ماده واحده
موافقتنامه مربوط به اجرای مفاد کنوانسیون سازمان ملل متحد در زمینه حقوق دریاها مصوب نوزدهم آذرماه سال یکهزار و سیصد و شصت و یک هجری شمسی برابر با دهم دسامبر سال یکهزار نهصد و هشتاد و دو میلادی راجع به حفظ و مدیریت ذخایر ماهیان مهاجر و دوکاشانهای، مشتمل بر یک مقدمه، (۵۰) ماده و (۲) ضمیمه، به شرح پیوست تصویب و اجازه مبادله اسناد آن داده می‌شود.
بسم‌الله‌الرحمن‌الرحیم
پیش‌نویس موافقتنامه مربوط به اجرای مفاد کنوانسیون سازمان ملل متحد در زمینه حقوق دریاها مصوب ۱۰ دسامبر ۱۹۸۲ راجع به حفظ و مدیریت ذخایر ماهیان مهاجر و دوکاشانهای کشورهای عضو این موافقتنامه
– با یادآوری مفاد مربوط کنوانسیون سازمان ملل متحد در زمینه حقوق دریاها مصوب ۱۰ دسامبر ۱۹۸۲،
– با عزم ضمانت حفظ درازمدت و بهره‌برداری پایدار از ذخایر ماهیان مهاجر و دوکاشانهای،
– با تصمیم بر بهبود همکاری بین کشورها بدین‌منظور،
– با درخواست اعمال موثرتر اقدامات مدیریت و حفظ ذخایر مصوب در مورد اینگونه ذخایر از سوی کشورهای صاحب پرچم، بندر و کشورهای‌ساحلی،
– باتوجه خاص به مسائل معین شده در دستور کار شماره ۲۱، فصل ۱۷ برنامه (پ) مصوب کنوانسیون ملل متحد در زمینه توسعه و محیط زیست‌به‌عنوان مثال مدیریت شیلات آبهای آزاد در اغلب مناطق چندان کارآمد نبوده و برخی از ذخایر آماج بهره برداری بی‌رویه قرارگرفته، باتوجه به اینکه مشکلات چندی مربوط به صید غیر قانونمند، سرمایه‌گذاری بی‌رویه، حجم بیش از حد ناوگان، شناورهایی که برای فرار از کنترل پرچم دیگری را‌برافراشته می‌کنند، ابزار و ادوات انتخابی نامتناسب، بانک اطلاعاتی نه‌چندان معتبر و فقدان همکاری کافی بین کشورها وجود دارد.
– با آگاهی به ضرورت جلوگیری از اثرات نامطلوب بر محیط زیست دریایی، حفظ تنوع زیستی، حفظ انسجام و یکپارچگی اکوسیستم‌های دریایی و به حداقل رساندن خطرات احتمالی درازمدت یا اثرات جبران‌ناپذیر عملیات صیادی،
– با تصدیق ضرورت کمک‌های خاص از قبیل مساعدت‌های مالی، علمی و فن‌آوری در راستای این هدف که کشورهای درحال توسعه بتوانند در امر حفظ، مدیریت و بهره‌برداری پایدار از ذخایر ماهیان مهاجر و دوکاشانهای مشارکت موثر داشته باشند،
– با اعتقاد به این که موافقتنامه مربوط به اجرای مفاد مربوط کنوانسیون به بهترین نحو اهداف مزبور را تامین خواهد کرد و کمکی خواهد بود در راستای حفظ صلح و امنیت بین‌المللی.
– با تایید این که مسائلی که از سوی کنوانسیون یا این موافقتنامه قانونمند نشده باشد کماکان مشمول قواعد و اصول حقوق بین‌الملل عمومی خواهد بود.
در موارد زیر توافق نموده‌اند:
بخش ۱ – مقررات کلی
ماده ۱ – کاربرد اصطلاحات و حیطه شمول
۱- از نظر این موافقتنامه:
الف – “کنوانسیون” به معنای کنوانسیون سازمان ملل متحد در زمینه حقوق دریاها مصوب ۱۰ دسامبر ۱۹۸۲ می‌باشد.
ب – “اقدامات حفظ و مدیریت” به معنای اقدامات مربوط به حفظ یا مدیریت یک گونه یا بیش از یک گونه از ذخایر زنده دریایی است که مورد تصویب قرار گرفته و مطابق قواعد مربوط حقوق بین‌الملل به گونه‌ای که در کنوانسیون و این موافقتنامه قید شده، به اجرا درآمده است.
پ – “ماهی” شامل نرم‌تنان و سخت‌پوستان به استثنای گونه‌هایی است که به خانواده
غیرمهاجر تعلق دارند و طبق ماده ۷۷ کنوانسیون تعریف شده‌اند، و
ت – “اقدام” به معنای مکانیزم همکاری می‌باشد که مطابق کنوانسیون و این موافقتنامه از سوی دو کشور یا بیشتر از جمله به منظور وضع اقدامات حفاظتی و مدیریتی، در سطح منطقه‌ای یا زیرمنطقهای در زمینه یک گونه یا چندین گونه از ذخایر ماهیان مهاجر و دوکاشانهای اتخاذ شده است.
۲-
الف – “کشورهای عضو” به‌معنای کشورهایی است که موافقت نموده‌اند تا به‌این موافقتنامه و آنچه به موجب آن به‌اجرا در می‌آید متعهد باشند.
ب – این موافقتنامه با اعمال تغییرات مقتضی در موارد زیر اعمال می‌گردد:
(۱) در مورد هر موسسه موضوع جزء‌های (پ)، (ت) و (ث) بند (۱) ماده (۳۰۵) کنوانسیون،
و
(۲) بارعایت ماده (۴۷) در مورد هر موسسه‌ای که در ماده (۱) پیوست (۹) کنوانسیون تحت عنوان “سازمان بین‌المللی” قلمداد شده است، که عضو این موافقتنامه می‌شود و تاحدی که اصطلاح “کشورهای عضو” شامل آنها هم می‌گردد.
۳- این موافقتنامه با اعمال تغییرات مقتضی در مورد سایر موسسات ماهیگیری که شناورهای آنها در آبهای آزاد به عملیات صیادی می‌پردازند، اعمال‌می‌گردد.
ماده ۲ – هدف
هدف این موافقتنامه ضمانت حفظ درازمدت و بهره برداری پایدار از ذخایر ماهیان مهاجر و دوکاشانهای از طریق اجرای موثر مفاد مربوط کنوانسیون است.
ماده ۳ – موارد شمول
۱- بجز در مواردی که به‌گونه دیگر قید شده باشد، این موافقتنامه با رعایت رژیم‌های حقوقی متفاوتی که در مناطق تحت صلاحیت ملی و همچنین مناطق فراتر از صلاحیت ملی مندرج در کنوانسیون اعمال می‌شود، در مورد حفظ و مدیریت ذخایر ماهیان مهاجر و دو کاشانه‌ای فراتر از مناطق تحت‌صلاحیت ملی اعمال می‌گردد، به استثنای مواد (۶) و (۷) که در مورد حفظ و مدیریت ذخایر مذکور در مناطق تحت صلاحیت ملی نیز اعمال می‌گردد.
۲- کشورهای ساحلی در راستای اعمال حقوق حاکمیتی خود به منظور شناسایی، بهره برداری و حفظ و مدیریت ذخایر ماهیان مهاجر و دوکاشانهای در مناطق تحت صلاحیت ملی، اصول کلی مندرج در ماده ۵ را با اعمال تغییرات لازم اعمال خواهند کرد.
۳- کشورها توانایی‌های مربوط کشورهای درحال توسعه را در خصوص اعمال مفاد مواد ۵ و ۶ و ۷ در مناطق تحت صلاحیت ملی خودشان و نیاز آنها به‌کمک‌های پیش‌بینی شده در این موافقتنامه را مورد امعان نظر قرار خواهند داد. در این راستا، بخش (۷) در خصوص مناطق تحت صلاحیت ملی با اعمال تغییرات لازم اعمال می‌شود.
ماده ۴ – رابطه این موافقتنامه با کنوانسیون
هیچیک از مفاد این موافقتنامه لطمه‌ای به حقوق، صلاحیت و وظایف کشورها به موجب کنوانسیون نخواهد زد. این موافقتنامه در قالب و مطابق کنوانسیون تفسیر و به اجرا درخواهد آمد.
بخش ۲ – حفظ و مدیریت ذخایر ماهیان مهاجر و دوکاشانهای
ماده ۵ – اصول کلی
به منظور حفظ و مدیریت ذخایر ماهیان مهاجر و دوکاشانهای، کشورهای ساحلی و کشورهایی که در آبهای آزاد به صید می‌پردازند، در راستای عمل به‌مسوولیت خود مبنی‌بر همکاری براساس مفاد کنوانسیون:
الف – به اتخاذ اقداماتی مبنی‌بر تضمین پایداری درازمدت ذخایر ماهیان مهاجر و
دوکاشانهای مبادرت ورزیده و هدف حداکثر بهره برداری خود را دنبال‌خواهند کرد،
ب – اطمینان حاصل خواهند کرد که اقدامات مزبور بر اساس بهترین شواهد علمی موجود وضع شده و هدف از وضع آنها حفظ یا احیای ذخایر تا‌سطوح تامین حداکثر بهره‌پروری پایدار، همانطوری که براساس عوامل اقتصادی و زیست محیطی مربوط شامل نیازهای خاص کشورهای درحال‌توسعه و باتوجه به الگوهای صیادی، ارتباط درونی ذخایر و هرگونه حداقل استانداردهای بین‌المللی که به‌طور عمومی توصیه شده اعم از زیرمنطقهای، منطقه‌ای یا جهانی می‌باشد،
پ – راهبرد احتیاطی را براساس ماده ۶ به‌کار خواهند بست،
ت – اثرات صید و سایر فعالیتهای انسانی و عوامل زیست محیطی را بر ذخایر مورد نظر و گونه‌های متعلق به اکوسیستم مذکور یا آنچه به ذخایر مورد نظر وابسته و یا به آنها مربوط است ارزیابی خواهند کرد.
ث – در صورت لزوم اقدامات مربوط به حفظ و مدیریت گونه‌های متعلق به اکوسیستم مذکور یا آنچه به ذخایر موردنظر وابسته و یا به آنها مربوط است را از نظر حفظ و احیاء جمعیت گونه‌های مذکور در حد بالاتر از سطوحی که ممکن است باز تولید آنها شدیدا تهدید گردد، بکار خواهند بست.
ج – آلودگی، مواد زاید، صید دور ریختنی، صید با استفاده از ادوات غیر مجاز و یا از رده خارج، صید گونه‌های غیر هدف اعم از ماهی یا گونه‌های غیر از ماهی (که از این پس گونه‌های غیر هدف نامیده می‌شود) و اثرات برگونه‌های مربوط یا وابسته بویژه گونه‌های آسیب‌پذیر را از طریق اقداماتی نظیر توسعه و استفاده از ابزار و ادوات و فنون صیادی انتخابی، بی‌ضرر از نظر زیست محیطی و مقرون به صرفه به حداقل خواهند رساند،
چ – از تنوع زیستی در محیط زیست دریا حفاظت خواهند کرد،
ح – به منظور جلوگیری یا از بین بردن صید بی‌رویه و صید بیش از ظرفیت صیادی اقدامات لازم را اتخاذ و اطمینان حاصل خواهند کرد که تلاش صید بیش از حجم بهره‌برداری پایدار از منابع ماهیگیری نمی‌باشد،
خ – منافع صیادان حرفه‌ای و صیادانی که جهت تامین امرار معاش به صید می‌پردازند را مورد توجه قرار خواهند داد،
د – اطلاعات کامل و دقیق مربوط به فعالیتهای صیادی، از جمله در زمینه موقعیت شناور، صید گونه‌های هدف و غیر هدف و تلاش صید را همانطوری که در پیوست (۱) آمده و همچنین اطلاعات حاصل از برنامه‌های تحقیقاتی ملی و بین‌المللی را به موقع گردآوری و از آن بهره‌برداری مشترک خواهند کرد،
ذ – تحقیقات علمی را توسعه و پیش خواهند برد و تکنولوژی‌های مناسب را در راستای تقویت حفظ و مدیریت (ذخایر) توسعه خواهند داد، و
ر – اقدامات مربوط به حفظ و مدیریت را از طریق نظارت، کنترل و حراست موثر اجرا خواهند کرد.
ماده ۶ – موارد شمول راهبرد احتیاطی
۱ – کشورها راهبرد احتیاطی را در سطح گسترده‌ای در زمینه حفظ، مدیریت و بهره‌برداری از ذخایر ماهیان مهاجر و دوکاشانهای به منظور حفظ ذخایر زنده آبزی و حفظ محیط زیست دریائی بکار خواهند بست.
۲ – در صورتی که اطلاعات، غیرموثق، غیرمعتبر یا ناکافی باشند کشورها با احتیاط بیشتر عمل خواهند کرد. فقدان اطلاعات علمی کافی به‌عنوان دلیل تعویق انداختن یا عدم اتخاذ اقدامات حفاظتی و مدیریتی تلقی نخواهد گردید.
۳ – در راستای بکارگیری راهبرد احتیاطی، کشورها:
الف – تصمیم‌گیری در خصوص حفظ و مدیریت منابع ماهیگیری را از طریق دستیابی و تشریک بهترین اطلاعات علمی موجود و بکارگیری فنون پیشرفته مقابله با خطرات احتمالی و غیر قابل پیش‌بینی بهبود خواهند بخشید.
ب – دستورالعمل‌های مندرج در پیوست (۲) را بکار خواهند بست و بر اساس بهترین اطلاعات علمی موجود نقاط مرجع ذخایر خاص و اقداماتی که درصورت متعدد بودن آنها قرار است اتخاذ شوند را مشخص خواهند کرد.
پ – از جمله، عدم تطبیق مربوط به حجم و بهره‌وری ذخایر، نقاط مرجع، شرایط ذخایر در ارتباط با نقاط مرجع مزبور، سطوح و پراکندگی مرگ و میر ناشی از صید و پی‌آمدهای فعالیتهای صیادی بر گونه‌های غیر هدف و گونه‌های مربوط یا وابسته به آنها و همچنین شرایط کنونی و پیش‌بینی شده اقیانوسی، زیست محیطی و اقتصادی – اجتماعی را موردنظر قرار خواهند داد و
ت – برنامه‌های تحقیقی و گردآوری اطلاعات به منظور ارزیابی پی‌آمدهای صید و صیادی بر گونه‌های غیر هدف و گونه‌های مربوط یا وابسته به گونه‌های مذکور و محیط زیست آنها را تنظیم و طرح‌هایی را تصویب خواهند کرد که لازمه تضمین حفظ گونه‌های مذکور و حفظ زیستگاه‌های خاص می‌باشند.
۴- کشورها اقداماتی را اتخاذ خواهند کرد تا تضمین نمایند که وقتی به نقاط مرجع نزدیک می‌شوند تعداد آنها متعدد نخواهد بود. در صورتی که تعداد نقاط مرجع فراتر از حد باشد، کشورها بدون هیچگونه تعللی اقدام مشخص شده به موجب جزء (ب) بند (۳) را به منظور احیاء ذخایر اتخاذ خواهند کرد.
