ماده واحده –
1 – به دولت اجازه داده می‌شود که تغییرات اساسنامه صندوق بین‌المللی پول را که ترجمه فارسی آن ضمیمه این قانون است بپذیرد و قبولی ایران را به صندوق بین‌المللی پول اطلاع دهد.
۲ – به دولت اجازه داده می‌شود که در حساب برداشت مخصوص مطابق مقررات اساسنامه تغییر یافته صندوق مشارکت کند و برای این منظور سندی را که حاکی از پذیرفتن تمام تعهدات ناشی از مشارکت در حساب مزبور است امضاء و به صندوق بین‌المللی پول تسلیم کند.
۳ – به بانک مرکزی ایران اجازه داده می‌شود که از طریق نماینده دولت ایران در صندوق بین‌المللی پول کلیه عملیات و معاملات مربوط به حق برداشت مخصوص را به صلاحدید خود و بر طبق اساسنامه تغییر یافته صندوق انجام دهد و منجمله:
الف – تخصیص یا الغای حق برداشت مخصوص را در هر زمان بپذیرد و یا رد کند.
ب – از حق برداشت مخصوص برای به دست آوردن ارزهای خارجی و یا گرفتن ریال استفاده کند.
ج – ریال یا ارز خارجی در اختیار استفاده‌کنندگان از حق برداشت مخصوص بگذارد.
د – ثبت عملیات و معاملات مربوطه را در دفاتر صندوق تقاضا کند.
۴ – بانک مرکزی ایران نمی‌تواند اصل سهمیه حق برداشت مخصوصی را که به ایران تخصیص داده می‌شود جزو پشتوانه ریال بگذارد ولی مجاز است خالص حق برداشت مخصوص را که از سایر مشارکت‌کنندگان پذیرفته و در دفاتر مربوطه صندوق به ثبت رسیده است جزو پشتوانه ریال قرار دهد.
۵ – آن قسمت از مقررات ماده واحده “قانون اجازه مشارکت دولت ایران در مقررات کنفرانس منعقده در برتن‌وودز (Bretton Woods) مربوط به تأسیس صندوق بانک بین‌المللی” مصوب ششم دی ماه ۱۳۲۴ و سایر مقررات قانونی که با این قانون مغایرت دارد لغو می‌شود.
قانون بالا مشتمل بر یک ماده و ضمیمه آن که در جلسه روز یکشنبه پانزدهم دی ماه یک هزار و سیصد و چهل و هفت به تصویب مجلس شورای ملی رسیده بود در جلسه روز شنبه بیست و ششم بهمن ماه یک هزار و سیصد و چهل و هفت به تصویب مجلس سنا رسید.
رئیس مجلس سنا – جعفر شریف امامی
تغییرات پیشنهادی در مواد موافقتنامه صندوق بین‌المللی پول
که بر حسب تصمیم شماره ۸-۲۲ هیأت نمایندگان تنظیم گردیده است
الف
مقدمه
مقدمه به شرح زیر اصلاح می‌شود:
“(۱) صندوق بین‌المللی پول با رعایت مقررات این موافقتنامه به نحوی که بدواً به تصویب رسیده و با مواد الحاقی که بعداً به منظور برقراری تسهیلاتی بر مبنای حق برداشت مخصوص بدان اضافه شده و هم چنین پاره‌ای تغییرات دیگر که به عمل آمده است تأسیس یافته و فعالیت خواهد نمود.
(۲) صندوق به منظور انجام عملیات و معاملات خود یک حساب عمومی و یک حساب برداشت مخصوص به وجود خواهد آورد. عضویت در‌صندوق موجد حق مشارکت در حساب برداشت مخصوص خواهد بود.
(۳) عملیات و معاملاتی که به موجب این موافقتنامه مجاز گردیده است از طریق حساب عمومی انجام خواهد یافت ولی عملیات و معاملاتی که مستلزم استفاده از حق برداشت مخصوص است به حساب برداشت مخصوص منظور خواهد شد”.
ب
ماده اول – مقاصد
1 – بند ۵ – ماده اول به شرح زیر اصلاح می‌شود:
“۵ – به منظور ایجاد اعتماد در بین اعضاء منابع مالی صندوق موقتاً در مقابل تأمین کافی در اختیار اعضاء گذارده خواهد شد تا بدین وسیله فرصت داشته باشند که اختلال موازنه پرداخت‌های خود را بدون تشبث به وسائلی که لطمه به رونق اقتصاد ملی و بین‌المللی می‌زند اصلاح نمایند”.
2 – آخرین جمله ماده اول به شرح زیر خواهد بود:
“مقاصد مندرج در این ماده راهنمای صندوق در اتخاذ کلیه تدابیر و تصمیمات آن خواهد بود”.
پ
ماده سوم – سهمیه و مبلغ تعهد
1 – بخش دوم به شرح زیر اصلاح می‌شود:
“بخش دوم – تغییر و تعدیل میزان سهمیه
صندوق حداکثر هر پنج سال یک بار نسبت به میزان سهمیه کلیه اعضاء تجدید نظر کرده و
در صورتی که مقتضی بداند پیشنهاد تعدیل سهمیه اعضاء را‌خواهد نمود. به علاوه اگر
صندوق مناسب بداند در هر موقع دیگر به تقاضای هر یک از اعضاء تغییر میزان سهمیه آن
عضو را مورد مطالعه قرار خواهد‌داد. تغییراتی که در نتیجه تجدید نظر عمومی نسبت به
میزان سهمیه‌ها پیشنهاد می‌شود باید به اکثریت هشتاد و پنج درصد جمع کل آراء صندوق
به‌تصویب برسد ولی تغییر سهمیه در سایر موارد منوط به تصویب چهار پنجم آراء خواهد
بود و هیچ سهمیه‌ای بدون رضایت عضو مربوط تغییر نخواهد‌یافت”.
2 – به بخش چهارم که راجع به طرز پرداخت در هنگام تغییر میزان سهمیه است بند ج به
شرح زیر اضافه خواهد شد:
“ج – هر گونه تصمیمی که در مورد طرز پرداخت اتخاذ شود و یا منظور از اتخاذ آن صرفاً
کاهش تأثیر پرداختی باشد که به مناسبت افزایش سهمیه اعضاء‌و در تعقیب تجدید نظر
عمومی پیشنهاد گردیده مستلزم تصویب اکثریتی مرکب از هشتاد و پنج درصد کل آراء صندوق خواهد بود”.
