42556 – 1360.03.26 – 278
هیأت وزیران در جلسه مورخ 1360.3.20 بنا به پیشنهاد شماره 16 ـ 03 ـ 1.402 مورخ
1360.3.4 وزارت دفاع ملی اساسنامه سازمان خدمات هلیکوپتری و هواپیمایی را که شامل
پنج فصل و 32 ماده به شرح زیر می‌باشد تصویب نمودند.
فصل اول ـ مشخصات
تأسیس
ماده 1 ـ به استناد لایحه قانونی ایجاد سازمان خدمات هلیکوپتری و هواپیمایی مصوب
59.4.21 شورای انقلاب اسلامی ایران سازمان خدمات هلیکوپتری و هواپیمایی تشکیل و به
صورت یک شرکت دولتی اداره و به وزارت دفاع ملی وابسته می‌باشد.
نام
ماده 2 ـ موضوع و هدف سازمان عبارت است از "سازمان خدمات هلیکوپتری و هواپیمایی"
که در این اساسنامه به اختصار سازمان خوانده می‌شود.
موضوع و هدف
ماده 3 ـ موضوع و هدف سازمان عبارت است از ارائه خدمات پروازی به کلیه سازمان‌های
دولتی و بخش‌های خصوصی از طریق:
الف ـ ارائه خدمات پروازی هلیکوپتری و هواپیمایی به کلیه وزارت‌خانه‌ها، مؤسسات،
استانداری‌ها و سازمان‌های غیر نظامی کشور که به چنین پروازهایی‌نیازمند باشند و
در صورت لزوم برای تسهیل انجام اهداف سازمان پس از تصویب مجمع عمومی اجازه انعقاد
قراردادهای مشارکت با اشخاص و مؤسسات‌بازرگانی و تولیدی و همچنین خریداری و تملک
سهام شرکت‌ها و فروش و انتقال آنها.
ب ـ توسعه و ایجاد تأسیسات وابسته به منظور گسترش از طریق مطالعات و تحقیقات علمی
و فنی تا رسیدن به سطح خودکفایی کامل در زمینه‌های پروتزی‌تعمیر قطعات، بازسازی
قطعات، نوسازی و آموزش پرسنل پروازی و فنی تا قطع کامل هرگونه وابستگی در امور ذکر
شده بالا با حق تحصیل و ثبت و تملک‌پرواز و حق اختراع و اکتشاف روش‌های علمی و
سایر حقوق محفوظ مربوطه.
پ ـ عقد قرارداد بدون واسطه در جهت خرید قطعات یدکی و تعمیر و بازسازی آنها با
کارخانه‌های سازنده و با تصویب هیأت مدیره عقد قرارداد خرید و فروش و‌اجاره و
استجاره اموال منقول و با رعایت قوانین و مقررات مربوطه.
مرکز
ماده 4 ـ مرکز سازمان: مرکز سازمان در تهران است و سازمان می‌تواند با تصویب مجمع
عمومی نسبت به ایجاد شعبه یا نمایندگی در سایر نقاط اقدام نماید.
مدت
ماده 5 ـ مدت فعالیت سازمان نامحدود است.
وضعیت حقوق
ماده 6 ـ سازمان دارای شخصیت و استقلال مالی می‌باشد و امور خود را برابر با
مقررات این اساسنامه و آیین‌نامه‌های مربوطه اعمال می‌نماید.
در مواردی که در این اساسنامه پیش‌بینی نشده است تابع مقررات و قوانین عمومی
کشور و قانون تجارت می‌باشد.
فصل سوم ـ سرمایه
سرمایه
ماده 7 ـ سرمایه سازمان مرکب از کل جمع سرمایه‌های دو شرکت سابق هلیکوپتر سرویس و
هلیکوپتر ایران به مبلغ 110.000.000 ریال به سهم 10.000 ریال‌تقسیم و متعلق به
دولت و غیر قابل انتقال می‌باشد.
ماده 8 ـ هرگونه تغییر در میزان سرمایه سازمان منوط به پیشنهاد مجمع عمومی
فوق‌العاده سازمان و تصویب هیأت وزیران می‌باشد.
