‌قانون پروتکل اصلاحی عهدنامه ازمیر [مصوب ۱۳۷۱]

تاریخ تصویب: ۱۳۷۱/۱۲/۰۹
تاریخ انتشار: ۱۳۷۲/۰۱/۱۴

‌ماده واحده – پروتکل اصلاحی عهدنامه ازمیر بین دولتهای جمهوری اسلامی ایران، جمهوری اسلامی پاکستان و جمهوری ترکیه مشتمل بر پانزده‌ بند که در تاریخ ۲۸ خرداد ۱۳۶۹ هجری شمسی برابر با ۱۸ ژوئن ۱۹۹۰ میلادی از طرف دولتهای جمهوری اسلامی ایران و پاکستان و جمهوری ترکیه‌ در اسلام‌آباد به امضاء رسیده است، تصویب و اجازه مبادله اسناد آن داده می‌شود.


پروتکل اصلاحی عهدنامه ازمیر

‌دولتهای جمهوری اسلامی ایران، جمهوری اسلامی پاکستان و جمهوری ترکیه در خصوص اصلاحات مربوط به عهدنامه ازمیر مورخ ۱۲ مارس ۱۹۷۷‌ برابر با ۲۱ اسفند ماه ۱۳۵۵ مطابق با ماده ۳۷ عهدنامه مزبور به شرح ذیل موافقت نمودند:


۱ – سه دولت مجدداً تأیید می‌نمایند نام سازمان که به موجب عهدنامه ازمیر تأسیس یافته بود از سازمان همکاری عمران منطقه‌ای (‌آر. سی. دی.) به‌ سازمان همکاریهای اقتصادی (‌اکو) تغییر یابد.


۲ – مقدمه عهدنامه مذکور حذف گردیده و مقدمه جدیدی به قرارداد ذیل در آن گنجانیده خواهد شد:
“‌مقدمه”
‌دولتهای جمهوری اسلامی ایران، جمهوری اسلامی پاکستان و جمهوری ترکیه، با توجه به پیوندهای محکم فرهنگی و تاریخی میان این سه کشور به‌ عنوان یک شالوده مستحکم برای تحکیم همکاریهای اقتصادی، با تشخیص نیاز به تشدید و تعمیق هر چه بیشتر روابط اقتصادی موجود از طریق‌ تلاشهای مداوم در سطح منطقه، با تأیید مجدد بر تصمیمشان جهت گسترش و توسعه همکاریهای اقتصادی میان خود با عنایت به تجربیات مشترکی که‌ کسب نموده‌اند و تغییراتی که در نظام اقتصادی جهان به وجود می‌آید.
‌تصمیم گرفته‌اند تا آرمانها، اهداف و ساختار سازمان همکاریهای اقتصادی مطابق با مفاد عهدنامه مزبور مورد تبیین و تصحیح قرار گیرد و بدین منظور در‌ موارد ذیل توافق نموده‌اند:


۳ – در ماده یک عبارت “‌جمهوری اسلامی ایران” جایگزین عبارت “‌دولت شاهنشاهی ایران” خواهد شد.


۴ – بند پنجم ماده یک به شرح زیر اصلاح خواهد شد:
“‌شورای وزیران یعنی شورایی مرکب از وزیران امور خارجه یا هر نماینده دیگری که در سطح وزیر کامل باشد و توسط دولتهای کشورهای عضو معرفی‌ شده باشد.

۵ – ماده ۳ – عهدنامه مزبور حذف خواهد شد و “‌پروتکل استقرار منطقه تجارت آزاد” که در ماده فوق‌الذکر بدان اشاره شده کان‌لم‌یکن تلقی خواهد شد.‌ متن ذیل جایگزین مفاد ماده ۳ که حذف گردیده خواهد شد:
“‌کشورهای عضو بر اساس تعهدات مندرج در قراردادهایشان امکان تأمین حداکثر کاهش ممکنه موانع تجارت در منطقه اکو را در زمان مناسب و با‌ عنایت به تجارب کسب شده در چارچوب سیستم تعرفه ترجیحی اکو مورد بررسی قرار خواهند داد.”

۶ – جمله اول ماده ۲۵ عهدنامه ازمیر به شرح ذیل اصلاح خواهد گردید:
“‌شورای معاونین مرکب خواهد بود از مدیر کل مربوطه وزارت امور خارجه ایران، سفرای پاکستان و ترکیه در ایران”.

