ماده واحده – اساسنامه اصلاح شده صندوق بین‌المللی پول که ترجمه فارسی آن ضمیمه این قانون است تصویب و به دولت شاهنشاهی ایران اجازه الحاق به اساسنامه مذکور داده می‌شود.
قانون فوق مشتمل بر یک ماده و متن ترجمه اساسنامه ضمیمه پس از تصویب مجلس شورای ملی در جلسه روز پنجشنبه پنجم خرداد ماه ۲۵۳۶ [۱۳۵۶] در جلسه روز دوشنبه سی‌ام خرداد ماه دو هزار و پانصد و سی و شش شاهنشاهی به تصویب مجلس سنا رسید.
رییس مجلس سنا – جعفر شریف‌امامی
موافقتنامه صندوق بین المللی پول
دولتهائی که این موافقتنامه از طرف آنها به امضاء رسیده است، به شرح زیر موافقت می کنند:
مقدمه:
۱ ـ صندوق بین المللی پول طبق مفاد این موافقتنامه به صورتی که بدوا به تصویب رسیده و متعاقبا اصلاح گردیده است تأسیس یافته و فعالیت خواهد نمود.
۲ ـ صندوق به منظور انجام عملیات و معاملات خود به دو قسمت عمومی و حق برداشت مخصوص تقسیم می شود. با عضویت در صندوق اعضاء حق مشارکت در قسمت حق برداشت مخصوص را نیز خواهند داشت.
۳ ـ عملیات و معاملاتی که به موجب این موافقتنامه مجاز گردیده است از طریق قسمت عمومی انجام می شود. طبق این موافقتنامه قسمت عمومی متشکل از حساب منابع عمومی، حساب پرداختهای خاص و حساب سرمایه گذاری می باشد. عملیات و معاملاتی که مستلزم استفاده از حق برداشت مخصوص است از طریق قسمت حق برداشت مخصوص به عمل خواهد آمد.
ماده اول ـ هدفها
هدفهای صندوق بین المللی پول عبارتند از:
۱ ـ گسترش همکاری پولی بین المللی و فراهم نمودن وسایل تبادل نظر و تشریک مساعی در مسائل پولی بین المللی از طریق یک مؤسسه دائمی.
۲ ـ فراهم نمودن شرائط لازم برای گسترش و رشد متوازن تجارت بین المللی و بالنتیجه کمک به حصول هدفهای اولیه سیاست اقتصادی یعنی اعتلاء و حفظ سطح اشتغال و درآمد واقعی و توسعه منابع تولیدی کلیه اعضاء.
۳ ـ کمک به پیشبرد میزان ثبات ارزی و حفظ ترتیبات منظم ارزی در میان اعضاء و پرهیز از رقابت در کاهش دادن نرخ ارزها.
۴ ـ تشریک مساعی در ایجاد یک سیستم چند جانبه پرداختها در زمینه معاملات جاری بین اعضاء و همچنین رفع محدودیتهای ارزی که مانع رشد تجارت جهانی است.
۵ ـ ایجاد اعتماد در میان اعضاء از طریق قرار دادن منابع صندوق به طرز موقت در اختیار آنها به منظور آنکه اعضاء بتوانند تعدیلات لازم را در موازنه پرداختهایشان به عمل آورند بی آنکه توسل به اقداماتی نمایند که مضر به رونق اقتصاد ملی یا بین المللی باشد.
۶ ـ بالنتیجه و با توجه به نکات فوق الذکر کوتاه نگاه داشتن مدت عدم توازن و کاهش دادن شدت آن در موازنه پرداختهای بین المللی اعضاء. پیروی از هدفهای مندرج در این ماده صندوق را در اتخاذ کلیه سیاستها و تصمیمات راهنمائی خواهد کرد.
ماده دوم ـ عضویت
بخش اول ـ اعضاء اصلی
اعضاء اصلی صندوق کشورهائی هستند که در کنفرانس پولی و مالی سازمان ملل متحد شرکت داشته، دولت آنها عضویت در صندوق را قبل از ۳۱ دسامبر ۱۹۴۵ پذیرفته باشد.
بخش دوم ـ سایر اعضاء
عضویت صندوق برای سایر کشورها آزاد خواهد بود. زمان و شرایط عضویت توسط هیئت نمایندگان دولتها تعیین می شود. این شرایط از جمله شرایط مربوط به حق عضویت عیناً مبتنی بر اصولی خواهد بود که در مورد سایر کشورهائی که هم اکنون عضو صندوق هستند اجراء می گردد.
ماده سوم ـ سهمیه و حق عضویت
بخش اول ـ سهمیه و پرداخت حق عضویت
برای هر یک از اعضاء سهمیه ای برحسب حق برداشت مخصوص تعیین می شود. سهمیه اعضائی که در کنفرانس پولی و مالی سازمان ملل متحد شرکت کرده و عضویت صندوق را قبل از ۳۱ دسامبر ۱۹۴۵ پذیرفته باشند در جدول (الف) تعیین گردیده است. سهمیه سایر اعضاء توسط هیئت نمایندگان دولتها تعیین خواهد شد. مبلغ حق عضویت هر عضو مساوی با مبلغ سهمیه آن بوده و تماماً از طریق سپرده نگهدار به صندوق پرداخت خواهد گردید.
بخش دوم ـ تعدیل سهمیه
الف ـ هیئت نمایندگان دولتها در فواصلی که از پنج سال تجاوز نخواهد کرد میزان سهمیه کلیه اعضاء را مورد بررسی قرار خواهد داد و در صورتی که مقتضی بداند پیشنهاد تعدیل سهمیه را خواهد نمود. هیئت نمایندگان دولتها همچنین در هر موقع مناسب دیگری می تواند بنا به تقاضای هر یک از اعضاء تغییر میزان سهمیه آن عضو را مورد بررسی قرار دهد.
ب ـ صندوق می تواند در هر موقع پیشنهاد کند که سهمیه آن عده از اعضاء که در تاریخ ۳۱ اوت ۱۹۷۵ عضو بوده اند افزایش یابد. این افزایش به نسبت سهمیه آنها در تاریخ مذکور خواهد بود و مجموعاً نباید بیشتر از مبالغ انتقال یافته از حساب پرداختهای خاص به حساب منابع عمومی تحت ماده پنجم بخش ۱۲ (س)، (ع) و (ف) باشد.
ج ـ تغییر میزان سهمیه ها مستلزم تصویب اکثریت هشتاد و پنج درصد کل آراء خواهد بود.
د ـ سهمیه هیچ عضوی تا زمانی که عضو موافقت نکرده و مبلغ حق عضویت را پرداخت نکرده باشد تغییر نخواهد یافت، مگر آنکه به تشخیص صندوق پرداخت حق عضویت طبق بخش سوم (ب) این ماده انجام گرفته باشد.
بخش سوم ـ طرز پرداخت در مورد تغییر سهمیه ها
الف ـ هر عضوی که طبق بخش دوم (الف) این موافقتنامه با افزایش سهمیه خود موافقت کند طی مدتی که صندوق معین می کند، باید بیست و پنج درصد مبلغ افزایش را به حق برداشت مخصوص به صندوق پرداخت نماید. در صورت موافقت هیئت نمایندگان دولتها تمام یا قسمتی از این مبلغ به پول سایر کشورهای عضو (با جلب موافقت قبلی آنها) یا به پول خود کشور عضو قابل پرداخت خواهد بود. این تصمیم در مورد کلیه اعضاء به صورت یکسان عمل می شود. عضوی که در قسمت حق برداشت مخصوص شرکت نکرده آن قسمت از افزایش سهمیه را که باید به وسیله مشارکت کنندگان به حق برداشت مخصوص پرداخت شود، به پول سایر اعضاء که صندوق با موافقت آنها تعیین می کند، خواهد پرداخت. بقیه مبلغ افزایش سهمیه به پول خود کشور عضو پرداخت می شود. در نتیجه پرداخت سایر اعضاء تحت این قسمت موجودی صندوق از پول یک عضو نباید بیش از میزانی باشد که به موجب ماده پنجم بخش هشتم (ب) (۲) کارمزد و بهره بدان تعلق گیرد.
ب ـ چنین تلقی خواهد شد که عضوی که با افزایش سهمیه خود تحت بخش دوم (ب) این ماده موافقت می کند مبلغ حق عضویت را که مساوی مبلغ افزایش سهمیه اوست به صندوق پرداخت کرده است.
ج ـ هرگاه عضوی با کاهش سهمیه خود موافقت کند، صندوق ظرف شصد روز مبلغی را که مساوی با مقدار کاهش است به عضو پرداخت خواهد کرد. این مبلغ به پول کشور عضو و به حق برداشت مخصوص یا پولهای سایر کشورهای عضو که با موافقت آنها توسط صندوق تعیین شده به صورتی پرداخت خواهد شد که موجودی صندوق از پول آن کشور کمتر از مبلغ سهمیه جدید نشود، و در عین حال صندوق بتواند در موارد استثنائی موجودی خود را از آن پول از طریق پرداخت به همان عضو و به پول آن عضو به مبلغی کمتر از سهمیه جدید تقلیل دهد.
د ـ بجز در مورد تعیین مدت و نوع پولهای مذکور در بند (الف) اخذ تصمیم در موارد مذکور در آن بند مستلزم اکثریت هفتاد درصد کل آراء خواهد بود.
بخش چهارم ـ تودیع اوراق بهادار به جای پول
صندوق از هر یک از اعضاء به جای تمام یا قسمتی از پول آن عضو در حساب منابع عمومی سفته و اوراق بهادار مشابه قبول خواهد کرد تا میزانی که به قضاوت صندوق برای عملیات و معاملاتش، لازم نباشد. این اوراق می بایست از طرف عضو یا بانک کارگزاری که به موجب بخش دوم ماده سیزدهم تعیین شده، صادر گردد. اوراق مزبور غیرقابل انتقال است، به آن بهره تعلق نمی گیرد و عندالمطالبه به ارزش اسمی با بستانکار نمودن حساب صندوق نزد نگاهدارنده سپرده قابل پرداخت می باشد. نه تنها مبلغ حق عضویت اعضاء بلکه هر پول دیگری که باید به حساب منابع عمومی واریز شود و طلب صندوق یا تحصیل شده به وسیله صندوق باشد، مشمول این بخش می گردد.
ماده چهارم ـ ترتیبات ارزی و تعهدات ناشی از آن
بخش اول ـ تعهدات عمومی اعضاء
با توجه به هدف اصلی نظام پولی بین المللی یعنی ایجاد چهارچوبی برای تسهیل مبادله کالا، خدمات و سرمایه میان کشورها و حفظ رشد سالم اقتصادی و همچنین با توجه به ضرورت توسعه مداوم شرایط منظم زیربنائی برای ثبات مالی و اقتصادی، هر یک از اعضاء تعهد می کند که با صندوق و سایر اعضاء به منظور برقراری ترتیبات منظم ارزی و پیشبرد یک سیستم باثبات برای نرخ ارزها، همکاری نماید بخصوص هر کشور:
1 ـ با توجه به شرائط خاص خود کوشش خواهد کرد آنچنان سیاستهای اقتصادی و مالی اتخاذ نماید که با پیشبرد رشد منظم اقتصادی همراه با ثبات معقول قیمتها منطبق باشد.
2 ـ با تقویت مبانی اقتصادی و مالی و ایجاد یک نظام پولی به نحوی که از بروز اختلالات زیانبخش جلوگیری نماید شرائط لازم را برای ایجاد ثبات اقتصادی بوجود خواهد آورد.
3 ـ از مداخله بی رویه در نرخ ارزها یا نظام پولی بین المللی به منظور جلوگیری از ایجاد توازن صحیح در موازنه پرداختها یا کسب مزیت رقابتی غیرعادلانه نسبت به سایر اعضاء اجتناب خواهد کرد.
4 ـ سیاستهای ارزی خود را با تعهدات مندرج در این بخش مطابقت خواهد داد.
بخش دوم ـ ترتیبات عمومی ارزی
الف ـ هر عضو ظرف سی روز پس از تاریخ دومین اصلاح این موافقتنامه ترتیبات ارزی را که در نظر دارد در اجرای تعهدات خود تحت بخش اول این ماده اتخاذ نماید به صندوق اطلاع خواهد داد و هر نوع تغییر بعدی را نیز در این ترتیبات به اطلاع صندوق خواهد رساند.
ب ـ تحت نظام پولی بین المللی از نوع نظام متداول در ژانویه ۱۹۷۶، ترتیبات ارزی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
1 ـ تعیین ارزش پول کشور عضو برحسب حق برداشت مخصوص یا واحد سنجش دیگری غیر از طلا به انتخاب خود آن کشور.
2 ـ ترتیبات مشترکی که به موجب آن کشورهای عضو ارزش پولهای خود را برحسب ارزش پول یک عضو یا پولهای سایر اعضاء تعیین می کنند.
3 ـ سایر ترتیبات ارزی به انتخاب کشور عضو.
ج ـ صندوق به اقتضای تحولات نظام پولی بین المللی، می تواند با اکثریت هشتاد و پنج درصد کل آراء مقرراتی برای ترتیبات عمومی ارزی وضع کند. بدیهی است در چنین شرائطی حق اعضاء برای اختیار ترتیبات ارزی مورد نظر خود که با هدفهای صندوق و تعهدات اعضاء تحت بخش اول این ماده مطابقت داشته باشد محدود نخواهد شد.
بخش سوم ـ نظارت بر ترتیبات ارزی
الف ـ به منظور حصول اطمینان از کارکرد صحیح نظام پولی بین‌المللی و همچنین رعایت تعهداتی که اعضاء به موجب بخش اول این ماده به عهده گرفته اند صندوق بر نظام پولی بین المللی نظارت خواهد کرد.
ب ـ صندوق، در انجام وظایف خود تحت بند (الف) فوق، بر سیاستهای نرخ ارز اعضاء نظارت دقیق اعمال خواد کرد و اصول معینی را برای ارشاد کلیه اعضاء در مورد این سیاستها وضع می نماید. هر عضو اطلاعاتی را که برای این نظارت لازم است باید در اختیار صندوق قرار دهد و هر موقع که صندوق درخواست کند با صندوق درباره سیاستهای نرخ ارز خود مشورت نماید. اصولی که صندوق وضع می کند باید با ترتیبات مشترکی که اعضاء از آن طریق ارزش پولهای خود را برحسب ارزش پول یا پولهای سایر کشورهای عضو تعیین می کنند و نیز با سایر ترتیباتی که به اختیار خود عضو با رعایت هدفهای صندوق و بخش اول این ماده اتخاذ می شود، موافق باشد. این اصول باید سیاستهای اجتماعی و سیاسی داخلی اعضاء را محترم بشمارد و صندوق در اعمال این اصول باید توجه خاص به اوضاع و احوال اعضاء مبذول دارد.
بخش چهارم ـ ارزش برابری
صندوق با اکثریت هشتاد و پنج درصد کل آراء می تواند اعلام نماید که شرایط اقتصادی بین المللی ایجاب می نماید که ترتیبات ارزی براساس برابریهای ثابت و در عین حال قابل تعدیل قرار گیرد. این تصمیم با توجه به ثبات اساسی اقتصاد جهانی اتخاذ خواهد شد و برای این منظور صندوق روند قیمت ها و میزان رشد اقتصاد کشورهای عضو را مورد توجه قرار خواهد داد. اتخاذ این تصمیم در پرتو تکامل نظام پولی بین المللی و با توجه خاص به منابع نقدینگی به عمل خواهد آمد. به منظور حصول اطمینان از کارکرد مؤثر نظام نرخهای برابری در این مورد به ترتیباتی که به وسیله آنها اعضای دارای کسری و مازاد برای رفع عدم تعادل موازنه پرداختهای خود اقدام فوری، مؤثر و متقارن به عمل می آورند، توجه خواهد شد. همچنین ترتیبات مربوط به مداخله در بازارهای ارز و نحوه مقابله با عدم تعادل ها در مد نظر قرار خواهد گرفت. در صورت اتخاذ این تصمیم، صندوق به اعضاء اطلاع خواهد داد که مفاد جدول (ج) مجری است.
بخش پنجم ـ پولهای مختلف رایج در محدود حاکمیت اعضاء
الف ـ هر اقدامی که از جانب یک عضو در مورد پول خود او به موجب این ماده انجام می گیرد در مورد پولهای مختلف دیگری که در محدوده حاکمیت آن عضو رایج بوده و مسئولیت آن را طبق بخش ۲ (ص) ماده سی و یکم این موافقتنامه قبول نموده تعمیم داده می شود . این اصل شامل مواردی نخواهد بود که طبق اعلام یک عضو اقدامی که به عمل آمد، یا تنها مربوط به پول اصلی رایج است یا تنها مربوط به یکی یا بیشتر از سایر پولهای رایج و یا مربوط به ترکیبی از دو نوع پول مزبور است.
ب ـ به موجب این ماده چنین تلقی خواهد شد که اقدام صندوق به تمام پولهای یک کشور عضو که در بند (الف) فوق به آنها اشاره شده مربوط می گردد مگر آنکه صندوق به نحو دیگری اعلام بدارد.
ماده پنجم ـ عملیات و معاملات صندوق
بخش اول ـ مؤسسات طرف معامله با صندوق
تماس هر یک از اعضاء با صندوق منحصراً از طریق خزانه‌داری، بانک مرکزی، صندوق تثبیت یا سایر مؤسسات مالی مشابه خواهد بود و تماس صندوق با اعضاء نیز منحصراً از طریق همین مؤسسات صورت خواهد گرفت.
بخش دوم ـ حدود عملیات و معاملات صندوق
الف ـ بجز در مواردی که در این موافقتنامه طور دیگری مقرر شده باشد معاملات صندوق محدود است به اینکه بر طبق درخواست هر عضو و در مقابل پول کشور درخواست کننده حق برداشت مخصوص یا پول سایر کشورها را در اختیار کشور درخواست کننده قرار دهد. این وجوه از محل منابع عمومی صندوق تأمین و در حساب منابع عمومی منظور خواهد شد.
ب ـ صندوق می تواند در صورتی که عضوی درخواست کند، خدمات مالی و فنی که موافق هدفهای صندوق باشد انجام دهد، از جمله اداره منابعی را که اعضاء در اختیار صندوق می گذارند. عملیات مربوط به انجام این قبیل خدمات مالی در حساب صندوق منظور نخواهد شد. خدماتی که تحت این بند انجام می گیرد بدون موافقت عضو هیچگونه تعهدی برای آن عضو ایجاد نخواهد کرد.
بخش سوم ـ شرایط ناظر بر نحوه استفاده از منابع عمومی صندوق
الف ـ صندوق در مورد نحوه استفاده از منابع عمومی خود از جمله در مورد قرار احتیاطی یا ترتیبات مشابه ضوابطی برقرار خواهد کرد. صندوق می تواند برای کمک به رفع مشکلات خاص موازنه پرداختهای اعضاء سیاستهای خاصی اتخاذ نماید. هدف از این سیاستها مساعدت به اعضاء در حل مشکلات موازنه پرداختهای خود بوده و به نحوی خواهد بود که با مفاد این موافقتنامه موافقت داشته و تضمین های کافی را برای استفاده موقت از منابع عمومی صندوق فراهم آورد.
ب ـ هر عضو با رعایت شرایط ذیل حق دارد پول سایر اعضاء را در مقابل مبلغی معادل پول خود از صندوق خریداری کند:
1 ـ استفاده عضو از منابع عمومی صندوق باید طبق مفاد این موافقتنامه و سیاستهائی که تحت آن اتخاذ می شود صورت گیرد.
2 ـ عضو اعلام بدارد که به علت وضع موازنه پرداختها یا ذخایر خود یا تغییری که در آن ذخایر به وجود آمده احتیاج به خرید ارز از صندوق را دارد.
3 ـ خرید مورد نظر باید مربوط به ترانش ذخیره باشد و در هر حال موجب نشود که موجودی صندوق از پول عضو خریدار از دویست درصد سهمیه او تجاوز کند.
4 ـ صندوق طبق بخش پنجم این ماده، بخش یکم ماه ششم و یا بخش دوم (الف) ماده بیست و ششم قبلاً اعلام نکرده باشد عضوی که تقاضای خرید دارد حائز شرائط برای استفاده از منابع عمومی صندوق نمی باشد.
ج ـ صندوق تقاضای خرید عضو را مورد بررسی قرار خواهد داد تا معلوم بدارد که آیا خرید پیشنهادی با مفاد این موافقتنامه و سیاستهائی که به موجب آن اتخاذ می شوند موافقت دارد یا خیر، اما تقاضا برای خرید ترانش ذخیره قابل گفتگو نبوده و صندوق آن را رد نخواهد نمود.
د ـ صندوق در انتخاب پولهائی که فروخته می شوند سیاستها و روشهائی را با مشورت با اعضاء اتخاذ خواهد کرد. این تصمیمات با توجه به وضع موازنه پرداختها و ذخایر اعضاء و تحولات بازارهای ارز و همچنین به منظور ایجاد توازن در حسابهای اعضاء با صندوق در طول زمان اتخاذ خواهد گردید. در صورتی که عضوی اعلام بدارد که هدف از خرید، تحصیل پول خود آن کشور از کشور دیگری است، عضو مذکور حق خواهد داشت پول عضو دیگر را خریداری کند مگر آنکه صندوق طبق بخش سوم ماده هفتم اخطار کرده باشد که با کمبود موجودی از پول مورد تقاضا مواجه است.
ز ـ ۱ ـ هر عضو تضمین می کند که موجودی پولش که توسط سایر اعضاء از صندوق خریداری می شود یا پول آزادانه قابل استفاده است یا عضو خریدار در هنگام خرید به انتخاب خود می تواند آن را به یک پول آزادانه قابل استفاده تبدیل نماید. نرخ تبدیل دو پول معادل نرخی خواهد بود که بر مبنای بخش هفتم (الف) ماده نوزدهم تعیین شده است.
2 ـ هر عضوی که پولش از صندوق خریداری می شود یا در مقابل پول خریداری شده از صندوق تحصیل می گردد، با صندوق و سایر اعضاء به منظور تبدیل این موجودیها به هنگام خرید به پولهای سایر اعضاء که آزادانه قابل استفاده است همکاری خواهند نمود.
3 ـ مبادله پولی که آزادانه قابل استفاده نیست تحت بند (۱) فوق باید توسط عضوی که پولش خریداری می شود به عمل آید مگر آنکه آن عضو و عضو خریدار در مورد رویه دیگری توافق کنند.
4 ـ عضوی که پول آزادانه قابل استفاده عضو دیگر را خریداری می کند و قصد دارد آن را در هنگام خرید با پول آزادانه قابل استفاده دیگری معاوضه نماید، این مبادله را در صورت تقاضای عضو دیگر با آن عضو انجام خواهد داد. مبادله با پول آزادانه قابل استفاده به انتخاب عضو دیگر و با نرخ تبدیلی که در بند (۱) فوق به آن اشاره شده، انجام خواهد گرفت.
س ـ صندوق طبق سیاستها و رویه هائی که اتخاذ خواهد کرد به عوض پول سایر اعضاء ممکن است حق برداشت مخصوص در اختیار مشارکت کننده ای که طبق مفاد این بخش از صندوق خرید می کند، قرار دهد.
بخش چهارم ـ اسقاط شرائط
صندوق به تشخیص خود، و با رعایت اصولی که منافعش را تضمین کند می تواند هر یک از شرائط مندرج در بخش سوم (ب) (۳) و (۴) این ماده را اسقاط نماید، بالاخص در مورد عضوی که سوابق معاملاتش در گذشته نشان می دهد که از استفاده از منابع صندوق به مقادیر زیاد و متوالی خودداری کرده است. صندوق در عمل اسقاط، احتیاجات استثنائی یا فصلی عضوی را که تقاضای اسقاط یکی از شرائط را کرده است، مورد توجه قرار خواهد داد. به علاوه صندوق تمایل عضو را در مورد وثیقه گذاردن دارائی های قابل قبولی که به تشخیص صندوق ارزش کافی برای حفظ منافعش داشته باشد در نظر خواهد گرفت و صندوق ممکن است اسقاط شرط را موکول به وثیقه گذاشتن چنین دارائیهائی نماید.
بخش پنجم ـ عدم صلاحیت در استفاده از منابع عمومی صندوق
هرگاه صندوق تشخیص دهد که یکی از اعضاء منابع عمومی صندوق را به نحوی مغایر با هدفهای صندوق مورد استفاده قرار می دهد گزارشی به عضو تسلیم خواهد کرد و در آن گزارش نظارت صندوق را بیان خواهد داشت و مدت مناسبی را برای دریافت جواب تعیین خواهد نمود. صندوق پس از تسلیم چنین گزارشی به عضو می تواند استفاده از منابع صندوق را برای عضو مربوطه محدود نماید. اگر ظرف مدت مقرر صندوق جوابی به گزارش خود از طرف عضو، مربوطه دریافت نکند یا اگر جواب قانع کننده نباشد صندوق می تواند محدودیت استفاده از منابع صندوق را ادامه دهد یا پس از دادن اخطار مقتضی به عضو عدم صلاحیت آن عضو را برای استفاده از منابع صندوق اعلام نماید.
بخش ششم ـ سایر خرید و فروشهای حق برداشت مخصوص از جانب صندوق
الف ـ صندوق می تواند در مقابل دریافت حق برداشت مخصوص از طرف یک عضو مشارکت کننده مبلغی معادل آن به پول سایر اعضاء به آن عضو تسلیم کند.
ب ـ متقابلاً صندوق می تواند در ازاء پول سایر اعضاء به یک عضو مشارکت کننده، طبق درخواست آن عضو، معادل مبلغ مزبور حق برداشت مخصوص تسلیم نماید مشروط بر آنکه در نتیجه این معاملات موجودی صندوق از پول یک کشور از میزانی که مازاد بر آن طبق بخش هشتم (ب) (۲) این ماده مشمول پرداخت بهره و کارمزد می گردد، تجاوز نکند.
ج ـ انتخاب پولهائی که به موجب این بخش از طرف صندوق ارائه یا قبول می شود بر طبق سیاستهائی به عمل خواهد آمد که متضمن اصول مندرج در بخش سوم (د) یا هفتم (۱) این ماده باشد. صندوق صندوق فقط در صورتی وارد معاملات مندرج در این بخش می شود که عضوی که پول آن از طرف صندوق ارائه یا قبول می گردد، به چنین استفاده ای از پول خود رضایت دهد.
بخش هفتم ـ بازخرید موجودی صندوق از پول عضو توسط خود عضو
الف ـ هر عضو می تواند در هر موقع که مقتضی بداند آن قسمت از موجودی خود را که طبق بخش هشتم (ب) این ماده مشمول پرداخت بهره و کارمزد می گردد، از صندوق بازخرید کند.
ب ـ از عضوی که به موجب بخش سوم این ماده از صندوق خرید کرده است، قاعدتاً انتظار می رود هنگامی که وضع موازنه پرداختها و ذخایر او رو به بهبود گذارده موجودی صندوق را از پول خود که حاصل این خرید است و به موجب بخش هشتم (ب) این ماده مشمول پرداخت بهره و کارمزد می گردد، بازخرید نماید. در مواردی که صندوق بر طبق روشهائی که درباره بازخرید اتخاذ می کند و پس از مشورت با عضو اعلام نماید که عضو مزبور به علت بهبود وضع موازنه پرداختها و ذخایرش باید اقدام به بازخرید نماید عضو مزبور مکلف به بازخرید آن موجودیها خواهد بود.
ج ـ عضوی که به موجب مفاد بخش سوم این ماده خریدی انجام داده است می بایست موجودی صندوق از پول خود را که ناشی از خرید مذکور است و تحت بخش هشتم (ب) این ماده مشمول پرداخت بهره و کارمزد می گردد، حداکثر تا پنج سال بعد از تاریخ انجام خرید بازخرید کند. صندوق می تواند مقرر بدارد که بازخرید توسط یک عضو، به اقساط در طی دوره ای که سه سال بعد از تاریخ خرید شروع و پنج سال بعد از تاریخ خرید پایان می یابد، صورت بگیرد.
صندوق با اکثریت هشتاد و پنج درصد کل آراء می تواند دوره های بازخرید مذکور در این بخش فرعی را تغییر دهد و هر دوره ای که بدین ترتیب معین می گردد در مورد کلیه اعضاء قابل اجراء خواهد بود.
