فصل اول – کلیات
ماده ۱ – به استناد ماده ۳ قانون تشکیل وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی و ماده ۷ قانون تشکیل بانک تعاون کشاورزی ایران، سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران که در این اساسنامه سازمان نامیده می‌شود به صورت شرکت سهامی و به موجب مقررات این اساسنامه اداره می‌شود.
ماده ۲ – سازمان برای مدت نامحدود تشکیل شده و مرکز اصلی آن در تهران است و می‌تواند در هر یک از نقاط کشور که لازم بداند شعبه یا نمایندگی تأسیس نماید.
ماده ۳ – هدف سازمان به تبعیت از برنامه‌های وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی تأمین موجبات پیشرفت و گسترش و تقویت تعاون و توسعه عملیات اقتصادی و بازاریابی و بازرگانی و خدمات تعاونی در روستاها است و برای رسیدن به این مقاصد عملیات زیر را در حدود امکانات مربوط انجام می‌دهد:
1 – آموزش اصول تعاون و روش اداره شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی روستایی به روستاییان.
2 – تعلیم و تدریس مواد مربوط به تعاون روستایی سپاهیان انقلاب در دوره‌های آموزش و یا در سایر دوره‌هایی که از سازمان به این منظور دعوت می‌شود.
3 – توسعه شبکه تعاون در روستاها.
4 – ارشاد و راهنمایی و رهبری اتحادیه‌ها و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی.
5 – تعلیم و تربیت کارمند برای سرپرستی و حسابرسی شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی روستایی و کشاورزی و انجام سایر فعالیتهای سازمان.
6 – تعلیم و تربیت مدیران و کارمندان اختصاصی مورد احتیاج اتحادیه‌ها و شرکتها تعاونی روستایی و کشاورزی.
7 – تشکیل دوره‌های تخصصی تعلیمات تعاونی روستایی و کشاورزی به منظور تعلیم کارمندان سازمان و مدیران و کارکنان شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی روستایی و کشاورزی و فراهم نمودن موجبات افزایش اطلاعات تخصصی مورد نیاز آنها.
8 – حسابرسی شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی روستایی و کشاورزی.
9 – جمع‌آوری و نگهداری و خرید محصولات تولیدی روستاییان از طریق شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی روستایی و کشاورزی و فروش آنها در بازارهای مناسب یا فروشگاه‌های اختصاصی.
10 – جمع‌آوری و نگهداری و خرید محصولات تولیدی شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی روستایی و کشاورزی و فروش آنها در بازارهای مناسب یا فروشگاه‌های اختصاصی.
11 – تبدیل و طبقه‌بندی و بسته‌بندی محصولات کشاورزی.
12 – حمل و نقل محصولات کشاورزی و مایحتاج روستاییان عضو شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی و اتحادیه‌ها به وسیله سازمان یا با عقد قرارداد.
13 – تهیه و یا تولید وفروش مواد و وسایل و ماشین آلات و لوازم حرفه‌ای مورد احتیاج اتحادیه‌ها و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی و اعضاء آنها.
14 – تهیه و یا تولید و فروش کالاهای مصرفی مورد نیاز اتحادیه‌ها و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی و اعضاء آنها.
15 – ایجاد و اداره تأسیسات لازم برای نگاهداری محصولات تولیدی و کالاهای مصرفی اتحادیه‌ها و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی و اعضاء آنها از قبیل سردخانه و انبار و نظایر آن.
16 – احداث ساختمان و تأسیسات مورد نیاز اتحادیه‌ها و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی از قبیل انبار – سردخانه – فروشگاه – کارخانه -کارگاه – دفتر کار و نظایر آن.
17 – ایجاد و اداره تعمیرگاه‌های ثابت و سیار منطقه‌ای و مرکزی ماشین آلات کشاورزی.
18 – ایجاد یا کمک به احداث تعمیرگاه‌های ثابت و سیار مورد نیاز اتحادیه‌ها و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی.
19 – تشکیل نمایشگاهها به منظور معرفی محصولات تولیدی شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی روستایی و کشاورزی و اعضای آنها و یا شرکت در این قبیل نمایشگاه‌های داخلی و خارجی.
20 – ایجاد صندوق بازنشستگی و تدوین مقررات آن برای مدیران عامل و سایر کارکنان اختصاصی شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی روستایی و کشاورزی در حدود امکاناتی که تدریجاً برای سازمان فراهم می‌شود بر اساس ضوابط آیین‌نامه‌ای که به تصویب شورای سازمان خواهد رسید.
