ماده واحده: پروتکل نهایی همکاریهای اقتصادی بین جمهوری اسلامی ایران و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی که در تاریخ ۳۰ خرداد ماه ۱۳۵۹ در مسکو به امضاء رسیده است و پیوست این ماده واحده میباشد تصویب و اجازه مبادله اسناد تصویب آن داده میشود.
فهرست پروژهها و طرح‌های همکاریهای اقتصادی ایران و شوروی
۱ – پروژهها و طرح‌هایی که انجام شده است.
شماره – شرح پروژه – تاریخ اتمام
به ترتیب
1 احداث سیلو در شیراز به ظرفیت ۱۶.۵ هزار تن سال ۱۹۶۰
2 مرکز آموزشی در اصفهان برای آموزش در رشتههای ساختمانی به ظرفیت ۴۲۵ دانشآموز سال ۱۹۶۸
3 احداث سیلو در زاهدان به ظرفیت ۵ هزار تن سال ۱۹۶۸
4 احداث سیلو در اراک به ظرفیت ۸ هزار تن و توسعه آن برای ۸ هزار تن دیگر. سال ۱۳۶۹
5 سیلو در اندیمشک به ظرفیت ۸ هزار تن و توسعه آن برای ۸ هزار تن دیگر سال ۱۹۶۹
6 سیلو در گرگان به ظرفیت ۸ هزار تن و توسعه آن برای ۸ هزار تن دیگر سال ۱۹۶۹
7 سیلو در تربت حیدریه به ظرفیت ۵ هزار تن سال ۱۹۶۹
8 سیلو در ازنا به ظرفیت ۸ هزار تن و توسعه آن برای ۸ هزار تن دیگر سال ۱۹۶۹
9 سیلو در خوی به ظرفیت ۵ هزار تن و توسعه آن برای ۵ هزار تن دیگر سال ۱۹۶۹
10 نیروگاه حرارتی برق تبریز به ظرفیت
12 هزار کیلو وات سال ۱۹۷۰
11 سیلو در مراغه به ظرفیت ۸ هزار تن و توسعه آن برای ۴ هزار تن دیگر سال ۱۹۷۰
12 سیلو در سنندج به ظرفیت ۸ هزار تن و توسعه آن برای ۸ هزار تن دیگر سال ۱۹۷۰
13 سیلو در ارومیه به ظرفیت ۸ هزار تن و توسعه آن برای ۸ هزار تن و دیگر سال ۱۹۷۰
14 سیلو در شاه آباد به ظرفیت ۸ هزار تن سال ۱۹۷۰
15 مرکز آموزشی متالوژی در اصفهان برای ۷۳۰ دانش آموز سال ۱۹۷۰
16 مرکز آموزشی ماشینسازی در اراک برای ۴۰۰ دانش آموز سال ۱۹۷۰
17 مرکز آموزشی ذغال سنگ در کرمان برای ۵۰۰ دانش آموز سال ۱۹۷۰
18 قسمت شمالی (ساوه – آستارا) لوله اول سرتاسری گاز به طول ۴۸۷ کیلومتر با ۸ دستگاه کمپرسور و یک رشته لوله گاز انشعابی تا تهران به طول ۱۱۲ کیلومتر. سال ۱۹۷۰
19 مجتمع در رود ارس (سد به ارتفاع ۴۰ متر با دو نیروگاه آبی در سواحل شوروی و ایران هر کدام به ظرفیت ۲۱ هزار کیلو وات) و همچنین تأمین منابع آب برای آبیاری سال ۱۹۷۱
20 سد برای آبیاری در منطقه میل و مغان به ارتفاع
10 متر در ناحیه گرادیز رود ارس. سال ۱۹۷۱
21 کارخانه تکثیر و پرورش ماهی به طرفیت ۳.۵ میلیون بچه ماهی در سال در منطقه سفید رود (شهر رشت) سال ۱۹۷۱
22 مرکز تعویض بوژی واگنها در ایستگاه راه آهن جلفای ایران سال ۱۹۷۱
23 کارخانه ماشینسازی اراک با ظرفیت پیشبینی شده بر اساس طرح ۳۰ هزار تن محصول در سال سال ۱۹۷۲
24 سیلو در بروجرد به ظرفیت ۸ هزار تن سال ۱۹۷۲
25 سیلو در همدان به ظرفیت ۱۶ هزار تن سال ۱۹۷۲
26 سیلو در قوچان به ظرفیت ۱۲ هزار تن سال ۱۹۷۲
27 سیلو در گنبد کاوس به ظرفیت ۱۶ هزار تن سال ۱۹۷۲
28 سیلو در سبزوار به ظرفیت ۱۲ هزار تن سال ۱۹۷۲
29 – ۳۲ تحویل ماشینآلات معادن و مترویال و همکاری فنی در احداث ۴ معدن ذغال سنگ به ظرفیت پیشبینی شده در طرح ۵۷۰ هزار تن ذغال در سال برای نوبت اول کارخانه ذوب اصفهان سال ۱۹۷۲
33 معدن چغارت به ظرفیت ۹۰۰ هزار تن سنگ آهن در سال سال ۱۹۷۲
34 کارخانه ذوب آهن اصفهان به ظرفیت ۵۵۰ هزار تن فولاد در سال سال ۱۹۷۳
35 سردخانه اونیورسال پخشکننده به ظرفیت ۱۰ هزار تن در تهران سال ۱۹۷۳
36 سیلو در خرمآباد به ظرفیت ۱۶ هزار تن سال ۱۹۷۳
37 سیلو در بهبهان به ظرفیت ۱۶ هزار تن سال ۱۹۷۳
38 سیلو در کنگاور به ظرفیت ۱۶ هزار تن سال ۱۹۷۳
39 سیلو در اهر به ظرفیت ۸ هزار تن سال ۱۹۷۳
40 سیلو در سقز به ظرفیت ۱۲ هزار تن سال ۱۹۷۳
41 سیلو در مهاباد به ظرفیت ۸ هزار تن سال ۱۹۷۳
42 سیلو در یزد به ظرفیت ۸ هزار تن سال ۱۹۷۴
43 سیلو در شوشتر به ظرفیت ۸ هزار تن سال ۱۹۷۴
44 سیلو در مولان (گرمادوز) به ظرفیت ۸ هزار تن سال ۱۹۷۴
45 سیلو در کرمان به ظرفیت ۸ هزار تن سال ۱۹۷۴
46 سیلو در زنجان به ظرفیت ۸ هزار تن سال ۱۹۷۴
47 سیلو در شاهآباد غرب به ظرفیت ۱۶ هزار تن سال ۱۹۷۵
48 مجتمع خانهسازی در پولادشهر (آریاشهر) اصفهان
به ظرفیت ۱۰۰ هزار متر مربع در سال سال ۱۹۷۴
49 کابلکشی از مرز ایران و شوروی برای مقاصد مخابراتی سال ۱۹۷۳
50 سیلو در شهر میانه به ظرفیت ۱۶ هزار تن سال ۱۹۷۵
51 سیلو در داراب به ظرفیت ۸ هزار تن سال ۱۹۷۵
52 سیلو در برازجان به ظرفیت ۸ هزار تن سال ۱۹۷۵
53 مدرسه فنی ساختمانی در تهران برای ۵۰۰ دانش آموز سال ۱۹۷۵
54 – ۵۷ چهار مدرسه صنعتی هر کدام برای ۵۰۰ دانش آموز در شهرهای همدان، زنجان، قم، ری. سال ۱۹۷۵
58 مدرسه فنی معدنی در کرمان برای ۵۰۰ دانشآموز سال ۱۹۷۵
59 مدرسه کشاورزی در فسا برای ۵۰۰ دانشآموز سال ۱۹۷۵
60 – ۶۱ توسعه مدرسه فنی برقی برای ۴۰۰ دانشآموز و کارگاه آموزشی برای ۲۰۰ دانشآموز در کارخانه میکانیکی تهران سال ۱۹۷۵
62 – ۶۳ دو کارگاه ذغال‌شویی هر کدام به ظرفیت ۳۰۰ هزار تن ذغال در سال در شهرهای شاهرود و ورق آباد سال ۱۹۷۵
64 کارخانه خانهسازی از قطعات پیشساخته در اهواز به ظرفیت ۱۷۵ هزار متر مربع. سال ۱۹۷۸
۲ – پروژهها و طرح‌هایی که در دست اجرا است.
۱ طرح برقی کردن راه آهن جلفا – تبریز به طول ۱۴۶ کیلومتر طبق شرایط مقاطعه کاری مقطوع
2 کارخانه ذغال شویی زرند به طرفیت ۲ میلیون تن ذغال در سال
3 معدن ذغال سنگ “پابدانا” به ظرفیت ۶۰۰ هزار تن ذغال در سال
4 معدن ذغال سنگ “بابنیزو” به ظرفیت ۳۵۰ هزار تن ذغال در سال
5 – ۹ تحویل وسائل و ماشینآلات معدنی برای ۵ معدن ذغال سنگ به ظرفیت کل ۱.۴۹ میلیون تن ذغال در سال مورد نیاز کارخانه ذوب آهن اصفهان در مرحله اول توسعه آن.
10 قسمت شمالی (در حدود ۵۰۰ کیلومتر طول) لوله دوم سرتاسری گاز ایران
11 کارخانه خانهسازی از قطعات پیشساخته در کرمان به ظرفیت ۱۷۵ هزار متر مربع در سال.
12 کارخانه خانهسازی از قطعات پیشساخته در کرمانشاه به ظرفیت ۳۵۰ هزار متر مربع
13 کارخانه خانهسازی از قطعات پیشساخته در شیراز به ظرفیت ۳۵۰ هزار متر مربع در سال.