د ـ صندوق می تواند با اکثریت هشتاد و پنج درصد کل آراء برای بازخرید موجودی خود از پولی که در نتیجه اعمال سیاستی خاص در مورد استفاده از منابع عمومی خود بدست آورده، دوره هائی غیر از آنچه طبق بند (ج) فوق ملاک عمل است، تعیین نماید، این دوره ها برای کلیه اعضاء یکسان خواهد بود.
ر ـ در مورد موجودیهای صندوق از پول یک عضو که ناشی از خرید صندوق نبوده و مشمول پرداخت بهره و کارمزد طبق، بخش هشتم (ب) (۲) این ماده می باشد، چنانچه صندوق با اکثریت هتفاد درصد کل آراء چنین تصمیم بگیرد، عضو مربوطه مکلف به بازخرید موجودیهای مزبور خواهد بود.
س ـ تصمیمات متخذه طبق سیاستهای صندوق درباره استفاده از منابع عمومی صندوق دایر بر اینکه دوره بازخرید تحت (ج) یا (د) فوق باید از دوره مورد عمل طبق آن سیاست کوتاه تر باشد، فقط شامل موجودیهائی می گردد که صندوق بعد از تاریخ اجرای آن تصمیم تحصیل کرده باشد.
ص ـ صندوق بنا به درخواست عضو می تواند تاریخ انجام تعهد بازخرید را به تعویق بیندازد اما این تاریخ نباید از حداکثر دوره ای که در بند (ج) یا (د) مقرر شده یا به موجب سیاستهائی که صندوق طبق بند (ر) فوق اتخاذ کرده است تجاوز نماید. مگر آنکه صندوق با اکثریت هفتاد درصد کل آراء مقرر بدارد که تعیین دوره ای طولانی تر برای بازخرید، که با اصل استفاده موقت از منابع عمومی صندوق سازگار باشد، موجه است زیرا ایفای تعهد در سررسید ممکن است موجب دشواری بیش از حد برای عضو گردد.
ط ـ صندوق در تکمیل سیاستهای مذکور در بخش سوم (د) این ماده می تواند پس از مشورت با عضو طبق بخش سوم (ب) این ماده مبادرت به فروش آن قسمت از موجودی خود از پول عضوی را بنماید که طبق بخش هفتم بازخرید نشده است. این امر به هر اقدام دیگری که ممکن است صندوق تحت مواد دیگر این موافقتنامه مجاز به انجام آنها باشد، خلل وارد نخواهد ساخت.
ع ـ کلیه بازخریدهای مربوط به این بخش باید به حق برداشت مخصوص یا پول سایر اعضائی که صندوق تعیین می کند، انجام گیرد. صندوق با در نظر گرفتن اصول مندرج در بخش سوم (د) در مورد پولهای مورد استفاده توسط اعضاء برای بازخرید، سیاستها و رویه هائی اتخاذ خواهد کرد. موجودی صندوق از پول عضوی که در بازخرید مورد استفاده قرار می گیرد نباید به علت بازخرید از میزانی که مازاد آن طبق بخش هشتم (ب) (۲) این ماده مشمول پرداخت بهره و کارمزد می گردد، تجاوز نماید.
ف ـ ۱ ـ در مواردی که صندوق، پول عضوی را برای بازخرید پول عضو دیگری طبق (۴) فوق تضمین می نماید و این پول آزادانه قابل استفاده نیست، عضو مزبور می باید پول خود را در مقابل پول آزادانه قابل استفاده ای که خود انتخاب خواهد نمود در اختیار عضو بازخرید کننده قررا دهد.
2 ـ هر عضوی که پول آن از طرف صندوق برای بازخرید تعیین شود برای تبدیل این پول به پول سایر اعضاء که آزادانه قابل استفاده باشد با صندوق و سایر اعضاء بازخرید کننده همکاری خواهد کرد.
3 ـ مبادله تحت بند (ف) (۱) فوق با عضوی صورت خواهد گرفت که پول آن از طرف صندوق تعیین شده باشد مگر آنکه آن عضو و عضو بازخرید کننده در مورد رویه دیگری توافق کنند.
4 ـ هر گاه عضو بازخرید کننده ای هنگام بازخرید قصد داشته باشد پول آزادانه قابل استفاده عضو دیگری را که به موجب بند (۱) فوق به وسیله صندوق تعیین شده به دست آورد، باید پول آن عضو را، در صورت درخواست وی، با یک پول آزادانه قابل استفاده به نرخ تبدیلی که در بند (ف) (۱) به آن اشاره شده است مبادله نماید.
بخش هشتم ـ بهره و کارمزد
الف ـ ۱ ـ هنگامی که یک عضو در مقابل پول خود حق برداشت مخصوص یا پول عضو دیگری را که در حساب منابع عمومی نگاهاری می شود خریداری می نماید صندوق برای این معامله بهره و کارمزدی برقرار خواهد نمود اما صندوق می تواند برای خرید مربوط به ترانش ذخیره بهره و کارمزدی کمتر از سایر خریدها تعیین نماید. بهره و کارمزد خرید ترانش ذخیره نباید از یک دوم یک درصد بیشتر باشد.
2 ـ صندوق می تواند در مورد قرار احتیاطی یا قرارهای مشابه کارمزدی برقرار نماید. صندوق می تواند مقرر بدارد که این کارمزد با کارمزدی که به موجب بند (۱) فوق به خریدهای مربوط به این قرار تعلق می گیرد، پایپا شود.
ب ـ صندوق نسبت به میانگین موجودی روزانه پول یک عضو در حساب منابع عمومی بهره و کارمزدی برقرار خواهد نمود تا حدی که این موجودیها:
1 ـ حاصل استفاده یکی از روشهای موضوع استثنائات ماده سی ام (ج) باشد.
2 ـ از مبلغ سهمیه عضو پس از مستثنی کردن هرگونه مانده اشاره شده در بند (۱) بالا تجاوز کند.
نرخهای بهره و کارمزد معمولاً در فواصل معین طی دوره نگهداری موجودیها افزایش می یابد.
ج ـ هرگاه عضوی در انجام بازخریدی که به موجب بخش هفتم این ماده الزامی است قصور کند، پس از مشورت با آن عضو درباره تقلیل موجودی از پول آن عضو، صندوق می تواند بهره و کارمزدی که مناسب بداند نسبت به موجودی خود از پول عضو که میبایستی بازخرید می شد، دریافت کند.
د ـ اکثریت هفتاد درصد کل آراء برای تعیین نرخهای بهره و کارمزد تحت (الف)، (ب) و (ج) فوق لازم می باشد. نرخهای بهره و کارمزد (الف) و (ب) برای همه اعضاء یکسان خواهد بود.
ر ـ هر یک از اعضاء کلیه بهره ها و کارمزدها را به حق برداشت مخصوص پرداخت خواهد کرد لیکن در موارد استثنائی صندوق می تواند به عضو اجازه دهد که بهره و کارمزد را به پول خود یا پول سایر اعضاء که صندوق پس از مشاوره با آنها تعیین می کند، پرداخت نماید.
موجودی صندوق از پول یک عضو در نتیجه پرداخت توسط سایر اعضاء به موجب این ماده نباید از حدی تجاوز کند که نسبت به مازاد آن طبق (۲) بند (ب) فوق بهره و کارمزد تعلق می گیرد.
بخش نهم ـ پاداش
الف ـ صندوق نسبت به مازاد درصدی از سهمیه که طبق بند (ب) یا (ج) ذیل تعیین می شود، به میانگین موجودیهای روزانه پول یک عضو که در حساب منابع عمومی نگهداری می شود پاداش پرداخت خواهد کرد. این موجودیها غیر از آنهائی است که طبق روشهای مذکور در یکی از استثنائات ماده سی ام (ج)، تحصیل شده است.
نرخ پاداش که توسط صندوق با اکثریت هفتاد درصد کل آراء تعیین می شود برای همه اعضاء یکسان خواهد بود و بیشتر یا کمتر از چهار پنجم نرخ بهره مندرج در بخش سوم ماده بیستم نخواهد بود.
صندوق در تعیین نرخ پاداش، نرخهای بهره و کارمزد مندرج در بخش هشتم (ب) ماده پنجم را مورد نظر قرار خواهد داد.
ب ـ مبلغ درصد سهمیه ای که برای مقاصد (الف) فوق ملاک عمل قرار می گیرد عبارت خواهد بود از:
1 ـ برای عضوی که قبل از اصلاح دوماین موافقتنامه به عضویت صندوق درآمده است مبلغ مورد نظر عبارت خواهد بود از درصدی از سهمیه معادل هفتاد و پنج درصد سهمیه آن عضو در تاریخ اصلاح دوم این موافقتنامه، برای عضوی که بعد از تاریخ اصلاح دوم این موافقتنامه به عضویت صندوق در می آید مبلغ مورد نظر به این ترتیب محاسبه می شود که مبالغ مربوط به درصد ملاک عمل از سهمیه سایر اعضاء، در تاریخ عضویت عضو جدید، با یکدیگر جمع شده تقسیم بر کل سهمیه سایر اعضاء در آن تاریخ می گردد. در هر دو مورد فوق الذکر اقلام زیر منظور می گردد:
2 ـ مبالغی که عضو به موجب بخش سوم (الف) ماده سوم از تاریخی که به موجب بند (ب) (۱) فوق مشمول شده به پول یا حق برداشت مخصوص به صندوق پرداخت کرده است جمع می شود و؛
3 ـ مبالغی که عضو به موجب بخش سوم (ج) ماده (۳) از تاریخ مندرج در بند (ب) (۱) فوق مشمول بوده و به پول یا حق برداشت مخصوص از صندوق دریافت کرده است کم می شود.
ج ـ صندوق می تواند با اکثریت هفتاد درصد کل آراء آخرین درصد سهمیه مورد عمل را برای مقاصد (الف) فوق در مورد هر عضو به مقادیر موضوع بندهای زیر افزایش دهد:
1 ـ درصدی برای هر یک از اعضاء که براساس ضوابط یکسان برای کلیه اعضاء تعیین خواهد شد و از صد در صد نباید بیشتر باشد یا؛
2 ـ صد درصد برای کلیه اعضاء.
د ـ پاداش به حق برداشت مخصوص پرداخت خواهد شد مگر اینکه صندوق یا عضو تصمیم بگیرند که پرداخت پاداش به عضو به پول خود عضو صورت گیرد.
بخش دهم ـ محاسبات
الف ـ ارزش دارائیهای صندوق که در حسابهای قسمت عمومی نگاهداری می شود برحسب حق برداشت مخصوص بیان خواهد شد.
ب ـ کلیه محاسبات مربوط به پولهای اعضاء به منظور اجرای مفاد این موافقتنامه غیر از ماده چهارم و جدول (ج)، به نرخهای تبدیلی خواهد بود که صندوق طبق بخش یازدهم این ماده در مورد این پولها به کار می برد.
ج ـ محاسباتی که در اجرای مفاد این موافقتنامه برای تعیین مبلغ پول هر عضو در سهمیه آن عضو به عمل می آید شامل موجودی صندوق از پول آن عضو در حساب پرداختهای خاص یا حساب سرمایه گذاری نخواهد بود.
بخش یازدهم ـ حفظ ارزش
الف ـ ارزش پولهای اعضاء در حساب منابع عمومی طبق نرخهای ارز مقرر در بخش هفتم (الف) ماده نوزدهم بر حسب حق برداشت مخصوص حفظ می شود.
ب ـ تعدیل موجودی صندوق از پول یک عضو طبق این بخش هنگام استفاده از آن پول در عملیات یا معاملات بین صندوق و عضو دیگر و در هر موقع دیگری که صندوق مقرر بدارد یا عضو درخواست کند، صورت خواهد گرفت. پرداخت به صندوق یا توسط صندوق درمورد یک تعدیل، پس از تاریخ تعدیل و ظرف مدت مناسبی که صندوق آن را تعیین می کند و یا هر موقع دیگری که عضو درخواست نماید صورت خواهد گرفت.
بخش دوازدهم ـ سایر عملیات و معاملات
الف ـ هدف صندوق اجتناب از مداخله در بازار طلا به منظور برقراری یک قیمت ثابت برای طلا خواهد بود و این هدف همراه هدفهای مندرج در بخش هفتم ماده هشتم راهنمای صندوق در کلیه سیاستها و تصمیمات متخذه تحت این بخش خواهد بود.
ب ـ تصمیمات صندوق برای مبادرت به عملیات یا معاملات تحت (ج)، (د) و (ر) ذیل یا اکثریت هشتاد و پنج درصد کل آراء اتخاذ خواهد شد.
ج ـ صندوق می تواند در مقابل پول هرعضو مبادرت به فروش طلا نماید. بدیهی است این اقدام پس از مشورت با عضوی که در مقابل پول وی طلا فروخته می شود به عمل می آید. این اقدام، در صورتی انجام خواهد شد که موجودیهای صندوق از پول یک عضو که در حساب منابع عمومی نگهداری می شود با این فروش از سطحی که مازاد آن تحت بخش هشتم (ب) (۲) این ماده بدون موافقت عضو مشمول پرداخت بهره و کارمزد می گردد تجاوز نکند و مشروط بر آنکه بنا به تقاضای عضو صندوق هنگام فروش طلا مبلغ اضافی ناشی از آن فروش را به نحوی به پول عضو دیگر تبدیل نماید که مانع چنین افزایشی شود. تبدیل یک پول به پول عضو دیگر بعد از مشورت با آن عضو صورت خواهد گرفت و این تبدیل نباید باعث شود که موجودی صندوق از پول آن عضو از سطحی که مازاد آن طبق بخش هشتم (ب) (۲) این ماده مشمول پرداخت بهره و کارمزد می گردد تجاوز نماید. صندوق سیاستها و رویه هائی در مورد تبدیلات با توجه به اصول مورد عمل تحت بخش هتفم (۱) این ماده اتخاذ خواهد کرد. هر نوع فروش تحت این بند به قیمتی خواهد بود که در مورد هر معامله براساس قیمتهای بازار مورد توافق قرار گرفته است.
د ـ صندوق می تواند به جای حق برداشت مخصوص و یا ارز در هر یک از عملیات و معاملات تحت این موافقتنامه طلا قبول نماید. پرداختهائی که تحت این بند به صندوق می شود به قیمتهائی خواهد بود که در مورد هر عمل و معامله براساس قیمتهای بازار مورد توافق قرار گرفته است.
ر ـ صندوق می تواند از موجودی خود در تاریخ اصلاح دوم این موافقتنامه به اعضائی که در ۳۱ اوت ۱۹۷۵ عضو صندوق بوده اند و موافقت می نمایند که مبادرت به خرید طلا کنند به نسبت سهمیه های آنها در آن تاریخ طلا بفروشد. چنانچه صندوق قصد داشته باشد که تحت (ج) فوق به منظور مندرج در (س) (۲) ذیل طلا بفروشد، می تواند به هر کشور عضو در حال توسعه ای که موافقت نماید آن قسمت از طلائی را بفروشد که اگر تحت (ج) فوق فروخته می شد منجر به مازادی می گردید که تحت (س) (۳) زیر می بایستی توزیع شود. به عضوی که عدم صلاحیتش برای استفاده از منابع عمومی صندوق تحت بخش پنجم این ماده اعلام شده هنگامی طلا فروخته خواهد شد که عدم صلاحیت او منتفی شده باشد، مگر اینکه صندوق تصمیم بگیرد فروش را زودتر انجام دهد. فروش طلا به یک عضو تحت این بخش فرعی (ر) به پول عضو و به قیمتی که هنگام فروش معادل یک حق برداشت مخصوص برابر ۸۸۸۶۷۱/۰ گرم طلای ناب باشد، انجام خواهد گرفت.
س ـ هر موقع که صندوق تحت (ج) فوق بخواهد طلائی را که هنگام اصلاح دوم این موافقتنامه نزد خود داشته به فروش برساند مبلغی از حاصل فروش را از قرار هر واحد حق برداشت مخصوص برابر با ۸۸۸۶۷۱/۰ گرم طلای ناب در هنگام فروش به حساب منابع عمومی منظور خواهد کرد و بجز در مواردی که صندوق تحت بند (ص) ذیل تصمیم دیگری اتخاذ نماید، هرگونه مازاد در حساب پرداختهای خاص نگهداری خواهد شد. دارائیهای نگهداری شده در حساب پرداختهای خاس مجزا از سایر حسابهای قسمت عمومی نگهداری خواهد شد و هر زمان ممکن است به شرح ذیل به مصرف برسد:
1 ـ برای انتقال به حساب منابع عمومی به منظور استفاده فوری در عملیات و معاملاتی که به موجب این موافقتنامه غیر از مفاد این بخش مجاز شناخته شده است.
2 ـ برای عملیات و معاملاتی که تحت مواد دیگر این موافقتنامه مجاز شناخته نشده اما با هدفهای صندوق موافق باشد.
تحت این بند و طبق شرائط خاص ممکن است برای کمک به موازنه پرداختها صندوق مبالغی در اختیار کشورهای عضو در حال توسعه ای که دچار اوضاع و احوال دشواری باشند، قرار دهد. برای این منظور صندوق سطح درآمد سرانه را در نظر خواهد گرفت.
3 ـ بخشی از دارائی هائی که برای مصرف جهت مقاصد مذکور در بند (۲) در نظر گرفته شده است به تناسب سهمیه هر عضو برای توزیع بین آن دسته از اعضاء در حال توسعه که در ۳۱ اوت سال ۱۹۷۵ عضو صندوق بودند در نظر گرفته خواهد شد. این مقدار معادل است با نسبت سهمیه های این قبیل اعضاء در تاریخ توزیع به کل سهمیه های تمام اعضاء در همان تاریخ. مشروط بر آنکه توریع تحت این بند به یک عضو که طبق بخش پنجم این ماده عدم صلاحیتش برای استفاده از منابع صندوق اعلام شده است در هنگامی که عدم صلاحیت او منتفی شده است صورت گیرد یا آنکه صندوق تصمیم بگیرد عمل توزیع را زودتر انجام دهد.
تصمیمات در مورد استفاده از دارائیها طبق بند (۱) فوق با اکثریت هفتاد درصد کل آراء و تصمیمات طبق بند (۲) و (۳) فوق با اکثریت هشتاد و پنج درصد کل آراء اتخاذ خواهد شد.
ص ـ صندوق می تواند با اکثریت هشتاد و پنج درصد کل آراء تصمیم بگیرد که بخشی از مازاد مورد اشاره در بند (س) فوق را به حساب سرمایه گذاری به منظور استفاده طبق مفاد بخش ششم (س) ماده دوازدهم انتقال دهد.
ط ـ تا هنگامی که مصارف مقرر شده در بند (س) فوق عملی نشده است صندوق می تواند پول یک کشور عضو را که در حساب پرداختهای خاص نگهداری می شود در اوراق تعهدآور قابل فروش آن عضو یا در اوراق تعهدآور قابل فروش آن عضو یا در اوراق تعهدآور قابل فروش سازمانهای مالی بین المللی سرمایه گذاری نماید. درآمد حاصل از سرمایه گذاری و بهره دریافتی تحت بند (س) (۲) فوق به حساب پرداختهای خاص منظور خواهد شد. بدون رضایت عضوی که پول او برای سرمایه گذاری مورد استفاده قرار می گیرد، هیچگونه سرمایه گذاری به عمل نخواهد آمد. صندوق فقط در اوراق تعهدآوری سرمایه گذاری خواهد کرد که به حق برداشت مخصوص بوده یا به پولی باشد که در امر سرمایه گذاری مورد استفاده قرار می گیرد.
ع ـ بابت هزینه های اداری حساب پرداختهای خاص که از حساب منابع عمومی پرداخت شده هرچند وقت یکبار با انتقال از حساب پرداختهای خاص وجوهی براساس برآورد معقولی در مورد این هزینه ها به حساب منابع عمومی منظور خواهد گردید.
ف ـ حساب پرداختهای خاص در صورت انحلال صندوق و یا قبل از انحلال صندوق با اکثریت هفتاد درصد کل آراء بسته خواهد شد. با بسته شدن حساب پرداختهای خاص به واسطه انحلال صندوق، هرگونه دارائی این حساب طبق مفاد جدول (ق) توزیع خواهد گردید. در صورت بسته شدن حساب مذکور قبل از انحلال صندوق هرگونه دارائی در این حساب به منظور استفاده فوری آنها در عملیات و معاملات صندوق به حساب منابع عمومی انتقال داده خواهد شد. صندوق با اکثریت هفتاد درصد کل آراء قواعد و مقرراتی برای اداره حساب پرداختهای خاص وضع خواهد کرد.
ماده ششم ـ نقل و انتقالات سرمایه
بخش اول ـ استفاده از منابع عمومی صندوق برای نقل و انتقالات سرمایه
الف ـ هیچ عضوی نمی تواند منابع عمومی صندوق را برای جبران خروج زیاد و مستمر سرمایه از کشور خود مورد استفاده قرار دهد مگر بطوری که در بخش دوم این ماده مقرر شده است. صندوق می تواند از عضو بخواهد به منظور جلوگیری از اینگونه استفاده از منابع عمومی صندوق، کنترلهائی اعمال کند. اگر عضوی پس از دریافت چنین تقاضائی از اعمال کنترل مقتضی قصور و زرد، صندوق می تواند عدم صلاحیت آن عضو را برای استفاده از منابع عمومی صندوق اعلام بدارد.
ب ـ مفاد این بخش بدان مفهوم نخواهد بود که:
1 ـ از استفاده از منابع صندوق برای معاملات سرمایه ای به میزان معقولی که برای توسعه صادرات یا جریان عادی تجارت، بانکداری یا سایر امور بازرگانی لازم می باشد جلوگیری کند یا؛
2 ـ در نقل و انتقالات سرمایه که از منابع خود عضو تأمین می گردد تأثیر گذارد. لیکن اعضاء تعهد می کنند که این قبیل نقل و انتقالات سرمایه ای مطابق با هدفهای صندوق صورت گیرد.
بخش دوم ـ مقررات مخصوص برای نقل و انتقالات سرمایه
هر عضو برای انتقال سرمایه حق دارد مبادرت به خرید ترانش ذخیره ای نماید.
بخش سوم ـ کنترل نقل و انتقالات سرمایه
اعضاء صندوق می توانند برای تنظیم نقل و انتقالات بین المللی سرمایه کنترلهای ضروری را برقرار نمایند، اما هیچ عضوی نمی تواند این کنترلها را به نحوی برقرار نماید که پرداختهای مربوط به معاملات جاری را محدود سازد یا بیش از حد لزوم موجب تأخیر در انتقال وجوه برای تصفیه تعهدات شود، بجز در مواردی که در بخش سوم (ب) ماده هفتم و بخش دوم ماده چهاردهم پیش بینی شده است.
ماده هفتم ـ تأمین موجودی و پولهای کمیاب
بخش اول ـ اقدامات صندوق برای ازدیاد موجودی پولهای مختلف
صندوق در صورتی که مقتضی بداند می تواند برای تأمین موجودی خود از پول هر یک از اعضاء در حساب منابع عمومی که برای معاملات صندوق مورد نیاز است، یکی از دو اقدام را به عمل آورد:
1 ـ به عضو پیشنهاد کند که به موجب شرائط مورد توافق بین عضو و صندوق، کشور عضو پول خود را به صندوق وام دهد یا آنکه با رضایت عضو، صندوق چنین پولی را از محل دیگری خواه در داخل و خواه در خارج محدوده حاکمیت آن عضو وام بگیرد اما هیچ عضوی ملزم به اعطای چنین وامی به صندوق یا حصول توافق با صندوق برای تهیه آن پول از طریق استقراض از منبع دیگری نخواهد بود.
2 ـ از عضو مربوطه در صورتی که آن عضو در قسمت حق برداشت مخصوص مشارکت کننده باشد، درخواست کند که پول خود را در ازاء حق برداشت مخصوص که در حساب منابع عمومی نگهداری می شود، طبق مفاد بخش چهارم ماده نوزدهم، به صندوق بفروشد. صندوق در تأمین موجودی خود با استفاده از حق برداشت مخصوص اصول انتخاب مشارکت کنندگان را برای تأمین پول به شرح مندرج در بخش پنجم ماده نوزدهم مورد توجه قرار خواهد داد.
بخش دوم ـ کمیابی عمومی پول
هرگاه صندوق تشخیص دهد که کمیابی عمومی یک پول خاص رو به گسترش است ممکن است موضوع را به اطلاع اعضاء برساند و گزارشی حاکی از علل این کمیابی انتشار داده و ضمن آن توصیه هائی در جهت خاتمه دادن به این وضع به عمل آورد. نماینده کشور عضوی که پول آن کشور در این مورد مطرح است، در تهیه گزارش صندوق مشارکت خواهد داشت.
بخش سوم ـ قلت موجودیهای صندوق
الف ـ اگر برای صندوق آشکار شود که تقاضا برای پول یک عضو توانائی صندوق را برای عرضه آن پول به شدت تهدید می کند، صندوق اعم از آنکه گزارش مورد اشاره در بخش دوم این ماده را انتشار داده یا نداده باشد کمیابی آن پول را رسماً و رأساً اعلام خواهد نمود و از آن به بعد موجودی و منابع خود را از این پول کمیاب به تناسب نیازمندیهای اعضاء و با توجه به اوضاع عمومی اقتصادی بین المللی و هرگونه ملاحظات مربوطه دیگر، تسهیم خواهد نمود و نیز گزارشی درباره اقدام خود منتشر خواهد ساخت.
ب ـ اعلامیه رسمی که به موجب بند (الف) فوق منتشر می شود مجوزی است برای هر عضو تا پس از مشورت با صندوق بتواند بطور موقت آزادی عملیات ارزی خود را به پول کمیاب محدود نماید. با رعایت مقررات ماده چهارم جدول (ج) عضو مربوط در تعیین ماهیت این نوع محدودیتها اختیار کامل خواهد داشت اما این محدودیتها نباید طوری باشند که تقاضا برای پول کمیابی را که عضو مورد بحث موجود دارد یا تحصیل می کند، محدود نمایند و به مجرد آنکه اوضاع اجازه دهد این قبیل محدودیتها باید سریعاً برطرف گردند.
ج ـ اجازه ای که در بند (ب) فوق داده می شود به مجرد آنکه صندوق رسماً اعلام کند که پول مربوط دیگر کمیاب نیست ملغی و منتفی خواهد شد.
بخش چهارم ـ نحوه اجرای محدودیتها
عضوی که به موجب مفاد بخش سوم (ب) این ماده محدودیتهائی نسبت به پول عضو دیگر برقرار نماید نسبت به نظریات عضو دیگر در مورد طرز اجرای این قبیل محدودیتها، توجه مساعد مبذول خواهد داشت.
بخش پنجم ـ تأثیر سایر موافقتنامه های بین المللی بر محدودیتها
اعضاء موافقت می کنند که به تعهدات ناشی از موافقتنامه هائی که قبل از اجرای این موافقتنامه با سایر اعضاء منعقد کرده اند طوری استناد نکنند که مانع اجرای این ماده گردد.
ماده هشتم ـ تعهدات عمومی اعضاء
بخش اول ـ مقدمه
هر عضو علاوه بر تعهداتی که در سایر مواد این موافقتنامه نموده است، تعهدات مندرج در این ماده را نیز می پذیرد.
بخش دوم ـ اجتناب از اعمال محدودیت در مورد پرداختهای جاری
الف ـ با رعایت مفاد بخش سوم (ب) ماده هفتم و بخش دوم ماده چهاردهم هیچ عضوی بدون تصویب صندوق در انجام پرداختها و انتقالات برای معاملات جاری بین المللی محدودیتی برقرار نخواهد کرد.
ب ـ قراردادهای ارزی در مورد پول یک عضو که با مقررات مربوط به کنترل ارز آن عضو که طبق مفاد این موافقتنامه مقرر شده مغایر باشند، در محدوده حاکمیت هیچ یک از اعضاء قابل اجراء نخواهد بود. به علاوه اعضاء می توانند با توافق یکدیگر در اقداماتی که منظور از آن مؤثرتر ساختن مقررات کنترل ارز است با یکدیگر همکاری کنند، مشروط بر آنکه این قبیل اقدامات و مقررات با مدلول این موافقتنامه وفق دهد.
