمومی.

تبصره ۱- سوابق مذکور در فوق هنگامی محاسبه خواهد شد که حق بیمه مربوط طبق مقررات این آیین‌نامه به صندوق پرداخت شده باشد.

تبصره ۲-
[اصلاحی ۱۳۹۲/۳/۵]
[اصلاحی ۱۴۰۰/۳/۹]
بیمه شدگانی که تمایل به احتساب سوابق خود به شرح این ماده را دارند، می توانند به صندوق مراجعه و توافقنامه لازم را با صندوق امضا نمایند.

تبصره ۳- در مورد سابقه بیمه‌شدگان جانباز و آزاده، طبق قوانین مربوط به جانبازان و آزادگان عمل می‌شود.


ماده ۱۵- حق بیمه سابقه بیمه شده عبارت از دوازده درصد مبلغ ماخذ درآمد ماهانه موضوع ماده (۲) این آیین‌نامه و تبصره آن می‌باشد.

تبصره- پرداختی‌های هر بیمه شده طبق مقررات آیین‌نامه تعاون – مصوب ۱۳۴۱ از مبلغ محاسبه شده در ماده فوق کسر و بقیه را بیمه شده می‌تواند با توافق صندوق به اقساط پنج سال پرداخت کند. اولین قسط موقع تنظیم موافقتنامه پرداخت می‌شود.


ماده ۱۶- درصورتی که بیمه شده موضوع ماده (۱۴) این آیین‌نامه ازکارافتاده یا فوت شود، صندوق متناسب با اقساط پرداخت شده حق بیمه در مقابل او یا بازماندگان وی متعهد است. چنانچه بیمه شده یا بازماندگان مذکور اقساط باقیمانده را کلا به صندوق پرداخت نمایند یا موافقت کنند که اقساط بدهی حق بیمه از مستمری کسر شود، در این صورت، از مستمری استحقاقی کامل استفاده خواهد کرد.


فصل چهارم – نحوه بهره‌برداری از وجوه صندوق


ماده ۱۷- [اصلاحی ۱۴۰۰/۵/۳]
صندوق باید وجوه را از طریق تودیع سپرده نزد بانک­های معتبر ایرانی مورد تصویب مجمع عمومی یا خرید اوراق مشارکت و سایر اوراق مشابه با تضمین دولت یا بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران نگهداری و بهره‌برداری کند.
همچنین می‌­تواند حداکثر تا چهل درصد (۴۰%) درآمد خالص سالانه را از طریق تأسیس شرکت­های تجاری مبتنی بر سرمایه، یا مشارکت در شرکت­های تجاری دیگر، بر مبنای دستورالعملی که به تصویب مجمع عمومی خواهد رسید سرمایه‌گذاری نماید.
صندوق می‌­تواند طبق نظر مجمع، املاک مورد نظر خود را خریداری نماید.

تبصره- صندوق می تواند حداکثر تا (۴۰%) مبلغ فوق خود را با تصویب هیات مدیره کانون وکلای دادگستری محل به عنوان تسهیلات ساخت یا خرید محل سکونت و دفتر طبق شرایط موردعمل بانکهای کشور دراختیار وکلای دادگستری که حداقل (۳) سال سابقه پرداخت حق بیمه داشته باشند قرار دهد.


فصل پنجم – سایر مقررات


ماده ۱۸- حداقل حقوق بازنشستگی و مستمری ازکارافتادگی و فوت، با حداقل مصوب دولت در هر سال برابر است.


ماده ۱۹- همسر، فرزندان و پدر و مادر بیمه شده، با رعایت شرایط زیر از لحاظ تبصره (۱) ماده (۱۰)  و ماده (۱۲) این آیین‌نامه واجد شرایط شناخته می‌شوند.
۱- همسربیمه شده متوفی مادامی که شوهر اختیار نکرده است.
۲- شوهر بیمه شده، مشروط بر آنکه اولا، درآمد کافی برای معیشت مستقل نداشته باشد. ثانیا، سن او از شصت سال متجاوز بوده، یا طبق نظر کمیسیون پزشکی، از کارافتاده بوده، و از هیچ صندوقی مستمری دریافت نکند.
۳- فرزندان ذکور بیمه شده متوفی، در صورتی که کمتر از (۱۸) سال تمام داشته باشند و یا آنکه سن آنان از بیست و پنج سال تمام متجاوز نبوده و مشغول تحصیل باشند، و یا به حکم مرجع صالح محجور تشخیص داده شوند. و در مورد فرزندان اناث، مادامی که شوهر اختیار نکرده باشند.

تبصره ۱- اشتغال به کار هر یک از مستمری بگیران موضوع این ماده موجب قطع مستمری وی می شود.

تبصره ۲- درمورد فرزندان بیمه شده زن به شرط آن که پدر آنان در قید حیات نبوده و تحت کفالت وی باشند.

تبصره ۳- پدر و مادر در صورتی که در زمان حیات بیمه شده تحت تکفل او بوده، و سن پدر از (۶۰) سال و سن مادر از (۵۵) سال تمام بیشتر باشد، یا به تشخیص کمیسیون پزشکی، از کارافتاده بوده و مستمری دریافت ندارند.


ماده ۲۰- [اصلاحی ۱۳۹۲/۳/۵]
بیمه شدگانی که سی سال تمام سابقه پرداخت حق بیمه داشته و متقاضی بازنشستگی نباشند، در صورت تمایل می‌توانند حق بیمه را حداکثر تا سی و پنج سال ادامه دهند. در این صورت، به هنگام درخواست بازنشستگی، مستمری بازنشستگی آنها با رعایت ماده (۸) قابل محاسبه و پرداخت است.


ماده ۲۱-
[اصلاحی ۱۳۸۴/۵/۲]
[اصلاحی ۱۳۹۱/۳/۲۱]
مستمریهای موضوع این آیین‌نامه، هر سه سال یک بار با توجه به تغییرات شاخص هزینه زندگی به پیشنهاد صندوق حمایت وکلا و کارگشایان دادگستری و تأیید وزیر دادگستری اصلاح می‌شود.

تبصره- [الحاقی ۱۳۸۴/۵/۲]
مستمریهای استحقاقی موضوع مواد (۸) و (۱۰) و تبصره ماده (۱۲) این آیین‌نامه که تا پایان سال ۱۳۸۰ قابل پرداخت بوده است از تاریخ ۱۳۸۱.۱.۱ به میزان بیست و پنج درصد (۲۵%) افزایش می‌یابد.
چنانچه میزان مستمری که به این ترتیب محاسبه می شود از حداقل مقرر در ماده (۱۸) این آیین‌نامه کمتر باشد حداقل یادشده قابل پرداخت خواهد بود.


ماده ۲۲- مواردی که در این آیین‌نامه قید نشده، تابع مقررات قانون تامین اجتماعی است.