‌قانون اصلاح موادی از آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی [مصوب ۱۳۷۲]

تاریخ انتشار: ۱۳۷۲/۱۰/۱۱

ماده واحده – موادی از آیین‌نامه داخلی مجلس شورای اسلامی به شرح ذیل اصلاح می‌شود:

1 – بند ج ماده 76:
ج – برای مذاکره در باب کلیات لایحه بودجه سالانه کشور ده ساعت شامل سه و نیم ساعت برای مخالفین، سه و نیم ساعت برای موافقین، یک ساعت‌ مخبر کمیسیون و دو ساعت نماینده دولت و برای هر ناطق پانزده دقیقه که می‌تواند تمام و یا قسمتی از وقت یک نفر دیگر را نیز استفاده نماید.

2 – ماده 106:
‌ماده 106 – لایحه بودجه کل کشور و یا چند دوازدهم و متمم و اصلاحیه‌های آن دو شوری است و ترتیب رسیدگی به شرح ذیل می‌باشد:
‌الف – شور اول:
1 – نمایندگان مجلس از زمان تقدیم لایحه بودجه توسط دولت تا مدت پنج روز می‌توانند
پیشنهادهای درآمدی و حداکثر تا سه روز پس از تصویب‌ شور اول در مجلس، دیگر
پیشنهادهای خود را کتباً به کمیسیونهای تخصصی و رونوشتی از آن را به کمیسیون برنامه و بودجه تحویل نمایند.
2 – کمیسیونهای تخصصی موظفند حداکثر پس از دو هفته از تاریخ ارجاع لایحه به
کمیسیون ضمن بررسی پیشنهادهای نمایندگان، گزارش خود را در‌زمینه درآمدهای مربوط به
بخش خود به کمیسیون برنامه و بودجه تقدیم نمایند.
3 – کمیسیون مشترک برنامه و بودجه و امور اقتصادی و دارایی و تعاون در شور اول
درآمدهای مالیاتی، نفت، سایر درآمدها و درآمدهای اختصاصی را‌بررسی نموده و
پیشنهادهای کمیسیونهای تخصصی را مورد توجه قرار می‌دهد. در صورت وجود اختلاف نظر
با کمیسیون تخصصی موضوع با حضور‌و حق رأی اعضاء کمیسیون مربوطه مجدداً بررسی و
تصمیم نهایی اتخاذ می‌گردد.
‌تبصره 1 – در هنگام رأی‌گیری اعضاء کمیسیون تخصصی و کمیسیون برنامه و بودجه حق رأی خواهند داشت.
‌تبصره 2 – کمیسیون مشترک برنامه و بودجه و امور اقتصادی و دارایی و تعاون موظفند حداکثر ظرف مدت یک ماه از تاریخ تقدیم بودجه، گزارش شور‌اول به انضمام قسمت درآمدها را جهت بررسی به مجلس تقدیم نمایند.
4 – در شور اول پس از بحث در کلیات بودجه و تصویب آن، بحث در مورد درآمدها (‌نفت، مالیات، درآمدهای اختصاصی و سایر درآمدها) انجام‌ خواهد شد.
5 – در بررسی هر قسمت از درآمدها ابتدا پیشنهادهای چاپ شده کمیسیونهای تخصصی و سپس
پیشنهادهای جامع نمایندگان مطرح خواهد شد و‌ نهایتاً پیشنهاد کمیسیون مشترک برنامه و
بودجه و امور اقتصادی و دارایی و تعاون با تلفیق پیشنهادهای مصوب به رأی گذارده خواهد شد.
‌تبصره 1 – پیشنهادهای کمیسیونهای تخصصی و نمایندگان بایستی همراه با گزارش کلیات
بودجه توسط اداره کل قوانین تکثیر و توزیع گردد.
‌تبصره 2 – در بررسی پیشنهادها مطابق معمول شور دوم عمل می‌گردد.
ب – شور دوم:
1 – درآمدهای مصوب در شور اول غیر قابل تغییر بوده و هزینه‌ها بایستی حداکثر در سقف درآمدها تعیین گردد.
2 – کمیسیون برنامه و بودجه پس از تعیین سقفهای درآمدی در شور اول موظف است سهم هر
بخش را بر اساس منطق برنامه تعیین و همراه سیاستهای‌بودجه به کمیسیونهای تخصصی
ابلاغ نماید. کمیسیونهای تخصصی بایستی ضمن بررسی پیشنهادهای نمایندگان حداکثر ظرف
یک هفته گزارش خود‌را به کمیسیون برنامه و بودجه ارائه نمایند.
‌تبصره 1 – ایجاد و یا حذف هر گونه ردیف با پیشنهاد کمیسیون تخصصی مربوطه خواهد بود.
‌تبصره 2 – نمایندگان پیشنهاددهنده در صورتی که پیشنهادهایشان در کمیسیون تخصصی
تصویب نشده باشد می‌توانند پیشنهاد خود را در جلسه علنی‌مطرح نمایند.
3 – کمیسیون برنامه و بودجه حداکثر یک هفته پس از تصویب شور اول نسبت به تشکیل
کمیسیون مشترک با کمیسیونهای تخصصی بر اساس جدول‌زمانی اعلام شده اقدام نموده و
نسبت به بررسی پیشنهادها و اخذ رأی اقدام می‌نماید.
‌مدت زمان تشکیل کمیسیونهای مشترک حداکثر ده روز خواهد بود.
4 – کمیسیون برنامه و بودجه پس از تشکیل آخرین جلسه کمیسیون مشترک حداکثر ظرف یک
هفته نسبت به تنظیم مصوبات کمیسیونهای مشترک‌اقدام و گزارش نهایی را تقدیم مجلس می‌نماید.
‌تبصره – تنظیم نهایی گزارش در حد تراز نهایی درآمدها و هزینه‌ها و هماهنگی مصوبات با قانون برنامه (‌موضوع ماده 113) مجاز می‌باشد.
5 – در شور دوم، گزارش کمیسیون برنامه و بودجه در مجلس مطرح می‌گردد و پیشنهاد جدید پذیرفته نمی‌شود، و به ترتیب به پیشنهادهای چاپی در‌ مورد ماده واحده و تبصره‌ها و ردیفهای رسیدگی می‌گردد.
‌پیشنهادهای کمیسیونهای تخصصی و نمایندگان به ترتیب پیشنهاد جامعتر به تشخیص
هیأت‌رییسه از بین پیشنهادهای چاپ شده مطرح خواهد شد.
‌تبصره – آن تعداد از پیشنهادهای نمایندگان که در کمیسیونهای تخصصی به تصویب
نرسیده باشد همراه با گزارش کمیسیونهای تخصصی و به کمیسیون‌برنامه و بودجه بایستی
توسط اداره کل قوانین چاپ و همزمان با گزارش شور دوم کمیسیون برنامه و بودجه در
بین نمایندگان توزیع گردد.
6 – در بررسی پیشنهادهای مدت توضیح توسط پیشنهاددهنده، مخالف، موافق، مخبر کمیسیون
برنامه و بودجه و نماینده دولت هر کدام پنج دقیقه‌ خواهد بود.