بخش سوم ـ اجتناب از اقدامات تبعیضی پولی
هیچ یک از اعضاء در ترتیبات ارزی تبعیضی یا رویه های چند نرخی اعم از آنکه در حد یا خارج از حد مقرر شده در ماده چهارم یا جدول (ج) باشد شرکت نخواهد کرد و به هیچ یک از مؤسسات مالی خود که در بخش اول ماده پنجم بدانها اشاره شده نیز اجازه شرکت نخواهد داد، مگر آنچه به موجب این موافقتنامه مجاز گردیده یا صندوق تصویب کرده باشد. اگر این گونه ترتیبات و رویه ها در تاریخی که این موافقتنامه به موقع اجراء گذاشته می شود مورد عمل باشد، عضو مربوطه برای رفع تدریجی آنها با صندوق مشورت خواهد کرد مگر آنکه طبق بخش دوم ماده چهاردهم وضع و مقرر شده باشد که در این صورت مقررات بخش سوم ماده چهاردهم نافذ خواهد بود.
بخش چهارم ـ قابلیت تبدیل موجودیهائی که خارج از کشور عضو نگهداری می شود.
الف ـ هر عضو موجودی پول خود را که نزد عضو دیگری است، خریداری خواهد کرد مشروط بر آنکه عضو اخیر در تقاضای خود برای خرید اعلام بدارد:
1 ـ موجودیهائی که باید خریداری شوند اخیراً در نتیجه معاملات جاری تحصیل شده اند یا:
2 ـ تبدیل آنها برای پرداختهای معاملات جاری ضرورت دارد.
عضو خریدار اختیار دارد این قبیل موجودیها را طبق بخش چهارم ماده نوزدهم به حق برداشت مخصوص یا به پول عضوی که تقاضا کرده است پرداخت نماید.
ب ـ تعهد مندرج در بند (الف) فوق به موارد ذیل اطلاق نخواهد شد:
1 ـ هرگاه قابلیت تبدیل موجودیها طبق بخش دوم این ماده یا بخش سوم ماده چهارم محدود شده باشد.
2 ـ هرگاه موجودیها در نتیجه معاملاتی به دست آمده باشد که پیش از رفع محدودیتهائی که طبق بخش دوم ماده چهاردهم از طرف عضوی به موقع اجراء گذاشته شده یا مورد عمل بوده، صورت گرفته باشد.
3 ـ هرگاه موجودیها برخلاف مقررات ارزی عضوی که از آن عضو تقاضا می شود مبادرت به خرید نماید، به دست آمده باشد.
4 ـ هرگاه پول عضوی که تقاضای خرید می کند طبق بخش سوم (الف) ماده هفتم کمیاب اعلام شده باشد یا؛
5 ـ هرگاه عضوی که از آن تقاضا می شود مبادرت به خرید بنماید به دلیلی حق نداشته باشد پول عضو دیگر را در مقابل پول خود از صندوق خریداری نماید.
بخش پنجم ـ دادن اطلاعات
الف ـ صندوق می تواند اطلاعاتی را که برای انجام فعالیتهای خود ضروری تشخیص می دهد از جمله ارقام و آمار ملی مربوط به موارد ذیل را که حداقل برای ادای وظایف صندوق بطور مؤثر لازم است از اعضای خود بخواهد:
1- موجودی رسمی (۱) طلا و (۲) ارز در داخل و خارج کشور.
2 ـ موجودی (۱) طلا و (۲) ارز مؤسسات بانکی و مالی، غیر از مؤسسات رسمی در داخل و خارج کشور.
3 ـ تولید طلا.
4 ـ صادرات و واردات طلا با قید کشورهای مقصد و مبدأ.
5 ـ کل صادرات و واردات کالا با قید ارزش آنها به پول محلی و برحسب کشورهای مقصد و مبدأ.
6 ـ موازنه پرداختهای بین المللی شامل (۱) تجارت کالا و خدمات (۲) معاملات طلا (۳) معاملات شناخته شده سرمایه و (۴) سایر اقلام.
7 ـ وضع سرمایه گذاری بین المللی، یعنی سرمایه گذاری در محدوده حاکمیت کشور عضو توسط اتباع بیگانه و سرمایه گذاری در خارج توسط اتباعی که در محدوده حاکمیت آن عضو هستند، تا آنجا که فراهم آوردن این اطلاعات میسر باشد.
8 ـ درآمد ملی.
9 ـ شاخصهای قیمت، یعنی شاخص بهای کالاها در بازارهای عمده فروشی و خرده فروشی و قیمت کالاهای صادراتی و وارداتی.
10 ـ نرخ خرید و فروش ارز.
11 ـ کنترلهای ارزی یعنی گزارش جامعی درباره کنترلهائی که هنگام قبول عضویت صندوق از جانب عضو برقرار بوده و شرح تغییراتی که در این مورد داده شده است و؛
12 ـ در مواردی که ترتیبات رسمی پایاپای وجود دارد، جزئیات مبالغ مربوط به معاملات بازرگانی و مالی که هنوز پایاپای نشده اند و مدت زمانی که در طول آن این قبیل موجودیهای معوق هنوز تصفیه نشده اند.
ب ـ صندوق هنگام درخواست اطلاعات درجه توانائی هر عضو را در فراهم آوردن اطلاعات مورد تقاضا مدنظر قرار خواهد داد. اعضاء هیچگونه الزامی ندارند که اطلاعات را به چنان تفصیلی گزارش کنند که اسرار مربوط به افراد یا شرکتها افشاء شود. با این وصف اعضاء متعهد می شوند که اطلاعات درخواستی را تا آنجا که امکان پذیر باشد با دقت و به ریز تهیه کنند و تا آنجا که میسر باشد از ارائه ارقام تخمینی خودداری نمایند.
ج ـ صندوق می تواند با توافق با اعضاء ترتیبی برای اخذ اطلاعات بیشتر بدهد. صندوق به منزله مرکزی برای جمع آوری و مبادله اطلاعات درباره مسائل پولی و مالی خواهد بود تا بدین ترتیب موجب تسهیل مطالعاتی شود که منظور از آنها مساعدت به اعضاء در تنظیم سیاستهائی است که موجب پیشرفت مقاصد صندوق می گردد.
بخش ششم ـ مشورت بین اعضاء درباره قراردادهای موجود بین‌المللی
هرگاه طبق این موافقتنامه عضوی مجاز شود که در موارد استثنائی یا حالتهای موقتی که در این موافقتنامه ذکر شده محدودیتهائی را در معاملات ارزی حفظ یا برقرار نماید و قراردادهائی بین اعضاء وجود داشته باشد که قبل از اجرای این موافقتنامه منعقد شده و با اجرای این قبیل محدودیتها مباینت داشته باشد، طرفین این قراردادها با یکدیگر مشورت خواهند کرد تا راه حلی که قابل قبول طرفین باشد پیدا کنند. مفاد این ماده نباید به اجرای بخش پنجم ماده هفتم لطمه بزند.
بخش هفتم ـ تعهد و همکاری در زمینه سیاستهای مربوط به دارائیهای ذخیره ای
هر عضو تعهد می کند که با صندوق و سایر اعضاء همکاری کند تا اطمینان حاصل گردد که سیاستهای عضو در مورد دارائیهای ذخیره ای در جهت نیل به هدف بهبود نظارت بین المللی بر نقدینگی بین المللی و استقرار حق برداشت مخصوص به عنوان دارائی اصلی ذخیره ای در نظام پولی بین المللی است.
ماده نهم ـ وضع حقوقی، مصونیت ها و امتیازات
بخش اول ـ هدفهای این ماده
برای اینکه صندوق بتواند وظایفی را که به عهده آن محول شده است انجام دهد هر یک از اعضاء در محدوده حاکمیت خود وضع حقوقی، مصونیت ها و امتیازاتی را که در این ماده معین شده برای صندوق قائل خواهد شد.
بخش دوم ـ وضع حقوقی صندوق
صندوق دارای شخصیت حقوقی کامل خواهد بود و مخصوصاً برای انجام امور ذیل دارای صلاحیت می باشد.
۱ ـ عقد قرارداد.
۲ ـ تحصیل و فروش اموال منقول و غیرمنقول.
۳ ـ مبادرت به اقدامات حقوقی.
بخش سوم ـ مصونیت قضائی
صندوق و اموال و دارائیهایش در هر جا که باشد و به وسیله هر کسی که نگاهداری شود در برابر هر نوع اقدام قضائی مصونیت خواهد داشت مگر تا حدودی که صندوق مصونیت خود را در مورد هر اقدام قضائی و یا به موجب شرائط یک قرارداد صریحاً اسقاط کرده باشد.
بخش چهارم ـ مصونیت در مقابل سایر اقدامات
اموال و دارائیهای صندوق در هر جا و نزد هر کس که باشد از کاوش، تصرف، ضبط و مصادره و یا هرگونه توقیف دیگر که از طرف قوه اجرائیه یا مقننه صورت گیرد مصون خواهد بود.
بخش پنجم ـ مصونیت پرونده های صندوق
در پرونده های صندوق نمی توان دخل و تصرف کرد.
بخش ششم ـ آزادی دارائیهای صندوق از محدودیتها
تا آنجا که برای انجام فعالیتهای مقرر در این موافقتنامه لازم باشد تمام اموال و دارائیهای صندوق از محدودیتها، مقررات، کنترلها و برقراری مهلت های قانونی برای تأخیر در پرداخت بدهیها بهر نوع و کیفیتی که باشد مصون خواهد بود.
بخش هفتم ـ امتیاز برای مکاتبات و مخابرات
اعضاء صندوق برای مکاتبات و مخابرات رسمی صندوق همان امتیازی را قائل خواهند شد که برای مکاتبات و مخابرات رسمی سایراعضاء قائل می‌شوند.
بخش هشتم ـ مصونیت ها و امتیازات صاحب منصبان و کارکنان
همه اعضای هیئت نمایندگان دولتها، مدیران اصلی و علی البدل، اعضاء کمیته ها، نمایندگانی که به
موجب بخش سوم (ف) ماده دوازدهم منصوب می شوند، مشاوران هر یک از اشخاص فوق الذکر، صاحب منصبان و کارکنان صندوق:
۱ ـ از تعقیب حقوقی در مورد عملیاتی که از نظر شغل رسمی خود انجام می دهند مصون خواهند بود مگر در مواردی که صندوق این مصونیت را سلب نماید.
۲ ـ در صورتی که تابعیت کشور محل کار خود را دارا نباشند از محدودیتهای مهاجرت، مقررات ثبت نام اتباع خارجی و تعهدات مربوط به خدمات ملی مصون خواهند بود و همچنین در مورد محدودیتهای ارزی همان تسهیلاتی را که اعضاء برای نمایندگان، مأموران و کارکنان هم رتبه سایر اعضاء مقرر داشته اند درباره آنان نیز معمول خواهند نمود.
۳ ـ از لحاظ تسهیلات مسافرت از همان امتیازاتی برخوردار خواهند بود که نمایندگان، مأموران و کارکنان هم رتبه سایر اعضاء برخوردار هستند.
بخش نهم ـ معافیت های مالیاتی
الف ـ صندوق، دارائیها، اموال، درآمد و معاملات و عملیات آن، که به‌موجب این موافقتنامه مجاز شناخته شده اند از پرداخت هرگونه مالیات و عوارض گمرکی معاف خواهند بود. به علاوه صندوق از هرگونه تعهد مالی برای وصول یا پرداخت هرگونه مالیات یا عوارض مصون خواهد بود.
ب ـ نسبت به حقوق و حق الزحمه ای که از طرف صندوق به مدیران اصلی و علی البدل، صاحب منصبان و یا کارکنان صندوق که تبعه بومی یا محلی کشور نیستند یا تابعیت محلی را به صورت دیگری ندارند، پرداخت می‌شود، هیچ نوع مالیاتی تعلق نخواهد گرفت.
ج ـ هیچ نوع مالیات به اسناد و اوراق بهاداری که توسط صندوق منتشر می‌شود در دست هر شخص که باشد و همچنین به سود سهام یا بهره متعلقه به آنها تعلق نخواهد گرفت در صورتی که:
۱ ـ صرفاً به خاطر مبداء اوراق و اسناد مذکور موجب تبعیض علیه آنها گردد یا؛
۲ ـ اینکه تنها ملاک قانونی برای تعیین این مالیات محل انتشار یا محل پرداخت یا نوع پولی باشد که اوراق و اسناد مزبور به آن پول منتشر شده و قابل پرداخت است و یا محل اداره یا محل کاری باشد که توسط صندوق اداره می‌شود.
بخش دهم ـ اجرای این ماده
به منظور اجرای اصول و مقررات این ماده هر عضو اقدامات لازم را در محدوده حاکمیت خود براساس قوانین و مقررات خود به عمل خواهد آورد و صندوق را مشروحاً از نتیجه اقداماتی که به عمل آورده مطلع خواهد ساخت.
ماده دهم ـ روابط صندوق با سایر سازمانهای بین المللی
صندوق با رعایت مفاد و مقررات این موافقتنامه با هر سازمان بین المللی و یا با هر سازمان عمومی بین المللی که در زمینه های مربوطه دارای تخصص های لازم باشد، همکاری خواهد نمود. هرگونه ترتیبی برای این همکاری که متضمن جرح و تعدیل در هر یک از مواد این موافقتنامه باشد، فقط بعد از اصلاح این موافقتنامه به نحوی که در ماده بیست و هشتم مقرر شده است به عمل خواهد آمد.
ماده یازدهم ـ روابط با کشورهای غیرعضو
بخش اول ـ تعهدات مربوط به روابط با کشورهای غیرعضو
هر عضو تعهد میکند که:
۱ ـ با هیچ کشور غیرعضو یا اشخاصی که در این کشورها هستند وارد معاملاتی نشود که مغایر با مفاد این موافقتنامه و یا هدفهای صندوق باشد به علاوه به هیچ یک از مؤسسات مالی خود که در بخش اول ماده پنجم بدانها اشاره شده اجازه چنین معاملاتی را ندهد.
۲ ـ با هیچ کشور غیرعضو یا با اشخاصی که در این کشورها هستند در اقداماتی که مغایر با مفاد این موافقتنامه و یا هدفهای صندوق باشد همکاری ننماید.
۳ ـ با صندوق همکاری نموده و اقدامات لازم را در محدوده حاکمیت خود به منظور جلوگیری از معاملات مغایر با مفاد این موافقتنامه و یا هدفهای صندوق با کشورهای غیرعضو یا اشخاصی که در قلمرو این کشورها هستند به عمل آورد.
بخش دوم ـ محدودیت در معاملات با کشورهای غیرعضو
هیچ یک از مواد این موافقتنامه حق اعضاء را در برقرار کردن محدودیت در معاملات ارزی با کشورهای غیرعضو، یا اشخاصی که در قلمرو این کشورها هستند، از بین نخواهد برد مگر آنکه صندوق تشخیص دهد که این قبیل محدودیتها به منافع اعضاء لطمه می زند و یا با هدفهای صندوق مغایر می باشد.
ماده دوازدهم ـ سازمان و طرز اداره صندوق
بخش اول ـ سازمان صندوق
صندوق دارای یک هیئت نمایندگان دولتها، هیئت مدیره، مدیرعامل، کارکنان و در صورتی که هیئت نمایندگان دولتها با اکثریت هشتاد و پنج درصد کل آراء تصمیم بگیرد دارای یک شورا خواهد بود که در این صورت براساس مفاد جدول (د) عمل خواهد شد.
بخش دوم ـ هیئت نمایندگان دولتها
الف ـ کلیه اختیاراتی که به موجب این موافقتنامه مستقیماً به هیئت نمایندگان دولتها، هیئت مدیره یا مدیرعامل صندوق اعطاء نشده باشد، به‌عهده هیئت نمایندگان دولتها خواهد بود. هیئت نمایندگان دولتها از یک نماینده اصلی و یک نماینده علی البدل از هر کشور که بنا به صلاحدید هر عضو انتخاب می شوند، تشکیل خواهد شد. هر نماینده اصلی و یا علی البدل تا زمانی که انتخاب جدیدی صورت نگرفته باشد انجام وظیفه خواهد کرد. نماینده علی البدل حق رأی نخواهد داشت مگر در غیبت نماینده اصلی. هیئت نمایندگان دولتها یکی از نمایندگان را به عنوان رئیس هیئت نمایندگان دولتها انتخاب خواهد کرد.
ب ـ هیئت نمایندگان دولتها می تواند هر یک از اختیارات خود را به‌هیئت مدیره تفویض کند مگر آن دسته از اختیارات که به موجب این موافقتنامه منحصراً به هیئت نمایندگان دولتها اعطاء شده باشد.
ج ـ هیئت نمایندگان دولتها در مواردی که خود تعیین می‌کندو یا به‌درخواست هیئت مدیره تشکیل جلسه خواهد داد. به علاوه هیئت نمایندگان دولتها بنا به تقاضای حداقل پانزده عضو و یا اعضائی که جمعاً یک چهارم کل آراء را دارا باشند تشکیل جلسه خواهد داد.
د ـ حد نصاب برای تشکیل هریک از جلسات هیئت نمایندگان دولتها حضور اکثریت نمایندگانی خواهد بود که حداقل دارای دوسوم کل آراء باشند.
ر ـ هر نماینده دارای تعداد آرائی خواهد بود که به موجب بخش پنجم این ماده به عضوی که او را به نمایندگی انتخاب کرده، تخصیص داده شده است.
س ـ هیئت نمایندگان دولتها می تواند ترتیبی مقرر دارد که به موجب آن هیئت مدیره بتواند هنگامی که انجام موضوعی را موافق با مصالح صندوق تشخیص می دهد بدون آنکه از هیئت نمایندگان دولتها درخواست تکشیل جلسه کند، نسبت به موضوع معین رأی نمایندگان را استفسار نماید.
ص ـ هیئت نمایندگان و همچنین هیئت مدیره در حدود اختیاراتی که به آن تفویض شده، می تواند آیین‌نامه ها و مقرراتی را که برای انجام فعالیتهای صندوق لازم یا مناسب می داند وضع نماید.
ط ـ نمایندگان اصلی و علی البدل بدون دریافت حق الزحمه از صندوق انجام وظیفه خواهند نمود ولی صندوق می تواند به عنوان حق حضور در جلسات هزینه های متعارفی را که نمایندگان متحمل می شوند به آنها پرداخت نماید.
ع ـ هیئت نمایندگان دولتها میزان حق الزحمه پرداختی به مدیران اصلی و علی البدل و حقوق و شرائط قرارداد خدمت مدیرعامل را تعیین خواهد نمود.
ف ـ هیئت نمایندگان دولتها و هیئت مدیره می توانند هرگونه کمیته ای را که مقتضی بدانند، تشکیل دهند. عضویت کمیته ها منحصر به اعضای هیئت نمایندگان دولتها یا مدیران اصلی و علی البدل نخواهد بود.
بخش سوم ـ هیئت مدیره
الف ـ هیئت مدیره مسئول انجام دادن امور صندوق خواهد بود و بهاین منظور از کلیه اختیاراتی که از طرف هیئت نمایندگان دولتها به آن تفویض شده استفاده خواهد کرد.
ب ـ [اصلاحی مصوب ۱۳۸۹/۹/۲۴]
با رعایت بند (پ) زیر، هیأت عامل متشکل از بیست مدیر اجرائی خواهد بود که توسط اعضاء انتخاب می شوند و مدیرعامل به عنوان رئیس هیأت مدیره اجرائی خواهد بود.
۱ ـ پنج نفر توسط پنج کشور عضو که بیشترین سهمیه را در صندوق دارند انتخاب خواهند گردید و؛
۲ ـ پانزده نفر به وسیله سایر اعضاء انتخاب خواهند شد و به منظور انتخاب عادی مدیران، هیئت نمایندگان دولتها با اکثریت هشتاد و پنج درصد کل آراء می تواند تعداد مدیران مذکور در بند (۲) فوق را افزایش یا کاهش دهد. در صورتی که مدیران طبق بند (ج) ذیل منصوب شوند، از تعداد مدیران مقرر در بند (۲) فوق، برحسب مورد یک یا دو نفر کم خواهد شد، مگر آنکه هیئت نمایندگان دولتها با اکثریت هشتاد و پنج درصد کل آراء تصمیم بگیرد که این تقلیل مانع انجام وظیفه مؤثر هیئت مدیره و یا مدیران باشد و با توازن مورد نظر را در ترکیب هیئت مدیره بر هم بزند.
پ ـ [اصلاحی مصوب ۱۳۸۹/۹/۲۴]
در هر انتخابات عادی هیأت عامل، هیأت رؤسای کل صندوق، با هشتاد و پنج درصد (۸۵%) اکثریت آراء، می تواند تعداد مدیران اجرائی ذکر شده در بند (ب) بالا را افزایش یا کاهش دهد.
ت ـ [اصلاحی مصوب ۱۳۸۹/۹/۲۴]
مطابق با مقرراتی که توسط هیأت رؤسای کل صندوق تصویب می شود انتخابات هیأت مدیره اجرائی در فواصل دوساله انجام خواهد شد این مقررات شامل محدودیتی بر کـل تعداد آرائی خواهـد بود که بیشـتر از یک عضـو می تواند به یک نامزد خاص اختصاص دهد.
ج ـ [اصلاحی مصوب ۱۳۸۹/۹/۲۴]
مدیران اجرائی تا زمان انتخاب جانشینان خویش در سمت خود باقی خواهند بود اگرپست یک مدیر اجرائی بیش از نود روز پیش از پایان دوره او خالی شود، مدیر اجرائی دیگر برای مدت باقی مانده توسط اعضائی که مدیر اجرائی قبلی را انتخاب کرده اند انتخاب خواهد شد. اکثریت آراء برای انتخاب لازم است تا زمانی که پست خالی است، جانشین مدیراجرائی قبلی مسؤولیتها و اختیارات او را، به جز انتصاب یک جانشین بر عهده دارد.
خ- [اصلاحی مصوب ۱۳۸۹/۹/۲۴]
۱ـ هر مدیر اجرائی اجازه دارد به تعداد آرائی که منجر به انتخاب او شده است رأی بدهد.
۲ـ در مواردی که بند (ب) بخش (۵) این ماده قابل اعمال است تعداد آرائی که یک مدیر اجرائی اجازه دارد به گونه دیگری بدهد به همان نسبت افزایش یا کاهش خواهد یافت. تمام آرائی که در اختیار یک مدیر اجرائی است باید یکجا داده شود.
۳ـ هنگامی که تعلیق حق رأی کشور عضو براساس بند(ب) بخش (۲) ماده (۲۶) به پایان می رسد، کشور عضو ممکن است با تمام کشورهای عضوی که مدیر اجرائی را انتخاب نموده اند توافق نماید تا تعداد آراء خود را به آن مدیر اجرائی واگذار نماید. به شرط آن که، اگر هیچ انتخابات عادی مدیران اجرائی در زمان تعلیق برگزار نشده باشد، مدیر اجرائی که در روند انتخاب او عضو رأی دهنده قبل از تعلیق مشارکت کرده باشد یا جانشین انتخاب شده او طبق ردیف (۱) جزء (ب) بند (۳) برنامه (ر) یا بند (ج) اجازه دارد به تعداد آراء تخصیص داده شده به آن کشور عضو رأی دهد. چنین تلقی می شود کشور عضو با تعداد آرائی که به آن تخصیص یافته در انتخاب مدیر اجرائی مورد اشاره شرکت کرده است.
د ـ [اصلاحی مصوب ۱۳۸۹/۹/۲۴]
هیأت رؤسای کل صندوق باید مقرراتی را تصویب نمایند که براساس آن هر کشور عضو بتواند نماینده خود را جهت شرکت در هر جلسه هیأت مدیره در صورت درخواست آن کشور یا در خصوص اموری که تحت بررسی است و به طور خاص آن کشور عضو را تحت تأثیر قرار می دهد بفرستد همچنین نماینده هر کشور در صورت تقاضای آن کشور می تواند در هر جلسه هیأت مدیره شرکت نماید.
ر ـ هر مدیر اصلی یک مدیر علی البدل منصوب خواهد کرد که در غیاب او با اختیارات کامل وظایف او را انجام دهد. هنگامی که مدیران اصلی در جلسات حاضر باشند، مدیران علی البدل می توانند در جلسات شرکت کنند اما حق دادن رأی نخواهند داشت.
س ـ مدیران تا تعیین یا انتخبا جانشین بر سر کار باقی خواهند ماند. اگر پست یک مدیر انتخابی بیش از نود روز قبل از انقضای دوره مدیریت او بلاتصدی بماند، اعضائی که مدیر مذکور را انتخاب کرده اند، مدیر دیگری را برای بقیه مدت انتخاب خواهند نمود. برای چنین انتخابی حصول اکثریت آراء لازم می باشد، در زمانی که پست مدیر اصلی بلاتصدی است، مدیر علی البدل، به جز حق انتصاب مدیر علی البدل دارای کلیه اختیارات مدیر اصلی خواهد بود.
ص ـ هیئت مدیره مداوماً در مرکز اصلی صندوق انجام وظیفه خواهد کرد و به مقتضای کار صندوق تشکیل جلسه خواهد داد.
ط ـ حدنصاب برای تشکیل هر یک از جلسات هیئت مدیره حضور اکثریت مدیرانی است که لااقل نصف تمام آراء را داشته باشند.
ع
1 ـ هر مدیر منصوب شده دارای تعداد آرائی خواهد بود که طبق بخش پنجم این ماده به عضوی که او را به مدیریت منصوب کرده تعلق داشته است.
۲ ـ هرگاه در نتیجه آخرین انتخابات عادی مدیران، آراء عضوی که طبق بند (ج) فوق می تواند یک مدیر منصوب کند، همراه با آراء سایر اعضاء توسط یک مدیر داده شود عضو مربوطه می تواند با هر یک از اعضاء دیگر توافق نماید که آراء تخصیص داده شده به او توسط مدیری که خود تعیین نموده است، داده شود. عضوی که چنین توافقی کرده است نمی تواند در انتخاب مدیران شرکت کند.
۳ ـ هر مدیر انتخابی حق دارد به تعداد آرائی که برای انتخاب او داده شده است، رأی بدهد.
۴ ـ در مواردی که مفاد بخش پنجم (ب) این ماده مصداق پیدا کند، تعداد آرائی که یک مدیر می تواند داشته باشد افزایش یا کاهش خواهد یافت. کلیه آرائی که یک مدیر بدین ترتیب در اختیار دارد یکجا داده خواهد شد.
ف ـ هیئت نمایندگان دولتها مقرراتی وضع خواهد کرد که به موجب آن اعضائی که طبق بند (ب) فوق حق انتصاب یک مدیر را ندارند بتوانند هنگامی که تقاضائی از جانب یک عضو تحت بررسی باشد و یا موضوع دستور جلسه مخصوصاً به آن عضو مربوط گردد نماینده ای برای شرکت در هر یک از جلسات هیئت مدیره اعزام دارند.
بخش چهارم ـ مدیرعامل و کارکنان
الف ـ هیئت مدیره خارج از اعضای هیئت نمایندگان دولتها و هیئت مدیره یک نفر را به عنوان مدیر عامل انتخاب خواهد نمود. مدیرعامل رئیس هیئت مدیره خواهد بود ولی جز در موردی که آراء موافق و مخالف مساوری باشد حق رأی نخواهد داشت. مدیرعامل می تواند بدون داشتن حق رأی، در جلسات هیئت نمایندگان دولتها شرکت کند، هیئت مدیره در هر زمان می تواند مدیرعامل را عزل نماید.
ب ـ مدیرعامل، رئیس کارکنان صندوق خواهد بود و با راهنمائی هیئت مدیره امور عادی صندوق را اداره خواهد کرد. مدیرعامل، تحت نظارت کلی هیئت مدیره مسئول سازمان دادن، استخدام و اخراج کارکنان صندوق می باشد.
ج ـ مدیرعامل و کارکنان صندوق در انجام وظایف خود در برابر صندوق مطیع و موظف خواهند بود و تابع هیچ قوه دیگری نخواهند بود. اعضاء صندوق جنبه بین المللی این وظیفه را محترم شمرده و از هرگونه کوششی برای اعمال نفوذ کارکنان صندوق در انجام این وظایف خودداری خواهند کرد.
