[به موجب آیین‌نامه استخدام مربی برای آموزشهای پایین‌تر از سطوح دانشگاهی و پرداخت حق‌التدریس به اساتید و مربیان برای کلیه سطوح در نیروهای مسلح، نسخ ضمنی شده است.]
شماره ۸۴۳۴۰ت۱۴۲ – ۱۳۶۸/۳/۴
هیأت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۶۸.۲.۱۳ بنا به پیشنهاد شماره .۴۰۲.۰۲.۱۹۱۲۸م خ مورخ ۱۳۶۷.۷.۵ وزارت دفاع، آیین‌نامه اجرایی تبصره ماده ۳۸ قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران که با هماهنگی ستاد مشترک ارتش و سازمان عقیدتی سیاسی تهیه گردیده است به شرح زیر تصویب نمودند:
فصل اول – کلیات و تعاریف
ماده ۱ – [اصلاحی ۱۳۷۴/۲/۱۷]
وزارت دفاع – ارتش و سایر سازمانهای وابسته به آنها همچنین نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران از لحاظ استخدام مربی جهت آموزش پایین‌تر از سطوح دانشگاهی و پرداخت حق‌التدریس مدرسان خود در کلیه سطوح مشمول مقررات این آیین‌نامه می‌باشند.
ماده ۲ – از نظر این آیین‌نامه مربی آموزش‌دهنده‌ای است که برای تدریس در پایین‌تر از سطوح دانشگاهی به صورت نظری یا عملی، انتخاب و یا استخدام می‌گردد.
ماده ۳ – آموزش‌دهندگان در سطوح مختلف به شرح زیر است:
الف – آموزش‌دهندگان سازمانی
ب – آموزش‌دهندگان غیر سازمانی
ج – آموزش‌دهندگان مدعو
ماده ۴ – [اصلاحی ۱۳۷۴/۲/۱۷]
آموزش‌دهندگان سازمانی کسانی هستند که در استخدام ارتش، وزارت دفاع، نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران و یا سایر سازمانهای تابعه و وابسته به آنها می‌باشند و مشاغل مورد تصدی آنان در جداول سازمانی مربوطه پیش‌بینی شده است و وظائف سازمانی آن تدریس منظور گردیده است.
ماده ۵ – آموزش‌دهندگان غیر سازمانی کسانی هستند که در استخدام نیروها و سازمانهای ذکر شده در ماده (۴) می‌باشند لیکن برابر جدول سازمانی مربوطه عهده‌دار تدریس نبوده وی بر اساس نیاز ضمن انجام شغل سازمانی برای تدریس نیز انتخاب می‌گردند.
ماده ۶ – آموزش‌دهندگان مدعو کسانی هستند که در استخدام نیرو و یا سازمان مذکور در ماده ۴ نبوده لیکن به علت داشتن مدارج تحصیلی و تجربه در رشته‌های خاص برای تدریس و یا سخنرانی دعوت می‌شوند.
فصل دوم – استخدام مربی
ماده ۷ – در مورد استخدام مربیان علاوه بر شرایط عمومی استخدام مندرج در ماده ۲۹ قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران دارابودن شرایط اختصاصی زیر ضروری است:
الف – دارا بودن حداقل مدرک تحصیلی، برابر مدرک فارغ‌التحصیلان آموزش مورد نظر
ب – داشتن قدرت بیان و تفهیم مطالب.
ج – توانایی و آراستگی لازم برای اداره آموزشهای گروهی.
تبصره – آموزش‌دهندگان عملی که دارای تجربه و مهارت کافی با تأیید کمیسیون ارزیابی مهارت فنی در ماده ۴۱ قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران باشند، از‌شرط مندرج در بند الف مستثنی می‌گردند.
ماده ۸ – حقوق و مزایای مربیان سازمانی و ترتیب ترفیعات و سایر امور پرسنلی آنان تابع مقررات قانون ارتش جمهوری اسلامی ایران و آیین‌نامه‌های اجرایی مربوطه خواهد بود.
فصل سوم – شرایط اختصاصی انتخاب آموزش‌دهندگان
ماده ۹ – شرایط اختصاصی انتخاب آموزش‌دهندگان سازمانی به شرح زیر است:
الف – دارای بودن شرایط مندرج در بندهای ب.ج. و تبصره ماده ۷ این آیین‌نامه به تأیید شورای آموزش سازمان مربوطه.
