[به موجب ماده ۳۴ قانون اساسنامه شرکت ملی پست جمهوری اسلامی ایران، مصوب ۱۳۹۵/۴/۱۳ لغو شده است.]
فصل اول – کلیات
ماده ۱ – شرکت پست جمهوری اسلامی ایران که در اجرای ماده یک قانون تشکیل آن [قانون تشکیل شرکت پست جمهوری اسلامی ایران] مصوب ۳ /۸ /۱۳۶۶ مجلس شورای اسلامی بمدت نامحدود تاسیس گردیده و در این اساسنامه اختصاراً شرکت نامیده میشود، شرکت سهامی است که دارای استقلال مالی بوده و با توجه به وظایف، حقوق و اختیارات مقرر در قانون مذکور و قوانین و مقررات پستی، به موجب این اساسنامه و مقررات مربوط به شرکتهای دولتی و قانون تجارت اداره خواهد شد.
ماده ۲ – مرکز اصلی شرکت تهران است و برای انجام وظایف خود میتواند در هر نقطه از کشور شعب یا نمایندگیهائی تاسیس و یا عندالاقتضاء نسبت به انحلال آنها اقدام نماید.
ماده ۳ – سرمایه اولیه شرکت پنج میلیارد ریال است که به پنجاه هزار سهم یکصد هزار ریالی تقسیم میشود و کلیه سهام آن متعلق به دولت خواهد بود.
ماده ۴ – موضوع فعالیت شرکت عرضه خدمات و عملیات پستی در تمام مراحل آن با استفاده از آخرین پیشرفتهای تجربی و تکنولوژی ارتباطات و انجام کلیه امور مطابق با شرح وظایف مندرج در ماده ۴ قانون تشکیل شرکت می باشد.
فصل دوم – ارکان شرکت
ماده ۵ – ارکان شرکت عبارتند از:
۱ – مجمع عمومی.
۲ – هیات مدیره و مدیرعامل.
۳ – بازرسان.
قسمت اول – مجمع عمومی (نمایندگان صاحب سهم)
ماده ۶ – مجمع عمومی تشکیل میشود از نمایندگان سهام دولت که عبارتند از:
۱ – وزیر پست و تلگراف و تلفن.
۲ – وزیر امور اقتصادی و دارائی.
۳ – وزیر برنامه و بودجه.
تبصره – ریاست مجمع عمومی با وزیر پست و تلگراف و تلفن است که در قبال وظایف و عملکرد شرکت مسوول و پاسخگو خواهد بود.
ماده ۷ – مجمع عمومی شرکت دو نوع است:
الف – مجمع عمومی عادی.
ب – مجمع عمومی فوق العاده.
ماده ۸ – مجمع عمومی عادی، حداقل سالی دو بار، یکی حداکثر تا پایان تیر ماه، برای بررسی و تصویب ترازنامه و حساب سود و زیان سال مالی قبل و دیگری حداکثر تا پایان آذر ماه، برای بررسی و تصویب بودجه، خط مشی و برنامه عملیات سال بعد، بنا به دعوت رئیس مجمع عمومی تشکیل میشود.
تبصره – مجمع عمومی عادی، ممکن است بطور فوق العاده، برای رسیدگی و تصویب سایر امور و مسائل مربوط به شرکت (به جز آنچه در صلاحیت مجمع عمومی فوق العاده است) در هر موقع، بنا به دعوت رئیس مجمع و یا رئیس هیات مدیره و مدیرعامل و یا به تقاضای کتبی بازرسان، با ذکر علت و موافقت رئیس مجمع تشکیل گردد.
ماده ۹ – مجمع عمومی فوق العاده، صرفاً بمنظور اتخاذ تصمیم نسبت به تغییر یا اصلاح مواد اساسنامه یا الحاق موادی به آن و پیشنهاد به مراجع ذیصلاح جهت تصویب و نیز افزایش یا کاهش سرمایه شرکت و سایر موضوعاتی که بنا بر قوانین مربوط رسیدگی به آنها بر عهده مجمع عمومی فوق العاده است بنا به دعوت رئیس مجمع تشکیل خواهد شد.
