ماده ۱ – وزارت امور خارجه عهدهدار اجرای سیاست خارجی جمهوری اسلامی ایران است.
ماده ۲ – وزارت امور خارجه در اجرای مفاد ماده ۱ وظایف اساسی زیر را عهدهدار خواهد بود.
۱ – بررسی، برقراری، تنظیم، حفظ و توسعه روابط سیاسی جمهوری اسلامی ایران با سایر دولتها و سازمانهای سیاسی بینالمللی و نظارت و اشراف بر سایر روابط خارجی.
تبصره – برقراری و قطع روابط سیاسی با تصویب هیأت وزیران انجام خواهد گرفت.
۲ – ایجاد و اداره نمایندگیهای سیاسی و کنسولی در کشورهای خارجی و سازمانهای سیاسی بینالمللی بر اساس قوانین و مقررات مربوط.
۳ – توجه و مراقبت دائم و اقدامات لازم و به موقع نسبت به وقایع بینالمللی به ویژه وقایع جهان اسلام و تهیه و تنظیم گزارشهای لازم و دقیق در این زمینه با پیشبینی و پیشنهادات جهت اطلاع مراجع ذیربط.
۴ – فراهم آوردن زمینههای مناسب برای انجام وظایف نمایندگیهای دولتهای خارجی و سازمانهای بینالمللی در ایران طبق قوانین و مقررات و عرف داخلی و بینالمللی و بر اساس اصل عمل متقابل با هماهنگی و همکاری دستگاههای ذیربط.
۵ – تدوین و اجرای آییننامههای مربوط به تابعیت و پناهندگی سیاسی با همکاری و هماهنگی وزارت کشور و سایر دستگاههای ذیربط.
۶ – انجام اقدامات لازم در زمینه امور کنسولی اعم از حفظ حقوق و منافع اتباع ایرانی خارج از کشور و امور مربوط به تابعیت و احوال شخصیه آنان با همکاری دستگاههای ذیربط.
۷ – همکاری با دستگاههای اجرایی کشور و ارائه نظریات لازم با رعایت ملاحظات سیاسی خارجی در جهت بررسی و تهیه طرحهای مربوط به برقراری و گسترش مناسبات اقتصادی، فرهنگی، علمی، فنی و غیره.
۸ – فراهم آوردن موجبات و زمینههای شرکت و عضویت دستگاههای دولتی در مجامع، سازمانها و کنفرانسهای بینالمللی و ایجاد تسهیلات لازم با همکاری و مشارکت دستگاههای ذیربط.
۹ – همکاری با وزارت ارشاد اسلامی و دستگاههای ذیربط در اشاعه فرهنگ اسلامی در کشورهای خارجی.
۱۰ – همکاری با وزارت ارشاد اسلامی در فراهم آوردن زمینههای لازم برای خبرگزاریها و نمایندگیهای مطبوعاتی خارجی در چهارچوب روابط و مقررات و سیاستهای ارشادی و تبلیغاتی کشور با هماهنگی دستگاههای ذیربط.
۱۱ – همکاری با وزارت فرهنگ و آموزش عالی و سایر دستگاههای ذیربط در انجام امور دانشجویان ایرانی خارج از کشور و بورسهای واگذاری به جمهوری اسلامی ایران و بالعکس.
۱۲ – تهیه و تدوین مقررات و تنظیم لوایح مربوط به وظایف محوله.
۱۳ – همکاری با دستگاههای ذیربط در ایجاد زمینههای مناسب به منظور بهرهگیری از استعدادها و امکانات دانشجویان و اتباع ایرانی خارج از کشور.
۱۴ – انجام اقدامات لازم منبعث از قوانین و مقررات کشور که در ارتباط با وظایف وزارت امور خارجه میباشد.
۱۵ – تهیه و تنظیم متون معاهدات مربوط به تعیین خطوط مرزی (زمینی، رودخانهای، هوایی، دریایی) و موافقتنامههای انتظامات سرحدی و نظارت بر حسن اجرای آنها، همچنین رسیدگی و حل فصل اختلافات مربوط به خطوط سرحدی با همکاری و هماهنگی ارگانهای ذیربط با رعایت اصل ۷۸ قانون اساسی.