۵- در صورتی که وضعیت ذخایر هدف یا غیر هدف یا گونه‌های مربوط یا وابسته موردنظر باشد، کشورها ذخایر و گونه‌های مذکور را مشمول نظارت بیشتر به منظور بررسی وضعیت آنها و کارآمد بودن اقدامات مدیریتی و حفاظتی قرار خواهند داد. آنها اقدامات مزبور را با کمک اطلاعات جدید بطور مرتب مورد تجدیدنظر قرار خواهند داد.
۶- در زمینه شیلات جدید و تازه‌شناخته شده کشورها در اسرع وقت اقدامات حفاظتی و مدیریتی از جمله محدودیت‌های صید و محدودیت‌های تلاش صید را اتخاذ خواهند کرد. اقدامات مزبور تا زمانی که اطلاعات کافی به منظور میسر ساختن ارزیابی اثرات شیلاتی بر پایداری درازمدت ذخایر وجود دارد به مورد اجرا گذاشته خواهند شد که در نتیجه آن اقدامات مدیریتی و حفاظتی براساس ارزیابی مذکور اجرا خواهند شد. در صورت اقتضاء اقدامات اخیر توسعه تدریجی شیلات را امکان‌پذیر خواهند ساخت.
۷- اگر یک پدیده طبیعی اثرات نامطلوب حائز اهمیتی بر وضعیت ذخایر ماهیان مهاجر و دو کاشانه‌ای داشته باشد کشورها به تدوین و اتخاذ اقدامات حفاظتی و مدیریتی اضطراری مبادرت خواهند کرد تا بدین طریق اطمینان حاصل کنند که فعالیت ماهیگیری اثرات نامطلوب مزبور را تشدید نمی‌کنند.همچنین در صورتی که فعالیتهای صیادی تهدید جدی را بر پایداری ذخایر مذکور در پی‌داشته باشند کشورها اقدامات اضطراری مذکور را
اتخاذ خواهند کرد. اقداماتی که به صورت اضطراری صورت می‌پذیرد موقتی، و بر مبنای بهترین شواهد علمی موجود خواهند بود.
ماده ۷ – مطابقت اقدامات مربوط به حفاظت و مدیریت
۱- بدون لطمه به حقوق حاکمیت کشورهای ساحلی از نظر شناسایی و بهره برداری، حفظ و مدیریت منابع زنده دریا در محدوده مناطق تحت صلاحیت ملی همانطوری که در کنوانسیون آمده است و همچنین حق تمامی کشورها در خصوص اشتغال اتباع آنها به صیادی در آبهای آزاد طبق کنوانسیون:
الف – در ارتباط با ذخایر ماهیان دو کاشانه‌ای، کشورهای ساحلی ذیربط و کشورهایی که اتباع آنها در مناطق مجاور آبهای آزاد به صید گونه‌های مزبور می‌پردازند برآن خواهند شد تا به صورت مستقیم یا از طریق اعمال مکانیزم‌های مناسب همکاری مندرج در بخش (۳) در خصوص اقدامات لازم برای‌حفظ ذخایر مذکور در مناطق مجاور آبهای آزاد توافق کنند.
ب – در ارتباط با ذخایر ماهیان مهاجر، کشورهای ساحلی ذیربط و کشورهایی که اتباع آنها در منطقه به صید ذخایر مزبور می‌پردازند به صورت مستقیم‌یا از طریق اعمال مکانیزم‌های مناسب همکاری مندرج در بخش (۳) از نظر تضمین حفاظت و پیشبرد هدف بهره‌برداری حداکثر از ذخایر مذکور در کل منطقه تحت صلاحیت ملی و فراتر از آن همکاری خواهند نمود.
۲- اقدامات حفاظتی و مدیریتی اتخاذ شده در مورد آبهای آزاد و اقدامات متخذه در مورد مناطق تحت صلاحیت ملی به منظور تضمین حفظ و مدیریت ذخایر ماهیان مهاجر و دوکاشانهای بطور کلی با یکدیگر مطابقت خواهند داشت. در این راستا، کشورهای ساحلی و کشورهایی که در آبهای آزاد به صید می‌پردازند مسوولیت دارند تا در زمینه اتخاذ اقدامات هماهنگ در رابطه با ذخایر مذکور همکاری کنند. در راستای تعیین اقدامات حفاظتی و مدیریتی هماهنگ کشورها:
الف – اقدامات حفاظتی و مدیریتی مصوب و بکار بسته شده مطابق ماده (۶۱) کنوانسیون در زمینه ذخایر مذکور از سوی کشورهای ساحلی در‌محدوده مناطق تحت صلاحیت ملی را مورد توجه قرار داده و اطمینان حاصل خواهند کرد که اقدامات مذکور که در ارتباط با ذخایر مذکور در آبهای آزاد وضع گردیده کارائی اقدامات مزبور را کاهش نمی‌دهد.
ب – اقدامات مورد توافق قبلی مربوط به آبهای آزاد را که به موجب کنوانسیون در خصوص همان ذخایر از سوی کشورهای ساحلی ذیربط و کشورهایی که در آبهای آزاد به صید می‌پردازند وضع و اعمال شده را مورد توجه قرار خواهند داد.
پ – اقدامات مورد توافق قبلی مربوط را که مطابق کنوانسیون در خصوص همان ذخایر بوسیله سازمان یا ترتیبات منطقه‌ای یا زیر منطقه‌ای مدیریت‌شیلات وضع و اعمال شده را مورد توجه قرار خواهند داد.
ت – انسجام زیستی و سایر ویژگیهای زیستی ذخایر و روابط بین توزیع ذخایر، ویژگیهای شیلاتی و جغرافیائی منطقه مورد نظر شامل محدوده‌ای که ذخایر در آن زندگی می‌کنند و در محدوده مناطق تحت صلاحیت ملی صید می‌شوند را در نظر خواهند گرفت.
ث – وابستگی و ارتباط کشورهای ساحلی و کشورهایی که در آبهای آزاد ذخایر مذکور را صید می‌کنند مورد توجه قرار خواهند داد و
ج – اطمینان حاصل خواهند کرد که اقدامات مزبور در مجموع پی‌آمدهای زیانباری را برای منابع زنده دریا در برنخواهند داشت.
۳ – کشورها در انجام مسوولیت خود مبنی بر همکاری، تمامی مساعی خود را به منظور توافق در زمینه اتخاذ اقدامات هماهنگ حفاظتی و مدیریتی در مقطع زمانی مناسب بکار خواهند بست.
۴ – اگر در خلال یک مقطع زمانی مناسب توافق حاصل نگردد، هر یک از کشورهای ذیربط می‌تواند به تشریفات حل و فصل اختلافات مندرج در بخش (۸) استناد کند.
۵ – در ضمن توافق در زمینه اقدامات هماهنگ حفظ و مدیریت، کشورهای ذیربط در جوی از تفاهم و همکاری تمامی مساعی خود را بکار خواهند بست تا ترتیبات عملی موقتی را منعقد نمایند. در صورتی که امکان توافق در مورد ترتیبات مزبور میسر نگردد، هر یک از کشورهای ذیربط می‌تواند ازنظر اتخاذ اقدامات موقتی، اختلاف را مطابق تشریفات حل و فصل اختلافات مندرج در بخش (۸) ارجاع نماید.
۶ – اقدامات یا ترتیبات موقتی منعقد شده یا توصیف شده در بند (۵)، مفاد این قسمت را نیز مطمح نظر قرار خواهند داد و به حقوق و تعهدات تمامی کشورهای ذیربط توجه لازم را داشته و نیل به توافق نهایی در زمینه اقدامات هماهنگ حفاظتی و مدیریتی را به مخاطره نیانداخته و مانع آن نخواهد شد و هیچگونه لطمه‌ای به دستاورد نهایی هرگونه تشریفات حل و فصل اختلاف نخواهد زد.
۷ – کشورهای ساحلی بطور مرتب کشورهایی را که در آبهای آزاد منطقه یا زیر منطقه خواه بصورت مستقیم یا از طریق سازمان‌ها یا ترتیبات ذیربط منطقه‌ای یا زیرمنطقهای مدیریت شیلات یا به طرق مقتضی از هرگونه اقدام متخذه در خصوص ذخایر ماهیان مهاجر و دوکاشانهای در محدوده مناطق تحت صلاحیت ملی خود مطلع خواهند ساخت.
۸ – کشورهایی که در آبهای آزاد به عملیات صید می‌پردازند بطور مرتب سایر کشورهای ذی‌نفع را بصورت مستقیم یا از طریق سازمان‌ها یا ترتیبات ذیربط منطقه‌ای یا منطقه‌ای مدیریت شیلات یا به‌طرق مقتضی از هرگونه اقدام متخذه در خصوص قانونمند کردن فعالیتهای شناورهایی که تحت پرچم آنها در آبهای آزاد از ذخایر مذکور بهره برداری می‌کنند آگاه خواهند ساخت.
بخش ۳ – مکانیزم همکاریهای بین‌المللی در زمینه ذخایر ماهیان مهاجر و دوکاشانهای
ماده ۸ – همکاری در زمینه حفظ و مدیریت
۱ – کشورهای ساحلی و کشورهایی که در آبهای آزاد به صید می‌پردازند مطابق مفاد کنوانسیون همکاری در زمینه ذخایر ماهیان مهاجر و دوکاشانهای را‌بطور مستقیم یا از طریق سازمان‌ها یا ترتیبات ذیربط منطقه‌ای یا زیرمنطقهای مدیریت شیلات با امعان نظر در ویژگیهای خاص منطقه یا زیرمنطقه موردنظر به منظور حصول اطمینان در زمینه حفظ و مدیریت موثر ذخایر مذکور دنبال خواهند کرد.
۲ – کشورها با حسن نیت و بی‌وقفه بویژه در مواردی که مدارکی دال بر مورد تهدید یا آماج صید بی‌رویه قرار گرفتن ذخایر ماهیان مهاجر و دوکاشانهای وجود دارد و یا درمواردی که شیوه صید جدیدی در مورد ذخایر مزبور بکار بسته می‌شود وارد شور و مشورت خواهند شد. در این راستا، مشورت‌های مربوط ممکن است بنا به درخواست هر یک از کشورهای ذی‌نفع از نظر ایجاد ترتیبات مناسب به منظور تضمین حفظ و مدیریت ذخایر مذکور صورت پذیرد. کشورها در هنگام توافق در زمینه ترتیبات مزبور، مفاد این موافقتنامه را رعایت کرده و با حسن نیت و توجه شایسته به حقوق، منافع و‌مسوولیت‌های سایر کشورها، اقدام خواهند نمود.
۳ – در صورتی که سازمان یا ترتیبات منطقه‌ای یا زیرمنطقهای مدیریت شیلات صلاحیت اتخاذ اقدامات حفاظتی و مدیریتی در خصوص ذخایر خاص ماهیان مهاجر و دوکاشانهای را داشته باشد کشورهایی که در آبهای آزاد به صید ذخایر مذکور می‌پردازند و همچنین کشورهای ساحلی ذیربط، به وظیفه خود مبنی بر همکاری از طریق عضویت در چنین سازمانی یا شرکت در چنین ترتیباتی یا از طریق توافق در خصوص اعمال اقدامات مدیریتی و حفاظتی اتخاذ شده از سوی چنین سازمان یا ترتیباتی جامه عمل خواهند پوشاند. کشورهایی که در شیلات مورد نظر دارای منافع واقعی هستند می‌توانند عضو سازمان‌های مذکور شده یا در ترتیبات مزبور شرکت نمایند. شرایط مشارکت در چنین سازمان‌ها یا ترتیباتی مانع عضویت یا مشارکت کشورهای مزبور نخواهد بود و همچنین شرایط مذکور به نحوی اعمال نخواهد شد که بین هر کشور یا گروهی از کشورها که از نفع واقعی در شیلات مورد نظر برخوردار هستند تمایز قائل گردد.
۴ – تنها کشورهایی که عضو سازمان‌های مذکور هستند یا در ترتیبات مزبور شرکت می‌جویند یا توافق می‌کنند تا اقدامات حفاظتی و مدیریتی اتخاذ شده از سوی سازمان یا ترتیبات مذکور را بکار بندند به منابع شیلاتی مذکور که مشمول اقدامات مزبور می‌گردد امکان دسترسی خواهند داشت.
۵ – در مواردی که هیچگونه سازمان یا ترتیبات منطقه‌ای یا زیرمنطقهای به منظور اتخاذ اقدامات حفاظتی و مدیریتی در خصوص گونه‌های خاصی از ذخایر ماهیان مهاجر و دوکاشانهای وجود ندارد، کشورهای ساحلی ذیربط و کشورهایی که در آبهای آزاد از ذخایر مذکور در منطقه یا زیرمنطقه بهره‌برداری می‌کنند در زمینه ایجاد سازمان مزبور یا انعقاد دیگر ترتیبات مناسب برای حصول اطمینان از حفظ و مدیریت ذخایر مزبور همکاری کرده و در فعالیتهای سازمان یا ترتیبات مشارکت خواهد داشت.
۶ – هر کشوری که تمایل به پیشنهاد اتخاذ اقدام مذکور توسط یک سازمان بین دولتی که در زمینه منابع زنده دارای صلاحیت است، داشته باشد باید در‌صورتی که اقدام مزبور اثرات قابل توجهی بر اقدامات مربوط به حفظ و مدیریت که قبلا از سوی سازمان یا ترتیبات ذی‌صلاح منطقه‌ای یا زیرمنطقهای مدیریت شیلات اتخاذ شده است از خود بر جای گذارد، از طریق سازمان یا ترتیبات مزبور با کشورهای عضو یا شرکت‌کننده‌های در آن به مشورت بپردازد. مشورت‌های مزبور باید تا حد امکان قبل از ارائه پیشنهاد به سازمان بین دولتی صورت گرفته باشد.
ماده ۹ – سازمان‌ها و ترتیبات منطقه‌ای و زیرمنطقهای مدیریت شیلات
۱ – در راستای ایجاد سازمان‌های منطقه‌ای یا زیرمنطقهای مدیریت شیلات یا انعقاد ترتیبات منطقه‌ای یا زیرمنطقهای مدیریت شیلات در زمینه ماهیان مهاجر و دوکاشانهای، کشورها از جمله در زمینه موارد زیر توافق خواهند نمود:
الف – ذخایری که مشمول اعمال اقدامات حفاظتی و مدیریتی می‌شوند، با توجه به ویژگیهای زیستی ذخایر مزبور و ماهیت شیلات مورد نظر،
ب – حیطه شمول، با توجه به بند (۱) ماده (۷) و ویژگیهای منطقه یا زیرمنطقه شامل عوامل اجتماعی – اقتصادی، جغرافیائی و زیست محیطی.