21 – انجام خدمات فنی و مشورتی به منظور تهیه و اجرای طرح‌های تولیدی مورد نیاز اتحادیه‌ها و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی.
22 – انجام خدمات عمومی و متفرقه مورد نیاز اتحادیه‌ها و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی از قبیل امور گمرکی، عقد قراردادها، خدمات حقوقی و نظایر آن.
23 – تهیه و اجرای طرح‌های تبلیغاتی و اقدام برای بازاریابی و فروش کالاهای تولیدی سازمان و اتحادیه‌ها و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی و اعضای آنها.
24 – فراهم کردن تسهیلات و یا عقد قرارداد یا قبول نمایندگی و یا همکاری با مؤسسات بیمه به منظور انجام خدمات بیمه به نفع اتحادیه‌ها و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی و اعضاء آنها.
25 – دفاع از منافع صنفی اتحادیه‌ها و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی.
26 – کمک و همکاری با سازمان خانه‌های فرهنگ روستایی وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی در زمینه تشکیل و اداره خانه‌های فرهنگ روستایی و سازمان بیمه‌های اجتماعی روستاییان و سازمان شرکتهای سهامی زراعی برای انجام وظائف محوله به این سازمانها و تلاش برای توسعه و ترویج صنایع دستی روستایی و کمک و همکاری با دستگاه‌های اداری مسئول انجام این امر.
27 – نظارت و راهنمایی و مراقبت در فعالیتهای اقتصادی – اجتماعی و کشاورزی شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی روستایی و کشاورزی.
28 – ایجاد ارتباط و قبول عضویت در سازمانهای بین‌المللی تعاونی و کشاورزی در حدود مقررات مربوط.
29 – مشارکت در سمینارها و کنفرانسهای خارج از کشور و تشکیل دوره‌های مشابه بین‌المللی در ایران.
30 – ایجاد ارتباط با سایر انواع اتحادیه‌ها و شرکتها تعاونی.
31 – ترتیب مسابقات و اعطای جوایز به مدیران و اعضاء ممتاز شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی روستایی و کشاورزی.
32 – افتتاح حساب جاری نزد بانکها.
33 – تعیین مشخصات و شرایط وام و اعتبارات مورد نیاز شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی روستایی و شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی کشاورزی از‌قبیل مبلغ – مدت و موقع پرداخت وام و همچنین تمدید و تجدید و تضمین و نظایر آن در موارد لزوم و توصیه و معرفی شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی مذکور در هر مورد برای دریافت وام و اعتبار به بانک تعاون کشاورزی ایران.
34 – تحصیل اعتبار و وام نقدی و جنسی از بانکها و مؤسسات دولتی و خصوصی داخلی برای انجام وظایف و عملیات سازمان.
تبصره ۱ – در موارد زیر سازمان به تشخیص خود می‌تواند علاوه بر شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی روستایی و کشاورزی با سایر اشخاص حقیقی و حقوقی نیز معامله نماید:
الف – در صورتی که حجم معاملات (کالا یا خدمات) مورد نیاز شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی روستایی و کشاورزی به تنهایی مقرون به صرفه نباشد.
ب – در صورتی که سازمان در اجرای وظایف خود تعهدی نموده و انجام تعهد جزئاً یا کلاً از طریق اتحادیه‌های و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی میسر نباشد.
ج – در صورتی که سازمان به منظور رفع نیاز اتحادیه‌ها و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی کالایی تهیه نماید و جزئاً یا کلاً مورد تقاضای اتحادیه‌ها و شرکتهای تعاونی روستایی و کشاورزی واقع نشود.
د – در صورتی که نیاز و مراجعه شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی روستایی و کشاورزی ظرفیت خدمتی را که سازمان عرضه داشته تکمیل نکند.
تبصره ۲ – سازمان می‌تواند برای انجام عملیات بازرگانی و بازاریابی در حدود مقررات مربوط مبادرت به صادرات و واردات کند.
تبصره ۳ – سازمان می‌تواند در موارد لزوم بری تقویت و پیشبرد برنامه شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی روستایی و کشاورزی از امکانات خود به آنها کمک کند.