ب – گذراندن دوره تربیت مربی در صورت نیاز بنا به تشخیص شورای آموزش سازمان مربوطه
تبصره ۱ – ضوابط دوره تربیت مربی، طول دوره، محتوا و روش تشکیل آن توسط سازمان مربوطه تعیین می‌گردد.
تبصره ۲ – انتخاب آموزش‌دهندگان از بین ده درصد اول فارغ‌التحصیلان مراکز آموزشی، آموزشگاه‌ها یا هنرستانهای نیروها و سازمانهای مذکور در ماده ۴ بلامانع است.
ماده ۱۰ – شرایط لازم برای انتخاب آموزش‌دهندگان غیر سازمانی و مدعو:
الف – تسلط داشتن به مطالب مورد آموزش
ب – قدرت تفهیم مطالب و توانایی و آراستگی لازم
ج – مدیریت و کلاس‌داری
ماده ۱۱ – تشخیص شرایط مندرج در مواد ۷ و ۹ و ۱۰ با شورای آموزش سازمان مربوط می‌باشد.
فصل چهارم – ضوابط تدریس و پرداخت حق‌التدریس
ماده ۱۲ – ساعات تدریس آموزش‌دهندگان سازمانی بر حسب مراکز آموزشی طبق جدول زیر می‌باشد.
>جدول:
تبصره ۱ – [اصلاحی ۱۳۷۴/۲/۱۷]
هر سه (۳) ساعت آموزش عملی برابر است با دو (۲) ساعت آموزش نظری مگر در مورد ساعات آموزشهای سخت عملی نظامی که معادل آموزش نظری محاسبه می‌شود.
فهرست آموزشهای سخت عملی توسط ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران تهیه و به تصویب وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح می‌رسد.
تبصره ۲ – کسانی که جزء پرسنل سازمانی مراکز آموزش و فرهنگی مربوطه نبوده لیکن به
طور مداوم و تمام وقت حداقل به مدت یک ماه به واحدهای فرهنگی و آموزشی برای تدریس
مأمور می‌گردند از لحاظ اجرای مقررات این ماده و سایر مواد مربوطه جزء
آموزش‌دهندگان سازمانی محسوب می‌شوند.
تبصره ۳ – بنا به ضرورت و در موارد استثنایی با تصویب بالاترین مقام “نیرو یا سازمان” مربوطه ممکن است آموزش در خارج از ساعات خدمت اجراء گردد که‌در این صورت چنانچه از آموزش‌دهندگان سازمانی برای تدریس دعوت شود حق‌التدریس آنان برابر جدول ماده ۱۸ محاسبه و پرداخت می‌گردد.
تبصره ۴ – تنظیم برنامه‌های آموزشی باید به گونه‌ای باشد که حداکثر استفاده از ساعات موظف آموزش‌دهندگان سازمانی را در ساعات خدمت ممکن نماید.
تبصره ۵ – [اصلاحی ۱۳۷۴/۲/۱۷]
ساعات موظف تدریس ماهانه رؤسای کمیته‌ها و گروه‌های آموزشی مراکز “فرهنگی یا آموزشی” ۱۶ ساعت خواهد بود و دارندگان این مشاغل می‌توانند علاوه بر ساعات یاد شده ماهانه حداکثر ۲۰ ساعت تدریس در ازای دریافت حق‌التدریس داشته باشند.
تبصره ۶ – تشخیص همطراز بودن دوره‌ها و مراکز آموزشی مندرج در جدول این ماده به عهده “نیرو یا سازمان” مربوطه می‌باشد.
تبصره ۷ – ساعات تعیین شده در جدول صرفاً به منظور تدریس نظری در کلاس بوده و شامل ساعات تهیه سئوال و تصحیح اوراق و مراقبت و نظارت نخواهد بود.
تبصره ۸ – در ازای هر ده سال سابقه تدریس آموزش‌دهندگان سازمانی در مراکز آموزشی
5 ساعات از ساعات موظف ماهانه آنان مذکور در جدول فوق کسر می‌گردد و در مورد
آموزش‌دهندگان مراکز یاد شده در ردیفهای ۱ تا ۶ (داخل) فقط مدت تدریس آنان در این مراکز به عنوان سابقه تدریس منظور و محاسبه‌خواهد شد.
ماده ۱۳ – مدت مجاز تدریس ماهانه آموزش‌دهندگان غیر سازمانی اعم از نظامی و غیر
نظامی در مقابل دریافت حق‌التدریس در ساعات خدمت در کلیه دوره‌ها و مراکز مندرج در جدول ماده ۱۲ این آیین‌نامه و دوره‌های همراز ۳۲ ساعت می‌باشد.
