آیین‌نامه اجرایی قانون گزینش و استخدام قضات

شماره: ۷۹/۳۲۷/الف – ۱۳۷۹/۲/۱

در اجرای ماده ۳ قانون مربوط به استخدام قضات مصوب ۱۳۴۳/۲/۱۹ و اصلاحیه آن مصوب ۱۳۴۷/۱۲/۲۷ و قانون شرایط انتخاب قضات دادگستری مصوب ۱۳۶۱/۲/۱۴ و قانون الحاق دو تبصره به قانون شرایط انتخاب قضات دادگستری مصوب ۶۱/۷/۱۲ و قانون اختیارات و وظایف رئیس قوه قضائیه مصوب ۱۳۷۱/۱۲/۹، آیین‌نامه اجرائی زیر تصویب می‌‌شود:

ماده ۱- [اصلاحی ۱۳۷۹/۳/۳۰]
قوه قضائیه همه ساله از میان کسانی که دارای مدرک کارشناسی یا کارشناسی پیوسته در یکی از رشته های حقوق، علوم قضایی، الهیات (گرایش فقه و حقوق اسلامی) می‌‌باشند و نیز از طلاب حوزه های علمیه که دوره سطح را تمام کرده باشند از طریق انتشارات آگهی و از آزمون اقدام به جذب و استخدام کادر قضایی خواهد کرد.

تبصره- [الحاقی ۱۳۷۹/۳/۳۰]
دارندگان مدرک کارشناسی علوم قضایی از دانشکده علوم قضایی و خدمات اداری (وابسته به قوه قضائیه جمهوری اسلامی ایران) که متعهد خدمت به قوه قضائیه می‌‌باشند از گذراندن آزمون کتبی مذکور در این ماده معاف هستند. با این حال قوه قضائیه اختباری جهت احراز صلاحیت آنان به عمل خواهد آورد.

ماده ۲ ـ تعداد قضات مورد نیاز را همه ساله اداره کل کارگزینی قضائی قوه قضائیه به اداره گزینش و استخدام قضات اعلام می‌‌نماید.

ماده ۳ ـ اداره گزینش و استخدام قضات با توجه به نیاز اعلام شده نسبت به انتشار آگهی و اجرای آزمون برای انتخاب و پذیرش کادر قضائی اقدام می‌‌نماید.

تبصره یک: این آگهی باید در یکی از روزنامه‌های کثیرالانتشار صبح یا عصر در دو نوبت به فاصله یک هفته منتشر گردد.

تبصره دو: در آگهی استخدام متقاضیان امر قضاء علاوه بر تعیین زمان و مکان آزمون، شرایط داوطلبان به این شرح اعلام می‌‌شود:
3 ـ ۱– تابعیت اصلی ایران.
3 ـ ۲- ایمان و عدالت و تعهد عملی نسبت به موازین اسلامی و وفاداری به نظام جمهوری اسلامی ایران.
3 ـ ۳- نداشتن سوء پیشینه مؤثر کیفری.
3 ـ ۴- داشتن حداقل ۲۲ سال تمام.
3 ـ ۵- داشتن صحت مزاج و توانایی کار و عدم اعتیاد به مواد مخدر.
3 ـ ۶- طهارت مولد.
3 ـ ۷- انجام خدمت وظیفه یا دارا بودن معافیت قانونی و یا سپردن تعهد طبق قانون.

ماده ۴ ـ داوطلبان در صورت موفقیت در آزمون باید تعهد نمایند که در هر محلی که قوه قضائیه مصلحت دانست خدمت نمایند و تغییر محل شغل آنان طبق ضوابط و مقررات قانونی خواهد بود.

ماده ۵ ـ داوطلبان دارای تحصیلات دانشگاهی باید از عهده امتحان در موارد زیر که به صورت کتبی به عمل خواهد آمد برآیند:
1 ـ معارف اسلامی.
2 ـ ادبیات فارسی.
3 ـ ادبیات عربی و متون فقه.
4 ـ زبان خارجه (انگلیسی یا فرانسه).
5 ـ آئین دادرسی مدنی.
6 ـ آئین دادرسی کیفری.
7 ـ حقوق مدنی و تجارت.
8 ـ حقوق جزای عمومی و اختصاصی.