14 کارخانه خانهسازی از قطعات پیشساخته در مشهد به ظرفیت ۱۷۵ هزار متر مربع
15 نیروگاه حرارتی برق “رامین” در اهواز به ظرفیت ۱۲۶۰ هزار کیلو وات
16 سیلو در کرج به ظرفیت ۶۴ هزار تنی
17 ساختمان لولههای آبرسانی در منطقه ذغالخیز کرمان.
18 ساختمان نیروگاه حرارتی برق در اصفهان به ظرفیت ۸۰۰ مگاوات
19 – ۲۶ ساختمان ۸ سیلو به ظرفیت کل ۳۸۰ هزار تن، از آن جمله
113 هزار تن در مشهد (دارای آسیاب به ظرفیت ۳۰۰ تن در روز)،
102 هزار تن در شهر نکا، و به ظرفیت هر کدام
27.۵ هزار تن در شهرهای سمنان و بروجرد و ازنا و شهرکرد و یاسوج و جیرفت.
27 – ۳۶ تحویل و وسایل و ماشینآلات و احداث ۱۰ مرکز آموزشی از طریق وزارت کار و امور اجتماعی در سمنان – برای ۱۰۸ دانشآموز،
کرمان – ۱۳۲ دانشآموز، شاهرود – ۹۶ دانشآموز، بیرجند – ۱۰۸
دانشآموز، کاشان – ۱۳۲ دانشآموز خرمآباد – ۱۳۲ دانشآموز،
زنجان – ۱۲۰ دانشآموز، جهرم – ۱۲۰ دانشآموز، آباد – ۹۶
دانشآموز، سبزوار ۹۶ دانشآموز و جمعاً برای ۱۱۱۶ دانشآموز.
37 – ۴۲ همکاری فنی در ساختمان ۶ کارخانه تکثیر و پرورش ماهی در منطقه سفید رود (دو کارخانه به ظرفیت هر کدام ۱۴ میلیون عدد بچه ماهی سفید، کارخانه تکثیر و پرورش ماهی آزاد در منطقه رود سردآب رود به ظرفیت ۱۰۰ هزار عدد بچهماهی، دو کارخانه طاس ماهی هر کدام به ظرفیت ۵.۵ میلیون بچهماهی در منطقه کارگنرود)
43 گروه مشترک ایران و شوروی برای طرحریزی و ساختمان پولادشهر نزدیک اصفهان
44 ایستگاه باری راهآهن آستارای ایران و پل راهآهن در منطقه مرزی آستارا چای برای عبور از مرز.
صورت جلسه نهمین اجلاسیه کمیسیون دائمی همکاری اقتصادی ایران و شوروی نهمین اجلاسیه کمیسیون دائمی همکاری اقتصادی ایران و شوروی از تاریخ ۲۷ خرداد تا دوم تیر ماه ۱۳۵۹ برابر با ۱۷ تا ۲۳ ژوئن ۱۹۸۰ در مسکو تشکیل گردید.
ریاست هیأت نمایندگی ایران به عهده جناب آقای رضا سلیمی سرپرست وزارت امور اقتصادی و دارایی جمهوری اسلامی ایران و ریاست هیأت نمایندگی شوروی به عهده جناب آقای س. اسکاچکف رییس کمیته دولتی اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی برای روابط اقتصادی با کشورهای خارجی قرار داشت.
فهرست اسامی اعضای طرفهای ایران و شوروی در پیوست شماره ۱ این صورت جلسه درج گردیده است.
دستور اجلاسیه کمیسیون در پیوست شماره ۲ این صورت جلسه ذکر گردیده است. کمیسیون
متن آییننامه کمیسیون دائمی همکاری اقتصادی ایران وشوروی را که در پیوست شماره ۳
این صورت جلسه درج شده است تصویب نمود
طرفین آمادگی خود را برای گسترش روابط اقتصادی بین دو کشور بر مبنای اصول منافع متقابل، دوستی حسن همجواری برابری و عدم مداخله در امور داخلی یکدیگر و احترام به حاکمیت ملی تأیید نمودند.
طرفین با رضایت خاطر نشان ساختند که همکاری بین آنها در زمینه ساختمان و بهرهبرداری بسیاری از پروژهها که قبلاً آغاز گردیده، از جمله ذوب آهن اصفهان، نیروگاه رامین و غیره ادامه دارد.
کمیسیون جریان اجرای موافقتنامههای جاری بین ایران و شوروی راجع به همکاری اقتصادی و فنی قراردادهای مربوط را بررسی نمود.
طرفین به منظور تأمین ادامه اجرای موافقتنامهها و قراردادهای فوق اقدامات مذکور در پیوست شماره ۴ این پروتکل را مورد موافقت قرار دادند.
طرفین در جریان تبادل نظر پیرامون مسایل مشخص همکاری اقتصادی و فنی ایران و شوروی و دورنمای بسط و توسعه آن درباره موارد زیر موافقت نمودند:
1 – مسائل تشکیلاتی
آییننامه کمیسیون دائمی همکاری اقتصادی ایران و شوروی
کمیسیون بر اساس درخواست طرف ایرانی پیشنویس آییننامه کمیسیون دائمی همکاری اقتصادی ایران و شوروی را مورد بررسی و تجدید نظر قرارداده.
متن آییننامه کمیسیون که به تصویب رؤسای طرفین ایرانی و شوروی کمیسیون دائمی
همکاری اقتصادی ایران و شوروی رسیده در پیوست شماره ۳این صورت جلسه درج شده است.
بنا بر این آییننامه کمیسیون دائمی همکاری اقتصادی ایران و شوروی مورخ ۱۳ ژوئن سال
1968 برابر با ۲۳ خردادماه ۱۳۴۷ از درجه اعتبار ساقط میباشد.
طرفین همچنین در مورد تجدید فعالیت کمیسیون فرعی دائمی حمل و نقل ایران و شوروی
توافق حاصل نموده و موافقت کردند که اجلاسیه نوبتی آنرا در ماه اوت یا سپتامبر سال
1980 در شهر تهران تشکیل دهند.
به منظور تسریع در کارها و حل مسایل اجرایی از قبیل تأسیس تجهیزات مناسب طرحها و
مسایل دیگر و نیر رسیدگی به مواعید راهاندازی واحدهای توسعه و تنظیم برنامه
راهاندازی تأسیسات کارخانه جهت بهرهبرداری شرکت تیاژپروم اکسپورت ظرف سه ماه از
تاریخ امضای این صورت جلسهنمایندگان خود را به ایران اعزام خواهد داشت. نتایج
اقداماتی که در این زمینه به عمل خواهد آمد به اجلاس بعدی کمیسیون گزارش خواهد شد.
مواد معدنی مورد نیاز ذوب آهن اصفهان
کمیسیون وضع تأمین ذغال سنگ و مواد معدنی مورد نیاز ذوب آهن اصفهان را مورد بحث قرار داد.
اهمیت خاص مسائل مربوط به تأمین به موقع و بدون وقفه مواد خام مخصوصاً ذغال سنگ کک
شو و مواد نسوز کارخانه ذوب آهن اصفهان در مرحلهتولید ۱.۹ میلیون تن فولاد در سال
به تأیید طرفین رسید. اقدامات اساسی طرفین در حل مسایل نامبرده در پیوست شماره ۴
ارائه شده است.
طرفین به توافق رسیدند که کارشناسان ایرانی و شوروی مسائل مربوط به تأمین مواد
معدنی مورد نیاز کارخانه ذوبآهن اصفهان را مشترکاً مورد بررسیقرارداده و اقدامات و
پیشنهادات بعدی جهت حل این مسایل را تهیه و تنظیم و ارائه نمایند.
2 – بررسی مسائل مشخص همکاریهای اقتصادی ایران و شوروی و دور نمای آن.
کارخانه ذوب آهن اصفهان (و معادن مربوطه)
طرفین مسائل مربوط به بهرهبرداری موفقیتآمیز کارخانه ذوب آهن اصفهان و اتمام هر چه
سریعتر عملیات توسعه مرحله اول تا ۱.۹ میلیون تن فولاددر سال به انضمام توسعه
پایگاه ذغال و مواد خام دیگر را مورد بحث و بررسی قرار دادند. اقداماتی که در این
زمینه میبایستی انجام پذیرد در ضمیمهشماره ۴ منعکس گردیده است.
طرفین موافقت اصولی خود را در مورد ادامه همکاری آتی به منظور توسعه کارخانه ذوب
آهن اصفهان بیش از ظرفیت ۱.۹ میلیون تن در سال اعلامنموده و به این نتیجه رسیدند
که سازمانهای مربوطه طرفین تا ۳ ماه پس از امضای این صورت جلسه قرارداد مربوطه به
تهیه و تنظیم گزارش توجیهیفنی و اقتصادی توسعه کارخانه ذوب آهن تا ظرفیت شش میلیون
تن فولاد در سال را که بر اساس متن پروتکل هشتمین اجلاسیه کمیسیون دائمیهمکاریهای
اقتصادی ایران و شوروی انجام شده است منعقد نمایند.
طرف شوروی به اطلاع رسانید که بر طبق توافق قبلی و بر اساس دستورالعمل فنی مصوب
شرکت ملی فولاد ایران سازمانهای طراحی شوروی گزارشتوجیهی فنی و اقتصادی توسعه
کارخانه تا ظرفیت شش میلیون تن فولاد در سال را تهیه و تنظیم نمودهاند که بعد از
امضای قرارداد به طرف ایران تسلیمخواهد گردید.