د ـ مدیرعامل صندوق، با در نظر گرفتن اهمیت فوق‌‍‌العادهحصول عالیترین حد کارآئی و صلاحیت فنی، توجه لازم را نسبت به اهمیت استخدام کارکنان در حوزه جغرافیائی هر چه گسترده تر مبذول خواهد داشت.
بخش پنجم ـ رأی دادن
الف ـ هر عضو دارای دویست و پنجاه رأی به علاوه یک رأی اضافی در ازاء هر قسمت از سهمیه خود که معادل با یک صد هزار حق برداشت مخصوص باشد، خواهد بود.
ب ـ هر وقت تحت بخش چهارم یا پنجم ماده پنجم دادن رأی لازم باشد، هر عضو دارای تعداد آراء مذکور در بند (الف) فوق خواهد بود که به‌شرح ذیل تعدیل می‌شود:
۱ ـ در قبال هر چهارصد هزار حق برداشت مخصوص خالص فروش پول عضو از منابع عمومی صندوق تا روز اخذ رأی یک رأی اضافه می‌شود یا؛
۲ ـ در قبال هر چهارصد هزار حق برداشت مخصوص خالص خرید عضو تحت بخش سوم (ب) و (س) ماده پنجم تا روز اخذ رأی یک رأی کسر می‌شود. مشروط بر آنکه خالص فروش یا خالص خرید هر عضو در هیچ موقع از مبلغی که مساوی سهمیه آن عضو باشد، تجاوز ننماید.
ج ـ کلیه تصمیمات صندوق با اکثریت آراء اتخاذ خواهد گردید مگر در مواردی که صریحاً ذکر شده باشد.
بخش ششم ـ ذخایر، تقسیم درآمد خالص و سرمایه گذاری
الف ـ صندوق هر سال تعیین خواهد کرد که چه مقدار از درآمد خالص آن به حساب ذخیره عمومی یا ذخیره ویژه واریز و چه مقدار آن تقسیم گردد.
ب ـ صندوق می تواند ذخیره ویژه را برای کلیه مصارفی که ذخیره عمومی را به کار می برد تخصیص دهد ولی حق تقسیم ذخیره ویژه را ندارد.
ج ـ تقسیم درآمد خالص، در هر سالی که به عمل آید. بین کلیه اعضاء و به نسبت سهمیه آنها خواهد بود.
د ـ صندوق با اکثریت هفتاد درصد کل آراء در هر زمان می تواند تمام یا قسمتی از ذخیره عمومی را تقسیم نماید. این تقسیم بین کلیه اعضاء و به نسبت سهمیه آنها انجام خواهد شد.
ر ـ پرداختهای مذکور در بندهای (ج) و (د) فوق به حق برداشت مخصوص صورت خواهد گرفت، لیکن صندوق یا عضو می توانند تصمیم بگیرند که پرداخت به پول خود عضو صورت بگیرد.
س –
۱ ـ صندوق برای مقاصد مندرج در این بخش فرعی (س) می‌تواند یک حساب سرمایه گذاری باز کند. وجوه این حساب جدا از سایر حسابهای قسمت عمومی نگاهداری خواهد شد.
۲ ـ صندوق می تواند قسمتی از عواید حاصل از فروش طلا را طبق بخش دوازدهم (ص) ماده پنجم به حساب سرمایه گذاری انتقال دهد و با اکثریت هفتاد درصد کل آراء می تواند پولهای موجود در حساب منابع عمومی را به منظور سرمایه گذاری فوری، به حساب سرمایه‌گذاری انتقال دهد. هنگام اخذ تصمیم، مبلغ این انتقالات نباید از کل مبلغ ذخیره عمومی و ذخیره ویژه تجاوز کند.
۳ ـ صندوق می‌تواند پول هر یک از اعضاء را که در حساب سرمایه‌گذاری نگاهداری می‌شود در اوراق تعهدآور قابل فروش آن عضو یا در اوراق تعهدآور قابل فروش سازمانهای مالی بین المللی سرمایه‌گذاری کند. هیچگونه سرمایه‌گذاری بدون رضایت عضوی که پولش در سرمایه‌گذاری مورد استفاده قرار می‌گیرد به عمل نخواهد آمد. صندوق فقط در اوراق تعهدآوری سرمایه‌گذاری خواهد کرد که به حق برداشت مخصوص و یا به‌پولی باشد که برای سرمایه‌گذاری مورد استفاده قرار می‌گیرد .
۴ ـ درآمد حاصل از سرمایه‌گذاری را می‌توان طبق مفاد این بخش فرعی (س) سرمایه‌گذاری کرد. درآمدی که به مصرف سرمایه‌گذاری نمی‌رسد در حساب سرمایه‌گذاری نگاهداری خواهد شد یا آنکه برای تأمین هزینه های مربوط به انجام امور عادی صندوق به کار خواهد رفت.
۵ ـ صندوق می تواند پول عضوی را که در حساب سرمایه‌گذاری نگاهداری می‌شود برای تحصیل پولهائی که جهت تأمین هزینه های مربوط به انجام امور عادی صندوق لازم می باشد، به مصرف برساند.
۶ ـ حساب سرمایه‌گذاری در صورت انحلال صندوق بسته خواهد شد. قبل از انحلال نیز می‌توان با اکثریت هفتاد درصد کل آراء حساب سرمایه‌گذاری را بست یا مبلغ سرمایه‌گذاری را تقلیل داد. صندوق با اکثریت هفتاد درصد کل آراء در مورد نگهداری حساب سرمایه گذاری، مقررات و آیین‌نامه هائی طبق مفاد بندهای (۷)، (۸) و (۹) ذیل وضع خواهد کرد.
۷ ـ هنگام بسته شدن حساب سرمایه گذاری، به علت انحلال صندوق کلیه دارائیهای این حساب طبق جدول (ق) تقسیم خواهد شد. مشروط بر آنکه قسمتی از این دارائیها، دارائیهائی تلقی شود که در حساب پرداختهای خاص نگهداری می‌شود و طبق بند دوم (الف) (۲) جدول (ق) تقسیم شود. این قسمت معادل نسبت دارائیهای انتقال یافته بهاین حساب طبق بخش دوازدهم (ص) ماده پنجم به کل دارائیهای انتقال یافته به این حساب خواهد بود.
۸ـ هنگام بسته شدن حساب سرمایه‌گذاری قبل از انحلال صندوق، قسمتی از دارائی های نگهداری شده در این حساب که معادل نسبت دارائیهای انتقال یافته به این حساب طبق بخش دوازدهم (ص) ماده پنجم، به‌کل دارائیهای انتقال یافته به این حساب باشد، در صورتی که حساب پرداختهای خاص بسته نشده باشد، به این حساب انتقال خواهد یافت. باقیمانده دارائیهای نگاهداری شده درحساب سرمایه‌گذاری، برای استفاده فوری درعملیات و معاملات صندوق، به حساب منابع عمومی منظور خواهد شد.
۹ ـ در صورت تقلیل مقدار سرمایه‌گذاری به وسیله صندوق، قسمتی از میزان تقلیل که معادل نسبت دارائیهای منتقل شده به حساب سرمایه‌گذاری طبق بخش دوازدهم (ص) ماده پنجم به کل دارائیهای منتقل شده به این حساب باشد به حساب پرداختهای خاص، در صورتی که حساب مذکور بسته نشده باشد، منتقل خواهد شد و بقیه آن به حساب منابع عمومی برای استفاده فوری در عملیات و معاملات صندوق منظور خواهد شد.
بخش هفتم ـ انتشار گزارشها
الف ـ صندوق سالانه گزارشی از حسابهای خود که به تأیید حسابرسان رسیده باشد، منتشر خواهد کرد. به علاوه حداقل در فواصل سه ماهه صورت خلاصه ای از عملیات، معاملات، موجودیهای حق برداشت مخصوص خود، موجودیهای طلا و پول اعضاء را انتشار خواهد داد.
ب ـ صندوق می تواند گزارشهای دیگری را که برای انجام هدفهای خود سودمند تشخیص می دهد منتشر سازد.
بخش هشتم ـ اعلام نظرات صندوق به اعضاء
[اصلاحی مصوب ۱۳۸۹/۹/۲۴]
صندوق باید در هرزمان این حق را داشته باشد که دیدگاههای خود را به طور غیررسمی به هر کشور عضو در خصوص هر مسأله ناشی از این اساسنامه، انتقال دهد. صندوق، با هفتاد درصد (۷۰%) قدرت کل آراء ممکن است تصمیم بگیرد گزارش ارائه شده به هر عضوی در ارتباط با شرایط اقتصادی و پولی و تحولات آن کشور را که به طور مستقیم تمایل به ایجاد عدم تعادل جدی در تراز بین المللی پرداختهای اعضاء دارد، منتشر نماید. عضو مربوطه مطابق با بند (د) بخش (۳) این ماده از حق ادعاء برخوردار خواهد بود. صندوق نباید گزارش در خصوص تغییرات در ساختارهای بنیادی سازمان اقتصادی کشورهای عضو را منتشر نماید.
ماده سیزدهم ـ ادارات و سپرده نگهداران
بخش اول ـ محل ادارات
مرکز اصلی صندوق در محدوده حاکمیت عضوی خواهد بود که بیشترین سهمیه را دارا باشد اما صندوق می تواند در قلمرو سایر اعضاء نمایندگی یا شعبه دایر نماید.
بخش دوم ـ سپرده نگهداران
الف ـ هر عضو، بانک مرکزی خود را به عنوان سپرده نگهدار موجودی صندوق از پول خود معین خواهد کرد و اگر بانک مرکزی نداشته باشد مؤسسه دیگری را که مورد قبول صندوق باشد، معین خواهد کرد.
ب ـ صندوق می تواند دارائیهای دیگری از جمله طلا از نزد سپرده نگهداران تعیین شده از طرف پنج عضوی که دارای بیشترین سهمیه می‌باشند و نزد سایر سپرده نگهداران منتخب خود بسپارد. بدواً لااقل نصف موجودی صندوق نزد سپرده نگهدار تعیین شده از طرف عضوی که مقر‌اصلی صندوق در قلمرو آن واقع شده سپرده خواهد شد و حداقل چهل درصد آن توسط سپرده نگهداری که چهار عضو دیگر مورد اشاره در همین بند تعیین می‌کنند، نگهداری خواهد شد. با این حال کلیه انتقالات طلا توسط صندوق با توجه به هزینه حمل و نقل و ضوابط پیش بینی شده صندوق به عمل خواهد آمد. در مواقع اضطراری هیئت مدیره می تواند تمام یا قسمتی از دارائیهای طلای صندوق را به محلی که به اندازه کافی محفوظ باشد انتقال دهد.
بخش سوم ـ تضمین دارائیهای صندوق
هر عضو تمام دارئیهای صندوق را درمقابل خسارت ناشی از قصور یا تقصیر از جانب سپرده نگهداری که خود تعیین کرده است تضمین خواهد کرد.
ماده چهاردهم ـ ترتیبات موقت
بخش اول ـ مطلع ساختن صندوق
هر عضو به صندوق اطلاع خواهد داد که آیا قصد دارد از ترتیبات موقت در بخش دوم این ماده استفاده کند یا اینکه حاضر است تعهدات مندرج در بخشهای دوم، سوم و چهارم ماده هشتم را بپذیرد. عضوی که نخواهد از ترتیبات موقت استفاده کند از آن تاریخ به بعد هر زمان که حاضر به قبول این تعهدات شود صندوق را مطلع خواهد نمود.
بخش دوم ـ محدودیتهای ارزی
عضوی که به صندوق اطلاع داده باشد که قصد دارد از ترتیبات موقت مندرج در این ماده استفاده کند، قطع نظر از مفاد سایر مواد این موافقتنامه می تواند محدودیتهای وضع شده در مورد پرداختها و انتقالات بابت معاملات جاری بین المللی را که در تاریخ پیوستن عضو مربوطه به صندوق لازم الاجراء بوده، حفظ کند و یا آنها را با توجه به اقتضای تحولات شرائط مربوطه تعدیل نماید. با این وصف اعضاء در سیاستهای ارزی خود دائماً به‌هدفهای صندوق توجه خواهند داشت و به مجرد آنکه شرائط اجازه دهد هرگونه اقدام ممکن را برای فراهم آوردن ترتیبات بازرگانی و مالی که موجب تسهیل پرداختهای بین المللی و بهبود نظام با ثبات نرخهای ارز گردد، با سایر اعضاء به عمل خواهند آورد. بالاخص اعضاء به محض آنکه قانع شوند که می توانند بدون اینگونه محدودیتها، موازنه پرداختهای خود را به نحوی تصفیه کنند که مانع دسترسی آنها به منابع عمومی صندوق نباشد، این محدودیتها را از بین خواهند برد.
بخش سوم ـ اقدام صندوق در مورد محدودیتها
صندوق در مورد محدودیتهائی که طبق بخش دوم این ماده لازم الاجراء است گزارشهای سالانه ای تنظیم خواهد کرد. هر عضو که هر یک از محدودیتهای مخالف با مفاد بخشهای دوم، سوم و چهارم ماده هشتم را حفظ نموده باشد هر سال در مورد ابقاء آنها با صندوق مشورت خواهد نمود. صندوق در صورتی که در موارد استثنائی لازم تشخیص دهد می تواند به هر عضو اعلام نماید که شرائط برای رفع هر یک از محدودیتهای خاص یا برای رفع تمامی محدودیتهائی کهبا مفاد هر یک از سایر مواد این موافقتنامه مغایرت دارد، مساعد می باشد. به عضو مربوطه فرصت مناسبی داده خواهد شد تا در طی آن به چنین اظهارنظری جواب دهد.
هرگاه صندوق تشخیص دهد که عضو مربوطه در حفظ محدودیتهای مغایر با هدفهای صندوق اصرار می ورزد آن عضو مشمول بخش دوم (الف) ماده بیست و ششم خواهد بود.
ماده پانزدهم ـ حق برداشت مخصوص
بخش اول ـ مجوز تخصیص حق برداشت مخصوص
در مواردی که نیاز ایجاب نماید به منظور تکمیل دارائیهای ذخیره ای موجود، صندوق مجاز است به اعضائی که در قسمت حق برداشت مخصوص شرکت کرده اند، حق برداشت مخصوص تخصیص دهد.
بخش دوم ـ تعیین ارزش حق برداشت مخصوص
شیوه تعیین ارزش حق برداشت مخصوص با اکثریت هفتاد درصد کل آراء توسط صندوق تعیین خواهد شد، لیکن هرگونه تغییر در اصل تعیین ارزش یا تغییر اساسی در نحوه اجرای اصل مزبور محتاج به یک اکثریت هشتاد و پنج درصد کل آراء خواهد بود.
ماده شانزدهم ـ قسمت عمومی و قسمت حق برداشت مخصوص
بخش اول ـ تفکیک عملیات و معاملات
کلیه عملیات و معاملات مربوط به حق برداشت مخصوص از طریق قسمت حق برداشت مخصوص صورت خواهد گرفت. کلیه عملیات و معاملات دیگر صندوق که به موجب این موافقتنامه و یا با رعایت آن مجاز گردیده از طریق قسمت عمومی انجام خواهد شد. عملیات و معاملات مربوط به بخش دوم ماده هفدهم، هم توسط قسمت عمومی و هم توسط قسمت حق برداشت مخصوص صورت خواهد گرفت.
بخش دوم ـ تفکیک دارائیها و اموال
کلیه دارائیها و اموال صندوق به استثنای منابعی که تحت بخش دوم (ب) ماده پنجم اداره می شوند، در قسمت عمومی نگهداری خواد شد لیکن دارائیها و اموالی که تحت بخش دوم ماده بیستم و مواد بیست و چهارم و بیست و پنجم و جداول (ط) و (ع) تحصیل گردیده در قسمت حق برداشت مخصوص نگهداری خواهد شد. هیچ یک از دارائیها یا اموالی که در یک قسمت نگهداری می‌شود برای تصفیه، تأدیه دیون، تعهدات یا زیانهائی که در جریان عملیات و معاملات قسمت دیگر به صندوق وارد شده باشد، به کار برده نخواهد شد، لیکن هزینه های مربوط به انجام امور قسمت حق برداشت مخصوص توسط صندوق از محل قسمت عمومی پرداخت خواهد شد و هر چند یکبار این قبیل هزینه ها طبق بخش چهارم ماده بیستم ارزیابی شده و براساس برآورد معقولی که به حق برداشت مخصوص به‌عمل خواهد آمد جبران خواهد گردید.
بخش سوم ـ ثبت و اطلاعات
کلیه تغییرات حاصله در موجودیهای حق برداشت مخصوص فقط موقعی محرز خواهد گردید که توسط صندوق در قسمت حق برداشت مخصوص ثبت شده باشد. مشارکت کنندگان باید به صندوق اطلاع دهند که تحت کدام یک از مقررات این موافقتنامه از حق برداشت مخصوص استفاده کرده اند. صندوق می تواند از مشارکت کنندگان بخواهد اطلاعات دیگری را که برای انجام وظایف خود لازم تشخیص می دهد در اختیار آن بگذارند.
ماده هفدهم ـ مشارکت کنندگان و سایر نگهدارندگان حق برداشت مخصوص
بخش اول ـ مشارکت کنندگان
هر عضو صندوق که سندی دایر بر قبول تعهدات ناشی از مشارکت در قسمت حق برداشت مخصوص، به موجب قوانین کشور خود، به صندوق بسپارد و در آن سند تأیید کند که کلیه اقدامات لازم را برای آنکه قادر به‌اجرای این تعهدات باشد معمول داشته است، از تاریخ سپردن سند مزبور، مشارکت‌کننده در قسمت حق برداشت مخصوص محسوب خواهد شد، لیکن تا زمانی که آن قسمت آن مقررات این موافقتنامه که منحصراً مربوط به قسمت حق برداشت مخصوص می باشد قوت قانونی نیافته است و اعضائی که حداقل هفتاد و پنج درصد کل سهمیه ها را در اختیار دارند اسناد مربوطه را طبق همین بخش تودیع نکرده باشند، هیچ عضوی مشارکت‌کننده تلقی نخواهد گردید.
بخش دوم ـ نگهداری حق برداشت مخصوص به وسیله صندوق
صندوق می تواند در حساب منابع عمومی خود حق برداشت مخصوص نگهداری کند و با توجه به مفاد این موافقتنامه در عملیات و معاملاتی که از طریق حساب منابع عمومی با مشارکت کنندگان و با طبق شرائط مندرج
در بخش سوم این ماده با سایر نگهدارندگان حق برداشت مخصوص انجام می‌دهد، حق برداشت مخصوص قبول کرده و مورد استفاده قرار دهد.
بخش سوم ـ سایر نگهدارندگان حق برداشت مخصوص
صندوق می تواند:
۱ ـ کشورهای غیرعضو، اعضائی که مشارکت‌کننده نیستند، مؤسساتی که وظیفه بانک مرکزی را برای بیش از یک عضو ایفاء می‌کنند و سایر دستگاههای رسمی را به عنوان نگهدارنده حق برداشت مخصوص تعیین کند.
۲ ـ ضوابط و شرائطی تعیین نماید که به موجب آن به نگهدارندگان مجاز اجازه داده شود که حق برداشت مخصوص نگهداری و یا قبول نموده و آنها را در عملیات و معاملات با مشارکت کنندگان و سایر نگهدارندگان مجاز به مصرف برسانند و؛
۳ ـ ضوابط و شرائطی را تجویز کند که طبق آنها مشارکت کنندگان و صندوق می توانند از طریق حساب منابع عمومی با نگهدارندگان مجاز وارد عملیات و معاملاتی شوند که به حق برداشت مخصوص صورت می‌گیرد
برای مجوزهای مذکور در بند (۱) فوق اکثریت هشتاد و پنج درصد کل آراء لازم می باشد. ضوابط و شرایط تعیین شده توسط صندوق باید با مفاد این موافقتنامه و اجرای صحیح قسمت حق برداشت مخصوص موافق باشد.
ماده هیجدهم ـ تخصیص و الغای حق برداشت مخصوص
بخش اول ـ اصول و ملاحظات حاکم بر تخصیص و الغاء
الف ـ صندوق در کلیه تصمیمات خود درباره تخصیص و الغاء حق برداشت مخصوص سعی خواهد کرد احتیاجات کلی بلند مدت خود را در هر موقع که اینگونه احتیاجات پیش بیاید، برای تکمیل دارائیهای ذخیره ای موجود به نحوی برآورده سازد که نیل به هدفهای صندوق تسهیل گردد و از بروز رکود و کسادی اقتصادی و نیز تقاضای اضافی و تورم در جهان جلوگیری شود.
ب ـ در اتخاذ اولین تصمیم در مورد تخصیص حق برداشت مخصوص توجه خاص به قضاوت جمعی دایر بر وجود یک احتیاج جهانی به تکمیل ذخایر و نیل به تعادل بهتر در موازنه پرداختها و همچنین احتمال عملکرد بهتر جریان تعدیل عدم توازن پرداختها در آینده، مبذول خواهد شد.
بخش دوم ـ تخصیص و الغاء
الف ـ تصمیمات صندوق در مورد تخصیص یا الغاء حق برداشت مخصوص برای دوره های اساسی که پیاپی و هر یک به مدت پنج سال خواهد بود، اتخاذ می‌گردد. اولین دوره اساسی از تاریخ نخستین تصمیم درباره تخصیص حق برداشت مخصوص یا تاریخ مؤخری که در همان تصمیم تصریح می‌گردد، شروع خواهد شد. هرگونه تخصیص یا الغاء در فواصل سالانه صورت خواهد گرفت.
ب ـ میزان تخصیص هائی که باید صورت بگیرد به صورت درصدی از سهمیه ها در تاریخ اتخاذ هر تصمیم مربوط به تخصیص، تعیین خواهد گردید. میزان الغاء حق برداشت مخصوص به صورت درصدی از خالص حاصل جمع حق برداشتهای مخصوص تخصیص یافته در تاریخ اتخاذ تصمیم به الغاء تعیین خواهد گردید. درصدهای مزبور برای کلیه مشارکت کنندگان یکسان خواهد بود.
ج ـ علیرغم بندهای (الف) و (ب) فوق، صندوق در موارد اخذ تصمیم برای هر دوره اساسی می تواند مقرر بدارد که:
۱ ـ مدت دوره اساسی کمتر یا بیشتر از پنج سال باشد.
۲ ـ تخصیص یا الغاء حق برداشت مخصوص در فواصلی غیر از فواصل سالانه صورت بگیرد.
۳ ـ تخصیص یا الغاء بر مبنای سهمیه ها یا خالص حاصل جمع تخصیص ها در تاریخی غیر از تاریخ اخذ تصمیم درباره تخصیص یا الغاء باشد.
د ـ عضوی که بعد از شروع دوره اساسی قبول مشارکت نماید از آغاز دوره اساسی بعدی که پس از مشارکت آن عضو شروع شده و در آن دوره تخصیص انجام می‌گیرد ، حق برداشت مخصوص دریافت خواهد کرد. مگر آنکه صندوق تصمیم بگیرد که مشارکت‌کننده جدید از تاریخ تخصیص بعدی که بعد از مشارکت آن عضو آغاز می‌شود، حق برداشت مخصوص دریافت دارد. هرگاه صندوق تصمیم بگیرد عضوی که در طی یکی از دوره های اساسی مشارکت‌کننده شده است در بقیه همان دوره، حق برداشت مخصوصی دریافت دارد و مشارکت‌کننده مزبور در تاریخهای مندرج در بندهای (ب) یا (ج) فوق عضو صندوق نبوده باشد صندوق مبنائی را که بر آن اساس تخصیص حق برداشت مخصوص به مشارکت‌کننده صورت خواهد گرفت تعیین می نماید.
ر ـ تخصیص حق برداشت مخصوص به مشارکت کنندگان پس از اخذ تصمیم به تخصیص صورت خواهد گرفت مگر اینکه:
۱ ـ نماینده کشور مشارکت‌کننده نسبت به این تصمیم رأی مثبت نداده باشد و؛
۲ ـ مشارکت‌کننده قبل از اولین فقره تخصیص حق برداشت مخصوص تحت آن تصمیم کتباً به صندوق اطلاع داده باشد که مایل نیست طبق تصمیم مربوطه، حق برداشت مخصوص به او تخصیص داده شود. صندوق بعداً می تواند برحسب تقاضای مشارکت‌کننده مفاد اطلاعیه فوق را برای دوره های بعدی کان لم یکن تلقی نماید.
س ـ هرگاه در تاریخ الغاء تخصیص، مبلغ حق برداشت مخصوصی که نزد مشارکت‌کننده باقی مانده است کمتر از سهم حق برداشت مخصوص آن باشد که باید الغاء شود، مشارکت‌کننده باید مانده منفی خود را در اولین فرصتی که وضع ذخایر ناخالص آن اجازه می دهد رفع نماید و برای این منظور پیوسته با صندوق در تبادل نظر باشد. هرگونه حق برداشت مخصوصی که مشارکت‌کننده بعد از زمان الغاء تخصیص تحصیل کند، برای تقلیل مانده منفی آن به کار برده شده و لغو خواهد شد.
بخش سوم ـ تحولات عمده غیرمنتظره
در صورت بروز تحولات عمده غیرمنتظره، صندوق می تواند نسبت یا تواتر تخصیص یا الغاء تخصیص را در مدت باقیمانده از یک دوره اساسی تغییر دهد، طول مدت یک دوره اساسی را کمتر یا زیادتر کند یا دوره اساسی جدیدی را شروع نماید.
بخش چهارم ـ تصمیمات مربوط به تخصیص و الغاء
الف ـ تصمیمات مندرج در بخش دوم (الف)، (ب) و (ج) یا بخش سوم این ماده به وسیله هیئت نمایندگان دولتها و بنا به پیشنهاد مدیرعامل و موافقت مدیران اجرائی، اتخاذ خواهد شد.
ب ـ مدیرعامل قبل از طرح هرگونه پیشنهاد و پس از حصول اطمینان از اینکه پیشنهاد با مفاد بخش اول (الف) این ماده موافق می باشد، باید به‌تبادل‌نظر با مشارکت کنندگان بپردازد تا اطمینان یابد که قاطبه مشارکت کنندگان موافق پیشنهاد هستند. به علاوه قبل از طرح پیشنهاد برای اولین تخصیص، مدیرعامل باید مطمئن گردد که شرائط مندرج در بخش اول (الف) این ماده رعایت گردیده است و قاطبه مشارکت‌کنندگان با شروع تخصیص موافق هستند. مدیرعامل پس از حصول اطمینان از موارد فوق به مجرد ایجاد قسمت حق برداشت مخصوص پیشنهاد اولین تخصیص را مطرح خواهد کرد.
ج ـ مدیرعامل پیشنهادات مذکور را در موارد ذیل ارائه خواهد داد:
۱ ـ حداکثر شش ماه قبل از پایان هر دوره اساسی.
۲ ـ در صورتی که در مورد تخصیص یا الغاء تخصیص برای یک دوره اساسی تصمیمی اتخاذ نشده باشد، هر موقع مدیرعامل اطمینان یابد که شرائط مندرج در بند (ب) فوق حاصل گردیده است.
۳ ـ هرگاه بر طبق بخش سوم این ماده تغییر میزان یا فواصل تخصیص یا الغاء تخصیص یا تغییر مدت زمان یک دوره اساسی یا شروع یک دوره اساسی جدید به نظر مدیرعامل مطلوب باشد.
۴ ـ ظرف شش ماه پس از تقاضای هیئت نمایندگان دولتها یا هیئت مدیره لیکن اگر بر طبق بندهای (۱) (۳) و یا (۴) فوق مدیرعامل به این نتیجه رسیده باشد که نمی تواند پیشنهادی طرح نماید که در عین رعایت مفاد بخش اول این ماده مورد حمایت قاطبه مشارکت کنندگان به شرح مقرر در بند (ب) فوق باشد مراتب را به هیئت نمایندگان دولتها و هیئت مدیره گزارش خواهد داد.
د ـ به استثنای تصمیماتی که تحت بخش سوم این ماده در مورد کاهش میزان تخصیص اتخاذ خواهد شد، برای اخذ تصمیم تحت بخش دوم (الف)، (ب) و (ج) یا بخش سوم این ماده به اکثریت هشتاد و پنج درصد کل آراء احتیاج خواهد بود.
