‌آیین‌نامه حقوق و دستمزد کارکنان سازمانهای مناطق آزاد تجاری – صنعتی جمهوری اسلامی ایران [مصوب ۱۳۷۵]

تاریخ تصویب: ۱۳۷۵/۰۱/۱۹
تاریخ انتشار: ۱۳۷۵/۰۴/۱۶

[به موجب ماده ۱۹ ‌آیین‌نامه حقوق و دستمزد کارکنان سازمانهای مناطق آزاد تجاری صنعتی جمهوری اسلامی ایران، مصوب ۱۳۷۶، لغو شده است.]

[به موجب بند ۱ تصویبنامه شماره ۱۰۳۸ت‌۲۸۳۹۳ه – ۱۳۸۲/۱/۱۶ لغو شده است.]

شماره 42154ت16497ک – ۱۳۷۵/۴/۶


‌اکثریت وزرای عضو شورای عالی مناطق آزاد تجاری – صنعتی جمهوری اسلامی ایران در جلسه مورخ ۱۳۷۵/۱/۱۹ با توجه به اختیار تفویضی هیأت وزیران (‌موضوع تصویب‌نامه شماره 16632ت30ه مورخ 1373.2.13) و به استناد بند “‌الف” ماده (4) قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری – صنعتی جمهوری‌ اسلامی ایران – مصوب 1372 – آیین‌نامه حقوق و دستمزد کارکنان سازمانهای یاد شده را به شرح زیر تصویب نمودند:

‌فصل اول – تعاریف و مفاهیم

‌ماده 1 – واژه‌ها و اصطلاحات به کار رفته در این آیین‌نامه دارای تعاریف زیر است:
‌الف – سازمان: عبارت از سازمان هر منطقه آزاد تجاری – صنعتی جمهوری اسلامی ایران است.
ب – منطقه: عبارت از هر یک از مناطق آزاد تجاری – صنعتی جمهوی اسلامی ایران است.
پ – وظیفه: عبارت از تلاشی انسانی است که برای رسیدن به هدفی معنی در سازمان انجام می‌شود. این تلاش می‌تواند ذهنی یا جسمی باشد.
ت – شغل: عبارت از مجموعه وظایف و مسئولیتهای مرتبط و مستمر و مشخصی است که از طرف سازمان به عنوان کار واحد شناخته شده است.
ث – پست: عبارت از مجموعه‌ای از وظایف و مسئولیتهای مرتبط است که انجام خدمات یک فرد را ایجاب می‌کند.
ج – شماغل تخصصی، عبارت از مشاغلی است که به اعتبار ماهیت وظایف و هدفهای سازمانی، طبع کار آنها مستلزم داشتن پاره‌ای اطلاعات و دانشهای علمی‌ و عملی از پیش کسب شده است.
چ – طبقه شغلی: عبارت از یک یا چند شغل سازمانی است که از نظر مسئولیت و دشواری
کار با یکدیگر مشابه باشند و در نظام ارزش‌گذاری در یک طبقه قرار‌بگیرد.
ح – درجه شغلی: عبارت از تعیین ارشدیت نسبی مشاغل در مجموعه طبقات شغلی است.
خ – شراط احراز شغل: عبارت از مجموعه تواناییها، قابلیتهای، اطلاعات و مهارتهایی
است که داشتن آنها برای انجام وظایف و قبول مسئولیتهای شغل ضروری‌است.
‌د – ارزشیابی شغل: عبارت از مقایسیه مهارتها، مسئولیتها، کوششها و شرایط محیط کار
هر یک از مشاغل سازمان به منظور تعیین ارزش و اهمیت نسبی آنها با‌استفاده از
معیارها و ضوابط مورد سنجش است.
‌ذ – رشته شغلی: عبارت از یک یا چند طبقه شغلی است که از لحاظ نوع کار و میزان
دانش و مهارت علمی یکسان و مشابه است، اما از نظر ارزش و اهمیت و‌سختی انجام کار
دارای سطوح و مراتب ارزشی متفاوت است.
‌ر – تجربه: عبارت از شناسایی و راهبری اکتسابی است که در انجام کاری به مرور
زمانو حین انجام خدمت به دست می‌آید.
‌ز – شرح وظایف : عبارت از شرح منظم و مدونی است که وظایف، مسئولیتها و اختیارات
مشاغل سازمان را مشخص می‌سازد.
‌ژ – تطبیق: عبارت از وفق دادن وضع کارکنان سازمان با ضوابط سیستم و تعیین حقوق و دستمزد است.
س – حقوق: عبارت از دریافت مقرری ثابت، بر اساس سیستم حقوق و دتسمزد سازمان بابت انجام وظایف طی روزهای ماه است.
ش – حداقل مزد: عبارت از حداقل دستمزد یا حقوقی است که به منظور حمایت از نیروی کار، بر اساس ماده (26) آیین‌نامه مقررات اشتغال نیروی انسانی، بیمه‌ و تأمین اجتماعی در مناطق آزاد تجاری – صنعتی جمهوری اسلامی ایران موضوع تصویب‌نامه شماره 33433ت 25 ک مورخ 1373.3.16 – تعیین و اعلام‌می‌شود.
ص – ترفیع: عبارت از احراز یک پایه بالاتر از پایه قبلی است.
ض – ارتقا: عبارت از احراز یک رده شغلی بالاتر از رده شغلی قبلی است.
ط – ابتکار: عبارت از آفرینیش روشهای تازه برای پیشبرد کارها (‌نوآوری) است.
ظ – مهارت: عبارت از دارا بودن قابلیت و توانایی کافی برای انجام وظایف به نحو
دقیق و مطلوب است.
ع – کوشش فکری: عبارت از تلاش ذهنی است که در جهت کشف یا استقرار ارتباطهای کاملتر بین پدیده‌ها صورت می‌گیرد.
غ – تصمیم‌گیری: عبارت از انتخاب یکی امر از بین امور مختلف است.