طرف ایرانی پس از بررسی گزارش توجیهی فنی و اقتصادی توسعه و با در نظر گرفتن
تغییرات لازم بر اساس احتیاجات واقعی کشور پس از انقلاباسلامی و بررسی مجدد مسائل
مربوط به تأمین ذغال تصمیم لازم در مورد طرح توسعه مرحله دوم و سفارش تهیه طرح فنی
اتخاذ نمود. طرفین علاوهبر موارد فوقالذکر مسائل ذیل را نیز مورد بررسی قرار
دادند:
تأسیس مرکز طراحی صنایع فولاد و معادن مربوطه
در جمهوری اسلامی ایران – طرفین موافقت نمودند که سازمانهای ایرانی کارشناسان خود
را به منظور بررسی مشترک این مسأله و تهیه پیشنهادات بهاتحاد شوروی اعزام خواهند نمود.
توسعه کارگاههای تعمیراتی کارخانه ذوب آهن اصفهان – به منظور تأمین قطعات یدکی
مورد نیاز و همچنین انجام تعمیرات تجهیزات صنایع فولادایران، طرف شوروی اظهار
آمادگی نمود ظرف سه ماه از تاریخ امضای قرارداد گروه کارشناسان شوروی را جهت بررسی
مسأله مذکور و تهیهدستورالعمل فنی برای طرح توسعه کارگاههای فوق جمهوری اسلامی به
ایران اعزام دارد.
موافقت گردید سازمانهای مربوطه ایرانی و شوروی در ظرف مدت یک ماه از تاریخ امضای
این صورت جلسه شرایط پرداخت را مورد توافق قرار دهندتا شرکت ملی فولاد ایران
تعهدات ناشی از متمم شماره ۷ قرارداد ۴۰۱۳۲ را پرداخت نماید.
نظر به این که اولین پرداخت بر اساس شرایط قرار دارد صورت گرفته است سازمانهای
شوروی اجرای تعهدات خود را در مورد تهیه و تنظیم طرح‌های تکمیلی و تحویل وسائل و
تجهیزات و مصالح باقی مانده طبق شرایط و مواعد پیشبینی شده در ضمیمه فوقالذکر
ادامه خواهد داد.
صنعت نیرو
کمیسیون مسایل مربوط به ساختمان نیروگاه حرارتی “رامین” در اهواز توسط سازمانهای
شوروی تحت شرایط مقاطعه کاری مقطوع و بر اساسقراردادهای مربوط را مورد بررسی قرار
داد و خاطر نشان نمود که طرف شوروی موجبات آغاز بهرهبرداری واحد اول نیروگاه در
ماه سپتامبر سال ۱۹۷۹(مهر ماه سال ۱۳۵۸) را که از آن مواقع وارد شبکه سراسری برق
ایران گردیده فراهم آورده است.
طرف ایرانی به اطلاع رسانید که به منظور انجام کارها در نیروگاه حرارتی “رامین” به
نحو مطلوبی اقدامات لازمه را در جهت تأمین امنیت و همچنین نظمو ترتیب در محوطه
ساختمان به عمل خواهد آورد. طرف ایرانی تدابیر ضروری را برای تأمین انجام پرداختها
بر طبق شرایط قرارداد معمول خواهدداشت سازمانهای طرفین مسایل مربوط به تعدیل
قیمتها در مورد نیروگاه حرارتی “رامین” را در ماههای مه و ژوئن ۱۹۸۰ بررسی نمودند.
بررسی مسایلمذکور به منظور حصول نتیجه ادامه خواهد یافت.
سازمانهای مربوط طرفین مذاکرات و اقداماتی را که قبلاً در زمینه حل مسایل مالی و
فنی مربوط به نیروگاه حرارتی رامین انجام دادهاند ادامه خواهند داد.
طرفین موافقت کردند که اقدامات ضروری به منظور ازسرگرفتن هر چه زودتر کارها در
ساختمان نیروگاه حرارتی اصفهان تحت شرایط مقاطعه کاریمقطوع بر طبق مفاد قرارداد
مربوط به عمل آید.
طرفین موافقت حاصل نمودند مسائل پیرامون همکاری احتمالی در زمینه پروژههای جدید
صنعت نیرو در جمهوری اسلامی ایران را در سال ۱۹۸۰ درمسکو یا تهران مورد بحث قرار
دهند.
آسیاب و سیلوهای غله
طرفین از پیشرفت همکاری در زمینه ساختمان ۸ سیلو آسیاب تحت شرایط مقاطعهکاری مقطوع
در جمهوری اسلامی ایران اظهار رضایت نمودند.
سازمانهای شوروی اقدامات ضروری را در جهت تسریع در ساختمان آسیاب و سیلوهای مذکور
به عمل خواهند آورد و ضمناً توافق شد که پرداختهایمربوط به کارهای انجام شده و نیز
اعتبارات لازم طبق قراردادهای منعقده از جانب طرف ایرانی تأمین گردد.
استفاده مشترک از منابع آب و نیروی رودخانههای مرزی
طرف شوروی جریان تهیه و تنظیم طرح فنی احداث مجموعه تأسیسات آبی خداآفرین را به
اطلاع طرف ایرانی رسانید.
کمیسیون با رضایت خاطرنشان ساخت که سازمانهای شوروی در سال ۱۹۷۸ (سال ۱۳۵۷) گزارش
توجیهی اقتصادی و فنی مربوط به ساختمان مجموعتأسیسات آبی “قزقلعهسی” در رودخانه
ارس را به سازمان ایرانی مربوط (سازمان آب و برق آذربایجان) تسلیم نمودهاند.
موافقت حاصل گردید که کارشناسان سازمانهای طرفین ظرف سه ماه بعد از تاریخ امضای
این صورت جلسه به منظور بحث پیرامون مسأله ادامههمکاری سازمانهای شوروی و ایرانی
در مورد استفاده مشترک از منابع آب و نیروی رودخانه مرزی ارس بر اساس برابری
ملاقات نمایند.
طرف شوروی به اطلاع طرف ایرانی رسانید که سازمانهای شوروی گزارش توجیهی اقتصادی و
فنی مربوط به احداث مخزن آب در رودخانه هریرود(تجن) در ناحیه پل خاتون را تهیه و
تنظیم نمودهاند که بعد از افتتاح اعتبار اسنادی توسط سفارش دهنده به سازمانهای
ایرانی تسلیم خواهد شد.
سازمانهای شوروی در سال ۱۹۷۸ گزارش توجیهی اقتصادی و فنی مربوط به استفاده از
منابع آب رودخانه اترک (مرحله اول) که مشترکاً توسط مؤسسه(سلخوز پروم اکسپورت)
شوروی و شرکت مهندس مشاور “ماهاب” ایران تهیه و تنظیم شده بود و همچنین ساختمان سد
انحرافی در رودخانه هریرود (تجن) در ناحیه دولت آباد را به سازمانهای ایرانی تسلیم نمودند.
طرف ایرانی در مورد ساختمان سد انحرافی در رودخانه مرزی اترک پیشنهاد نمود که
همکاری در امور ایجاد کانالهای انحرافی جداگانه دارای ظرفیتعبور تا ۲۰ متر مکعب آب
در ثانیه به امتداد بستر این رودخانه به عمل آید و اطلاع داد که آماده انجام
مذاکرات سازمانهای شوروی پیرامون این مسألهمیباشد.
اقدامات مورد توافق طرفین در مورد برخی از مسائل مربوط به این بخش از صورت جلسه در
ضمیمه شماره ۴ ذکر گردیده است.
صنایع ماشینسازی و معادن
طرفین وضع امور همکاری در بهرهبرداری از کارخانه ماشینسازی اراک را بررسی نمودند و
آمادگی خود را برای ادامه همکاری از طریق اعزام تعداد لازمکارشناس از اتحاد شوروی،
تحویل ماشینآلات و مواد و لوازم یدکی به مقادیری که مورد توافق سازمانهای مربوط
طرفین قرار خواهد گرفت تأییدمینماید.
طرفین اظهار موافقت نمودند در امور آموزش کارشناسان ایرانی چه در اتحاد شوروی و چه
در جمهوری اسلامی ایران برای استفاده از آنها در کارخانهماشینسازی اراک همکاری
کنند.
طرف ایرانی تقاضا نموده است که همکاری در امور توسعه کارخانه مذکور و از آن جمله
ایجاد خطوط تولید محصولات جدید به عمل آید.
موافقت حاصل گردید که شرکت ماشینسازی اراک به سازمانهای شوروی درخواستهای مربوط به
همکاری فوقالذکر خود را به طور مشروح در هرمورد ابلاغ نماید. سازمانهای شوروی بعد
از دریافت این درخواستها در هر مورد در اسرع وقت آنها را بررسی و پیشنهادهای خود
را به اطلاع ماشینسازیاراک میرسانند طرف ایرانی همچنین در خواست کرد که امکان
همکاری فنی مشترک در ایجاد کارخانههای صنعتی در جمهوری اسلامی ایران و انجامکارهای
مذکور در پیوست شماره ۷ این صورت جلسه بررسی گردد سازمانهای شوروی در اسرع وقت بعد
از مطالعه مسائل همکاری احتمالی در موردپروژههای مذکور نظریات خود را درباره امکان
همکاری مذکور ابلاغ نموده و همچنین پیشنهادهای مشخصی را درباره ماهیت، مقادیری
شرایط اینهمکاری به سازمانهای ایرانی ارسال خواهند کرد.
طرف ایرانی در خواست خود را راجع به ادامه همکاری در احداث کارخانه آهنگری،
ماشینکاری و ریختهگری و کارخانه ساخت وسایل ماشینآلاتمعدنی در جمهوری اسلامی ایران
با توجه به تغییراتی که در طرح تولیدی ایجاد شده است و ارزشهای توجیهی اقتصادی و
فنی آنها از طرف سازمانهایطرحریزی شوروی تهیه و در سال ۱۳۵۷ (۱۹۷۸) به طرف ایرانی
تسلیم شده بود تجدید نمود. طرف ایرانی تقاضا نمود که در اسرع وقت دورهکارشناسان
شوروی برای شرکت در بررسی گزارشهای توجیهی اقتصادی و فنی مزبور به جمهوری اسلامی
ایران اعزام گردد.