پ – رابطه بین عملکرد سازمان یا ترتیبات جدید و نقش، اهداف و عملیات هرگونه سازمان‌ها یا ترتیبات ذیربط مدیریت شیلات موجود، و
ت – مکانیزم‌هایی که طی آنها سازمان یا ترتیبات قادر به دستیابی به توصیه‌های علمی و بررسی وضعیت ذخایر از جمله در صورت اقتضا ایجاد هیات مشورتی علمی خواهد نمود.
۲ – کشورهایی که در زمینه ایجاد سازمان و یا ترتیبات منطقه‌ای یا زیرمنطقهای مدیریت شیلات همکاری می‌کنند سایر کشورهایی را که از برخوردار‌بودن منافع واقعی در عملکرد سازمان یا ترتیبات پیشنهادی آگاه هستند از همکاری مذکور آگاه خواهند ساخت.
ماده ۱۰ – وظایف سازمان‌ها و ترتیبات منطقه‌ای و زیرمنطقهای مدیریت شیلات کشورها در راستای عمل به تعهد و مسوولیت خود مبنی بر همکاری از طریق سازمان‌ها یا ترتیبات منطقه‌ای یا زیرمنطقهای مدیریت شیلات :
الف – با اقدامات مدیریتی و حفاظتی به منظور تضمین پایداری درازمدت ذخایر ماهیان مهاجر و دوکاشانهای موافقت کرده و از آنها پیروی خواهند کرد،
ب – درصورت اقتضا با حقوق مشارکتی از قبیل تخصیص صید مجاز یا میزان تلاش‌های صید موافقت خواهند کرد،
پ – هرگونه استانداردهای حداقل بین‌المللی را که بطور عمومی برای رفتار مسوولانه عملیات ماهیگیری توصیه گردیده است، اتخاذ و اعمال خواهند‌کرد.
ت – توصیه‌های علمی را کسب و آنها را ارزیابی کرده، وضعیت ذخایر را مورد مطالعه قرار داده و اثرات ماهیگیری را بر ذخایر غیر هدف و گونه‌های مربوط یا وابسته به آنها ارزیابی خواهند کرد.
ث – موافقت خود را نسبت به معیارهای گردآوری، ارائه گزارش، تایید و تبادل داده‌ها در خصوص شیلات ذخایر ابراز خواهند داشت،
ج – داده‌های آماری دقیق و کامل را همانطوری که در پیوست (۱) آمده است به منظور حصول اطمینان از دسترسی به بهترین شواهد علمی موجود، در صورت اقتضا ضمن رعایت محرمانه بودن آنها، گردآوری و انتشار خواهند داد،
چ – ارزیابی علمی ذخایر و تحقیقات مربوط را گسترش داده و آن را پیش خواهند برد و نتایج حاصله را منتشر خواهند نمود،
ح – مکانیزم‌های متناسب همکاری را در راستای نظارت، کنترل ، حراست و اجرای موثر ایجاد خواهند کرد،
خ – در خصوص شیوه‌هایی که بدان طریق منافع ماهیگیری اعضای جدید یا شرکت‌کنندگان در سازمان یا ترتیبات تامین خواهد شد توافق خواهند نمود،
د – توافق خود را در زمینه روش‌های تصمیم‌گیری که اتخاذ اقدامات حفاظتی و مدیریتی را بموقع و به صورت موثر تسهیل می‌کند اعلام خواهند داشت،
ذ – حل مسالمت‌آمیز اختلاف‌ها را طبق بخش (۸) ترغیب خواهند نمود،
ر – همکاری کامل صنایع و موسسات ملی مربوط خود را در اجرای توصیه‌ها و تصمیمات، ترتیبات یا سازمان‌های منطقه‌ای یا زیرمنطقهای مدیریت شیلات تضمین خواهند کرد، و
ز – توجه شایسته‌ای را نسبت به اقدامات حفاظتی و مدیریتی اتخاذ شده از سوی سازمان یا ترتیبات نشان خواهد داد.
ماده ۱۱ – اعضاء یا شرکت کنندگان جدید در تعیین ماهیت و دامنه حقوق مشارکتی برای اعضای جدید سازمان منطقه‌ای یا زیرمنطقهای مدیریت شیلات یا برای شرکت کنندگان جدید در ترتیبات منطقه‌ای یا زیرمنطقهای مدیریت شیلات، کشورها از جمله موارد زیر را نیز مورد توجه قرار خواهند داد:
الف – وضعیت ذخایر ماهیان مهاجر و دوکاشانهای و حجم کنونی تلاش صید در شیلات،
ب – منافع مربوط، الگوهای صیادی و عملیات اعضاء یا شرکت‌کنندگان جدید و کنونی،
پ – نقش و مساعدت اعضاء یا شرکت کنندگان جدید و کنونی در مسائل حفظ و مدیریت
ذخایر، گردآوری و تامین داده‌های دقیق و پیشبرد تحقیقات علمی در زمینه ذخایر مذکور،
ت – نیازهای جوامع صیادی ساحلی که بطور عمده وابسته به صید ذخایر مذکور هستند،
ث – نیازهای کشورهای ساحلی که اقتصاد آنها بطور کلی بهره‌برداری از منابع زنده دریا استوار است،
ج – منافع کشورهای درحال توسعه منطقه یا زیرمنطقه که در مناطق تحت صلاحیت ملی آنها ذخایر مذکور زندگی می‌کنند.
ماده ۱۲ – آشکار بودن فعالیتهای سازمان‌ها و ترتیبات منطقه‌ای و زیرمنطقهای مدیریت شیلات
۱- کشورها آشکاربودن فرایند تصمیم‌گیری و سایر فعالیتهای سازمان‌ها و ترتیبات منطقه‌ای مدیریت شیلات را پیش‌بینی خواهند نمود.
۲- به نمایندگان سایر سازمان‌های بین دولتی و نمایندگان سازمان‌های غیردولتی ذی‌نفع در ذخایر ماهیان مهاجر و دوکاشانهای فرصت داده خواهد شد تا در‌اجلاس‌های سازمان‌ها و ترتیبات منطقه‌ای و زیرمنطقهای مدیریت شیلات، به عنوان ناظر یا درصورت اقتضا، به عنوان دیگری طبق تشریفات سازمان یا ترتیبات مربوط شرکت کنند. تشریفات مزبور در این خصوص نباید بیش از اندازه محدودکننده باشد. سازمان‌های بین دولتی و غیردولتی مزبور امکان دسترسی به‌موقع را به اسناد و گزارش‌های سازمان‌ها و ترتیبات مزبور با رعایت آیین‌نامه راجع به دسترسی به آنها خواهند داشت.
ماده ۱۳ – تقویت سازمان‌ها و ترتیبات کنونی کشورها به منظور تقویت سازمان‌ها و ترتیبات منطقه‌ای و زیرمنطقهای مدیریت شیلات همکاری خواهند کرد تا اینکه کارایی آنها را در اتخاذ و اعمال اقدامات حفاظتی و مدیریتی ذخایر ماهیان مهاجر و دوکاشانهای بهبود بخشند.
ماده ۱۴ – گردآوری و تامین اطلاعات و همکاری در تحقیقات علمی
۱- کشورها تضمین خواهند نمود که شناورهای صیادی حامل پرچم آنها آن دسته از اطلاعاتی را که به منظور عمل به تعهدات و مسوولیت‌های آنها به‌موجب این موافقتنامه ممکن است لازم باشد، ارائه خواهند نمود. بدین منظور کشورها طبق پیوست (۱):
الف – مبادرت به گردآوری و تبادل داده‌های علمی، فنی و آماری مربوط به شیلات ماهیان مهاجر و دوکاشانهای خواهند نمود،
ب – اطمینان حاصل خواهند کرد که داده‌های گردآوری شده از جزئیات کافی به منظور تسهیل ارزیابی موثر ذخایر برخوردار بوده و به منظور تامین نیازهای سازمان‌ها یا ترتیبات منطقه‌ای یا زیرمنطقهای مدیریت شیلات به موقع ارائه می‌شوند، و
پ – اقدامات مناسب به منظور تایید صحت و دقت داده‌های مذکور را اتخاذ خواهند نمود.
۲- کشورها به صورت مستقیم یا از طریق سازمان‌ها یا ترتیبات منطقه‌ای یا زیرمنطقهای مدیریت شیلات همکاری خواهند کرد تا اینکه:
الف – در زمینه ویژگیهای داده‌ها و نحوه ارائه آنها به سازمان‌ها یا ترتیبات مزبور باتوجه به ماهیت ذخایر و شیلات آنها، توافق نمایند، و
ب – فنون تحلیلی و شیوه‌های ارزیابی ذخایر را به منظور بهبود اقدامات مربوط به مدیریت و حفظ ذخایر مهاجر و دوکاشانهای تدوین و به اشتراک گذارند.
۳- مطابق بخش (۱۳) کنوانسیون، کشورها بطور مستقیم یا از طریق سازمان‌های بین‌المللی ذی‌صلاح همکاری خواهند کرد تا اینکه توان تحقیقات علمی را در زمینه شیلات تقویت کرده و تحقیقات علمی مربوط به مدیریت و حفاظت ذخایر ماهیان مهاجر و دوکاشانهای را در راستای منافع همه ترغیب کنند. در این راستا، یک کشور یا سازمان بین‌المللی ذی‌صلاح که فراتر از محدوده تحت صلاحیت خود به تحقیقات مذکور می‌پردازد بطور فعال انتشار و توزیع نتایج تحقیقات مزبور و اطلاعات مربوط به روش‌ها و اهداف خود را در بین کشورهای ذی‌نفع ترغیب کرده و حتی‌الامکان مشارکت دانشمندان کشورهای مزبور را در انجام این تحقیقات تسهیل خواهد کرد.
ماده ۱۵ – دریاهای محصور و نیمه محصور کشورها در اجرای این موافقتنامه در خصوص دریاهای محصور یا نیمه محصور، ویژگیهای طبیعی دریای مزبور را مورد توجه قرار داده و همچنین، مطابق مفاد بخش (۹) کنوانسیون و سایر مفاد مربوط به آن عمل خواهند کرد.
ماده ۱۶ – مناطقی از آبهای آزاد که بطور کامل از سوی یک منطقه تحت صلاحیت ملی یک کشور واحد احاطه شده است
۱- کشورهایی که در منطقه‌ای از آبهای آزاد که بطور کامل از سوی یک منطقه تحت صلاحیت ملی یک کشور واحد احاطه شده است به صید ذخایر ماهیان مهاجر و دو کاشانه‌ای می‌پردازند، و کشور مزبور به منظور اتخاذ اقدامات حفاظتی و مدیریتی مربوط به ذخایر مذکور در منطقه آبهای آزاد همکاری خواهند کرد. کشورها با توجه به ویژگیهای طبیعی منطقه مذکور، توجه خاصی را به اتخاذ اقدامات مدیریتی و حفاظتی هماهنگ در زمینه ذخایر مزبور به موجب ماده (۷) مبذول خواهند داشت. اقداماتی که در خصوص آبهای آزاد اتخاذ شده، حقوق، مسوولیت‌ها و منافع کشور ساحلی به موجب کنوانسیون را مورد توجه قرار داده و براساس بهترین شواهد علمی موجود بوده و همچنین هرگونه اقدامات مدیریتی و حفاظتی اتخاذ و بکار‌گرفته شده مربوط به همان ذخایر مطابق ماده (۶۱) کنوانسیون که از سوی کشور ساحلی واقع در منطقه تحت صلاحیت ملی را مورد توجه قرار خواهد داد. کشورها همچنین در زمینه اقدامات مربوط به نظارت، کنترل، حراست و اجرا به منظور حصول اطمینان از رعایت اقدامات حفاظتی و مدیریتی راجع به آبهای آزاد توافق خواهند کرد.
۲- کشورها به موجب ماده (۸) به منظور توافق بدون تاخیر در زمینه اقدامات مدیریتی و حفاظتی که قرار است در انجام عملیات صیادی در منطقه مذکور در بند (۱) اعمال گردد، با حسن نیت رفتار کرده و تمام مساعی خود را بکار خواهد بست. اگر در خلال مقطع زمانی مناسب کشورهای صیدکننده ذیربط و کشور ساحلی نتوانند در مورد اقدامات مذکور توافق کنند، باتوجه به بند (۱) این ماده، بندهای (۴، ۵ و ۶) ماده (۷) در خصوص ترتیبات یا اقدامات موقتی را اعمال خواهند کرد. به‌هنگام مبادرت به اتخاذ ترتیبات یا اقدامات موقتی مذکور، کشورهای ذیربط در خصوص شناورهای حامل پرچم آنها به منظور جلوگیری از پرداختن به صید ذخایری که ممکن است بر ذخایر مورد نظر آسیب برساند اقداماتی را اتخاذ خواهند نمود.
بخش ۴ – غیر اعضا و غیر شرکت‌کننده‌ها
ماده ۱۷ – غیرعضو سازمان‌ها و غیرشرکت‌کنندگان درترتیبات
۱- کشوری که عضو سازمان منطقه‌ای یا زیرمنطقهای مدیریت شیلات نمی‌باشد و یا اینکه در ترتیبات منطقه‌ای یا زیرمنطقهای مدیریت شیلات مشارکت نمی‌کند و نسبت به اجرای اقدامات اتخاذ شده مدیریتی و حفاظتی از سوی چنین سازمان و ترتیباتی به‌گونه دیگری موافقت خود را ابراز نمی‌کند، از تعهد همکاری طبق کنوانسیون و این موافقتنامه در زمینه حفظ و مدیریت ذخایر ماهیان مهاجر دوکاشانهای مربوط مبری شمرده نمی‌شود.
۲- کشور مزبور به شناورهای حامل پرچم خود اجازه نخواهد داد تا به عملیات صید ذخایر ماهیان مهاجر و دوکاشانهای که مشمول اقدامات و مقررات مصوب سازمان یا ترتیبات مربوط هستند، بپردازند.
۳- کشورهایی که در سازمان‌های منطقه‌ای یا زیرمنطقهای مدیریت شیلات عضویت دارند یا در ترتیبات منطقه‌ای یا زیرمنطقهای مدیریت شیلات شرکت می‌جویند، به صورت فردی یا مشترک از نهادهای ماهیگیری مندرج در بند(۳) ماده (۱)، که دارای شناورهای ماهیگیری در منطقه موردنظر هستند درخواست خواهند کرد تا بطور کامل با سازمان یا ترتیبات مذکور در اجرای اقدامات حفاظتی و مدیریتی مصوب آن از نظر اجرای عملی هرچه جامعتر فعالیتهای صیادی در منطقه موردنظر، همکاری کنند. نهادهای ماهیگیری مزبور از مشارکت در عملیات ماهیگیری مطابق تعهد رعایت اقدامات حفاظتی و مدیریتی مربوط به ذخایر مزبور سود خواهند جست.
