‌مقررات سرمایه‌گذاری در مناطق آزاد تجاری – صنعتی جمهوری اسلامی ایران

تاریخ تصویب: ۱۳۷۳/۰۲/۱۹
تاریخ انتشار: ۱۳۷۳/۰۴/۰۱

شماره: ۳۳۴۳۲ت‌۲۳ک – ۱۳۷۳/۳/۱۶

اکثریت وزرای عضو شورای عالی مناطق آزاد تجاری – صنعتی در جلسه مورخ ۱۳۷۳/۲/۱۹، با توجه به اختیار تفویضی هیأت وزیران (موضوع تصویبنامه شماره ۱۶۶۳۲/ت۳۰هـ مورخ ۱۳/۲/۱۳۷۳) و به استناد ماده (۲۰) قانون «چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری – صنعتی جمهوری اسلامی ایران» – مصوب ۱۳۷۲ – مقررات سرمایه‌ گذاری در مناطق آزاد تجاری – صنعتی را به شرح زیر تصویب نمودند:


ماده ۱ ـ در این تصویبنامه واژه‌ های زیر به جای عبارت‌ های مشروح مربوط به کار می‌رود:

سرزمین اصلی: کشور جمهوری اسلامی ایران به استثنای مناطق آزاد تجاری – صنعتی.

سازمان: سازمان هر یک از مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی جمهوری اسلامی ایران.

منطقه: هر یک از مناطق آزاد تجاری ـ صنعتی جمهوری اسلامی ایران.

سرمایه‌ گذاری: به کارگیری سرمایه در اشکال مختلف در هر یک از فعالیتهای اقتصادی به منظور تولید کالا و یا خدمت.

سرمایه خارجی: کلیه سرمایه‌ های موضوع ماده (۳) این مقررات (به استثنای وجوه ریالی) که توسط سرمایه‌گذار خارجی به مناطق وارد شود.

سرمایه ارزی: سرمایه‌ های موضوع ماده (۳) این مقررات (به استثنای وجوه ریالی) که توسط اتباع ایرانی از خارج از سرزمین اصلی به مناطق وارد شود.

سود ویژه: مازاد درآمد تحقق یافته یک بنگاه بر هزینه‌های واقع شده در یک دوره مالی که از فعالیت‌ هایی که به قصد انتفاع صورت گرفته است ناشی و طبق اصول پذیرفته شده حسابداری شناسایی و اندازه گیری شود.


ماده ۲ – کلیه اشخاص حقیقی و حقوقی و مؤسسات اعم از ایرانی و خارجی و سازمانهای بین‌ المللی طبق این مقررات می‌ توانند مستقلأ و یا با مشارکت سازمان و شرکتهای تابع آن یا با مشارکت یکدیگر در مناطق آزاد سرمایه‌ گذاری نمایند و سرمایه پذیرفته شده آنان مشمول این مقررات می‌ شود.


ماده ۳ – سرمایه از لحاظ این مقررات عبارت است از:

الف – وجوه ریالی و ارزهای قابل تبدیل در مناطق (هر منطقه)

ب – ماشین آلات، تجهیزات، لوازم و ابزار کار.

ج – حقوق مالکیت صنعتی شامل حق اختراع، دانش فنی و علایم و نامهای تجاری.

د – وسایل حمل و نقل زمینی، هوایی و آبی مربوط به موضوع سرمایه‌ گذاری.

هـ – تمام یا قسمتی از سود ویژه قابل انتقال که در مناطق آزاد حاصل و به سرمایه اصلی اضافه شده یا در فعالیت مجاز دیگری که مشمول این مقررات باشد به کار انداخته شود.

تبصره- [اصلاحی ۱۳۸۰/۳/۱۹]
در موارد خاص قبول مواد اولیه و قطعات نیمه ساخته به تشخیص سازمان مناطق به عنوان بخشی از سرمایه خارجی امکان‌پذیر است.


ماده ۴ – سرمایه‌ها تحت شرایط زیر پذیرفته شده و مشمول این مقررات خواهند بود:

الف- [اصلاحی ۱۳۹۴/۱۲/۲]
در طرح‌های سرمایه‌گذاری مجاز در هر منطقه به کار گرفته شده و یا به حساب بنگاه اقتصادی سرمایه پذیر واریز شود.

ب – مراحل کامل اخذ مجوز سرمایه‌ گذاری و ثبت سرمایه موضوع مواد ۶ و ۷ را طی کند.