ت
ماده چهارم – برابری پول
1 – بخش هفتم به شرح زیر اصلاح می‌شود:
“بخش هفتم – تغییرات متحدالشکل در نرخ برابری
با وصف موارد مصرحه در بخش پنجم قسمت (ب) این ماده صندوق به اکثریت هشتاد و پنج
درصد آراء تمام اعضاء خود می‌تواند تغییرات‌متحدالشکل متناسبی در نرخ برابری
پول‌های همه اعضاء خود بدهد. ولی هرگاه در ظرف هفتاد و دو ساعت پس از تصویب صندوق
عضو مربوط اطلاع‌دهد که به تغییر نرخ برابری خود مایل نیست، نرخ برابری پول عضو
مزبور در این مورد تغییر نخواهد یافت”.
2 – در بخش هشتم که راجع به حفظ ارزش دارایی‌های صندوق به طلا می‌باشد بند “د” به
شرح زیر اصلاح می‌شود:
“د – مقررات این بخش در مورد تغییر متناسب متحدالشکلی که در نرخ برابری پول همه
اعضاء پیش آمده عملی خواهد بود، جزء در صورتی که هنگام‌چنین تغییری صندوق به
اکثریت آراء هشتاد و پنج درصد تمام اعضاء تصمیم دیگری اتخاذ نماید”.
ث
ماده پنجم – معاملات با صندوق
1 – در بخش سوم که راجع به شرایط استفاده از منابع صندوق می‌باشد شق ۳ بند الف به
شرح زیر اصلاح می‌شود:
“۳ – خرید پیشنهادی در محدوده حصه طلای سهمیه باشد و یا میزان موجودی صندوق از پول
عضو خریدار را بیش از بیست و پنج درصد سهمیه آن‌عضو در ظرف ۱۲ ماهی که پایان آن
روز خرید است افزایش ندهد و یا این که از دویست درصد سهمیه عضو تجاوز ننماید”.
2 – بندهای (ج) و (د) به شرح زیر به بخش سوم افزوده می‌شود:
“ج – استفاده اعضاء از منابع صندوق باید با رعایت مقاصد صندوق بوده باشد. در مورد
استفاده از منابع مالی، صندوق سیاستی اتخاذ خواهد کرد که‌مبتنی بر کمک به حل
مشکلات مربوط به موازنه پرداخت‌های اعضاء در حدود مقاصد صندوق بوده باشد و به
علاوه صندوق مقررات تأمینی کافی برای‌استفاده موقت از منابع مالی خود وضع خواهد
نمود”.
“د – صندوق اظهارنامه توجیهی اعضاء را که به موجب بند الف فوق به همراه درخواست
خرید ارائه می‌گردد مورد مطالعه قرار خواهد داد تا اطمینان‌حاصل کند که خرید
پیشنهادی با مقررات این موافقتنامه و سیاست‌هایی که بر اساس آن اتخاذ گردیده است
مباینت نخواهد داشت ولی هرگاه خرید‌پیشنهادی در محدوده حصه طلای سهمیه باشد خرید
مذکور قابل اعتراض نخواهد بود”.
3 – در بخش هفتم که راجع به بازخرید پول‌های موجود در صندوق از طرف اعضاء می‌باشد
جمله اول بند ب به شرح زیر اصلاح می‌شود:
“ب – در پایان هر سال مالی صندوق، اعضاء باید با استفاده از کلیه اجزاء مرکبه
ذخایر پولی خود قسمتی از پول خود را که نزد صندوق است به نحوی که‌به موجب جدول ب
معین می‌شود و با شرایط زیر از صندوق بازخرید نمایند:
(۱) هر عضو باید برای بازخرید پول خود از صندوق مبلغی از ذخایر پولی خود را که از
لحاظ ارزش برابر تغییرات حاصله زیر در طی سال می‌باشد به‌کار برد: نصف افزایشی که
در موجودی صندوق از پول آن عضو حاصل شده است به اضافه نصف هر نوع افزایش و یا
منهای نصف هر نوع نقصانی که در‌ذخایر پولی آن کشور حاصل شده است و یا در صورتی که
موجودی صندوق از پول آن عضو کاهش پیدا کرده است نصف هر نوع افزایش در میزان‌ذخایر
پولی کشور عضو منهای نصف هر نوع نقصانی که در موجودی صندوق از پول آن عضو حاصل
گردیده است.
4 – در بخش هفتم بند ج به شرح زیر اصلاح می‌شود:
“ج – هیچ یک از تعدیل‌های مصرح در قسمت (۲) بالا نباید به درجه‌ای برسد که:
(۱) ذخیره پولی عضو کمتر از صد و پنجاه درصد سهمیه وی بشود.
(۲) موجودی صندوق از پول عضو کمتر از میزان هفتاد و پنج درصد سهمیه آن عضو بشود.
(۳) موجودی صندوق از هر پولی که مورد استفاده واقع می‌شود بیش از هفتاد و پنج درصد
سهمیه آن عضو بشود.
(۴) مبلغ بازخرید شده از بیست و پنج درصد سهمیه عضو مربوط تجاوز کند”.
5 – بند د به شرح زیر به بخش هفتم اضافه می‌شود:
“د – صندوق بنا به تصمیم اکثریت هشتاد و پنج درصد آراء تمام اعضاء می‌تواند حد
نصاب مقرر در قسمت‌های (۱) و (۴) بند ج فوق را مورد تجدید‌نظر قرار داده و هم چنین
می‌تواند مقررات قسمت‌های ج، د و هر یک بند ۱ و قسمت ب بند ۲ جدول (ب) را مورد
تجدید نظر و تکمیل قرار دهد”.
6 – در بخش هشتم که راجع به کارمزد است بند الف به شرح زیر اصلاح می‌شود:
“الف – هر عضوی که در برابر پول خود پول عضو دیگر را از صندوق خریداری می‌کند
باید علاوه بر قیمت برابری کارمزدی که برای همه اعضاء یکسان‌خواهد بود از قرار
حداقل یک دوم درصد و حداکثر یک درصد به نحوی که صندوق معین خواهد کرد بپردازد ولی
صندوق می‌تواند به صوابدید خود در‌مورد خریدهایی که در محدوده حصه طلای سهمیه صورت
خواهد گرفت کارمزدی کمتر از یک دوم درصد تعیین کند”.
7 – بخش زیر به ماده پنجم اضافه می‌شود:
“بخش نهم – پاداش
(الف) صندوق به نرخی که برای همه اعضاء یکسان خواهد بود، پاداشی که مبتنی بر
افزایش هفتاد و پنج درصد سهمیه عضو نسبت به متوسط‌موجودی صندوق از پول عضو می‌باشد
پرداخت خواهد کرد ولی این پاداش شامل موجودیهای مازاد بر هفتاد و پنج درصد سهمیه
عضو نخواهد شد.نرخ پاداش یک و یک دوم درصد در سال خواهد بود ولی صندوق به صوابدید
خود می‌تواند این نرخ را افزوده و یا کاهش دهد. افزایش نرخ پاداش به‌میزان بیش از
دو درصد در سال و یا کاهش آن به میزان کمتر از یک درصد در سال محتاج به تصویب سه
چهارم تمام آراء اعضاء خواهد بود.
