[به موجب اساسنامه سازمان زمین شهری، مصوب ۱۳۶۱/۳/۳۰ نسخ ضمنی شده است.]
فصل اول – کلیات
ماده ۱ – سازمان عمران اراضی شهری استان که در این اساسنامه سازمان نامیده می‌شود شرکتی است سهامی با مدت نامحدود وابسته به وزارت مسکن و شهرسازی که دارای شخصیت حقوقی مستقل بوده و طبق اصول بازرگانی و این اساسنامه اداره می‌شود.
ماده ۲ – مرکز اصلی سازمان مرکز استان است و در صورت لزوم می‌تواند در سایر شهرهای تابعه شعبه یا نمایندگی دائر کند.
ماده ۳ – سرمایه سازمان مبلغ یک صد میلیون ریال است که به یک صد سهم یک میلیون ریال با نام تقسیم می‌شود و کلاً متعلق به دولت می‌باشد. دولت مکلف است کل سهام را نقداً پرداخت نماید و سهام مذکوره غیر قابل انتقال می‌باشد.
ماده ۴ – با تصویب این اساسنامه کلیه حقوق و اختیارات و تعهدات و دیون و مطالبات
مربوط به اراضی موات و خالصه استان که قبلاً در اختیار سازمانهای دولتی و شهرداریها
بوده طبق مدلول ماده ۱۱ آیین‌نامه اجرایی قانون لغو مالکیت اراضی موات شهری و
کیفیت عمران آن تحت پوشش این‌سازمان قرار خواهد گرفت.
تبصره – قسمتی از اموال سازمانهای دولتی و شهرداریهای استان که مورد نیاز سازمان
باشد با رعایت مقررات مربوطه و به تشخیص استاندار بلاعوض به سازمان واگذار می‌شود.
این اموال پس از تقویم طبق تقسیم مجمع عمومی به سرمایه سازمان اضافه خواهد شد.
ماده ۵ – آن عده از مستخدمین وزارتخانه‌ها و سازمانهای دولتی و شهرداریها که
مورد نظر سازمان باشند با تشخیص هیأت مدیره و تمایل مستخدم با رعایت مقررات مربوطه
به سازمان منتقل خواهند شد.
ماده ۶ – وظایف و اختیارات سازمان به شرح زیر است:
الف – اجرای مفاد قانون لغو مالکیت اراضی موات شهری و کیفیت عمران آن مصوب تیرماه ۵۸ و اصلاحیه آن مصوب مرداد ماه ۵۸ و اجرای آیین‌نامه مربوطه به نمایندگی دولت جمهوری اسلامی.
ب – [اصلاحی ۱۳۵۸/۱۰/۱۲]
امور مربوط به واگذاری عرصه اعیانیهای خالصه موضوع ماده ۷ قانون انحلال بنگاه خالصجات به شهرداریها محول می‌گردد تا در هر مورد شهرداری محل با رعایت سایر مقررات مربوطه عرصه اعیانیهای احداثی قبل از تصویب قانون لغو مالکیت اراضی موات شهری را در محدوده‌های مشخص شده در قانون انحلال بنگاه خالصجات با دریافت قیمت منطقه‌ای به صاحب اعیانی واگذار نماید و عواید حاصله صرف نیازمندیهای عمومی شهر شود.
ج – تهیه طرح‌های شهرسازی (از قبیل طرح‌های جامع تفصیلی تفکیکی مجتمع‌های مسکونی
شهرک‌سازی و غیره) و طرح‌های اجرایی مربوطه حسب‌مورد و با تعیین اولویتها برای
شهرهای تابعه استان بر اساس ضوابط شهرداریها و وزارت مسکن و شهرسازی و رعایت قانون
تأسیس شورای عالی‌شهرسازی و معماری ایران و سایر قوانین و آیین‌نامه‌های مربوطه.
د – اجرای عملیات آماده سازی زمین و ایجاد تأسیسات زیر بنایی در آن به منظور واگذاری.
ذ – واگذاری زمین به بخش عمومی یا خصوصی به منظور ایجاد مسکن یا سایر نیازمندهای بر اساس قوانین و آیین‌نامه مذکور در بند الف.