تبصره یک: در آزمون کتبی نمره ها از یک تا بیست می‌‌باشد و حداقل قبولی نمره ۱۲ است.

تبصره دو: درسهای آئین دادرسی مدنی و آئین دادرسی کیفری دارای ضریب ۳ و درسهای ادبیات عرب و متون فقه و زبان خارجه دارای ضریب ۲ و بقیه دارای ضریب ۱ می‌‌باشد.

تبصره سه: نحوه محاسبه امتیازات مثبت و منفی به شرح زیر می‌‌باشد:
الف ـ برای هر سئوال درست بدون در نظر گرفتن ضرایب یک نمره از یک نمره می‌‌باشد.
ب ـ برای هر سئوال غلط بدون در نظر گرفتن ضرایب ۳۳% منفی از یک نمره می‌‌باشد.
ج ـ نمرات دروس مثبت و منفی با توجه به ضرایب به شرح زیر اعلام می‌‌گردد.

جمع کل: ۲۸۰

تبصره چهار ـ تعداد سئوالات هر درس ۲۰ سئوال می‌‌باشد که طرح و اجرای آن بر عهده اداره گزینش و استخدام قضات می‌‌باشد که در صورت لزوم می‌‌تواند از واحدهای ذیربط خارج از دستگاه کمک بگیرد.

تبصره پنج ـ سئوالات امتحانی توسط قضات دادگستری و اساتید قوه قضائیه که توسط اداره گزینش و استخدام قضات انتخاب می‌‌گردند طرح می‌‌شود.

تبصره شش- حداقل نمره قبولی ۱۶۸ از نمره کل ۲۸۰ بوده که معادل حداقل نمره ۱۲ از نمره کل ۲۰ می‌‌باشد.

ماده ۶ ـ از طلاب متقاضی امر قضاء به شرح زیر امتحان به عمل خواهد آمد:

الف: آزمون کتبی از:
1 ـ جلدین کفایه الاصول
2 ـ مکاسب (بیع و خیارات)
3 ـ تحریر الوسیله امام خمینی (قده) مباحث قضاء و شهادات و حدود و قصاص و دیات
4 ـ آئین دادرسی کیفری و آئین دادرسی مدنی.

ب: آزمون شفاهی از جلدین تحریرالوسیله حضرت امام (قده).

تبصره یک ـ مجموع نمرات آزمون کتبی ۲۰ می‌‌باشد و حد نصاب قبولی آن نمره ۱۲ است، و حد نصاب قبولی آزمون شفاهی نیز نمره ۱۲ از ۲۰ می‌‌باشد.

تبصره دو- آزمون شفاهی پس از قبولی در آزمون کتبی انجام می‌‌گردد.

تبصره سه- در آزمون کتبی از کفایه و مکاسب و تحریرالوسیله صرفاً امتحان علمی انجام می‌‌شود به صورت طرح سؤالهای علمی پیرامون عبارت داده شده.

تبصره چهار- طلابی که صلاحیت علمی آنان جهت تصدی امر قضاء براساس امتحان از طرف جامعه مدرسین حوزه علمیه قم تصدیق شود از شرکت در آزمون کتبی معاف می‌‌باشند.

ماده ۷ ـ در مورد داوطلبان امر قضاء پس از قبولی در آزمون نسبت به تعیین صلاحیت آنان از طریق مصاحبه و گزینش توسط اداره گزینش و استخدام قضات اقدام مقتضی به عمل خواهد آمد.

تبصره- هیأت تعیین صلاحیت توسط ریاست قوه قضائیه منصوب می‌‌شوند.