3 – ماده 107:
‌ماده 107 – هنگام طرح شور اول و دوم لایحه بودجه در مجلس، جلسات باید بلاانقطاع
در کلیه ایام هفته غیر از جمعه و تعطیلات رسمی حداقل‌روزی شش ساعت منعقد گردد و تا
موقعی که شور و مذاکره پایان نیافته و رأی مجلس اخذ نشده است از دستور خارج
نمی‌شود و هیچ لایحه و طرح‌دیگری قابل طرح نیست مگر لایحه یک یا چند دوازدهم بودجه در صورت ضرورت.
‌تبصره 1 – در صورت ضرورت با پیشنهاد رییس مجلس و تصویب مجلس در روزهای جمعه و
تعطیلات رسمی نیز می‌توان برای بررسی لایحه بودجه‌تشکیل جلسه داد.
‌تبصره 2 – اگر مطلب فوری و فوتی اعم از لوایح و طرح‌های دوفوریتی و غیره پیش آید
که به تشخیص مجلس تأخیر آن موجب زیان جبران‌ناپذیری‌ باشد در این صورت برای طرح و
تصویب آن زمان محدودی معین می‌شود.


‌قانون فوق مشتمل بر ماده واحده در جلسه روز سه شنبه بیست و سوم آذر ماه یک هزار و سیصد و هفتاد و دو مجلس شوری اسلامی تصویب و در‌ تاریخ 1372.10.1 به تأیید شورای نگهبان رسیده است.

‌رئیس مجلس شورای اسلامی – علی‌اکبر ناطق نوری