ج – [اصلاحی ۱۳۸۰/۳/۱۹]
مستلزم اعطای امتیاز یا حقوق انحصاری به سرمایه‌گذار توسط سازمان نباشد.


ماده ۵ – [اصلاحی ۱۳۸۰/۳/۱۹]
سرمایه‌گذاران خارجی می‌ توانند در فعالیتهای اقتصادی منطقه به هر نسبتی سرمایه‌‌گذاری نمایند.


ماده ۶ [اصلاحی ۱۳۸۰/۳/۱۹]
سرمایه‌ گذاران موضوع ماده (۲) این مقررات که می‌ خواهند سرمایه خود را به هر یک از مناطق آزاد و‌ارد کنند، باید درخواست خود را به همراه پرسشنامه‌ ای که توسط دبیرخانه و سازمانهای مناطق تهیه و در اختیار آنها قرار خواهد گرفت به سازمان هر منطقه تسلیم نمایند. درخواست های و‌اصله در هر منطقه توسط سازمان همان منطقه مورد بررسی قرار می‌ گیرد و مجوز سرمایه‌ گذاری توسط سازمان همان منطقه صادر می‌ شود.

تبصره ۱‌ـ‌
[الحاقی ۱۳۸۰/۳/۱۹]
[اصلاحی ۱۳۸۴/۵/۵]
درخواست های سرمایه گذاران خارجی که متقاضی تضمین و حمایت (موضوع ماده (۲۱) قانون اصلاح قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری ‌ـ‌ صنعتی جمهوری اسلامی ایران) می باشند، توسط کمیته ای مرکب از نمایندگان دبیرخانه شورای عالی مناطق آزاد (رییس کمیته)، سازمان سرمایه گذاری و کمک های اقتصادی و فنی (و‌زارت امور اقتصادی و دارایی) و سازمان مدیریت و برنامه‌ریزی کشور بررسی خواهد شد و بر اساس پیشنهاد کمیته مذکور و تصویب اکثریت و‌زرای عضو شورای عالی مناطق آزاد، مجوز سرمایه گذاری برای آنها صادر می شود.

تبصره ۲‌ـ‌ [الحاقی ۱۳۸۰/۳/۱۹]
هر گونه تغییر در مشخصات درج شده در پرسشنامه و مجوز سرمایه گذاری با اطلاع سازمان و حسب تشخیص، با موافقت مرجع صادرکننده مجوز، صورت می گیرد.

تبصره ۳‌ـ‌ [الحاقی ۱۳۸۰/۳/۱۹]
بهره‌برداری از فعالیت موضوع مجوز سرمایه‌ گذاری منوط به صدو‌ر مجوز بهره‌برداری توسط سازمان می‌ باشد.


ماده ۷ – دارنده مجوز سرمایه‌ گذاری موظف است ظرف مدتی که در مجوز سرمایه‌ گذاری تعیین می‌ شود درصد معینی از سرمایه را برای شروع عملیات اجرایی موضوع مجوز سرمایه‌ گذاری به منطقه وارد نماید.


ماده ۸ – ورود و ثبت سرمایه در مناطق آزاد به ترتیب زیر صورت می‌گیرد:

۱ـ [اصلاحی ۱۳۹۴/۱۲/۲]
سرمایه‌های موضوع بند (الف) ماده (۳) این مقررات به حساب بنگاه اقتصادی سرمایه‌پذیر و یا واحد مورد سرمایه‏‌گذاری نزد بانک ها (یا مؤسسات اعتباری مجاز) واریز می گردد. با احتساب معادل ریالی یا ارزی حسب مورد در تاریخ واریز طبق گواهی بانک (یا مؤسسه اعتباری مجاز) به عنوان سرمایه سرمایه گذار در دفاتر سازمان هر منطقه ثبت می شود.

۲ – سرمایه‌ های موضوع بندهای (ب) و (د) ماده (۳) این مقررات در حدود مندرج در مجوز سرمایه‌ گذاری بر اساس ارزش سیف آنها به موجب اسناد و صورت حسابهای مربوط پس از رسیدگی توسط سازمان هر منطقه مجموعاً به یکی از ارزهای قابل تبدیل، در تاریخ ترخیص تعیین و ضمن ثبت ارزش ارزی، معادل ریالی آن به نرخ روز بازار ارز منطقه، از همان تاریخ به عنوان سرمایه سرمایه‌ گذار در دفاتر سازمان هر منطقه ثبت می‌ شود.