(ب) پاداش بر حسب تصمیم صندوق به طلا و یا پول همان کشور عضو پرداخت خواهد شد”.
ج
ماده ششم – انتقال سرمایه
1 – در بخش اول که مربوط به استفاده از منابع صندوق برای انتقال سرمایه است بند
الف به شرح زیر اصلاح می‌شود:
“الف – هیچ عضوی نمی‌تواند منابع صندوق را برای جبران خروج سرمایه به مقادیر زیاد
و متوالی به کار برد جز به نحوی که در بخش دوم این ماده مقرر‌گردیده است و صندوق
می‌تواند از هر عضوی درخواست کند که از استفاده از منابع صندوق برای چنین منظوری
جلوگیری به عمل آورد. اگر پس از‌دریافت چنین درخواستی عضوی از اتخاذ وسائل جلوگیری
خودداری کند صندوق می‌تواند عدم صلاحیت عضو مزبور را برای استفاده از منابع
صندوق‌اعلام نماید”.
2 – بخش دوم به شرح زیر اصلاح می‌شود:
“بخش دوم – مقررات مخصوص برای انتقال سرمایه
هر عضو حق دارد که به منظور جبران انتقالات سرمایه پول عضو دیگر صندوق را در
محدوده حصه طلای سهمیه خریداری نماید”.
چ
ماده دوازدهم – سازمان و طرز اداره
1 – در بخش دوم که راجع به هیأت نمایندگان است شق ۲ و ۳ بند (ب) به شرح زیر اصلاح
می‌شود:
“۲ – تصویب تجدید نظر در میزان سهمیه‌ها، یا اتخاذ تصمیم راجع به نحوه پرداخت، یا
تقلیل تأثیر پرداخت افزایشی که در نتیجه تجدید نظر عمومی‌نسبت به میزان سهمیه‌ها
پیشنهاد شده است”.
“۳ – تصویب یک تغییر متحدالشکل در ارزش برابری پول اعضاء یا اتخاذ تصمیم راجع به
عدم اعمال مقررات مربوط به حفظ ارزش طلای دارایی‌های‌صندوق در موقع چنین تغییری”.
2 – شقوق زیر به بند ب بخش دوم اضافه می‌شود:
“۹ – تجدید نظر نسبت به مقررات مربوط به بازخرید و یا تجدید نظر و تکمیل مقررات
راجع به نحوه توزیع بازخرید بین انواع ذخائر.
10 – انتقال هر نوع ذخیره خاص به ذخیره عمومی”.
3 – عنوان بخش ششم به شرح زیر اصلاح می‌شود:
“ذخایر و توزیع درآمد خالص”.
4 – در بخش ششم بند ب به شرح زیر اصلاح می‌شود:
“ب – هرگاه قسمتی از سود ویژه در یک سال تقسیم شود، از این محل ابتدا به اعضایی که
به موجب بخش نهم ماده پنجم حق دریافت پاداش را در آن‌سال دارند به میزان
مابه‌التفاوت پاداشی که به آن عضو در آن سال پرداخت شده است تا مبلغی که به نرخ دو
درصد در سال به همان عضو پاداش تعلق‌می‌گیرد پرداخت خواهد شد. تقسیم سود ویژه آن
سال پس از وضع این مبلغ به نسبت سهمیه‌های کلیه اعضاء به عمل خواهد آمد. هر
پرداختی که به هر‌عضوی می‌شود با پول همان عضو خواهد بود”.
5 – بند ج به شرح زیر به بخش ششم افزوده می‌شود:
“ج – صندوق می‌تواند هر نوع ذخیره خاصی را به ذخیره عمومی منتقل نماید”.
ح
ماده هیجدهم – تفسیرات
“بند ب ماده هیجدهم به شرح زیر اصلاح می‌شود:
ب – در هر صورت هرگاه هیأت مدیره تصمیم خود را به موجب قسمت الف بالا اظهار کرده
باشد، هر عضو می‌تواند ظرف سه ماه از تاریخ صدور‌تصمیم درخواست کند که مسأله مورد
نظر به هیأت نمایندگان که تصمیم آن قاطع خواهد بود احاله گردد. هر مسأله‌ای که به
هیأت نمایندگان ارجاع‌می‌شود باید از طرف کمیته تفسیرات هیأت نمایندگان مورد بررسی
واقع شود. هر یک از اعضای این کمیته دارای یک رأی بوده و هیأت نمایندگان‌عضویت،
آیین رسیدگی و نحوه حصول اکثریت در کمیته مزبور را مقرر خواهد داشت. تصمیم اتخاذ
شده به وسیله این کمیته در حکم تصمیم هیأت‌نمایندگان تلقی خواهد شد مگر این که
هیأت مدیره با اکثریت هشتاد و پنج درصد کلیه آراء اعضاء به نحو دیگری اتخاذ نماید.
تا هنگام اخذ تصمیم‌هیأت نمایندگان، صندوق می‌تواند تا حدودی که لازم بداند مطابق
تصمیم هیأت مدیره رفتار کند”.
خ
ماده نوزدهم – توضیح اصطلاحات
1 – بند الف ماده نوزدهم به شرح زیر اصلاح می‌شود:
“الف – مقصود از ذخایر پولی عضو، موجودی رسمی طلای عضو مزبور و پول‌های قابل
تبدیل سایر اعضاء و پول‌هایی از کشورهای غیر عضو است که‌صندوق مشخص کرده باشد”.
2 – بند ه ماده نوزدهم به شرح زیر اصلاح می‌شود:
“ه – مبالغی که موجودی رسمی سایر مؤسسات رسمی یا بانک‌ها را به موجب بند ج بالا
تشکیل می‌دهد جزء ذخایر پولی عضو منظور خواهد شد”.
3 – بند زیر به ماده نوزدهم اضافه می‌شود:
“ی – منظور از خرید در محدوده حصه طلای سهمیه این است که عضوی پول عضو دیگر را در
قبال پرداخت پول خود خریداری نماید، بدون این که در‌اثر این خرید موجودی صندوق از
پول عضو مزبور از صد درصد سهمیه عضو نامبرده تجاوز نماید. مضافاً بر آن صندوق
می‌تواند در تأمین مقصود این‌تعریف خریدهایی را که به موجب سیاست‌های خود در مورد
استفاده از منابع به منظور جبران مالی نوسانات صادر به عمل می‌آید و نیز
موجودیهای‌مربوطه را از شمول این تعریف خارج نماید”.
د
ماده بیستم – مقررات نهایی
عنوان ماده بیستم “مقررات راجع به تأسیس” می‌باشد.