۴- کشورهایی که عضو سازمان‌های مزبور بوده یا در ترتیبات مزبور شرکت می‌کنند به تبادل اطلاعات مربوط به فعالیتهای ماهیگیری شناورهای حامل پرچم کشورهایی که نه عضو سازمان بوده و نه در ترتیبات شرکت می‌کنند و به عملیات ماهیگیری از ذخایر مزبور می‌پردازند، خواهند پرداخت. آنها در راستای این موافقتنامه و حقوق بین‌الملل به منظور جلوگیری از عملیات شناورهای مذکور که کارایی اقدامات مدیریت و حفاظت منطقه‌ای و‌زیرمنطقه‌ای را کاهش می‌دهند، اقداماتی را اتخاذ خواهند کرد.
بخش ۵ – وظایف کشور صاحب پرچم
ماده ۱۸ – وظایف کشور صاحب پرچم
۱- کشوری که شناورهای متعلق به آن در آبهای آزاد به صید می‌پردازند اقدامات لازم را اتخاذ خواهد نمود تا اطمینان حاصل کند که شناورهای حامل پرچم آن اقدامات مدیریت و حفاظت منطقه‌ای و زیرمنطقهای را رعایت کرده و به فعالیتی نمی‌پردازند که کارایی اقدامات مذکور را کاهش دهد.
۲- یک کشور فقط در صورتی به شناورهای حامل پرچم خود اجازه صید در آبهای آزاد را خواهد داد که قادر به انجام مسوولیت‌های خود در خصوص شناورهای مذکور به موجب کنوانسیون و این موافقتنامه بطور موثر باشد.
۳- اقداماتی که قرار است از جانب یک کشور در خصوص شناورهای حامل پرچم آن کشور اتخاذ شود شامل موارد زیر خواهد بود:
الف – کنترل شناورهای مذکور در آبهای آزاد از طریق صدور مجوزها، اجازه‌نامه‌ها یا پروانه‌ها براساس هرگونه رویه‌های حاکم موردتوافق در سطح زیرمنطقهای، منطقه‌ای یا جهانی
ب – وضع مقررات به منظور:
(۱) اعمال اصول و شرایط در مورد مجوز، اجازه‌نامه یا پروانه به‌اندازه‌ای که برای ایفای تعهدات زیرمنطقهای، منطقه‌ای یا جهانی کشور صاحب پرچم‌کافی باشد،
(۲) جلوگیری از عملیات صیادی در آبهای آزاد توسط شناورهایی که مجوز یا پروانه لازم برای صید ندارند یا جلوگیری از صیادی در آبهای آزاد توسط شناورهایی که مغایر با اصول و شرایط مجوز، اجازه‌نامه یا پروانه صید می‌کنند،
(۳) ملزم کردن شناورهایی که در آبهای آزاد صیادی می‌کنند به همراه داشتن دائمی مجوز، اجازه‌نامه یا پروانه در عرشه شناور به منظور ارائه آن به هنگام تقاضای بازرسی از سوی شخصی که به نحو مقتضی مجاز است، و
(۴) حصول اطمینان از اینکه شناورهای حامل پرچم آن کشور در محدوده مناطق تحت صلاحیت ملی سایر کشورها به صید غیرقانونی نمی‌پردازند.
پ – ایجاد آرشیو ملی شناورهای صیادی که مجاز به صید در آبهای آزاد بوده و ایجاد امکان دسترسی به اطلاعات مندرج در آن بنا به درخواست مستقیم کشورهای ذی‌نفع باتوجه به قوانین ملی کشور صاحب پرچم در خصوص ارائه اطلاعات مذکور،
ت – الزامات تعیین شناورهای صیادی و ادوات صید به منظور شناسایی آنها طبق نظام‌های واحد و معتبر بین‌المللی تعیین شناور و ادوات صید از قبیل مشخصات استاندارد مربوط تعیین و شناسایی شناورهای صیادی سازمان خواروبار و کشاورزی سازمان ملل متحد.
ث – الزامات ثبت و ارائه به‌موقع وضعیت شناور، صید گونه‌های هدف و غیرهدف، تلاش صید و سایر اطلاعات شیلات مربوط طبق معیارهای‌زیرمنطقه‌ای، منطقه‌ای و جهانی گردآوری اطلاعات مزبور.
ج – الزامات تایید صید گونه‌های هدف و غیرهدف از طریق روش‌هائی نظیر برنامه‌های نظارتی، طرح‌های بازرسی، گزارش‌های تخلیه، سرپرستی عملیات انتقال از یک کشتی به کشتی دیگر و نظارت بر صید تخلیه شده و آمارهای بازار.
چ – نظارت، کنترل و حراست از شناورهای مذکور، عملیات ماهیگیری و سایر فعالیتهای مربوط آنها، از جمله از راههای زیر:
(۱) اجرای طرح‌های ملی بازرسی و طرح‌های زیرمنطقهای و منطقه‌ای همکاری در اجرا به موجب مواد (۲۱ و ۲۲) شامل الزاماتی برای شناورهای مذکور به منظور فراهم‌ساختن امکان حضور برای بازرسان سایر کشورها که به‌نحو مقتضی مجاز می‌باشند.
(۲) اجرای برنامه‌های نظارت ملی و برنامه‌های نظارت زیرمنطقهای و منطقه‌ای که کشور صاحب پرچم در آن مشارکت دارد از جمله الزاماتی برای شناورهای مذکور به منظور فراهم‌ساختن زمینه حضور ناظران سایر کشورها جهت ایفای وظایف مورد توافق براساس برنامه، و
(۳) تهیه و اجرای نظام‌های نظارت بر شناورها از جمله در صورت اقتضاء، سیستم‌های فرستنده ماهواره‌ای طبق هرگونه برنامه‌های ملی و برنامه‌هایی که‌به صورت زیرمنطقهای، منطقه‌ای یا جهانی مورد توافق کشورهای ذیربط قرارگرفته است.
ح – تنظیم عملیات انتقال از یک کشتی به کشتی دیگر در آبهای آزاد به منظور حصول اطمینان از اینکه کارائی تدابیر حفاظتی، مدیریتی کاهش نیافته‌است، و
(۱) تنظیم فعالیتهای ماهیگیری به منظور حصول اطمینان از رعایت اقدامات زیرمنطقهای، منطقه‌ای یا جهانی از جمله اقداماتی که هدف آنها به‌حداقل‌رساندن صید گونه‌های غیرهدف است.
۴- در صورتی که سیستم زیرمنطقه، منطقه‌ای یا جهانی مورد توافق در زمینه نظارت، کنترل و حراست در حال اعمال باشد کشورها اطمینان حاصل‌خواهند کرد که اقداماتی را که آنها در مورد شناورهای حامل پرچم خود وضع می‌کنند با سیستم مذکور مغایرتی نداشته باشد.
بخش ۶ – رعایت و اجرا
ماده ۱۹ – رعایت و اجرا توسط کشور صاحب پرچم
۱- یک کشور اطمینان حاصل خواهد کرد که اقدامات حفظ و مدیریت زیرمنطقهای و منطقه‌ای مربوط به ذخایر ماهیان مهاجر و دوکاشانهای از سوی شناورهای حامل پرچم آن کشور رعایت می‌گردد. در این راستا کشور مزبور:
الف – اقدامات مزبور را صرف‌نظر از مکان وقوع تخلفات به اجرا در خواهد آورد.
ب – فورا و بطور کامل هرگونه تخلف ادعائی از اقدامات حفظ و مدیریت منطقه‌ای یا زیرمنطقهای را مورد بررسی قرار خواهد داد و این بررسی می‌تواند شامل بازرسی فیزیکی شناورهای مربوط باشد و در اسرع وقت پیشرفت کار و نتیجه بازرسی را به کشور مدعی وقوع تخلف، سازمان یا زیرمنطقهای یا منطقه‌ای گزارش خواهد داد،
پ – از شناور حامل پرچم خود خواهد خواست تا اطلاعاتی را در زمینه وضعیت شناور، صید، ابزار ادوات صید، عملیات صیادی و فعالیتهای مربوط در منطقه وقوع تخلف ادعائی به اطلاع مقام بازرسی کننده برساند،
ت – اگر قانع شده باشد که مدارک کافی در خصوص تخلف ادعائی شده در دسترس است، در آن صورت موضوع را بدون هیچگونه تعللی به مقامات خود به منظور اقامه دعوی طبق قوانین خود ارجاع داده و درصورت اقتضاء شناور مربوط را توقیف خواهد کرد، و
ث – در صورتی که طبق قوانین آن کشور اثبات گردد که شناور مرتکب تخلف جدی از اقدامات مزبور گردیده، اطمینان حاصل نمود که تا زمانی کشور صاحب پرچم کلیه مجازات‌های پابرجائی را که در خصوص تخلف وضع نموده، اجرا نکرده است، شناور به عملیات ماهیگیری در آبهای آزاد نمی‌پردازد.
۲- تمامی تحقیقات و مراحل رسیدگی قضایی در اسرع وقت صورت خواهد گرفت. مجازات‌های قابل اعمال در خصوص تخلفات برای تضمین رعایت اقدامات و جلوگیری از وقوع تخلفات در هر محل از شدت لازم برخوردار خواهد بود و افراد خطاکار را از دستیابی به منافع حاصل از فعالیتهای غیرقانونی آنها برحذر خواهد داشت. اقدامات قابل اعمال در خصوص ناخدا، سایر افسران شناورهای صیادی، از جمله شامل مردود دانستن، پس‌گرفتن یا تعلیق مجوزهای خدمت به عنوان ناخدا یا افسر در شناورهای مزبور خواهد بود.
ماده ۲۰ – همکاری بین‌المللی در زمینه اجرا
۱- کشورها بصورت مستقیم یا از طریق سازمان‌ها یا ترتیبات زیرمنطقهای یا منطقه‌ای مدیریت شیلات به منظور حصول اطمینان از رعایت و اجرای اقدامات زیرمنطقهای یا منطقه‌ای مدیریت و حفاظت ذخایر ماهیان مهاجر و دوکاشانهای همکاری خواهند کرد.
۲- کشور صاحب پرچمی که به‌انجام تحقیق در زمینه ادعای تخلف از اقدامات حفظ و مدیریت ذخایر ماهیان مهاجر و دو کاشانه‌ای می‌پردازد، می‌تواند از هر کشور دیگری که همکاری آن در زمینه انجام تحقیق مذکور مفید به‌نظر می‌رسد، درخواست کمک نماید. تمامی کشورها تلاش خواهند نمود تا به‌درخواست‌های اصولی که از سوی کشور صاحب پرچم در ارتباط با تحقیقات مزبور مطرح می‌گردد جامه عمل بپوشاند.
۳- کشور صاحب پرچم می‌تواند تحقیقات مزبور را بطور مستقیم، با همکاری سایر کشورهای ذی‌نفع یا از طریق سازمان یا ترتیبات ذیربط زیرمنطقهای یا منطقه‌ای مدیریت شیلات انجام دهد. اطلاعات مربوط به پیشرفت و دستاورد تحقیقات مزبور به اطلاع تمامی کشورهای ذی‌نفع یا متاثر از تخلف ادعائی خواهد رسید.
۴- کشورها همدیگر را در امر شناسایی شناورهایی که گزارش شده به فعالیت‌هایی پرداخته‌اند که کارائی اقدامات زیرمنطقهای، منطقه‌ای یا جهانی حفظ و مدیریت را کاهش داده یاری خواهند کرد.
۵- کشورها تا بدان حد که قوانین و مقررات ملی اجازه می‌دهد ترتیباتی را ایجاد خواهند کرد تا اسناد و مدارک مربوط به تخلف ادعائی از اقدامات مزبور در دسترس مقامات قضایی سایر کشورها قرار گیرد.
۶- اگر دلایل معقولی برای پذیرش این مساله که شناوری در آبهای آزاد به عملیات صید غیرمجاز در محدوده تحت صلاحیت یک کشور ساحلی‌پرداخته است، وجود داشته باشد، کشور صاحب پرچم شناور مذکور بنا به درخواست کشور ساحلی ذیربط در اسرع وقت و به صورت جامع موضوع را‌مورد بررسی قرار خواهد داد. کشور صاحب پرچم با کشور ساحلی در اتخاذ اقدامات اجرایی مناسب در چنین مواردی همکاری خواهد کرد و می‌تواند به مقامات ذیربط کشور ساحلی اجازه دهد تا وارد عرشه شناور در آبهای آزاد شده و آن را بازرسی کنند. این بند لطمه‌ای به ماده (۱۱۱) کنوانسیون نمی‌زند.
۷- کشورهای عضوی که عضو سازمان زیرمنطقهای یا منطقه‌ای مدیریت شیلات یا شرکت کننده در ترتیبات زیرمنطقهای یا منطقه‌ای مدیریت شیلات می‌باشند، می‌توانند طبق حقوق بین‌الملل از جمله از طریق توسل به تشریفات زیرمنطقهای یا منطقه‌ای که در این راستا ایجاد گردیده در مورد جلوگیری از ادامه فعالیت شناوری که به فعالیت‌هایی اشتغال دارد که کارائی اقدامات مربوط به مدیریت و حفظ ذخایر مصوب سازمان یا ترتیبات مربوط به‌ماهیگیری در آبهای آزاد واقع در زیرمنطقه یا منطقه را کاهش داده یا به‌گونه دیگری از آنها تخلف می‌کند تا زمان اتخاذ اقدام مقتضی از سوی کشور صاحب پرچم اقدامی را اتخاذ کنند.
ماده ۲۱ – همکاری منطقه‌ای و زیرمنطقهای در زمینه اجرا
۱- در هر منطقه آبهای آزاد تحت پوشش سازمان یا ترتیبات منطقه‌ای یا زیرمنطقهای مدیریت شیلات، کشور عضوی که عضو یا شرکت کننده در چنین سازمان یا ترتیباتی می‌باشد می‌تواند از نظر حصول اطمینان از رعایت اقدامات حفظ و مدیریت ذخایر ماهیان مهاجر و دوکاشانهای از طریق بازرسان خود که بطور مقتضی مجاز هستند طبق بند (۲) وارد عرشه شناور ماهیگیری حامل پرچم عضو دیگر شده و آن را بازرسی کند، اعم از اینکه عضو مزبور عضو یا شرکت‌کننده در سازمان یا ترتیبات باشد یا نه.
۲- کشورها از طریق سازمان‌ها یا ترتیبات منطقه‌ای یا زیرمنطقهای مدیریت شیلات تشریفاتی را برای ورود به عرشه شناور و بازرسی آن به‌موجب بند (۱۹) و همچنین تشریفاتی را برای اجرای سایر مفاد این ماده مقرر خواهند کرد. تشریفات مزبور مطابق این ماده و تشریفات اساسی مقرر در ماده (۲۲) بوده و بین کشورهای غیرعضو سازمان یا غیر شرکت‌کننده در ترتیبات تمایزی قایل نخواهد شد. ورود به عرشه و بازرسی و همچنین اقدامات اجرائی بعدی طبق تشریفات مزبور صورت خواهند گرفت. کشورها توجه شایانی را نسبت به تشریفات مصوب به موجب این بند مبذول خواهند داشت.
