1374.09.08 – .9492ت15821ه – 1374.09.22 – 190
&بانکی و پولی – بودجه – ثبت اسناد و املاک – سازمانهای دولتی – شهرداری –
نهادهای انقلاب اسلامی
&وزارت مسکن و شهرسازی – وزارت کشور
هیأت وزیران در جلسه مورخ 1374.9.8 بنا به پیشنهاد مشترک شماره 100.11790 مورخ
1374.8.2 وزارتهای مسکن و شهرسازی و کشور و به استناد بند(ه) تبصره (84) قانون
"برنامه دوم توسعه اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جمهوری اسلامی ایران" – مصوب 1373 –
آیین‌نامه اجرایی تبصره یاد شده را به شرح زیر تصویب نمود:
*>>پاورقی: فرم ضمیمه این آیین‌نامه به موجب نامه شماره 15821.54 مورخ 1375.1.20
دفتر هیأت دولت ارسال گردیده است.<<
ماده 1 – شهرداریهای سراسر کشور اراضی با کاربری‌های آموزشی، فرهنگی، خدمات را در
محدوده قانونی و حریم شهرها بر اساس طرح‌های جامع، تفصیلی و‌هادی مصوب با تکمیل
فرم مشخصات پیوست این آیین‌نامه به دستگاه‌های ذیربط معرفی می‌کنند.
ماده 2 – دستگاه‌های ذیربط اراضی مورد نیاز خود را به تدریج پس از اعلام
شهرداریها به ترتیب اولویت، همراه با فرم موضوع ماده (1) این آیین‌نامه و
مشخصات‌ثبتی زمین جهت خرید و تملک به سازمان مسکن و شهرسازی استان معرفی می‌کنند.
ماده 3 – وزارت مسکن و شهرسازی (سازمان استان) مکلف است مطابق لایحه قانونی
"نحوه خرید و تملک اراضی و املاک برای اجرای برنامه‌های عمومی و‌عمرانی و نظامی
دولت" – مصوب 1358.11.17 – شورای انقلاب جمهوری اسلامی ایران با جلب همکاری
نمایندگان دستگاه‌های ذینفع، اراضی معرفی شده‌را بر اساس قیمت عادله از مالکین
خریداری و اسناد مالکیت را به نام دولت جمهوری اسلامی ایران با نمایندگی خود اخذ
نمایند.
ماده 4 – ادارات ثبت اسناد و املاک سراسر کشور مکلفند در مورد پاسخ استعلام‌های
دستگاه‌های ذیربط و انجام اقدامات مربوط به صدور اسناد این اراضی،همچنین تعیین
تکلیف آنها به صورت خارج از نوبت اقدام نمایند.
ماده 5 – دستگاه‌های ذیربط مکلفند بلافاصله پس از تحویل زمین نسبت به حفظ و حراست
آن اقدام کنند و حداکثر ظرف سی ماه از تاریخ واگذاری در مورد‌اجرای طرح و آغاز
عملیات اقدام نمایند. در موارد خاص این مدت حسب درخواست دستگاه ذیربط و تصویب
کمیسیون موضوع ماده (13) این آیین‌نامه قابل‌افزایش است. پس از مواعد مذکور و در
صورت عدم اجرای طرح توسط دستگاه ذیربط، قرارداد واگذاری فسخ می‌شود و ملک با حفظ
کاربری به سازمان‌مسکن و شهرسازی استان بازگردانده می‌شود و دستگاه مذکور حق هیچ
گونه اعتراضی نخواهد داشت.
ماده 6 – دستگاه‌های ذیربط به هیچ وجه مجاز به استفاده از اراضی مزبور به غیر از
کاربری تعیین شده نیستند و در صورت تغییر کاربری یا منتفی شدن اجرای‌طرح باید
اراضی را با فوریت به سازمان مسکن و شهرسازی استان بازگردانند تا در صورت نداشتن
کاربری عمومی و تمایل مالک یا مالکین به آنها بازگردد.
ماده 7 – شهرداریهای سراسر کشور مکلفند حسب درخواست کتبی دستگاه‌های ذیربط بر
اساس مفاد تبصره (84) قانون برنامه دوم توسعه اقتصادی، اجتماعی‌فرهنگی جمهوری
اسلامی ایران حداکثر ظرف یک هفته بدون رعایت تشریفات صدور پروانه ساختمانی و فقط
با اعلام بروکف مجوز لازم را جهت احداث بنا با‌رعایت کاربری مربوط صادر نمایند و
در هر حال رعایت ضوابط و مقررات فنی و شهرسازی از سوی دستگاه‌های مذکور ضروری است.
ماده 8 – وزارت مسکن و شهرسازی به منظور تأمین هزینه‌های لازم جهت اجرای موضوع
این آیین‌نامه به تجویز بند "الف" تبصره (84) یاد شده مکلف است در‌موقع واگذاری
اراضی خود در طرح‌های مسکونی (موضوع قانون زمین‌شهری)، علاوه بر بهای زمین تا 80%
بهای منطقه‌ای را به تشخیص وزیر مسکن و‌شهرسازی از متقاضیان اخذ و به حساب خاصی که
با رعایت مقررات از طریق وزارت مذکور تحت عنوان صندوق تبصره (84) افتتاح می‌شود
واریز و هزینه‌نماید.
