هیأت وزیران در جلسه مورخ ۱۳۶۴.۴.۳۰ بنا به پیشنهاد شماره ۵۲۸۴۱ مورخ ۱۳۶۴.۴.۱۷ وزارت کار و امور اجتماعی و به استناد تبصره ۱ ماه ۳ قانون شوراهای اسلامی کار مصوب ۶۳.۱۱.۸ مجلس شورای اسلامی، آیین‌نامه انتخابات قانون شوراهای اسلامی کار را به شرح زیر تصویب نمودند.
ماده ۱ [اصلاحی ۱۳۶۶/۱۱/۴]
در اجرای ماده ۱ قانون تشکیل شوراهای اسلامی کار در واحدهای تولیدی صنعتی کشاورزی و خدمات که بیش از ۳۵ نفر شاغل دائم داشته باشند، شورای اسلامی کار که در این آیین‌نامه به اختصار شورا نامیده می‌شود توسط وزارت کار و امور اجتماعی تشکیل می‌شود.
تبصره ۱
ملاک تعیین تعداد کارکنان هر واحد فهرست حقوقی ماه گذشته کارکنان قبل از تشکیل شورا و در صورت اختلاف فهرست حقوقی سه ماه قبل از انتخابات می‌باشد.
تبصره ۲
تعیین نوع فعالیت واحد مطابق تعریفی است که در اساسنامه آن واحد قید گردیده است.
تبصره ۳
از نظر این آیین‌نامه شاغل دائم به افرادی اطلاق می‌شود که در یکی از مشاغل دائم واحد مربوطه مشغول فعالیت باشند.
ماده ۲
واحدهایی که کار عمده آنها فصلی است، چنانچه فصل کار آنها در دو سال متوالی در هر سال کمتر از ۶ ماه نباشد کتباً به تشخیص وزارت کار و امور اجتماعی و با رعایت ماده یک این آیین‌نامه می‌توانند نسبت به تشکیل شورا اقدام نمایند.
ماده ۳
تشخیص شرکتهای بزرگ دولتی و همچنین زمان تشکیل شورا در آنها با کسب نظر از دستگاه مربوطه به عهده شورای عالی کار (موضوع ماده ۵۵ قانون کار) می‌باشد.
ماده ۴ – [اصلاحی ۱۳۶۹/۳/۲۷]
به منظور انتخاب اعضاء شورا، مجمع عمومی کارکنان موضوع تبصره (۱) ماده (۱) قانون که تعیین‌کننده خط‌مشی شورا در چارچوب قانون و آیین‌نامه اجرایی آن می‌باشد، از کلیه کارکنان واحد که دارای تابعیت ایران می‌باشند، به استثناء مدیریت تشکیل می‌شود.
تبصره
منظور از مدیریت در این آیین‌نامه، اعضای اصلی و علی‌البدل هیأت مدیره، مدیر عامل و قائم مقام مدیر عامل و مدیر واحد می‌باشد.
ماده ۵
وزارت کار و امور اجتماعی جهت تشکیل شورا و نظارت بر انتخاب آن نماینده‌ای تعیین و به کارکنان و مدیریت واحد معرفی می‌نماید.
ماده ۶
نماینده وزارت کار و امور اجتماعی با هماهنگی مدیریت و از طریق نشر آگهی، کارکنان واحد را به تشکیل اولین مجمع عمومی جهت انتخاب نماینده مجمع در هیأت تشخیص صلاحیت دعوت می‌نماید.
تبصره ۱ – [اصلاحی ۱۳۶۹/۳/۲۷]
انتخابات جهت تعیین نمایند مجمع عمومی کارکنان در هیأت تشخیص صلاحیت داوطلبان با حضور حداقل ((۲).(۱)) کارکنان واحد انجام می‌گیرد و فردی که بیشترین رأی را کسب نماید به عنوان نماینده کارکنان در هیأت تشخیص صلاحیت شرکت می‌کند.
تبصره ۲
نماینده کارکنان در هیأت تشخیص نباید داوطلب عضویت در شورا باشد.