‌فصل دوم – روش تعیین حقوق و دستمزد کارکنان

‌ماده 2 – کلیه کارکنان سازمانها و دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد تجاری – صنعتی
جمهوری اسلامی ایران مشمول این آیین‌نامه هستند.

‌ماده 3 – حقوق کارکنان از مجموع ارزش ریالی عوامل ارزیابی – موضوع ماده (4) – و
حداقل مزد – موضوع بند “ش” ماده (1) این آیین‌نامه – تشکیل می‌شود.

‌ماده 4 – عوامل ارزیابی:
‌به منظور تعیین حقوق کارکنان سازمان، از روش امتیازی شخص – شغل استفاده می‌شود.
بر این اساس خصوصیات فردی قابل اندازه‌گیری کارکنان تحت عنوان‌مشخصه‌های فردی
(‌مهارتها)، همچنین عوامل تشکیل‌دهنده مشاغل سازمان تحت عنوان عوامل شغلی مشخص
می‌شود.

‌تبصره 1 – مشخصه‌های فردی (‌مهارتها) شامل تحصیلات کلاسیک، تجربه و دوره‌های
آموزشی و عوامل شغلی شامل مسئولیتها وکوششهای فکری و جسمانی‌است.
‌میزان امتیاز هر عامل و درصد آن نسبت به کل امتیازات در جدول شماره (1) آمده است.

‌جدول شماره (1)
‌میزان امتیاز هر عامل و درصد آن نسبت به کل امتیازات
>‌جدول: تصویب‌نامه‌ها 1375 – جلد 1 – صفحه 33<

‌ماده 5 – مشخصه‌های فردی تعیین حقوق کارکنان (‌مهارتها): عبارت از مجموعه
تواناییهای اکتسابی است که در اثر آموختن عملی، نظری یا فراگیری علمی برای‌ فرد حاصل می‌شود.
(5000) امتیاز معادل پنجاه درصد (50%) کل امتیازها به مخصه‌هی فردی (‌مهارتها) اختصاص داده می‌شود.
‌الف – تحصیلات کلاسیک:
‌تحصیلات کلاسیک عبارت است از مجموعه معلومات لازم برای تصدی و انجام وظایف هر شغل
که از طریق دوره‌های دبستانی، راهنمایی، دبیرستانی و‌دانشگاهی به دست می‌آید. ملاک
تخصیص امتیاز و تعیین درجات این عامل بستگی به میزان و محل تحصیل و ارتباط رشته
تحصیلی موردی نیاز شغل دارد.
(2600) امتیاز معادل بست و شش درصد (26%) از کل امتیازها به عامل تحصیلات کلاسیک
اختصاص می‌یابد.

‌تبصره – تحصیلات کلاسیک از دوره ابتدایی شروع و به دوره دکترا منتهی می‌شود و
مدارج تحصیلی بالاتر در مقایسیه با مدارج تحصیلی پایین‌تر از امتیاز‌بیشتری
برخوردار می‌شوند.
(2100) امتیاز معادل بیست و یک درصد (21%) از کل امتیازها به عامل سطوح تحصیلی
اختصاص می‌یابد. چگونگی تقسیم‌بندی امتیازهای سطوح تحصیلی‌به شرح جدول شماره (2)
تعیین می‌شود.

‌جدول شماره (2)
‌جدول امتیاز و سطوح تحصیلی
>‌جدول: تصویب‌نامه‌ها 1375 – جلد 1 – صفحه 34<
‌امتیاز دانشگاه و ارتباط رشته تحصیلی
(500) امتیاز معادل پنج درصد (5%) کل امتیازها به شرح جدول شماره (3) به دانشگاه و
ارتباط رشته تحصیلی اختاص می‌یابد.

‌تبصره – (300) امتیاز از امتیازات فوق‌الذکر به دانشگاه محل تحصیل و (200) امتیاز
به ارتباط رشته تحصیلی با شغل اختصاص می‌یابد.

‌جدول شماره (3)

‌میزان امتیاز دانشگاه و ارتباط رشته تحصیلی
>‌جدول: تصویب‌نامه‌ها 1375 – جلد 1 – صفحه 34<

‌تبصره 1 – دانشگاه‌های دولتی به سه گروه “‌الف، ب و ج” به شرح جدول شماره (4) تقسیم می‌شوند.

‌تبصره 2 – دانشگاه‌های آزاد تهران در گروه “ب” و دانشگاه‌های آزاد شهرستانها در گروه “ج” منظور می‌شوند.

‌تبصره 3 – دانشگاه‌های خارجی مشهور و مورد تأیید وزارت فرهنگ و آموزش عالی در
گروه “‌الف” و سایر دانشگاه‌های خارجی مورد تأیید وزارت یاد شده در‌ گروه “ب” منظور می‌شوند.