ماده نوزدهم ـ عملیات و معاملات به حق برداشت مخصوص
بخش اول ـ استفاده از حق برداشت مخصوص
حق برداشت مخصوص را در عملیات و معاملاتی که در این موافقتنامه و به موجب آن مجاز گردیده است، می‌توان مورد استفاده قرار داد.
بخش دوم ـ عملیات و معاملات بین مشارکت کنندگان در قسمت حق برداشت مخصوص
الف ـ هر مشارکت‌کننده می تواند حق برداشت مخصوص خود را به‌منظور تحصیل مبلغی پول معادل آن از مشارکت‌کننده دیگر، که به‌موجب بخش پنجم این ماده تعیین می‌شود، مورد استفاده قرار دهد.
ب ـ هر مشارکت‌کننده با جلب موافقت مشارکت‌کننده دیگر می تواند حق برداشت مخصوص خود را به منظور تحصیل مبلغی پول معادل آن از یک مشارکت‌کننده دیگر مورد استفاده قرار دهد.
ج ـ صندوق با اکثریت هفتاد درصد کل آراء می تواند عملیاتی را که هر یک از مشارکت کنندگان طبق ضوابط و شرایط تعیین شده از طرف صندوق و یا جلب موافقت مشارکت‌کننده دیگری مجاز به انجام دادن آنها می باشد، معین کند. ضوابط و شرایط اینگونه عملیات باید موافق با عملکرد مؤثر قسمت حق برداشت مخصوص و استفاده صحیح از حق برداشت مخصوص طبق این موافقتنامه باشد.
د ـ صندوق می تواند به مشارکت‌کننده ای که به هر نوع عملیات یا معاملات اشاره شده در (ب) یا (ج) فوق مبادرت می‌کنداعلام نماید که به نظر صندوق عملیات یا معاملات مشارکت‌کننده مخل امر تعیین اعضاء برای تأمین پول به نحو مذکور در بخش پنجم این ماده است یا اینکه به انحاء دیگر یا مفاد ماده بیست و دوم مباینت دارد. مشارکت‌کننده ای که به انجام این قبیل عملیات یا معاملات ادامه دهد، مشمول مقررات بخش دوم (ب) ماده بیست و سوم خواهد بود.
بخش سوم ـ شرط احتیاج
الف ـ در مورد معاملات مندرج در بخش دوم (الف) این ماده بجز موارد دیگری که در بند (ج) ذیل مقرر شده، انتظار می رود که مشارکت کننده، حق برداشت مخصوص خود را فقط در صورتی مورد استفاده قرار دهد که به واسطه وضع موازنه پرداختها یا وضع ذخایر یا تحولات حاصله در ذخایر خود به آن احتیاج داشته باشد و نباید صرفاً بهاین قصد که ترکیب ذخایر خود را تغییر دهد مبادرت به استفاده از حق برداشت مخصوص بنماید.
ب ـ استفاده از حق برداشت مخصوص به نحوی که طبق بند (الف) فوق از عضو انتظار آن می رود قابل ایراد نخواهد بود، اما صندوق می تواند به مشارکت‌کننده ای کهاین توقع را برآورده نسازد مراتب را گوشزد کند. مشارکت‌کننده ای که به قصور در برآورده ساختن این انتظار ادامه دهد، مشمول مقررات بخش دوم (ب) ماده بیست و سوم خواد بود.
ج ـ صندوق در مورد معاملاتی که در آن یک مشارکت‌کننده از حق برداشت مخصوص استفاده می‌کندتا معادل آن از مشارکت‌کننده ای که به‌موجب بخش (۵) این ماده تعیین شده، پول دریافت نماید از توقع مندرج در بند (الف) فوق صرفنظر خواهد کرد. مشروط بر آنکه این معامله یا امر اعاده وضعیت مشارکت‌کننده طبق بخش ششم (الف) این ماده را تسهیل نماید یا از ایجاد مانده منفی در حساب حق برداشت مخصوص سایر اعضاء جلوگیری کند و یا آن را تقلیل دهد و یا تأثیر قصور مشارکت‌کننده دیگر در برآورده ساختن توقع مندرج در بند (الف) فوق را زایل نماید.
بخش چهارم ـ تعهد تأمین پول
الف ـ هر مشارکت‌کننده ای که به موجب بخش پنجم این ماده از طرف صندوق تعیین شود باید عندالمطالبه به مشارکت‌کننده ای که به‌موجب بخش دوم (الف) این ماده از حق برداشت مخصوص خود استفاده می کند، پولی که آزادانه قابل استفاده باشد، پرداخت نماید. تعهد هیچ مشارکت‌کننده ای برای تأمین پول از حدی که در آن حد مازاد موجودی حق برداشت مخصوص مشارکت‌کننده به خالص حاصل جمع تخصیص هایش گردد یا حد بالاتری که بین مشارکت‌کننده و صندوق مورد توافق قرار گرفته باشد، تجاوز نخواهد کرد.
ب ـ مشارکت‌کننده می تواند مازاد بر حد مورد تعهد یا هر حد بالاتری که مورد توافق قرار گرفته باشد، پول تأمین کند.
بخش پنجم ـ تعیین مشارکت کنندگان برای تأمین پول
الف ـ صندوق با تعیین مشارکت‌کننده هائی که در ازاء دریافت مبلغ معینی حق برداشت مخصوص برای مقاصد مندرج در بخش های دوم (الف) و چهارم این ماده پول تأمین خواهند کرد، اطمینان حاصل خواهد کرد که هر مشارکت‌کننده می تواند از حق برداشت مخصوص خود استفاده نماید. تعیین مشارکت‌کننده برای تأمین پول طبق اصول کلی ذیل و نیز اصول دیگری که صندوق هر چند وقت یک بار در تکمیل آنها می تواند وضع کند، صورت خواهد گرفت:
۱ ـ مشارکت‌کننده ای برای تأمین پول تعیین خواهد شد که وضع موازنه پرداختها و ذخایر ناخالص آن به قدر کفایت مستحکم باشد. ولی این امر مانع از آن نخواهد بود که مشارکت‌کننده ای که وضع ذخایرش مستحکم است به واسطه دارا بودن کسری معتدلی در موازنه پرداختهای خود برای تأمین پول تعیین نگردد. مشارکت کنندگان به نحوی تعیین خواهند شد که موجودی حق برداشت مخصوص آنها در طی زمان به نحو متوازنی بین آنان تقسیم گردد.
۲ ـ تعیین مشارکت کنندگان برای تأمین پول به منظور تسهیل امر اعاده وضعیت طبق بخش ششم (الف) این ماده، تقلیل مانده منفی در موجودی حق برداشت مخصوص یا خنثی کردن اثرات مترتب بر قصور در برآورده ساختن توقع مورد اشاره در بخش سوم (الف) این ماده، صورت خواهد گرفت.
۳ ـ صندوق در تعیین مشارکت کنندگان برای مشارکت کنندگانی حق تقدم قائل خواهد شد که به منظور تأمین هدفهای مذکور در بند (۲) فوق به تحصیل حق برداشت مخصوص احتیاج داشته باشد.
ب ـ صندوق برای تسهیل توزیع متوازن موجودیهای حق برداشت مخصوص در طول زمان طبق (الف) (۱) فوق، مقررات مربوط به تعیین اعضاء برای تأمین پول را که در جدول (س) مندرج است یا مقررات دیگری را که طبق بند (ج) ذیل می تواند وضع کند، اجراء خواهد کرد.
ج ـ مقررات ناظر به تعیین مشارکت کنندگان برای تأمین پول را در هر زمان می‌توان مورد تجدیدنظر قرار داد و در صورت لزوم می‌توان مقررات جدیدی وضع کرد. تا زمانی که مقررات جدیدی وضع نشده باشد، مقرراتی که درحین تجدید نظر لازم الاجراء هستند همچنان قابل اجراء خواهند بود.
بخش ششم ـ اعاده وضعیت
الف ـ مشارکت کنندگانی که از حق برداشت مخصوص خود استفاده می‌کنند طبق مقررات مربوط به اعاده وضعیت که در جدول (ص) مندرج است یا مقرراتی که طبق بند (ب) ذیل اتخاذ خواهد شد، باید به اعاده وضعیت موجودی حق برداشت مخصوص خود اقدام کنند.
ب ـ مقررات مربوط به اعاده وضعیت را در هر زمان می‌توان مورد تجدید نظر قرارداد و در صورت لزوم می‌توان مقررات جدیدی وضع کرد. تا زمانی که مقررات جدید وضع نشده باشد یا تصمیمی برای نسخ مقررات اعاده وضعیت اتخاذ نشده باشد، مقرراتی که در حین تجدیدنظر لازم الاجراء هستند، همچنان قابل اجراء خواهند بود. اتخاذ تصمیم در مورد وضع مقررات، تغییر یا نسخ مقررات مربوط به اعاده وضعیت مستلزم حصول اکثریت هفتاد درصد کل آراء خواهد بود.
بخش هفتم ـ نرخ تبدیل
الف ـ بجز در مواردی که به نحو دیگر در بند (ب) ذیل پیش بینی شده، نرخ تبدیل در مورد معاملات میان مشارکت کنندگان طبق بخش دوم (الف) و (ب) این ماده باید به نحوی باشد که صرفنظر از نوع پولهای تأمین شده و اینکه کدام یک از مشارکت کنندگان تأمین پول کرده باشند، مشارکت‌کننده ای که از حق برداشت مخصوص خود استفاده می‌کندارزشی مساوی دریافت کند. صندوق به منظور اجرای این اصل مقرراتی وضع خواهد کرد.
ب ـ صندوق با اکثریت هشتاد و پنج درصد کل آراء می تواند سیاستهائی اتخاذ کند که به موجب آنها بتواند در موارد استثنائی با اکثریت هفتاد درصد کل آراء مشارکت کنندگانی را که تحت بخش دوم (ب) این ماده وارد معامله می شوند مجاز بدارند که در مورد نرخ تبدیلی غیر از آنچه طبق بند (الف) فوق قابل اجراست، با یکدیگر توافق کنند.
ج ـ صندوق با مشارکت‌کننده در مورد نحوه تعیین نرخ تبدیل برای پول او تبادل نظر خواهد کرد.
د ـ از لحاظ این مقررات اصطلاح مشارکت‌کننده شامل عضوی که مشارکتش در شرف خاتمه یافتن است نیز می‌گردد.
ماده بیستم ـ نرخ بهره و کارمزد قسمت حق برداشت مخصوص
بخش اول ـ بهره
صندوق به هر نگهدارنده حق برداشت مخصوص نسبت به مبلغ موجودی آن، بهره ای که نرخ آن برای تمام نگهدارندگان یکسان خواهد بود پرداخت خواهد کرد. صندوق مطالبات هر نگهدارنده را در این مورد اعم از آنکه کارمزد کافی برای تأمین پرداخت بهره دریافت کرده باشد یا خیر، پرداخت خواهد کرد.
بخش دوم ـ کارمزد
هر مشارکت‌کننده نسبت به مبلغ خالص حاصل جمع تخصیص های حق برداشت مخصوص خود به علاوه هر نوع مانده منفی یا کارمزدی که پرداخت نکرده است باید کارمزدی که نرخ آن برای تمام مشارکت کنندگان یکسان خواهد بود، پرداخت نماید.
بخش سوم ـ نرخ بهره و کارمزد
صندوق، نرخ بهره را با اکثریت هفتاد درصد کل آراء تعیین خواهد کرد. نرخ کارمزد باید با نرخ بهره مساوی باشد.
بخش چهارم ـ جبران هزینه
هنگامی که صندوق طبق بخش دوم ماده شانزدهم تصمیم به جبران هزینه عملیات قسمت حق برداشت مخصوص بگیرد مبلغی برای این منظور تعیین خواهد کرد که نسبت آن برای تمام مشارکت کنندگان یکسان و به تناسب خالص حاصل جمع تخصیص‌های آنان خواهد بود.
بخش پنجم ـ پرداخت بهره، کارمزد و مبلغ جبران هزینه
پرداخت بهره، کارمزد و مبلغ جبران هزینه به حق برداشت مخصوص صورت خواهد گرفت. مشارکت‌کننده ای که برای پرداخت کارمزد یا مبلغ جبران هزینه به حق برداشت مخصوص احتیاج داشته باشد، مکلف و محق خواهد بود به اینکه حق برداشت مخصوص را در ازاء پولی که مورد قبول صندوق باشد، با معامله با صندوق که از طریق حساب منابع عمومی انجام می‌گیرد، تحصیل نماید. هرگاه نتوان به مقدار کافی از این طریق حق برداشت مخصوص تحصیل نمود، مشارکت‌کننده مکلف و محق خواهد بود که حق برداشت مخصوص را در ازاء پولی که آزادانه قابل استفاده است، از مشارکت‌کننده ای که صندوق معین می کند، به دست آورد. هرگونه حق برداشت مخصوص که توسط مشارکت‌کننده پس از موعد پرداخت تحصیل شده باشد، به حساب کارمزدهای پرداخت نشده او منظور گردیده و الغاء خواهد شد.
ماده بیست و یکم ـ اداره کردن قسمت عمومی و قسمت حق برداشت مخصوص
الف ـ قسمت عمومی و قسمت حق برداشت مخصوص طبق مفاد ماده دوازدهم با رعایت مقررات ذیل، اداره خواهد شد:
۱ـ برای تشکیل جلسات یا اتخاذ تصمیم توسط هیئت نمایندگان دولت ها در مورد مسائلی که منحصرا مربوط به قسمت حق برداشت مخصوص می شود، از لحاظ رسمیت یافتن جلسات و تعیین اینکه آیا حد نصاب لازم حاصل شده یا خیر یا آنکه تصمیمی با اکثریت لازم اتخاذ گردیده یا خیر، فقط تقاضا یا حضور و رأی نمایندگانی به حساب خواهد آمد که از طرف کشورهای مشارکت کننده به این سمت ًمنصوب شده اند.
۲ـ [اصلاحی مصوب ۱۳۸۹/۹/۲۴]
در تصمیم گیری هیأت عامل در خصوص امور منحصر به بخش حق برداشت مخصوص تنها آن دسته از مدیران اجرائی که توسط حداقل یک کشور عضو شرکت کننده انتخاب شده اند اجازه رأی دارند هرکدام از این مدیران اجرائی به تعداد آراء تخصیص داده شده به کشورهای شرکت کننده ای که آراء آنها منجر به انتخاب او شده است، حق رأی دارد. تنها حضور آن دسته از مدیران اجرائی انتخاب شده توسط اعضاء شرکت کننده و نیز آراء تخصیص داده شده به کشورهای شرکت کننده باید برای تعیین وجود حد نصاب یا اتخاذ تصمیم توسط اکثریت مقرر در نظر گرفته شود.
۳ـ مسائل مربوط به اداره عمومی صندوق، از جمله تأمین هزینه تحت بخش دوم ماده شانزدهم و هر مسئله دیگری خواه موضوعی مربوط به هر دو قسمت باشد یا خیر یا منحصرا ً مربوط به قسمت حق برداشت مخصوص باشد در حکم مسائلی که منحصرا ً به قسمت عمومی مربوط می شود تلقی گردیده و بر این اساس درباره آنها اخذ تصمیم به عمل خواهد آمد.
تصمیمات مربوط به نحوه تعیین ارزش حق برداشت مخصوص، قبول و نگهداری حق برداشت مخصوص در حساب منابع عمومی قسمت عمومی و استفاده از حق برداشت مخصوص و سایر تصمیمات مربوط به عملیات و معاملات که هم از طریق حساب منابع عمومی قسمت عمومی و هم از طریق قسمت حق برداشت مخصوص انجام می‌گیرند با حصول اکثریت هائی که منحصرا در مورد هر یک از قسمت های مذکور لازم می باشد، اتخاذ خواهد شد.
در تصمیمات متخذه در مورد مسائل مربوط به قسمت حق برداشت مخصوص باید تصریح گردد که تصمیم مزبور مربوط به قسمت حق برداشت مخصوص می باشد.
ب ـ علاوه بر امتیازات و مصونیت هائی که به موجب ماده نهم این موافقتنامه به صندوق اعطاء گردیده، هیچ گونه مالیاتی از هر قبیل نسبت به حق برداشت مخصوص یا عملیات یا معاملات حق برداشت مخصوص نباید وضع گردد.
ج ـ هر مسئله مربوط به تفسیر مقررات این موافقتنامه در مورد مسائلی که منحصرا به قسمت حق برداشت مخصوص مربوط می شود، فقط با درخواست یک مشارکت کننده طبق ماده بیست و نهم به هیئت مدیره صندوق ارجاع خواهد شد. هرگاه هیئت مدیره در مورد تفسیر مسئله ای که منحصرا به قسمت حق برداشت مخصوص مربوط می شود تصمیمی اتخاذ کرده باشد، فقط یک مشارکت کننده می تواند به موجب ماده بیست و نهم )ب( تقاضا کند که موضوع به هیئت نمایندگان دولت ها ارجاع شود. هیئت نمایندگان دولت ها تصمیم خواد گرفت که آیا نماینده کشور عضوی که مشارکت کننده نمی باشد حق خواهد داشت در کمیته تفسیر مسائلی که منحصرا ً مربوط به قسمت حق برداشت مخصوص است رأی بدهد یا خیر.
د ـ هرگاه بین صندوق و مشارکت کننده ای که مشارکتش در قسمت حق برداشت مخصوص خاتمه یافته یا بین صندوق و یک مشارکت کننده به هنگام انحلال قسمت حق برداشت مخصوص درباره هر موضوعی که منحصرا از مشارکت در قسمت حق برداشت مخصوص ناشی شود اختلافی بروز کند، اختلاف مزبور طبق رویه های مندرج در ماده بیست و نهم )ج( به داوری ارجاع خواهد شد.
ماده بیست و دوم ـ تعهدات عمومی مشارکت کنندگان
علاوه بر تعهداتی که هر مشارکت کننده طبق سایر مواد این موافقتنامه در مورد حق برداشت مخصوص قبول می کند، هر مشارکت کننده متعهد است با صندوق و سایر مشارکت کنندگان به منظور تسهیل عملکرد مؤثر قسمت حق برداشت مخصوص و استفاده صحیح از حق برداشت مخصوص طبق این موافقتنامه و به منظور آنکه حق برداشت مخصوص به صورت دارائی اصلی ذخیره ای در نظام پولی بین المللی درآید، همکاری نماید.
ماده بیست و سوم ـ تعلیق عملیات و معاملات مربوط به حق برداشت مخصوص
بخش اول ـ مقررات مربوط به حالت فوق العاده
در صورت بروز یک حالت فوق‌‍‌العادهیا وقوع اوضاع غیرمنتظره ای که فعالیتهای صندوق را در مورد قسمت حق برداشت مخصوص به مخاطره بیندازد، هیئت مدیره با اکثریت هشتاد و پنج درصد کل آراء می‌تواند برای دوره ای که از یک سال تجاوز نکند اجرای هر یک از مقررات مربوط به‌عملیات و معاملات مربوط به حق برداشت مخصوص را به حال تعلیق درآورد و در این صورت مقررات بخش اول (ب)، (ج) و (د) ماده بیست و هفتم قابل اجراء خواهد بود.
بخش دوم ـ قصور در ایفای تعهدات
الف ـ هرگاه صندوق واقف شود که مشارکت کننده‌ای از ایفای تعهدات خود به موجب بخش چهارم ماده نوزدهم قصور کرده است، حق مشارکت‌کننده مزبور در استفاده از حق برداشت مخصوص به حال تعلیق درخواهد آمد مگر آنکه صندوق به نحو دیگری تصمیم بگیرد.
ب ـ هرگاه صندوق دریابد که مشارکت‌کننده ای از ایفای سایر تعهدات مربوط به حق برداشت مخصوص قصور کرده است، می تواند حق مشارکت‌کننده مزبور را برای استفاده از حق برداشت مخصوصی که پس از تعلیق تحصیل کرده است، به حال تعلیق درآورد.
ج ـ برای آنکه مشارکت کنندگان، قبل از آنکه اقداماتی علیه هر یک از آنها به موجب بندهای (الف) و (ب) فوق به عمل آید، از اقامه شکایت علیه خود بیدرنگ اطلاع حاصل کنند و به آنها فرصت کافی داده شود تا نظرات و دلایل خود را اعم از کتبی و شفاهی به صندوق ارائه نمایند، مقرراتی وضع خواهد شد. هرگاه بدین ترتیب به اطلاع مشارکت‌کننده ای رسانده شود که علیه وی به موجب بند (الف) طرح شکایت گردیده مشارکت‌کننده مزبور تا زمانی که تکلیف شکایت علیه او معلوم نگردیده باشد، حق استفاده از حق برداشت مخصوص را نخواهد داشت.
د ـ تعلیق تحت بند (الف) یا (ب) فوق یا محدودیت به موجب (ج) فوق موجب سلب تعهد مشارکت‌کننده به تأمین پول طبق بخش چهارم ماده نوزدهم نخواهد بود.
ر ـ صندوق در هر موقع می تواند تعلیق مقرر تحت بند (الف) یا (ب) فوق را خاتمه دهد. لیکن تعلیقی که به موجب بند (ب) فوق به واسطه قصور مشارکت‌کننده در ایفای تعهد خود طبق بخش ششم (الف) ماده نوزدهم برقرار شده باشد، خاتمه داده نخواهد شد مگر پس از انقضای یکصد و هشتاد روز بعد از پایان نخستین دوره سه ماهه ای که طی آن مشارکت‌کننده مقررات مربوط به اعاده وضعیت را مراعات کرده باشد.
س ـ حق مشارکت‌کننده به استفاده از حق برداشت مخصوص خود به‌صرف اینکه طبق بخش
پنجم ماده پنجم، بخش اول ماده ششم، یا بخش دوم (الف) ماده بیست و ششم عدم صلاحیت او به استفاده از منابع عمومی صندوق اعلام گردیده است به حال تعلیق در نخواهد آمد. همچنین به‌صرف آنکه مشارکت‌کننده ای از ایفای تعهد خود در مورد حق برداشت مخصوص قصور ورزیده است، مفاد بخش دوم ماده بیست و ششم قابل اعمال نخواهد بود.
ماده بیست و چهارم ـ خاتمه مشارکت
بخش اول ـ حق خاتمه دادن به مشارکت
الف ـ هر مشارکت‌کننده در هر موقع می تواند با ارسال یادداشتی به‌مقر صندوق مشارکت خود را در قمست حق برداشت مخصوص خاتمه دهد. خاتمه مشارکت از تاریخ وصول یادداشت به صندوق نافذ خواهد بود.
ب ـ هرگاه مشارکت‌کننده از عضویت در صندوق کناره گیری کند، این اقدام به منزله خاتمه مشارکت آن عضو در قسمت حق برداشت مخصوص در همان زمان خواهد بود.
بخش دوم ـ تصفیه حسابها در هنگام خاتمه مشارکت
الف ـ هرگاه مشارکت‌کننده ای، مشارکت خود را در قسمت حق برداشت مخصوص خاتمه دهد، کلیه عملیات و معاملاتش به حق برداشت مخصوص نیز متوقف خواهد شد مگر آنکه طبق توافقی به موجب بند (ج) ذیل به منظور تسهیل در امر تصفیه حسابها به نحو دیگری اجازه داده شود یا به نحوی که در بخشهای سوم، پنجم و ششم این ماده یا در جدول (س) پیش‌بینی شده است، عمل شود، بهره و کارمزد متعلقه تا تاریخ خاتمه مشارکت و مبالغ مربوط به جبران هزینه ناشی از عملیات قسمت حق برداشت مخصوص که قبل از آن تاریخ تعیین شده اما پرداخت نشده باشد، باید به حق برداشت مخصوص پرداخت گردد.
ب ـ صندوق مکلف است کلیه حق برداشت مخصوص هائی را که به‌هنگام خاتمه مشارکت نزد مشارکت‌کننده موجود است پس بگیرد و مشارکت‌کننده مزبور مکلف است مبلغی معادل خالص حاصل جمع تخصیص هایش به‌اضافه مبالغ دیگری که به لحاظ مشارکت در بخش حق برداشت مخصوص مدیون می باشد، به صندوق پرداخت کند. این تعهدات در مقابل یکدیگر پا یاپای خواهند شد و آن مبلغ از حق برداشت مخصوص که نزد عضو خاتمه‌دهنده مشارکت موجود بوده و در عمل پایاپای به منظور اسقاط دیون آن به‌صندوق مورد استفاده قرار گرفته باشد، الغاء خواهد گردید.
ج ـ طبق توافق عضو خاتمه دهنده مشارکت و صندوق، تصفیه هرگونه تعهد عضو خاتمه دهنده مشارکت با صندوق بعد از عمل پایاپای طبق بند (ب) فوق با سرعت مناسب به عمل خواهد آمد. هرگاه در مورد تصفیه حسابها توافق فوری حاصل نشود مقررات جدول (ط) قابل اجراء خواهد بود.
بخش سوم ـ بهره و کارمزدها
پس از تاریخ خاتمه مشارکت، صندوق به مبلغ حق برداشت مخصوصی که نزد خاتمه دهنده مشارکت موجود است بهره خواهد پرداخت و خاتمه دهنده مشارکت باید به دیون معوقه خود به صندوق در مواقع و به نرخهائی که تحت ماده بیستم مقرر شده کارمزد پرداخت کند. پرداختها باید به حق برداشت مخصوص صورت بگیرد. خاتمه دهنده مشارکت حق خواهد داشت به منظور پرداخت کارمزدها یا مبلغ جبران هزینه ناشی از عملیات قسمت حق برداشت مخصوص از طریق معامله با مشارکت‌کننده ای که به وسیله صندوق تعیین می‌شود یا به موجب توافق با سایر نگهدارندگان حق برداشت مخصوص، در ازای پولی که آزادانه قابل استفاده است حق برداشت مخصوص بدست آورد یا آنکه حق برداشت مخصوصی را که به عنوان بهره دریافت کرده است با مشارکت‌کننده‌ای که
طبق بخش پنجم ماده نوزدهم تعیین شده یا به موجب توافق با یک نگهدارنده دیگر، معامله نماید.
بخش چهارم ـ تصفیه تعهدات به صندوق
پولی که صندوق از عضو خاتمه دهنده مشارکت دریافت کرده است، توسط صندوق برای پس گرفتن حق برداشت مخصوصی که نزد مشارکت کنندگان موجود است به تناسب مازاد موجودی حق برداشت مخصوص هر مشارکت‌کننده به خالص حاصل جمع تخصیص های آن در هنگام دریافت پول توسط صندوق، بکار خواهد رفت. حق برداشتهای مخصوصی که بدین‌ترتیب پس گرفته شود القاء خواهد شد. به علاوه حق برداشت مخصوصی که به موجب این موافقتنامه به وسیله عضو خاتمه دهنده مشارکت برای تأدیه هر یک از اقساط دیون معوق خود به موجب توافق درباره تصفیه حسابها یا تحت جدول (ط) و انجام عمل پایاپای در مقابل آن قسط تحصیل شود نیز الغاء خواهد گردید.
بخش پنجم ـ تصفیه تعهدات عضوی که به مشارکت خود خاتمه می‌دهد
هرموقع که صندوق ملزم به پس گرفتن حق برداشت مخصوص موجود نزد خاتمه دهنده به مشارکت باشد، پس گرفتن حق برداشت مخصوص به‌وسیله تبدیل به پولی که مشارکت کنندگان تعیین شده توسط صندوق تأمین می‌کنند، انجام خواهد گرفت. این قبیل مشارکت کنندگان طبق اصول مندرج در بخش پنجم ماده نوزدهم تعیین خواهندشد. مشارکت‌کنندگان تعیین شده به اختیار خود می توانند پول عضو خاتمه دهنده مشارکت و یا یک پول آزادانه قابل استفاده را در ازاء دریافت مبلغی معادل آن به حق برداشت مخصوص در اختیار صندوق بگذارند. با این وصف در صورتی که صندوق اجازه دهد، عضو خاتمه دهنده مشارکت می تواند حق برداشت مخصوص خود را برای تحصیل پول خود یا پولی که آزادانه قابل استفاده است و یا هر نوع دارائی دیگر از هر یک از نگهدارندگان مورد استفاده قرار دهد.