ذ
پس از ماده بیستم مواد بیست و یکم تا سی و دوم به شرح زیر اضافه می‌شود:
ماده بیست و یکم – حق برداشت مخصوص
بخش اول – مجوز تخصیص حق برداشت مخصوص
به منظور تکمیل ذخایر موجود و تأمین به موقع احتیاجاتی که بروز می‌نماید، صندوق
مجاز است برای اعضایی که در حساب برداشت مخصوص‌مشارکت کنند حق برداشت مخصوص تخصیص
دهد.
بخش دوم – واحد ارزش
واحد ارزش حق برداشت مخصوص معادل ۰.۸۸۸۶۷۱ گرم طلای خالص خواهد بود.
ماده بیست و دوم – حساب عمومی و حساب برداشت مخصوص
بخش اول – تفکیک عملیات و معاملات
کلیه عملیات و معاملاتی که متضمن استفاده از حق برداشت مخصوص است در حساب برداشت
مخصوص منظور خواهد شد. تمام عملیات و‌معاملات دیگر صندوق که بنا به این موافقتنامه
و یا با رعایت آن مجاز گردیده است در حساب عمومی منظور خواهد گردید عملیات و
معاملاتی که به‌موجب بخش دوم ماده بیست و سوم انجام می‌پذیرد هم در حساب عمومی و
هم در حساب برداشت مخصوص منظور خواهد گردید.
بخش دوم – تفکیک دارایی‌ها و اموال
کلیه اقلام دارایی‌ها و اموال صندوق، به استثنای دارایی‌ها و اموالی که به موجب
بخش دوم ماده بیست و ششم مواد سی ام و سی و یکم و جداول (ح)و (ط) تحصیل گردیده و
بایستی در حساب برداشت مخصوص وارد شود، در حساب عمومی وارد خواهد شد. هیچ یک از
دارایی‌ها یا اموالی که در‌یکی از این حساب‌ها منظور شده است بابت تصفیه یا تأدیه
دیون و تعهدات یا زیان‌هایی که به صندوق در نتیجه عملیات یا معاملات حساب دیگر
وارد‌شده است منظور نخواهد گردید. لیکن هزینه‌های مربوط به معاملات حساب برداشت
مخصوص از محل حساب عمومی به وسیله صندوق پرداخت‌خواهد شد و در مواعد مختلف این
هزینه‌ها به موجب بخش چهارم ماده بیست و ششم بر اساس محاسبه عادلانه میزان
هزینه‌ها ارزیابی و جبران‌خواهد شد.
بخش سوم – ثبت اطلاعات
کلیه تغییرات حاصله در میزان موجودیهای حق برداشت مخصوص وقتی محرز خواهد گردید
که به وسیله صندوق در حساب برداشت مخصوص‌ثبت گردیده باشد. مشارکت‌کنندگان باید
اظهارنامه‌ای دائر بر این که حق برداشت مخصوص به موجب کدام یک از مقررات این
موافقتنامه مورد استفاده‌واقع شده است به صندوق ارسال دارند صندوق ممکن است از
مشارکت‌کنندگان اطلاعات دیگری که در ایفای وظایف خود لازم می‌داند بخواهد.
ماده بیست و سوم – مشارکت‌کنندگان و سایر دارندگان حق برداشت مخصوص
بخش اول – مشارکت‌کنندگان
هر عضو صندوق که سندی مشعر بر این که آن عضو کلیه تعهدات ناشی از مشارکت در حساب
برداشت مخصوص را به موجب قانون کشور خود ایفا‌می‌نماید و کلیه اقدامات لازم را به
منظور توانایی اجرای این تعهدات معمول داشته است به صندوق بسپارد، از تاریخ تودیع
سند مزبور مشارکت‌کننده‌در حساب برداشت مخصوص تلقی خواهد شد لیکن تا زمانی که مواد
بیست و یکم تا سی و دوم و جداول (و) تا (ط) قوت قانونی نیافته و اعضاء‌دارنده
لااقل هفتاد و پنج درصد سهمیه‌ها اسناد خود را به موجب مقررات این بخش تودیع نکرده
باشند مشارکت هیچ عضوی مستقر نخواهد شد.
بخش دوم – حساب عمومی به عنوان نگاهدارنده
صندوق می‌تواند “حق برداشت مخصوص” را قبول نموده و به حساب عمومی منظور کرده و
با رعایت مقررات این موافقتنامه مورد استفاده قرار دهد.
بخش سوم – سایر نگاهدارندگان
صندوق می‌تواند با تصویب اکثریت هشتاد و پنج درصد تمام آراء مراتب زیر را تجویز
کند:
(۱) کشورهای غیر عضو، اعضایی که مشارکت‌کننده نمی‌باشند و سازمان‌هایی که وظیفه
بانک مرکزی را برای بیش از یک عضو ایفا می‌کنند به عنوان‌نگاهدارنده معین شوند.
(۲) قیود و شرایطی را که بر آن اساس نگاهدارندگان مزبور ممکن است مجاز به قبول،
نگاهداری و استفاده از حق برداشت مخصوص در زمینه عملیات‌و معاملاتشان با
مشارکت‌کنندگان بشوند معین کند.
(۳) قیود و شرایطی را که بر اساس آن مشارکت‌کنندگان می‌توانند وارد در عملیات و
معاملات با نگاهدارندگان نامبرده شوند معین کند.
قیود و شرایطی را که صندوق به منظور استفاده نگاهداران مجاز از حق برداشت مخصوص و
هم چنین ورود مشارکت‌کنندگان در عملیات و معاملات با‌آنها تجویز می‌نماید باید با
مقررات این موافقتنامه هماهنگ باشد.
ماده بیست و چهارم – تخصیص و لغو حق برداشت مخصوص
بخش اول – اصول و قواعد حاکم بر تخصیص و الغاء
الف – صندوق در کلیه تصمیمات مربوط به تخصیص و الغاء حق برداشت مخصوص سعی خواهد
کرد احتیاج کلی بلند مدت را، در هر موقع که این‌احتیاج پیش می‌آید، برآورده سازد
تا دارایی‌های ذخیره‌ای کنونی را به نحوی تکمیل کند که نیل به مقاصد خود را سهل‌تر
ساخته و از بروز رکود و کسادی‌اقتصادی و نیز تقاضای اضافی و تورم در جهان جلوگیری
نماید.
ب – در موقع اتخاذ اولین تصمیم در مورد تخصیص حق برداشت مخصوص باید به وجود قضاوت
عمومی دائر بر احتیاج جهانی به تکمیل ذخایر و نیل‌به تعادل بهتری در موازنه
پرداخت‌ها و هم چنین احتمال بهتر به کار رفتن شیوه‌های تعدیل‌کننده در آینده توجه
مخصوص معطوف گردد.