۷ – ماده ۲۷ به شرح ذیل اصلاح خواهد گردید:
“‌کمیته‌های فنی مختلفی تشکیل خواهد شد تا در مورد موضوعات مربوطه اقدام نمایند.
گزارشات این کمیته‌ها تسلیم شورای برنامه‌ریزی منطقه‌ای‌خواهد شد. شورای برنامه‌ریزی منطقه‌ای گزارشات مذکور را جهت بررسی و تصویب تقدیم شورای وزیران خواهد نمود.
‌در حال حاضر، کمیته‌های ذیل تشکیل خواهد گردید:
1 – کمیته همکاریهای اقتصادی و بازرگانی.
2 – کمیته همکاری در زمینه‌های حمل و نقل ارتباطات.
3 – کمیته همکاریهای فنی و صنعتی.
4 – کمیته همکاریهای کشاورزی.
5 – کمیته همکاریهای آموزشی ، علمی و فرهنگی.
6 – کمیته همکاری در زمینه انرژی.
7 – کمیته همکاری در زمینه‌های کارهای زیربنایی و عمومی.
‌تعداد کمیته‌ها و موضوعات مربوط به آنها ممکن است کهگاه توسط شورای وزیران تغییر یابد.
‌این کمیته‌ها ممکن است کمیته‌های فرعی تشکیل دهند تا در مورد زمینه‌های مختلف همکاریهای تحت حوزه اختیاراتشان اقدام نمایند.
‌تشکیل کمیته‌های فرعی منوط به تصویب شورای وزیران خواهد بود”.

۸ – ماده ۲۸ به شرح ذیل اصلاح خواهد گردید:
“‌دبیر کل بر دبیرخانه ریاست تام دارد و توسط شورای وزیران منصوب خواهد شد. سمت دبیرکلی به نوبت و به ترتیب حروف الفبا، توسط یکی از‌ کشورهای عضو احراز خواهد شد و مدت تصدی آن چهار سال می‌باشد.
‌کلیه سازمانها و مؤسسات تخصصی اکو تحت مسئولیت مستقیم دبیر کل قرار خواهد گرفت”.

۹ – ماده ۳۰ به شرح ذیل اصلاح خواهد گردید:
‌سازمانها و مؤسسات تخصصی در برخی زمینه‌های خاص همکاری خواهند داشت. در حال حاضر سازمانها و مؤسسات تخصصی در زمینه‌های ذیل‌ تأسیس خواهد شد:
– اطاق بازرگانی و صنایع اکو.
– مرکز بیمه اکو در کراچی.
– مجتمع یکپارچه بیمه اتکایی اکو در استانبول.
‌شورای وزیران ممکن است گهگاه در تعداد، کلیه مؤسسات تخصصی موظفند: ماهیت و موضوعات مورد اقدام این مؤسسات تغییراتی پدید آورد.
1 – هرساله گزارشی در مورد فعالیتهای خود تسلیم دبیر کل نمایند.
2 – در مورد تصمیماتی که متضمن خط مشی و رویه می‌باشد قبلاً از دبیر کل کسب اجازه نمایند.
3 – با دولتهای عضو از طریق دبیرخانه تماس حاصل نمایند.

۱۰ – اصلاحات فوق بر کلیه مواد مربوطه عهدنامه ازمیر و “‌موافقتنامه وضعیت سازمان همکاریهای اقتصادی، نمایندگان ملی و کارکنان بین‌المللی آن”‌منضم به آن شمول خواهد داشت.

۱۱ – به استثنای اصلاحات فوق، سایر مفاد عهدنامه ازمیر و “‌موافقتنامه وضعیت سازمان همکاریهای اقتصادی، نمایندگان ملی و کارکنان بین‌المللی آن”‌ منضم به آن به قوت خود باقی خواهد ماند.

۱۲ – پروتکل حاضر طبق قوانین اساسی و مقررات مربوطه کشورهای عضو به تصویب خواهد
رسید و اسناد تصویب نزد دولت جمهوری اسلامی‌ایران تودیع خواهد شد و این دولت
رونوشت مصدق اسناد تصویب را برای سایر دول عضو و دبیرخانه ارسال خواهد داشت.

۱۳ – پروتکل حاضر از تاریخ تسلیم آخرین سند تصویب نزد دولت جمهوری اسلامی ایران لازم‌الاجراء خواهد گردید.

۱۴ – پروتکل حاضر در چهار نسخه اصلی به زبان انگلیسی تنظیم گردید که هر چهار متن دارای اعتبار یکسان می‌باشند.

۱۵ – پروتکل حاضر در تاریخ ۲۸ خرداد ۱۳۶۹ هجری شمسی مطابق با ۱۸ ژوئن ۱۹۹۰ در اجلاس فوق‌العاده وزیران کشورهای عضو اکو در اسلام‌آباد‌ تهیه گردید. بنا بر مراتب نمایندگان تام‌الاختیار ذیل پروتکل حاضر را امضاء نمودند.

‌از طرف دولت جمهوری اسلامی ایران
‌دکتر علی‌اکبر ولایتی – وزیر امور خارجه
‌از طرف دولت جمهوری اسلامی پاکستان
‌صاحب‌زاده یعقوب‌خان – وزیر امور خارجه
‌از طرف دولت جمهوری ترکیه
‌ایسین چلبی – وزیر مشاور


قانون فوق مشتمل بر ماده واحده و پروتکل اصلاحی ضمیمه در جلسه روز یکشنبه نهم اسفندماه یک هزار و سیصد و هفتاد و یک مجلس شورای‌ اسلامی تصویب و در تاریخ ۱۳۷۱.۱۲.۱۶ به تأیید شورای نگهبان رسیده است.

‌رئیس مجلس شورای اسلامی – علی‌اکبر ناطق نوری