بخش ششم ـ معاملات حساب منابع عمومی
به منظور تسهیل تصفیه حساب با یک عضو خاتمه دهنده مشارکت، صندوق می تواند مقرر بدارد که آن عضو:
۱ ـ پس از عمل پایاپای به موجب بخش دوم (ب) این ماده حق برداشت مخصوص خود را که باید توسط صندوق پس گرفته شود در معامله‌ای با صندوق که از طریق حساب منابع عمومی انجام می‌گیرد برای تحصیل پول خود یا پولی که آزادانه قابل استفاده است، به انتخاب صندوق مورد استفاده قرار دهد یا؛
۲ ـ در معامله ای با صندوق که از طریق حساب منابع عمومی انجام می‌گیرد در ازاء یک پول قابل قبول صندوق برای پرداخت کارمزد یا تأدیه هریک از اقساط دیون معوقه طبق قرارداد یا طبق مفاد جدول (ط) حق برداشت مخصوص تحصیل کند.
ماده بیست و پنجم ـ انحلال قسمت حق برداشت مخصوص
الف ـ قسمت حق برداشت مخصوص را فقط با تصمیم هیئت نمایندگان دولت ها می توان منحل کرد. در حالت فوق العاده در صورتی که هیئت مدیره انحلال قسمت حق برداشت مخصوص را لازم تشخیص دهد، می تواند بطور موقت تخصیص ها یا الغاء تخصیص ها و کلیه عملیات و معاملات مربوط به حق برداشت مخصوص را تا زمان اخذ تصمیم از طرف هیئت نمایندگان دولت ها به حالت تعلیق درآورد. تصمیم هیئت نمایندگان دولت ها به انحلال صندوق متضمن انحلال قسمت عمومی و قسمت حق برداشت مخصوص خواهد بود.
ب ـ هرگاه هیئت نمایندگان دولت ها تصمیم به انحلال قسمت حق برداشت مخصوص بگیرد، کلیه تخصیصها یا الغاء تخصیصها و تمام عملیات و معاملات مربوط به حق برداشت مخصوص و فعالیتهای صندوق در مورد قسمت حق برداشت مخصوص متوقف خواهد گردید به استثنای آنهائی که برای ایفای صحیح تعهدات مشارکت کنندگان و صندوق در مورد حق برداشت مخصوص لازم می باشد. به همین منوال کلیه تعهداتی که صندوق و مشارکت کنندگان به موجب این موافقتنامه در مورد حق برداشت مخصوص تقبل نموده اند به استثنای آنهائی که در این ماده، ماده بیستم، بند )د( ماده بیست و یکم، ماده بیست و چهارم، بند )ج( ماده بیست و نهم و جدول )ط( مقرر شده، یا به موجب هر گونه توافق حاصله طبق ماده بیست و چهارم و مشروط به بند چهارم جدول )ط( و جدول )ع(، متوقف خواهد گردید.
ج ـ هنگام انحلال قسمت حق برداشت مخصوص، بهره و کارمزد متعلقه تا تاریخ انحلال و مبالغ جبران هزینه عملیات قسمت حق برداشت مخصوص که قبل از تاریخ مذکور تعیین شده ولی پرداخت نشده باشد، باید به حق برداشت مخصوص پرداخت گردد. صندوق مکلف خواهد بود کلیه حق برداشتهای مخصوصی را که نزد نگهدارندگان موجود می‌باشد پس بگیرد. هر مشارکت کننده نیز مکلف خواهد بود مبلغی معادل خالص حاصل جمع تخصیص های خود و سایر مبالغی که ممکن است به لحاظ مشارکت در قسمت حق برداشت مخصوص بر ذمه او و قابل پرداخت به صندوق باشد، به صندوق پرداخت نماید.
د ـ انحلال بخش حق برداشت مخصوص طبق مفاد جدول )ع( صورت خواهد گرفت.
ماده بیست و ششم ـ ترک عضویت
بخش اول ـ حق ترک عضویت
هرعضو با تسلیم یادداشتی به مقر اصلی صندوق می تواند در هر موقع از صندوق کناره‌گیری کند. ترک عضویت از تاریخی که این یادداشت به‌صندوق واصل گردد، معتبر است.
بخش دوم ـ ترک عضویت اجباری
الف ـ اگر عضوی در ایفای تعهدات خود طبق این موافقتنامه قصور کند، صندوق می تواند عدم صلاحیت عضو را به استفاده از منابع عمومی صندوق اعلام بدارد. هیچ یک از مندرجات این بخش محدودیتی برای اجرای مفاد بخش پنجم ماده پنجم یا بخش اول ماده ششم نخواهند بود.
ب ـ هرگاه پس از انقضای دوره معقولی عضو به قصور در ایفای هریک از تعهدات خود به موجب این موافقتنامه ادامه دهد، طبق تصمیم هیئت نمایندگان دولتها که باید با اکثریت هشتاد و پنج درصد کل آراء اتخاذ شود، می‌توان عضو مزبور را به ترک عضویت صندوق ملزم نمود.
ج ـ برای آنکه در مدتی مناسب قبل از هرگونه اقدام به موجب بند (الف) یا (ب) فوق علیه هر عضو، موضوع شکایت به اطلاع عضو رسانده شود و فرصت کافی برای اعلام شفاهی یا کتبی دلایل و دفاعیات عضو به وی داده شود، مقرراتی وضع خواهد شد.
بخش سوم ـ تصفیه حسابها با اعضائی که ترک عضویت می‌کنند
هنگامی که یک عضو از صندوق کناره‌گیری می کند، عملیات و معاملات عادی صندوق به پول آن عضو متوقف خواهد شد و تصفیه کلیه حسابها بین عضو و صندوق با سرعتی مناسب از راه توافق بین عضو و صندوق انجام خواهد گرفت. هرگاه توافق به فوریت حاصل نشود مفاد جدول (ف) برای تصفیه حسابها قابل اجراء خواهد بود.
ماده بیست و هفتم ـ مقررات حالت فوق العاده
بخش اول ـ تعلیق موقت
الف ـ در صورت بروز یک حالت فوق‌‍‌العادهیا اوضاع غیرمنتظره ای که فعالیتهای صندوق را در معرض تهدید قرار دهد، هیئت مدیره با اکثریت هشتاد و پنج درصدکل آراء می تواند برای مدتی که از یک سال تجاوز نکند اجرای هریک از مقررات دیل را به حال تعلیق درآورد:
۱ ـ بخش های دوم، سوم، هفتم، هشتم (الف) (۱) و (ر) ماده پنجم.
۲ ـ بخش دوم ماده ششم.
۳ ـ بخش اول ماده یازدهم.
۴ ـ بند پنجم جدول (ج).
ب ـ تعلیق اجرای هر یک از مقررات طبق بند (الف) فوق نباید از یک سال تجاوز کند. لیکن در صورتی که هیئت نمایندگان دولتها واقف شود که اوضاع فوق‌‍‌العادهو غیرمنتظره مورد اشاره در بند (الف) فوق همچنان باقی خواهد بود، می تواند با اکثریت هشتاد و پنج درصد کل آراء تعلیق عملیات را برای دوره دیگر که از دو سال نباید تجاوز کند تمدید نماید.
ج ـ هیئت مدیره با اکثریت کل آراء می تواند در هر موقع به این تعلیق خاتمه دهد.
د ـ صندوق می تواند در مورد موضوع هر یک از مقررات در طی دوره‌ای که در آن دوره اجرای مقرره مربوطه معلق گردیده، رویه هائی وضع کند.
بخش دوم ـ انحلال صندوق
الف ـ صندوق منحل نخواهد شد مگر با تصمیم هیئت نمایندگان دولتها. در یک حالت فوق‌‍‌العادههرگاه هیئت مدیره به این نتیجه برسد که انحلال صندوق ضرورت دارد می تواند کلیه عملیات و معاملات را تا زمان اخذ تصمیم از جانب هیئت نمایندگان دولتها بطور موقت به حال تعلیق درآورد.
ب ـ هرگاه هیئت نمایندگان دولتها تصمیم به انحلال صندوق بگیرد، صندوق بلادرنگ از اشتغال به هرگونه فعالیت جز فعالیتهائی که مربوط به‌وصول و نقد کردن معمول دارائیها و تصفیه بدهیهای صندوق می باشد خودداری خواد کرد و نیز کلیه تعهدات اعضاء به موجب این موافقتنامه به استثنای تعهدات مقرر در این ماده و در بند (ج) ماده بیست و نهم و در بند هفتم جدول (ف) و در جدول (ق) متوقف خواهد گردید.
ج ـ عمل انحلال طبق مفاد جدول (ق) انجام خواهد پذیرفت.
ماده بیست و هشتم ـ اصلاحات
الف ـ هر پیشنهادی برای جرح و تعدیل این موافقتنامه خواه از طرف یک کشور عضو یا یکی از اعضای هیئت نمایندگان دولتها و خواه از طرف هیئت مدیره به عمل آید، به رئیس هیئت نمایندگان دولت ها ابلاغ خواهد شد و نامبرده آن پیشنهاد را در هیئت مدیره مطرح خواهد ساخت. در صورتی که پیشنهاد اصلاحی توسط هیئت نمایندگان دولت ها به تصویب برسد، صندوق به وسیله بخشنامه یا تلگرام از تمام اعضاء استفسار خواهد کرد که آیا پیشنهاد اصلاحی را می پذیرند یا خیر. هرگاه سه پنجم تعداد اعضاء که هشتاد و پنج درصد کل آراء را داشته باشند، پیشنهاد اصلاحی را بپذیرند صندوق تأیید موضوع را از طریق مکاتبه رسمی به اطلاع کلیه اعضاء خواهد رساند.
ب ـ علیرغم قسمت )الف( فوق اصلاحاتی که مربوط به موارد ذیل باشد در صورتی تصویب خواهد شد که همه اعضاء آنها را قبول کنند:
۱ ـ حق ترک عضویت صندوق )بخش اول ماده بیست و ششم(.
۲ ـ این شرط که بدون رضایت عضو نمی توان میزان سهمیه آن را تغییر داد )بخش دوم )د( ماده سوم( و؛
۳ ـ این شرط که ارزش برابری پول یک عضو را نمی توان به هیچ صورت تغییر داد مگر به پیشنهاد همان عضو )بند ششم جدول )ج((.
ج ـ اصلاحات مصوبه سه ماه بعد از تاریخ ابلاغ رسمی برای تمام اعضاء قوت اجرائی خواهد داشت مگر آنکه دوره کوتاه تری در بخشنامه یا تلگرام قید شده باشد.
ماده بیست و نهم ـ تفسیرات
الف ـ [اصلاحی مصوب ۱۳۸۹/۹/۲۴]
هرگونه سؤال پیش آمده بین کشور عضو و صندوق یا کشورهای عضو صندوق در خصوص تفسیر مفاد این اساسنامه باید برای اتخاذ تصمیم به هیأت عامل ارائه شود. اگر سؤال به طور خاص هر کشور عضوی را تحت تأثیر قرار دهد، آن کشور حق خواهد داشت نماینده ای را طبق بند (د) بخش (۳) ماده (۱۲) معرفی نماید.
ب ـ در هر موردی که هیئت مدیره به موجب بند )الف( فوق در آن باره تصمیمی اتخاذ کرده باشد، هر عضو ظرف سه ماه از تاریخ اخذ تصمیم می تواند درخواست کند که موضوع مزبور به هیئت نمایندگان دولت ها ارجاع شود و تصمیم هیئت نمایندگان دولت ها قطعی خواهد بود. هر مسئله‌ای که به هیئت نمایندگان دولت ها ارجاع شود توسط کمیته تفسیر که از هیئت نمایندگان دولتها تشکیل می شود بررسی خواهد گردید. هر یک از اعضاء کمیته تفسیر دارای یک رأی خواهد بود. هیئت نمایندگان دولت ها اعضاء کمیته، روش کار و اکثریت آراء لازم را تعیین خواهد کرد. تصمیم کمیته تصمیم هیئت نمایندگان دولتها تلقی خواهد شد مگر آنکه هیئت نمایندگان دولت ها با اکثریت هشتاد و پنج درصد کل آراء به نحو دیگری تصمیم بگیرد. تا زمانی که نتیجه ارجاع مسئله به هیئت نمایندگان دولت ها روشن نشده باشد، صندوق تا آن حد که مقتضی بداند، می تواند بر اساس تصمیم هیئت مدیره رفتار کند.
ج ـ هرگاه بین صندوق و عضوی که از صندوق ترک عضویت کرده یا بین صندوق و هر کدام از اعضاء در جریان انحلال صندوق اختلاف نظری پیش آید، اختلاف نظر مزبور به هیئت داوری که از سه داور تشکیل می شود احاله خواد شد. یک داور را صندوق و داور دیگر را عضو یا عضوی که از صندوق ترک عضویت کرده معین خواهد نمود و سرداور را، مگر اینکه طرفین به نحو دیگری توافق کنند، رئیس دادگاه بین المللی یا مقام دیگری که به موجب آئین نامه های صندوق مقرر می شود معین خواهد نمود. سرداور برای حل اختلاف مربوط به رویه عمل در تمام مواردی که مورد اختلاف طرفین است، دارای اختیار کامل خواهد بود.
ماده سی‌ام ـ توضیح اصطلاحات
در تفسیر مفاد این موافقتنامه مقررات ذیل راهنمای صندوق و اعضاء آن خواهد بود:
الف ـ موجودی صندوق از پول یک کشور در حساب منابع عمومی شامل هر گونه اوراق بهاداری است که صندوق به موجب بخش چهارم ماده سوم آنها را قبول کرده است.
ب ـ قرار احتیاطی تصمیمی است که صندوق اتخاذ می کند و به موجب آن یک کشور عضو اطمینان می یابد که می تواند طبق شرائط مندرج در آن تصمیم در دوره ای معین و تا مبلغی معین از حساب منابع عمومی مبادرت به خرید کند.
ج ـ خرید ترانش ذخیره ای، خرید حق برداشت مخصوص یا پول عضوی دیگر توسط یک عضو در ازاء پول خود می باشد. خرید مذکور نباید موجب شود که موجودی صندوق از پول عضو خریدار در حساب منابع عمومی از سهمیه آن عضو تجاوز کند. لیکن به موجب این تعریف، صندوق می تواند خریدها و موجودیهائی مربوط به موارد ذیل را مستثنی بدارد:
۱ ـ استفاده از منابع عمومی صندوق برای جبران مالی نوسانات صادرات.
۲ ـ استفاده از منابع عمومی صندوق به منظور تأمین مالی جهت مشارکت در تهیه موجودی احتیاطی بین المللی مواد اولیه و؛
۳ ـ سایر موارد استفاده از منابع عمومی صندوق که صندوق، با اکثریت هشتاد و پنج درصد کل آراء، تصمیم به مستثنی کردن آنها بگیرد.
د ـ پرداخت برای معاملات جاری پرداختی است که به منظور انتقال سرمایه نبوده و بدون هیچگونه محدودیتی شامل موارد ذیل است:
۱ ـ کلیه پرداختهای مربوط به تجارت خارجی، سایر معاملات جاری از جمله خدمات و تسهیلات معمولی کوتاه مدت بانکی و اعتباری.
۲ ـ پرداخت بابت بهره وامهای دریافتی و درآمد خالص حاصله از سایر سرمایه گذاریها.
۳ ـ پرداخت مبالغ مناسبی بابت استهلاک وامها یا تنزل ارزش سرمایه گذاریهای مستقیم و؛
۴ ـ انتقال وجوهی متناسب با هزیه زندگی خانوادگی. صندوق پس از تبادل نظر با اعضاء مربوطه می تواند تعیین کند که آیا برخی از معاملات مخصوص را باید معاملات جاری به حساب آورد یا معاملات سرمایه ای.
ر ـ خالص حاصل جمع تخصیص های حق برداشت مخصوص عبارت است از کل مبلغ حق برداشت مخصوص که به یک مشارکت کننده تخصیص داده شده است، منهای سهم آن عضو از حق برداشت مخصوصی که به موجب بخش دوم )الف( ماده هجدهم الغاء گردیده است.
س ـ پولی که آزادانه قابل استفاده است، پول عضوی است که صندوق معین می کند که )۱( در عمل بطور وسیعی در پرداختهای مربوط به معاملات بین المللی به مصرف می رسد و )۲( در بازارهای عمده ارز در سطح وسیعی خرید و فروش می شود.
ص ـ اعضائی که قبل از ۳۱ اوت ۱۹۷۵ عضو صندوق بوده اند، عضوی را نیز در بر خواهند گرفت که عضویت صندوق را پس از آن تاریخ به موجب تصمیمی که هیئت مدیره قبل از آن تاریخ اتخاذ نموده پذیرفته باشد.
ط ـ معاملات صندوق عبارت است از مبادله دارائیهای پولی توسط صندوق در ازاء سایر دارائیهای پولی. عملیات صندوق عبارت است از سایر استفاده ها یا دریافتهای دارائیهای پولی توسط صندوق.
ع ـ معاملات به حق برداشت مخصوص عبارت است از مبادله حق برداشت مخصوص در ازاء سایر دارائیهای پولی. عملیات به حق برداشت مخصوص عبارت است از مصارف دیگر حق برداشت مخصوص.
ماده سی و یکم ـ مقررات نهائی
بخش اول ـ لازم الاجراء شدن
این موافقتنامه هنگامی به مرحله اجراء در می آید که از جانب دولتهائی که دارای شصت و پنج درصد کل سهمیه های مندرج در جدول (الف) باشند امضاء و اسناد مورد اشاره در بخش دوم (الف) این ماده از جانب آن دولتها سپرده شده باشد ولی در هیچ موردی این موافقتنامه قبل از اول مه ۱۹۴۵ به مرحله اجراء در نخواهد آمد.
بخش دوم ـ امضاء
الف ـ هر دولتی که از طرف او این موافقتنامه امضاء می‌شود سندی حاکی از اینکه موافقتنامه حاضر را طبق قوانین کشور خود پذیرفته و اقدامات لازم را برای قادر بودن به ایفای کلیه تعهدات مندرج در این موافقتنامه به عمل آورده است، نزد دولت ایالات متحده آمریکا خواهد سپرد.
ب ـ هر کشور از تاریخ سپردن سند طبق بند (الف) فوق، عضو صندوق محسوب خواهد شد ولی هیچ کشوری قبل از آنکه این موافقتنامه طبق بخش اول این ماده لازم الاجراء شود عضو صندوق محسوب نخواهد شد.
ج ـ دولت ایالات متحده آمریکا کلیه دولتهائی را که نامشان در جدول (الف) این موافقتنامه درج شده و دولتهای تمام کشورهائی را که عضویت آنها طبق بخش دوم ماده دوم به تصویب رسیده باشد، از تمامی امضاهای ذیل این موافقتنامه و اسنادی که طبق بند (الف) فوق سپرده می‌شود مطلع خواهد ساخت.
د ـ هر دولت به هنگامی که این موافقتنامه از طرف او امضاء می‌شود یک صدم یک درصد کل مبلغ تعهد خود را به منظور تأمین هزینه های اداری صندوق به طلا یا دلار آمریکا به دولت ایالات متحده آمریکا پرداخت خواهد کرد. دولت ایالات متحده آمریکا این وجه را در حساب سپرده مخصوصی نگهداری خواهد نمود و به هنگامی که هیئت نمایندگان دولتها برای تشکیل اولین جلسه دعوت می‌گردند تمام وجوه را به هیئت نمایندگان دولتها تسلیم خواهد نمود. هرگاه این موافقتنامه تا ۳۱ دسامبر ۱۹۴۵ به موقع اجرا گذاشته نشود، دولت ایالات متحده آمریکا این قبیل وجوه را به دولتهائی که آنها را پرداخت کرده اند، مسترد خواهد کرد.
ر ـ این موافقتنامه برای امضاء از طرف دولتهائی که اسامی آنها در جدول (الف) درج شده تا ۳۱ دسامبر ۱۹۴۵ در شهر واشنگتن مفتوح خواهد ماند.
س ـ پس از ۳۱ دسامبر ۱۹۴۵ این موافقتنامه برای امضاء از طرف دولت هر کشوری که عضویت آن طبق بخش دوم ماده دوم تصویب شده باشد مفتوح خواهد بود.
ص ـ تمام دولتها با امضای این موافقتنامه آن را هم از جانب خود و هم از جانب تمام مستعمرات، مستملکات خارجی، کلیه نواحی تحت الحمایه یا تحت الاختیار وکلیه مناطقی که در مورد آنها اختیار قیمومیت دارند، قبول می‌کنند.
ط ـ بند (د) فوق در مورد هر کشور امضاء کننده از تاریخ امضاء آن به‌مرحله اجراء درخواهد آمد.
این موافقتنامه که در یک نسخه در شهر واشنگتن تحریر گردیده در بایگانی دولت ایالات متحده آمریکا مضبوط خواهد ماند و این دولت نسخه های گواهی شده آن را به تمام دولتهائی که اسامی آنها در جدول (الف) مندرج گردیده و به تمام دولتهائی که عضویت آنها طبق بخش دوم ماده دوم به تصویب رسیده باشد تسلیم خواهد نمود.
جدول الف ـ سهمیه ها
(به میلیون دلار ایالات متحده امریکا)
|
استرالیا
|
۲۰۰
|
هند
|
۴۰۰
|
|
بلژیک
|
۲۲۵
|
ایران
|
۲۵
|
|
بولیوی
|
۱۰
|
عراق
|
۸
|
|
برزیل
|
۱۵۰
|
لیبریا
|
۵/۰
|
|
کانادا
|
۳۰۰
|
لوکزامبورگ
|
۱۰
|
|
شیلی
|
۵۰
|
مکزیک
|
۹۰
|
|
چین
|
۵۵۰
|
هلند
|
۲۷۵
|
|
کلمبیا
|
۵۰
|
نیوزیلند
|
۵۰
|
|
کستاریکا
|
۵۰
|
نیکاراگوئه
|
۲
|
|
کوبا
|
۵۰
|
نروژ
|
۵۰
|
|
چکسلواکی
|
۱۲۵
|
پاناما
|
۵/۰
|
|
دانمارک
|
٭
|
پاراگوئه
|
۲
|
|
جمهوری دومنیکن
|
۵
|
پرو
|
۲۵
|
|
اکوادور
|
۵
|
فیلیپین
|
۱۵
|
|
مصر
|
۴۵
|
لهستان
|
۱۲۵
|
|
ال سالوادور
|
۵/۲
|
اتحادیه آفریقای جنوبی
|
۱۰۰
|
|
اتیوپی
|
۶
|
اتحاد جماهیر شوروی
|
۲۰۰/۱
|
|
فرانسه
|
۴۵۰
|
بریتانیای کبیر
|
۳۰۰/۱
|
|
یونان
|
۴۰
|
ایالات متحده آمریکا
|
۷۵۰/۲
|
|
گواتمالا
|
۵
|
اروگوئه
|
۱۵
|
|
هائیتی
|
۵
|
ونزوئلا
|
۱۵
|
|
هندوراس
|
۵/۲
|
یوگسلاوی
|
۶۰
|
|
ایسلند
|
۱
|
٭ سهمیه دانمارک، پس از آنکه دولت مزبور آمادگی خود را برای امضای این موافقتنامه اعلام کند ولی قبل از آنکه موافقتنامه را امضاء کند، از طرف صندوق تعیین خواهد گردید.
جدول ب ـ مقررات موقت در مورد بازخرید، پرداخت حق عضویت اضافی طلا و برخی از امور عملیاتی
۱ ـ تعهدات بازخریدی که به موجب بخش هفتم (ب) ماده پنجم قبل از تاریخ اصلاح دوم این موافقتنامه ایجاد شده باشد و تا آن تایخ ایفاء نشده باشد، نباید دیرتر از تاریخ یا تاریخ‌هائی ایفاء گردد که طبق مفاد این موافقتناه قبل از اصلاح دوم، می بایست ایفاء می گردید.
۲ ـ هر عضو هر نوع تعهد پرداخت طلا به صندوق را در عمل بازخرید یا پرداخت سهمیه که در تاریخ اصلاح دوم این موافقتنامه معوق مانده باشد، با حق برداشت مخصوص ایفاء خواهد کرد. اما صندوق می تواند مقرر بدارد که این پرداختها کلاً یا جزاً به پول سایر کشورهای عضو که صندوق معین میکند صورت بگیرد. عضوی که در قسمت حق برداشت مخصوص مشارکت نکرده تعهدی را که طبق این بند باید به حق برداشت مخصوص پرداخت شود، با پول سایر اعضاء که صندوق معین می‌کندایفاء خواهد نمود.
۳ ـ برای مقاصد بند (۲) فوق هر ۸۸۸۶۷۱/۰ گرم طلای ناب معادل یک حق برداشت مخصوص خواهد بود و مبلغ پول قابل پرداخت تحت بند (۲) فوق بر این اساس و براساس ارزش پول مربوطه بر حسب حق برداشت مخصوص در تاریخ ایفای تعهد، تعیین خواهد گردید.
۴ ـ پول کشور عضوی که مازاد بر هفتاد و پنج درصد سهمیه عضو در تاریخ اصلاح دوم این موافقتنامه نزد صندوق موجود باشد و تحت بند (۱) فوق مشمول بازخرید نباشد طبق رویه های ذیل بازخرید می‌شود:
۱ ـ موجودیهائی که از خرید ناشی شده باشد باید طبق روش صندوق در مورد استفاده از منابع عمومی صندوق که تحت آن روش خرید مربوطه انجام گرفته، بازخیرد شود.
۲ـ سایر موجودیها باید تا حداکثر چهار سال بعد از تاریخ اصلاح دوم این موافقتنامه بازخرید شود.
۵ ـ بازخرید تحت بند (۱) فوق که مشمول بند (۲) فوق نباشد، بازخرید تحت بند (۴) فوق و تعیین پولها تحت بند (۲) فوق باید طبق بخش هفتم (۱) ماده پنجم صورت بگیرد.
۶ ـ کلیه مقررات و آیین‌نامه ها، نرخ ها، رویه ها و تصمیمات صندوق که در تاریخ اصلاح دوم این موافقتنامه مجری هستند، همچنان قابل اجراء خواهند ماند تا اینکه طبق مفاد این موافقتنامه تغییر داده شوند.
۷ ـ در صورتی که ترتیباتی که نتیجه عملی آنها معادل بندهای (الف) و (ب) ذیل می باشد تا تاریخ اصلاح دوم این موافقتنامه تکمیل نشده باشند صندوق باید:
الف ـ تا میزان ۲۵ میلیون اونس از طلای خالص خود را که در ۳۱ اوت ۱۹۷۵ دارا بوده است بهاعضائی که در تاریخ فوق عضو صندوق بوده اند و با خرید آن موافقت کنند، به تناسب سهمیه آنها در صندوق در تاریخ فوق بفروشد. فروش طلا به عضو تحت این بند فرعی (الف) در ازاء پول آن عضو و به قیمتی که در هنگام فروش از قرار یک حق برداشت مخصوص معادل ۸۸۸۶۷۱/۰ گرم طلای ناب باشد صورت خواهد گرفت و؛
ب ـ تا میزان ۲۵ میلیون اونس از طلای خالص خود را که در ۳۱ اوت ۱۹۷۵ دارا بوده است به نفع اعضاء درحال توسعه صندوق که در تاریخ فوق عضو صندوق بوده اند بفروشد. مشروط بر آنکه قسمتی از هر نوع سود حاصله یا ارزش مازاد طلا که معادل نسبت سهمیه چنین عضوی در ۳۱ اوت ۱۹۷۵ به کل سهمیه های تمام اعضاء در همان تاریخ باشد، مستقیماً به هریک از این قبیل اعضاء انتقال داده شود.
الزامات مقرر تحت بخش دوازدهم (ج) ماده پنجم دایر بر اینکه صندوق با عضو تبادل نظر کند و رضایت عضو را جلب کند، یا پول عضو را با پول سایر اعضاء در مواردی معین مبادله کند، در مورد پولی که صندوق در نتیجه فروش طلا تحت این بند فرعی، دریافت میکند و به حساب منابع عمومی واریز می نماید قابل اجراء خواهد بود، به استثنای مورد فروش طلا به یک عضو در ازاء پول آن عضو.
به محض فروش طلا تحت بند (۷) فوق، مبلغ حاصله به پول اعضاء از قرار هر ۸۸۸۶۷۱/۰ گرم طلای ناب معادل یک حق برداشت مخصوص که توسط صندوق دریافت می‌شود، به حساب منابع عمومی واریز خواهد گردید و سایر دارائیهائی که صندوق تحت ترتیبات مذکور در بند فرعی (ب) فوق نگهداری می‌کندجدا از منابع عمومی صندوق نگهداری خواهد شد. دارائیهائی که بر اثر اختتام ترتیبات ذکر شده در بند فرعی (ب) فوق در اختیار صندوق باقی می ماند، به حساب پرداخهای خاص منتقل خواهد گردید.