ماده ۱۰ – جلسات مجمع عمومی با حضور تمامی اعضاء مجمع رسمیت خواهد یافت و کلیه تصمیمات آن با اکثریت آراء که شامل رأی رئیس مجمع باشد معتبر خواهد بود.
تبصره ۱ – اعضاء اصلی و علی‌البدل هیات مدیره و بازرسان در صورت دعوت رئیس مجمع باید در جلسات مجمع عمومی، بدون حق رأی حضور یابند.
تبصره ۲ – تشکیل جلسات مجامع عمومی با دعوت کتبی بعمل میآید. دستور جلسه باید لااقل ده روز قبل از تشکیل جلسه، به ضمیمه مدارک و اسناد مربوط و دعوتنامه برای اعضاء مجمع ارسال گردد.
ماده ۱۱ – وظایف و اختیارات مجمع عمومی عادی عبارتست از:
الف – رسیدگی و اتخاذ تصمیم در مورد گزارشهای هیئت مدیره و تعیین و تصویب خط مشی کلی، برنامه عملیات و بودجه سالانه شرکت بنا به پیشنهاد هیات مدیره.
ب – رسیدگی و تصویب ترازنامه و حساب سود و زیان شرکت با توجه به گزارش هیات مدیره و بازرسان.
ج – تصویب آئین نامه های مالی و معاملاتی شرکت.
د – بررسی و پیشنهاد آئین نامه های اداری جهت تائید سازمان امور اداری و استخدامی کشور، بر اساس مقررات استخدامی شرکتهای دولتی مصوب ۵ /۲ /۱۳۵۲.
هـ – بررسی و تصویب جدول حقوق و نرخهای خدمات پستی.
و – اتخاذ تصمیم نسبت به تشکیل شرکتهای فرعی.
ز – اتخاذ تصمیم نسبت به نحوه مشارکت با بخش خصوصی در جهت انجام برخی از وظایف قانونی شرکت.
ح – اتخاذ تصمیم نسبت به پیشنهاد هیات مدیره راجع به مطالبات لاوصول و ارجاع دعاوی به داوری و همچنین صلح دعاوی مطروحه در شرایط خاص با رعایت قوانین و مقررات مربوط.
ط – انتخاب بازرسان (حسابرسان) بنا به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارائی.
ی – تعیین و برقراری حقوق و مزایای رئیس هیات مدیره و مدیرعامل و اعضاء هیات مدیره با تایید شورای حقوق و دستمزد و همچنین حق الزحمه بازرسان (حسابرسان) شرکت.
ک – رسیدگی و اتخاذ تصمیم نسبت به سایر امور مربوط به شرکت که در این اساسنامه ذکر نشده ولی طبق قوانین دیگر، در صلاحیت مجمع عمومی میباشد.
قسمت دوم – هیات مدیره
ماده ۱۲ – هیات مدیره شرکت از یک نفر رئیس که سمت مدیرعامل را نیز خواهد داشت و چهار عضو اصلی و دو عضو علی البدل تشکیل میشود.
ماده ۱۳ – اعضاء و رئیس هیات مدیره و مدیرعامل شرکت توسط وزیر پست و تلگراف و تلفن (رئیس مجمع عمومی) برای مدت دو سال انتخاب و منصوب میشوند و تا اعضاء و رئیس هیات مدیره جدید انتخاب نشده در سمت خود باقی هستند و انتخاب مجدد آنان نیز بلامانع خواهد بود.
تبصره – تغییر و برکناری هر یک از اعضاء اصلی و علی البدل هیات مدیره، قبل از خاتمه دوره تصدی و انتخاب و نصب جانشین برای بقیه مدت، با وزیر پست و تلگراف و تلفن خواهد بود.
ماده ۱۴ – در صورت وفات یا حجر یا استعفا یا برکناری رئیس هیات مدیره و مدیرعامل یا اعضاء هیات مدیره جانشین طبق ماده ۱۳ و تبصره آن برای بقیه مدت معین خواهد شد.