ماده ۷
وزارت کار و امور اجتماعی برای تشکیل مجمع عمومی کارکنان و انتخاب اعضاء شورا اقدامات زیر را از طریق مقتضی و با جلب همکاری کارکنان و مدیریت واحدها انجام خواهد داد.
الف – توجیه و راهنمایی کارکنان واحد در مورد قانون شوراها و آیین‌نامه‌های مربوط.
ب – فراهم آوردن در زمینه تشکیل مجمع عمومی و دعوت کارکنان برای شرکت در آن
ج – تعیین دقیق تعداد اعضاء مجمع عمومی در اجرای تبصره ۱ ماده ۱ و ماده ۱۵ قانون
د – تعیین تعداد اعضاء شورای اسلامی (موضوع ماده ۱۷ قانون)
ه – تعیین محل و زمان انتخابات پس از هماهنگی با مدیریت
و – دریافت اسامی کاندیداهای عضویت در شورای اسلامی و ارائه آن به هیأت تشخیص صلاحیت
ز – همکاری با هیأت تشخیص صلاحیت جهت تهیه اطلاعات و مدارک مورد نیاز
ح – نصب کلیه آگهی‌ها و اطلاعیه‌های مربوط به انتخابات و تشکیل مجمع عمومی در محل مناسب
ط – اقدام لازم جهت تشکیل جلسه مجمع عمومی به منظور انتخاب اعضاء شورا حداکثر ظرف یک ماه پس از پایان مهلت اعلام داوطلبی با توجه به مواد ۱۰ و ۱۲ این آیین‌نامه.
ی – تهیه صندوق‌های رأی و برگه‌های انتخابات و مهر هیأت نظارت بر انتخابات
ک – اعلام اسامی کاندیداهای عضویت در شورای اسلامی پس از تأیید هیأت تشخیص صلاحیت و حداقل یک هفته قبل از تشکیل مجمع عمومی
تبصره ۱
مدیریت واحد در جهت تأمین امکانات لازم برای برگزاری صحیح انتخابات با نماینده وزارت کار و امور اجتماعی همکاری می‌نماید.
تبصره ۲
داوطلبان عضویت در شورا، موظفند حداکثر ظرف مدت پنج روز از تاریخ انتشار آگهی، مراتب داوطلبی خود را کتباً به واحد کار و امور اجتماعی محل اعلام و رسید دریافت نمایند.
ماده ۸ – [اصلاحی ۱۳۶۶/۱۱/۴]
در موارد زیر انتخابات شورا برای مدت یک سال به تعویق می‌افتد:
الف – عدم کفایت عده داوطلبان عضویت در شورا (حداقل به تعداد مجموع اعضاء اصلی و علی‌البدل).
ب – عدم تشکیل مجمع عمومی با رعایت حد نصابهای مقرر در قانون و یا عدم حصول حد نصاب (۲).(۱) آراء حاضرین در مجمع.
تبصره – چنانچه هیأت نظارت بر انتخابات تشخیص دهد که عدم حد نصاب به دلیلی خارج از اختیار کارگران بوده است ظرف مهلت یک ماه مراحل انتخابات تجدید می‌شود.
ج – در صورتی که پس از طی دو مرحله انتخابات، حداقل به تعداد مورد نیاز (۲ و ۴ و ۶ و ۸ و ۱۰ نفر) حد نصاب لازم را به دست نیاورند.
ماده ۹
نماینده وزارتخانه مربوطه در هیأت تشخیص صلاحیت موضوع بند ۲ تبصره ماده ۲ قانون در مورد واحدهای دولتی و وابسته به دولت نماینده وزارتخانه‌ای خواهد بود که واحد تابع یا وابسته به آن می‌باشد و در مورد نهادها و بخش خصوصی نماینده وزارتخانه‌ایست که فعالیت آن واحد در حیطه نظارت آن وزارت قرار دارد.
