‌قانون موافقتنامه همکاری در زمینه استفاده صلح‌جویانه از انرژی هسته‌ای بین سازمان انرژی اتمی ایران و وزارت پژوهش‌ و تکنولوژی جمهوری فدرال آلمان

تاریخ تصویب: ۱۳۵۶/۰۵/۱۲
تاریخ انتشار: ۱۳۵۶/۰۶/۰۳

‌ماده واحده – موافقتنامه همکاری در زمینه استفاده صلح‌جویانه از انرژی هسته‌ای بین سازمان انرژی اتمی ایران و وزارت پژوهش و تکنولوژی‌ جمهوری فدرال آلمان مشتمل بر یک مقدمه و ۱۲ ماده که در تاریخ ۱۳ تیرماه ۲۵۳۵ (۴ ژوئیه ۱۹۷۶) در تهران به امضاء رسیده است تصویب و اجازه‌ مبادله اسناد تصویب آن داده می‌شود.

‌قانون فوق مشتمل بر یک ماده و متن موافقت‌نامه ضمیمه پس از تصویب مجلس شورای ملی در جلسه روز سه‌شنبه ۲۴ خردادماه ۲۵۳۶ در جلسه‌ فوق‌العاده روز چهارشنبه دوازدهم مردادماه دو هزار و پانصد و سی و شش شاهنشاهی به تصویب مجلس سنا رسید.
‌رییس مجلس سنا – جعفر شریف‌امامی



موافقتنامه همکاری در زمینه استفاده صلح‌جویانه از انرژی هسته‌ای
بین سازمان انرژی اتمی ایران و وزیر فدرال پژوهش و تکنولوژی جمهوری فدرال‌ آلمان

‌طرفین متعاهدین
‌نظر به تمایل مشترک بسط دامنه اجرای موافقتنامه همکاری در زمینه پژوهش علمی و توسعه تکنولوژی بین دولت شاهنشاهی ایران و دولت جمهوری‌ فدرال آلمان که در تاریخ ۳۰ ژوئن ۱۹۷۵ در تهران به امضاء رسیده است و در اجرای بند ۴ ماده یک موافقتنامه مزبور و با توجه به علاقه مشترک به‌گسترش استفاده صلح‌جویانه از انرژی هسته‌ای و با آگاهی به منافعی که همکاری نزدیک در زمینه‌های آموزشی و پژوهشی و نیز در امر توسعه‌ تکنولوژیکی و صنعتی و اقتصادی مربوط به این زمینه‌ها برای ایران و جمهوری فدرال آلمان در بر خواهد داشت به شرح زیر توافق نمودند:

ماده ۱ –
1 – طرفین متعاهدین همکاری بین ایران و جمهوری فدرال آلمان در زمینه استفاده صلح‌جویانه از انرژی هسته‌ای و به ویژه همکاری در‌ زمینه‌های مشروحه زیر را بسط و گسترش خواهند داد.
‌الف – تحقیق و توسعه علمی و تکنولوژیکی.
ب – برنامه‌ریزی و ساختمان و اداره نیروگاههای هسته‌ای و سایر تأسیسات هسته‌ای و تحقیقاتی.
ج – آموزش و کارآموزی کارکنان علمی و فنی.
‌د – تکنولوژی نیروی هسته‌ای.
ه – امنیت و حفاظت تأسیسات هسته‌ای و جلوگیری از تشعشعات.
‌و – سوخت اتمی.
‌ز – به کار گرفتن انرژی هسته‌ای برای مقاصدی علاوه بر تولید برق.
ح – تولید و استعمال رادیو ایزوتوپ‌ها.

۲ – موضوع و دامنه و اجرای همکاری در هر مورد تحت ترتیبات خاصی که بین طرفین متعاهدین یا بین سازمانهای خصوصی بر طبق مفاد این‌ موافقتنامه منعقد می‌شود – تعیین خواهد گردید.


‌ماده ۲ –
1 – این همکاریها به طریق زیر گسترش خواهد یافت:
‌الف – مبادله اطلاعات.
ب – مبادله کارکنان علمی و فنی.
ج – تشکیل اجلاسیه‌های کارشناسان دو دولت و سایر فعالیتهای مشترک.
‌د – تأمین یا تهیه خدمات مشورتی و غیره.
ه – اجرای طرح‌های تحقیقاتی و عمرانی و سایر طرح‌های هسته‌ای مشترک و هماهنگ.
2 – طرفین متعاهدین تسهیلات لازم را برای انجام این گونه همکاری از طریق تأمین مواد و وسایل تا سر حد امکان فراهم خواهند نمود.
3 – تقسیم هزینه‌های مربوط به همکاریهای مشترک بر اساس ترتیبات خاصی که تحت مفاد بند ۲ ماده ۱ منعقد می‌گردد – تعیین خواهد شد.