ماده ۴ – سازمان می‌تواند خدمات و عملیات مندرج در ماده ۳ را به یکی از طرق زیر انجام دهد:
الف – انجام عملیات آموزشی و حسابرسی شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی روستایی و کشاورزی به طور رایگان.
ب – انجام معامله از قبیل خرید و فروش، اجاره و نظایر آن.
ج – انجام معامله با دریافت یا پرداخت کارمزد.
د – قبول یا واگذاری نمایندگی یا وکالت یا عاملیت.
ه – سرمایه‌گذاری مستقیم یا تأسیس شرکتهای وابسته.
و – مشارکت با سایر اشخاص حقیقی یا حقوقی.
ماده ۵ – سرمایه اولیه سازمان یک میلیارد و سیصد و چهل و یک میلیون (۱۳۴۱۰۰۰۰۰۰) ریال است که به یکصد و سی و چهار هزار و یکصد (۱۳۴۱۰۰) سهم ده هزار ریالی تقسیم و تمام پرداخت شده است و با تصویب مجمع عمومی ممکن است با فروش سهام جدید به اتحادیه‌های تعاونی روستایی و کشاورزی یا وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی میزان سرمایه اضافه گردد.
تبصره ۱ – وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی می‌تواند سهام خود را به قیمت اسمی منحصراً به اتحادیه‌های تعاونی روستایی و کشاورزی که از طرف سازمان معرفی شوند، انتقال دهد.
تبصره ۲ – اتحادیه‌های تعاونی روستایی و کشاورزی که هیچگونه بدهی به سازمان نداشته باشند می‌توانند با موافقت سازمان سهام خود با به قیمت اسمی به اتحادیه‌های تعاونی روستایی یا کشاورزی دیگر واگذار کنند.
ماده ۶ – کلیه سهام سازمان با نام است و باید به امضای مدیر عامل و یکی از اعضای هیأت مدیره سازمان برسد.
وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی همیشه حداقل دارای ده سهم غیر قابل انتقال خواهد بود.
تا زمانی که سهام سازمان منتشر نشده، به خریداران سهام، گواهینامه موقت با نام از طرف سازمان داده می‌شود.
ماده ۷ – برگ‌های سهام سازمان به صورت یک سهمی، پنج سهمی، ده سهمی، یکصد سهمی، یک هزار سهمی خواهد بود.
ماده ۸ – تملک هر یک از سهام سازمان متضمن قبول مقررات این اساسنامه و مصوبات مجامع عمومی سازمان است.
ماده ۹ – مسئولیت صاحبان سهام محدود به مبلغ سهامی است که مالک آن هستند.
فصل دوم – ارکان سازمان
ماده ۱۰ – ارکان سازمان عبارت است از:
مجمع عمومی – شوری – هیأت مدیره و بازرسان.
ماده ۱۱ – مجمع عمومی از صاحبان سهام سازمان حداقل در هر سال یک بار تشکیل می‌شود.
نمایندگی سهام وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی و ریاست جلسات مجمع به عهده وزیر اصلاحات ارضی و تعاونی روستایی خواهد بود.
ماده ۱۲ – مجمع عمومی را هیأت مدیره باید حداکثر تا پایان تیر ماه هر سال دعوت نماید. علاوه بر آن نیز در هر موقع ضرورت داشته باشد به تقاضای وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستایی یا صاحبان حداقل (۵).(۱) سهام یا مدیر عامل سازمان به دعوت هیأت مدیره مجمع عمومی تشکیل می‌شود و هیأت مدیره مکلف است ظرف یک ماه این تقاضا را انجام دهد.
ماده ۱۳ – وظایف مجمع به قرار زیر است:
1 – استماع گزارش سالانه هیأت مدیره و بازرسان و اظهار نظر راجع به آن.
2 – تصویب یا رد یا تصحیح اقلام ترازنامه و حساب سود و زیان بر اساس گزارش بازرسان و توضیحات هیأت مدیره.
3 – اتخاذ تصمیم نسبت به برنامه پیشنهادی هیأت مدیره برای دوره عملکرد سال بعد و تعیین خط مشی مربوط.
4 – عزل و نصب و یا تجدید انتخاب رییس و اعضای هیأت مدیره و اعضای شورا و بازرسان.
5 – تعیین حقوق و مزایا و پاداش رییس و اعضاء هیأت مدیره و شورا و بازرسان.
6 – تصویب و یا اصلاح بودجه سالانه سازمان که از طرف هیأت مدیره پیشنهاد می‌شود.