تبصره – [الحاقی ۱۳۶۶/۱۱/۴]
چنانچه وزارتخانه مربوطه بر اساس درخواست وزارت کار و امور اجتماعی ظرف مهلت ۱۵ روز نماینده خود را معرفی ننماید دو عضو دیگر هیأت به اتفاق آراء نظر خود را نسبت به داوطلبان اعلام و انتخابات طبق مهلتهای مقرر در این قانون ادامه پیدا می‌کند.
ماده ۱۰ – [اصلاحی ۱۳۶۶/۱۱/۴]
هیأت تشخیص صلاحیت موظف است حداکثر ظرف مهلت ۱۵ روز از تاریخ تکمیل اعضاء خود نسبت به بررسی صلاحیت داوطلبان و اعلام نتیجه آن اقدام نمایند.
تبصره ۱- هیأت می‌تواند در رابطه با صلاحیت داوطلبان با توجه به شرایط مندرج در ماده ۲ قانون به طریق مقتضی تحقیق نماید و نظرات آن با اکثریت آراء قطعی است.
تبصره ۲ – [الحاقی ۱۳۶۹/۳/۲۷]
چنانچه پس از بررسی هیأت تشخیص صلاحیت مشخص شد که تعداد کاندیداهای واجد شرایط از یک و نیم برابر تعداد اعضای اصلی و علی‌البدل مورد نیاز کمتر است، وزارت کار و امور اجتماعی مجدداً آگهی اعلام داوطلبی را حداکثر ظرف یک هفته صادر خواهد کرد.
ماده ۱۱
هیأتهای تشخیص صلاحیت در مورد افرادی که قبل از ۲۲ بهمن‌ماه سال ۵۷ عضو هیأت مدیره سندیکا و یا نماینده کارگران در واحدها بوده‌اند برای احراز شرط اعتقاد و الزام عملی آنها به اسلام و ولایت فقیه وفاداری به قانون اساسی جمهوری اسلامی دقت لازم معمول خواهند داشت.
ماده ۱۲
مجمع عمومی حداکثر پس از ۱۵ روز از اعلام نظر هیأت تشخیص صلاحیت تشکیل و با رعایت تبصره ۲ ماده ۱ قانون تحت نظارت هیأت نظارت بر انتخابات (موضوع ماده ۱۳ این آیین‌نامه) نسبت به انتخاب اعضاء شورا رأی‌گیری به عمل خواهد آورد.
ماده ۱۳
وزارت کار و امور اجتماعی در اجرای ماده ۳ قانون به منظور حسن جریان امر انتخابات شوراها، از هیأت تشخیص صلاحیت به عنوان هیأت نظارت بر انتخابات دعوت به عمل می‌آورد.
ماده ۱۴
تعداد نمایندگان منتخب مجمع عمومی کارکنان در شورا با توجه به مواد ۱ و ۱۷ قانون به نسبت‌های مقرر در زیر خواهد بود.
از ۳۶ نفر تا ۱۵۰ نفر ۲ نفر عضو اصلی ۲ نفر عضو علی‌البدل
از ۱۵۱ نفر تا ۵۰۰ نفر ۴ نفر عضو اصلی ۳ نفر عضو علی‌البدل
از ۵۰۱ نفر تا ۱۰۰۰ نفر ۶ نفر عضو اصلی ۴ نفر عضو علی‌البدل
از ۱۰۰۱ نفر تا ۵۰۰۰ نفر ۸ نفر عضو اصلی ۵ نفر عضو علی‌البدل
از ۵۰۰۰ نفر به بالا ۱۰ نفر عضو اصلی ۶ نفر عضو علی‌البدل
تبصره – [اصلاحی ۱۳۷۰/۴/۲۶]
در صورتی که در این انتخابات اعضای اصلی و علی‌البدل مورد نیاز انتخاب نشوند، انتخابات مرحله دوم با شرکت دو برابر افراد مورد نیاز از میان داوطلبانی که بیشترین رأی را آورده‌اند انجام می‌گیرد.
