‌قانون تأسیس دانشگاه بین‌المللی اسلامی ایران

تاریخ تصویب: ۱۳۶۲/۱۰/۱۹
تاریخ انتشار: ۱۳۶۲/۱۰/۲۹

فصل اول – کلیات

‌ماده ۱ – به منظور معرفی فرهنگ و تمدن و معارف اسلام که بزرگترین حامی علم و عالم در جهان بوده است و احیاء شیوه تعلیمی و تربیتی آن‌ دانشگاه بین‌المللی اسلامی به عنوان یک مؤسسه آموزشی و فرهنگی زیر نظر وزارت فرهنگ و آموزش عالی با اهداف زیر تأسیس می‌شود:
‌الف – بهره‌گیری از علوم و فنون بر اساس موازین اسلامی.
ب – تربیت متخصصان متعهد به منظور بی‌نیازی علمی و فرهنگی کشورهای اسلامی و کشورهای مستضعف از جوامع مستکبر و سلطه‌جو و‌ عالمان غیر مسلمان و غیر متعهد.
ج – گسترش و تحقق فرهنگ اسلامی در جهان اسلام.
‌د – نشر فرهنگ و معارف اسلامی در سطح بین‌المللی.
‌ه‍- برقراری ارتباط با شخصیتها و مراکز علمی جهان به ویژه شخصیتها و مراکز اسلامی.
‌و – کمک به گسترش تحصیلات عالی کشور.

‌ماده ۲ – این دانشگاه تابع مقررات و ضوابط جمهوری اسلامی ایران است و شورای عالی این دانشگاه خط مشی آن را به شرح مواد بعد تعیین‌ می‌کند.

‌ماده ۳ – اداره کلیه امور دانشگاه با رئیس دانشگاه است که با حکم وزیر فرهنگ و آموزش عالی برای مدت سه سال به این سمت منصوب می‌شود و‌انتصاب مجدد او بلامانع است.

‌تبصره – عزل رئیس دانشگاه با حکم وزیر فرهنگ و آموزش عالی خواهد بود.

‌ماده ۴ – این دانشگاه مجموعه‌ای از دانشکده‌ها و واحدهای تحقیقاتی و آموزشی است که بر حسب لزوم تأسیس می‌شوند. تشخیص لزوم و نیاز به‌ عهده شورای عالی است.

‌ماده ۵ – رشته‌ها و دوره‌های آموزشی این دانشگاه با توجه به اولویتها تأسیس می‌شوند و توسعه می‌یابند. تشخیص این اولویتها بر اساس بضاعت‌ علمی و سوابق تجربی و امکانات بالفعل و توانایی اجرایی دولت جمهوری اسلامی ایران با شورای عالی است.

‌ماده ۶ – تدریس در دانشگاه به زبان فارسی است، و تدریس به زبان عربی و اردو و سایر زبانها بر حسب نیاز مجاز می‌باشد.

‌فصل دوم – شوراهای مشورتی

‌ماده ۷ – دانشگاه دارای شوراهایی به شرح زیر است:
‌الف – شورای عالی دانشگاه.
ب – شورای دانشگاه.
ج – شوراهای دانشکده‌ها.

ماده ۸ – شورای عالی مطابق ماده ۹ این قانون مشاور وزیر فرهنگ و آموزش عالی محسوب می‌شود. و تصمیم‌گیری نهایی با وزیر فرهنگ و آموزش‌ عالی می‌باشد. وظیفه شورای دانشگاه و شورای دانشکده‌ها نیز هماهنگ ساختن برنامه‌های آموزشی و پژوهشی و فرهنگی و نظارت علمی و ارزیابی‌آنها در سطح دانشگاه و دانشکده‌ها است.

‌ماده ۹ – وظایف شورای عالی دانشگاه به شرح زیر است:
1 – تدوین خط مشی کلی دانشگاه.
2 – تشخیص ضرورت تأسیس دانشکده‌ها و تعیین دوره‌ها و رشته‌ها و گروههای آموزشی و واحدهای آموزشی و تحقیقاتی.
3 – تعیین اولویتهای جدید آموزشی و تحقیقاتی.
4 – بررسی سالانه امکانات دانشگاه از لحاظ پذیرش دانشجو و تعیین تعداد دانشجو در هر رشته.
5 – بررسی سالانه امکانات علمی دانشگاه (‌نیروی انسانی و تجهیزات)، تعیین کمبودها و طبقه‌بندی نیازها.
6 – بررسی مبادله نیروهای متخصص متعهد با مراکز علمی اسلامی و تشکیل سمینارهای علمی و بین‌المللی.
7 – تهیه و تنظیم پروژه‌های تحقیقاتی و طرح‌های مشترک با جوامع اسلامی و مستضعف با رعایت اصل ۷۷ قانون اساسی.
8 – تهیه نمودار سازمانی و تشکیلاتی دانشگاه.
9 – تنظیم بودجه سالانه کل دانشگاه و مؤسسات تابعه.
10 – بررسی و تنظیم آیین‌نامه‌های اجرایی، مالی و اداری دانشگاه و عنداللزوم تعیین میزان شهریه.
11 – تدوین آیین‌نامه‌های انضباطی و رفاهی.
12 – تهیه و تصویب آیین‌نامه داخلی جلسات شورای عالی دانشگاه.
13 – تعیین و تصویب وظایف کمیسیونهای شورای عالی و شوراها و گروههای آموزشی دانشکده‌ها.
14 – بررسی مسائلی که به پیشنهاد رئیس دانشگاه در دستور کار شورا قرار می‌گیرد.