۳ – سرمایه‌ های موضوع بند (ج) ماده (۳) این مقررات پس از تائید ارزش آنها توسط سازمان هر منطقه قابل ثبت به عنوان سرمایه در دفاتر هر سازمان می‌ باشد. چگونگی زمان‌ بندی اختصاص ارزش دانش فنی به حساب سرمایه به موازات انتقال دانش فنی صورت می‌ گیرد.

۴ – سرمایه‌ های موضوع بند (هـ) ماده (۳) این مقررات پس از تائید مؤسسه حسابرسی مورد وثوق سازمان هر منطقه به ترتیب زیر به عنوان سرمایه سرمایه‌ گذار، در دفاتر سازمان هر منطقه ثبت می‌ شود.
الف ـ با هدف افزایش سرمایه به منظور توسعه سرمایه‌ گذاری در همان واحد، پس از کسب موافقت سازمان هر منطقه.
ب ـ با هدف افزایش سرمایه برای سایر موارد در همان واحد، با اطلاع سازمان هر منطقه.
ج ـ با هدف سرمایه‌ گذاری در فعالیت دیگری غیر از فعالیتی که برای آن مجوز صادر شده است، پس از طی مراحل موضوع ماده (۶) این مقررات.

۵ ـ هرگاه تمام یا قسمتی از سرمایه غیرنقدی وارده طبق تشخیص سازمان ناقص، معیوب و یا غیرقابل استفاده باشد و یا با مشخصات اظهارشده در تقاضا منطبق نباشد و یا بیش از ارزش واقعی آن اظهار شده باشد، آن قسمت از بها که مورد تائید سازمان قرار نگرفته است در حساب سرمایه منظور نمی‌ شود.

۶ ـ چنانچه کالاهای سرمایه‌ ای موضوع بندهای (ب) و (د) ماده (۳) این مقررات که متعلق به سرمایه‌ گذاران خارجی بوده و قبلاً در سرزمین اصلی به کار انداخته شده است با اخذ مجوز از مراجع ذیربط در سرزمین اصلی به مناطق انتقال یابند، انتقال این کالاها از موارد نقل و انتقال سرمایه داخلی محسوب می‌ شود و تابع ضوابط این تصویبنامه خواهد بود.


ماده ۹ – سرمایه‌ گذار می‌ تواند سرمایه‌ ای را که به منطقه وارد می‌ کند، بیمه نماید. در صورتی که به دلیل وقوع حادثه، مؤسسه بیمه مزبور طبق مقررات بیمه نامه جانشین سرمایه‌ گذار شود، این جانشینی به واسطه پرداخت خسارت به بیمه گذار به رسمیت شناخته می‌ شود اما انتقال سرمایه محسوب نمی‌ شود.


ماده ۱۰-
[اصلاحی ۱۳۷۳/۷/۹]
[اصلاحی ۱۳۷۳/۱۱/۱۷]
[اصلاحی ۱۳۷۵/۹/۲۴]
[اصلاحی ۱۳۷۶/۴/۸]
[اصلاحی ۱۳۸۰/۳/۱۹]
سرمایه سرمایه گذاران خارجی که طبق ماده (۶) این مقررات به مناطق و‌ارد می شود مورد حمایت این مقررات بوده و از مزایا و تسهیلات آن برخوردار می باشد.

تبصره ‌ـ‌
[الحاقی ۱۳۷۵/۹/۲۴]
[اصلاحی ۱۳۸۰/۳/۱۹]
سرمایه سرمایه گذاران خارجی که پذیرش آنها مطابق تبصره (۱) ماده (۶) این مقررات به تصویب اکثریت و‌زرای عضو شورای عالی مناطق آزاد رسیده باشد، چنانچه در مواردی به و‌سیله قانون به نفع عموم ملی شود یا اینکه از سرمایه گذاران یاد شده سلب مالکیت شود جبران عادلانه خسارت به عهده دو‌لت جمهوری اسلامی ایران می باشد. پرداخت خسارت به مأخذ ارزش بازاری سرمایه گذاری بلافاصله قبل از ملی شدن و یا سلب مالکیت خواهد بود و سرمایه گذار خارجی باید ظرف مدت سه ماه از تاریخ ملی شدن یا سلب مالکیت، تقاضای جبران خسارت را به سازمان منطقه تسلیم نماید.