‌ماده ۳ – به منظور بسط و گسترش دامنه اجرای موافقتنامه حاضر و ترتیبات خاصی که به موجب بند ۲ ماده ۱ منعقد خواهد شد – نمایندگان طرفین‌ متعاهدین هر گاه ضرورت ایجاب نماید و با توافق متقابل تشکیل جلسه داده یکدیگر را از پیشرفت فعالیتهای مورد علاقه مشترک مطلع خواهند نمود و‌ درباره اتخاذ تدابیر لازم به مشورت خواهند پرداخت و ممکن است گروههای کارشناسان جهت مذاکره پیرامون مسایل خاصی تعیین گردند.


‌ماده ۴ –
1 – مبادله اطلاعات مورد نظر یا بین متعاهدین یا فیمابین سازمانهایی که از جانب آنها تعیین می‌گردند به خصوص مؤسسات تحقیقاتی و‌ مراکز اسناد تخصصی و کتابخانه‌ها صورت خواهد گرفت.

۲ – مبادله اطلاعات مورد نظر از طرق گوناگون منجمله تهیه گزارش و تشکیل کنفرانس و بازدید از تأسیسات صورت خواهد گرفت و حاوی اطلاعات‌ در زمینه‌های مشروحه زیر خواهد بود:
‌الف – توسعه – طرح‌ریزی – ترکیب – اداره و استفاده از تحقیقات و آزمایش مواد و راکتورهای آزمایشی – نمایشی و برق و آزمایشات مربوط به‌راکتورها.
ب – استفاده از ایزوتوپ‌های رادیواکتیو و مواد اصلی، مواد مخصوص انشقاق و سایر موادی که در رشته‌های فیزیکی، استخراج فلزات، شیمی،‌ زیست‌شناسی، پزشکی، کشاورزی، و صنعتی به کار برده می‌شود.
ج – حفاظت مربوطه در برابر تشعشعات و مسائل امنیتی.

۳ – طرفین متعاهدین یا سازمانهایی که از طرف آنها تعیین می‌شوند می‌توانند اطلاعات مکتسبه را در اختیار مؤسسات عمومی یا مؤسسات و شرکتهای‌ غیر انتفاعی که توسط سازمانهای عمومی حمایت می‌گردند قرار دهند.
‌در صورتی که یکی از طرفین متعاهدین یا سازمانهایی که از جانب آن طرف متعاهد تعیین شده‌اند قبل از مبادله یا به هنگام مبادله اطلاعات تصمیم به‌ محدود ساختن و یا عدم ارسال اطلاعات بگیرد ارسال اطلاعات به این قبیل مؤسسات یا سایر سازمانها یا افراد بایستی ممنوع یا محدود گردد.

۴ – هر یک از طرفین متعاهدین بایستی اطمینان حاصل نماید که افراد یا سازمانهایی که به موجب موافقتنامه حاضر یا به موجب ترتیبات خاصی که به‌منظور اجرای این موافقتنامه منعقد می‌گردد اطلاعاتی دریافت می‌دارند این اطلاعات را در اختیار سازمانها یا افرادی که تحت این موافقتنامه یا بر طبق‌ ترتیبات خاص که بر اساس بند ۲ ماده ۱ منعقد خواهد شد مجاز به دریافت اطلاعات مزبور نمی‌باشند قرار ندهند.


‌ماده ۵ –
1 – موافقتنامه حاضر شامل موارد زیر نمی‌گردد:
‌الف – اطلاعاتی که به موجب حقوق طرفهای ثالث یا به موجب ترتیبات منعقده با طرفهای ثالث نمی‌توان در اختیار دیگران قرارداد. این امر شامل‌ اطلاعاتی که بر اساس ترتیبات خاص منعقده تحت بند ۲ ماده ۱ انتقال داده خواهد شد نمی‌گردد.
ب – اطلاعاتی که از جانب دولت متبوع هر طرف متعاهد طبقه‌بندی شده تشخیص داده شود مگر این که اجازه مقامات صلاحیتدار دولت مربوطه قبلاً‌ کسب شده باشد. از دادن این اجازه بدون دلیل منطقی نباید خودداری کرد.
‌انتقال این گونه اطلاعات منوط به عقد ترتیبات خاصی خواهد بود که نحوه انتقال در آن پیش‌بینی شده باشد.
2 – اطلاعاتی را که دارای ارزش تجارتی هستند می‌توان بر اساس ترتیبات خاصی که به موجب مفاد بند ۲ ماده ۱ انعقاد می‌یابد مبادله نمود.
3 – ترتیبات خاص پیش‌بینی شده در بند ۲ ماده ۱ اشخاصی را که مجاز به دریافت اطلاعاتی باشند که دارای ارزش تجارتی بوده و بر اثر تحقیقات‌ مشترک به دست آیند تعیین خواهد کرد.