۳- اگر در طول دو سال از زمان تصویب این موافقتنامه هر سازمان یا ترتیباتی، تشریفات مزبور را مقرر نکرده باشد، ورود به عرشه شناور و بازرسی آن مطابق بند (۱) و همچنین اقدامات اجرائی بعدی تا زمان مقرر کردن تشریفات مزبور، طبق مفاد این ماده و تشریفات اساسی مقرر در ماده (۲۲) انجام خواهد گرفت.
۴- قبل از هرگونه اقدام به موجب این ماده، کشور بازرسی کننده به صورت مستقیم یا از طریق سازمان یا ترتیبات ذیربط منطقه‌ای یا زیرمنطقهای مدیریت شیلات، کلیه کشورهایی را که شناورهای آنها در آبهای آزاد منطقه یا زیرمنطقه به صید می‌پردازند از نحوه شناسائی ابلاغ شده به بازرسان آنها که بطور مقتضی مجاز هستند، آگاه خواهد ساخت. شناورهایی که برای ورود به عرشه و بازرسی مورد استفاده قرار می‌گیرند علامت مشخص داشته و به عنوان شناوری که در خدمت دولت است شناخته خواهند شد. کشورها در زمانی که عضو این موافقتنامه می‌شوند، مرجع مناسبی را برای دریافت اطلاعیه‌های موضوع این ماده تعیین خواهند کرد و از طریق سازمان یا ترتیبات ذیربط منطقه‌ای یا زیرمنطقهای مدیریت شیلات انتصاب مذکور را به نحو مقتضی به اطلاع سایرین خواهند رساند.
۵- در صورتی که پس از ورود به عرشه شناور و بازرسی، مدارک متقن دال بر مبادرت شناور به هرگونه فعالیت مغایر با اقدامات حفظ و مدیریت موضوع بند (۱) وجود داشته باشد، کشور بازرسی کننده در صورت اقتضاء اسناد و مدارک را تضمین و در اسرع وقت تخلف ادعائی را به اطلاع کشور صاحب پرچم خواهد رساند.
۶- کشور صاحب پرچم ظرف سه روز کاری از تاریخ دریافت اطلاعیه موضوع بند (۵) یا ظرف مدت زمان دیگری که ممکن است که تشریفات مقرر شده طبق بند (۲) تعیین کرده باشد به آن پاسخ خواهد داد و:
الف – بدون تاخیر به تعهدات خود به موجب ماده (۱۹) مبنی بر تحقیق عمل کرده و اگر اسناد و مدارک دال بر وقوع تخلف باشد، اقدامات اجرائی را در رابطه با شناور مورد نظر به مورد اجرا خواهد گذاشت که در آن صورت کشور بازرسی کننده را در اسرع وقت از نتایج تحقیق و هرگونه اقدام اجرائی به‌عمل آمده، مطلع خواهد ساخت، یا اینکه
ب – به کشور بازرسی کننده اختیار و اجازه تحقیق خواهد داد.
۷- در صورتی که کشور صاحب پرچم به کشور بازرسی کننده اجازه دهد تا در خصوص تخلف ادعائی تحقیق کند، کشور بازرسی کننده بدون درنگ نتایج تحقیق را به اطلاع کشور صاحب پرچم خواهد رساند. اگر اسناد و مدارک دال بر صحت تخلف باشد در آن صورت کشور صاحب پرچم تعهدات خود را در مورد اتخاذ اقدام اجرائی در رابطه با شناور مورد نظر انجام خواهد داد. یا اینکه کشور صاحب پرچم می‌تواند به کشور بازرسی‌کننده اجازه دهد تا اقدامات اجرائی را بطوری که کشور صاحب پرچم ممکن است در خصوص شناور مورد نظر معین کند در راستای حقوق و تعهدات کشور صاحب پرچم به موجب این موافقتنامه اتخاذ نماید.
۸ – در صورتی که پس از ورود به عرشه و بازرسی، دلایل متقنی مبنی بر تخلف جدی از سوی شناور وجود داشته باشد و کشور صاحب پرچم پاسخ نداده باشد و یا اینکه اقدام اجرائی را به موجب بندهای (۶ و ۷) انجام نداده باشد، در آن صورت بازرسان می‌توانند بر روی عرشه شناور باقی مانده و‌اسناد و مدارک را تضمین کنند و از ناخدا بخواهند تا در ادامه تحقیقات بیشتر در صورت اقتضا آنها را ازجمله از طریق انتقال بدون درنگ شناور به‌نزدیک‌ترین بندر مربوط یا بندر دیگری که در تشریفات مقرر شده طبق بند (۲) معین شده است، یاری کند. کشور بازرسی‌کننده، نام بندری را که شناور قرار است بدان انتقال داده شود به اطلاع کشور صاحب پرچم خواهد رساند. کشور بازرسی‌کننده و کشور صاحب پرچم و در صورت اقتضا کشور صاحب بندر تمامی اقدامات لازم را برای تامین رفاه خدمه بدون توجه به ملیت آنها، اتخاذ خواهند نمود.
۹- کشور بازرسی کننده، کشور صاحب پرچم و سازمان یا شرکت‌کنندگان در ترتیبات مربوط را از نتایج هرگونه تحقیقات بیشتر مطلع خواهد نمود.
۱۰- کشور بازرسی کننده از بازرسان خود خواهد خواست تا قواعد بین‌المللی و رویه‌ها و تشریفات مربوط به امنیت شناور و خدمه‌ها را که بطور عمومی پذیرفته شده رعایت، دخالت در عملیات ماهیگیری را به حداقل برسانند و حتی‌الامکان از مبادرت به اقداماتی که ممکن است بر کیفیت صید موجود بر روی عرشه اثر نامطلوب گذارد امتناع ورزند. کشورهای بازرسی کننده اطمینان حاصل خواهند کرد که ورود به عرشه و بازرسی به‌نحوی صورت نخواهد گرفت که به عنوان عملیات ایذائی در مورد شناور ماهیگیری تلقی گردد.
۱۱- از نظر این ماده تخلف جدی عبارت است از:
الف – صید بدون مجوز، اجازه‌نامه یا پروانه صادره از سوی کشور صاحب پرچم طبق جزء (الف) بند (۳) ماده (۱۸) ،
ب – عدم نگهداری سوابق دقیقی از صید و داده‌های مربوط به صید به گونه‌ای که سازمان یا ترتیبات ذیربط منطقه‌ای یا منطقه‌ای مدیریت شیلات مقرر کرده یا ارائه گزارش نادرست از صید برخلاف الزامات ارائه گزارش صید سازمان یا ترتیبات مزبور،
پ – صید در منطقه محصور، صید درطول فصل ممنوع یا صید بدون دریافت سهمیه معین شده از سوی سازمان یا ترتیبات ذیربط زیر منطقه‌ای یا منطقه‌ای مدیریت شیلات یا صید بعد از دریافت سهمیه مزبور،
ت – صید مستقیم از ذخایری که مشمول ممنوعیت موقتی صید بوده یا اینکه صید آنها ممنوع شده است،
ث – بکارگیری ابزار و ادوات غیرمجاز صید،
ج – جعل یا پنهان کردن علامت گذاری‌ها، شناسایی یا ثبت شناور صیادی،
چ – پنهان کردن، جعل یا تغییر مدارک مربوط به تحقیقات،
ح – تخلفات مکرری که در مجموع به عدم رعایت آشکار اقدامات حفظ و مدیریت منجر می‌گردد، یا،
خ – تخلفات دیگری که ممکن است در تشریفات مقرر شده از سوی سازمان یا ترتیبات ذیربط منطقه‌ای یا زیرمنطقهای مدیریت شیلات مشخص شده باشد.
۱۲ – با وجود سایر مفاد این ماده، کشور صاحب پرچم در هر موقع می‌تواند برای انجام تعهدات خود به‌موجب ماده (۱۹) در خصوص تخلف ادعائی اقدام نماید. در صورتی که شناور تحت نظارت کشور بازرسی کننده باشد، این کشور بنا به درخواست کشور صاحب پرچم، شناور مزبور را به همراه اطلاعات کاملی در مورد پیشرفت و دستاورد تحقیقات خود به کشور صاحب پرچم تحویل خواهد داد.
۱۳ – این ماده لطمه‌ای به حق پرچم کشور صاحب پرچم مبنی بر اتخاذ هرگونه اقدامات از جمله اقامه دعوی به منظور وضع مجازاتها طبق قوانین آن نخواهد زد.
۱۴ – این ماده با اعمال تغییرات لازم در مورد ورود به عرشه و بازرسی از سوی عضوی که عضو سازمان زیرمنطقهای یا منطقه‌ای مدیریت شیلات یا‌شرکت کننده در ترتیبات زیرمنطقهای و منطقه‌ای مدیریت شیلات می‌باشد و مدارک متقنی در اختیار دارد مبنی بر اینکه شناور صیادی حامل پرچم عضو دیگر به عملیاتی برخلاف اقدامات مربوط مدیریت و حفظ ذخایر موضوع بند (۱) در آبهای آزاد تحت پوشش ترتیبات یا سازمان مزبور، پرداخته و در نتیجه شناور مذکور در طول عملیات ماهیگیری مذکور به محدوده تحت صلاحیت ملی کشور بازرسی کننده وارد شده است، اعمال می‌گردد.
۱۵ – در صورتی که یک سازمان یا ترتیبات زیرمنطقهای یا منطقه‌ای مدیریت شیلات مکانیزم دیگری را ایجاد کرده است که تعهدات اعضای سازمان مزبور یا شرکت‌کنندگان در چنین ترتیباتی به موجب این موافقتنامه را مبنی بر حصول اطمینان از رعایت اقدامات حفظ و مدیریت مقرر شده از سوی سازمان یا ترتیبات، بطور موثر نقض می‌کند، در آن صورت اعضاء سازمان مزبور یا شرکت‌کنندگان در چنین ترتیباتی می‌توانند توافق کنند تا اعمال بند (۱) را بین خود در زمینه اقدامات حفظ و مدیریتی که در منطقه آبهای آزاد ذیربط وضع شده است محدود کنند.
۱۶ – اقداماتی که از سوی کشورهایی به غیر از کشور صاحب پرچم در مورد شناورهائی که برخلاف اقدامات زیر منطقه‌ای یا منطقه‌ای حفظ و مدیریت به صید پرداخته‌اند اتخاذ شده، متناسب با شدت تخلف خواهد بود.
۱۷ – اگر دلایل کافی برای سوء‌ظن در مورد اینکه شناور ماهیگیری فعال در آبهای آزاد، فاقد ملیت است، وجود داشته باشد، در آن صورت یک کشور می‌تواند وارد عرشه شناور مذکور شده و آن را مورد بازرسی قرار دهد. اگر اسناد و مدارک موارد را تایید کنند، آن کشور می‌تواند طبق حقوق بین‌الملل اقدام مناسب را اتخاذ نماید.
۱۸ – کشورها، هنگامی مسئول هرگونه ضرر و زیان منتسب به آنها ناشی از اقدام بعمل آمده در اجرای این ماده خواهند بود که اقدام مزبور غیر قانونی یا فراتر از آنچه بطور منطقی در پرتو اطلاعات موجود برای اجرای مفاد این بند لازم بوده، باشد.
ماده ۲۲ – تشریفات اساسی برای ورود به عرشه و بازرسی در اجرای ماده ۲۱
۱ – کشور بازرسی‌کننده تضمین خواهد کرد که بازرسان آن که بطور مقتضی مجاز هستند موارد زیر را انجام خواهد داد:
الف – ارائه گواهی‌نامه به ناخدای شناور و ارائه نسخه‌ای از متن مقررات، قواعد یا اقدامات لازم‌الاجرای مربوط به حفظ و مدیریت در آبهای آزاد مورد نظر طبق اقدامات مذکور،
ب – ارسال یادداشت به کشور صاحب پرچم هنگام ورود به عرشه شناور و بازرسی آن،
پ – عدم ایجاد مزاحمت برای ناخدا به منظور برقراری تماس با مقامات کشور صاحب پرچم در جریان ورود به عرشه شناور و بازرسی آن،
ت – ارائه نسخه‌ای از گزارش ورود به عرشه و بازرسی به ناخدا و مقامات کشور صاحب پرچم در جریان ورود به عرشه شناور و بازرسی آن،
ث – ارائه نسخه‌ای از گزارش ورود به عرشه و بازرسی به ناخدا و مقامات کشور صاحب پرچم با متذکر شدن این مطلب بر روی آن که هرگونه اعتراض و اظهاراتی را که ناخدا در نظر دارد در گزارش گنجانده شود نیز ملحوظ شده است،
ج – ترک سریع شناور پس از خاتمه بازرسی در صورتی که مدرکی دال بر تخلف جدی وجود نداشته باشد، و
چ – امتناع از بکارگیری قوه قهریه جز در مواردی که و آن هم به حدی که تامین امنیت بازرسان مطمح نظر بوده و در صورتی که بازرسان در انجام وظایف خود با مانع مواجه شوند. میزان قوه قهریه نباید فراتر از آنچه شرایط بصورت منطقی اقتضاء می‌کند، باشد.
۲ – بازرسان کشور بازرسی‌کننده که بطور مقتضی مجاز می‌باشند از اختیار بازرسی شناور، ادوات، تجهیزات، بررسی اسناد و مدارک، مجوز، بازرسی تاسیسات، ماهی، فرآورده‌های آبزی و هرگونه اسناد و مدارک مربوط که برای اثبات رعایت اقدامات مربوط حفظ و مدیریت لازم است، برخوردار‌خواهد بود.
۳ – کشور صاحب پرچم تضمین خواهد کرد که ناخدای شناور اقدامات زیر را انجام خواهد داد:
الف – پذیرش و تسهیل فوری و بی‌خطر ورود بازرسان به عرشه شناور،
ب – همکاری و مساعدت در جریان بازرسی شناور که به موجب این تشریفات انجام می‌گیرد،
پ – عدم ایجاد مانع، تهدید یا برخورد پیدا کردن با بازرسان در انجام وظایفشان،
ت – اجازه به بازرسان برای تماس با مقامات کشور صاحب پرچم و کشور بازرسی کننده در جریان ورود به عرشه شناور و بازرسی آن،
ث – فراهم کردن تسهیلات مطلوب برای بازرسان از جمله درصورت اقتضاء غذا و محل اقامت،
ج – تسهیل ترک بی‌خطر شناور از سوی بازرسان.
۴ – در مواقعی که ناخدای یک شناور از پذیرش ورود به عرشه و بازرسی شناور طبق این ماده و ماده (۲۱) امتناع می‌ورزد، کشور صاحب پرچم، بجز در‌شرایطی که براساس مقررات، تشریفات و عرف بین‌المللی در مورد امنیت در دریا که بطور عمومی پذیرفته شده ضرورت پیدا می‌کند که ورود به عرشه و بازرسی به تعویق بیافتد، به ناخدای شناور دستور خواهد داد تا بدون درنگ در مورد ورود به عرشه و بازرسی تسلیم شود و اگر ناخدا از اجرای دستور امتناع ورزد مجوز صید شناور مذکور را به حالت تعلیق درآورده و به شناور مذکور دستور خواهد داد تا فوری به بندر مراجعت کند. کشور صاحب پرچم اقدامات بعمل آمده را درصورت وقوع شرایط مذکور در این بند به اطلاع کشور بازرسی‌کننده خواهد رساند.