ه – انجام هر نوع اقدام دیگری که مربوط به وظایف و تکالیف مندرج در این اساسنامه باشد.
فصل دوم – ارکان سازمان
ماده ۷ – ارکان سازمان به شرح زیر است:
الف – مجمع عمومی
ب – هیأت مدیره
ج – مدیر عامل
د – حسابرس (بازرس)
ماده ۸ – [اصلاحی ۱۳۵۹/۲/۱۷]
نمایندگی سهام دولت در مجمع عمومی سازمان با هیأت پنج نفره مقرر در لایحه قانونی راجع به تعیین هیأت پنج نفری جهت انجام وظایف سازمانهای عمران اراضی شهری در استانها مصوب ۵۸.۱۱.۱۰ عبارت خواهند بود از استاندار، دادستان انقلاب، مدیر کل ثبت اسناد و املاک کشور، مدیر کل مسکن و شهرسازی و مدیرعامل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی.
ریاست مجمع عمومی با استاندار است و تصمیمات مجامع عمومی با اکثریت کلیه اعضاء مجمع معتبر است و در مجمع عمومی فوق‌العاده (۵)(۴) آراء موافق اعضاء مجمع ضروری است.
تبصره: [الحاقی ۱۳۵۹/۲/۱۷]
در هر یک از شهرستانهای استان نمایندگان هر یک از اعضای کمیسیون پنج نفره موضوع ماده ۸ عبارت خواهند بود از فرماندار، مسئول دادسرای انقلاب و در صورت عدم تشکیل دادسرای انقلاب مسئول دادگستری، مسئول بنیاد مسکن انقلاب اسلامی، رییس اداره ثبت اسناد و املاک کشور و شهردار و در شهرستانهای کوچکتر بخشدار و دیگر اعضاء کمیسیون به ترتیب فوق نمایندگان اعضای کمیسیون اصلی خواهند بود.
در نقاطی که یک یا دو نفر از مسئولین نامبرده شده در فوق وجود نداشته باشند از طرف استاندار نسبت به انتخاب و معرفی افراد ذیصلاح اقدام خواهد شد.
ریاست کمیسیون در شهرستانها حسب مورد با فرماندار و یا بخشدار خواهد بود.
ماده ۹ – مجمع عمومی عادی حداقل سالی دوبار هر شش ماه یک بار برای تصویب برنامه و بودجه سال بعد و تصویب ترازنامه و حساب سود و‌زیان سال قبل و انجام سایر وظایف به دعوت رییس هیأت مدیره و مدیر عامل سازمان تشکیل می‌شود. مجمع عمومی ممکن است در صورت لزوم به‌طور فوق‌العاده نیز تشکیل شود.
ماده ۱۰ – مجامع عمومی به دعوت رییس مجمع عمومی یا رییس هیأت مدیره و مدیر عامل یا بنا به تقاضای هیأت مدیره یا بازرس تشکیل خواهد‌شد.
ماده ۱۱ – وظایف و اختیارات مجمع عمومی عادی به قرار زیر است:
الف – تعیین خط مشی کلی و برنامه سازمان در قالب سیاستهای کلی دولت:
ب – رسیدگی به گزارش عملکرد سازمان و گزارش حسابرس “بازرس” و اتخاذ تصمیم نسبت به آنها و تصویب ترازنامه و حساب سود و زیان و تقسیم سود ویژه.
ج – تصویب بودجه سالانه و تغییرات آن.
د – تعیین حقوق و مزایای مدیر عامل و هیأت مدیره با تصویب شورای حقوق و دستمزد و تعیین حق‌الزحمه حسابرس.
ه – تصویب تشکیلات سازمانی و آیین‌نامه‌های استخدامی بر اساس مقررات استخدامی شرکتهای دولتی پس از تأیید سازمان امور اداری و استخدامی کشور.
و – تصویب آیین‌نامه‌های مالی و معاملاتی سازمان با رعایت مقررات مربوطه بنا به پیشنهاد هیأت مدیره پس از تأیید وزارت امور اقتصادی و دارایی.
ح – تصویب پیشنهاد هیأت مدیره سازمان راجع به سازش در دعاوی یا ارجاع به داوری و تعیین داور با حق صلح و سازش یا بدون آن.