فصل چهارم ـ ارکان سازمان
ارکان سازمان
ماده 9 ـ سازمان دارای ارکان ذیل می‌باشد:
الف ـ مجمع عمومی
ب ـ هیأت مدیره
پ ـ مدیره عامل
ت ـ بازرسان (حساب‌رسان) قانونی
مجمع عمومی
ماده 10 ـ مجمع عمومی مرکب است از:
الف ـ وزیر دفاع ملی یا نماینده او
ب ـ وزیر امور اقتصاد و دارایی یا نماینده او
پ ـ وزیر بازرگانی یا نماینده او
ت ـ وزیر مشاوره و رییس سازمان برنامه و بودجه یا نماینده او
ث ـ وزیر راه و ترابری یا نماینده او
تبصره: ریاست مجمع به عهده وزیر دفاع ملی می‌باشد.
ماده 11 ـ جلسات مجمع عمومی به طور عادی دو باریکی تا آخر تیر ماه هر سال برای
تصویب ترازنامه و حساب سود و زیان سال قبل و دیگری در دی ماه برای‌تصویب بودجه و
سایر مسایلی که در دستور کار هر مجمع گذارده می‌شود تشکیل می‌گردد.
ماده 12 ـ مجمع عمومی فوق‌العاده در موقع مقتضی بنا به تصمیم رییس مجمع عمومی یا
درخواست بازرس سازمان تشکیل می‌گردد.
ماده 13 ـ مجمع عمومی اعم از عادی یا فوق‌العاده به دعوت کتبی رییس هیأت مدیره در
محل و زمان معین در دعوت‌نامه تشکیل خواهد شد دستور جلسه‌مجمع در دعوت‌نامه معین
خواهد شد.
ماده 14 ـ وزیر دفاع ملی مجاز است در صورت تشخیص مورد عدم صلاحیت هر یک از اعضای
هیأت مدیره را تعویض و مراتب را با ذکر دلایل به اطلاع اولین‌مجمع عمومی برساند.
تصمیمات مجمع عمومی
ماده 15 ـ تصمیمات مجمع عمومی وقتی معتبر و قابل اجرا است که حداقل سه نفر از
اعضای مجمع به آن رأی موافق داده باشند، مذاکرات و تصمیمات هر‌مجمع عمومی باید در
صورت جلسات مربوطه درج و به امضای اعضای مجمع عمومی سازمان برسد و در دفتر هیأت
مدیره نگهداری شود. یک نسخه از‌مصوبات مجمع عمومی برای اجرا به هیأت مدیره سازمان
ابلاغ خواهد شد.
وظایف و اختیارات مجمع عمومی
ماده 16 ـ مجمع عمومی دارای وظایف و اختیارات زیر است:
الف ـ بررسی گزارش سالیانه هیأت مدیره و بازرسان همچنین تصویب ترازنامه و حساب
سود و زیان.
ب ـ بررسی بودجه و برنامه عملیات سازمان و اتخاذ تصمیم نسبت به آنها.
پ ـ تعیین سیاست و شور کلی و تصویب برنامه عملیات سازمان.
ت ـ انتخاب و تغییر اعضای هیأت مدیره و بازرسان سازمان و تعیین حقوق و مزایای
آنان.
ث ـ اتخاذ تصمیم نسبت به نحوه تقسیم سود سازمان.
چ ـ اتخاذ تصمیم نسبت به هر امر یا اموری که در دستور کار مجمع قرار داده شود.
ح ـ انتخاب بازرس (حساب‌رس) به پیشنهاد وزیر امور اقتصادی و دارایی و تصویب مجمع
عمومی و تعیین حق‌الزحمه بازرس.
تبصره: رییس مجمع عمومی مجاز است در هر زمان و هر مکان و موردی عملیات سازمان را
مورد کنترل و بازرسی قرار دهد.
هیأت مدیره
ماده 17 ـ مسئولیت اداره امور شرکت به عهده هیأت مدیره می‌باشد.
ماده 18 ـ هیأت مدیره مرکب از 5 عضو اصلی و دو عضو علی‌البدل بوده که با پیشنهاد
رییس مجمع و تصویب مجمع عمومی برای مدت دو سال انتخاب‌می‌شوند و تجدید انتخاب آنان
بلامانع است.
1 ـ رییس هیأت مدیره از بین اعضای اصلی هیأت مدیره و با پیشنهاد وزیر دفاع و تصویب
مجمع عمومی انتخاب خواهد شد.