بخش دوم – تخصیص و لغو تخصیص
الف – تصمیمات صندوق در مورد تخصیص و یا لغو حق برداشت مخصوص برای دوره‌های اصلی
متوالی که مدت آنها پنج سال است اتخاذ خواهد‌شد. اولین دوره اصلی از تاریخ نخستین
تصمیم درباره تخصیص حق برداشت مخصوص و یا تاریخ مؤخری که در همان تصمیم تصریح
می‌گردد شروع‌خواهد شد. هر گونه تخصیص در فواصل سالیانه صورت خواهد گرفت.
ب – میزان تخصیصهایی که اعطاء خواهد شد به نسبت درصد سهمیه‌ها در تاریخ هر تصمیم
به تخصیص معین می‌گردد میزان لغو تخصیص حق‌برداشت مخصوص به نسبت درصدی از خالص
حاصل جمع حق برداشت‌های تخصیص داده شده، در تاریخ اتخاذ تصمیم راجع به لغو
تخصیص،تصریح خواهد شد. این نسبت برای کلیه مشارکت‌کنندگان یکسان است.
ج – با وجود بندهای الف و ب فوق صندوق در تصمیم خود برای هر دوره اصلی می‌تواند
مقرر دارد که:
(۱) مدت دوره اصلی کمتر یا بیشتر از پنج سال خواهد بود.
(۲) تخصیص یا لغو تخصیص در موعدهایی به غیر از مواعد سالیانه صورت خواهد گرفت.
(۳) میزان تخصیص یا لغو تخصیص، بر حسب مورد، بر اساس نسبت سهمیه یا خالص حاصل جمع
تخصیص‌ها در تاریخی سوای تاریخ اتخاذ تصمیم‌راجع به تخصیص یا لغو تخصیص معین خواهد
شد.
د – هرگاه عضوی پس از شروع یک دوره اصلی قبول مشارکت نماید از آغاز دوره اصلی
تخصیص بعدی که پس از مشارکت آن عضو شروع خواهد شد‌از تخصیص استفاده خواهد کرد مگر
این که صندوق تصمیم به اعطای تخصیص به مشارکت‌کننده جدید از تاریخ شروع تخصیص
سالیانه بعدی اتخاذ‌نماید. هرگاه صندوق تصمیم به اعطای تخصیص به مشارکت‌کننده‌ای
که در طی یک دوره اصلی قبول مشارکت نموده است برای باقیمانده آن دوره اتخاذ‌نماید
و مشارکت‌کننده مزبور در تاریخ‌های مندرج در بندهای ب و ج فوق عضو نبوده است،
صندوق معیاری را که بر آن اساس این تخصیص‌ها به‌مشارکت‌کننده مزبور تعلق خواهد
گرفت تعیین خواهد کرد.
ه – مشارکت‌کننده پس از صدور تصمیم راجع به تخصیص می‌تواند از تخصیص‌های حق برداشت
مخصوص استفاده نماید مگر این که:
(۱) نماینده اصلی مشارکت‌کننده به تصمیم راجع به تخصیص رأی نداده باشد.
(۲) مشارکت‌کننده قبل از اولین تخصیص حق برداشت مخصوص که مبتنی بر تصمیم فوق است
طی اظهارنامه کتبی به صندوق اطلاع داده باشد که‌مایل به تخصیص حق برداشت مخصوص
برای خود به موجب این تصمیم نمی‌باشد. بر حسب تقاضای هر مشارکت‌کننده‌ای صندوق
می‌تواند به اثر‌مترتب بر اظهارنامه نسبت به تخصیص حق برداشت مخصوص خاتمه ببخشد و
این تصمیم متعاقب فسخ اظهارنامه مؤثر است.
و – هرگاه در تاریخ مقرر برای لغو تخصیص مبلغ حق برداشت مخصوصی که نزد
مشارکت‌کننده باقی مانده است کمتر از سهمیه حق برداشت‌مخصوصی است که باید لغو شود،
مشارکت‌کننده باید موازنه منفی خود را در اولین فرصتی که با توجه به وضع ذخائر
ناخالص نامبرده میسر است‌مرتفع نماید و در عین حال با صندوق به این منظور تبادل
نظر نماید. هر گونه حق برداشت مخصوصی که پس از تاریخ مقرر برای لغو تخصیص
به‌مشارکت‌کننده تعلق بگیرد به حساب مانده منفی نامبرده منظور گردیده و لغو خواهد
شد.
بخش سوم – تحولات اساسی غیر منتظره
در صورتی که تحولات اساسی غیر منتظره ایجاب کند صندوق می‌تواند میزان و یا فواصل
تخصیص یا لغو تخصیص را در مدت باقیمانده یک دوره‌اصلی تغییر دهد و یا مدت یک دوره
اصلی را کمتر یا زیادتر نماید و یا یک دوره اصلی دیگری را آغاز کند.
بخش چهارم – تصمیمات راجع به تخصیص یا لغو تخصیص
الف – تصمیمات موضوع بندهای الف و ب و ج بخش دوم یا بخش سوم این ماده به وسیله
هیأت نمایندگان بنا به پیشنهاد مدیر عامل و موافقت مدیران‌اجرایی اتخاذ خواهد شد.
ب – قبل از طرح پیشنهاد مدیر عامل باید اطمینان حاصل کند که پیشنهاد مزبور با
مقررات بند الف بخش اول این ماده هماهنگ خواهد بود و مضافاً بر‌آن با تبادل نظر با
مشارکت‌کنندگان جانبداری آنان را از پیشنهاد خود مسلم بداند. به علاوه قبل از طرح
پیشنهاد اولین تخصیص مدیر عامل باید مطمئن‌باشد که شرایط مندرج در بند ب بخش اول
این ماده حاصل گردیده است و مشارکت‌کنندگان غالباً از شروع تخصیص جانبداری خواهند
کرد. پیشنهاد‌اولین تخصیص را مدیر عامل به مجرد ایجاد حساب برداشت مخصوص پس از
حصول اطمینان از موارد فوق مطرح خواهد کرد:
ج – مدیر عامل پیشنهادات خود را با رعایت مراتب زیر طرح خواهد کرد:
(۱) پیشنهادات حداکثر تا شش ماه قبل از پایان هر دوره اصلی مطرح خواهد شد.
(۲) در صورتی که نسبت به تخصیص یا لغو تخصیص تصمیمی برای یک دوره اصلی اتخاذ نشده
باشد هرگاه وی نسبت به حصول شرایط بند ب فوق‌اطمینان حاصل کند مبادرت به طرح
پیشنهاد خواهد نمود.