ماده ۱۵ – اعضای هیات مدیره از بین کارمندان رسمی شرکت که تقوی و تعهد اسلامی داشته، دارای تحصیلات عالی و حداقل ۵ سال تجربه عملی در امور مدیریت و یا کارشناسی خدمات پستی یا امور اداری و مالی و یا امور حقوقی و اقتصادی باشند و یا از بین متخصصان برجسته و متعهد دیگر که سوابق مشابهی در مدیریت شرکتهای دولتی داشته باشند انتخاب خواهند شد.
تبصره – حداقل سه نفر از اعضاء اصلی و تمام اعضاء علی‌البدل هیات مدیره باید منحصراً از میان کارمندان عالیرتبه شرکت که واجد تجربه کافی در امور فوق باشند، انتخاب شوند.
ماده ۱۶ – اعضای هیات مدیره بطور موظف و تمام وقت بخدمت در شرکت اشتغال داشته، قبول هر نوع شغل موظف یا غیر موظف در خارج از شرکت برای آنان ممنوع است.
ماده ۱۷ – جلسات هیات مدیره در هر موقع و حداقل هر ۱۵ روز یکبار به دعوت رئیس هیات مدیره و مدیرعامل یا به تقاضای سه نفر از اعضاء اصلی، تشکیل و با حضور سه نفر از اعضاء رسمیت می یابد. تصمیمات متخذه با اکثریت آراء، پس از امضای رئیس جلسه معتبر و قابل اجرا بوده اداره جلسات با رئیس هیات مدیره و مدیرعامل خواهد بود.
تبصره – در صورت غیبت یکی از اعضاء اصلی، یکی از اعضاء علی البدل به دعوت رئیس هیات مدیره و مدیرعامل در جلسات با حق رأی شرکت خواهد کرد.
ماده ۱۸ – دستور جلسات هیات مدیره از طرف رئیس هیات مدیره تعیین خواهد شد.
ماده ۱۹ – تصمیمات متخذه در هر یک از جلسات هیات مدیره باید پس از امضاء اعضای حاضر در جلسه در سه نسخه تنظیم گردد و ظرف پنج روز یک نسخه از آن برای رئیس مجمع و نسخه ای برای بازرسان شرکت ارسال و نسخه سوم در پرونده مخصوصی در شرکت نگهداری گردد.
تبصره – هیات مدیره باید دارای دفتری باشد که تمام تصمیمات، با ذکر نظرات اقلیت بطور منظم در آن ثبت و به امضای اعضای حاضر در جلسات برسد.
وظایف و اختیارات هیات مدیره
ماده ۲۰ – هیات مدیره برای اجرای وظایف مقرر در قانون تشکیل شرکت و مقررات این اساسنامه و تامین مقاصد و اهداف شرکت دارای اختیارات کامل میباشد.
ماده ۲۱ – وظایف و اختیارات هیات مدیره بشرح زیر است:
الف – اجرای مصوبات و تصمیمات مجمع عمومی شرکت.
ب – تهیه و تنظیم آیین‌‌نامه های مالی، معاملاتی، اداری و سایر آیین‌‌نامه های داخلی شرکت و در صوت لزوم تجدید نظر در آنها و پیشنهاد به مجمع عمومی جهت تصویب یا حسب مورد اخذ تایید مراجع ذیربط.
ج – تهیه و تنظیم برنامه های کلی توسعه امور پست و بودجه عمرانی، در چهارچوب برنامه ریزی و سیاست عمومی دولت برای پیشنهاد به مجمع عمومی.
د – بررسی و تایید ترازنامه و حساب سود و زیان شرکت و گزارش به مجمع عمومی.
هـ – تنظیم و تعیین جدول حقوق و نرخهای خدمات پستی و تعیین خط مشی کلی مربوط به افزایش یا کاهش تعرفه خدمات پستی برای پیشنهاد به مجمع عمومی.
و – اتخاذ تصمیم در مورد تاسیس شعب یا نمایندگیهای شرکت در سطح کشور و عندالاقتضاء انحلال آنها.
ز – بررسی و تایید گزارش و برنامه عملیات سالیانه شرکت و هر نوع گزارش یا پیشنهادی که به موجب این اساسنامه بایستی جهت تصویب به مجمع عمومی تسلیم گردد.
ح – اظهار نظر و ارزیابی گزارشهای مربوط به عملیات شرکت.