ارتباطات حمل و نقل
طرفین خاطرنشان ساختند که با وجود تقلیل حجم عمومی انتقالات بین دو کشور در سال
1979 به علت عوامل طبیعی دارای جنبه موقت امکاناتمساعد برای گسترش حجم انتقالات
مشترک وجود دارد.
طرفین با در نظر گرفتن احتیاجات بازرگانی اتحاد شوروی و ایران تصمیم گرفتند تمام
اقدامات ممکنه را در جهت تأمین انتقال کالاهای بازرگانی اتحادشوروی و ایران و
محمولات ترانزیتی به عمل آورند.
طرفین اهمیت انعقاد قرارداد ترانزیت و حمل و نقل را به منظور افزایش مبادلات
کالاهای بازرگانی بر اساس رعایت اصل تقابل تأکید نمودند. به منظورحل سریع این
مسأله طرفین توصیه مینمایند نمایندگان سازمانهای ذیربط طرفین در ماه اوت ۱۹۸۰ در
مسکو ملاقات نموده و به طور یکسره به منظورحصول نتیجه نهایی و عقد قرارداد مذاکره
نمایند. طرف ایرانی آمادگی خود را برای انجام این مذاکرات در تاریخ نزدیکتری که
برای طرف شورویامکانپذیر باشد اعلام میدارد.
طرفین مجدداً اهمیت ساختمان خط ۱۴۳۵ میلیمتری از جلفای ایران تا جلفای شوروی و
استقرار دستگاه تعویض بوژی در جلفای شوروی را تأییدکردند. با توجه به اهمیت این
مسأله در افزایش امکانات پذیرش واگن و افزایش سطح مبادلات دو کشور طرفین توصیه
مینماید که مقامات ذیربططرفین موضوع را بررسی و این امر را در دهمین اجلاسیه
کمیسیون دائمی فرعی امور حمل و نقل مطرح و در مورد آن راه حل قطعی اتخاذ نمایند.
طرفین به منظور رفع مشکلات ناشی از اجرای مقاولهنامه بین راه آهن دولتی ایران و
راه آهن اتحاد جماهیر شوروی درباره مرابطات سیستم بینالمللیراهآهن توصیه مینماید
که سازمانهای مربوطه طرفین جهت درج تغییرات و تکمیل مقاولهنامه مذکور مذاکره مؤثر
و ثمربخش به عمل آوردند.
طرفین موافقت نمودند به شرط رعایت موافقتنامههای کمیسیونهای فرعی مقادیر بارهای
ارسالی را در ظرف سال و بر حسب سمتهای جداگانه بهشرح زیر به طور مساوی توزیع نمایند:
الف – با رعایت آرایش واگنها توسط طرف شوروی ورود ۲۵۰ الی ۳۰۰ واگن و یک قطار
مستقیم ۵۰ واگن حامل محمولات ترانزیتی به جلفای ایران.
ب – طرف ایرانی اقداماتی را به منظور تخلیه و بارگیری ماهانه کالاهای صادراتی،
وارداتی و ترانزیتی در بنادر انزلی و نوشهر بر اساس ترمهای توافق شده توسط
سازمانهای صلاحیتدار طرفین انجام خواهد داد.
ج – ورود ۷۰ دستگاه کامیون به آستارای ایران و کوشش در افزایش پذیرش کامیون تا ۸۰
دستگاه با توجه به طرح توسعه گمرک آستارا.
طرف ایرانی به منظور افزایش انتقالات دریایی بین اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و
جمهوری اسلامی ایران در تجدید ساختمان بنادر انزلی ونوشهر اقدام لازم به عمل آورده
و آمادگی پذیرش کالا را اعلام مینماید.
طرفین صلاح میدانند که ترویج انتقالات با استفاده از کانتینر و پالت ادامه یابد و
طرف ایرانی تجدید ساختمان تأسیسات جهت حمل و نقل با کانتینر راادامه خواهد داد.
طرفین تأیید میکنند که تشکیل ملاقاتهای سالانه نمایندگان صلاحیتدار طرفین به منظور
کسب موافقت پیرامون مقادیر و شرایط حمل و نقل بار بیناتحاد جماهیر شوروی و جمهوری
اسلامی ایران به نوبت در هر یک از کشورها ضروری میباشد.
طرفین وضع امور طرحریزی راهآهن مشهد – سرخس و خط راه آهن ورودی از مرز اتحاد
جماهیر شوروی و ایران تا آستارای ایران و از آن جملهایستگاه آستارای ایران و محل
عبور خط راه آهن و راه اتومبیلرو از رودخانه آستارا چای را مورد بررسی و بحث قرار
دادند.
طرف ایرانی درخواست نموده است که طرف شوروی در مورد ارائه طرح‌های مربوطه بر اساس
اطلاعات اولیه که به طرف شوروی تسلیم نموده استتسریع به عمل آورد.
طرف شوروی اظهار موافقت نمود که این موضوع را بررسی و نتیجه تصمیم خود را در ظرف
یک ماه از تاریخ امضای این صورت جلسه اعلام نماید.
طرف ایرانی پس از دریافت طرح ساختمان، تصمیم نهایی خود را درباره ضرورت احداث چنین
پروژههایی دو ماه پس از آن اطلاع خواهد داد.
طرفین موافقت حاصل نمودند سایر امکانات همکاری در زمینه ایجاد ساختمان تأسیسات و
تأمین تجهیزات حمل و نقل در ایران را مشترکاً مورد مطالعه قرار دهند.
طرفین بدین منظور درباره امکانات چنین همکارهایی در دهمین اجلاس کمیسیون فرعی
دائمی حمل و نقل تبادل نظر میکنند
صنعت پرورش ماهی
طرفین آمادگی خود را برای ادامه همکاری در ساختمان سه کارگاه تکثیر و پرورش ماهی
تأیید کرده و توافق حاصل نمودند که نمایندگان سازمانهای شوروی و ایرانی ظرف دو یا
سه ماه بعد از امضای این صورت جلسه در تهران به منظور تبادل نظر پیرامون مسایل
مربوط به ادامه همکاری در ساختمانپروژههای مذکور ملاقات نمایند.
پرورش و تبدیل برگ چای
طرفین مسأله همکاری در پرورش و تبدیل برگ چای به چای مصرفی را مورد بحث قرار دادند
به منظور مطالعه امکانات از لحاظ مواد اولیه، جمعآوریاطلاعات ابتدایی و امکان
تحویل ماشینآلات مربوطه و بحث پیرامون مسائل مشخص همکاری سازمانهای شوروی در سال
1980 کارشناسان خود رابر اساس قرارداد جداگانهای برای تهیه پیشنهادهای مربوط به
جمهوری اسلامی ایران اعزام خواهند داشت.
همکاری در تولید آلومینا
طرفین موافقت نمودند که امکانات همکاری در مورد تولید آلومینا از آلونیت و سایر
مواد آلومینیومدار غیر بوکسیتی را بر پایه استفاده از معادن موجود درایران بررسی
نمایند.
طرف شوروی به اطلاع رسانید که در سال ۱۹۷۷ سازمانهای شوروی آزمایش لابراتواری یک
نمونه از آلونیت ایرانی را انجام داده و نتیجه آزمایش مذکوربه سازمانهای ایرانی
تحویل شده است طبق توافقی که در هشتمین اجلاسیه کمیسیون اتخاذ گردید یک هیأت
ایرانی در تاریخ ژوییه سال ۱۹۷۸ ازواحدهای صنعتی تبدیل آلونیت و نفلین به آلومینای
اتحاد شوروی بازدید نموده است.
طرفین موافقت حاصل نمودند که ظرف دو ماه پس از امضای این صورت جلسه نمایندگان
سازمانهای شوروی و ایرانی به منظور بحث درباره مسائلمشخص همکاری در این زمینه و به
ویژه برای عملیات بعدی و تهیه گزارش توجیهی اقتصادی و فنی ساختمان کارخانه تولید
آلومینا در ایران بر پایهذخائر آلونیت ملاقات نمایند.
اکتشافات ذغال سنگ
طرفین امکان همکاری در امور اکتشاف ذغال سنگ در ناحیه طبس، مشتمل بر اکتشاف منابع
آب را مورد بحث قرار دادند.
توافق حاصل گردید که سازمانهای طرفین در اسرع وقت قراردادهای همکاری به منظور امور
اکتشافی فوقالذکر مشتمل بر کاوش منابع آب در ناحیهمزبور را که طرح آنها توسط
سازمانهای شوروی به شرکت ملی صنایع فولاد ایران داده شده مورد بررسی قرار داده و
امضاء نمایند.
3 – درباره همکاری در زمینه تعلیم نیروی انسانی فنی ماهر ایرانی کمیسیون مسایل
مربوط به همکاری در زمینه تعلیم نیروی انسانی فنی ماهر ایرانی رامورد بحث قرار داد
و شایسته بودن ادامه همکاری در این مورد را خاطرنشان ساخت.
بین طرفین این تفاهم حاصل گردید که در همکاری به خاطر تعلیم نیروی انسانی ماهر
ایرانی مساعی جمهوری اسلامی ایران در جایگزین ساختنکارشناسان ایرانی به جای
کارشناسان خارجی در نظر گرفته شود.
طرفین همچنین موافقت نمودند که سازمانهای مربوط دو کشور در مورد مسائل مربوط به
قراردادهای منعقده راجع به تعلیم نیروی انسانی فنی ایرانی هرچه زودتر وارد مذاکره
شوند.
طرف شوروی آمادگی خود را برای همکاری با طرف ایرانی در زمینه احداث مراکز جدید
آموزش نیروی انسانی ماهر اعلام کرد. طرف ایرانی اظهار نمودکه طرح قرارداد تسلیم
شده در این خصوص را بزودی بررسی خواهد نمود.