(۳) هرگاه با رعایت مقررات بخش سوم این ماده به نظر مدیر عامل تغییر میزان یا
فواصل تخصیص یا لغو تخصیص و یا تغییر مدت یک دوره اصلی و یا‌آغاز یک دوره اصلی
جدید مقتضی باشد مبادرت به طرح پیشنهاد خواهد نمود.
(۴) ظرف شش ماه پس از تقاضای هیأت نمایندگان و یا هیأت مدیره مبادرت به طرح
پیشنهاد خواهد نمود.
در مورد شقوق (۱) و (۳) و (۴) فوق هرگاه مدیر عامل به این نتیجه رسیده باشد که
نمی‌تواند پیشنهادی طرح نماید که در عین رعایت مقررات بخش‌اول این ماده مورد حمایت
غالب مشارکت‌کنندگان به شرح مقرر در بند ب فوق‌الاشعار باشد مراتب را به هیأت
نمایندگان و مدیران اجرایی گزارش‌خواهد داد.
د – به استثنای تصمیماتی که تحت بخش سوم به منظور کاهش میزان تخصیص اتخاذ خواهد
شد، تصمیمات مندرج در بندهای الف و ب و ج بخش‌دوم و بخش سوم به اکثریت هشتاد و پنج
درصد تمام آراء اتخاذ خواهد شد.
ماده بیست و پنجم – عملیات و معاملات راجع به حق برداشت مخصوص
بخش اول – استفاده از حق برداشت مخصوص
از حق برداشت مخصوص در حدود عملیات و معاملاتی که در این موافقتنامه مجاز گردیده
است می‌توان استفاده کرد.
بخش دوم – معاملات بین مشارکت‌کنندگان
الف – هر مشارکت‌کننده می‌تواند از حق برداشت مخصوص خود به منظور تحصیل مبلغی
معادل آن از پول مشارکت‌کننده‌ای که به موجب بخش پنجم‌این ماده معین شده است
استفاده کند.
ب – هر مشارکت‌کننده‌ای با جلب موافقت مشارکت‌کننده دیگر می‌تواند از حق برداشت
مخصوص خود به منظورهای زیر استفاده کند:
(۱) – برای به دست آوردن مبلغی معادل آن از پول خود که نزد مشارکت‌کننده دیگر
موجود است.
(۲) – برای به دست آوردن مبلغی معادل آن از پول یک مشارکت‌کننده دیگر برای انجام
معاملاتی که بنا به تجویز صندوق موجب تسهیل بازپرداخت از‌طرف مشارکت‌کننده اخیر به
موجب بند الف بخش ششم این ماده خواهد گردید و یا از وجوه مانده منفی مشارکت‌کننده
مزبور جلوگیری کرده یا آن را‌کاهش می‌دهد و یا از تأثیر قصور مشارکت‌کننده اخیر در
تدارک انتظارات مندرج در بند الف بخش سوم این ماده خواهد کاست و یا موجودی
حق‌برداشت مخصوص هر دو مشارکت‌کننده را به حدود خالص حاصل جمع تخصیص‌های آنها
نزدیکتر خواهد ساخت. صندوق به اکثریت هشتاد و پنج‌درصد تمام آراء می‌تواند معاملات
دیگر و یا دسته‌ای از معاملات را مشمول همین مقررات قرار دهد. هر نوع معامله یا هر
دسته از معاملاتی که بر اساس‌همین شق (۲) بند ب مورد تجویز صندوق واقع شود باید با
دیگر مقررات این موافقتنامه و هم چنین استفاده مطلوب از حق برداشت مخصوص به‌موجب
این موافقتنامه هماهنگ باشد.
ج – مشارکت‌کننده‌ای که در ازای استفاده مشارکت‌کننده دیگر از حق برداشت مخصوص به
نامبرده پول پرداخت می‌کند به همان میزان از حق برداشت‌مخصوص استفاده خواهد کرد.
بخش سوم – لزوم احتیاج
الف – در مورد معاملات مندرج در بخش دوم این ماده به جز مواردی که در بند ج این
بخش به نحو دیگری مقرر شده است، مشارکت‌کننده لازم است از‌حق برداشت مخصوص خود
صرفاً به منظور تأمین احتیاجات خویش در زمینه حفظ موازنه پرداخت‌ها و یا از نظر
تکمیل موجودی طلا، ارز و حق‌برداشت مخصوص و تحکیم وضع ذخایر خود نزد صندوق استفاده
نماید. بنابراین مشارکت‌کننده نباید صرفاً به قصد تغییر ترکیب اقلام
فوق‌الاشعار‌یعنی تغییر میزان حق برداشت مخصوص به نسبت جمع کل طلا، ارز و وضع
ذخیره خود نزد صندوق از این وسیله استفاده کند.
ب – در مورد استفاده از حق برداشت مخصوص به نحوی که در بند الف فوق اشعار گردید
نمی‌توان اعتراضی وارد کرد ولی صندوق می‌تواند در صورت‌قصور مشارکت‌کننده در تأمین
انتظارات مذکور مراتب را به نامبرده یادآوری کند و هرگاه این قصور از جانب
مشارکت‌کننده ادامه یابد نامبرده مشمول‌مقررات بند ب بخش دوم ماده بیست و نهم
خواهد شد.
ج – مشارکت‌کنندگان ممکن است بدون این که در مقام تأمین انتظارات مندرج در بند الف
فوق بوده باشند از حق برداشت مخصوص به منظور تحصیل‌پولی معادل آن از مشارکت‌کننده
دیگری از طریق یکی از معاملاتی که به وسیله صندوق مجاز گردیده است استفاده کنند به
نحوی که این استفاده سبب‌تسهیل بازپرداخت از جانب مشارکت‌کننده اخیر در حدود
مقررات بند الف بخش ششم این ماده نگردد و نیز ممکن است از حق برداشت مخصوص
به‌منظور جلوگیری و یا کاهش مانده منفی مشارکت‌کننده دیگر استفاده شود و یا این که
منظور از استفاده جبران تأثیر قصور مشارکت‌کننده اخیر در تأمین‌انتظارات مندرج در
بند الف فوق بوده و یا این که به منظور نزدیک کردن موجودی حق برداشت مخصوص متعلق
به هردو مشارکت‌کننده به میزان‌خالص حاصل جمع تخصیص‌ها از حق برداشت مخصوص استفاده
گردد.