ماده ۸ ـ پس از انجام اقدامات فوق و پذیرش داوطلب، اداره گزینش و استخدام قضات مراتب را جهت صدور ابلاغ کارآموزی به اداره کل کارگزینی قوه قضائیه و جهت گذرانیدن دوره کارآموزی قضائی به اداره کل آموزش قوه قضائیه معرفی می‌‌نماید.

ماده ۹ ـ اداره کل آموزش موظف است ۱۵ روز قبل از اتمام دوره کارآموزی کسانی را که کارآموزی خود را با موفقیت به پایان رسانیده اند به اداره گزینش و استخدام قضات معرفی نماید تا این اداره با هماهنگی اداره کل کارگزینی قضائی قوه قضائیه نسبت به تعیین محل خدمت و صدور ابلاغ قضائی آنان اقدام لازم معمول و مراسم تحلیف را تحت نظر ریاست قوه قضائیه برگزار نماید.

ماده ۱۰ ـ در مراسم تحلیف داوطلبان امر قضاء قبل از اشتغال به خدمت باید در حضور ریاست قوه قضائیه یا نماینده ایشان به شرح زیر ادای سوگند نمایند.

-متن سوگندنامه
بسم الله الرحمن الرحیم
من به عنوان قاضی در محضر قرآن کریم و در برابر ملت ایران به خدای قادر متعال سوگند یاد می‌‌کنم که به پیروی از پیامبر گرامی اسلام و ائمه طاهرین علیهم السلام و استمداد از ارواح طیبه شهدای اسلام پاسدار حق و عدالت باشم و با تکیه بر شرف انسانی خویش تعهد می‌‌نمایم که همواره در کشف حقیقت و احقاق حق و اجرای عدالت و قسط اسلامی در گرفتن حق از ظالم و بازگرداندن آن به صاحبش کوشا باشم و با تلاش پیگیر در مسند قضاء در تحکیم مبانی جمهوری اسلامی و حمایت از مقام رهبری دین خود را به انقلاب مقدس اسلامی ادا نمایم.
-امضاء

ماده ۱۱ ـ در راستای جذب عناصر مومن و متعهد جهت تصدی امر قضاء در مورد ایثارگران (جانبازان، آزادگان، رزمندگان و خانواده معظم شهداء) مقرر می‌‌شود:
1 ـ در فرض شرایط مساوی اولویت جذب و استخدام با ایثارگران است
2 ـ در هر محلی که تمایل داشته باشند خدمت کنند اولویت خواهند داشت.

لازم به ذکر است:
الف ـ منظور از رزمندگان کلیه کسانی است که در طول مدت هشت سال دفاع مقدس از تاریخ ۳۱ /۶ /۵۹ لغایت ۳۱ /۶ /۱۳۶۷ به مدت شش ماه و بیشتر اعم از متوالی یا متناوب به صورت داوطلبانه (بسیجی) در جبهه های نبرد حق علیه باطل حضور داشته و گواهی خدمت آنان به تأیید سپاه پاسداران انقلاب اسلامی و یا ستاد مرکزی پشتیبانی جنگ جهاد سازندگی رسیده باشد.
ب ـ منظور از جانبازان ۲۵% از کار افتادگی و بالاتر است که به تأیید بنیاد جانبازان انقلاب اسلامی رسیده باشد.
ج ـ منظور از خانواده معظم شهداء: فرزند، همسر، پدر، مادر، برادر، و خواهر شهید می‌‌باشد که به تأیید بنیاد شهید انقلاب اسلامی رسیده باشد.
د ـ منظور از آزادگان کلیه کسانی است که براساس قوانین آزاده محسوب و به تأیید ستاد رسیدگی به امور آزادگان رسیده باشد.

این آیین‌نامه مشتمل بر ۱۱ ماده و ۱۳ تبصره در تاریخ ۱۳۷۹/۱/۳۱ به تصویب ریاست قوه قضائیه رسید و از تاریخ تصویب لازم الاجراء می‌‌باشد.

رئیس قوه قضائیه- سید محمود هاشمی