ماده ۱۰ – شورای عالی دانشگاه مرکب از اعضای زیر است:
1 – وزیر فرهنگ و آموزش عالی.
2 – رئیس دانشگاه بین‌المللی اسلامی.
3 – معاون فرهنگی وزارت امور خارجه.
4 – معاون امور بین‌الملل وزارت ارشاد اسلامی.
5 – معاون آموزشی دانشگاه.
6 – معاون اداری و مالی دانشگاه.
7 – دو نفر از مدرسان روحانی آگاه به مسائل اعتقادی و مبانی استنباط به انتخاب فقهای شورای نگهبان.
8 – یک تن از کارشناسان متعهد علوم تربیتی که حداقل ۵ سال سابقه تدریس دانشگاهی داشته و یا صاحب تألیفات معتبری در این زمینه باشد، به‌ انتخاب وزیر فرهنگ و آموزش عالی.
9 – یک تن از اعضای هیأت علمی این دانشگاه که در علوم تجربی (‌علوم پایه، پزشکی، فنی و مهندسی) حداقل سه سال سابقه تدریس یا تحقیق‌ دانشگاهی داشته باشد به انتخاب هیأت علمی و تصویب وزیر فرهنگ و آموزش عالی.

۱۰ – یک تن از اعضای هیأت علمی این دانشگاه که در علوم انسانی حداقل سه سال سابقه تدریس یا تحقیق دانشگاهی داشته باشد به انتخاب‌ هیأت علمی و تصویب وزیر فرهنگ و آموزش عالی.

‌ماده ۱۱ – ریاست شورای عالی با وزیر فرهنگ و آموزش عالی و دبیری آن با رئیس دانشگاه است. جلسات شورا حداقل ماهی یک‌بار به ریاست‌ وزیر فرهنگ و آموزش عالی و در غیاب وی به ریاست دبیر شورا تشکیل می‌شود.
‌جلسات حداقل با حضور دو سوم اعضاء رسمیت می‌یابد و مصوبات آن با اکثریت مطلق آراء اعضاء حاضر معتبر است.

‌ماده ۱۲ – هر یک از اعضای نامبرده در بندهای ۷ و ۸ و ۹ و ۱۰ ماده ۱۰ برای مدت چهار سال تعیین می‌گردند. این اشخاص در صورت تمایل‌ می‌توانند از حق‌الجلسه مطابق مقررات استفاده نمایند. حکم اعضاء توسط وزیر فرهنگ و آموزش عالی صادر می‌گردد.

‌ماده ۱۳ – شورای عالی هر وقت که ضروری تشخیص دهد افراد مطلع و متخصص دیگر را بدون داشتن حق رأی برای شرکت در جلسات دعوت‌ می‌نماید.

‌ماده ۱۴ – شورای دانشگاه مرکب خواهد بود از:
1 – ریاست دانشگاه که ریاست شورا را به عهده دارد.
2 – معاونین دانشگاه.
3 – رؤسای دانشکده‌ها.
4 – سه تن از استادان رشته‌های علوم پزشکی، علوم تجربی و فنی، علوم انسانی به انتخاب گروههای علمی این رشته‌ها. ترتیب انتخاب را‌ آیین‌نامه تعیین می‌کند.

‌تبصره – نایب رئیس و دبیر شورای دانشگاه از بین اعضاء شورا انتخاب می‌شوند.

‌ماده ۱۵ – شورای دانشگاه با حضور دو سوم اعضاء رسمیت می‌یابد و مصوبات آن با اکثریت مطلق آراء حاضران معتبر می‌باشد.

‌ماده ۱۶ – شورای دانشگاه دارای گروههای کار یا کمیسیونهایی مرکب از اعضای هیأت علمی دانشگاه خواهد بود. ترکیب کمیسیونها و نحوه کار آنها‌ را آیین‌نامه‌های داخلی شورای دانشگاه تعیین می‌کند.

‌ماده ۱۷ – آیین‌نامه‌های آموزشی و پژوهشی دانشکده‌ها به وسیله شورای دانشگاه تهیه و تنظیم و از طریق وزارت فرهنگ و آموزش عالی، جهت‌ تصویب به ستاد انقلاب فرهنگی یا جانشین قانونی آن ارسال می‌شود.