جدول ج ـ ارزش برابری
۱ـ صندوق به اعضاء اطلاع خواهد داد که در تحقق هدفهای این موافقتنامه طبق بخشهای اول، سوم، چهارم و پنجم ماده چهارم و این جدول می‌توان برای پولها ارزش برابری برحسب حق برداشت مخصوص یا برحسب واحد مشترک دیگری که صندوق مجاز می شمرد، معین نمود. واحد مشترک نباید طلا یا پول باشد.
۲ ـ عضوی که قصد داشته باشد ارزش برابری برای پول خود تعیین کند، ظرف مدت معقولی پس از صدور اطلاعیه طبق بند (۱) فوق یک ارزش برابری به صندوق پیشنهاد خواهد کرد.
۳ ـ هر عضوی که به موجب بند (۱) فوق قصد تعیین ارزش برابری برای پول خود نداشته باشد، با صندوق تبادل نظر کرده و صندوق را مطمئن خواهد ساخت که ترتیبات ارزی او موافق با هدفهای صندوق بوده و برای ایفای تعهدات او تحت بخش اولماده چهارم، کفایت می کند.
۴ ـ صندوق ظرف مدت مناسبی پس از دریافت پیشنهاد عضو نظر موافق یا مخالف خود را با ارزش برابری پیشنهادی اعلام خواهد کرد. هرگاه صندوق نسبت به ارزش برابری پیشنهادی نظر مخالف اعلام کند، ارزش برابری پیشنهادی عضو از لحاظ هدفهای این موافقتنامه قوه اجرائی قانونی نخواهد داشت و عضو مربوطه
مشمول بند (۳) فوق خواهد بود. مخالفت صندوق در این مورد، به لحاظ سیاستهای اجتماعی یا سیاسی داخلی عضو پیشنهاد کننده ارزش برابری، نخواهد بود.
۵ ـ هر عضوی که برای پولش ارزش برابری تعیین کند، تعهد می‌کنداقدامات مقتضی موافق با این موافقتنامه به عمل آورد تا حداکثر و حداقل نرخ نقدی معاملات ارزی که در داخل قلمرو سیاسی وی بین پول آن عضو و پولهای سایر اعضائی که ارزش برابری تعیین کرده اند انجام می‌گیرد از چهار ونیم درصد نسبت به ارزش برابری یا حد نوسان یا حد نوسانهای دیگری که صندوق می تواند با اکثریت هشتاد و پنج درصد کل آراء تعیین کند، تجاوز نکند.
۶ ـ هیچ عضوی نباید پیشنهاد تغییر ارزش برابری پول خود را بدهد مگر برای تصحیح عدم توازن اساسی یا جلوگیری از بروز آن. ارزش برابری پول را فقط به پیشنهاد عضو و فقط بعد از تبادل نظر با صندوق می‌توان تغییر داد.
۷ ـ هنگامی که پیشنهاد تغییر ارزش برابری به عمل آید، صندوق ظرف مدت مناسبی بعد از دریافت پیشنهاد با ارزش برابری پیشنهاد شده موافقت یا مخالفت خواهد کرد. صندوق در صورتی موافقت خواهد کرد که قانع شده باشد تغییر پیشنهادی برای تصحیح عدم توازن اساسی یا جلوگیری از بروز آن ضرورت دارد. مخالفت صندوق در این مورد به لحاظ سیاستهای اجتماعی یا سیاسی داخلی عضو پیشنهاد کننده تغییر ارزش برابری نخواهد بود. هرگاه صندوق با ارزش برابری پیشنهادی مخالفت کند، تغییر پیشنهادی ارزش برابری از حیث هدفهای این موافقتنامه قوه اجرائی نخواهد داشت. اگر عضوی علیرغم مخالفت صندوقارزش برابری پول خود را تغییر دهد، عضو مربوطه مشمول مقررات بخش دوم ماده شانزدهم خواهد گردید. صندوق اعضاء را از حفظ ارزش برابری غیرواقع بینانه پول خود نهی خواهد کرد.
۸ ـ در صورتی که عضوی به صندوق اطلاع دهد که قصد دارد ارزش برابری پول خود را مراعات ننماید، ارزش برابری پول آن عضو که به موجب این موافقتنامه برقرار شده باشد از حیث هدفهای این موافقتنامه کان لم یکن خواهد شد. صندوق با تصمیمی که با اکثریت هشتاد و پنج درصد کل آراء اتخاذ شده باشد می تواند به عدم رعایت یک ارزش برابری اعتراض کند. اگر عضوی علیرغم اعتراض صندوق ارزش برابری پول خود را رعایت نکند عضو مزبور مشمول مقررات بخش دوم ماده بیست و ششم خواهد بود. ارزش برابری که تحت این موافقتنامه تعیین شده است، از لحاظ این موافقتنامه در صورتی لغو خواهد شد که عضو ارزش برابری خود را علیرغم اعتراض صندوق رعایت ننماید و یا اینکه صندوق مشخص کند که عضو برای حجم قابل توجهی از معاملات ارزی خود طبق بند (۵) فوق رعایت نرخی را نمی کند. لیکن صندوق چنین تشخیص نخواهد داد مگر اینکه قبلاً با عضو مشورت کرده باشد و اخطار شصت روزه ای در مورد تمایل صندوق به اعلام این تشخیص به عضو داده باشد.
۹ ـ هرگاه ارزش برابری پول یک عضو طبق بند (۸) فوق لغو شده باشد، عضو مربوطه با صندوق تبادل نظر کرده و صندوق را مطمئن خواهد ساخت که ترتیبات ارزی او موافق با هدفهای صندوق بوده و برای ایفای تعهدات او تحت بخش اول ماده چهارم کفایت می کند.
۱۰ ـ عضوی که ارزش برابری پول آن تحت بند (۸) فوق لغو شده باشد می تواند در هر موقع ارزش برابری جدیدی برای پول خود پیشنهاد کند.
۱۱ ـ علیرغم بند (۶) فوق، صندوق با اکثریت هفتاد درصد کل آراء می تواند ارزش برابری تمام پولها را متناسب و به نحوی یکسان تغییر دهد به‌شرط آنکه واحد مشترک پولها حق برداشت مخصوص باشد و این تغییرات ارزش حق برداشت مخصوص را تغییر ندهد. با این وصف، در صورتی که عضو ظرف هفت روز بعد از اقدام صندوق به صندوق اطلاع دهد که مایل نیست ارزش برابری پولیش با این اقدام صندوق تغییر یابد، ارزش برابری پول آن عضو طبق این بند تغییر نخواهد یافت.
جدول د ـ شورا
۱ ـ
الف ـ [اصلاحی مصوب ۱۳۸۹/۹/۲۴]
هر کشور عضو یا گروه کشورهای عضوی که به تعداد آراء تخصیص داده شده به آنها به مدیران اجرائی رأی می دهند باید یک مشاور (رئیس کل، وزیر دولت عضو یا شخص در همان رتبه) را به شورا معرفی نمایند و می توانند حداکثر هفت نفر دستیار را منصوب کنند. هیأت رؤسای کل صندوق با هشتاد و پنج درصد (۸۵%) کل آراء، ممکن است تعداد دستیاران انتخاب شده را تغییر دهد یک مشاور یا دستیار انتخاب شده باید تا انتصاب جدید یا انتخاب عادی بعدی مدیران اجرائی، هر کدام که زودتر انجام شود، به فعالیت خود ادامه دهد.
ب ـ مدیران، یا در غیاب آنها مدیران علی البدل، و دستیاران مشاور حق شرکت در جلسات شورا را خواهند داشت مگر آنکه شورا تصمیم بگیرد که شرکت در جلسه را محدود به اعضای خود نماید. هر عضوی و هر گروهی از اعضاء که یک مشاور منصوب می‌کنند یک مشاور علی البدل انتخاب خواهند کرد که حق دارد در جلسات شورا به هنگامی که مشاور حضور نداشته باشد شرکت کند و برای اقدام اختیار کامل از طرف مشاور خواهد داشت.
۲ ـ
الف ـ شورا بر تمشیت و جرح و تعدیل نظام پولی بین المللی، از جمله عملکرد مداوم جریان تعدیل موازنه پرداختها و تحولات حاصله در کل نقدینگی، نظارت خواهد کرد و در این خصوص تحولات حاصله در انتقال منابع واقعی به کشورهای در حال توسعه را مورد بررسی قرار خواهد داد.
ب ـ شورا پیشنهاداتی را که به موجب ماده بیست و هشتم (الف) برای اصلاح مورد موافقتنامه صندوق به عمل می آید، مورد مطالعه قرار خواهد داد.
۳ ـ
الف ـ هیئت نمایندگان دولتها می تواند اعمال هر یک از اختیارات خود را به شورا تفویض کند مگر آن دسته از اختیارات که به موجب این موافقتنامه مستقیماً به هیئت نمایندگان دولتها واگذار شده است.
ب ـ هر مشاور حق دارد به تعداد آرائی رأی دهد که به موجب بخش پنجم ماده دوازدهم متعلق به عضو یا گروهی از اعضاء است که وی را منصوب کرده اند. مشاوری که توسط گروهی از اعضاء انتخاب شده باشد می تواند معادل آرائی که به هر یک از اعضاء گروه تعلق دارد جداگانه رأی بدهد. هرگاه یک مدیر نتواند به تعداد آراء متعلق به یک عضو رأی بدهد، عضو مربوطه می توند با یکی از مشاوران برای دادن آرائی که به وی تعلق دارد ترتیب دیگری بدهد.
ج ـ شورا نمی تواند به موجب اختیاراتی که از طرف هیئت نمایندگان دولتها به آن تفویض شده اقدامی که مغایر با اقدامات اتخاذ شده از جانب هیئت نمایندگان دولتها باشد به عمل آورد و هیئت مدیره نمی تواند به‌موجب اختیاراتی که از طرف هیئت نمایندگان دولتها به آن تفویض شده اقدامی که مغایر با اقدامات اتخاذ شده از جانب هیئت نمایندگان دولتها یا شورا باشد به عمل آورد.
۴ ـ شورا یکی از مشاوران را به عنوان رئیس انتخاب نموده و مقرراتی را که برای انجام وظایف شورا لازم یا مقتضی می باشد وضع خواهد نمود و یکایک جنبه های مختلف نحوه کار خود را تعیین خواهد کرد. جلسات شورا در مواردی که خود مقرر بدارد یا هیئت مدیره تقاضا کند، تشکیل خواهد شد.
۵ـ
[حذف جزء (ث) بند (۵) برنامه (ت): مصوب ۱۳۸۹/۹/۲۴ (نام بند مطابق مورد نظر مشخص نیست.]
الف ـ شورا اختیاراتی معادل اختیارات هیئت مدیره به موجب مقررات ذیل خواهد داشت:
-بخش دوم (ج) (س) (ص) و (ف) ماده دوازدهم بخش چهارم (الف) و بخش چهارم (ج) (۴) ماده هجدهم، —بخش اول ماده بیست و سوم و بخش اول (الف) ماده بیست و هفتم.
ب ـ برای اخذ تصمیم توسط شورا در مورد اموری که منحصراً مربوط به حق برداشت مخصوص باشد فقط مشاورانی حق رأی خواهند داشت که از جانب یک عضو مشارکت کننده، یا گروهی از کشورها که حداقل یکی از آنها مشارکت‌کننده باشد، منصوب شده باشند. هر یک از این مشاوران حق دارد به تعداد آراء متعلق به عضو مشارکت‌کننده که وی را منصوب کرده یا آراء متعلق به اعضای مشارکت‌کننده که به صورت یک گروه وی را منصوب کرده اند رأی بدهد و می تواند به تعداد آراء متعلق به یک مشارکت‌کننده طبق مفاد آخرین جمله بند سوم (ب) فوق بنا به ترتیبی که با آن مشارکت‌کننده داده است، رأی بدهد.
ج ـ هنگامی که به قضاوت هیئت مدیره از طرف شورا می باید اقدامی به‌عمل آید که نتوان آن را تا انعقاد جلسه بعدی شورا به تعویق انداخت و چنین اقدامی تشکیل جلسه خاصی را ایجاب نکند، شورا به موجب آیین‌نامه می تواند رویه ای اتخاذ کند که بر طبق آن هیئت مدیره بتواند رأی مشاوران را در مورد یک مسئله خاص بدون تشکیل جلسه شورا کسب نماید.
د ـ مفاد بخش هشتم ماده نهم در مورد مشاوران، مشاوران علی البدل و دستیاران آنها و هر شخص دیگری که حق شرکت در جلسات شورا را داشته باشد، قابل اجراء خواهد بود.
ر ـ برای مقاصد مندرج در بند (ب) فوق و شماره ۳ (ب) فوق و به موجب توافقی که از طرف یک عضو یا عضو مشارکت‌کننده طبق بخش سوم (۱) و (۲) ماده دوازدهم به عمل آید، مشاور حق دادن رأی به تعداد آراء آن عضو را دارد.
ث ـ [اصلاحی مصوب ۱۳۸۹/۹/۲۴]
زمانی که یک مدیر اجرائی اجازه دارد به تعداد آراء تخصیص داده شده به کشور عضو طبق جزء (۳) بند (خ) بخش (۳) ماده (۱۲) رأی دهد مشاوری که توسط آن گروه از کشورهای عضو که آن مدیر اجرائی را انتخاب نموده اند، انتخاب شده است، نیز اجازه دارد به تعداد آراء تخصیص داده شده به آن عضو رأی دهد. چنین تلقی می شود کشور عضوی که در انتخاب مشاور شرکت کرده است اجازه داشته است به تعداد آراء تخصیص شده به کشور عضو رأی دهد.
۶ ـ اولین جمله بخش دوم (الف) ماده دوازدهم اشاره به شورا را نیز در بر می‌گیرد.
برنامه (ث) [اصلاحی مصوب ۱۳۸۹/۹/۲۴]
مقررات موقتی مربوط به مدیران اجرائی
۱ـ به محض اجرائی شدن این برنامه:
الف ـ چنین تلقی می شود هر مدیر اجرائی منصوب شده طبق جزء (۱) بند (ب) یا بند (پ) بخش (۳) ماده (۱۲) سابق که دقیقاً تا زمان اجرائی شدن این برنامه، عهده دار این سمت بوده است، توسط عضوی که او را منصوب کرده است انتخاب گردیده است.
ب ـ چنین تلقی می شود هر مدیر اجرائی که به موجب جزء (۲) بند (خ) بخش (۳) ماده (۱۲) قبلی دقیقاً تا قبل از اجرائی شدن این برنامه به تعداد آراء آن عضو رأی می‌داد، توسط همان کشور عضو انتخاب شده است.
جدول ر ـ انتخاب مدیران
۱ـ انتخاب مدیران انتخابی از طریق رأی گیری از نمایندگان دولتها که دارای حق رأی هستند، به عمل خواهد آمد.
۲ ـ در رأی گیری برای انتخاب مدیران هر یک از نمایدگان واجد حق رأی کلیه آرائی را که طبق ماده دوازدهم بخش پنجم (الف) دارا می باشد به یک نفر خواهد داد. پانزده نفری که بیشترین تعداد آراء را به دست آورده اند مدیران انتخابی خواهند بود لیکن کسی که کمتر از چهار درصد کل آرائی را که باید داده شود به دست آورده، انتخاب شده تلقی نمی‌گردد.
۳ ـ هرگاه در دور اول رأی گیری، پانزده نفر انتخاب نشوند دور دوم رأی گیری برگزار خواهد شد و در آن فقط دو گروه زیر رأی خواهند داد:
الف – آن دسته از اعضای هیئت نمایندگان دولتها که در دور اول رأی گیری برای شخصی که انتخاب نشده است رأی داده اند و؛
ب- آن دسته از اعضای هیئت نمایندگان دولتها که آراء آنها بر مبنای مفاد بند ۴ ذیل آراء شخص منتخب را ازنه درصد آراء لازم بالاتر برده باشد. اگر در دور دوم رأی گیری تعداد نامزدها بیش از تعداد مدیران باشد که باید انتخاب شوند، شخصی که در دور اول رأی گیری کمترین تعداد آراء را به دست آورده باشد، حائز شرایط برای انتخاب نخواهد بود.
۴ ـ در تعیین این موضوع که آیا آراء اعضاء هیئت نمایندگان دولتها می باید چنین تلقی شود که کل آراء مربوط به یک شخص را از نه درصد آراء واجدشرایط بالاتر برده است یا خیر چنین در نظر گرفته می‌شود که نه درصد مزبور مشتمل است بر: ابتداء، آراء عضوی که بیشترین تعداد آراء را برای این شخص داده است، سپس آراء عضوی که در مرتبه بعدی بیشترین تعداد آراء را داده است و به همین ترتیب محاسبه ادامه خواهد یافت تا اینکه نسبت نه درصد حاصل گردد.
۵ ـ هر یک از اعضای هیئت نمایندگان دولتها که بخشی از آراء وی باید به منظور بالاتر بردن کل آراء یک شخص به میزان بیش از چهار درصد، به حساب آید چنین تلقی خواهد شد که تمام آراء خود را برای چنین شخصی داده است ولو آنکه بدین ترتیب کل آراء برای چنین شخصی از نه درصد تجاوز کند.
۶ ـ هرگاه بعد از دور دوم رأی گیری پانزده نفر انتخاب نگردند، طبق اصول فوق رأی گیریهای بیشتری به عمل خواهد آمد تا اینکه پانزده نفر انتخاب گردند. لیکن بعد از آنکه چهارده نفر انتخاب شدند نفر پانزدهم را می‌توان با اکثریت عادی بقیه آراء انتخاب نمود و این امر چنین تلقی خواهد شد که نفر پانزدهم با تمام آراء از این قبیل انتخاب گردیده است.
جزء (ب) بند (۱) برنامه (ر) [اصلاحی مصوب ۱۳۸۹/۹/۲۴]
ب- نصب عضو هیأت رئیسه با علی البدل آن، نصب یا شرکت در انتصاب مشاور یا علی البدل مشاور، انتخاب یا شرکت در انتخاب یک مدیر اجرائی.
قسمت نخست جزء (پ) بند (۳) برنامه (ر) [اصلاحی مصوب ۱۳۸۹/۹/۲۴]
پ ـ مدیر اجرائی که توسط کشور عضو انتخاب شده یا عضو مذکور در انتخابش شرکت کرده، از باقی ماندن در سمت خود منع می گردد، مگر آن که این مدیر اجرائی حق داشته باشد به تعداد آراء اختصاص داده شده به سایر اعضائی که حق رأی دهی آنها معلق نشده است رأی دهد.
جدول س ـ تعیین اعضاء برای تأمین پول
طی اولین دوره اساسی مقررات مربوط به تعیین اعضاء برای تأمین پول به شرح ذیل خواهد بود:
الف ـ مبلغ تأمین پول به وسیله مشارکت کنندگانی که طبق بخش پنجم الف (۱) ماده نوزدهم تعیین می شوند به میزانی خواهد بود که موجب شود در طول زمان مازاد موجودی به حاصل جمع تخصیصها تقسیم بر موجودی رسمی طلا و ارزهای مشارکت کنندگان در مورد همه آنها یکسان گردد.
ب ـ فرمول مربوط به اجرای بند (الف) فوق باید به نحوی باشدکه مشارکت کنندگانی که باید تأمین پول کنند به ترتیب ذیل تعیین شوند:
۱ ـ به تناسب موجودیهای رسمی طلا و ارز خود به هنگامی که نسبتهای موصوف در بند (الف) فوق مساوی باشد.
۲ ـ به وجهی که تفاوت بین نسبتهای موصوف در بند (الف) فوق که زیاد یا کم هستند، به تدریج کاسته شود.
جدول ص ـ اعاده وضعیت
۱ ـ طی اولین دوره اساسی مقررات مربوط به اعاده وضعیت به شرح ذیل خواهد بود:
الف ـ
۱ ـ هر مشارکت‌کننده باید موجودی حق برداشت مخصوص خود را به نحوی مورد استفاده قرار داده و مجدداً اعاده نماید که پنج سال بعد از اولین تخصیص و پس از آن تاریخ در پایان هر سه ماه تقویمی میانگین موجودی روزانه حق برداشت مخصوص نامبرده در طی دوره پنج ساله ماقبل آن از سی درصد میانگین روزانه خالص حاصل جمع تخصیص های حق برداشت مخصوص نامبرده در طی همان دوره کمتر نباشد.
۲ ـ دو سال بعد از نخستین تخصیص و پس از آن تاریخ در پایان هر ماه تقویمی صندوق در مورد هر مشارکت‌کننده محاسبات مربوطه را انجام خواهد داد تا ثابت نماید که مشارکت‌کننده احتیاج به دریافت حق برداشت مخصوص در فاصله بین تاریخ محاسبه و پایان هر دوره پنج ساله دارد و اگر دارد به چه مبلغ است تا مقررات مندرج در بند (الف) (۱) فوق رعایت شده باشد. صندوق در مورد موازینی که براساس آنها محاسبات مذکور انجام خواهد گرفت و همچنین در مورد انتخاب وقت تعیین مشارکت کنندگان به موجب بخش پنجم (الف) و (۲) ماده نوزدهم مقرراتی وضع خواهد کرد تا مشارکت کنندگان را در رعایت مراتب مندرج در بند (الف) (۱) فوق یاری کرده باشد.
۳ـ هنگامی که محاسبات مذکور در بند (الف) (۲) فوق نشان دهد که مشارکت‌کننده قادر به رعایت
مندرجات بند (الف) (۱) نمی باشد صندوق به وی اخطار خواهد کرد مگر آنکه مشارکت‌کننده مزبور از استفاده از حق برداشت مخصوص در بقیه دوره ای که محاسبات مربوط به بند (الف) (۲) فوق برای آن انجام شده، خودداری نماید.
۴ ـ هر مشارکت‌کننده ای که برای ایفای این تعهد احتیاج به حق برداشت مخصوص داشته باشد مکلف و محق خواهد بود که با انجام معامله با صندوق از طریق حساب منابع عمومی، در مقابل پرداخت پول قابل قبول صندوق حق برداشت مخصوص تحصیل نماید. هرگاه مشارکت‌کننده برای ایفای این تعهد نتواند از این طریق به میزان کافی حق برداشت مخصوص تحصیل نماید، مکلف و محق خواهد بود که در مقابل پرداخت یک پول آزادانه قابل استفاده از مشارکت‌کننده ای که صندوق تعیین خواهد کرد حق برداشت مخصوص دریافت نماید.
ب ـ مشارکت کنندگان همچنین توجه خاص مبذول خواهند داشت که در طی زمان بین موجودی حق برداشت مخصوص و سایر ذخایر آنها رابطه موزونی برقرار گردد.
۲ ـ هرگاه مشارکت‌کننده ای در اجرای مقررات مربوط به اعاده وضعیت قصور ورزد، صندوق تصمیم خواهد گرفت که آیا شرائط موجود، تعلیق حق مشارکت‌کننده را طبق بخش دوم (ب) ماده بیست و سوم لازم می دارد یا خیر.
جدول ط ـ خاتمه مشارکت
۱ ـ هرگاه بعد از عمل پایاپای تحت بخش دوم (ب) ماده بیست و چهارم خاتمه دهنده مشارکت طلبکار باشد و ظرف شش ماه پس از تاریخ خاتمه مشارکت بین خاتمه دهنده مشارکت و صندوق درباره تصفیه آن توافقی حاصل نشود، صندوق مکلف است این باقیمانده حق برداشت مخصوص را در اقساط مساوی شش ماهه ظرف پنج سال پس از تاریخ خاتمه مشارکت پس بگیرد. صندوق مختار است که باقیمانده مزبور را یا (الف) با استفاده از مبالغی که به موجب بخش پنجم ماده بیست و چهارم از طرف بقیه مشارکت کنندگان در اختیار صندوق گذاشته می‌شود پس بگیرد و یا (ب) به مشارکت‌کننده مزبور اجازه دهد از حق برداشت مخصوص استفاده نماید تا پول خود یا یک پول آزادانه قابل استفاده را تحصیل نماید. پول آزادانه قابل استفاده از یک مشارکت‌کننده دیگر که صندوق معین میکند یا از حساب منابع عمومی و یا از هر نگهدارنده دیگر حق برداشت مخصوص، قابل تحصیل خواهد بود.
۲ ـ هرگاه بعد از عمل پایاپای تحت بخش دوم (ب) ماده بیست و چهارم صندوق طلبکار باشد و ظرف شش ماه پس از تاریخ خاتمه مشارکت بین خاتمه دهنده مشارکت و صندوق درباره تصفیه آن توافقی حاصل نشود، خاتمه دهنده مشارکت مکلف است این بدهی را در اقساط مساوی شش ماهه ظرف سه سال از تاریخ خاتمه یا مدت طولانی تری که صندوق تعیین می نماید تأدیه نماید. خاتمه دهنده مشارکت طبق تصمیم صندوق یا این بدهی را (الف) به پولی که آزادانه قابل استفاده است به صندوق خواهد پرداخت و یا (ب) با تحصیل حق برداشت مخصوص از حساب منابع عمومی، طبق بخش ششم ماده بیست و چهارم، یا طبق توافق با مشارکت‌کننده ای که صندوق معین میکند و یا از هر نگهدارنده دیگر، آنها را برای پرداخت اقساط بدهی خود مورد استفاده قرار خواهد داد.
۳ ـ سررسید اقساط مورد اشاره تحت بند (۱) یا (۲) فوق شش ماه پس از تاریخ خاتمه مشارکت بوده و از آن پس در فواصل شش ماهه باید پرداخت گردد.
۴ ـ در صورتی که قسمت حق برداشت مخصوص به موجب ماده بیست و پنجم ظرف شش ماه از تاریخ خاتمه مشارکت یک مشارکت‌کننده منحل گردد، تصفیه حساب بین صندوق و دولت مزبور طبق مقررات ماده بیست و پنجم و جدول (ع) انجام خواهد گرفت.
جدول ع ـ طرز انحلال قسمت حق برداشت مخصوص
۱ ـ درصورت انحلال قسمت حق برداشت مخصوص، مشارکت‌کنندگان موظف اند دیون خود را به صندوق در ده قسط شش ماهه یا دوره طولانی‌تری که صندوق لازم بداند ادا نمایند. تأدیه این دیون به تشخیص صندوق به یک پول آزادانه قابل استفاده و یا به پول مشارکت کنندگانی که موجودی حق برداشت مخصوص آنها می بایست به اقساط پس گرفته شوند و تا میزانی که پس گرفتن این موجودیها الزامی باشد، انجام خواهد شد. اولین قسط شش ماهه باید شش ماه بعد از تاریخ اخذ تصمیم به‌انحلال قسمت حق برداشت مخصوص پرداخت گردد.
۲ ـ هرگاه ظرف شش ماه از تاریخ اخذ تصمیم به انحلال قسمت حق برداشت مخصوص تصمیم گرفته شود که صندوق منحل شود، انحلال قسمت حق برداشت مخصوص انجام نخواهد گرفت مگر تا زمانی که حق برداشت مخصوص موجود در حساب منابع عمومی با رعایت قاعده ذیل توزیع شده باشد:
صندوق پس از توزیع موجودیهای خود طبق بند (الف) (۲) و بند (ب) جدول (ق) موجودی حق برداشت مخصوص خود را که در حساب منابع عمومی نگهداری می‌شود مابین کلیه مشارکت کنندگان به تناسب طلب هر یک از آنها بعد از انجام توزیع تحت بند (ب) (۲)، تسهیم خواهد کرد. صندوق برای تعیین مبلغ طلب هر عضو به منظور تسهیم باقیمانده موجودی خود از هر پول تحت بند (۲) (د) جدول (ق) مبالغ حق برداشتهای مخصوصی که به موجب این قاعده توزیع شده کسر خواهد کرد.