ط – اتخاذ تصمیم درباره سایر مسائل که در دستور جلسه قرار گیرد.
ماده ۱۲ – برای پیشنهاد انجام امور زیر به قوه مقننه، مجمع عمومی فوق‌العاده تشکیل خواهد شد:
الف – افزایش و کاهش سرمایه.
ب – انحلال سازمان و تعیین مدیران تصفیه.
ج – تجدید نظر در اساسنامه شرکت.
ماده ۱۳ – هیأت مدیره سازمان از یک نفر رییس و دو نفر عضو اصلی تشکیل می‌شود و
رییس هیأت مدیره، مدیر عامل سازمان نیز خواهد بود.اعضاء هیأت مدیره علاوه بر
وظایف اصل مسئولیت اداره قسمتی از امور سازمان را به تشخیص هیأت مدیره خواهند داشت
برای انجام این امر مدیرعامل آن قسمت از اختیارات خود را که در ارتباط با وظایف
محوله است به عضو هیأت مدیره تفویض می‌کند.
تبصره – یک نفر عضو علی‌البدل نیز برای هیأت مدیره از بین کارکنان سازمان انتخاب
خواهد شد تا در غیبت هر یک از اعضای اصلی در جلسات هیأت‌مدیره شرکت نماید. عضو
علی‌البدل از لحاظ استخدامی و حقوق و مزایا تابع مقررات استخدامی سازمان خواهد بود.
ماده ۱۴ – رییس هیأت مدیره و مدیر عامل و اعضاء هیأت مدیره با پیشنهاد وزیر مسکن
و شهرسازی و تصویب مجمع عمومی برای مدت سه سال انتخاب می‌شوند و انتخاب مجدد آنان
بلامانع است در صورت استعفاء، فوت و عزل هر یک از اعضاء هیأت مدیره جانشین آن به ترتیب فوق انتخاب می‌شود.
ماده ۱۵ – اعضای هیأت مدیره نمی‌توانند در مدت تصدی در سازمان هیچگونه شغل موظف دیگری داشته باشند و مکلفند وظایفی را که بر اساس تشکیلات مصوب سازمان به آنها محول می‌شود انجام دهند.
ماده ۱۶ – وظایف و اختیارات هیأت مدیره به قرار زیر است:
الف – تهیه طرح تشکیلات سازمان برای پیشنهاد به مجمع عمومی.
ب – تهیه آیین‌نامه‌های مالی و معاملاتی و استخدامی و سایر آیین‌نامه‌ها برای پیشنهاد به مجمع عمومی
ج – تصویب برنامه‌ها و طرحها بنا به پیشنهاد مدیر عامل و رییس هیأت مدیره.
د – تصویب روشهای اجرایی سازمان در حدود مقررات این اساسنامه.
ه – اتخاذ تصمیم در مورد دریافت وام و اعتبار از منابع داخلی یا خارجی با رعایت
قوانین و مقررات مربوطه و پیشنهاد آن به مجمع عمومی.
و – تهیه بودجه و ترازنامه و حساب سود و زیان برای تصویب مجمع عمومی.
ز – پیشنهاد سازش در دعاوی و ارجاع امر به داوری و تعیین داور با حق صلح و سازش یا بدون آنها به مجمع عمومی.
ح – تصویب قراردادها.
ط – اتخاذ تصمیم در مورد معاملاتی که انجام مناقصه و مزایده در مورد آنها میسر
نیست و یا به مصلحت نمی‌باشد برای پیشنهاد به کمیسیون موضوع ماده ۷۱ قانون محاسبات عمومی.
ی – اصلاح بودجه سازمان تا ده درصد کاهش و افزایش در فصول و مواد بودن تغییر در کل بودجه.
ماده ۱۷ – تصمیمات هیأت مدیره با اکثریت آراء معتبر است و در دفتر مخصوص ثبت و به امضاء اعضاء حاضر در جلسه می‌رسد.
ماده ۱۸ – رییس هیأت مدیره و مدیر عامل بالاترین مقام اجرایی سازمان است و برای اجرای وظایف خود دارای اختیارات قانونی زیر می‌باشد:
الف – اداره امور سازمان طبق اساسنامه و مقررات مربوطه.