ماده ۲۳ – اقدامات اتخاذ شده از سوی کشور صاحب بندر
۱ – کشور صاحب بندر حق و وظیفه دارد اقداماتی را طبق حقوق بین‌الملل بمنظور ترغیب کارائی اقدامات زیر منطقه‌ای، منطقه‌ای و جهانی حفظ و مدیریت اتخاذ نماید. به هنگام مبادرت به اتخاذ چنین اقداماتی کشور صاحب بندر در مورد شناورهای هیچ کشوری در ظاهر یا در واقع تمایز قائل نخواهد شد.
۲ – کشور صاحب بندر ازجمله می‌تواند اسناد، ادوات صید و محصول صید شده بر روی عرشه شناورهای ماهیگیری را به هنگامی که شناورها آزادانه در بنادر یا در پایانه‌های دور از ساحل آن هستند، بازرسی نماید.
۳ – کشورها می‌توانند درصورت اثبات اینکه صید به نحوی صورت گرفته که کارائی اقدامات زیرمنطقهای، منطقه‌ای یا جهانی حفظ و مدیریت در آبهای آزاد را کاهش داده است مقرراتی را وضع کنند که مقامات ملی ذیربط را مجازبه جلوگیری از تخلیه صید یا انتقال محموله از یک کشتی به کشتی دیگر نماید.
۴ – هیچیک از مفاد این ماده، اعمال حق حاکمیت کشورها را بر بنادر واقع در سرزمین آنها، طبق حقوق بین‌الملل تحت تاثیر قرار نمی‌دهد.
بخش ۷ – نیازهای کشورهای درحال توسعه
ماده ۲۴ – به رسمیت شناختن نیازهای ویژه کشورهای درحال توسعه
۱ – کشورها، در رابطه با حفظ و مدیریت ذخایر ماهیان دوکاشانهای و ذخایر ماهیان مهاجر و توسعه شیلات برای اینگونه از ذخایر، نیازهای ویژه کشورهای درحال توسعه را کاملا به رسمیت خواهند شناخت. در این راستا، کشورها، بطور مستقیم یا از طریق برنامه توسعه سازمان ملل متحد و سازمان خوار و بار و کشاورزی ملل متحد و دیگر سازمان‌های تخصصی، سازمان محیط زیست جهانی، کمیسیون توسعه پایدار و دیگر نهادها و‌سازمان‌های بین‌المللی و منطقه‌ای ذیربط کمک‌های لازم را در اختیار کشورهای درحال توسعه قرار خواهند داد.
۲ – کشورها در راستای اجرای وظایف مربوط به همکاری در زمینه بنیانگذاری اقدامات حفظ و مدیریت ذخایر ماهیان دوکاشانهای و ماهیان مهاجر، نیازهای ویژه کشورهای در حال توسعه، بویژه موارد زیر را مدنظر قرار خواهند داد:
الف – آسیب‌پذیری کشورهای در حال توسعه‌ای که وابسته به بهره‌برداری از ذخایر زنده دریایی از جمله برای تامین نیازهای غذایی مردمان خود و یا بخشی از آنها هستند.
ب – ضرورت اجتناب از اثرات سوء بر شیلات و تضمین دسترسی به آن از جهت امرار معاش صیادان خرده‌پا، صیادان صید صنعتی و زنان شاغل در‌امور مربوط به صید و همچنین ساکنین بومی در کشورهای درحال توسعه، بویژه کشورهای جزیره‌ای کوچک در حال توسعه، و
پ – ضرورت تضمین این نکته که اقداماتی از این نوع به انتقال مستقیم یا غیرمستقیم بخش نامتناسبی از مسوولیت خطیر اقدامات حفاظتی، به‌کشورهای درحال توسعه منجر نمی‌گردد.
ماده ۲۵ – انواع همکاری با کشورهای در حال توسعه
۱ – کشورها بطور مستقیم یا از طریق سازمان‌های زیر منطقه‌ای، منطقه‌ای و جهانی در موارد زیر همکاری خواهند کرد.
الف – بالا بردن توان کشورهای درحال توسعه، بویژه کمتر توسعه یافته‌ترین آنها و کشورهای جزیره‌ای کوچک در حال توسعه در جهت حفظ و مدیریت ذخایر ماهیان دوکاشانهای و ماهیان مهاجر و توسعه شیلات خاص آنها برای این قبیل از ذخایر.
ب – کمک به کشورهای در حال توسعه، بویژه کمتر توسعه یافته‌ترین آنها و کشورهای جزیره‌ای کوچک در حال توسعه برای قادر ساختن آنها در مشارکت در شیلات دریاهای آزاد برای این قبیل از ذخایر، از جمله تسهیل دسترسی به شیلات مزبور با رعایت مواد (۵ و ۱۱)، و
پ – تسهیل مشارکت کشورهای در حال توسعه در سازمان‌ها و ترتیبات منطقه‌ای و زیرمنطقهای مدیریت شیلات.
۲ – همکاری با کشورهای در حال توسعه برای مقاصد مقرر در این ماده شامل ارائه کمک‌های مالی، کمک در زمینه توسعه منابع انسانی، کمک‌های فنی، و انتقال تکنولوژی از جمله از طریق ترتیبات سرمایه‌گذاری مشترک و خدمات مشاوره‌ای خواهد بود.
۳ – این کمک‌ها از جمله بطور مشخص در جهت موارد زیر هدایت خواهند شد:
الف – مدیریت و حفظ بهتر ذخایر ماهیان دوکاشانهای و ذخایر ماهیان مهاجر، از طریق جمع‌آوری، ارائه گزارش، تایید، تبادل و تجزیه و تحلیل داده‌های شیلاتی و اطلاعات مربوط،
ب – ارزیابی ذخایر و پژوهش علمی و
پ – نظارت، کنترل، مراقبت، رعایت و اجرا، شامل آموزش و ایجاد امکانات در سطح محلی، توسعه و تامین هزینه‌های مالی برنامه‌های نظارت منطقه‌ای و ملی و دسترسی به تکنولوژی و تجهیزات.
ماده ۲۶ – کمک ویژه در اجرای این موافقتنامه
۱ – کشورها برای تامین بودجه ویژه برای کمک به کشورهای درحال توسعه در اجرای این موافقتنامه ازجمله کمک به کشورهای در حال توسعه برای تامین مخارج مربوط به جریان رسیدگی برای حل و فصل اختلافاتی که ممکن است آنها از طرفین آن باشند، همکاری خواهند نمود.
۲ – کشورها و سازمان‌های بین‌المللی باید به کشورهای درحال توسعه در ایجاد سازمان‌ها یا ترتیبات منطقه‌ای یا زیرمنطقهای مدیریت شیلات یا تقویت سازمان‌ها یا ترتیبات کنونی برای حفظ و مدیریت ذخایر ماهیان دوکاشانهای و ماهیان مهاجر، کمک نمایند.
بخش ۸ – حل و فصل مسالمت‌آمیز اختلافات
ماده ۲۷ – تعهد حل و فصل اختلافات از راههای مسالمت‌آمیز کشورها متعهدند اختلافات خود را از طریق مذاکره، استفسار، میانجیگری، مصالحه، داوری، رسیدگی قضائی، توسل به ترتیبات یا موسسات منطقه‌ای یا راههای صلح‌آمیز دیگر به انتخاب خود، حل و فصل نمایند.
ماده ۲۸ – جلوگیری از اختلافات
کشورها بمنظور جلوگیری از اختلافات همکاری خواهند کرد. در این راستا کشورها، در خصوص شیوه‌های تصمیم‌گیری سریع و کارآمد در درون سازمان‌ها و ترتیبات منطقه‌ای و زیرمنطقهای مدیریت شیلات توافق کرده و در صورت لزوم شیوه‌های تصمیم‌گیری موجود را تقویت خواهند نمود.
ماده ۲۹ – اختلافات دارای ماهیت فنی
در صورتی که اختلافات دارای ماهیت فنی باشد، کشورهای ذیربط می‌توانند موضوع را به یک هیات ویژه کارشناسی که توسط آنها تشکیل شده، ارجاع نمایند. این هیات با کشورهای ذیربط مذاکره و در جهت حل و فصل سریع اختلافات، بدون توسل به شیوه‌های الزام‌آور حل و فصل اختلافات تلاش خواهد کرد.
ماده ۳۰ – شیوه‌های حل و فصل اختلافات
۱ – مفاد مربوط به حل و فصل اختلافات مقرر در بخش (۱۵) کنوانسیون، با اعمال تغییرات لازم در مورد اختلافات بین کشورهای عضو این موافقتنامه در زمینه تفسیر یا اجرای این موافقتنامه اعم از اینکه آنها عضو کنوانسیون نیز باشند یا خیر اعمال می‌گردد.
۲ – مفاد مربوط به حل و فصل اختلافات مقرر در بخش (۱۵) کنوانسیون، با اعمال تغییرات لازم در مورد اختلافات بین کشورهای عضو این موافقتنامه،در زمینه تفسیر یا اجرای موافقتنامه شیلات منطقه‌ای، زیرمنطقهای یا جهانی مربوط به ماهیان مهاجر و ماهیان دوکاشانهای که آنها عضو موافقتنامه مزبور هستند از جمله اختلافات راجع به حفظ و مدیریت ذخایر مزبور اعم از این که آنها عضو کنوانسیون نیز باشند یا خیر اعمال می‌گردد.
۳ – هر یک از شیوه‌های مورد پذیرش یک کشور عضو این موافقتنامه و کنوانسیون به موجب ماده (۲۸۷) کنوانسیون، در مورد حل و فصل اختلافات به‌موجب این بخش اعمال خواهد شد، مگر آنکه آن کشور در هنگام امضاء، تصویب یا الحاق به این موافقتنامه، یا در هر زمان پس از آن، شیوه دیگری را‌به موجب ماده (۲۸۷) برای حل و فصل اختلافات به موجب این بخش بپذیرد.
۴ – کشور عضو این موافقتنامه که عضو کنوانسیون نیست، در هنگام امضاء، تصویب یا الحاق به این موافقتنامه یا هر زمان پس از آن مجاز خواهد بود از طریق اعلامیه کتبی یک و یا بیش از یکی از راههای مقرر در بند (۱) در ماده (۲۸۷) کنوانسیون را برای حل و فصل اختلافات به موجب این بخش انتخاب نماید. ماده (۲۸۷) در مورد اعلامیه مزبور و نیز هر اختلافی که کشور مزبور یک طرف آن است و اعلامیه جاری شامل آن نمی‌شود اعمال خواهد شد. بمنظور مصالحه و داوری طبق پیوست‌های (۵)، (۷)، (۸) کنوانسیون کشور مزبور مجاز به تعیین میانجی‌ها، داوران و کارشناسان برای درج نام آنها در فهرست‌های موضوع ماده (۲) پیوست (۵)، ماده (۲) پیوست (۷) و ماده (۲) پیوست (۸)، برای حل و فصل اختلافات به موجب این بخش می‌باشد.
۵ – هر دادگاه و یا دیوانی که اختلاف، به موجب این بخش به آن ارجاع شده است، مفاد مربوط کنوانسیون، این موافقتنامه و هر موافقتنامه شیلات زیرمنطقهای، منطقه‌ای یا جهانی، و همچنین هر یک از معیارهای مورد موافقت عمومی مربوط به حفظ و مدیریت ذخایر زنده دریایی و دیگر قواعد حقوق بین‌الملل که منافات با این کنوانسیون نداشته باشد را از نظر تضمین حفظ ذخایر ماهیان دوکاشانهای و مهاجر، اعمال خواهد کرد.
ماده ۳۱ – اقدامات موقتی
۱ – طرف‌های اختلاف ، به هنگام حل و فصل اختلاف طبق این بخش، تمامی تلاش خود را برای انعقاد ترتیبات عملی موقتی بکار خواهند گرفت.
۲ – بدون هیچگونه خدشه‌ای بر ماده (۲۹۰) کنوانسیون، دادگاه یا دیوانی که اختلاف، به موجب این بخش به آن ارجاع شده است، می‌تواند اقدامات‌موقتی را که تحت شرایطی، مناسب تشخیص می‌دهد برای حفظ حقوق مربوط طرف‌های اختلاف یا بمنظور جلوگیری از ایراد خسارت به ذخایر مورد نظر و نیز در شرایط موضوع بند (۵) ماده (۷)، و بند (۲) ماده (۱۶) تجویز نماید.
۳ – کشور عضو این موافقتنامه که عضو کنوانسیون نیست، می‌تواند اعلام نماید که با وجود بند (۵) ماده (۲۹۰) کنوانسیون، دیوان بین‌المللی برای‌حقوق دریاها، مجاز به تجویز، اصلاح یا فسخ اقدامات موقتی بدون موافقت کشور مزبور نمی‌باشد.
ماده ۳۲ – محدودیت‌های کاربرد شیوه‌های حل و فصل اختلافات بند (۳) ماده (۲۹۷)، کنوانسیون، در مورد این موافقتنامه نیز قابل اجرا خواهد بود.
بخش ۹ – کشورهای غیر عضو این موافقتنامه
ماده ۳۳ – کشورهای غیر عضو این موافقتنامه
۱ – کشورهای عضو این موافقتنامه، کشورهائی را که عضو این موافقتنامه نیستند ترغیب خواهند کرد تا عضو این موافقتنامه گردیده و قوانین و مقرراتی هماهنگ با این موافقتنامه وضع نمایند.
۲ – کشورهای عضو در راستای این موافقتنامه و حقوق بین‌الملل اقداماتی را برای جلوگیری از فعالیت شناورهای تحت پرچم کشورهای غیر عضو که‌مخل اجرای موثر این موافقتنامه هستند، اتخاذ خواهند کرد.
بخش ۱۰ – حسن نیت و سوء استفاده از حقوق
ماده ۳۴ – حسن نیت و سوء استفاده از حقوق کشورهای عضو تعهداتی را که به موجب این موافقتنامه عهده‌دار شده‌اند با حسن نیت انجام خواهند داد و از حقوق به رسمیت شناخته شده در این موافقتنامه بگونه‌ای بهره خواهند گرفت که سوء‌استفاده از حق را موجب نگردد.
بخش ۱۱ – مسوولیت و تعهد
ماده ۳۵ – مسوولیت و تعهد کشورهای عضو طبق حقوق بین‌الملل، مسئول خسارت‌ها و صدمات وارده توسط آنها در رابطه با این موافقتنامه، هستند.