ماده ۱۱ ـ کلیه واحدهایی که به موجب مجوز سرمایه‌ گذاری، در منطقه ایجاد می‌ شوند مکلفند همه ساله گزارش عملکرد و صورتهای مالی خود را به سازمان ارسال نمایند، صورتهای مالی باید به تائید مؤسسه حسابرسی مورد وثوق سازمان رسیده باشد.


ماده ۱۲ ـ خروج سود ویژه و مبالغ مربوط به اصل و منافع حاصل از فعالیتهای اقتصادی سرمایه‌ های خارجی و سرمایه‌ های ارزی ایرانیان و همچنین مبالغ ناشی از فروش، یا واگذاری این‌ گونه سرمایه‌ ها از مناطق مجاز است.
سازمان هر منطقه به درخواست این‌ گونه سرمایه‌ گذاران و پس از احراز این که مبالغ مورد درخواست برای خروج از مناطق، حاصل به کار انداختن سرمایه ثبت شده سرمایه‌ گذاران در موضوع مجوز سرمایه‌ گذاری می‌ باشد و حصول اطمینان از موارد مندرج در تبصره زیر، تائیدیه لازم را ظرف یک هفته از تاریخ وصول درخواست صادر می‌ نماید.

تبصره ـ سازمان هر منطقه باید در بررسی‌ های خود، ملاحظات مربوط به برخورداری سرمایه‌ گذار از معافیتهای مالیاتی موضوع ماده (۱۳) قانون چگونگی اداره مناطق آزاد تجاری – صنعتی، و نیز خالص بودن مبالغ مورد درخواست برای خروج را مورد توجه قرار دهد.


ماده ۱۳ – پرداختهای مربوط به اقساط اصل وام و هزینه‌ های متعلقه، قراردادهای حق اختراع، دانش فنی، کمکهای فنی و مهندسی، علائم تجاری، مدیریت و قراردادهای مشابه در چارچوب طرح‌های سرمایه‌ گذاری بر اساس قراردادهای مربوط و صورتهای مالی با اطلاع سازمان مجاز می‌ باشد.


ماده ۱۴ ـ
[به موجب رأی شماره ۶۹۶ – ۱۳۹۹/۵/۲۱ هیأت عمومی دیوان عدالت اداری، قید موافقت سازمان منطقه، ابطال شده است.]
[اصلاحی ۱۴۰۰/۱/۱۵]

سرمایه‌ گذاران می‌توانند سهام یا سهم‌ الشرکه خود را به سرمایه‌ گذاران دیگر واگذار نمایند. در این صورت انتقال گیرنده از هر نظر جانشین سرمایه‌گذار اول می‌ شود.


ماده ۱۵ ـ انتقال سرمایه از یک منطقه به منطقه دیگر تابع مقررات سرمایه‌ گذاری در مناطق مبدأ و مقصد می‌ باشد.


ماده ۱۶ ـ موارد اختلاف بین سرمایه‌ گذار خارجی و طرف ایرانی بر اساس قراردادها و توافق‌ های کتبی حل خواهد شد.


ماده ۱۷- [الحاقی ۱۳۸۰/۳/۱۹]
در صورتی که سرمایه خارجی متعلق به دو‌لت یا دو‌لت‌ های خارجی باشد، اینگونه سرمایه‌ ها خصوصی‌ تلقی‌ خواهد شد و تابع قوانین و مقررات تجاری بوده و از مصونیت دو‌لتی و دیپلماتیک برخوردار نمی‌ باشد.


ماده ۱۸- [الحاقی ۱۳۹۴/۱۲/۲]
دستگاه های متولی مکلفند در چارچوب تعهدات متقابل نسبت به صدور روادید، اجازه اقامت، صدور پروانه کار و اشتغال حسب مورد برای سرمایه گذاران، مدیران و کارشناسان خارجی برای بخش خصوصی مرتبط با سرمایه گذاری های خارجی مشمول این مقررات و بستگان درجه یک آنها بر اساس درخواست سازمان اقدام نمایند.

تبصره – موارد اختلاف بین سازمان و دستگاه های متولی با نظر دبیر شورای عالی مناطق آزاد تجاری – صنعتی و ویژه اقتصادی با رعایت قوانین و مقررات مربوط حل و فصل می شود.


این تصویبنامه در تاریخ ۸ /۳ /۱۳۷۳ به تأیید مقام محترم ریاست جمهوری رسیده است.

معاون اول رئیس جمهور – حسن حبیبی