4 – بازرگانی خارجی
کمیسیون روابط بازرگانی بین جمهوری اسلامی ایران و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی
را مورد بررسی قرارداد و خاطرنشان ساخت که مبادلاتبازرگانی بین ایران و شوروی بر
اساس رعایت حقوق و منافع متقابل نقش مهمی در توسعه مناسبات اقتصادی بین دو کشور
ایفا میکند.
طرفین خاطرنشان ساختند که مشکلات موجود که موجب کاهش مبادلات بازرگانی بین ایران و
شوروی در دو سال اخیر گردیده جنبه موقتی داشته،طرفین کوشش مینمایند که از تمام
امکانات موجود به منظور توسعه تجارت بین دو کشور و بر اساس منافع متقابل استفاده
به عمل آید
به این منظور توصیه میشود که حتیالامکان تماسهای وسیعی بین نمایندگان مربوط وزارت
بازرگانی ایران و وزارت بازرگانی خارجی شوروی به منظوربررسی وضع تجارت و تبادل نظر
راجع به اقداماتی که برای افزایش حجم مبادلات کالاها بین دو کشور ضروری است و
همچنین جهت انعقادقراردادهای جدید مبتنی بر تساوی حقوق و منافع متقابل صورت گیرد.
طرفین خاطر نشان ساختند که موافقتنامه درازمدت مبادله کالا برای سالهای ۸۰.۸۱ –
76.۷۷ بین ایران و شوری مورخ ۱۳۵۵.۷.۲۶ (۱۸ اکتبر ۱۹۷۶)به طور کلی تا کنون با
موفقیت اجرا گردیده است.
با توجه به این که دوره اعتبار موافقتنامههای بلند مدت بازرگانی و پرداخت بین دو
کشور در تاریخ ۳۱ مارس ۱۹۸۱ (۱۳۶۰.۱.۱۱) پایان مییابد طرفینموافقت نمودند که به
منظور افزایش هر چه بیشتر مبادلات بازرگانی بر اساس منافع متقابل بین جمهوری
اسلامی ایران و اتحاد جماهیر شورویسوسیالیستی نمایندگان مربوط دو کشور جهت مطالعه
و بحث مفصل جهت تهیه پیشنویس موافقتنامه جدید بازرگانی بین دو کشور پس از ۱۵
اوت۱۹۸۰ در مسکو ملاقات نمایند.
– مسائل برنامه‌ریزی
طرفین پیرامون مسأله همکاری در زمینه برنامه‌ریزی تبادل نظر نموده و انجام بحث
جداگانهای را در مورد این مسأله امکانپذیر میدانند.
6 – تصویب برنامه کار کمیسیون همکاری اقتصادی ایران و اتحاد جماهیر شوروی برای سال ۱۹۸۰ و ۱۹۸۱
کمیسیون برنامه کار کمیسیون دائمی همکاری اقتصادی ایران و اتحاد شوروی را برای سالهای ۸۰ – ۱۹۸۱ ( پیوست شماره ۵) تصویب نمود.
7 – تصویب دستور جلسه مقدماتی و تعیین تاریخ تشکیل دهمین اجلاسیه کمیسیون دائمی
همکاری اقتصادی ایران و اتحاد جماهیر شوروی
کمیسیون دستور جلسه مقدماتی دهمین اجلاسیه کمیسیون دائمی همکاری اقتصادی ایران و
اتحاد شوروی را (پیوست شماره ۶) تصویب کرد.
دستور جلسه نهایی اجلاسیه مزبور با موافقت طرفین و طبق ترتیبی که در آییننامه
کمیسیون پیشبینی شده است. مشخص خواهد گردید. اجلاسیهکمیسیون در تهران در سال ۱۹۸۱
تشکیل خواهد شد. تاریخ تشکیل این اجلاسیه بعداً توسط طرفین به طور دقیق تعیین خواهد شد.
پیوستهای شماره ۱ الی ۶ جزو لاینفک این صورت جلسه میباشند.
این صورت جلسه در تاریخ ۲۰ ژوئن سال ۱۹۸۰ برابر ۳۰ خرداد ۵۹ در مسکو در دو نسخه به
زبانهای فارسی و روسی تنظیم و به امضاء رسید که هر دومتن آن اعتبار متساوی دارند.
رییس طرف ایرانی کمیسیون رییس طرف شوروی کمیسیون
دائمی همکاری اقتصادی دائمی همکاری اقتصادی
ایران و اتحاد شوروی ایران و اتحاد شوروی
رضا سلیمی – اسکاچکف
این صورت جلسه در حضور جناب آقای دکتر محمد مکری سفیر فوقالعاده و تامالاختیار جمهوری اسلامی ایران در اتحاد جماهیر شوروی به امضاءرسید.
فهرست اسامی اعضای هیأت ایرانی نهمین اجلاس کمیسیون دائمی همکاری اقتصادی ایران و شوروی مسکو
1 – جناب آقای رضا سلیمی رییس طرف ایرانی کمیسیون و سرپرست وزارت امور اقتصادی و دارایی
2 – جناب آقای محمد مکری سفیر فوقالعاده و تامالاختیار
جمهوری اسلامی ایران در اتحاد
جماهیر شوروی سوسیالیستی
3 – جناب آقای محمود ریاضی معاون وزارت نیرو
4 – جناب آقای حسنعلی شیبانی عضو هیأت مدیره شرکت ملی
صنایع فولاد ایران
5 – آقای محمد توکل مدیر کل شاخصهای اقتصادی
وزارت امور اقتصادی و دارایی
6 – آقای سید محمد دانشبهزادی رییس اداره همکاری اقتصادی با کشورهای
سوسیالیستی وزارت امور اقتصادی و دارایی
7 – آقای احمدرضا خزاعی مشاور امور اقتصادی سفارت
جمهوری اسلامی ایران
در اتحاد شوروی
8 – آقای بیژن صبوری سیاهکل کارشناس اقتصادی وزارت امور
اقتصادی و دارایی
9 – آقای محمد جعفر درودی نماینده وزارت امور خارجه
10 – آقای ابوالقاسم ضیایی نماینده شرکت ملی صنایع فولاد
ایران در اتحاد شوروی
ضمیمه شماره ۱
فهرست اسامی اعضای هیأت شوروی در نهمین اجلاسیه کمیسیون دائمی همکاری اقتصادی
ایران و شوروی
1 – آقای س. اسکاچکف رییس طرف شوروی کمیسیون و رییس کمیته دولتی
اتحاد شوروی برای روابط اقتصادی
با کشورهای خارجی
2 – آقای ی. کولیف معاون رییس طرف شوروی کمیسیون و
معاون کمیته دولتی اتحاد شوروی
برای روابط اقتصادی با کشورهای خارجی
3 – آقای ن. آسیپوف معاون طرف شوروی کمیسیون و معاون
وزارت بازرگانی خارجی اتحاد شوروی
4 – آقای ب – قلالییف معاون وزارت نیروی اتحاد شوروی
5 – آقای گ. سرگییف معاون وزارت صنایع فلزی اتحاد شوروی
6 – آقای ن. یعقوباوف رییس شعبه روابط اقتصادی با کشورهای
خاورمیانه در کمیته دولتی اتحاد شوروی
برای روابط اقتصادی با کشورهای خارجی
7 – آقای و. شاموفسکی رایزن اقتصادی سفارت شوروی در جمهوری اسلامی
ایران
8 – آقای و. لئونوف معاون اداره حقوقی در کمیته دولتی
اتحاد شوروی برای روابط اقتصادی با
کشورهای خارجی
9 – آقای ی. اسپیتسکی معاون اداره خاورمیانه وزارت امور خارجه
اتحاد شوروی
10 – آقای و. ایوانکو دبیر مسئول طرف شوروی کمیسیون همکاریهای
اقتصادی و فنی شوروی و ایران
11 – آقای و. کاشانتایوسکی معاون اداره همکاری اقتصادی با کشورهای خارجی
کمیته برنامه‌ریزی دولتی شوروی
12 – آقای ل. مالاشکو معاون اداره ارتباطات بین‌المللی وزارت راهآهن
دستور جلسه
نهمین اجلاسیه کمیسیون دائمی همکاری اقتصادی ایران و شوروی مسکو سال ۱۳۵۹
۱ – مسائل تشکیلاتی
الف: بررسی آییننامه کمیسیون دائمی همکاری اقتصادی ایران و شوروی
ب: تجدید کار کمیسیون دائمی فرعی حمل و نقل
2 – بررسی مسائل مشخص همکاری اقتصادی ایران و شوروی و دورنمای آن
الف: کارخانه ذوب آهن اصفهان
ب: ذغال سنگ و مواد معدنی مورد نیاز ذوبآهن اصفهان
ج: صنعت نیرو
د: آسیاب و سیلوهای غله
ه: استفاده مشترک از منابع آب و نیروی رودخانههای مرزی
و: صنایع ماشینسازی و معادن
ز: ارتباطات حمل و نقل
ح: پرورش و تبدیل برگ چای
ط: صنعت پرورش ماهی
ی: همکاری در تولید آلومینا
س: اکتشاف ذغال سنگ
3 – درباره همکاری در تعلیم نیروی انسانی فنی ماهر ایرانی
4 – بازرگانی خارجی
5 – مسائل برنامه‌ریزی
6 – تصویب برنامه کار کمیسیون همکاری اقتصادی ایران و شوروی برای سالهای ۱۹۸۰ – ۱۹۸۱
7 – راجع به تصویب دستور جلسه مقدماتی و تاریخ تشکیل دهمین اجلاسیه کمیسیون دائمی همکاری اقتصادی ایران و شوروی. تصویب شد.