بخش ۱۲ – کنفرانس بازنگری
ماده ۳۶ – کنفرانس بازنگری
۱ – دبیر کل سازمان ملل متحد چهارسال پس از تاریخ لازم‌الاجرا شدن این موافقتنامه، ازنظر ارزیابی کارائی این موافقتنامه در تضمین حفظ مدیریت ذخایر ماهیان دوکاشانهای و ماهیان مهاجر، اقدام به برگزاری کنفرانسی خواهد نمود. دبیر کل تمامی کشورهای عضو و آن دسته از کشورها و موسساتی‌که مجاز به عضویت در این موافقتنامه هستند، و همچنین آن دسته از سازمان‌های غیردولتی و بین‌الدولی که مجاز به شرکت به عنوان ناظر هستند را دعوت خواهد کرد تا در این کنفرانس حضور یابند.
۲ – کنفرانس مناسبت و درستی این موافقتنامه را مورد بررسی و ارزیابی قرار خواهد داد و در صورت لزوم به منظور برخورد بهتر با مشکلات مستمر مربوط به مدیریت و حفظ ذخایر ماهیان دوکاشانهای و ماهیان مهاجر ، روش‌هایی را برای تقویت محتوا و شیوه اجرای مفاد مذکور ، ارائه خواهد داد.
بخش ۱۳ – مفاد نهائی ماده ۳۷ – امضاء
این موافقتنامه برای‌امضاء تمامی کشورها ودیگر موسسات موضوع جزء (ب) بند(۲) ماده (۱) مفتوح خواهد بود و به مدت ۱۲ ماه در مقر سازمان ملل متحد از تاریخ ۴ دسامبر ۱۹۹۵ میلادی (۱۳۷۴.۹.۱۳ هجری شمسی) برای امضاء مفتوح باقی خواهد بود.
ماده ۳۸ – تصویب
این موافقتنامه منوط به تصویب کشورها ودیگر موسسات موضوع جزء (ب) بند (۲) ماده (۱) خواهد بود. اسناد تصویب نزد دبیر کل سازمان ملل متحد، سپرده خواهد بود.
ماده ۳۹ – الحاق
این موافقتنامه، برای الحاق کشورها و دیگر موسسات موضوع جزء (ب) بند (۲) ماده (۱) مفتوح خواهد بود. اسناد الحاق نزد دبیر کل سازمان ملل متحد سپرده خواهد شد.
ماده ۴۰ – لازم‌الاجرا شدن
۱ – این موافقتنامه، سی‌روز پس از تاریخ سپردن سی‌اُ‌مین سند تصویب یا الحاق لازم‌الاجرا خواهد شد.
۲ – این موافقتنامه برای هر کشور یا موسسه‌ای که پس از سپردن سی‌اُ‌مین سند تصویب یا الحاق، این موافقتنامه را تصویب کرده یا به آن ملحق می‌گردد، در سی‌اُ‌مین روز پس از سپردن سند تصویب یا الحاق آن کشور لازم‌الاجرا خواهد شد.
ماده ۴۱ – اجرای موقتی
۱ – این موافقتنامه بطور موقت توسط کشور یا موسسه‌ای که موافقت خود را با اجرای موقتی این موافقتنامه بطور کتبی به امین اسناد اعلام کرده باشد، اعمال خواهد شد. اجرای موقتی از تاریخ دریافت اطلاعیه نافذ خواهد شد.
۲ – اجرای موقتی توسط یک کشور یا موسسه از تاریخ لازم‌الاجرا شدن این موافقتنامه در مورد آن کشور یا موسسه یا از تاریخ اطلاعیه کتبی آن کشور یا موسسه به امین اسناد مبنی بر تصمیم به خاتمه اجرای موقتی، خاتمه خواهد یافت.
ماده ۴۲ – حق شرط و استثنائات لحاظ هیچگونه حق شرط یا استثنائی نسبت به این موافقتنامه مجاز نخواهد بود.
ماده ۴۳ – اعلامیه‌ها و بیانیه‌ها ماده ۴۲، هیچ کشور یا موسسه‌ای را درهنگام امضاء، تصویب یا الحاق به این موافقتنامه مانع از آن نمی‌سازد که بیانیه و یا اعلامیه‌ای تحت هر عنوان از جمله ازنظر ایجاد هماهنگی بین قوانین و مقررات خود با مفاد این موافقتنامه، ارائه نماید، مشروط اینکه چنین بیانیه و یا اعلامیه‌هایی دلالت بر حذف یا اصلاح اثر حقوقی مفاد این موافقتنامه دراعمال آنها در مورد آن کشور یا موسسه نداشته باشد.
ماده ۴۴ – ارتباط با موافقت‌نامه‌های دیگر
۱ – این موافقتنامه بر حقوق و تعهدات کشورهای عضو که از دیگر موافقت‌نامه‌های منطبق با این موافقتنامه نشأت می‌گیرد، هیچگونه تاثیری نخواهد داشت و بهره‌مندی دیگر کشورهای عضو از حقوق خود یا اجرای تعهدات آنها به موجب این موافقتنامه را تحت تاثیر قرار نخواهد داد.
۲ – دو یا تعداد بیشتری از کشورهای عضو می‌توانند موافقت‌نامه‌هایی را منعقد کنند که عملکرد مفاد این موافقتنامه را اصلاح یا به حالت تعلیق درآورد و صرفا در روابط بین آنها قابل اجرا باشد، مشروط اینکه موافقت‌نامه‌های مزبور مربوط به مفادی نباشد که عدول از آن با اجرای موثر مقاصد و اهداف این موافقتنامه ناسازگار باشد و همچنین مشروط به اینکه این قبیل موافقت‌نامه‌ها اعمال اصول اساسی مندرج در موافقتنامه را تحت تاثیر قرار ندهد و موافقت‌نامه‌های مزبور بهره‌مندی دیگر کشورهای عضو از حقوق خود یا اجرای تعهدات آنها به موجب این موافقتنامه را تحت تاثیر قرار ندهد.
۳ – کشورهای عضوی که قصد انعقاد موافقتنامه موضوع بند (۲) را دارند دیگر کشورهای عضو را از طریق امین اسناد از قصد خود برای انعقاد موافقتنامه و موارد اصلاح یا تعلیقی که موافقتنامه مزبور پیش‌بینی می‌کند، آگاه خواهند نمود.
ماده ۴۵ – اصلاح
۱ – یک کشور عضو می‌تواند، اصلاح این موافقتنامه را بطور کتبی و خطاب به دبیر کل سازمان ملل متحد پیشنهاد نماید و درخواست نماید کنفرانسی برای بررسی اصلاح پیشنهادی برگزار گردد. دبیر کل مکاتبه مزبور را در میان تمامی کشورهای عضو توزیع خواهد کرد. اگر ظرف مدت شش ماه از تاریخ توزیع مکاتبه مزبور بیش از نیمی از کشورهای عضو جواب مساعد به درخواست بدهند دبیر کل اقدام به برگزاری کنفرانس خواهد کرد.
۲ – شیوه تصمیم‌گیری قابل اجرا در کنفرانس اصلاحی که به موجب بند (۱)، برگزار می‌شود، همان شیوه جاری در کنفرانس سازمان ملل متحد در‌خصوص ذخایر ماهیان مهاجر و ماهیان دوکاشانهای خواهد بود مگر آنکه کنفرانس به گونه دیگری تصمیم‌گیری کند. کنفرانس باید تمامی تلاش خود را‌بکار گیرد تا به اتفاق آراء، در مورد هر یک از اصلاحات توافق حاصل کند و تا مادامی که تمامی تلاش‌ها برای نیل به اتفاق آراء به اتمام نرسیده باشد، هیچگونه رای‌گیری نباید بعمل آید.
۳ – اصلاحیه‌های این موافقتنامه درصورت تصویب، برای مدت (۱۲) ماه از تاریخ تصویب در مقر سازمان ملل متحد، برای امضاء کشورهای عضو مفتوح خواهد بود، مگر اینکه در اصلاحیه به‌گونه دیگری پیش‌بینی شده باشد.
۴ – مواد (۳۸)، (۳۹)، (۴۷) و (۵۰) در مورد تمامی اصلاحات این موافقتنامه، اعمال می‌گردد.
۵ – اصلاحیه این موافقتنامه برای کشورهای عضوی که موافقت خود را با متعهد شدن نسبت به آن اعلام نمایند، و در سی‌اُ‌مین روز پس از سپردن سند تصویب یا الحاق دوسوم کشورهای عضو لازم‌الاجرا خواهد شد. پس از آن اصلاحیه برای هر کشور عضوی که اصلاحیه را پس از سپردن تعداد مقررشده اسناد تصویب یا الحاق، تصویب کرده یا به آن ملحق گردد از سی‌اُ‌مین روز پس از سپردن سند تصویب یا الحاق آن لازم‌الاجرا خواهد شد.
۶ – اصلاحیه ممکن است برای لازم‌الاجرا شدن آن، تعداد سندهای الحاق یا تصویب کمتر یا بیشتری نسبت به آنچه در این ماده مقرر شده، پیش‌بینی‌نماید.
۷ – کشوری که پس از لازم‌الاجرا شدن اصلاحات، طبق بند (۵)، عضو این موافقتنامه می‌گردد، در صورت عدم اعلام قصد مغایر ازطرف آن کشور:
الف – به عنوان عضو این موافقتنامه به‌گونه‌ای که اصلاح شده تلقی می‌گردد، و
ب – به عنوان عضو موافقتنامه اصلاح نشده، در رابطه با هر کشور عضوی که به اصلاحیه متعهد نگردیده، تلقی می‌گردد.
ماده ۴۶ – فسخ
۱ – یک کشور عضو می‌تواند از طریق اطلاعیه کتبی خطاب به دبیر کل سازمان ملل متحد، فسخ عضویت خود را از این موافقتنامه اعلام نموده و‌می‌تواند دلایل خود را مشخص سازد. قصور در مشخص ساختن دلایل، اعتبار فسخ عضویت را تحت تاثیر قرار نخواهد داد. فسخ عضویت پس از‌تاریخ دریافت اطلاعیه نافذ خواهد شد، مگر آنکه در اطلاعیه تاریخ دیگری قید شده باشد.
۲ – فسخ عضویت به هیچ وجه تاثیری بر وظیفه هر کشور عضو برای انجام تعهدات مندرج در این موافقتنامه که نسبت به آنها به موجب حقوق بین‌الملل جدای از این موافقتنامه متعهد است، نخواهد داشت.
ماده ۴۷ – مشارکت سازمان‌های بین‌المللی
۱ – در مواردی که سازمان بین‌المللی موضوع ماده (۱) پیوست (۹) کنوانسیون، در مورد تمام موضوعات تحت پوشش این موافقتنامه صلاحیت ندارد، پیوست (۹) کنوانسیون، با اعمال تغییرات لازم در مورد مشارکت سازمان بین‌المللی مزبور در این موافقتنامه بجز مفاد زیر از پیوست مزبور، اعمال‌خواهد شد.
الف – جمله اول ماده (۲) و
ب – بند (۱) ماده (۳).
۲ – در مواردی که سازمان بین‌المللی موضوع ماده (۱) پیوست (۹) در مورد تمامی موضوعات تحت پوشش این موافقتنامه صلاحیت داشته باشد، مفاد زیر در مورد مشارکت سازمان بین‌المللی مزبور در این موافقتنامه اعمال خواهد شد.
الف – در هنگام امضا یا الحاق، سازمان بین‌المللی مزبور طی اعلامیه‌ای موارد زیر را بیان خواهد کرد.
(۱) دارابودن صلاحیت در مورد تمامی موضوعات تحت پوشش این موافقتنامه،
(۲) به‌این دلیل، کشورهای عضو آن، عضو موافقتنامه نخواهند شد، جز در خصوص سرزمین‌های آنها که سازمان بین‌المللی، مسوولیتی در قبال آن ندارد،و
(۳) پذیرش حقوق و تعهدات کشورها به‌موجب این موافقتنامه.
ب – مشارکت سازمان بین‌المللی مزبور به هیچ وجه موجب اعطای حقوقی به موجب این موافقتنامه به‌کشورهای عضو سازمان بین‌المللی نخواهد بود.
پ – درصورت بروز تعارض بین تعهدات سازمان بین‌المللی به‌موجب این موافقتنامه و تعهدات آن به‌موجب موافقتنامه تاسیس سازمان بین‌المللی و یا‌هر سند مربوط به‌آن، تعهدات به‌موجب این موافقتنامه حاکم خواهد بود.
ماده ۴۸ – پیوست‌ها
۱- پیوست‌ها جزء لاینفک این موافقتنامه را تشکیل می‌دهد و جز در مواردی که بطور صریح به‌گونه دیگری پیش‌بینی شده باشد اشاره به این موافقتنامه یا یکی از بخش‌های آن شامل اشاره به پیوست‌های مربوط به‌آن می‌باشد.
۲- کشورهای عضو می‌توانند هر از چندگاهی، پیوست‌ها را مورد تجدید نظر قرار دهند. چنین تجدید نظرهائی، براساس ملاحظات علمی و فنی صورت خواهد گرفت. باوجود مفاد ماده ۴۵، چنانچه تجدید نظر در پیوستی به‌اتفاق آراء در اجلاس کشورهای عضو به‌تصویب برسد، ضمیمه این موافقتنامه گردیده و از تاریخ تصویب آن یا تاریخ دیگری که ممکن است در تجدید نظر مشخص شده باشد نافذ خواهد شد. اگر تجدید نظر در پیوستی به‌اتفاق آرا در اجلاس مزبور تصویب نشود درآن صورت روش‌های اصلاح مقرر در ماده (۴۵) اعمال خواهد شد.
ماده ۴۹ – امین اسناد
دبیر کل سازمان ملل متحد، امین اسناد این موافقتنامه و اصلاحات یا تجدید نظرهای آن خواهد بود.
ماده ۵۰ – متون موثق
متون عربی، چینی، انگلیسی، فرانسوی و روسی و اسپانیایی این موافقتنامه دارای اعتبار یکسان خواهند بود. در تایید مراتب فوق نمایندگان تام‌الاختیار امضاء‌کننده زیر که به نحو مقتضی مجاز به انجام این کار می‌باشند این موافقتنامه را امضاء نموده‌اند. مفتوح برای امضا در نیویورک در تاریخ ۱۳ آذر ۱۳۷۴ هجری شمسی برابر با ۴ دسامبر ۱۹۹۵ میلادی در یک نسخه اصلی واحد به زبان‌های عربی،چینی، انگلیسی، فرانسوی، روسی و اسپانیایی.
پیوست (۱)
نیازمندی‌های استاندارد برای گردآوری و تشریک داده‌ها
ماده ۱ – اصول کلی
1- گردآوری، تدوین و تجزیه و تحلیل به‌موقع داده‌ها، در امر حفظ و مدیریت موثر ذخایر ماهیان مهاجر و ماهیان دوکاشانهای حائز اهمیت اساسی‌است. در این راستا، اطلاعات حاصل از شیلات اینگونه از ذخایر در دریاهای آزاد و نواحی تحت صلاحیت ملی مورد نیاز می‌باشد و باید به‌گونه‌ای گردآوری و تدوین شوند که امکان تجزیه و تحلیل هدف‌مند آماری را از نظر حفظ و مدیریت ذخایر شیلاتی، میسر سازد. این داده‌ها دربردارنده آمار میزان صید و تلاش صیادی و دیگر اطلاعات مربوط شیلاتی از قبیل داده‌های مربوط به شناور و دیگر داده‌ها برای استاندارد کردن تلاش صیادی است. داده‌های گردآوری شده باید حاوی اطلاعاتی در خصوص گونه‌های غیرهدف و گونه‌های مربوط و وابسته نیز باشد. تمامی داده‌ها باید از نظر صحت‌مطالب، موردتایید قرار گیرند. محرمانه بودن داده‌های طبقه‌بندی نشده حفظ خواهد شد. انتشار این قبیل از داده‌ها منوط به شرایطی خواهد بود که داده‌ها براساس آنها تهیه شده است.