تبصره ۱ – حق‌التدریس مشمولین این ماده به میزان مقرر در جدول ماده ۱۸ پرداخت می‌شود.
تبصره ۲ – تدریس آموزش‌دهندگان غیر سازمانی در ساعات خدمت موکول به تصویب سازمان متبوع آنان خواهد بود.
تبصره ۳ – آموزش‌دهندگان سازمانی که برای تدریس به واحدی خارج از تابعیت سازمانی واحد آموزش مربوطه مأمور می‌گیرند، با رعایت مفاد تبصره ۲ ماده ۱۲ و سایر مقررات این آیین‌نامه به عنوان استاد غیر سازمانی با آنان رفتار خواهد شد.
ماده ۱۴ – به آموزش‌دهندگانی که برای آموزش به مناطق جغرافیایی دیگی مأمور می‌شوند علاوه بر پرداخت حق‌التدریس فوق‌العاده مأموریت نیز برابر آیین‌نامه مربوطه پرداخت خواهد گردید.
ماده ۱۵ – مدت تدریس و میزان حق‌التدریس آموزش‌دهندگان مدعو و همچنین بازنشستگان واحد شرایط که با رعایت مقررات مربوط برای تدریس در مراکز “فرهنگی یا آموزشی” اشاره شده در ردیف ۱ الی ۶ جدول ماده ۱۲ این آیین‌نامه دعوت می‌شوند برابر آیین‌نامه حق‌التدریس مورد علم دانشگاه‌ها می‌باشد.
ماده ۱۶ – مدت مجاز تدریس ماهانه آموزش‌دهندگان معدود و همچنین بازنشستگان واجد شرایط که با رعایت مقررات مربوط برای تدریس در رده‌های اشاره‌شده در ردیف ۷ و ۸ و ۹ جدول ماده ۱۲ این آیین‌نامه دعوت می‌شوند حداکثر ۱۰۰ ساعت آموزش نظری (۱۵۰ ساعت آموزش عملی) و میزان حق‌التدریس آنان برابر جدول ماده ۱۸ خواهد بود.
ماده ۱۷ – با آموزش دهندگان زبانهای خارجی از نظر مدت مجاز تدریس میزان حق‌التدریس و سایر ضوابط برابر مفاد این آیین‌نامه رفتار خواهد شد.
تبصره –
[اصلاحی ۱۳۷۴/۲/۱۷]
[اصلاحی ۱۳۷۶/۴/۲۹]
حق‌التدریس آموزش‌دهندگان معدود زبانهای خارجی در مراکز آموزش زبان نیروها و سازمانهای مشمول این آیین‌نامه ساعتی ۳۲ واحد می‌باشد و به ازاء هر سال سابقه تدریس مداوم در مراکز مذکور (۱) واحد به میزان حق‌التدریس آنان اضافه می‌گردد و در هر حال از ۴۰ واحد تجاوز نمی‌نماید.
ماده ۱۸ – میزان حق‌التدریس آموزش دهندگان سازمانی و غیر سازمانی با توجه به مدارج تحصیلات نظامی و غیر نظامی و طبقه‌بندی مراکز فرهنگی و آموزشی به شرح جدول زیر می‌باشد:
>جدول: [اصلاحی ۱۳۷۴/۲/۱۷]
[اصلاحی ۱۳۷۶/۴/۲۹]
تبصره ۱ – [اصلاحی ۱۳۷۴/۲/۱۷]
ضریب ریالی واحدهای مذکور در این آیین‌نامه همواره معادل ضریب ریالی محاسبه حقوق پرسنل ارتش جمهوری اسلامی ایران و تغییرات بعدی آن است.
تبصره ۲ – بر حسب ضرورت و به تشخیص شورای آموزش سازمان ذیربط افزودن حداکثر تا ۵ واحد به واحدهای فوق‌الذکر مجاز می‌باشد.
تبصره ۳ – مبلغ حق‌التدریس مدرسین سازمانی و غیر سازمانی دروس مجموعه‌های درسی مصوبه سطوح دانشگاه مشمولین این آیین‌نامه که به تصویب شورای‌عالی برنامه‌ریزی وزارت فرهنگ و آموزش عالی رسیده است برابر مقررات مورد عمل در دانشگاه‌ها و مراکز آموزش عالی کشور محاسبه و پرداخت می‌گردد.