‌ماده ۶ –
1 – متعاهدین کوشش خواهند نمود تا طرفهای این همکاری حتی‌الامکان یکدیگر را از میزان صحت و قابل استفاده بودن اطلاعات مبادله شده یا مواد و تجهیزات تأمین شده آگاه سازند. این واقعیت که طرفین متعاهدین ممکن است در چهارچوب همکاریهای حاضر سهمی در انتقال‌ اطلاعات داشته باشند – فی‌نفسه دلیلی برای مسئولیت آنها نخواهد بود.
2 – در ترتیبات خاصی که طبق بند ۲ ماده ۱ منعقد می‌گردد بایستی در صورت لزوم به خصوص مسئولیت مربوط به خسارت وارده به طرفین متعاهدین‌ یا طرفهای ثالث در قبال انجام همکاری موضوع این موافقتنامه پیش‌بینی شده باشد.


‌ماده ۷ –
1 – مسائل مربوط به وضع کارمندانی که تحت موافقتنامه حاضر مبادله می‌شوند با نظر مساعد و به بهترین وجه مورد بررسی قرار خواهند‌ گرفت.
2 – بنا به تقاضای صادرکننده یا واردکننده و بر طبق قوانین و مقررات قابل اجراء در سرزمینهای طرفین متعاهدین – گواهی‌های صدور و ورود برای مواد‌ و تجهیزات و تکنولوژی لازم برای اجرای این موافقتنامه با ترتیبات خاص منعقده تحت بند ۲ ماده ۱ یا اجرای قراردادهای منعقده تحت این ترتیبات‌ خاص – صادر خواهد شد.
3 – تحویل یا انتقال مواد به ویژه مواد و تجهیزات هسته‌ای به سرزمین طرف متعاهد دریافت‌کننده این مواد – تحت مقررات موافقتنامه مربوط به‌ اقدامات تأمینی موجود منعقده با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) بر طبق مفاد پیمان منع گسترش سلاحهای هسته‌ای صورت خواهد گرفت -‌این گونه اقدامات تأمینی تا زمانی قابل اجراء خواهد بود که مواد اصلی و مواد قابل شکافتن و همچنین تجهیزات و موادی که به خصوص برای تولید و‌استعمال و عمل آوردن مواد قابل انشقاق طرح و اختصاص یافته و از سرزمین طرف متعاهد دیگر انتقال داده شده است – یا این که مواد اصلی یا مواد‌ مخصوص قابل انشقاق که به کمک این مواد و تجهیزات انتقالی تولید یا استعمال یا به عمل آورده شده – در سرزمین طرف متعاهد دریافت‌کننده استقرار‌ داده شود.
4 – مواد و تجهیزات هسته‌ای را که از سرزمین یک طرف متعاهد به سرزمین طرف متعاهد دیگر انتقال داده شده یا به کمک این گونه مواد و تجهیزات‌ تولید شده و یا از این مواد و تجهیزات مشتق گردیده باشد می‌توان فقط به سرزمین آن دسته از دول ثالث که در تاریخ اول ژانویه ۱۹۶۷ جزو دول فاقد‌ سلاحهای هسته‌ای بوده‌اند انتقال یا انتقال مجدد داد البته در صورتی که با دولت دریافت‌کننده این مواد و تجهیزات موافقتنامه‌ای در خصوص اقدامات‌ تأمینی موضوع بند ۳ ماده ۷ منعقد شده باشد.