ط – رسیدگی و اتخاذ تصمیم در مورد قراردادهایی که طبق آئین نامه معاملات شرکت باید به تصویب هیات مدیره برسد.
ی – رسیدگی و اتخاذ تصمیم نسبت به انجام قسمتی از وظایف و خدمات جنبی شرکت توسط هواپیمائی و راه آهن جمهوری اسلامی ایران و شرکتهای حمل و نقل دیگر، که در بهبود و توسعه امور پست مؤثر و با صرفه تشخیص داده میشوند.
ک – بررسی و تهیه تشکیلات شرکت و اظهار نظر در مورد تغییرات و تجدید نظرهای سازمانی و پیشنهاد به سازمان امور اداری و استخدامی کشور جهت تصویب.
ل – بررسی و تایید ارجاع دعاوی و اختلافات به داوری و همچنین صلح دعاوی شرکت در شرایط خاص و پیشنهاد به مجمع عمومی با رعایت قوانین و مقررات مربوطه.
م – اتخاذ تصمیم نسبت به فروش دارائیهای ثابت (اموال غیر منقول) که صرفه و صلاح شرکت ایجاب نماید.
ن – بررسی و تنظیم سیاست ارتباط با مجامع و اتحادیه های جهانی و منطقه ای پست در زمینه مبادله اطلاعات فنی و اجرائی در امور پستی بین المللی و مشارکت در تدوین دستورالعملها و توصیه های مربوطه و پیشنهاد کلیه موارد فوق به مراجع ذیربط.
س – اتخاذ تصمیم در مورد استفاده از خدمات مهندسان مشاور و کارشناسان داخلی و عندالاقتضاء کارشناسان و مشاوران خارجی با رعایت مقررات مربوطه.
ع – اتخاذ تصمیم نسبت به تحصیل اعتبار و وام از بانکها و مؤسسات اعتباری کشور در موارد ضروری.
ف – اظهار نظر در امور مربوط به شرکت که از طرف رئیس هیات مدیره و مدیرعامل یا یکی از اعضاء مطرح شود.
ص – بررسی و تایید ضرورت تشکیل شرکتهای فرعی و پیشنهاد آن جهت تصویب به مجمع عمومی.
وظایف و اختیارات رئیس هیات مدیره و مدیرعامل
ماده ۲۲ – رئیس هیات مدیره و مدیرعامل، بالاترین مقام اجرائی و اداری شرکت بوده، بر کلیه واحدهای تابعه شرکت ریاست دارد و مسوول حسن جریان امور و حفظ حقوق و منافع و اموال شرکت میباشد و برای اداره امور شرکت و اجراء مصوبات مجمع عمومی و هیات مدیره دارای همه گونه حقوق و اختیارات تام، در حدود مقررات این اساسنامه و آیین‌‌نامه های شرکت و بودجه مصوب میباشد و نمایندگی شرکت را در مقابل کلیه مقامات قضائی و اشخاص حقیقی یا حقوقی، با حق توکیل غیر خواهد داشت و نیز می تواند قسمتی از اختیارات خود را بموجب ابلاغ کتبی به هر یک از اعضاء هیات مدیره یا رؤسا و مدیران ارشد شرکت به تشخیص و مسوولیت خود تفویض کند.
تبصره – رئیس هیات مدیره و مدیرعامل میتواند، در مواردی که مقتضی بداند وکیل دعاوی انتخاب نماید، ولی ارجاع دعاوی و اختلافات شرکت به داوری و سازش و انتخاب داور منوط به تایید هیات مدیره و تصویب مجمع عمومی و رعایت قوانین و مقررات مربوط است.
ماده ۲۳ – رئیس هیات مدیره و مدیرعامل برای اداره امور شرکت، بالاخص دارای وظایف و اختیارات زیر میباشد:
الف – اجرای مصوبات و تصمیمات مجمع عمومی و هیات مدیره و انجام کلیه امور اداری و اجرائی شرکت در حدود بودجه مصوب طبق قانون تشکیل و اساسنامه و آئین نامه های شرکت و سایر مقررات مربوطه.
ب – نظارت بر حسن اجرای مفاد اساسنامه و آئین نامه ها و مقررات و بودجه شرکت.