‌جدول شماره (4)
>‌جدول: تصویب‌نامه‌ها 1375 – جلد 1 – صفحه 35 الی 37<

ب – تجربه:
‌تجربه عبارت از مدت زمانی است که برای آشنایی بار شوهای کار از طریق انجام امور
مربوط به وظایف هر شغل به دست می‌آید. ملاک تخصیص امتیاز و تعیین‌درجات عامل تجربه
بستگی به مدت زمانی دارد که تجربه‌ها در آن زمان به دست آمده است.
(1800) امتیاز معادل هجده درصد (18%) درصد از کل امتیازها به عامل تجربه اختصاص
می‌یابد.

‌تبصره – در نظام حقوق و دستمزد کارکنان سازمانهای مناطق آزاد، سوابق خدمتی افراد
به دو دوره ده ساله تقسیم میشود و امتیاز متعلقه با در نظر گرفتن میزان‌تحصیلات در
هر زمان به شرح جدول شماره (5) محاسبه می‌شود.

‌جدول شماره (5)
‌جدول امتیازهای تجربه
>‌جدول: تصویب‌نامه‌ها 1375 – جلد 1 – صفحه 38<

‌تبصره – استخراج امتیازها از بالاترین مدرک تحصیلی به پایین صورت می‌پذیرد.

ج – دوره‌های آموزشی:
‌دوره‌های آمزوشی به آن دسته از دوره‌ها اطلاق میشود که کارکنان به منظور فرا
گرفتن مهارتهای مورد نیاز سازمان و ارتقای سطح آگاهی‌های تخصصی و آشنایی با‌شورهای
جدید انجام کار در مراکز آموزشی مورد تأیید سازمان شرکت نمدوه و گواهی‌نامه رسمی
پایان دوره دریافت کرده باشند.
(600) امتیاز معادل شش درصد (6%) کل امتیازها به عامل دوره‌های آموزشی اختصاص می‌یابد.
‌ملاک تخصیص امتیاز به این عامل بستگی به نوع و ساعات طی دوره‌های آموزشی به شرح جدول شماره (6) دارد.

‌جدول شماره (6)
‌جدول امتیازهای دوره‌های آموزشی
>‌جدول: تصویب‌نامه‌ها 1375 – جلد 1 – صفحه 39<

‌تبصره 1 – شرایط استفاده از امتیاز دوره‌های نیمه تخصصی داشتن حداقل مدرک دیپلم
یا بالاتر و برای دوره‌های تخصصی داشتن حداقل مدرک لیسانس و بالاتر‌است.

‌تبصره 2 – اگر فردی شرایط تحصیلی لازم برای کسب امتیاز دوره‌ای را نداشته باشد و
دوره مربوطه را بگذارند، از امتیاز مربوط به دوره یک رده پایین‌تر
برخوردار‌می‌شود.

‌ماده 6 – عوامل شغلی: عبارت از عواملی هستند که به شغل فد بستگی دارد و شامل
خصوصیات فردی شاغل نمی‌شود. مشاغل سازمان بر اساس میزان‌کوشش‌های فکری و جسمانی
مورد نیاز و میزان و نوع مسئولیتهای مربوط مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
(5000) امتیاز معادل پنجاه درصد (50%) از کل امتیازها به عوامل شغلی تعلق می‌گیرد.

‌ماده 7 – عوامل اساسی ارزیابی مشاغل سازمان عبارت است از:

‌الف – عامل مسئولیتها و تخصص
‌عامل مسئولیت‌ها به وظایفی گفته میشود که شاغل در قبال افراد یا ضوابط یا یک
مجموع سازمانی دارد.
(3650) امتیاز معادل 36.5 درصد کل امتیازها به عامل مسئولیتها و تخصص تعلق
می‌گیرد.
‌عامل مسئولیتها و تخصص با توجه به مشاغل سازمان به عاملهای فرعی زیر تقسیم
می‌شود:

‌الف – پ – عامل مسئولیت سرپرستی:
‌سرپرستی عبارت از نظارت و رسیدگی، کمک و ارشاد، تعلیم، هماهنگی و تقسیم کار افراد
تحت سرپرستی به منظور انجام صحیح کار است.
(1600) امتیاز معادل شانزده درصد(16%) از کل امتیازها به عامل مسئولیت سرپرستی
اختصاص می‌یابد.
‌ملاک تخصیص امتیاز و تعیین درجات این عامل بستگی به تعداد افراد تحت سرپرستی،
کیفیت کار آنها و نوع پست سازمانی به شرح زیر دارد:
‌الف – 1 – 1 – سرپرستی افراد
‌سرپرستی افراد عبارت از نظارت، رسیدگی، کمک، ارشاد، تعلیم، آموزش، هماهنگی و
تقسیم کار افراد تحت سرپرستی به منظور انجام صحیح کار است و شامل‌دو نوع سرپرستی
مستقیم و سرپرستی غیر مستقیم می‌شود.
(400) امتیاز معادل چهار درصد (4%) از کل امتیازها به عامل سرپرستی اراد اختصاص
می‌یابد.
‌الف – 1 – 1 – 1 – سرپرستی مستقیم
‌سرپرستی مستیم آن است که فرد مستقیماً در ارتباط با کار سایر کارکنان تحت نظارت
خود قرار گیرد.
‌ملاک تعیین درجات و امتیازهامتعلقه به شرح زیر است:
‌درجه 1 – به ازای هر نفر از کارکنان ساده اداری، مالی: فنی، بازرگانی و مشابه (4)
امتیاز، حداکثر (80) امتیاز.
‌درجه 2 – به ازای هر نفر از کارکنان ارشد اداری، مالی، فنی، ازرگانی و مشابه (12)
امتیاز، حداکثر (96) امتیاز.
‌درجه 3 – به ازای هر نفر ار کارشناسان و سرپرستان اداری، مالی، فنی، بازگرانی و
مشابه (26) امتیاز، حداکثر (130) امتیاز.
‌درجه 4 – به زاای هر نفر ار کارکنان و کارمندان شامل رؤسای بخش واحدهای اداری،
مالی: فنی، بازرگانی و مشابه (36) امتیاز، حداکثر (180) امتیاز.
‌درجه 5 – ازای هر نفر از کارکنان شامل مدیران امور واحدهای مختلف سازمان (48)
امتیاز، حداکثر (240) امتیاز.
‌الف – 1 – 1 – 2 – سرپرستی غیر مستقیم
‌سرپرستی غیر مستقیم آن است که فرد به واطه افراد دگیر با کار سایر کارکنان در
واحد تحت نظارت خود مرتبط باشد. تعداد نرات سرپرستی غیر مستقیم با همان‌درجات مشخص
شده در سرپرستی مستقیم، طبق دول شماره (7) ارزیابی می‌شود:

‌جدول شماره (7)
‌جدول امتیازهای عامل سرپرستی افراد
>‌جدول: تصویب‌نامه‌ها 1375 – جلد 1 – صفحه 40<
‌الف – 1 – 2 – سرپرستی سطوح و واحدهای سازمانی
‌سرپرستی طوح و واحدهای سازمانی عبارت از اختصاص امتیاز برای ارزیابی کمیت و کیفیت
حیطه نظارت و ضرورت مهارت در اداره و هماهنگی در اداره و‌ هماهنگی فعالیتهای تحت
نظارت در نظام تشکیلاتی سازمان است.
(1200) امتیاز معادل دوازه درصد (12%) از کل امتیازها به عامل سرپرستی سطوح و
واحدهای سازمانی اختصاص می‌یابد.
‌ملاک تخصیص امتیاز به این عامل بستگی به سطح سازمانی و کمیت و کیفیت انجام وظایف به شرح جدول شماره (8) دارد.

‌جدول شماره (8)
‌جدول امتیازهای سطوح سرپرستی
>‌جدول: تصویب‌نامه‌ها 1375 – جلد 1 – صفحه 41<
‌الف – 2 – عامل تماس و ارتباط:
‌عامل تماس و ارتباط عبارت از ارتباط با دیگران بر حسب الزامات شغلی به منظور
انجام و رفع مشکلات کار و ایجاد حسن تفاهم و هماهنگی در جهت پیشبرد‌اهداف سازمان
است. ملاک تخصیص امتیاز و تعیین درجات این عامل بستگی به نوع و اهمیت ارتباط دارد.
‌در تخصیص امتیاز مسئولیت تماس و ارتباط، حدود و وسعت ارزیابی به گونه‌ای تنظیم
میشود که در صورت عدم تماس و ارتباط لازم، بخشی از امور واحد یا‌سازمان مختل شده و
شاغل باید در مقابل اثرات آن پاسخگو باشد.
‌ارزیابی مسئولیت تماس و ارتباط شاغلان و ملاک تعیین درجات مختلف، بستگی مستقمی به
اهمیت و اثرات برقراری تماس و ارتباط در داخل سازمانها دارد.
(450) امتیاز معادل چهار و نیم درصد (4.5%) از کل امتیازهای به عامل تماس و ارتباط
تعلق می‌گیرد.
‌الف – 2 – 1 – عامل تماس و ارتباط داخلی سازمان:
(200) امتیاز معادل دو درصد (2%) از کل امتیازها به عامل مسئولیت تماس و ارتباط
داخلی سازمان تعلق می‌گیرد.
‌ملاک تعیین درجات مختلف این عامل بستگی به اهمیت و اثرات برقراری تماس و ارتباط
در داخل سازمان به ترتیب زیر دارد:
‌درجه 1 – شاغل به منظور انجام وظایف شغلی موظف است در سطح همکاران در واحد
سازمانی، تماس و ارتباط مؤثر کاری برقرار کند. (40 امتیاز)
‌درجه 2 – شاغل به منظور انجام وظایف جاری علاوه بر همکاران، موظف است با ارباب
رجوع داخل سازمان، تماس و ارتباط مؤثر کاری برقراری نماید. (80‌امتیاز)
‌درجه 3 – شاغل به منظور انجام وظایف شغلی علاوه بر تماس مؤثر کاری با همکاران و
ارباب رجوع، با سایر واحدهای سازمانی در تهران و منطقه در تماس‌بوده و ضمن کسب یا
ارایه اطلاعات لازم ایجاد هماهنگی می‌نماید. (120 امتیاز)
‌درجه 4 – شاغل به منظور انجام وظایف شغلی، علاوه بر تماس و ارتباط مؤثر کاری با
کلیه واحدهای سازمان در تهران و منطه، با مدیران واحدهای مختلف‌سازمانی در تماس
بوده و ضمن کسب یا ارایه اطلاعات و ایجاد هماهنگی، با تکشیل جلسات موجب تأمین
اهداف معین می‌شود. (160 امتیاز)
‌درجه 5 – شاغل به منظور انجام وظایف شغلی، علاوه بر تماس مؤثر کای با کلیه مدیران
واحدها در تهران و منطه، به منظور تأمین هدفهای معین و اصولی‌واحدهای مختلف
سازمانی، با مدیر عامل در تماس و ارتباط مستقیم است.(200 امتیاز)
‌الف – 2 – 2 – عامل تماس و ارتباط با خارج از سازمان:
(250) امتیاز معادل دو و نیم درصد (2.5%) از کل امتیازها به عامل مسئولیت تماس و
ارتباط با خارج از سازمان اختاص می‌یابد.
‌ملاک تعیین درجات مختلف این عامل بستگی به اهمیت و اثرات این گونه تماسها به
ترتیب زیر دارد:
‌درجه 1 – شاغل به منظور انجام وظایف شغلی ملزم به تماس و ارتباط کای با خارج از
سازمان در سطح همردیفان مانند فروشندگان، کارکنان ادری، کارکنان فنی‌و نظایر ان
است. (50 امتیاز)
‌درجه 2 – شاغل به منظور انجام وظایف شغلی ملزم به تماس و ارتباط نسبتاً مهم با
خارج از سازمان در سطح کارشناسان و مسئوولان دوایر برای پیگیی مسایل‌فنی، مالی،
اداری و بازرگانی است. (100 امتیاز).
‌درجه 3 – شاغل به منظور انجام وظایف شغلی ملزم به تماس و ارتباط مؤثر و مهم با
خارج از سازمان در سطح رؤسای ادارات دولتی و بخش خوصی برای حل‌و فصل مسائل فنی،
مالی، اداری و بازرگانی است. (150 امتیاز)
‌درجه 4 – شاغل به منظور انجام وظایف شغلی ملزم به تماس و ارتباط مؤثر و بسیار مهم
با خارج از سازمان در سطح مدیران کل و مدیران عامل بوده و برای‌تأمین هدفهای معین
و اصولی سازمان و عقد قراردادهای تجاری، مذاکرات لازم را انجام می‌دهد. (200
امتیاز)
‌درجه 5 – شاغل به منظور انجام وظایف شغلی علاوه بر تماس و ارتباط مؤثر و مهم با
مدیران عامل و مدیران کل شرکتها و ادارات دولتی، با مقامات بالاری‌وزارتخانه‌ها
مانند معاونان وزراء همچنین با خارج از کشور به منظور تأمین هدفهای اساسی سازمان
در ارتباط است. (250 امتیاز)
‌اعطای امتیاز به درجات مختلف عامل تماس و ارتباط بر اساس جدول شماره (9) می‌باشد.