تبصره ۴ – تشخیص و تأیید میزان تحصیلات حوزه‌ای روحانیون، با “دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم” یا “ شورای مدیریت حوزه علمیه قم” می‌باشد.
تبصره ۵ –
[الحاقی ۱۳۷۴/۲/۱۷]
[اصلاحی ۱۳۷۶/۴/۲۹]
به کارگیری پرسنل وظیفه جهت تدریس در مراکز فرهنگی و دوره‌های آموزشی پیش‌بینی شده در این آیین‌نامه در خارج از ساعات اداری و پرداخت حق‌التدریس به آنان بر اساس ضوابط مقر در این آیین‌نامه بلامانع است.
این قبیل پرسنل در صورتی که برای تدریس در مراکز یاد شده اختصاص یافته باشند، به عنوان آموزش‌دهنده سازمانی و در غیر این صورت آموزش‌دهنده غیر‌سازمانی تلقی می‌شوند.
ماده ۱۹ – حق‌التدریس مربیان ورزشی سازمانی، غیر سازمانی در قابل هر ساعت آموزش به شرح جدول زیر تعیین می‌گردد.
>جدول: [اصلاحی ۱۳۷۴/۲/۱۷]
[اصلاحی ۱۳۷۶/۴/۲۹]
تبصره ۱ – میزان تدریس ماهانه مربیان ورزشی سازمانی در ساعات خدمت بدون دریافت حق‌التدریس ۹۰ ساعت می‌باشد. این قبیل مربیان در ساعات خدمت علاوه بر میزان تدریس موظف ماهانه می‌توانند حداکثر تا ۴۰ ساعت تدریس در قبال دریافت حق‌التدریس داشته باشند.
تبصره ۲ ـ [اصلاحی ۱۳۷۶/۴/۲۹]
همترازی عناوین قهرمانی مربیان با مقاطع مختلف تحصیلی برای دریافت حق‌التدریس به شرح زیر تعیین می‌شود:
قهرمانی اول جهان همتراز لیسانس
قهرمانی دوم و سوم جهان یا اول آسیا همتراز فوق دیپلم
قهرمانی دوم و سوم آسیا یا قهرمان تیم ملی همتراز دیپلم
تبصره ۳ ـ [اصلاحی ۱۳۷۶/۴/۲۹]
مربیان دارای عناوین قهرمانی که طبق مفاد تبصره (۲) همتراز شده‌اند، در صورتی که دارای مدارک تحصیلی همطراز یا بالاتر باشند، (۵) واحد به میزان حق‌التدریس ساعتی آنان اضافه می‌شود.
تبصره ۴ ـ [الحاقی ۱۳۷۶/۴/۲۹]
با مربیان ورزشی غیر سازمانی و مدعو در زمینه پرداخت حق‌التدریس طبق جدول و تبصره‌های همین ماده و در رابطه با سایر ضوابط طبق مواد مندرج در این آیین‌نامه رفتار می‌شود.
ماده ۲۰ ـ [الحاقی ۱۳۷۶/۴/۲۹]
تعدیل و تغییر میزان واحدهای حق‌التدریس موضوع این آیین‌نامه به منظور متناسب کردن آن با تغییرات میزان حق‌التدریس مراکز تحصیلی متوسطه و عالی همتراز تابع وزارتهای آموزش و پرورش و فرهنگ و آموزش عالی، با هماهنگی ستاد مشترک ارتش جمهوری اسلامی ایران و سازمان عقیدتی سیاسی ارتش و تصویب وزیر دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح صورت می‌گیرد.
ماده ۲۱ –
[اصلاحی ۱۳۷۴/۲/۱۷]
[اصلاحی ۱۳۷۶/۴/۲۹]
حق‌الزحمه سخنرانان مدعو بر حسب مورد و موقعیت، اطلاعات و تخصص سخنران بنا به تشخیص “ فرمانده یا رییس” قسمت دعوت‌کننده به ازاء هر جلسه حداکثر تا (۲۰۰) واحد پرداخت می‌گردد مشروط بر اینکه از پنج جلسه در ماه تجاوز ننماید.
تبصره – [الحاقی ۱۳۷۴/۲/۱۷]
سخنرانانی که برای امور تبلیغی و مذهبی دعوت می‌شوند تابع مقررات این آیین‌نامه نیستند. شرایط و ضوابط مربوط به دعوت و سخنرانی و میزان حق‌الزحمه افراد یاد شده بین پنجاه تا دویست واحد و برای حداکثر دوبار بر طبق دستورالعملی که به تصویب وزیر دفاع و پشتیبانی نیروی مسلح می‌رسد تعیین می‌شود.