۱۶ – تهیه لوایح مربوط به تعیین خطوط مبداء و حد دریای سرزمینی، فلات قاره، منطقه انحصاری اقتصادی و منطقه انحصاری ماهیگیری.
۱۷ – بررسی و ابلاغ موافقت با استملاک عین یا منفعت نمایندگیهای خارجی و استملاک اتباع بیگانه در ایران و انجام امور مربوط به استملاک دولت جمهوری اسلامی ایران در کشورهای خارجی.
[آییننامه استملاک اتباع بیگانه]
ماده ۳ – کلیه نهادها و ارگانهای جمهوری اسلامی مکلفند در تنظیم مناسبات و برقراری هر نوع ارتباط با دول خارجی و انعقاد قرار داد و همکاریهای فنی، اقتصادی، فرهنگی علمی و نظامی با کشورهای خارج و سازمانهای بینالمللی هماهنگی سیاسی لازم با وزارت امور خارجه به عمل آورده و وزارت امور خارجه نیز مکلف است نسبت به فراهم آوردن موجبات تأمین هماهنگی و ایجاد ارتباط و تسهیلات لازم بر اساس اصول و سیاستهای خارجی و حفظ مصالح جمهوری اسلامی ایران اقدام لازم را معمول دارد.
ماده ۴ – وزارت امور خارجه باید موجبات حمایت از مبارزه حقطلبانه مستضعفان بالاخص مسلمانان علیه مستکبران را در هر نقطه جهان بدون دخالت در امور ملتهای دیگر بر اساس اهداف و سیاستهای خارجی کشور با هماهنگی با سایر دستگاههای ذیربط فراهم آورد.
تبصره – نحوه هماهنگی بر اساس آییننامهای است که به پیشنهاد وزارت امور خارجه به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید.
ماده ۵ – وزارت امور خارجه مکلف است به منظور ایجاد زمینههای لازم برای عقد قراردادها، عهدنامهها، موافقتنامهها و مقاولهنامههای دولت جمهوری اسلامی ایران با کشورهای جهان و سازمانهای بینالمللی اقدامات لازم را به عمل آورد.
ماده ۶ – وزارت امور خارجه مکلف است نیروهای مورد نیاز خود را از طریق آموزشهای لازم قبل از خدمت و ضمن خدمت با هماهنگی دستگاههای ذیربط تأمین نماید.
ماده ۷ – وزارت امور خارجه مکلف است آییننامه نظارت نمایندگیهای سیاسی و کنسولی جمهوری اسلامی ایران بر نمایندگیهای سایر وزارتخانهها، سازمانها و نهادهای جمهوری اسلامی در خارج از کشور و نحوه هماهنگی فیمابین را ظرف ۶ ماه پس از تصویب این قانون تهیه و به تصویب هیأت وزیران برساند.
ماده ۸ – وزارت امور خارجه مکلف است بر اساس موازین اسلامی و اصول مندرج در قانون اساسی تجدید نظر اساسی در قوانین و مقررات جاریه مورد عمل خود را انجام و جهت تصویب به مراجع ذیربط، ارائه نماید (اصل چهارم قانون اساسی).
ماده ۹ – سفرا و مسئولان نمایندگیهای سیاسی و کنسولی جمهوری اسلامی ایران در حوزه مأموریت خویش مسئول کلیه فعالیتهای سیاسی و تبلیغاتی و فرهنگی و اقتصادی جمهوری اسلامی ایران بوده و نمایندگان و مأموران سایر وزارتخانهها باید اقدامات و فعالیتهای خود را با آنها هماهنگ سازند.
قانون فوق مشتمل بر نه ماده و دو تبصره در جلسه روز سه شنبه بیستم فروردین ماده یک هزار و سیصد و شصت و چهار مجلس شورای اسلامی تصویب و در تاریخ ۱۳۶۴.۱.۲۸ به تأیید شورای محترم نگهبان رسیده است.
رییس مجلس شورای اسلامی- اکبر هاشمی