ج – رسیدگی و اخذ تصمیم درباره کلیه امور اداری، آموزشی و استخدام کارکنان طبق آئین نامه های داخلی شرکت و سایر قوانین و مقررات مربوطه.
د – تهیه و تنظیم بودجه سالیانه، ترازنامه، برنامه عملیات و آئین نامه های داخلی شرکت و تقدیم به مجمع عمومی پس از تایید هیات مدیره.
هـ – بررسی و تایید سیاست ارتباط با مجامع و اتحادیه های جهانی و منطقه ای پست در زمینه مبادله اطلاعات فنی و اجرایی در امور پستی بین المللی و ارائه آن جهت تصویب مراجع ذیربط و شرکت در مجامع و اتحادیه های جهانی و منطقه ای پست بعنوان نماینده وزیر پست و تلگراف و تلفن پس از موافقت و تصویب وزیر مذکور.
و – اقدام به تمرکز وجوه و درآمد شرکت و صدور دستور پرداخت هزینه عملیات اجرائی شرکت طبق برنامه ها و بودجه های تفصیلی مصوب.
ماده ۲۴ – کلیه قراردادها، چک ها، اسناد و اوراق مالی تعهدآور شرکت باید به امضای رئیس هیات مدیره و مدیرعامل یا قائم مقام و یکی از اعضای هیات مدیره برسد. صاحبان امضای این قبیل اوراق در واحدهای تابعه، به تصویب هیات مدیره تعیین خواهند شد.
ماده ۲۵ – رئیس هیات مدیره و مدیرعامل باید یک نسخه از ترازنامه و حساب سود و زیان و صورت دارائی شرکت را حداقل بیست روز قبل از طرح در هیات مدیره، بمنظور رسیدگی و اظهار نظر بازرسان ارسال دارد.
قسمت سوم – بازرسان
ماده ۲۶ – شرکت دارای سه نفر حسابرس (بازرس) خواهد بود که به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارائی و تصویب مجمع عمومی برای مدت یکسال انتخاب خواهند شد. انتخاب مجدد آنان بلامانع است.
ماده ۲۷ – در صورت وفات یا حجر یا استعفا یا برکناری هر یک از بازرسان، مجمع عمومی برای بقیه مدت با رعایت قوانین و مقررات مربوط، جانشین وی را انتخاب خواهد نمود.
ماده ۲۸ – وظایف بازرسان بشرح زیر است:
الف – تطبیق عملیات شرکت با قوانین و مقررات مربوط و اساسنامه و آئین نامه های داخلی و بودجه مصوب.
ب – رسیدگی به ترازنامه و حساب عملکرد و سود و زیان شرکت و تصدیق مطابقت آن با اوراق و دفاتر شرکت و تهیه گزارش چگونگی عملیات و امور مالی سالیانه شرکت برای تسلیم به مجمع عمومی.
ج – رسیدگی به موجودی مخازن و صندوقهای تمبر و اوراق بهادار پستی و صندوقها و حسابهای ریالی و ارزی بانکی و دفاتر و اسناد مربوطه و موجودی انبارهای شرکت.
د – پیشنهاد نظریات مفید به هیات مدیره و مدیرعامل شرکت.
هـ – حضور در جلسه مجمع عمومی که به ترازنامه رسیدگی میشود برای اداء توضیحات لازم.
و – انجام وظایفی که طبق قانون تجارت بعهده بازرسان (حسابرسان) شرکت گذاشته شده است.
تبصره – گزارش بازرسان در مورد چگونگی عملیات و امور مالی سالیانه شرکت باید حداقل ۱۵ روز قبل از تشکیل مجمع عمومی از هر حیث آماده بوده، جهت بررسی هر یک از اعضاء مجمع عمومی ارسال و رونوشت آن نیز برای هیات مدیره فرستاده شود.