‌ماده ۸ –
1 – هر یک از طرفین متعاهدین اقدامات لازم را برای تأمین امنیت و حفاظت مواد و تجهیزات و تأسیسات هسته‌ای در سرزمین خود و‌ همچنین طی مدتی که این وسایل بین سرزمینهای یکدیگر و به سرزمینهای دول ثالث انتقال می‌یابد، به عمل خواهند آورد.
2 – این تدابیر به این منظور صورت می‌گیرد که حتی‌الامکان از بروز خطرات ناشی از حوادث و یا استفاده و اداره ناصحیح این وسایل جلوگیری شود.
3 – طرفین متعاهدین مواد و تجهیزاتی را که تحت این موافقتنامه انتقال یافته یا تولید می‌شود به کار خواهند برد و طبق معیارهایی که در سند Inrctrc/225‌ آژانس بین‌المللی انرژی اتمی پیش‌بینی شده و یا بر طبق مقررات یا توصیه‌هایی که در تکمیل یا اصلاح سند مزبور یا به جانشینی آن‌ وضع شود – عمل خواهند نمود مگر آن که در این مورد به نحو دیگری توافق شده باشد.
‌طرفین متعاهدین برای استفاده از تجربه‌های یکدیگر درباره نحوه اجرای این گونه معیارها به مشاوره خواهند پرداخت.
‌این موافقتنامه بر اساس قوانین و مقررات جاری هر یک از دو کشور به مرحله اجراء در خواهد آمد و تأثیری در تعهدات بین‌المللی موجود دول متبوع‌ طرفین متعاهدین نخواهد داشت.


ماده ۱۰ – هر گونه اختلاف مربوط به تفسیر یا اجرای موافقتنامه حاضر از طریق مشاوره بین طرفین متعاهدین با توجه به حقوق بین‌الملل حل و فصل‌ خواهد شد مگر آن که در ترتیبات خاصی که بر اساس بند ۲ ماده ۱ منعقد می‌گردد. در این خصوص به نحو دیگری توافق شده باشد.


‌ماده ۱۱ – موافقتنامه حاضر در سرزمین برلین نیز قابل اجرا است مشروط بر آن که دولت جمهوری فدرال آلمان تا سه ماه از تاریخ لازم‌الاجرا شدن‌ موافقتنامه اعلامی برخلاف آن به دولت شاهنشاهی ایران ننموده باشد.


‌ماده ۱۲ –
1 – این موافقتنامه به محض آن که طرفین متعاهدین یکدیگر را از انجام تشریفات قانونی خود به منظور لازم‌الاجراء شدن آن مطلع سازند به مرحله اجرا در خواهد آمد.
2 – موافقتنامه حاضر برای مدت ۱۵ سال معتبر خواهد بود و پس از انقضای مدت مزبور برای دوره‌های متوالی ۵‌ساله تمدید خواهد شد مگر آن که‌ یکی از طرفین متعاهدین حداقل دوازده ماه قبل از انقضای مدت تصمیم خود را مبنی بر عدم تمدید موافقتنامه به طرف دیگر اعلام نماید.
‌اعلام عدم تمدید موافقتنامه نسبت به مدت اعتبار ترتیبات خاصی که به موجب بند ۲ ماده ۱ منعقد می‌گردند بلااثر خواهد بود. پس از فسخ موافقتنامه‌ حاضر مفاد آن برای مدت و تا میزانی که به منظور اجرای ترتیبات خاص منعقده تحت بند ۲ ماده ۱ ضروری تشخیص داده شود – کماکان معتبر خواهد‌ بود. فسخ موافقتنامه حاضر نسبت به پیش‌بینی‌هایی که در آن راجع به انتقال مواد، تجهیزات و تکنولوژی و اطلاعات به عمل آمده بلااثر خواهد بود.
3 – هر گونه اصلاح موافقتنامه حاضر منوط به توافق متعاهدین بوده و از طریق مبادله یادداشت صورت خواهد گرفت.


‌موافقتنامه حاضر در تاریخ ۱۳ تیر ماه ۲۵۳۵ در تهران در دو نسخه اصلی به زبان فارسی و آلمانی و انگلیسی تنظیم گردید که هر سه متن دارای اعتبار‌ یکسان می‌باشند.
در صورت بروز اختلاف در تعبیر مفاد موافقتنامه – متن انگلیسی معتبر خواهد بود.
‌از طرف سازمان انرژی اتمی ایران – دکتر اعتماد
‌از طرف وزیر فدرال پژوهش و تکنولوژی جمهوری فدرال آلمان


‌موافقتنامه فوق مشتمل بر یک مقدمه و دوازده ماده منضم به قانون موافقتنامه همکاری در زمینه استفاده صلح‌جویانه از انرژی هسته‌ای بین سازمان‌ انرژی اتمی ایران و وزارت پژوهش و تکنولوژی جمهوری فدرال آلمان می‌باشد.

‌رییس مجلس سنا -‌جعفر شریف‌امامی