‌ماده ۱۸ – پیش‌نویس برنامه‌های آموزشی و پژوهشی دانشکده‌ها در شورای دانشکده مربوط تهیه و پس از بررسی و تأیید شورای دانشگاه از طریق‌ وزارت فرهنگ و آموزش عالی
جهت تصویب به ستاد انقلاب فرهنگی یا جانشین قانونی آن ارسال می‌شود.

‌ماده ۱۹ – ترکیب شورای هر دانشکده و حدود وظایف آن با پیشنهاد شورای دانشگاه به تصویب شورای عالی خواهد رسید.

‌فصل سوم – گزینش

‌ماده ۲۰ – وزارت فرهنگ و آموزش عالی اعضای هیأت علمی مورد نیاز دانشگاه را از میان متخصصان داخلی که مطابق ضوابط استخدامی آموزش‌ عالی دارای صلاحیت علمی و دینی و اخلاقی لازم هستند تأمین می‌نماید، و در صورت ضرورت با رعایت اصل ۸۲ قانون اساسی به استخدام‌ متخصصان خارجی حتی‌الامکان مسلمان واجد صلاحیت علمی، اخلاقی و دینی اقدام می‌کند.
‌وزارت فرهنگ و آموزش عالی در صورت نیاز می‌تواند به منظور تأمین اعضای هیأت علمی دانشگاه عده‌ای از فارغ‌التحصیلان برجسته مسلمان و‌ متعهد دوره‌های عالی (‌لیسانس یا کارشناس، به بالا) را بری احراز تخصص به خارج اعزام نماید.

‌تبصره – معلمان حق‌التدریسی نیز بر اساس معیارهای گزینش مربوط به دانشگاهها و پس از تصویب صلاحیت آنان، توسط وزارت مذکور به کار‌ دعوت می‌شوند.

‌ماده ۲۱ – دانشجویان این دانشگاه از میان داوطلبان داخلی و خارجی مسلمان و متعهد به اسلام و ملتزم عملی به دستورات آن به شرح زیر انتخاب‌ می‌شوند:
‌الف – دانشجویان داخلی، بر طبق ضوابط گزینش دانشجویان دانشگاهها و مؤسسات آموزش عالی کشور.
ب – دانشجویان خارجی، بر اساس رسیدگی به پرونده داوطلبان، و ضوابط مربوط توسط دانشگاه تنظیم و پس از تصویب وزارت فرهنگ و‌آموزش عالی به وسیله وزارت امور خارجه (‌نمایندگیهای سیاسی ایران) اعمال می‌شود.

‌تبصره – تعداد دانشجویان داخلی دانشگاه در هر نوبت گزینش نباید از یک سوم ظرفیت آن کمتر باشد.

‌مقررات اداری و مالی

‌ماده ۲۲ – امور مالی و معاملاتی دانشگاه تابع آیین‌نامه‌های مالی و معاملاتی دانشگاههای کشور خواهد بود که به پیشنهاد وزارت فرهنگ و آموزش‌ عالی به تصویب هیأت وزیران می‌رسد.

[‌آیین‌نامه مالی دانشگاه‌ها]

[آیین‌نامه معاملات دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی]

[‌تفسیر قانونی ماده ۲۲ قانون تأسیس دانشگاه بین‌المللی اسلامی راجع به شمول قانون محاسبات عمومی در مورد این‌ دانشگاه و دانشگاههای دیگر، مصوب ۱۳۶۳/۱۰/۳۰]

‌ماده ۲۳ – دانشگاه می‌تواند پس از مشاوره با شورای عالی با تصویب وزارت فرهنگ و آموزش عالی وجوه و اموال منقول و غیر منقولی را که از‌طرف اشخاص حقیقی و حقوقی اهداء می‌شود بپذیرد. این هدایا بایستی با ذکر مشخصات اهداکننده در دفاتر دانشگاه ثبت گردد و مطابق مقررات در‌ اختیار دانشگاه قرار گیرد.

‌تبصره – در اهداء اموال چنانچه اهداکننده شرایط خاصی را پیشنهاد نماید، و این شرایط مورد موافقت وزارت فرهنگ و آموزش عالی قرار گیرد‌ مطابق آن عمل خواهد شد.

‌ماده ۲۴ – وزارت فرهنگ و آموزش عالی موظف است پس از آماده شدن کامل امکانات علمی (‌نیروی انسانی و تجهیزات) هر یک از دانشکده‌های‌این دانشگاه و تأیید این آمادگی توسط کمیسیون مشترک آموزش، فرهنگ، تحقیقات، و برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی، دانشکده مزبور را‌افتتاح نماید.
این لایحه مشتمل بر ۲۴ ماده و ۵ تبصره می‌باشد که با تصویب آن کلیه قوانین و اساسنامه‌های مغایر منسوخ می‌گردد.


‌قانون فوق مشتمل بر بیست و چهار ماده و پنج تبصره در جلسه روز دوشنبه نوزدهم دی ماه یک هزار و سیصد و شصت و دو مجلس شورای اسلامی‌ تصویب و به تأیید شورای نگهبان رسیده است.

‌رئیس مجلس شورای اسلامی – اکبر هاشمی