7 – اتخاذ تصمیم نسبت به تغییر مواد اساسنامه با رعایت ماده ۷ قانون تشکیل بانک تعاون کشاورزی ایران که از تاریخ تصویب کمیسیونهای مربوط مجلسین قابل اجرا خواهد بود.
8 – اخذ تصمیم نسبت به هر گونه پیشنهادی که در دستور جلسه باشد.
تبصره – رییس هیأت مدیره و مدیره عامل سازمان از حقوق و مزایای معاونین وزارتخانه‌ها استفاده خواهد کرد.
ماده ۱۴ – دعوت مجمع عمومی با ارسال دعوتنامه به وسیله پست سفارشی برای هر یک از دارندگان سهام به عمل خواهد آمد.
در دعوتنامه باید روز و ساعت و محل انعقاد مجمع ذکر گردد.
ماده ۱۵ – دستور جلسه باید در دعوتنامه ذکر شود و مطالبی که در دستور جلسه پیش‌بینی نشده باشد با تصویب (۴).(۳) آراء حاضر در مجمع عمومی قابل طرح خواهد بود.
ماده ۱۶ – فاصله دعوت و انعقاد مجمع عمومی حداقل بیست روز خواهد بود.
ماده ۱۷ – در مجمع عمومی هر سهم دارای یک رأی است.
ماده ۱۸ – اتحادیه‌های تعاونی روستایی و کشاورزی می‌توانند نمایندگی سهام خود را در مجمع عمومی سازمان با دادن وکالت کتبی به یکی از اعضای هیأت مدیره یا به مدیر عامل و یا به یکی دیگر از صاحبان سهام خود واگذار و از طرف هیأت مدیره اتحادیه کتباً به مجمع عمومی معرفی کند.
تبصره – معرفی‌نامه و وکالت‌نامه‌های نمایندگان اتحادیه‌های تعاونی که برای شرکت در جلسه مجمع عمومی سازمان معرفی می‌شوند قبلاً به‌وسیله اداره مرکزی سازمان رسیدگی و اعتبارنامه‌های مربوط صادر می‌گردد.
ماده ۱۹ – رییس مجمع، منشی را از بین صاحبان سهام و یا از خارج تعیین می‌نماید.
ماده ۲۰ – خلاصه مذاکرات و تصمیمات مجمع عمومی در صورت جلسه ثبت و به امضای رییس و منشی مجمع می‌رسد.
ماده ۲۱ – مجمع عمومی که طبق مقررات این اساسنامه تشکیل گردد، نماینده عمومی سهامداران است و تصمیمات آن برای کلیه صاحبان سهام الزام‌آور می‌باشد.
ماده ۲۲ – مجمع عمومی باید مرکب از صاحبان سهامی باشد که بیش از پنجاه درصد سرمایه سازمان را به عنوان صاحب سهم و یا به نمایندگی و یا وکالت دارا باشند و اگر در دفعه اول این نصاب حاصل نشد مجدداً مجمع عمومی تشکیل و تصمیمات این مجمع قطعی خواهد بود، ولو این که حد نصاب فوق حاصل نشود.
ماده ۲۳ – تصمیمات مجمع عمومی به اکثریت نصف به علاوه یک آراء معتبر است.
ماده ۲۴ – هیأت مدیره و اعضای شوری و بازرسان در مجمع عمومی سازمان حضور خواهند یافت، ولی حق رأی نداشته و نظر آنها مشورتی است.
ماده ۲۵ – به منظور ایجاد هماهنگی در فعالیتهای سازمان مرکزی تعاون روستایی ایران و بانک تعاون کشاورزی ایران و انجام همکاریهای متقابل کمیسیونی به ریاست وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستایی و عضویت رییس بانک مزبور و رییس هیأت مدیره و مدیر عامل سازمان تشکیل می‌شود. جلسات این کمیسیون در موارد لزوم بنا به دعوت وزیر اصلاحات راضی و تعاون روستایی و یا تقاضای رییس بانک یا تقاضای رییس هیأت‌مدیره و مدیر عامل سازمان منعقد می‌گردد و تصمیمات متخذه برای سازمان لازم‌الاجرا می‌باشد.