رییس طرف ایرانی کمیسیون رییس طرف شوروی کمیسیون دائمی
دائمی همکاری اقتصادی همکاری اقتصادی ایران و اتحاد شوروی
ایران و اتحاد شوروی
آییننامه کمیسیون دائمی همکاری اقتصادی ایران و شوروی
طرفین با اتکاء به مناسبات حسن همجواری و همکاری موجود بین جمهوری اسلامی ایران و
اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی و با پیروی از تمایلمشترک به گسترش و تحکیم بیش از
پیش همکاری اقتصادی مبتنی بر اصول برابری، عدم مداخله در امور داخلی و احترام کامل
به حاکمیت ملی هر دوکشور و با اعتقاد به این که کار کمیسیون دائمی ایران و اتحاد
شوروی برای رسیدن به اهداف مذکور مساعدت خواهد کرد موافقت نمودند که فعالیتکمیسیون بر اساس این آییننامه صورت پذیرد.
ماده ۱
وظایف کمیسیون دائمی همکاری اقتصادی ایران و اتحاد شوروی که ذیلاً “کمیسیون” نامیده میشود عبارت خواهد بود از:
1 – مطالعه امکانات توسعه بیشتر همکاری اقتصادی و فنی در رشتههای مختلف صنایع
مشتمل بر صنایع و معادن، کشاورزی و حمل و نقل و همچنین ازدیاد مبادلات کالا و خدمات
بین جمهوری اسلامی ایران و اتحاد جماهیر شوروی سوسیالیستی تهیه و تنظیم پیشنهادهای
لازم بر اساس این رسیدگیو مطالعات برای تحقق اهداف مذکور در این آییننامه و کمک به
توسعه همکاری بین سازمانهای مالی طرفین.
2 – بررسی اجرای موافقتنامههای جاری بین ایران و اتحاد شوروی در زمینه همکاریهای
اقتصادی و فنی روابط بازرگانی و مالی رسیدگی به مسائلناشی از اجرای این
موافقتنامهها و قراردادهای اجرایی مربوط به آنها.
بررسی پیشنهادهایی که به منظور تسهیل و حل مسائل مربوط به اجرای مؤثر و سریع
موافقتنامه و قراردادهای مذکور در این بند به وسیله هر یک ازطرفین ارائه میگردد و
اخذ تصمیمات و یا ارائه توصیههایی درباره این گونه پیشنهادات.
3 – تبادل نظر و اطلاعات درباره موضوعاتی که ممکن است موجب توسعه بیشتر همکارهای
اقتصادی و فنی و روابط بازرگانی بین دو کشور شود.
4 – رسیدگی و پیگیری اجرای تصمیمات و توصیههای جلسات قبلی کمیسیون.
ماده ۲
1 – کمیسیون مرکب از دو قسمت ایرانی و شوروی بوده و تعداد نمایندگان طرفین
حتیالامکان مساوی خواهد بود.
2 – رؤسا و دبیران مسئول و سایر اعضای هیأتهای نمایندگی هر یک از دو طرف به وسیله
دولت مربوط تعیین خواهند شد.
3 – هر یک از طرفین کمیسیون میتواند عده لازم مشاورین و کارشناسان خود را به جلسات
کمیسیون دعوت کند.
4 – رؤسای هر یک از طرفین کمیسیون ترکیب اعضای خود و همچنین تغییراتی که در آن به
وجود میآید به اطلاع طرف دیگر خواهند رساند.
ماده ۳
1 – کمیسیون مطابق برنامه مصوب جلسات خود را حداقل سالی یک بار تشکیل میدهد. تاریخ
جلسات آینده کمیسیون مشترکاً توافق خواهد شد.
2 – جلسات کمیسیون متناوباً در هر یک از دو کشور تشکیل میشد. ریاست جلسه بر عهده
رییس آن طرف کمیسیون است که جلسه در کشور ویبرگزار میشود.
3 – جلسه خارج از نوبت کمیسیون میتواند طبق پیشنهاد رییس یکی از طرفین کمیسیون و
توافق و رییس طرف دیگر تشکیل شود.
4 – دستور جلسه مقدماتی هر اجلاسیه کمیسیون در اجلاسیه قبلی کمیسیون تهیه شده و
حداقل سی روز قبل از تشکیل آن با توافق نظر رؤسای طرفینصورت قطعی پیدا میکند.
در صورت موافقت رؤسای طرفین مسائل فوری را میتوان در هر موقع وارد دستور کرد.
ماده ۴
1 – تصمیمات و پیشنهادهای کمیسیون در جلسات مربوط با موافقت هر دو طرف اتخاذ و در
صورت جلسه قید گردیده و به امضاء رؤسای طرفینمیرسد.
2 – کمیسیون در صورت توافق رؤسای طرفین میتواند تصمیماتی درباره مسائل فوری در
فاصله بین جلسات اخذ نماید. این گونه تصمیمات رؤسای طرفین در صورت جلسه بعدی قید میشود.
3 – تصمیمات کمیسیون از روز امضای صورت جلسه دارای اعتبار خواهد بود مگر این که در
متن تصمیمات ترتیب دیگری پیشبینی شده باشد تصمیماتی که طبق اظهار یکی از طرفین
کمیسیون باید به تصویب مقامات مربوط کشور همان طرف برسد از روز اعلام رییس طرف مربوط دایر به تصویب دارای اعتبار خواهد بود.
ماده ۵
صورت جلسه کمیسیون به زبانهای فارسی و روسی تنظیم میشود و هر دو متن دارای اعتبار یکسان است.
ماده ۶
1 – کمیسیون به منظور انجام وظایف خود میتواند ارگانهای دائمی و موقتی (کمیسیون فرعی، گروه کار و غیره) تشکیل دهد.
2 – کمیسیون وظایف و اختیارات ارگانهای دائمی و موقتی خود را که مطابق برنامه و تصمیمات کمیسیون فعالیت خواهند نمود معین مینماید.
ماده ۷
دبیر مسئول هر یک از طرفین در کمیسیون عهدهدار فراهم ساختن ترتیبات کار طرف خود در
کمیسیون هماهنگ ساختن فعالیتهای ارگانهای دائمی وموقتی، تهیه و تنظیم مدارک لازم
برای جلسات کمیسیون و همچنین انجام سایر وظایف مربوط به فعالیتهای کمیسیون میباشد.
برای انجام این وظایفدبیران مسئول بین خود تماس دائمی برقرار خواهند ساخت.
ماده ۸
1 – هزینه مربوط به تشکیل جلسات کمیسیون و ارگانها دائمی و موقتی آن به عهده دولت میزان است.
2 – هزینه رفت و برگشت شرکتکنندگان جلسات کمیسیون و ارگانهای دائمی و موقتی آن بین
جمهوری اسلامی ایران و اتحاد شوروی به عهده دولتی است که آنها را اعزام مینماید.
ماده ۹
این آییننامه با توافق رؤسای طرفین در کمیسیون قابل تجدید نظر یا تغییر میباشد.
این آییننامه شامل یک مقدمه و ۹ ماده بوده و در دو نسخه اصلی بهزبانهای فارسی و
روسی تنظیم شده و هر دو متن دارای اعتبار یکسان میباشد.
کارخانه ذوب آهن اصفهان و پایگاه مواد خام مربوطه
الف:
کارخانه ذوب آهن
طرفین با خشنودی اعلام میدارند که همکاری ایران و شوروی در زمینه بهرهبرداری
کارخانه ذوب آهن اصفهان با حسن تفاهم کامل ادامه دارد. از ابتدایبهرهبرداری
کارخانه ۴.۴۵ میلیون تن چدن ۳.۵۷ میلیون تن شمش فولاد ۳.۴ میلیون تن محصولات نورد
شده تولید گردیده است.
کارکنان ایرانی به همکاری کارشناسان شوروی بهرهبرداری از بخشهای مختلف کارخانه ذوب
آهن را بدون وقوع سانحهای در شرایط مشکل دوره انقلاباسلامی ایران انجام دادهاند در
حالی که اجباراً واحدهای مختلف کارخانه بارها متوقف مجدداً راهاندازی شده است.
در حال حاضر بهرهبرداری کارخانه مواجه با شرایط سخت ناشی از کمبود ذغال، مواد غیر
فلزی و لوازم یدکی میباشد.
مقدمات انجام تعمیرات درجه دوم کوره بلند شماره ۱ در دست تهیه است. طرفین قرارداد
مربوط به ارسال ماتریال و تجهیزات لازم برای تعمیر کوره بلندشماره ۱ را در ظرف دو
هفته امضاء خواهند نمود.
شرکت ملی فولاد ایران زمان انجام تعمیرات کوره را به اطلاع خواهد رسانید و سازمان
تیاژپروم اکسپورت به موقع کارشناسان مربوطه را اعزام خواهندنمود.
به منظور بهرهبرداری مطلوب کارخانه در آینده شرکت ملی فولاد ایران ضمن ذخیرهسازی و
اطمینان بخش ذغال نسبت به تأمین ذغال و مواد غیر فلزیاز نظر کمی و کیفی اقدام
خواهد نمود.
شرکت ملی فولاد ایران با همکاری کارشناسان شوروی درخواستهای سالیانه خود را با
توجه به امکانات موجود در کارخانه ذوب آهن اصفهان و کشورتنظیم مینماید.
بر اساس درخواست شرکت ملی فولاد ایران سازمان تیاژپروم اکسپورت قطعات یدکی و
تجهیزات تعویضی و مصالح مورد نیاز بهرهبرداری را که به موقعتأمین خواهد نمود.
طرفین ضرورت اجرای به موقع مفاد پروتکلهای مورخه سوم اوت ۱۹۷۹ و همچنین ۲۱ دسامبر
1979 و کلیه ضمائم مربوطه را خاطر نشان میسازند.