ب – اداره کلیه امور استخدامی و عزل و نصب کارکنان و صدور دستور پرداخت هزینه‌ها
با رعایت بودجه مصوب سازمان و مقررات استخدامی و مالی‌مربوطه استخدام جدید کارمند پس از تأیید هیأت مدیره قابل اجراء خواهد بود.
ج – اجرای مصوبات مجمع عمومی و هیأت مدیره.
ماده ۱۹ – قراردادها و اسناد تعهدآور و چکهای سازمان به امضاء رییس هیأت مدیره و مدیر عامل و یکی از اعضاء هیأت مدیره خواهد بود.
ماده ۲۰ – مدیر عامل می‌تواند با مسئولیت خود قسمتی از اختیارات خویش را به اعضاء هیأت مدیره یا کارکنان سازمان واگذار نماید.
ماده ۲۱ – نمایندگی حقوقی سازمان نزد کلیه اشخاص حقوقی و حقیقی و مراجع قضایی
برای طرح و تعقیب دعاوی و شکایات و یا دفاع از آنها با مدیر عامل است و می‌تواند
برای انجام این وظایف وکیل با حق توکیل تا یک درجه یا بدون توکیل انتخاب کند و یا نماینده معرفی نماید.
ماده ۲۲ – بازرس “حسابرس” با پیشنهاد وزیر امور اقتصادی و دارایی و تصویب مجمع عمومی برای مدت یک سال انتخاب می‌گردد و انتخاب مجدد او بلامانع است.
ماده ۲۳ – بازرس “حسابرس” موظف است در اجرای مقررات اساسنامه و آیین‌نامه‌های
مربوطه نظارت داشته و به حسابها و ترازنامه و حساب سود و زیان سازمان رسیدگی و
گزارش لازم را جهت مجمع عمومی تهیه نماید و نیز کلیه وظایف و اختیاراتی را که به
موجب قانون تجارت به عهده بازرس”حسابرس” شرکت محول است انجام دهد.
بازرس “حسابرس” مکلف است نسخه‌ای از گزارش خود را ده روز قبل از تشکیل مجمع
عمومی به هیأت مدیره تسلیم کند بازرس “حسابرس” با اطلاع مدیر عامل حق مراجعه به
کلیه اسناد و مدارک سازمان را دارد بدون این که در عملیات اجرایی دخالت کند و
انجام وظایفش موجب وقفه‌ای در عملیات شرکت شود.
فصل سوم – مقررات مختلفه
ماده ۲۴ – سال مالی سازمان از اول فروردین ماه هر سال شروع و در آخر اسفند ماه همان سال پایان می‌یابد به استثناء اولین سال که از تاریخ تشکیل سازمان شروع و در آخر اسفند پایان می‌پذیرد.
ماده ۲۵ – حسابهای سازمان در پایان اسفند ماه بسته می‌شود ترازنامه و حساب سود و زیان باید حداقل یک ماه قبل از انقضای جلسه مجمع‌عمومی سالانه به حسابرس “بازرس” تسلیم شود.
ماده ۲۶ – زمینهایی که در اجرای قوانین و مقررات موضوع این اساسنامه از طرف دولت
یا سازمانهای دولتی و مؤسسات وابسته به دولت یا اشخاص به ملکیت سازمان در می‌آید
احتیاج به تنظیم سند در دفاتر اسناد رسمی ندارد و سازمان ثبت اسناد و املاک کشور
مکلف است زمینیهای مزبور را با رعایت مقررات مربوط به ثبت املاک در دفاتر املاک
ثبت نماید و اسناد مالکیت به نام سازمان و یا اشخاص و شرکتها و مؤسسات دولتی که از‌طرف سازمان تعیین خواهند شد صادر کند.
ماده ۲۷ – سازمان از پرداخت هر گونه حق‌الثبت و هزینه‌های ثبتی و دادرسی و دفتری معاف است.
ماده ۲۸ – نسبت به موضوعاتی که در این اساسنامه مقررات خاص وضع نشده است قانون تجارت معتبر خواهد بود.