بخش چهارم – تعهد تأمین پول
هر مشارکت‌کننده‌ای که به استناد بخش پنجم این ماده از طرف صندوق معین شود باید
عندالمطالبه به مشارکت‌کننده‌ای که از حق برداشت مخصوص‌استفاده می‌کند پول در واقع
قابل تبدیلی به موجب بند الف بخش دوم این ماده پرداخت کند. تعهد هیچ
مشارکت‌کننده‌ای در زمینه تأمین پول نباید از‌میزانی که در آن حد مازاد موجودیهای
حق برداشت مخصوص نامبرده به نسبت خالص حاصل جمع تخصیص‌هایش به دو برابر خالص حاصل
جمع‌تخصیص برسد و یا از هر میزان بیشتری که مشارکت‌کننده و صندوق بدان توافق
کرده‌اند تجاوز کند. هر مشارکت‌کننده‌ای می‌تواند پول به میزانی بیش از‌حد الزامی
و یا حد بالاتری که مورد توافق قرار گرفته است تأمین نماید.
بخش پنجم – تعیین مشارکت‌کنندگانی که پول تأمین خواهند کرد
الف – صندوق با تعیین مشارکت‌کنندگانی که باید پول لازم را در حدود بند الف بخش
دوم و بخش چهارم این ماده و در برابر میزان مشخصی از حق‌برداشت مخصوص تأمین نمایند
اطمینان حاصل خواهد کرد که هر مشارکت‌کننده‌ای خواهد توانست از حق برداشت مخصوص
خود استفاده کند. این‌تعیین بر حسب اصول کلی زیر و هم چنین سایر اصولی که صندوق در
مواقع مقتضی در تکمیل آنها اتخاذ خواهد کرد به عمل می‌آید:
(۱) – هر مشارکت‌کننده‌ای که موازنه پرداخت‌ها و وضع ذخایر ناخالص آن به قدر کفایت
مستحکم باشد به این منظور تعیین خواهد شد، ولی این امر‌مانع از آن نخواهد شد که
هرگاه مشارکت‌کننده‌ای دارای وضع ذخیره مستحکمی باشد به علت وجود کسری محدود
موازنه پرداخت‌ها به این منظور‌معین نشود. مشارکت‌کنندگان واجد شرایط به نحوی
تعیین خواهند شد که در طی زمان موجودیهای حق برداشت مخصوص نزد ایشان به نحو
متعادلی‌تقسیم گردد.
(۲) – مشارکت‌کنندگان به منظور تسهیل بازپرداخت به موجب بند الف بخش ششم این ماده
کاهش مانده منفی موجودیهای حق برداشت مخصوص و‌هم چنین برای خنثی کردن اثرات عدم
تأمین انتظارات مندرج در بند الف بخش سوم این ماده تعیین خواهند شد.
(۳) – در تعیین مشارکت‌کنندگان، صندوق برای آنهایی که نیاز به تحصیل حق برداشت
مخصوص به منظور تأمین هدف‌های ناظر بر تعیین، مندرج در‌شق (۲) بالا دارند حق تقدم
قائل خواهد شد.
ب – به منظور تأمین موجبات توزیع متعادل موجبات توزیع متعادل موجودیهای حق برداشت
مخصوص به موجب شق (۱) بند الف فوق در طی زمان،صندوق مقررات مربوط به تعیین را که
در جدول (و) درج گردیده و یا مقرراتی را که به موجب بند ج زیر اتخاذ می‌شود به
کار خواهد برد.
ج – مقررات ناظر بر نحوه تعیین قبل از پایان اولین دوره اصلی و دوره‌های اصلی بعدی
مورد تجدید نظر واقع خواهد شد و صندوق می‌تواند مقررات‌تازه‌ای با توجه به نتیجه
تجدید نظر اتخاذ کند. تا وقتی که مقررات تازه‌ای اتخاذ نگردیده همان مقرراتی که در
موقع تجدید نظر معتبر بوده به کار برده‌خواهد شد.
بخش ششم – اعاده وضع (بازپرداخت)
الف – مشارکت‌کنندگانی که از حق برداشت مخصوص استفاده می‌کنند باید با رعایت
مقررات راجع به اعاده وضع مندرج در جدول (ز) یا سایر مقرراتی‌که به موجب بند (ب)
زیر اتخاذ می‌گردد اعاده وضع نمایند.
ب – مقررات راجع به اعاده وضع قبل از پایان اولین دوره اصلی و دوره‌های اصلی بعدی
مورد تجدید نظر قرار خواهد گرفت و در صورت لزوم مقررات‌جدیدی وضع خواهد شد. تا
زمانی که مقررات جدید وضع نگردیده و یا تصمیمی در زمینه نسخ مقررات راجع به اعاده
وضع اتخاذ نشده است مقررات‌معتبر در زمان تجدید نظر به قدرت خود باقی خواهد ماند.
اتخاذ تصمیم در مورد وضع مقررات جدید راجع به اعاده وضع و یا تغییر و نسخ
مقررات‌مذکور مستلزم حصول اکثریت هشتاد و پنج درصد تمام آراء خواهد بود.
بخش هفتم – عملیات و معاملات حساب عمومی
الف – از نظر بند الف بخش چهارم ماده سوم و بندهای ب و ج ماده پنجم و بند (و)
بخش هشتم ماده پنجم و قسمت ب جدول (ط) حق برداشت‌مخصوص جزء ذخایر پولی عضو به موجب
ماده نوزدهم تلقی خواهد شد. صندوق ممکن است تصمیم بگیرد که از نظر بندهای ب و ج
بخش هفتم‌ماده پنجم در محاسبه ذخایر پولی و یا افزایش ذخایر پولی سال بخصوصی
افزایش یا نقصان ذخایر پولی حاصله از تخصیص یا لغو تخصیص حق‌برداشت مخصوص در آن
سال را منظور نخواهد داشت.
ب – صندوق می‌تواند حق برداشت مخصوص را به منظورهای زیر بپذیرد:
(۱) – برای بازخریدهایی که به موجب بند ب بخش هفتم ماده پنجم نسبت به حق برداشت
مخصوص تعلق می‌گیرد.
(۲) – برای جبران هزینه‌ها به موجب بخش چهارم ماده بیست و ششم.
ج – صندوق حق برداشت مخصوص را در موارد زیر تا حدودی که معین می‌کند خواهد پذیرفت:
(۱) – برای پرداخت کارمزدها.
(۲) – برای بازپرداخت‌هایی سوای آنچه در بند ب بخش هفتم ماده پنجم مقرر گردیده به
نسبتی که در حد امکان برای کلیه اعضاء یکسان خواهد بود.
د – صندوق در صورتی که تکمیل ذخایر خود را از جهت موجودی پولی مشارکت‌کننده‌ای
مقتضی بداند پس از تبادل نظر با مشارکت‌کننده مزبور در‌مورد سایر طرق تکمیل ذخایر
مندرج در بخش دوم ماده هفتم، می‌تواند از مشارکت‌کننده فوق‌الذکر بخواهد که در
ازای حق برداشت مخصوصی که به‌موجب بخش چهارم این ماده در حساب عمومی منظور گردیده
پول خود را تأمین نماید. در تکمیل ذخایر با استفاده از حق برداشت مخصوص، صندوق‌به
اصول راجع به نحوه تعیین مندرج در بخش پنجم این ماده توجه کافی مبذول خواهد داشت.