2 ـ در صورت فوت ـ استعفا ـ حجر ـ عزل یا غیبت بیش از چهار ماه هر یک از اعضای
هیأت مدیره جز در مواردی که عضو مزبور از طرف سازمان مأمور باشد‌جانشین او بر طبق
ماده 20 تعیین می‌گردد.
3 ـ هیأت مدیره آیین دعوت و تشکیل جلسات و اخذ تصمیمات خویش را خود تعیین خواهد
کرد.
4 ـ جلسات هیأت مدیره با حداقل 5 نفر از اعضا رسمیت خواهد یافت و تصمیمات متخذه با
چهار رأی معتبر است حضور رییس هیأت مدیره با نایب رییس در‌جلسات هیأت مدیره الزامی
است.
5 ـ تصمیمات متخذه در هیأت مدیره که حداقل چهار نفر از از اعضا نسبت به آن رأی
همانند داده باشند معتبر است.
6 ـ تصمیمات هیأت مدیره در دفتری خاص ثبت و پس از امضا در مرکز سازمان نگهداری
خواهد شد.
وظایف و اختیارات هیأت مدیره
ماده 19 ـ هیأت مدیره با رعایت مصوبات مجمع عمومی و مقررات این اساسنامه و
قوانین و نظامات مربوطه اختیار و اجازه انجام کلیه امور سازمان را جز‌آنهایی که
بالصراحه در این اساسنامه در صلاحیت ارکان دیگر شرکت قرار داده شده است دارد هیأت
مدیره از جمله دارای وظایف و اختیارات زیر است:
الف ـ اجرای تصمیمات مجمع عمومی و یا مراقبت در حین اجرای آنها.
ب ـ بررسی و اظهارنظر نسبت به کلیه طرح‌ها ـ برنامه‌ها ـ بودجه ـ پیشنهادها ـ
گزارش‌ها و آیین‌نامه‌ها و کلیه اموری که برای تصویب به مجمع عمومی تقدیم‌می‌شود.
پ ـ تهیه صورت دارایی و دیون و همچنین ترازنامه و حساب سود و زیان سازمان هیأت
مدیره باید قبل از تشکیل مجمع عمومی سالانه و به هر حال ظرف‌چهار ماه اول هر سال،
ترازنامه و حساب سود و زیان سال مالی قبل شرکت را با استفاده از امکانات سازمان
تنظیم و امضا و سپس همراه با گزارش فعالیت‌های‌سازمان برای رسیدگی و اتخاذ تصمیم
نسبت به آنها به مجمع عمومی تسلیم نماید. نسخه‌ای از ترازنامه و حساب سود و زیان و
همچنین گزارش هیأت مدیره به‌مجمع عمومی باید لااقل 30 روز قبل از تشکیل مجمع عمومی
برای اظهارنظر در اختیار بازرس قانونی سازمان گذارده شود.
ت ـ بررسی و تصویب و یا اتخاذ تصمیم نسبت به طرح و برنامه و بودجه تفصیلی و
عملیاتی که به وسیله مدیرعامل تنظیم و یا پیشنهاد شده و سایر‌پیشنهادهای مدیرعامل
با رعایت مصوبات و اصول مقرر توسط مجمع عمومی.
ث ـ تعیین و تنظیم روش‌های نظارت بر حسن اجرا و کاربرد ضوابط و مقررات، سازمانی،
مالی، فنی: ایمنی و غیره که توسط مدیرعامل تنظیم یا پیشنهاد می‌شود‌با رعایت
مصوبات و اصول تعیین شده توسط مجمع عمومی.
ج ـ تعیین اشخاص و مقاماتی که حق امضای اسناد و اوراق بهادار و تعهدآور سازمان را
دارد تعیین حدود و اختیارات آنان.
چ ـ اتخاذ تصمیم نسبت به ارجاع امر یا امور به داوری و تعیین داور و اعطای حق صلح
و سازش با رعایت مقررات مربوطه.
ح ـ اتخاذ تصمیم نسبت به معاملات و قراردادهای سازمان در حدود آیین‌نامه معاملات
سازمان.
خ ـ رهبری، نظارت، پیشنهاد و انجام هر کار دیگری که برای حسن اداره سازمان لازم
باشد.