ماده ۲۶ – شورای سازمان مرکب از پنج نفر است که دو نفر آنها از بین کارمندان عالی رتبه وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی و یک نفر از کارمندان عالیرتبه وزارت تولیدات کشاورزی و مواد مصرفی و یک نفر از کارمندان عالی رتبه سازمان برنامه و یک نفر از افراد بصیر و مطلع و مجرب در امور اصلاحات ارضی و تعاون روستایی و کشاورزی برای مدت سه سال به وسیله مجمع عمومی با جلب موافقت سازمانهای مربوط تعیین و انتخاب‌می‌شوند و قبل از پایان مدت مأموریت قابل عزل می‌باشند و بعد از پایان آن انتخاب مجدد آنها بلامانع است.
تبصره ۱ – از میان دو نفر نمایندگان وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی در این شورا یک نفر از طرف وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستایی با سمت معاون وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی به ریاست شورا منصوب خواهد شد یک نفر نایب رییس نیز به انتخاب اعضاء شورا از بین نمایندگان عضو شورا انتخاب می‌شود و در غیاب رییس ریاست شوری را به عهده خواهد داشت.
تبصره ۲ – پس از خاتمه مدت مأموریت اعضای شورا مادام که مجمع عمومی جانشین آنها را تعیین ننموده است مسئولیت ادامه وظایف مربوط را خواهند داشت.
تبصره ۳ – برای شرکت در جلسات حق حضور که میزان آن از طرف مجمع عمومی تعیین می‌شود با رعایت مقررات تبصره ۲۹ قانون بودجه سال ۱۳۴۴ کل کشور به وسیله سازمان به اعضای شورا پرداخت خواهد شد.
تبصره ۴ – رییس و اعضای هیأت مدیره بدون حق رأی در جلسات شورا شرکت می‌نمایند و نظر آنها مشورتی است.
ماده ۲۷ – جلسات شورای وقتی رسمیت خواهد داشت که رییس یا نایب رییس و لااقل دو نفر از اعضای شورا حضور داشته باشند و تصمیمات شورا هنگامی معتبر خواهد بود که لااقل سه نفر از اعضای حاضر به آن رأی موافق داده باشند.
ماده ۲۸ – جلسات شورا به دعوت مدیر عامل سازمان تشکیل می‌شود. وظایف آن به قرار زیر است:
الف – تصویب و یا اصلاح آیین‌نامه‌های مالی، معاملات، استخدام امضاهای مجاز و سایر آیین‌نامه‌های داخلی که از طرف هیأت مدیره پیشنهاد مالی می‌شود.
ب – اتخاذ تصمیم نسبت به مطالبات مشکوک‌الوصول و لاوصول و پیشنهاد آن جهت تصویب به مجمع عمومی.
ج – اتخاذ تصمیم نسبت به ساختمان و یا خرید محل کار سازمان و شعب و نمایندگیهای آن.
د – اتخاذ تصمیم نسبت به پیشنهاد هیأت مدیره جهت تشکیل و یا مشارکت در شرکتها.
ه – اتخاذ تصمیم نسبت به هر موضوعی که هیأت مدیره طرح آن را در شورا لازم تشخیص دهد، مگر در مواردی که از وظایف مراجع صلاحیتدار دیگر باشد.
و – در مواردی که هیأت مدیره در استنباط مفهوم مواد این اساسنامه مواجه با ابهام بشود نظر وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستایی معتبر خواهد بود.
ماده ۲۹ – هیأت مدیره سازمان مرکب از سه نفر عضو اصلی و یک عضو علی‌البدل است که به پیشنهاد وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستایی و تصویب مجمع عمومی برای مدت سه سال تعیین شده و به همین ترتیب قابل عزل و نیز تجدید انتخاب می‌باشند و در خاتمه مأموریت تا تعیین جانشین مسئولیت ادامه وظایف مربوطه را خواهند داشت.
رییس هیأت مدیره از بین سه نفر اعضای اصلی به پیشنهاد وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستایی و تصویب مجمع عمومی انتخاب می‌شود عهده‌دار سمت مدیر عامل سازمان نیز می‌باشد.
تبصره ۱ – وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستایی به پیشنهاد رییس هیأت مدیره و مدیر عامل سازمان یکی از دو نفر دیگر اعضای هیأت مدیره را به سمت قائم‌مقام رییس هیأت مدیره و مدیر عامل انتخاب می‌نماید تا در مواقع غیبت رییس به جای وی انجام وظیفه نماید.
تبصره ۲ – عضو علی‌البدل هیأت مدیره در جلساتی که به عللی یکی از اعضاء اصلی غایب باشند به جای عضو غایب انجام وظیفه خواهد کرد.