‌جدول: تصویب‌نامه‌ها 1375 – جلد 1 – صفحه 42<

‌الف – 3 – عامل فرمها و گزارشها:
‌عامل فرمها و گزارشها عبارت از تهیه، ثبت و ضبط اطلاعات و سوابق طرحها، نقشه‌ها،
کروکیها و آمارهای مختلف و تجزیه و تحلیل فرمها به منظور ارایه‌گزارشهای لازم است.
(400) امتیاز معادل چهاد درصد (40%) از کل امتیازها به عامل فرمها و گزارشها
اختصاص می‌یابد.
‌ملاک تخصیص امتیاز و تعیین درجات این عامل بستگی به نوع و اهمتی فرمها و گزارشها به ترتیب زیر دارد:
‌درجه 1 – شاغل فرمهای ساده را تکمیل و آمارهایی از قبیل حضور و غیالب و خرید و
فروش را ثبت، جمع‌آوری یا نگهداری می‌کند و گزارشهای ساده را – در‌حد ثبت یا
استخراج وقایع – تعیین می‌کند. (150 امتیاز)
‌درجه 2 – شاغل فرمهای مشکل و پیچیده را تنظیم کرده و نوع وقایع را مشخص و تفکیک
می‌کند. (200 امتیاز)
‌درجه 3 – شاغل فرمهای مشکل و پیچیده را بررسی کرده و گزارشهای نسبتاً مهم، یا
طرح‌های معمولی را تهیه می‌کند. (250 امتیاز)
‌درجه 4 – شاغل مسئولیت بررسی، تجزیه و تحلیل فرمها، تهیه و تنظیم گزارشهای تحلیلی
مهم حقوقی، اقتصادی، مالی، فنی و اداری را به منظور اخذ‌تصمیم‌های نهایی در یک
واحد سازمانی بر عهده دارد. (300 امتیاز)
‌درجه 5 – شاغل مسئوولیت بررسی، تجزیه و تحلیل فرمها، تهیه و تنظیم گزارشهای
تحلیلی مهم حقوقی، اقتصادی، مالی، فنی و اداری را به منظور اخذ‌تصمیم‌های نهایی در
چند واحد سازمانی بر عهده دارد. (400 امتیاز)
‌تبصره – متخصصات و کارشناسان مورد نیاز با تشخیص سازمان هر منطقه می‌توانند از
امتیاز یک درجه بالاتر بهره‌مند شوند.
‌اعطای امتیاز به درجات مختلف عامل فرمها و گزارشها به شرح جدول شماره (10) صورت می‌گیرد.