عملیات ساختمان مرحله اول توسعه کارخانه با ظرفیت ۱.۹ میلیون تن فولاد در سال به
کندی انجام میپذیرد به علت مشکلات اجرایی شرکت وتعویق در ارسال نقشهها و مدارک فنی
– تجهیزات و مصالح از طرف تیاژپروم اکسپورت و همچنین عدم پرداخت تعهدات طرف ایرانی
ناشی از متمم ۷قرارداد توسعه عملیات ساختمانی و مونتاژ واحدهای نورد ۵۰۰ و ۳۰۰
ریختهگریهای مداوم و نیروگاه با تأخیر زیاد مواجه است. کارهای ساختمانی ومونتاژ
تعدادی از واحدهای مرحله اول توسعه کارخانه و همچنین ساختمان واحدهای توسعه پایگاه
سنگ آهن چغارت تا ظرفیت ۳ میلیون تن در سالعملاً به پایان رسیده است. با توجه به
مراتب فوق و عدم تأمین ذغال سنگ لازم برای باطری کک شماره ۲ برنامه راهاندازی
توسعه با تأخیر همراه استبا در نظر گرفتن سرمایهگذاری عظیم و هزینههای جاری و
ضرورت راهاندازی مرحله توسعه لازم است هر چه زودتر اقدامات ذیل انجام و برنامه
زمانیراهاندازی تمام واحدهای مرحله اول توسعه توسط طرفین تهیه و به مرحله اجرا
گذاشته شود.
اقدامات طرف شوروی:
1 – تیاژپروم اکسپورت کارهای طراحی و ارسال تجهیزات و مصالح و مدارک فنی را که
برای اتمام ساختمان واحدهای مرحله اول توسعه کارخانهلازماند، طبق مواعد و شرایط
متمم شماره ۷ قرارداد ۴۰۱۳۲ که در سوم ماه اوت ۱۹۷۹ امضاء شده است انجام خواهد
داد.
2 – تیاژپروم اکسپورت بر طبق درخواست شرکت ملی فولاد ایران پیشنویس قرارداد مربوط
به ارسال تجهیزات و مصالحی که برای توسعه پایگاه موادغیر فلزی مورد احتیاج میباشند
ارائه نمود.
3 – تیاژپروم اکسپورت در مدت سه ماه پیشنویس قرارداد مربوط به ارسال تجهیزات آسیب
دیده و گمشده را طبق سفارشاتی از شرکت ملی فولاد ایراندریافت نموده برای خریدار
خواهد فرستاد.
اقدامات طرف ایرانی:
1 – شرکت ملی فولاد ایران در مدت ۳۰ روز موضوع پرداخت متمم شماره ۷ قرارداد ۴۰۱۳۲
به مبلغ ۴۳ میلیون روبل را حل خواهد نمود.
2 – به منظور تسریع در تأمین مجدد تجهیزات و مصالح مربوط به مرحله اول توسعه
ذوبآهن که میبایستی به هزینه ذوبآهن سفارش گردد اعتبارآزاد به مبلغ ۲۵۰. هزار دلار
آمریکایی در چهارچوب قراردادی که بین شرکت ملی فولاد ایران و سازمان تیاژپروم
اکسپورت ظرف سه ماه منعقد میشودگشایش خواهد یافت. نحوه اجرای سفارش و برداشت از
اعتبار در قرارداد فوق منعکس خواهد شد و مؤسسه تیاژپروم اکسپورت موضوع سفارش را
درکوتاهترین مدت به نحوی که حتیالمقدور موجب تأخیر عملیات اجرایی نشود تحویل خواهد
نمود.
3 – شرکت ملی فولاد ایران و سازمان تیاژپروم اکسپورت در مدت پانزده روز قراردادهای
زیر را که پیشنویس آنها به شرکت تسلیم شده است امضاءخواهند نمود:
– قرارداد مربوط به ارسال تجهیزات و مصالح برای پایگاه مواد غیر فلزی
– قرارداد مربوط به دواکسکاواتور برای معدن چغارت.
4 – در مورد تجهیزات، مصالح و لوازمی که موعد تحویل آنها بر طبق متممها و ضمائم
قراردادهای مختلف مربوط به توسعه مرحله اول ذوبآهنمنقضی شده و تا کنون تحویل شده
است مؤسسه تیاژپروم اکسپورت حداکثر ظرف مدت چهار ماه نسبت به ارسال و تحویل آنها
اقدام خواهد نمود وچنانچه بعضی از اقلام به علل امکان تحویل نداشته باشد و یا نیاز
به آنها منتفی شده باشد طرفین امکان جایگزینی و یا حذف آنها را بررسی و
توافقخواهند نمود.
مسائل کلی و اقداماتی که بایستی طرفین انجام دهند:
به منظور تأمین به موقع تجهیزات – مصالح – قطعات یدکی قسمتهای ساختمانی و
بهرهبرداری کارخانه پایگاههای مواد خام آن (ذغال – سنگآهن -مواد غیر فلزی) و انجام
عملیات اکتشافات و زمینشناسی طرفین توافق نمودند که در عرض یک ماه تمام
قراردادهایی که پیشنویس آنها برای بررسیارائه شده است امضاء نمایند که نسبت به
افتتاح اعتبار اقدام خواهد شد.
اقدامات طرف ایرانی:
1 – شرکت ملی فولاد ایران بایستی در مدت سه ماه از تاریخ اعلام نام و نام خانوادگی
کارشناسان شوروی که از طرف تیاژپروم اکسپورت – تسوتمتپروم اکسپورت و تکنواکسپورت
طبق درخواست شرکت برای ساختمان و بهرهبرداری کارخانه پایگاههای ذغال و غیر فلزی و
انجام کارهای اکتشافاتزمینشناسی، مراکز آموزشی و ساختن فولاد شهر به ایران اعزام
میشوند نسبت به صدور ویزای آنان اقدام نماید.
2 – شرکت ملی فولاد ایران پرسنل ایرانی کافی برای ساختمان و بهرهبرداری کارخانه،
پایگاههای ذغال و غیر فلزی و نیز برای انجام کارهای اکتشافات وزمینشناسی و شهرسازی
در فولاد شهر را تأمین خواهد نمود.
اقدامات طرف شوروی:
1 – به منظور دادن کمک فنی به موازات پیشرفت کارهای ساختمانی و مونتاژ و راهاندازی
و بهرهبرداری از واحدهای نوبت اول توسعه کارخانه و کلیهپایگاههای مواد خام آن
(سنگآهن، ذغال و مواد غیر فلزی) و همچنین برای انجام کارهای اکتشافات و زمینشناسی
مؤسسات تیاژپروم اکسپورت،تسوت متپروم اکسپورت، تکنواکسپورت و تکنواسترواکسپورت
کارشناسان شوروی را با شرایطی که در قراردادها و متممهای موجود پیشبینی شدهاست و
به تعدادی که با شرکت ملی فولاد ایران توافق شده است به ایران اعزام خواهند نمود.
2 – طرف شوروی آمادگی خود را برای انجام تقاضای طرف ایرانی در زمینه همکاری برای
آموزش کادر ایرانی اعلام میدارد. این آموزش میتواند درمحل کار، در مراکز آموزشی،
در کارخانههای شوروی به پرسنل ایرانی داده شود.
3 – تسریع در اعزام ۴۰ نفر کارشناسان رگلاژ کیپ از محل پوزیسیونهای ۳۵۶ تا ۴۱۵
قرارداد شماره ۱۸۰.۰۱۷۰۰ – ۴۴ و نیز اعزام فوری سرمهندسین کارخانجات سازنده به
منظور راهاندازی نیروگاه حرارتی T.P.P نیروگاه مرکزی و ایستگاه اکسیژن طرف ایرانی
تسهیلات لازم در صدور ویزابرای افراد مزبور به عمل خواهند آورد.
پیوست شماره ۴
ب- مواد معدنی:
طرفین مسائل عمومی مربوط به تأمین مواد معدنی مورد نیاز کارخانه ذوب آهن اصفهان با
ظرفیت ۱.۹ میلیون تن فولاد در سال را مورد بررسی قراردادهو ضروری میدانند اقدامات
زیر انجام شود:
1 – از طرف ایران:
1 – ۱ – تسریع در اتمام عملیات مربوط به ساختمان معادن و شبکههای آبرسانی.
2 – ۱ – برقراری نظم سازمانی مناسب کار، تأمین کادر مورد نیاز و تأمین مسکن به
منظور این که معادن ذغال سنگ در حداقل مدت به ظرفیت پیشبینی شده در طرح برسند.
3 – ۱ – بررسی مسائل مربوط به ایجاد معادن جدید ذغال سنگ در مناطق کار سنگ و کیاسر
ورزمجاه و همکار در جهت تأمین کمبود ذغال سنگ وهمچنین کاهش میزان ذغال سنگ
وارداتی:
4 – ۱ – تسریع در عملیات اکتشافی در مناطق ذغالدار آلاشت و سنگرود و سایر مناطق.
5 – ۱ – انجام کارهای آبشناسی در پایگاههای مواد خام و واحدهای ذغال سنگ در مناطق
البرز مرکزی و غربی با توجه به مقدار آب مورد نیاز هرطرح.
6 – ۱ – تسریع در کارهای اکتشافی مواد غیر فلزی مورد نیاز به خصوص به خاک نسوز و
شروع ساختمان معدن دوپلان.
7 – ۱ – بررسی برای ایجاد کارخانههای ذغال شویی کارمزد و سنگرود با توجه به ظرفیت
و ذخیره صنعتی و مشخصات تکنولوژی ذغال سنگ بهمنظور کاهش خاکستر شارژ و بهبود
مرغوبیت کک تولیدی
2 – از طرف شوروی
1 – ۲ – تحویل به موقع لوازم یدکی و مصالح و لزوم مورد نیاز بر اساس قراردادهای
منعقده شده.