ماده ۱۵
نماینده مدیریت در شورا که حتی‌الامکان یکی از افراد مورد اشاره در تبصره ماده ۵ خواهد بود حداکثر ظرف مدت یک هفته از تاریخ اتمام انتخاب نمایندگان مجمع عمومی تعیین و کتباً به وزارت کار و امور اجتماعی معرفی می‌شود.
ماده ۱۶
اخذ رأی به صورت مستقیم و مخفی بوده و هر یک از شرکت‌کنندگان فقط حق دادن یک رأی را خواهند داشت.
تبصره ۱
هر یک از کارکنان شرکت‌کننده در مجمع عمومی، ورقه سفیدی را که به امضاء و مهر هیأت نظارت رسیده باشد دریافت و با نوشتن نام و نام خانوادگی افراد مورد‌نظر خود (حداکثر به تعداد اعضاء اصلی و علی‌البدل شورا) آن را در صندوق رأی‌گیری خواهد انداخت.
تبصره ۲
کارکنانی که سواد نوشتن نداشته باشند، می‌توانند از افراد با سواد مورد اعتماد خویش کمک بگیرند.
ماده ۱۷
پس از شمارش آراء، صورتجلسه‌ای در پنج نسخه با امضاء هیأت نظارت تنظیم و حائزین اکثریت آراء با رعایت ماده ۱۵ به ترتیب به عنوان اعضاء اصلی و علی‌البدل تعیین می‌گردند، یک نسخه از صورتجلسه تنظیمی به وزارت کار و امور اجتماعی و یک نسخه به مدیریت و یک نسخه به هیأت تشخیص موضوع ماده ۲۲ قانون و یک نسخه به شورا تسلیم و نسخه پنجم نیز جهت اطلاع کارکنان در واحد مربوطه الصاق خواهد شد.
تبصره
در صورت تساوی آراء تقدم و تأخیر به قید قرعه تعیین می‌شود.
ماده ۱۸
معترضین به انتخابات می‌توانند حداکثر ظرف یک هفته بعد از برگزاری انتخابات اعتراض خود را به هیأت نظارت اعلام نمایند و هیأت مذکور موظف است حداکثر ظرف مدت پنج روز به موضوع رسیدگی و نظر قطعی خود را در مورد صحت و سقم اعتراضات واصله اعلام نماید.
تبصره
در صورت ابطال کلیه و یا قسمتی از انتخابات نسبت به تجدید یا تکمیل قسمت باطل شده اقدام و کلیه مراحل مذکور در این آیین‌نامه برای آن تکرار می‌شود.
ماده ۱۹
شورا حداکثر پس از یک هفته از خاتمه مراحل انتخابات جهت انجام وظایف مندرج در تبصره ۴ ماده ۳ قانون تشکیل جلسه می‌دهد چنانچه رییس، نایب رییس یا منشی شورا به سمت‌های ریاست، مدیریت عامل، خزانه‌داری شرکتهای تعاونی یا عضویت شوراهای شهر، شهرستان، استان و یا نمایندگی مجلس شورای اسلامی درآیند شورا می‌تواند نسبت به تجدید انتخاب رییس، نایب رییس و منشی اقدام نماید.
ماده ۲۰
شورای اسلامی کار، پس از ثبت در وزارت کار و امور اجتماعی، دارای شخصیت حقوقی بوده و مدت اعتبار آن دو سال خواهد بود.
ماده ۲۱
در موارد ابهام این آیین‌نامه نظر وزارت کار و امور اجتماعی لازم‌الرعایه خواهد بود.
ماده ۲۲
وزارتخانه‌ها، واحدهای دولتی و وابسته به دولت و نهادهای قانونی در جهت حسن اجرای قانون شوراها، همکاریهای لازم را با وزارت کار به عمل آورده و در‌صورت نیاز، تجهیزات و نیروی انسانی لازم را در اختیار آن قرار خواهند داد.
ماده ۲۳
مهلتهای مقرر در این آیین‌نامه بدون احتساب ایام تعطیل خواهد بود.
میرحسین موسوی – نخست‌وزیر