ماده ۳۰ – جلسه هیأت مدیره با حضور سه نفر رسمیت یافته و تصمیمات آن هنگامی معتبر و قابل اجرا است که لااقل مدیر عامل و یکی از اعضای هیأت مدیره با آن موافق باشند.
ماده ۳۱ – مصوبات هیأت مدیره باید در دفتر مخصوص عیناً ثبت و به امضای اعضای حاضر در جلسه برسد، مدیری که نظر مخالف دارد نظریه او باید صریحاً در دفتر مزبور منعکس شود.
ماده ۳۲ – وظایف هیأت مدیره به شرح زیر است:
1 – تهیه برنامه آموزشی و ارشاد و رهبری اتحادیه‌ها و شرکتهای تعاونی.
2 – تهیه برنامه توسعه شبکه تعاونی در مناطق روستایی کشور.
3 – تهیه و تنظیم آیین‌نامه‌ها و طرح‌های مورد لزوم.
4 – تهیه و تنظیم بودجه سالانه بر اساس برنامه‌های سازمان و تقدیم آن برای تصویب مجمع عمومی.
5 – اتخاذ تصمیم درباره عضویت سازمان در سازمانهای بین‌المللی و منطقه‌ای مربوط در حدود مقررات.
6 – تهیه و بررسی طرح‌های مربوط به سرمایه‌گذاری در شرکتها و یا تأسیس آنها.
7 – بررسی و اتخاذ تصمیم در مورد تحصیل اعتبار و یا اخذ وام نقدی و جنسی از بانکها و مؤسسات مالی و بازرگانی داخلی.
8 – تهیه و تنظیم گزارش فعالیتهای انجام شده سالانه سازمان برای طرح در مجمع عمومی.
9 – تهیه و تنظیم ترازنامه و حساب سود و زیان سالانه سازمان برای تسلیم به بازرسان و طرح در مجمع عمومی.
10 – تهیه و تنظیم خط مشی و برنامه‌های سال بعد سازمان جهت طرح در مجمع عمومی.
11 – حسابرسی سازمان به وسیله عقد قرارداد با حسابداران قسم‌خورده مشروط بر این که سمتی در سازمان نداشته باشند یا با مؤسسات داخلی حسابرسی واجد صلاحیت و گزارش نتیجه آن به مجمع عمومی صاحبان سهام.
12 – اتخاذ تصمیم نسبت به تشکیلات اداری و فنی و احتیاجات استخدامی سازمان.
تصمیمات متخذه پس از تأیید وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستایی قابل اجرا خواهد بود.
13 – اتخاذ تصمیم در مورد اجرای بندهای ۹ – ۱۰ – ۱۳ – ۱۴ – ۱۶ – ۱۷ – ۱۸ – ۱۹ – ۲۰ – ۳۴ ماده ۳ این اساسنامه.
14 – تصویب نمونه و یا متن قراردادهایی که یک طرف آن سازمان باشد.
ماده ۳۳ – اعضای هیأت مدیره در حفظ اموال و دارایی سازمان و همچنین حسن اداره امور آن در مقابل صاحبان سهام مسئولیت مشترک داشته و نیز مسئولیت فردی آنان همان مسئولیت وکیل در مقابل موکل است.
ماده ۳۴ – وظایف و اختیارات مدیر عامل سازمان به شرح زیر می‌باشد:
1 – نمایندگی سازمان در برابر اشخاص ثالث و مراجع قضایی و کلیه ادارات دولتی و مؤسسات خصوصی با حق توکیل غیر.
2 – تصمیم در مورد استخدام با رعایت بند ۱۱ ماده ۳۲ این اساسنامه و نصب و عزل و مأموریت و انتقال و تعلیق کارکنان سازمان و تعیین شغل و حقوق و مزایا و ترفیع آنان طبق آیین‌نامه استخدام سازمان و در حدود بودجه تصویبی.
3 – افتتاح حساب جاری به نام سازمان نزد بانکها.
4 – اتخاذ تصمیم نسبت به انجام معاملات نقد یا مدت‌دار با شرکتها و اتحادیه‌های تعاونی روستایی و کشاورزی با رعایت مقررات این اساسنامه و آیین‌نامه مربوط.
5 – اجرای مصوبات مجمع عمومی و کمیسیون مندرج در ماده ۲۵ این اساسنامه و شورا و هیأت مدیره سازمان.