2 – ۲ – همکاری فنی با طرف ایرانی در انجام کارهای زمینشناسی به منظور کشف ذخایر
بیشتر سنگآهن و ذغال سنگ و مواد غیر فلزی و همچنینبررسی امکان استفاده از سنگآهن
منگنزدار با توجه به تکنولوژی موجود در کارخانه.
3 – ۲ – بررسی مشخصات تکنولوژی ذغال سنگ به منظور تغییر احتمالی در تکنولوژی تولید
و تعیین شارژ مناسب به طوری که نیاز به ذغال سنگککده خارجی به حداقل برسد.
4 – ۲ – بررسی امکانات کم کردن فسفر در سنگ آهن معدن چغارت و ارائه راه حل عملی
جهت جلوگیری از نارساییهای ناشی از آن در کارخانه وتکمیل گزارش قبلی در زمینه فسفر
زدایی به طوری که محصول به دست آمده برای مصارف دیگر شرکت (غیر از کوره بلند) نیز
مناسب باشد.
3 – طرفین امکان همکاری در انجام کارهای زمینشناسی و آبشناسی در منطقه ذغالدار طبس
را مورد بررسی قرار دادند و موافقت شد سازمانهایطرفین در اسرع وقت ممکن پیشنویس
قراردادهای همکاری فنی در انجام عملیات زمینشناسی و آبشناسی در منطقه مذکور را که
به شرکت ملیفولاد ایران تحویل شده است بررسی و امضاء نمایند.
نظرات ایران در مورد کارهای مشترک تأسیسات آبی روی رود ارس
الف: سد ارس
– طرف ایران اظهار تمایل نمود که بین مؤسسات مربوطه طرفین قراردادی در مورد کمک و
همکاری طرف شوروی در زمینه تحویل لوازم یدکی وتعمیرات و تجهیزات و تأسیسات نیروگاه
برق آبی ایران و همچنین اعزام به موقع کارشناسان شوروی منعقد شود طرفین اقدامات
ضروری را به منظوراجرای هر چه زودتر شرایط قرارداد مذکور به عمل خواهند آورد.
ب: سد میل مغان
– طرف ایران به اطلاع رسانید که در اثر تهنشین رسوبات در محل آبگیر سد میل و مغان
طرف ایران و در سراب سد و دیوارههای هادی هم اکنونبهرهبرداری دچار اشکال شده و
چنانچه چارهجویی نشود بهرهبرداری در آینده نزدیک متوقف خواهد شد.
لذا درخواست دارد طرف شوروی فوراً مطالعه لازم را برای علاجبخشی معمول و پیشنهادات
خود را ارائه دهد.
ج: سد خدا آفرین
– طرفین در مورد انجام پرداختها طبق قرارداد تسریع خواهند نمود. طرف شوروی به موجب
قرارداد در مورد جریان کارهای اکتشافی و طراحی طرفایران را مرتباً مطلع خواهد نمود.
پیوست شماره ۵
دستور جلسه مقدماتی
دهمین اجلاسیه کمیسیون دائمی همکاری اقتصادی ایران و شوروی تهران، سال ۱۹۸۱
1 – بررسی مسائل مشخص همکاری اقتصادی شوروی و ایران و دورنمای آن:
الف – کارخانه ذوب آهن اصفهان و پایگاه ذغال سنگ و مواد اولیه آن.
ب – صنعت نیرو
ج – ماشینسازی
د – سیلوهای غله
ه – آموزش کادرهای ملی ایرانی
و – توسعه ارتباطات حمل و نقل
ز – کشاورزی
ح – صنعت تکثیر و پرورش ماهی
ط – صنعت تکثیر و پرورش ماهی
ط – کارخانه تولید آلومینا
ی – استفاده مشترک از منابع آب و نیروی رودخانههای مرزی
2 – بررسی مسایل بازرگانی خارجی بین اتحاد شوروی و جمهوری اسلامی ایران.
3 – بررسی و تصویب گزارش کمیسیون فرعی دائمی حمل و نقل شوروی و ایران
4 – تهیه و تصویب برنامه کار کمیسیون برای سال ۱۹۸۲ و تهیه دستور جلسه مقدماتی
یازدهمین اجلاسیه کمیسیون دائمی همکاری اقتصادی شورویو ایران
برنامه کار
کمیسیون همکاری اقتصادی ایران و شوروی برای سالهای ۸۱ – ۱۹۸۰
———————————————————————
شماره اقدامات زمان انجام محل انجام
———————————————————————
1 – ملاقات نمایندگان سازمانهای
طرفین برای مورد بحث قرار دادن
مسایل زیر:
بررسی گزارش توجیهی فنی و اقتصادی سپتامبر، اکتبر
احداث کارخانه آهنگری، ماشین کاری و سال ۱۹۸۰ تهران
ریختهگری و کارخانه ساخت وسایل ماشین
آلات معدنی در ایران با رعایت تغییرات
برنامه تولیدی آنها.
– همکاری در زمینه آماده کردن کادرهای با توافق طرفین مسکو
فنی ماهر ایرانی
– راجع به تهیه معاهده حمل و نقل و
ترانزیت. اوت سال ۱۹۸۰ مسکو
– تبادل نظر راجع به توسعه بازرگانی
خارجی بین ایران و شوروی اوت، سپتامبر تهران یا مسکو
– همکاری احتمالی در ساختمان کارخانه سال ۱۹۸۰
کارخانه آلومینیوم و از آن جمله تهیه نمودن سپتامبر ۱۹۸۲ مسکو
گزارش توجیهی فنی و اقتصادی
– همکاری در استفاده مشترک از آب سه تا ۴ ماه پس از تهران
و نیروی رودخانههای مرزی. امضای قرارداد یا مسکو
همکاری در ساختمان پروژههای جدید (با توجه به دقیقتر
در جمهوری اسلامی ایران شدن پیشنهادات)
2 – جلسه کمیسیون فرعی دائمی حمل و اوت یا سپتامبر ۱۹۸۰ تهران
نقل
3 – جلسه کمیسیون دائمی همکاری سال ۱۹۸۰ تهران
اقتصادی ایران و اتحاد شوروی
4 – سایر مسایل همکاری اقتصادی ایران سال ۸۱ – ۱۹۸۰ تهران
و شوری
———————————————————————
پیوست شماره ۷
فهرست
کارخانهها و کارهای مورد اجرا در ایران که ممکن است موضوع همکاری اقتصادی و فنی
ایران و شوروی تحت شرایط مساعدت فنی واقع شود:
1 – طراحی و ایجاد واحدهای تولید فروآلیاژها بر پایههای معادن موجود در ایران.
2 – طراحی و ایجاد واحدهای ذوب فلزات رنگی.
3 – مطالعات و اکتشاف، ذخیرهیابی، طراحی، ایجاد و بهرهبرداری از معادن طلای “موته”
و نیز ایجاد واحد استحصال طلا.
4 – انجام کارها در رشته جستجو، اکتشاف، استخراج و تغلیظ مواد معدنی جامد.
5 – طراحی و ایجاد واحدهای تهیه مواد نسوز با توجه به مواد معدنی موجود در ایران و
تحویل ماشینآلات و مواد برای تولید آجرنسوز
6 – طراحی و ایجاد واحدهای ذوب مواد معدنی سرب و روی.
7 – انجام کارهای اکتشافی، پژوهشی و طراحی در مورد ایجاد واحدهای صنعتی و
بهرهبرداری از آنها بر حسب درخواستهای طرف ایرانی که در هرمورد ابلاغ خواهد شد.
8 – ایجاد مراکز آموزش فنی در کنار کارخانهها و مؤسسات صنعتی برای تأمین نیروی
انسانی ماهر بر حسب نیازهای طرف ایرانی که در هر مورد ابلاغخواهد شد.
9 – تکمیل واحدهای صنعتی ناتمام با در نظر گرفتن امکانات توسعه بعدی آنها بر حسب
نیازهای طرف ایرانی که در هر مورد ابلاغ خواهد شد.
10 – توسعه واحدهای صنعتی موجود بر حسب نیازهای طرف ایرانی که در هر مورد ابلاغ
خواهد شد.
11 – طراحی و احداث واحدهای پژوهشی صنعتی و مراکز اطلاعات فنی در رشتههای گوناگون
صنعت بر حسب نیازهای طرف ایرانی که در هر موردابلاغ خواهد شد.
12 – طراحی و ایجاد واحدهای شستشوی خاکهای مورد استفاده در صنایع سرامیک و
چینیسازی.
13 – همکاری در تولید وسایل کشاورزی در واحدهای صنعتی موجود در جمهوری اسلامی
ایران با در نظر گرفتن امکانات صنعتی مربوط.
14 – همکاری در تولید محصولات در واحدهای صنعتی موجود با توجه به نیازها و
اولویتهای کشور.
15 – همکاری در ایجاد امکانات ساخت لوازم و قطعات یدکی مربوط به صنایع نفت و آب و برق و خودروها و غیره و همچنین تحویل لوازم یدکی مشخص.
16 – همکاری در راهاندازی طرح‌های نیمه تمام (کشتیسازی، صنایع سلولزی و غیره) در جمهوری اسلامی ایران.
تبصره – سازمانهای شوروی موافقت نمودند در جریان به عمل آوردن مساعدت فنی در انجام کارهای پژوهشی و تهیه و تنظیم اسناد طراحی و فنی مربوط به ساختمان واحدهای صنعتی آموزش پرسنل ایرانی صورت گیرد مشروط بر این که این پرسنل به طور مستقیم و فعال در انجام کارها شرکتنمایند.
در طرح‌های مذکور استفاده از آخرین پیشرفتهای اتحاد شوروی در زمینه تکنیک و تکنولوژی و جدیدترین نمونه‌های ماشینآلات و تجهیزات پیشبینی خواهد گردید.