فصل پنجم – ضوابط آزمایشات
ماده ۲۲ – [اصلاحی ۱۳۷۶/۴/۲۹]
از دروسی که مدت آموزش آن بیشتر از ۱۷ ساعت باشد به صورت مستقل یک آزمایش به عمل خواهد آمد و چنانچه مدت آموزش کمتر از ۱۷ ساعت باشد به صورت مشترک با دروسی دیگر آزمایش خواهد شد.
ماده ۲۳ – [اصلاحی ۱۳۷۶/۴/۲۹]
حق طرح سئوالات بر مبنای مدت آزمایش به مأخذ مندرج در جدول ماده ۱۸ این آیین‌نامه به شرح زیر تعیین می‌گردد:
الف – برای سئوالات تشریحی به صورت پاسخ توصیفی معادل زمان آزمایش
ب – برای سئوالات تشریحی به صورت مسئله ۳ برابر مدت آزمایش
ج – برای سئوالات انتخابی (تستی) ۵ برابر مدت آزمایش
د – برای سئوالات انتخابی تشریحی تؤام ۳ برابر مدت آزمایش
تبصره ۱ – زمان اجرای آزمایش با نظر سازمان آزمایش‌کننده تعیین می‌گردد.
تبصره ۲ – تعداد طراحان سئوال در هر ماده درسی حداکثر سه نفر خواهد بود که هر یک از استحقاق دریافت طرح سئوال به میزان ساعات تعیین شده بالا را خواهند داشت.
ماد ۲۴ – [اصلاحی ۱۳۷۶/۴/۲۹]
حق تصحیح اوراق بر مبنای مدت آزمایش و بر اساس محاسبه زیر پرداخت می‌شود:
الف – برای تصحیح سئوالاتی تشریحی به میزان تعداد آزمایش‌دهنده ضربدر (۶).(۱) مدت آزمایش
ب – برای تصحیح اوراق تشریحی به صورت مسئله تعداد آزمایش‌دهنده ضربدر (۸).(۱) مدت آزمایش
ج – برای تصحیح اوراق سئوالات تستی، تعداد آزمایش‌دهنده ضربدر (۱۰).(۱) مدت آزمایش
ماده ۲۵ – [اصلاحی ۱۳۷۶/۴/۲۹]
مدت زمان آزمایش برای انجام مصاحب، کار علمی، ورزش و نظارئ آن با تأیید فرمانده یگان مربوطه تعیین و بر اساس مقررات این آیین‌نامه قابل پرداخت می‌باشد.
ماده ۲۶ – [اصلاحی ۱۳۷۶/۴/۲۹]
برای نظارت در آزمایشهای کتبی به ازاء هر ۳۰ نفر آزمایش‌دهنده یک نفر
مراقب تعیین می‌گردد و در موارد لازم ممکن است برای تعداد آزمایش‌دهنده کمتر از ۳۰
نفر نیز یک نفر مراقب تعیین شود و حق نظارت و مراقبت آنان به میزان مأخذ پیش‌بینی
شه در جدول ماده ۱۸ این آیین‌نامه پرداخت می‌شود.
تبصره – به مراقبین و ناظرین آزمایشها در ساعات خدمت به هیچوجه حق مراقبت و نظارت پرداخت نمی‌گردد.
ماده ۲۷ – [اصلاحی ۱۳۷۶/۴/۲۹]
دوره‌ها و مراکز آموزش و فرهنگی که مشمول مقررات این آیین‌نامه
می‌باشند به قراری است که در جدول ماده ۱۲ پیش‌بینی شده است و کلاسها و دوره‌های
آموزشی دیگری که بنا به ضرورت و حسب مورد با تصویب بالاترین مقام” نیرو یا سازمان”
مربوطه تشکیل می‌گردد از نظر حق‌التدریس مشمول این‌آیین‌نامه خواهد بود.
ماده ۲۸ – [اصلاحی ۱۳۷۶/۴/۲۹]
کسری زمان در پرداخت حق‌التدریس و حق آزمایش و نظایر آن در مجموع کمتر از نیم ساعت حساب نمی‌شود و نیم ساعت و بیشتر از آن یک ساعت محسوب خواهد شد.
ماده ۲۹ – [اصلاحی ۱۳۷۶/۴/۲۹]
این آیین‌نامه از تاریخ تصویب لازم‌الاجراء بوده و مقررات مغایر با آن لغو می‌گردد.
میرحسین موسوی – نخست‌وزیر