6 – اتخاذ تصمیم و اقدام نسبت به کلیه عملیات سازمان مندرج در ماده ۳ این اساسنامه به استثنای آن چه که از وظایف شورا و هیأت مدیره تعیین شده است.
7 – نظارت بر اجرای اساسنامه و آیین‌نامه‌های سازمان.
8 – امضای قراردادهایی که متن و یا نمونه آن به تصویب هیأت مدیره رسیده است.
9 – انجام کلیه اموری که برای اداره سازمان لازم است در حدود مقررات مربوط به استثنای ساختمان و یا خرید محل کار سازمان که باید با تصویب شورا باشد.
10 – حق امضای کلیه نامه‌ها و مکاتبات سازمان با رییس هیأت مدیره و مدیر عامل سازمان و حق امضاء کلیه اسناد و اوراق بهادار با رییس هیأت مدیره و مدیر عامل سازمان و یکی از اعضای هیأت مدیره خواهد بود که طبق اساسنامه آن چه که مربوط به وظایف و اختیارات شخص او است امضاء و آن چه که اتخاذ تصمیم درباره آن در صلاحیت هیأت مدیره سازمان باشد پس از تصویب هیأت مدیره مبادرت به امضاء می‌نماید.
11 – مدیر عامل سازمان می‌تواند به مسئولیت خود قسمتی از اختیارات اجرایی خود را به هر یک از اعضای هیأت مدیره و یا سایر کارکنان سازمان تفویض نماید. کسانی که به آنها با رعایت مقررات این اساسنامه اختیاراتی واگذار شده، مسئول عملیات خود بوده و در صورتی که مرتکب تقصیر یا تخلف یا جرمی بشوند طبق مقررات مورد تعقیب قانونی قرار خواهند گرفت.
تبصره – مدیر عامل سازمان می‌تواند طبق آیین‌نامه مربوط به اعضاء هیأت مدیره و کارکنان واجد صلاحیت سازمان حق امضاء مجاز بدهد.
ماده ۳۵ – برای هر سال مالی به پیشنهاد وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستایی و تصویب مجمع عمومی دو نفر بازرس انتخاب می‌شوند مسئولیت و وظایف بازرسان تا تجدید انتخاب و یا تعیین بازرسان جدید ادامه خواهد داشت.
ماده ۳۶ – وظایف بازرسان به شرح زیر می‌باشد:
1 – رسیدگی به حسابهای سازمان اعم از حسابهای ماهانه و ترازنامه سالانه.
2 – تنظیم گزارش سالانه حسابهای سازمان و ارسال یک نسخه از آن جهت صاحبان سهام حداقل ده روز قبل از تاریخ انعقاد مجمع عمومی عادی سالانه.
3 – در هر مورد که وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستایی رسیدگی به امور مربوط به سازمان را لازم بداند می‌تواند موضوع را به یک یا هر دو بازرس ارجاع نماید.
بازرس یا بازرسان موظفند در مدت تعیین شده اقدام لازم معمول داشته و نتیجه رسیدگی یا اطلاعات خواسته شده و نظر خود را به وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستایی گزارش دهند.
تبصره ۱ – بازرسان می‌توانند اطلاعات لازم را برای انجام وظایف خود از مدیر عامل سازمان بخواهند. و مدیر عامل مکلف است اطلاعات خواسته شده را با اسناد و مدارک مربوط در اختیار آنان قرار دهد.
تبصره ۲ – بازرسان حق دخالت در امور جاری سازمان را ندارند.
ماده ۳۷ – چنانچه بازرسان در انجام وظایف محوله مرتکب تقصیر یا تخلف یا جرمی شوند بر حسب مورد برابر مقررات و قوانین مربوط تحت تعقیب قرار خواهند گرفت.
ماده ۳۸ – تا زمانی که سهام وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی بیش از ۵۰% سرمایه ثبت شده سازمان باشد وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستایی می‌تواند در موارد ضروری و از نظر تسریع در امور مربوط به عنوان نماینده اکثریت صاحبان سهام بدون تشکیل مجمع عمومی تصمیماتی که‌در این اساسنامه به عهده مجمع عمومی گذارده شده است اتخاذ و برای اجرا به سازمان ابلاغ نماید.
فصل سوم – مقررات مالی و متفرقه
ماده ۳۹ – سال مالی سازمان روز اول فروردین هر سال آغاز و در روز آخر اسفند ماه همان سال به پایان می‌رسد.