‌جدول شماره (10)
‌جدول امتیازهای عامل فرمها و گزارشها
>‌جدول: تصویب‌نامه‌ها 1375 – جلد 1 – صفحه 43<

‌الف – 4 – عامل مسئولیت مالی، دارییها و مشاغل تخصصی
‌مسئولیت مالی، داراییها و مشاغل تخصصی
‌مسئولیت مالی و داراییها عبارت از حدود مسئولیت در مورد نگهداری، کنترل، دریافت،
پرداخت و استفاده از وجوه نقد و اوراث بهادار و انجا کمترل عملیات‌مالی و اختیار
تصویب هزینه‌های جاری و سرمایه‌ای، سفارشها و نگهداری اموال و داراییهاست.
‌ملاک تخصیص امتیاز و تعیین درجات این عامل بستگی به میزان ارزش و اهمیت وجوه،
اوراث و اسناد بهادار و میزان مسئولیت نگهداری اموال و داراییها در‌انجام عملیات
مالی دارد.
(1200) امتیاز معادل دوازده درصد (12%) از کل امتیازها به عامل مسئولیت مالی،
داراییها و مشاغل تخصصی اختصاص می‌یابد.
‌عامل مسئولیت مالی و دارایی به دو نوع مسئولیت به شرح زیر تقسیم‌بندی می‌شود:
‌الف – 4 – 1 – عامل مسئولیت مالی نقدی
‌این امتیاز به مشاغلی داده می‌شود که شاغل، مسئولیت مستقیم وجوه نقدی را دارا
باشد و با اندازه و میزان وجوه و حجم عملیات نقدی تحت اختیار به
عنوان‌دریافت‌کننده یا پرداخت کننده یا تنخواه‌دار بستگی مستقیم داشته باشد. (200
امتیاز)
‌امتیاز مسئولت مالی نقدی با توجه به حجم عملیات و میزان وجوه نقد به هفت درجه به
شرح جدول شماره (11) تقسیم‌بندی می‌شود.
‌الف – 4 – 2 – عامل مسئولیت مالی اوراق بهادار و نگهداری اموال و داراییها
‌این امتیاز به مشاغلی داده می‌شود. که فقط با اوراق بهادار و نگهداری اموال و
داراییها سرو کار داشته باشند. (200 امتیاز)
‌امتیاز مسئولیت مالی اوراق بهادار و نگهداری اموال و داراییها به هفت درجه به شرح
جدول شماره (11) تقسیم‌بندی می‌شود.
‌جدول شماره (11)
‌جدول امتیازهای عامل مسئولیت مالی و داراییها
>‌جدول: تصویب‌نامه‌ها 1375 – جلد 1 – صفحه 44<
‌تبصره – مشاغلی که منحصراً با وجوه نقدی سر و کار دارند از امتیاز ستون مسئولیت
مالی نقدی و مشاغلی که منحصراً با اسناد و اوراث بهادار، کنترل عملیات و‌نگاهداری
اموال و داراییها سر و کار دارند از امتیاز ستون اوراق بهادار و کنترل عملیات و
نگهدای اموال و داراییها استفاده می‌کنند و مشاغلی کمه با هر دو عامل‌یاد شده
تواماً سر و کار دارند، بنا به مورد از مجموع امتیازهای درجات مربوط در هر ستون
استفاده می‌کنند.
‌الف – 4 – 3 – عامل مسئولیت مشاغل تخصصی
‌امتیاز مسئولیت مشاغل تخصصی طبق جدول شماره (12) به شاغلان متخصص تعلق می‌گیرد.
(1200 امتیاز)
‌جدول شماره (12)
>‌جدول: تصویب‌نامه‌ها 1375 – جلد 1 – صفحه 45<

‌تبصره – امتیازهای جدول عامل مسئولیت مالی و داراییها و جدول عامل مسئولیت مشاغل تخصصی، مشروط به اینکه مجموع امتیازهای آنها از (1200) تجاوز‌ نکند، با یکدگیر قابل جمع است.
ب – عامل کوششها
(1100) امتیاز معادل یازده درصد (11%) از کل امتیازها به عامل کوششها اختصاص می‌یابد.
‌عامل کوششها عبارت از بکارگیری متعارف تلاش فکری و جسمانی توسط شاغل به منظور
انجام وظایف شغلی محوله است و به دو نوع عامل کوشش فکی و‌کوشش جسمانی به شرح زیر
تقسیم‌بندی می‌شود:
ب – 1 – عامل کوشش فکری
(800) امتیاز معادل هشت درصد (8%) از کل امتیازها به عامل کوشش فکی اختصاص
می‌یابد.
‌کوشش فکی عبارت از تلاش فکری با دفت، درجه تمرکز ذهنی، میزان قدرت تصمیم‌گیری،
تجزیه و تحلیل مسایل، طراحی، برنامه‌ریزی، تجسم، قضاوت،‌سرعت انتقال، ابتکار و
تدوین خط مشی و مقررات فکری معروفه و نتایج حاصل به شرح درجات زیر است:
‌درجه 1 – شغل مستلزم کاربرد مهارتها و روشهای ساده و تکراری بوده و نیاز به دقت و
تمرکز حواس داشته، یا با ابزار اندازه‌گیری ساده سر و کار دارد. (75 تا150 امتیاز)
‌درجه 2 – شغل مستلزم تجزیه و تحلیل مسایل و روشهای مختلف بوده و نیاز به اتخاذ
تصمیم برای تغییر یا تطبیق بعضی از موارد مهم روشها برای انجام کار‌دارد. (150 –
300 امتیاز)
‌درجه 3 – شغل مستلزم طراحی یا تهیه و تدوین روشهای مختلف بوده و با مسایل و
مشکلات پیچیده‌ای مواجه می‌شود و نیاز به ابتکار، خلاقیت و در بعضی‌موارد قضاوت و
تصمیم‌گیری دارد. (300 – 450 امتیاز)
‌درجه 4 – شغل مستلزم اتخاذ تصمیم در موارد مختلف و تغییر برنامه و خط مشی برای
واحد سازمانی است. (450 تا 600 امتیاز)
‌درجه 5 – شغل مستلزم اتخاذ تصمیم و تغییر خط مشی برای واحدهای مختلف سازمان و
شرکتهای تابعه است. (600 تا 800 امتیاز)
‌تبصره – متخصصان و کارشناسان مورد نیاز، به تشخیص سازمان می‌توانند از امتیاز یک
درجه بالاتر بهره‌مند شوند.
‌اعطای امتیاز به درجات مختلف عامل کوشش فکری به شرح جدول شماره (13) است.