ماده 20 ـ مدیران حق ندارند در معاملاتی که یک طرف آن سازمان خدمات هلیکوپتری و
هواپیمایی است یا به حساب سازمان خدمات هلیکوپتری و هواپیمایی‌است یا به حساب
سازمان مزبور انجام می‌گیرد اعم از مستقیم و یا غیر مستقیم سهیم و شریک و یا
ذی‌نفع باشند.
وظایف و اختیارات مدیر عامل
ماده 21 ـ مدیرعامل بالاترین مقام اجرایی و اداری سازمان و مسئول حسن اداره و حفظ
و تأمین حقوق و منافع و اموال و اجرای مصوبات مجمع عمومی و‌هیأت مدیره سازمان و از
بین اعضای اصلی هیأت مدیره با پیشنهاد وزیر دفاع و تصویب مجمع عمومی انتخاب می‌شود
مدیرعامل با رعایت مصوبات و اصول‌مقرر توسط مجمع عمومی و هیأت مدیره و مفاد این
اساسنامه و سایر قوانین و نظامات مربوطه اختیارات کامل و همه‌گونه حقوق برای حسن
اداره امور سازمان‌و اجرای مسئولیت‌های خویش و نمایندگی سازمان را در برابر غیر
دارد.
مدیرعامل می‌تواند یکی از مدیران یا مقامات مسئول سازمان را با تصویب هیأت مدیره
به عنوان جانشین خویش تعیین و برخی از وظایف و اختیارات خود و در‌غیبت خود کلیه
وظایف و اختیارات خود را به وی تفویض کند.
مدیرعامل همچنین می‌تواند تمام یا قسمتی از اختیارات اجرایی خود را با تأیید هیأت
مدیره و یا مسئولین امور سازمان تفویض نماید مدیرعامل با رعایت‌مصوبات مجمع عمومی
و هیأت مدیره و مفاد این اساسنامه و سایر قوانین و مقررات مربوطه دارای اختیارات
و وظایف زیر است:
الف ـ اجرای تصمیمات و مصوبات مجمع عمومی و هیأت مدیره.
ب ـ تهیه و تنظیم طرح‌ها، برنامه‌ها، پیشنهادها، روش‌ها و گزارشات و آیین‌نامه‌ها
و موازین استخدامی آموزشی، سازمانی، مالی، فنی، ایمن و غیره که باید برای‌اتخاذ یا
تصویب تقدیم هیأت مدیره یا مجمع عمومی گردد.
پ ـ تهیه و تنظیم و اجرای سایر طرح‌ها و برنامه‌های تفصیلی و عملیاتی.
ت ـ انجام معاملات و امضا و مبادله و اجرای قراردادها پس از تصویب اصول آنها توسط
هیأت مدیره و در حدود آیین‌نامه مالی و معاملات سازمان.
ث ـ انتخاب، استخدام، انتصاب، انفصال، ارتقا و انتقال کارکنان و مشاوران و
کارشناسان و تعیین و تنظیم و پرداخت حقوق و مزایای آنان با توجه به مفاد‌آیین‌نامه
مالی و استخدامی سازمان.
ج ـ ایجاد هرگونه تغییر و تبدیل در نمودار سازمانی با تصویب مجمع عمومی سازمان.
چ ـ ایجاد تسهیلات مقتضی برای انجام وظایف قانونی بازرس سازمان.
ح ـ تعیین صاحبان حق امضای مجاز و تعهدآور از بین کارکنان و مسئولین سازمان و
تعیین حدود و اختیارات آنان با رعایت مفاد مندرج ماده 22 این اساسنامه.
خ ـ طرح هرگونه دعوی حقوقی و یا جزایی و دفاع از سازمان در دعاوی مطروحه و عزل
وکیل در دعاوی با حق تفویض حق وکیل.
د ـ اتخاذ کلیه تدابیر و انجام هر نوع اقدام دیگری که برای حسن اداره امور سازمان
لازم باشد.
ذ ـ مدیرعامل می‌تواند متخصصین رشته‌های اداری، مالی، فنی و اقتصادی را با رعایت
قوانین و مقررات مربوطه از بین کارمندان دولت (نظامی یا غیر نظامی) به‌صورت مأمور
و کارمندان بازنشسته کشوری یا لشگری و و سایر متخصصین مورد نیاز را برای مدت مورد
احتیاج با رعایت قوانین و مقررات مربوطه دعوت به‌کار نماید و حقوق و حق‌الزحمه
آنان را بپردازد.