ماده ۴۰ – سازمان باید هر ماه یک نسخه از خلاصه حسابهای دفتر کل و ۲۰ روز قبل از انعقاد مجمع عادی سالانه یک نسخه از ترازنامه سالانه با‌کلیه ضمائم مربوط را جهت حسابرسی به بازرسان تسلیم نماید.
ماده ۴۱ – مدت استهلاک در مورد اموال منقول تا سه سال بر حسب نوع مال و مدت استهلاک ساختمانها بر حسب دوام و استحکام آنها تعیین و در هر حال نباید از بیست سال تجاوز نماید.
تبصره – برای مطالبات مشکوک‌الوصول باید اندوخته کافی از محل سود ویژه تأمین گردد و هر گاه مطالبات مذکور غیر قابل وصول تشخیص شود از اندوخته مزبور باید برداشت و واریز شود.
ماده ۴۲ – سود ویژه سازمان عبارت است از جمع درآمدها پس از کسر کلیه هزینه‌ها و استهلاک‌ها.
ماده ۴۳ – سود ویژه با تصویب مجمع عمومی به طریق زیر تقسیم می‌شود:
الف – پانزده درصد آن به حساب سرمایه احتیاطی منتقل می‌گردد.
منظور کردن این قسمت از سود ویژه به سرمایه احتیاطی تا زمانی که سرمایه مزبور معادل سرمایه پرداخت شده سازمان بشود اجباری است.
ب – به پیشنهاد هیأت مدیره قسمتی از سود ویژه برای تشکیل اندوخته مطالبات مشکوک‌الوصول تخصیص می‌یابد.
ج – ممکن است مبلغی از سود ویژه برای پاداش کارکنان سازمان اختصاص داده شود.
د – تخصیص قسمتی از سود ویژه برای نقل به سال بعد به پیشنهاد هیأت مدیره در صورت لزوم.
ه – بقیه سود ویژه بین صاحبان سهام تقسیم خواهد شد.
تبصره ۱ – سود سهام متعلق به وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی به سرمایه سازمان اضافه می‌شود.
تبصره ۲ – تا زمانی که کمک دولت برای کسر هزینه‌های سازمان ادامه داشته باشد، اقلام مندرج در بندهای ماده ۴۳ از محل مازاد کل درآمد سازمان (اعم از درآمد اختصاصی و منابع عمومی) برداشت می‌شود.
ماده ۴۴ – هیچ یک از اعضاء شورا و هیأت مدیره و بازرسان نمی‌توانند در معاملاتی که با سازمان و یا به حساب سازمان می‌شود به طور مستقیم و یا غیر مستقیم سهیم شوند.
ماده ۴۵ – اعضای شورای و هیأت مدیره و بازرسان باید قبل از شروع به کار در اولین جلسه شورای سازمان حاضر شده سوگند یاد نمایند که ضمن حفظ سرمایه و منافع و اسرار سازمان حداکثر کوشش و فعالیت را برای پیشرفت نهضت تعاونی و به ثمر رساندن برنامه اصلاحات ارضی و افزایش تولیدات کشاورزی به کار برند.
ماده ۴۶ – استفاده از مأموران سیار سازمان در امور اعتباراتی بانک تعاون کشاورزی ایران در سطح دهات به ترتیبی خواهد بود که به وسیله کمیسیون مندرج در ماده ۲۵ این اساسنامه معین می‌شود.
ماده ۴۷ – مواردی که در این اساسنامه صراحتاً پیش‌بینی نشده است بر اساس مقررات قانون تجارت عمل خواهد شد.
اساسنامه فوق مشتمل بر چهل و هفت ماده و نوزده تبصره به استناد ماده ۷ قانون تشکیل بانک تعاون کشاورزی ایران در جلسات یازدهم و شانزدهم و بیستم بهمن ماه یک هزار و سیصد و چهل و هشت به ترتیب به تصویب کمیسیونهای اصلاحات ارضی و تعاون روستایی – امور استخدام و سازمانهای اداری و دارایی مجلس شورای ملی و در جلسات هفتم و سیزدهم و نوزدهم اسفند ماه یک هزار و سیصد و چهل و هشت به تصویب کمیسیونهای اصلاحات اراضی و تعاون روستایی – استخدام و دارایی مجلس سنا رسیده است.
رییس مجلس سنا – جعفر شریف‌امامی