جدول شماره (13)
‌جدول امتیازهای عامل کشوش فکری
>‌جدول: تصویب‌نامه‌ها 1375 – جلد 1 – صفحه 46<

ب – 2 – عامل کوشش جسمانی
(300) امتیاز معادل سه درصد (3%) از کل امتیازها به عامل کوشش جسمانی اختصاص می‌یابد.
‌کوشش جسمانی عبارت از نوع، میزان و تکرار کوششهای جسمانی و حد سختی و صعوبت حرکات
مورد نیاز برای انجام وظایف است.
‌ملاک تخصیص امتیاز و تعین درجات این عامل بستگی به میزان نیروی جسمانی مصرف شده و
نتایج حاصل از آن دارد.
‌اعطای امتیاز کوشش جسمانی به مشاغل مطابق جدول شماره (14) صورت می‌گیرد.

‌جدول شماره (14)
‌جدول امتیازهای عامل کوشش جسمانی
>‌جدول: تصویب‌نامه‌ها 1375 – جلد 1 – صفحه 46<

‌تبصره – در اعطای امتیاز عامل شرایط کار، فقط جزء مؤثر عامل مورد توجه قرار می‌گیرد و به هر یک از مشاغل فقط امتیاز یک ردیف از ردیفهای جدول بالا‌اختصاص داده می‌شود.

ب – عامل شرایط کار
(250) امتیاز معادل دو و نیم درصد (2.5%) از کل امتیازها به عامل شرایط کار اختصاص
می‌یابد. این عامل عبارت از میزان نامطبوع بودن محیط کار به دلیل‌وجود عوامل
ناراحت‌کننده فیزیکی و شیمیایی است. ملاک تخصیص امتیاز و تعیین درجات این عامل
بستگی به مدت و درصد شدت شرایط نامساعد محیط به‌شرح جدول شماره (15) دارد.

‌جدول شماره (15)
‌جدول امتیازهای عامل شرایط کار
>‌جدول: تصویب‌نامه‌ها 1375 – جلد 1 – صفحه 47<

‌ماده 8 – ضریب ریالی امتیازهای موضوع این آیین‌نامه (120) ریال است.

‌ماده 9 – به کارکنان شاغل در سازمانها و دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد تجاری –
صنعتی، فوق‌العاده‌هایی به شرح زر پرداخت می‌شود:
1 – فوق‌العاده جذب
‌به منظور امکان بهره‌گیری از تخصص‌های ویژه مورد نیاز سازمانها و دبیرخانه شورای
عالی مناطق آزاد تجاری صنعتی و تأمین نیروی یاد شده از بازار کار نیروی‌انسانی
کشور، فوق‌العاده‌ای به عنوان فوق‌العاده جذب به شرح جدول شماره (16) پرداخت
می‌شود.

‌تبصره 1 – میزان فوق‌العاده جذب بستگی کامل به شدت نیاز منطقه و فراوانی یا
کمیابی تخصص مورد نیاز در بازار کار نیروی انسانی داشته و از طریق شناخت و‌ارزیابی
دو عامل مؤثر یاد شده تعیین می‌شود.

‌تبصره 2 – فوق‌العاده جذب بر مبنای درصدی از حقوق مبنای افراد محاسبه و پرداخت
می‌شود.

‌تبصره 3 – فوق‌العاده جذب طبق جدول شماره (16) به افرادی تعلق می‌گیرد که شرایط
احراز پست مربوط را دارا باشند و مدرک تحصیلی آنان نیز با شغل آنان‌کاملاً مرتبط
باشد.

‌جدول شماره (16)
‌جدول فوق‌العاده جذب
>‌جدول: تصویب‌نامه‌ها 1375 – جلد 1 – صفحه 48<
2 – فوق‌العاده اشتغال در منطقه ‌به پرسنلی شاغل در منطقه، بر مبنای درصدی از حقوق پایه و فوق‌العاده جذب، فوق‌العاده جذب، فوق‌العاده اشتغال طبق جدول شماره (17) پرداخت می‌شود.

‌جدول شماره (17)
‌جدول فوق‌العاده اشتغال در منطقه
>‌جدول: تصویب‌نامه‌ها 1375 – جلد 1 – صفحه 48<

3 – فوق‌العاده اضافه کار
‌فوق‌العاده اضافه کار کارکنان سازمان طبق فرمول زیر محاسبه و پرداخت می‌شود:
(192).(‌ساعات اضافه کار X 1.4 X حقوق ماهانه) = فوق‌العاده اضافه کار
‌تبصره – حقوق ماهانه شامل حقوق پایه به اضافه فوق‌العاده‌های جذب و اشتغال در
منطقه است.

4 – عید (‌پاداش پایان سال)
‌عیدی کارکنان بر اساس مصوبات مربوط به عیدی (‌پاداش پایان سال) کارکنان مشمول
قانون کار به میزان یک ماه حقوق پایه و حق جذب پرداخت می‌شود.