ماده 9 – شهرداریها مکلفند بخشی از ارزش اضافی ناشی از تغییر کاربری‌های موجود
را، به استثنای اراضی موضوع ماده (8) این آیین‌نامه، و نیز به غیر از کلیه‌مواردی
که توسط شهرداریهای سراسر کشور به منظور تأمین سطوح خدماتی منظور در این تبصره و
سایر خدمات شهرداریها با مالکین بر اساس قانون توافق‌می‌گردد به میزان مندرج در
ماده (10) این آیین‌نامه هنگام صدور پروانه ساختمانی علاوه بر دریافتهای قانونی
شهرداریها مشخص کنند و پس از ارایه فیش بانکی‌توسط متقاضیان مبنی بر واریز مبلغ
تعیین شده به حساب صندوق تبصره (84) یاد شده به صدور پروانه مذکور اقدام نمایند.
تبصره 1 – کاربری‌های موجود از نظر این آیین‌نامه وضعیت کنونی استفاده از زمین
است، خواه دارای مستحدثات باشد یا نباشد و هر گونه تغییر کاربری در‌طرح‌های توسعه
شهری و تغییر کاربری اراضی دارای کاربری مصوب، به کاربری انتفاعی یا با انتفاع
بیشتر، حسب مورد بر اساس تصویب مراجع ذیربط، مشمول‌مفاد این آیین‌نامه می‌گردد.
تبصره 2 – کاربری‌های انتفاعی، شامل کاربری‌های مسکونی تجاری، تجاری صنعتی،
همچنین کاربری‌های اداری بخش خصوصی، مانند: دفاتر مؤسسات و‌شرکتها، ساختمان پزشکان
و غیره مطابق پروانه صادر شده بر اساس طرح‌های جامع، تفصیلی و هادی است.
ماده 10 – ارزش اضافی ناشی از کاربری‌های موضوع این آیین‌نامه به شرح زیر تعیین
می‌شود:
1 – بابت هر متر مربع ساختمان تجاری، اداری و غیره که از قبل فاقد کاربری بوده،
معادل 150% قیمت منطقه‌ای یک متر مربع زمین.
2 – بابت هر متر مربع ساختمان تجاری، اداری و غیره که کاربری قبلی آن به کاربری یا
انتفاع بیشتر تغییر یافته معادل 80% قیمت منطقه‌ای یک متر مربع زمین.
تبصره – مالکین می‌توانند به جای پرداخت وجوه نقدی از طریق توافق، بخشی از زمین
خود را، در موقع تغییر کاربری به وزارت مسکن و شهرسازی واگذار‌نمایند. این گونه
زمینها بابت عوض، به مالکینی که زمین آنها در اجرای تبصره (84) موضوع این
آیین‌نامه تملک می‌شود قابل واگذاری است.
ماده 11 – وزارت مسکن و شهرسازی معادل هزینه‌های انجام شده را بابت اجرای تبصره
(84) موضوع این آیین‌نامه از حساب صندوق برداشت می‌نماید.
ماده 12 – وزارت مسکن و شهرسازی در خصوص تملک اراضی موضوع این آیین‌نامه، مکلف
است در حد امکانات صندوق اقدام نماید.
ماده 13 – به منظور رعایت دقیق اولویت و در نظر داشتن اعتبارات موجود در تملک و
واگذاری اراضی مشمول تبصره (84) قانون برنامه دوم توسعه اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی
جمهوری اسلامی ایران نیز هماهنگی و پیگیری جهت رفع موانع احتمالی در این زمینه، در
هر استان کمیسیون هماهنگی تأمین فضاهای‌عمومی استان با شرکت اعضای زیر تشکیل
می‌گردد:
1 – استاندار (یا معاون عمرانی وی) به عنوان رییس کمیسیون
2 – رییس سازمان مسکن و شهرسازی استان
3 – رییس سازمان برنامه و بودجه استان
تبصره 1 – در مورد شهر تهران، شهردار تهران یا نماینده وی به اعضای کمیسیون اضافه
خواهد شد.
تبصره 2 – کمیسیون موضوع این ماده موظف است اولویت در تملک و واگذاری اراضی را با
رعایت اعتبارات موجود در صندوق و نیاز دستگاه‌های ذیربط و‌مصوبات شورای عالی
شهرسازی و طرح‌های توسعه شهری تعیین نماید.
تبصره 3 – تصمیمات کمیسیون با رأی اکثریت اعضا لازم‌الاجراست. دبیرخانه کمیسیون
در سازمان مسکن و شهرسازی استان مستقر بوده و تصمیمات کمیسیون‌را حسب مورد ابلاغ یا اجرا می‌نماید.
ماده 14 – خرید زمین‌های موضوع این آیین‌نامه در صورت آمادگی دستگاه مربوط برای
خرید، از شمول ضوابط اجرایی بودجه مستثناست.
>جدول: تصویب‌نامه‌ها 1374 – جلد 2 – صفحه 17 الی 18<