ماده ۲۹ – بازرسان (حسابرسان) در اجرای وظایف خود با اطلاع رئیس هیات مدیره و مدیرعامل حق مراجعه به کلیه دفاتر و پرونده‌‌های اداری، مالی و فنی و اسناد قراردادها و معاملات شرکت را دارند و در هر مورد میتوانند به تحقیقات لازم مبادرت نمایند، ولی حق مداخله در امور اداری و اجرائی شرکت را نداشته و اقدامات آنان نباید در هیچ مورد موجب توقف عملیات شرکت گردد. رئیس هیات مدیره و مدیرعامل موظف است کلیه اسناد، مدارک، پرونده‌‌ها و اطلاعات مورد نیاز بازرسان را در اختیار آنان قرار دهد و تسهیلات لازم را فراهم نماید.
ماده ۳۰ – هرگاه بازرسان (حسابرسان) در جریان رسیدگی و تطبیق عملیات شرکت، اشتباهات یا تخلفات و یا سایر بی ترتیبی هائی را مشاهده نمایند باید مورد را بدواً در جهت اصلاح امور و رفع اشتباهات و بی ترتیبی ها و رسیدگی و تعقیب متخلفین به رئیس هیات مدیره و مدیرعامل گزارش داده و مراتب را کتباً نیز به اطلاع رئیس مجمع عمومی برسانند.
فصل سوم – امور مالی (ترازنامه و حساب سود و زیان)
ماده ۳۱ – سال مالی شرکت از اول فروردین ماه هر سال شروع و آخر اسفند همان سال خاتمه می یابد به استثنای سال اول که شروع آن تاریخ ابلاغ اساسنامه شرکت خواهد بود.
ماده ۳۲ – کلیه دفاتر شرکت در آخر اسفند ماه بسته شده و ترازنامه و حساب سود و زیان و گزارش عملکرد سالیانه شرکت حداقل یکماه پیش از تاریخ تشکیل مجمع عمومی باید از طرف رئیس هیات مدیره و مدیرعامل در اختیار بازرسان گذارده شود.
ماده ۳۳ – تصویب ترازنامه شرکت از طرف مجمع عمومی، بمنزله مفاصا حساب هیات مدیره تلقی می شود.
ماده ۳۴ – آئین نامه های مالی، معاملاتی و اداری شرکت باید از طرف هیات مدیره تنظیم و پس از تصویب مجمع عمومی و تایید سازمان امور اداری و استخدامی کشور در خصوص آئین نامه های اداری بموقع اجراء گذاشته شود و تا موقعیکه آئین نامه های مذکور تنظیم و تصویب نشده، شرکت مجاز است موقتاً امور مالی و معاملاتی خود را طبق آیین‌‌نامه های مورد عمل شرکت مخابرات جمهوری اسلامی ایران انجام دهد.
ماده ۳۵ – شرکت مکلف است از محل درآمد سالیانه خود بمیزان ده درصد (۱۰%) به حساب ذخیره احتیاطی شرکت منتقل نماید و پس از آنکه ذخیره احتیاطی به یک دهم (۰/۱) سرمایه بالغ گردید، رعایت ذخیره منوط به تصویب مجمع عمومی خواهد بود.
فصل چهارم – سایر مقررات
ماده ۳۶ – کارکنان شرکت و همه اشخاصی که بنحوی از انحاء به همکاری با شرکت دعوت شده اند، در اجرای اصل ۲۵ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران موظف به حفظ، نگهداری و سلامت‌رسانی محمولات پستی (مراسلات و امانات) و اجتناب از ارتکاب ممنوعات مندرج در قانون تشکیل شرکت میباشند و در صورت ارتکاب ممنوعات یاد شده به کیفر مقرر در قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) محکوم خواهند شد.
ماده ۳۷ – شرکت از نظر امور مربوط به مجلس شورای اسلامی و هیات دولت زیر پوشش و نظارت وزارت پست و تلگراف و تلفن است و لوایح و تصویب نامه های مورد نیاز خود را باید بدواً به وزارت مذکور پیشنهاد نماید تا پس از بررسی و تنقیح آن به دولت ارسال گردد.
قانون (اساسنامه) فوق مشتمل بر سی و هفت ماده و ده تبصره در جلسه علنی روز یکشنبه چهارم اردیبهشت ماه یکهزار و سیصد و شصت و هفت مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۲۶ /۲ /۱۳۶۷ به تایید شورای نگهبان رسیده است.
رئیس مجلس شورای اسلامی – اکبر هاشمی