‌ماده 13 – به کارکنان شاغل در سازمان و دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد تجاری –
صنعتی کمک هزینه‌هایی به شرح زیر پرداخت می‌شود:
1 – کمک هزینه مسکن
‌سازمانهای مناطق آزاد به تناسب موقعیت شغلی و وضعیت تأهل و تجرد کارکنان، محل
سکونت مناسب را تأمین می‌کنند که در این صورت هزینه‌های مربوط به‌آب، برق، سوخت و
تلفن به عهده استفاده کننده است.
‌در صورتی که سازمان، محل سکونت در اختیار کارکنان خود قرار ندهد، کمک هزینه مسکن
به شرح زیر پرداخت می‌شود:
‌الف – کمک هزینه مسکن افراد مجرد ماهانه به میزان حداکثر تا بیست و پنج درصد
(25%) حقوق پایه و حق جذب، به نحوی که ماهانه از حداقل 100.000‌ریال کمتر نباشد.
ب – کمک هزینه مسکن افراد متأهل ماهانه به میزان حداکثر تا پنجاه درصد (50%) حقوق
پایه و حق جذب، به نحوی که ماهانه از حداقل 200.000 ریال کمتر‌نباشد.
ج – به کمک هزینه مسکن افراد متأهل دارای فرزند، به ازای هر فرزند (‌حداکثر تا 2
فرزند) پنجاه درصد (50%) حقوق پایه و حق جذب (‌حداقل برای هر فرزند25.000 ریال)
‌افزوده می‌شود.

‌تبصره 1 – هیأت مدیره سازمان می‌تواند مسکن آماده فروش یا زمین مناسب برای احداث
واحد مسکونی با قیمت ترجیحی در اختیار کارکنان خود قرار دهد. در‌صورت واگذاری
مسکن، کارکنان حق استفاده از مسکن سازمان یا کمک هزینه مسکن را ندارند. اما در
صورت واگذاری زمین، حداکثر به مدت دو سال حق‌استفاده از امتیازهای موضوع این ماده
را دارند.

‌تبصره 2 – میزان پنجاه درصد (50%) کمک هزینه مسکن به پرسنل شاغل در تهران – مشروط
بر این که از امتیاز زمین و مسکن آماده فروش با قیمت ترجیحی‌استفاده نکرده باشند –
پرداخت می‌شود.
2 – کمک هزینه ایاب و ذهاب
‌سازمانهای مناطق آزاد در صورت امکان وسیله ایاب و ذهاب برای تردد کارکنان به محل
کار را فراهم می‌کنند. در غیر این صورت کمک هزینه ایاب و ذهاب برای‌کارکنان دارای
مدرک تحصیلی لیسانس و بالاتر و به میزان 150.000 ریال در ماده و رای کارکنان دارای
مدرک تحصیلی کمتر از لیسانس به میزان 75.000 ریال‌در ماه پرداخت می‌شود.
3 – کمک هزینه خواربار
‌به هر یک از کارکنان سازمان سالانه معادل پانصد هزار (500.000) ریال کمک غیر نقدی
به عنوان کمک هزینه خواروبار پرداخت می‌شود.
4 – غذای کارکنان
‌به ازای هر روز کار در منطقه دو وعده و در تهران یک وعده غذای گرم یا معادل ریای
آن به کارکنان پرداخت می‌شود.

‌ماده 14 – سایر مواردی که به کارکنان سازمان تعلق می‌گیرد به شرح زیر تعیین می‌شود:
1 – اضافات سالانه
‌اضافات سالانه بر اساس مصوبات شورای عالی کار محاسبه و پرداخت می‌شود.
2 – اضافات سنواتی
‌در قبال هر سال خدمت در سازمان مبلغی به عنوان حق سنوات خدمت سازمانی پرداخت می‌شود. مبلغ اضافات سنواتی بین سه تا پنج درصد حقوق پایه و حق‌جذب، همه ساله توسط هیأت مدیره سازمان تعیین و در حقوق پایه تمام سطوح مزدی به طور یکسان اعمال می‌شود.
3 – ترفیعات
‌ترفیعات با توجه به مقررات داخلی هر سازمان انجام می‌گیرد.
4 – مزایایی که طبق قوانین و مقررات مربوط به جانبازان، آزادگان و ایثارگران تعلق می‌گیرد، در مورد کارکنان سازمان نیز اجرا می‌شود.
5 – سایر مزایای که به اعتبار قوانین و مقررات مربوط به عهده کارفرما گذاشته شده است کماکان به قوت خود باقی است.

‌ماده 15 – با توجه به تفاوتهای موجود در سازمانهای هر یک از مناطق آزاد و نقشه‌های متفاوت آنها در رسیدن به اهداف مورد نظر، تعیین شرایط احراز هر یک از‌ مشاغل با تصویب هیأت مدیره سازمان قابل اجراست.

‌ماده 16 – حقوق و مزایای مدیران عامل هر یک از سازمانها و دبیر شورای عالی مناطق آزاد بر اساس جمع امتیازهای فردی هر یک و حداکثر امتیازهای شغلی‌ مندرج در این آیین‌نامه محاسبه می‌شود.

تأیید می‌گردد
‌اکبر هاشمی رفسنجانی – رییس جمهور

‌این تصویب‌نامه در تاریخ 1375.4.3 به تأیید مقام محترم ریاست جمهوری رسیده است.
‌حسن حبیبی – معاون اول رییس جمهور