حق امضا
ماده 22 ـ اسناد مالی و اوراق بهادار و هرگونه سند دیگری که مستلزم قبول تعهد و
یا واگذاری حقی از سازمان باشد باید به امضای مدیرعامل و یکی دیگر از‌مقامات
سازمان که هیأت مدیره بدین منظور تعیین می‌نماید برسد.
دو مقام صاحب امضای مزبور می‌توانند حق امضای خود را با مسئولیت خویش به دو نفر
دیگر یا مقامات سازمان که مورد تأیید هیأت مدیره باشند واگذار نماید.
ماده 23 ـ امضای اسناد و مکاتبات مربوط به امور جاری و اداری سازمان به ترتیبی که
در آیین‌نامه‌ها و مقررات مربوطه مقرر است با مدیرعامل است.
مدیرعامل می‌تواند این حق امضای خود را با مسئولیت خویش به هر یک از مسئولین یا
کارکنان سازمان که خود مقتضی بداند واگذار نماید.
ماده 24 ـ نوع قراردادها و اسناد و مکاتباتی که باید طبق مواد 22 و 23 به امضا
برسد مطابق مقررات و دستورالعمل‌هایی که به تصویب هیأت مدیره خواهد رسید‌تعیین
خواهد شد.
بازرسان
ماده 25 ـ مجمع عمومی هر سال یک نفر را که در امور مالی، اقتصادی مطلع و دارای
صلاحیت باشند به عنوان بازرس قانونی بنا به پیشنهاد وزیر امور اقتصادی و‌دارایی
انتخاب خواهد کرد که وظایف محوله را براساس مفاد قانون تجارت انجام دهد و برای
انجام وظایف قانونی خود می‌تواند با تصویب مجمع عمومی از‌خدمات یک مؤسسه حساب‌رسی
استفاده نماید.
وظایف و اختیارات بازرس قانونی
ماده 26 ـ
الف ـ ترازنامه و حساب سود و زیان سازمان را که در اختیار آنها گذارده می‌شود
مورد بررسی قرار دهند و نظر صریح و کتبی خود را نسبت به صحت و یا عدم‌صحت محتوی و
انطباق یا عدم انطباق آنها به اسناد و دفاتر سازمان برای تقدیم به اولین مجمع
عمومی تا ده روز قبل از تشکیل آن به مجمع عمومی تسلیم‌نمایند.
ب ـ پیوسته در طول دوره‌ای که برای آن انتخاب شده‌اند از طرز کار دوایر سازمان،
عملیات مالی آن از حیث صحت یا عدم صحت و انطباق آنها را مقررات‌مربوطه اطلاع حاصل
نمایند.
ماده 27 ـ بازرس اختیار دارد که برای انجام وظایف خود به دفاتر و اسناد و
پرونده‌های سازمان با اطلاع مدیرعامل مراجعه و آنها را مورد بررسی قرار دهند.
بازرس حق مداخله در امور اجرایی سازمان را ندارد و وظایف خود را باید به نحوی
انجام دهند که مبنی حسن جریان امور سازمان نباشد.
ماده 29 ـ بازرس حق ندارد در معاملاتی که با سازمان یا به حساب آن می‌شود اعم از
مستقیم یا غیر مستقیم سهیم یا شریک و یا ذی‌نفع باشد.
فصل پنجم ـ سال مالی
سال مالی
ماده 30 ـ سال مالی سازمان از اول فروردین ماه تا پایان اسفند ماه هر سال است.
اولین سال مالی سازمان از تاریخ تأسیس تا پایان اسفند ماه همان سال است.
سود ویژه
ماده 31 ـ سود ویژه سازمان عبارت است از درآمد حاصل از عملیات آن پس از وضع کلیه
هزینه‌های جاری و استهلاک.
اندوخته
ماده 32 ـ هر سال ده درصد به عنوان اندوخته احتیاطی و پنج درصد سود ویژه به عنوان
اندوخته قانونی برداشت و نگهداری خواهد شد.
پس از آن که اندوخته قانونی به میزان ده درصد سرمایه سازمان برسد از سود ویژه و
نگهداری آن به عنوان ذخیره منوط به اجازه مجمع عمومی خواهد بود.
محمدعلی رجایی – نخست‌وزیر