۲- به منظور ایجاد توانایی در زمینه حفظ و مدیریت ذخایر زنده دریائی، کمک، از جمله کمک آموزشی، فنی و مالی در اختیار کشورهای درحال توسعه قرار خواهد گرفت. کمک باید در جهت بالابردن توان اجرائی در امر گردآوری و تایید اطلاعات، برنامه‌های نظارتی، تجزیه و تحلیل داده‌ها و انجام پروژه‌های پژوهشی پشتیبانی کننده ارزیابی ذخایر، متمرکز شود. بیشترین میزان مشارکت دانشمندان و مدیران کشورهای درحال توسعه در امر حفظ و مدیریت ذخایر ماهیان دو کاشانه‌ای و ماهیان مهاجر مورد ترغیب قرار خواهد گرفت.
ماده ۲ – اصول گردآوری، تدوین و تبادل داده‌ها
اصول کلی زیر باید در تعیین معیارهای مربوط به گردآوری، تدوین، و تبادل داده‌های حاصل از عملیات ماهیگیری ذخایر ماهیان دوکاشانهای و ماهیان‌مهاجر، درنظر گرفته شود.
الف – کشورها باید اطمینان حاصل نمایند که داده‌ها از شناورهایی که در فعالیتهای ماهیگیری تحت پرچم آنها هستند طبق ویژگیهای عملیاتی مربوط به‌هر روش (برای مثال صید ترال، لانگ لاین، پرساین و هر گروه از ماهیان صیدشده توسط دام و طناب در هر روز) و با جزئیات کافی برای تسهیل ارزیابی موثر ذخایر گردآوری شده است.
ب – کشورها باید اطمینان حاصل نمایند که داده‌های شیلاتی از طریق نظام صحیحی مورد تایید قرار می‌گیرد.
پ – کشورها باید داده‌های مربوط به شیلات و دیگر داده‌های علمی پشتیبانی کننده را تدوین و آنها را به شکل مورد توافق و به موقع در اختیار ترتیبات یا سازمان‌های ذیربط منطقه‌ای یا زیرمنطقهای مدیریت شیلات (در صورتی که وجود داشته باشند) قرار دهند. در غیر این صورت کشورها باید در زمینه تبادل داده‌ها بطور مستقیم یا از طریق هر مکانیزم دیگر همکاری، که ممکن است بین آنها مورد توافق قرار گیرد همکاری نمایند.
ت – کشورها باید در چهارچوب سازمان‌ها یا ترتیبات منطقه‌ای یا زیرمنطقهای مدیریت شیلات یا به‌گونه دیگری، در خصوص مشخصات داده‌ها و شکل ارائه آن، طبق این پیوست به توافق برسند و ماهیت ذخایر و شیلات ذخایر مزبور در منطقه را مدنظر قرار دهند. این قبیل سازمان‌ها یا ترتیبات باید از کشورهای غیر عضو و غیر شرکت‌کننده درخواست کنند تا داده‌های مربوط به فعالیتهای صیادی مربوط توسط شناورهای ماهیگیری تحت پرچم کشور آنها را تهیه کنند.
ج – این قبیل سازمان‌ها یا ترتیبات داده‌ها را تدوین و آنها را به موقع و به شکل پذیرفته شده دراختیار تمامی کشورهای ذی‌نفع براساس شرایط و ضوابط مقررشده توسط سازمان یا ترتیبات قرار خواهند داد.
چ – دانشمندان کشور صاحب پرچم و سازمان‌ها یا ترتیبات ذیربط منطقه‌ای یا زیرمنطقهای مدیریت شیلات باید داده‌ها را بطور جداگانه یا در صورت اقتضاء بطور مشترک مورد ارزیابی قرار دهند.
ماده ۳ – داده‌های اساسی شیلاتی
۱- کشورها انواع داده‌های زیر را با جزئیات کافی، جهت تسهیل در امر ارزیابی موثر ذخایر و طبق روش‌های پذیرفته شده، دراختیار سازمان‌ها یا ترتیبات منطقه‌ای یا زیرمنطقهای مدیریت شیلات قرار خواهند داد:
الف – آمارهای توالی زمانی صید و تلاش صیادی به وسیله گروه‌های ماهیگیری و ناوگان ماهیگیری
ب – کل میزان صید برحسب تعداد، وزن اسمی یا هر دو، از نظر گونه‌ها (شامل گونه‌های هدف و غیرهدف) مربوط به هر دسته از گروه‌های صیادی. (وزن اسمی، توسط سازمان خواروبار و کشاورزی سازمان ملل متحد تعریف شده است و برابر با وزن زنده محصولات صید شده است.)
پ – آمار مربوط به صید دورریخته شده، در صورت لزوم شامل برآوردهائی که به عنوان تعداد یا وزن اسمی گونه‌های مربوط به هر دسته از گروه‌های صیادی گزارش شده است.
ت – آمار مربوط به تلاش صیادی بر حسب هر شیوه صیادی و
ج – مکان ماهیگیری، تاریخ و هنگام صید و در صورت اقتضاء دیگر آمارهای مربوط به عملیات ماهیگیری.
۲ – کشورها در صورت اقتضاء اطلاعاتی شامل موارد زیر را جهت تقویت ارزیابی ذخایر، دراختیار سازمان‌ها یا ترتیبات منطقه‌ای یا زیرمنطقهای مدیریت شیلات قرار خواهند داد:
الف – ترکیب صید برحسب طول، وزن و جنسیت.
ب – دیگر اطلاعات زیست‌شناختی پشتیبانی‌کننده ارزیابی ذخایر، مانند اطلاعات مربوط به سن، جنس، میزان رشد، توزیع و هویت ذخایر.
پ – دیگر پژوهش‌های مربوط از جمله بررسی فراوانی، حجم توده زنده، مطالعات صوت‌شناسی آبی ( هیدروآکوستیک)، پژوهش‌های مربوط به عوامل زیست محیطی موثر بر فراوانی ذخایر و مطالعات اقیانوس‌شناسی و بوم‌شناسی.
ماده ۴ – داده‌ها و اطلاعات مربوط به شناور
۱- کشورها باید به منظور استاندارد کردن ترکیب ناوگان صیادی و توان شناورهای ماهیگیری و تعدیل بین اقدامات گوناگون در تجزیه و تحلیل داده‌های صید و تلاش‌های صیادی، انواع داده‌های مربوط به شناور را به شرح زیر گردآوری نمایند:
الف – مشخصات شناور، پرچم و بندر ثبت
ب – نوع شناور
پ – مشخصات شناور (برای مثال مواد مورداستفاده در ساخت، تاریخ ساخت، طول به‌ثبت رسیده، ظرفیت بارگیری ناخالص ثبت شده، قدرت‌های‌موتور اصلی، گنجایش نگهداری، شیوه‌های نگهداری محصول صید) و
ت – شرح آلات ماهیگیری (برای مثال نوع، مشخصات وسیله صید و مقدار آن)
۲- کشور صاحب پرچم اطلاعات زیر را گردآوری خواهد کرد
الف – دستگاه‌های کمک ناوبری و تثبیت کننده موقعیت
ب – تجهیزات ارتباطی و علامت اعلام رادیویی بین‌المللی و
پ – تعداد خدمه.
ماده ۵ – ارائه گزارش
هر کشور اطمینان حاصل خواهد کرد که شناورهای تحت پرچم آن داده‌های مربوط به میزان صید و تلاش‌های صیادی از جمله داده‌های مربوط به عملیات صیادی در آبهای آزاد را در فواصل زمانی منظم به منظور برآوردن نیازهای ملی و تعهدات منطقه‌ای و بین‌المللی به اداره شیلات ملی و درصورت توافق به سازمان‌ها یا ترتیبات منطقه‌ای یا زیرمنطقهای مدیریت شیلات ارسال می‌کنند. این قبیل داده‌ها در موقع لزوم از طریق بی‌سیم، تلکس، نمابر یا ارسال ماهواره‌ای ارسال خواهد شد.
ماده ۶ – تایید داده‌ها
کشورها یا درصورت اقتضاء، سازمان‌ها یا ترتیبات منطقه‌ای یا زیرمنطقهای مدیریت شیلات باید مکانیزمی برای تایید داده‌های شیلاتی از قبیل موارد زیر ایجاد کنند:
الف – تایید وضعیت از طریق سیستم‌های نظارت بر شناور
ب – برنامه‌های نظارت علمی جهت نظارت بر صید، تلاش ماهیگیری و ترکیب صید (گونه‌های هدف و غیرهدف) و دیگر جزئیات مربوط به عملیات ماهیگیری
پ – گزارش‌های سفر شناورهای ماهیگیری، به ساحل آوری و انتقال از یک کشتی به کشتی
دیگر، و
ت – نمونه‌برداری بندری
ماده ۷ – تبادل داده‌ها
۱- داده‌های گردآوری شده توسط کشور صاحب پرچم باید با دیگر کشورهای صاحب پرچم و کشورهای ساحلی ذیربط از طریق سازمان‌ها یا ترتیبات ذیربط منطقه‌ای یا زیرمنطقهای مدیریت شیلات به اشتراک گذاشته شود. سازمان‌ها یا ترتیبات مزبور داده‌ها را تدوین و آنها را ضمن حفظ محرمانه ماندن داده‌های طبقه‌بندی نشده، به موقع و به شکل پذیرفته شده و بر اساس شرایط و ضوابط مقرر گردیده توسط سازمان‌ها یا ترتیبات در اختیار تمامی کشورهای ذی‌نفع قرار خواهند داد و تا سرحد امکان سیستم‌های پایگاه داده‌ها را که دسترسی کارآمد به داده‌ها را میسر می‌سازد، توسعه خواهند داد.
۲- گردآوری و انتشار داده‌ها در سطح جهانی باید از طریق سازمان خواروبار و کشاورزی سازمان ملل متحد انجام شود. در صورت عدم وجود سازمان یا ترتیبات منطقه‌ای یا زیرمنطقهای مدیریت شیلات سازمان مذکور می‌تواند، در سطح منطقه‌ای یا زیرمنطقهای از طریق ترتیباتی با کشورهای ذیربط اقدام به این کار نماید.
پیوست (۲)
رهنمودهای مربوط به کاربرد نقاط مرجع احتیاطی در امر حفظ و مدیریت ذخایر ماهیان مهاجر و ماهیان دوکاشانهای
۱- نقاط مرجع احتیاطی یک ارزش برآوردی است که حاصل فرایند علمی مورد توافق است که در حکم کشور صاحب ذخایر و شیلات است که می‌تواند به عنوان راهنمائی برای مدیریت شیلات مورد استفاده قرار گیرد.
۲- دو نوع از نقاط مرجع احتیاطی باید مورد استفاده قرار گیرد. نقاط مرجع حفظ، یا محدود و نقاط مرجع و مدیریت، یا هدف. نقاط مرجع محدود به تعیین حد و مرز می‌پردازد که هدف از آن محدودکردن میزان برداشت در محدوده زیستی امن است که بر اساس آن ذخایر می‌توانند بالاترین میزان بازدهی پایدار را ایجاد کنند. هدف از نقاط مرجع هدف، تحقق اهداف مدیریتی است.
۳- نقاط مرجع احتیاطی باید شامل گونه‌های خاص باشد تا از جمله توان تولید مثل، میزان انعطاف‌پذیری هریک از ذخایر و ویژگیهای بهره‌برداری شیلاتی از ذخایر و نیز دیگر منابع مرگ‌ومیر و عوامل عمده ناشناخته باشد.
۴- هدف خط مشی‌های مدیریتی، حفظ، یا بازسازی ذخایر ماهیان بهره‌برداری شده، و در مواقع ضروری، گونه‌های وابسته یا مربوط و در سطحی مطابق با نقاط مرجع احتیاطی پیشین می‌باشد. این قبیل از نقاط مرجع برای شروع اقدام مدیریت و حفظ ذخایر مورد توافق، بکار می‌رود. خط مشی‌های مدیریتی باید در بردارنده اقداماتی باشد که قابل اجرا در هنگام اتخاذ شیوه نقاط مرجع احتیاط‌آمیز باشد.
۵- خط مشی‌های مدیریت شیلاتی باید تضمین نماید که خطر فرارفتن از حد نقاط مرجع بسیار اندک است. اگر میزان ذخایری پائین‌تر از حد نقطه مرجع‌باشد یا در معرض خطر سقوط به پائین‌تر از نقطه مرجع باشد، اقدام حفظ و مدیریت باید تضمین نماید که نقاط مرجع هدف از حد متوسط فراتر نرود.
۶- هنگامی که اطلاعات برای تعیین نقاط مرجع برای شیلات کم و یا موجود نباشد، نقاط مرجع موقتی می‌بایست ایجاد گردد. نقاط مرجع موقت را می‌توان از طریق قیاس با ذخایر مشابه و شناخته‌شده‌تر ایجاد کرد. در چنین مواردی، شیلات مشمول نظارت بیشتر قرار خواهد گرفت تا امکان انجام تجدید نظر را در نقاط مرجع موقتی به گونه‌ای که اطلاعات بهتری در دسترس قرار گیرد، فراهم آورد.
۷- نرخ استهلاک صیادی که حداکثر بازدهی پایدار را به وجود می‌آورد باید به عنوان معیار حداقل برای نقاط مرجع محدود درنظر گرفته شود. در مورد ذخایری که در معرض صید بی‌رویه قرار نداشته‌اند، خط مشی‌های مدیریت شیلات باید تضمین نماید که میزان استهلاک صیادی از حد حداکثر بازده پایدار فراتر نرود و کل حجم توده ماهیان زنده از حد از پیش تعیین شده نیز پایین نرود در مورد ذخایر بیش از حد بهره‌برداری شده حجم موجودات زنده که حداکثر بازدهی پایدار را تولید می‌کند، می‌تواند در بازسازی مجدد گونه‌های موردنظر مفید واقع شود.
قانون فوق مشتمل بر ماده واحده منضم به متن موافقتنامه شامل مقدمه و پنجاه ماده و دو ضمیمه در جلسه علنی روز چهارشنبه مورخ بیست و سوم مهرماه یکهزار و سیصد و هفتاد و شش مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۱۳۷۶/۸/۷ به تایید شورای نگهبان رسیده است.
رئیس مجلس شورای اسلامی ـ علی‌اکبر ناطق نوری