۳ ـ صندوق با استفاده از مبالغ دریافت شده به موجب بند (۱) فوق، حق برداشت مخصوص موجود نزد دارندگان آن را به طریق و ترتیب ذیل بازخرید خواهد کرد:
الف ـ حق برداشت مخصوص موجود نزد دولتهائی که بیشاز شش ماه قبل از تاریخ تصمیم هیئت مدیره به انحلال قسمت حق برداشت مخصوص به مشارکت خود خاتمه داده باشند، طبق شرائط توافقی که به موجب ماده بیست و چهارم یا جدول (ط) حاصل شده باشد. بازخرید خواهد شد.
ب ـ حق برداشت مخصوص موجود نزد نگهدارندگانی که مشارکت‌کننده نیستند قبل از آنچه نزد مشارکت کنندگان موجود باشد و به تناسب مبالغ موجود نزد نگهدارندگان بازخرید خواهد شد.
ج ـ صندوق نسبت حق برداشت مخصوص موجود نزد هر مشارکت‌کننده را به خالص حاصل جمع تخصیص های هر یک از آنها تعیین خواهد کرد. در ابتدا صندوق حق برداشت مخصوص مشارکت‌کنندگانی را پس خواهد گرفت که دارای بالاترین نسبت باشند تا اینکه نسبت مزبور به مرتبه دوم تقلیل یابد. صندوق سپس موجودی حق برداشت مخصوص مشارکت کنندگانی را پس خواهد گرفت که نسبت مربوطه در مورد آنها در مرتبه دوم قرار دارد تا اینکه نسبت مزبور به‌سطحی که از این حیث در مرتبه سوم قرار دارد تقلیل یابد و این ترتیب را آنقدر ادامه خواهد داد که مبالغ موجود برای بازخرید به کلی به اتمام برسد.
۴ ـ هر مبلغی که بابت بازخرید حق برداشت مخصوص تحت بند (۳) فوق به مشارکت‌کننده ای تعلق بگیرد، در مقابل مبلغی که مشارکت‌کننده مزبور باید تحت بند (الف) فوق پرداخت کند پایاپای خواهد شد.
۵ ـ در جریان انحلال قسمت حق برداشت مخصوص صندوق به مبالغ حق برداشت مخصوص که نزد نگهدارندگان موجود باشد بهره خواهد پرداخت و هر مشارکت‌کننده نسبت به میزان خالص حاصل تخصیص‌های حق برداشت مخصوص خود منهای هر مبلغی که به موجب بند (۱) فوق پرداخت کرده باشد، باید به صندوق کارمزد بپردازد. نرخ بهره و کارمزد و موعد پرداخت را صندوق تعیین خواهد نمود. پرداخت بهره و کارمزد حتی‌الامکان باید به حق برداشت مخصوص باشد. مشارکت‌کننده‌ای که برای پرداخت کارمزد به مقدار کافی حق برداشت مخصوص نداشته باشد می تواند بدهی مربوطه را به پولی که صندوق تعیین می‌کندپرداخت نماید. حق برداشت مخصوص نداشته باشد می تواند بدهی مربوطه را به پولی که صندوق تعیین میکند پرداخت نماید. حق برداشت مخصوصی دریافتی بابت کارمزد تا میزانی که برای تأمین هزینه های اداری صندوق لازم باشد، به مصرف پرداخت بهره نخواهد رسید بلکه این مبلغ به صندوق منتقل خواهد شد و با پولهای مورد استفاده توسط صندوق بازخرید شده و در بدو امر به مصرف هزینه های صندوق خواهد رسید.
۶ ـ در صورتی که مشارکت‌کننده ای در پرداختهای مقرر در بند (۱) یا (۵) فوق قصور کرده باشد هیچ مبلغی به موجب بند (۳) یا بند (۵) به مشارکت‌کننده مزبور پرداخت نخواهد شد.
۷ ـ پس از انجام پرداختهای نهائی به مشارکت کنندگان، اگر مشارکت‌کننده‌ای که در ایفای تعهدات خود قصور نکرده به نسبت خالص حاصل جمع تخصیص های خود حق برداشت مخصوص نداشته باشد، آن مشارکت کنندگانی که نسبت موجودی آنها پائین تر است، طبق ترتیباتی که صندوق تعیین خواهد کرد از آن دسته از مشارکت کنندگانی که نسبت موجودی آنها بالاتر می‌باشد مبالغی حق برداشت مخصوص خریداری خواهند کرد تا نسبت موجودی آنها یکسان گردد. هر مشارکت‌کننده ای که در ایفای تعهدات خود قصور کرده باشد باید مبلغی از پول خود را که مساوی میزان بدهی‌اش می باشد به صندوق پرداخت کند. صندوق این پول و سایر مطالبات باقیمانده خود را در میان مشارکت کنندگان به تناسب میزان موجودی حق برداشت مخصوص هر یک از مشارکت کنندگان تسهیم خواهد کرد و این حق برداشت مخصوصها الغاء خواهد گردید. آنگاه صندوق دفاتر قسمت حق برداشت مخصوص را خواهد بست و تمام تعهدات صندوق که حاصل تخصیص حق برداشت مخصوص و اداره قسمت حق برداشت مخصوص می باشد، کان لم یکن تلقی خواهد گردید.
۸ـ مشارکت‌کننده ای که پول او به موجب این جدول بین سایر مشارکت‌کنندگان تقسیم شده باشد، امکان استفاده بدون قید و شرط از پول مزبور را در هرموقع به منظور خرید کالا یا پرداخت دیون به آن مشارکت‌کننده یا به اشخاصی که در قلمرو او هستند تضمین میکند. هر مشارکت‌کننده‌ای که بدین نحو متعهد می‌شود قبول میکند که هرگونه زیان وارده به مشارکت‌کنندگان دیگر را که حاصل تفاوت بین نرخ تبدیل در هنگام تقسیم آن پول توسط صندوق طبق این جدول و نرخ مورد عمل در هنگام فروش این پول توسط سایر مشارکت‌کنندگان باشد جبران نماید.
جدول ف ـ تصفیه حساب با اعضائی که ترک عضویت می‌کنند
۱ـ تصفیه حسابها در مورد حساب منابع عمومی طبق بند (۱) تا (۶) این جدول به عمل خواهد آمد. صندوق مکلف است به عضوی که ترک عضویت میکند مبلغی مساوی با سهمیه آن عضو به اضافه هرگونه طلب آن عضو از صندوق منهای بدهی اش به صندوق از جمله هزینه‌هائی که پس از تاریخ ترک عضویت پیش بیاید، پرداخت نماید. لیکن قبل از انقضای شش ماه از تاریخ ترک عضویت هیچ پرداختی صورت نخواهد گرفت. پرداختها باید به پول عضو ترک کننده صورت بگیرد و صندوق برای این منظور می‌تواند موجودی پول عضو درحساب پرداختهای خاص یا در حساب ـ سرمایه‌گذاری را، در ازاء مبلغی مساوی از پول سایر اعضاء که در حساب منابع عمومی موجود است با انتخاب پولها از طرف صندوق و با موافقت اعضاء مربوطه به حساب منابع عمومی انتقال دهد.
۲ ـ اگر موجودی صندوق از پول عضوی که ترک عضویت میکند برای پرداخت خالص مطالبات عضو از صندوق کافی نباشد، تتمه طلب عضو به‌پولی که آزادانه قابل استفاده است، یا به نحو دیگری که مورد توافق قرار گیرد پرداخت خواهد شد. هرگاه صندوق و عضو ترک کننده ظرف ششماه از تاریخ ترک عضویت به توافق نرسند، پول مورد بحث موجود نزد صندوق بیدرنگ به عضو ترک کننده پرداخت خواهد شد. هرگونه بدهی دیگر به‌عضو در ده قسط ششماه طی پنج سال آتی پرداخت خواهد گردید هرکدام از اقساط مزبور به اختیار صندوق یا به پول عضو ترک‌کننده که نصدوق بعد از ترک عضو تحصیل کرده باشد و یا به پولی که آزادانه قابل استفاده است پرداخت خواهد گردید.
۳ ـ اگر صندوق در پرداخت هریک از اقساط سر رسیده طبق بندهای فوق قصور کند، عضوترک کننده حق خواهد داشت صندوق را ملزم سازد که قسط معوقه را به هر پولی که صندوق موجود داشته باشد به استثنای پولهائی که صندوق بر طبق بخش سوم ماده هفتم کمیاب اعلام کرده‌است، پرداخت نماید.
۴ ـ اگر موجودی صندوق از پول عضو ترک کننده بیش از مبلغ طلب عضو باشد، و اگر ظرف شش ماه از تاریخ ترک عضویت در مورد نحوه تصفیه حسابها توافقی حاصل نشود، عضو سابق صندوق مکلف خواهد بود این پول اضافی را در ازاء دادن پولی که آزادانه قابل استفاده است از صندوق بازخرید نماید. بازخرید پول به نرخهائی صورت خواهد گرفت که با آن نرخها صندوق این قبیل پولها را در تاریخ کناره‌گیری عضو از صندوق به‌فروش می رساند. عضو ترک کننده ظرف پنج‌سال از تاریخ ترک عضویت، یا ظرف دوره ای طولانی تر طبق تصمیم صندوق باید بازخرید پول خود را به اتمام برساند ولی مجبور نخواهد بود که در هر دوره شش ماهه بیش از یک دهم موجودی اضافی صندوق از پول خود در تاریخ ترک عضویت به‌علاوه هرمبلغ دیگری از پول مزبور را که صندوق طی دوره شش ماهه مزبور به دست آورده باشد، بازخرید نماید. در صورتی که عضو ترک‌کننده به این تعهد خود وفا نکند، صندوق می تواند به طور منظم مبلغ پولی را که باید بازخرید میشد در هر بازاری به فروش رساند.
۵ ـ هر عضوی که بخواهد پول عضوی را که از صندوق کناره‌گیری کرده است، تحصیل نماید می تواند تا آن حد که چنین عضوی به منابع عمومی صندوق دسترسی دارد و تا آن حد که چنین پولی تحت بند (۴) فوق موجود باشد، پول مزبور را از طریق خرید از صندوق بدست آورد.
۶ـ عضو ترک کننده، استفاده بدون قید و شرط پولی را که طبق بندهای (۴) و (۵) فوق فروخته شده در تمام مواقع برای خرید کالا یا پرداخت بدهی به آن عضو یا به اشخاصی که در قلمرو آن عضو هستند، تضمین میکند. عضو مزبور مکلف است هرگونه زیان ناشی از تفاوت بین ارزش پول برحسب حق برداشت مخصوص در تاریخ ترک عضویت و ارزش تحصیل شده برحسب حق برداشت مخصوص توسط صندوق به هنگام فروش آن را به موجب بندهای (۴) و (۵) فوق جبران نماید.
۷ ـ هرگاه عضو ترک کننده در نتیجه معاملاتی که از طریق حساب پرداختهای خاص به موجب بخش دوازدهم (س) (۲) ماده پنجم انجام گرفته به صندوق بدهکار باشد، باید بدهی خود را طبق شرائط مربوطه به‌صندوق پرداخت نماید.
۸ ـ هرگاه صندوق در حساب پرداختهای خاص یا در حساب سرمایه‌گذاری از پول عضو ترک کننده موجود داشته باشد، مبلغ پول وی را که بعد از استفاده تحت بند (۱) فوق در هر یک از حسابهای فوق باقی مانده باشد، می تواند بطور منظم در هر بازاری با پولهای سایر اعضاء مبادله کند. وجوه حاصل از مبادله مبلغ پول در هریک از دو حساب درهمان حساب مربوطه نگهداری خواهد شد. بند (۵) فوق و اولین جمله بند (۶) فوق در مورد پول عضو ترک‌کننده قابل اجراء خواهد بود.
۹ ـ اگر صندوق در حساب پرداختهای خاص به موجب بخش دوازدهم (ط) ماده پنجم یا در حساب سرمایه‌گذاری اوراق تعهدآوری از عضو ترک‌کننده داشته باشد، صندوق می تواند اوراق مزبور را تا تاریخ سررسید آنها نگهدارد یا آنها را زودتر از تاریخ سررسید نقد کند. در مورد وجوه حاصله از یک چنین اقدامی مفاد بند (۸) فوق قابل اجراء خواهد بود.
۱۰ـ در صورت انحلال صندوق طبق مفاد بخش دوم ماده بیست و هفتم، ظرف شش ماه از تاریخ ترک عضویت حساب فیمابین صندوق و دولت مربوطه بر طبق بخش دوم ماده بیست و هفتم و جدول (ق) تصفیه خواهد گردید.
جدول ق ـ طرز انحلال صندوق
۱ ـ در صورت انحلال صندوق، هنگام تقسیم دارائیهای صندوق، تصفیه بدهیهای صندوق به استثنای سهمیه های پرداختی اعضاء مقدم خواهند بود. صندوق برای پرداخت هریک از اقلام بدهی خود دارائیهای خود را به‌ترتیب ذیل مورد استفاده قرار خواهد داد:
الف ـ پولی که بدهی صندوق با آن پول قابل پرداخت است.
ب ـ طلا.
ج ـ تمام پولهای دیگر به تناسب سهمیه اعضاء تا آن حد که عملی باشد.
۲ ـ بعد از پرداخت بدهیهای صندوق طبق بند (۱) فوق، بقیه دارائیهای صندوق به شرح ذیل توزیع و تسهیم خواهد شد:
الف ـ
۱ ـ صندوق ارزش طلای موجود در روز ۳۱ اوت ۱۹۷۵ را که در تاریخ اخذ تصمیم به انحلال همچنان دارا بوده است محاسبه خواهد کرد. محاسبه ارزش طلا طبق بند (۹) ذیل و نیز براساس هر واحد حق برداشت مخصوص مساوری با ۸۸۸۶۷۱/۰ گرم طلای ناب در تاریخ انحلال صندوق انجام خواهد گرفت. آن مقدار طلا که معادل تفاوت ارزش طبق روش اول و طبق روش دوم باشد بین آن دسته از اعضائی که در ۳۱ اوت ۱۹۷۵ عضو صندوق بوده اند به تناسب سهمیه آنها در تاریخ فوق تقسیم خواهد گردید.
۲ ـ صندوق هرگونه دارائی را که در تاریخ اخذ تصمیم به انحلال صندوق در حساب پرداختهای خاص موجود باشد بین آن دسته از اعضائی که در ۳۱ اوت ۱۹۷۵ عضو صندوق بوده اند به تناسب سهمیه آنها در تاریخ فوق تقسیم خواهد کرد. هر نوع دارائی باید به نسبت میان اعضاء تقسیم گردد.
ب ـ صندوق بقیه موجودی طلای خود را بین اعضائی که موجودی صندوق از پول آنها کمتر از سهمیه آنها باشد به نسبت مازاد سهمیه آنها بر موجودی صندوق از پول آنها تقسیم خواهد کرد اما این مبلغ نباید از میزان مازاد سهمیه اعضاء بر موجودی پولشان در صندوق، بیشتر باشد.
ج ـ صندوق به هر یک از اعضاء نصف موجودی صندوق از پول آن عضو را خواهد داد لیکن این مبلغ نباید از پنجاه درصد سهمیه عضو تجاوز کند.
د ـ صندوق مابقی موجودی طلا و هر یک از پولها را به ترتیب ذیل تسهیم خواهد کرد:
۱ـ بین کلیه اعضاء به نسبت مبالغی که بعد از توزیع طبق شقوق (ب) و (ج) فوق طلب داشته اند، ولی نه اضافه بر آن، تسهیم خواهد شد. مشروط بر آنکه توزیع تحت بند (۲) (الف) برای تعیین مبالغ طلب به‌حساب آورده نشود و
۲ـ هرگونه مازاد موجودی طلا و پول بین کلیه اعضاء به نسبت سهمیه آنها.
۳ ـ هر عضو مکلف است موجودی پول خود را که در نتیجه تسهیم به‌موجب شماره (۲) (د) فوق نزد سایر اعضاء می باشد. بازخرید نماید و ظرف سه ماه از تاریخ اخذ تصمیم به انحلال صندوق باید در مورد تعیین ترتیب منظمی برای بازخرید پول خود با صندوق به توافق برسد.
۴ ـ در صورتی که عضوی ظرف دوره سه ماهه مندرج در بند (۳) فوق با صندوق به توافق نرسد، صندوق پول سایر اعضاء را که متعاقب روش تسهیم مندرج در بند (۲) (د) فوق به وی داده شده است، برای بازخرید پول او که به سایر اعضاء داده شده به کار خواهد برد. هر پولی که به عضوی که با صندوق به توافق نرسیده است، داده شود تا حد امکان، برای بازخرید پول آن عضو که به سایر اعضائی که با صندوق توافق نموده اند داده شده، مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
۵ ـ در صورتی که عضوی متعاقب بند (۳) فوق با صندوق به توافق برسد، صندوق پول سایر اعضاء را که متعاقب تسهیم مندرج در بند (۲) (د) فوق به آن عضو داده شده برای بازخرید پول آن عضو که به سایر اعضائی که به موجب بند (۳) فوق با صندوق به توافق رسیده اند، داده شده بکار خواهد برد. هر مبلغی که بدین نحو بازخرید می‌گردد به پول عضوی بازخرید خواهد شد که سهمی از پول به او داده شده است.
۶ ـ بعد از اجرای مراحل مندرج در بندهای پیشین، صندوق مابقی پولهائی را که در حساب خود دارا می باشد، به هر یک از اعضاء پرداخت خواهد کرد.
۷ ـ هرعضوی که پول او تحت بند (۶) فوق بین سایر اعضاء توزیع شده باشد، موظف است چنین پولی را به پول عضوی که درخواست بازخرید میکند یا به نحو دیگری که بین آنها توافق گردد، بازخرید نماید. هرگاه اعضاء مربوطه به نحو دیگری به توافق نرسند، عضو مذکور مکلف است بازخرید پول را ظرف پنج سال از تاریخ توزیع پول به پایان برساند اما ملزم نخواهد بود که در هر دوره شش ماهه بیش از یک دهم مبلغ تقسیم شده به هر عضو دیگر را بازخرید نماید. اگر عضو مزبور به این تعهد خود وفا نکند، آن مبلغ از پول وی را که می باید بازخرید می شد می‌توان در هر یک از بازارها به فروش رساند.
۸ ـ هر عضوی که پول او تحت بند (۶) فوق بین سایر اعضاء توزیع شود، ضمانت می‌کندکه چنین پولی در تمام مواقع برای خرید کالا یا پرداخت بدهی به آن عضو و یا به اشخاصی که در قلمرو آن عضو هستند بدون هیچگونه قید و شرطی مورد استفاده قرار گیرد. هر عضوی که بدین ترتیب متعهد می‌شود موافقت می‌کندکه هرگونه زیان ناشی از تفاوت بین ارزش پول وی برحسب حق برداشت مخصوص را در تاریخ اخذ تصمیم به انحلال صندوق و ارزش پول وی برحسب حق برداشت مخصوص به تشخیص این اعضاء به هنگام فروش پول جبران نماید.
۹ ـ صندوق ارزش طلای تحت این جدول را براساس قیمت طلا در بازار تعیین خواهد نمود.
۱۰ـ برای مقاصد این جدول، چنین تلقی خواهد شد که سهمیه‌ها به حداکثر میزانی که طبق بخش دوم (ب) ماده سوم این موافقتنامه می‌توانست افزایش یابد، افزایش یافته است.
توضیح درباره بعضی اصطلاحات و نکات بکار رفته در اساسنامه صندوق بین المللی پول
تخصیص؛ Allocation
توزیع حق برداشت مخصوص بین مشارکت کنندگان در حساب برداشت مخصوص.
قابلیت تبدیل؛ Convertibility
قابلیت مبادله پولی با پول دیگرـ بطور اخص پول کشورهائی قابل تبدیل است که الزامات ماده ۸ اساسنامه صندوق را در مورد اجتناب از محدودیت ارزی پذیرفته باشند.
ارزیابی؛ Assenssment
ارزیابی (و مبلغ) هزینه ناشی از عملیات مربوط به قسمت حق برداشت مخصوص، جبران مالی خسارات ناشی از نوسانات صادرات.
جبران مالی خسارات ناشی از نوسانات صادرات؛
Compensatory Financing of Export Fluctuations
اعتبارات اعطائی صندوق به کشورهائی که از نوسانات شدید درآمدهای صادراتی خود لطمه دیده‌اند.
شورا؛ Council
از ارکان صندوق بین المللی پول که اعضای آن طبق ترتیب انتخاب و انتصاب اعضای هیئت مدیره تعیین می‌گردند و اصلاحات سیستم پولی بین‌المللی و تحولات نقدینگی بین المللی و اصلاح اساسنامه و بعضی دیگر امور‌مربوطه را تحت نظر خواهد داشت.
مشاور؛ Councillor
عضو شورای صندوق بین المللی پول.
ترتیبات جمعی؛ Cooperative Arrangements
یکی از طرق مجاز در اساسنامه صندوق در مورد ترتیبات ارزی که طبق آن ارزش پول اعضاء برحسب ارزش پول یا پولهای سایر اعضاء تعیین می‌گردد.
سپرده نگهدار؛ Depository
بانکهای مرکزی یا مؤسسات دیگری در هر یک از کشورهای عضو صندوق بین المللی پول که نگاهدارنده موجودی صندوق از پول آن اعضاء هستند.
عدم تعادل؛ Disequilibrium
بطور اخص به عدم تعادل موازنه پرداختهای خارجی کشورها اشاره میکند.
برداشت؛ Drawing
استفاده از منابع اعتباری صندوق بین المللی پول.
حالت فوق العاده؛ Emergency
وضع فوق‌‍‌العادهای که مانع عملیات و معاملات صندوق شود که طی‌آن با رأی موافق اعضاء برخی مقررات مربوط به عملیات و معاملات صندوق قابل تعلیق می باشد.
کنترل ارزی؛ Exchange Control
شیوه ای برای تنظیم معاملات مالی بین المللی جهت حفظ موجودی ارزی کشور که توسط دول عضو ممکن است اعمال گردد.
محدودیت ارزی؛ Exchange Restriction
اقداماتی که قدرت اشخاص حقیقی و حقوقی را برای پرداختهای بین‌المللی به پول یک یا چند عضو محدود نماید.
مدیر؛ Executive Director
اشخاصی که (درحال حاضر ۲۰ نفر) اداره عملیات کلی صندوق به آنها محول گردیده است. جمع این اشخاص هیئت مدیره را تشکیل می دهند.
اصلاح اول؛ First Amendment
اصلاح اول موافقتنامه صندوق بین المللی پول که به موجب آن مقررات مربوط به حق برداشت مخصوص در موافقتنامه گنجانده شد.
پول آزادانه قابل استفاده؛ Freely Usable Currency
پول عضوی که طبق تشخیص صندوق مورد استفاده عمومی برای پرداخت در معاملات بین المللی یا مورد خرید و فروش فراوان در بازارهای عمده ارزی است.
عدم تعادل بنیانی؛ Fundamental Disequilibrium
عدم تعادل پرداختهای خارجی یک کشور که به تشخیص صندوق ناشی از مسائل بنیانی اقتصادی و نه نتیجه تغییرات کوتاه مدت در معاملات و نقل و انتقالات خارجی آن کشور است.
حساب منابع عمومی؛ General Resources Account
حساب سهمیه اعضاء درصندوق و منبع اصلی اعتباری صندوق.
حساب سرمایه گذاری؛ Investment Account
حسابی که برای سرمایه‌گذاری قسمتی از عواید فروش موجودی طلای صندوق طبق تصمیم اعضاء افتتاح می‌گردد.
حد نوسان؛ Margin
میزانی که نرخ یک پول نسبت به پول دیگری که برابری پول اول به‌آن اعلام شده، می تواند نوسان کند.
حفظ ارزش؛ Maintenance of Value
حفظ ارزش موجودی پول اعضاء در مقابل تغییرات ارزی نسبت به حق برداشت مخصوص.
روش چند نرخی؛ Multiple Currency Practice
روشی که در آن برای مصارف گوناگون ارزی نرخهای تبدیل مختلف جهت پول یک کشور تعیین می‌گردد.
پول اصلی؛ Metropolitan Currency
پول اصلی یک کشور که در قلمرو سیاسی اصلی مود راستفاده است.
نظام چند جانبه پرداختها؛
Multilateral System of Payments
نظامی که در آن طبق قرارداد معاملات فیمابین چند کشور در دفاتر تسویه می‌گردد.
خالص حاصل جمع تخصیص های حق برداشت مخصوص؛
Net Cumulative Allocation
برابر است با کل مبلغ حق برداشت مخصوص که به یک مشارکت‌کننده تخصیص داده شده منهای میزان لغو حق برداشت مخصوص از سهم آن عضو.
اعضای اصلی؛ Original Members
اعضائی که در کنفرانس برتن وودز حضور داشتند و قبل از ۳۱ دسامبر ۱۹۴۵ به عضویت صندوق بین المللی پول درآمدند.
ارزش برابری؛ Par Value
که طبق آن نرخ تبدیل رسمی پول یک کشور براساس یک واحد معین تثبیت می‌گردد. ارزش برابری اساس نظام برتن وودز را تشکیل می داد که در اساسنامه جدید نیز در صورت توافق اکثریت اعضاء باردیگر مورد استفاده قرار خواهد گرفت.
مشارکت کننده؛ Participant
منظور کشورهائی است که در «حساب برداشت مخصوص» شرکت دارند.
خرید؛ Purchase
دریافت اعتبار از صندوق که در آن اعضاء در مقابل پول خود پولهای سایراعضاء را دریافت می‌کنند.
سهمیه؛ Quota
مبلغ پرداختی توسط هر یک از اعضاء بابت حق عضویت که توسط هیئت مدیره پیشنهاد و توسط هیئت نمایندگان دولتها تصویب می‌شود.
پاداش؛ Remuneration
مبلغی که در صورت کاهش موجودی صندوق از پول یک عضو به سطحی کمتر از درصد معینی از سهمیه عضو، به او پرداخت می‌گردد.
اعاده وضعیت؛ Reconstitution
پس از استفاده از حق برداشت مخصوص، عضو استفاده کننده طی دوره معینی باید برداشت خود را بازپرداخت کرده و وضعیت خود را از نظر موجودی حق برداشت مخصوص اعاده نماید.
کمیابی؛ Scarcity
کاهش موجودی صندوق از پول یک عضو به سطحی کمتر از حد مورد نظر صندوق.
ترانش ذخیره ای؛ Reserve Tranche
قسمتی از سهمیه اعضاء نزد صندوق که اعضاء می توانند معادل آن بدون قید و شرط از منابع صندوق برداشت کنند.
بازخرید؛ Repurchase
بازپرداخت اعتبار دریافتی یک عضو از صندوق از طریق تبدیل پول عضو دریافت کننده اعتبار با پول سایر اعضاء.
اصلاح دوم؛ Second Amendment
اصلاح دوم اساسنامه صندوق بین المللی پول که در سال ۱۹۷۶ به‌تأیید هیئت نمایندگان صندوق رسید و طبق آن موارد متعددی از اساسنامه و از جمله نظام نرخهای برابری ثابت تغییر داده شد.
حساب پرداختهای خاص؛
Special Disbursement Account
حسابی که ابتداء مازاد حاصل از فروش طلای صندوق درآن نگاهداری می‌شود.
حق برداشت مخصوص؛ Special Drawing Rights
دارائی ذخیره صندوق بین المللی پول جهت کمک به نقدینگی بین‌المللی که طرح آن در ۲۸ ژوئیه ۱۹۶۹ مورد تصویب قرار گرفت و همچنین واحد شمارش در مورد برابری پولها یا معاملات صندوق بین المللی پول.
تثبیت؛ Stabilization
منظور تثبیت اوضاع اقتصادی کشوری است که در صدد استفاده از اعتبارات صندوق است طبق برنامه های خاصی که هدف نهائی آن کاهش تورم وکسری موازنه پرداختها است.
قرار احتیاطی؛ Stand ـby Arrangement
تصمیمی که به موجب آن یک کشور عضو اطمینان می یابد طی دوره ای معین تا مبلغی معین طبق شرائط مورد توافق می تواند از حساب منابع عمومی برداشت نماید.
مبلغ حق عضویت؛ Subscription
مبلغی معادل سهمیه هر عضو که می بایست از طرف عضو به صندوق بین المللی پول پرداخت گردد.
ترجمه فوق منضم به قانون اجازه پذیرفتن اساسنامه اصلاح شده صندوق بین المللی پول می باشد.
رئیس مجلس سنا ـ جعفر شریف امامی