ه – صندوق می‌تواند در ازاء طلا یا پول قابل قبول صندوق تا میزان لازم از محل حساب
عمومی حق برداشت مخصوص در معاملاتی که از جانب‌صندوق برای تسهیل اعاده وضع از جانب
مشارکت‌کننده به موجب بند الف بخش ششم این ماده و هم چنین جلوگیری یا کاهش مانده
منفی یا جبران‌تأثیر قصور مشارکت‌کننده فوق‌الذکر در تأمین انتظارات مندرج در بند
الف بخش سوم این ماده تجویز گردیده است در اختیار مشارکت‌کننده مذکور‌بگذارد.
و – در هر یک از عملیات و معاملات دیگر صندوق با مشارکت‌کننده که از طریق حساب
عمومی صورت می‌گیرد صندوق می‌تواند با توافق‌مشارکت‌کننده از حق برداشت مخصوص
استفاده کند.
ز – صندوق می‌تواند در مقابل عملیات و معاملات مندرج در این بخش کارمزد مناسبی که
برای کلیه مشارکت‌کنندگان یکسان است وضع کند.
بخش هشتم – نرخ مبادله
الف – نرخ مبادله در مورد عملیات و معاملات فیمابین مشارکت‌کنندگان باید به نحوی
برقرار شود که صرفنظر از نوع پول‌ها و مشارکت‌کنندگانی که آن‌پول‌ها را تأمین
می‌کنند مشارکت‌کننده‌ای که از حق برداشت مخصوص استفاده می‌کند همان میزان ارزش را
دریافت کند. صندوق مقرراتی به منظور‌اجرای این اصل وضع خواهد کرد.
ب – صندوق با مشارکت‌کننده در مورد نحوه تعیین نرخ مبادله پول خود تبادل نظر خواهد
کرد.
ج – از نظر این مقررات اصطلاح مشارکت‌کننده شامل کشوری که مشارکتش در شرف خاتمه
یافتن است نیز می‌گردد.
ماده بیست و ششم – بهره و کارمزد حق برداشت مخصوص
بخش اول – بهره
صندوق به هر نگاهدارنده نسبت به مبلغ موجودی حق برداشت مخصوصش بهره‌ای که نرخ آن
برای تمام نگاهدارندگان یکسان است خواهد پرداخت.صندوق مطالبات هر نگاهدارنده‌ای
را صرفنظر از این که کارمزد کافی برای جبران پرداخت بهره دریافت کرده و یا دریافت
نکرده باشد خواهد پرداخت.
بخش دوم – کارمزد
هر مشارکت‌کننده‌ای بر اساس میزان خالص حاصل جمع تخصیص‌های حق برداشت مخصوص خود
به اضافه هر نوع مانده منفی مشارکت‌کننده مزبور‌و یا کارمزدهای مقرری که تأدیه
نشده است باید کارمزدی که نرخ آن برای تمام مشارکت‌کنندگان یکسان است به صندوق
بپردازد.
بخش سوم – نرخ بهره و کارمزد
نرخ بهره و نرخ کارمزد به یک میزان بوده و از قرار یک و یک دوم درصد در سال تعیین
خواهد شد. صندوق مختار است که این نرخ را افزایش یا کاهش‌دهد، لیکن نرخ مزبور
نباید از میزان دو درصد و یا از نرخی که در مورد پاداش به موجب بخش نهم ماده پنجم
معین می‌شود، هرکدام بیشتر باشد، تجاوز‌کند و هم چنین نرخ مزبور را نمی‌توان کمتر
از یک درصد و یا کمتر از نرخی که در مورد پاداش به موجب بخش نهم ماده پنجم معین
می‌شود، هرکدام‌کمتر باشد، معین کرد.
بخش چهارم – تعیین سهم مشارکت‌کنندگان از هزینه صندوق
هرگاه به موجب بخش دوم ماده بیست و دوم جبران هزینه صندوق به تصویب برسد صندوق به
نرخی که برای تمام مشارکت‌کنندگان یکسان خواهد‌بود نسبت جبران هزینه را بر اساس
خالص حاصل جمع تخصیص‌های هر مشارکت‌کننده‌ای تعیین خواهد کرد.
بخش پنجم – نحوه پرداخت بهره، کارمزد و سهم مشارکت‌کنندگان از هزینه صندوق
در پرداخت بهره، کارمزدها و سهم مشارکت‌کنندگان از هزینه صندوق از “حق برداشت
مخصوص” استفاده خواهد شد. هر مشارکت‌کننده‌ای که برای‌پرداخت کارمزدها و یا سهم
خود از هزینه صندوق به حق برداشت مخصوص احتیاج داشته باشد مکلف و محق خواهد بود که
به اختیار خود در ازای‌تحویل طلا و یا پول قابل قبول صندوق آن را به وسیله
معامله‌ای از طریق حساب عمومی تحصیل نماید. هرگاه نتوان از این طریق حق
برداشت‌مخصوص لازم را در ازای پول در واقع قابل تبدیل از مشارکت‌کننده‌ای که صندوق
معین خواهد کرد دریافت نماید. هر گونه حق برداشت مخصوصی که‌توسط مشارکت‌کننده‌ای
پس از تاریخ پرداخت مقرر تحصیل گردد به حساب کارمزدهای پرداخت نشده مشارکت‌کننده
مذکور منظور گردیده و لغو‌می‌شود.
ماده بیست و هفتم – نحوه اداره حساب عمومی و حساب برداشت مخصوص.
الف – حساب عمومی و حساب برداشت مخصوص با رعایت شرایط زیر به نحو مقرر در ماده
دوازدهم اداره خواهد شد:
(۱) هیأت نمایندگی می‌تواند کلیه اختیارات خود را در مورد حق برداشت مخصوص جز
مواردی که به موجب بخش سوم ماده بیست و سوم و بندهای‌الف، ب و ج بخش دوم ماده بیست
و چهارم و بخش سوم ماده بیست و چهارم و جمله ماقبل آخر بند ب بخش دوم ماده بیست و
پنجم و بند ب بخش‌ششم ماده بیست و پنجم و بند الف ماده سی و یکم تصریح گردیده است
به مدیران اجرایی تفویض نماید.
(۲) برای انعقاد جلسات و یا اتخاذ تصمیمات هیأت مدیره نسبت به مسائلی که منحصراً
مربوط به حق برداشت مخصوص می‌باشد فقط تقاضا و یا‌حضور و رأی آن عده از اعضاء هیأت
نمایندگان که از طرف کشورهای مشارکت‌کننده به این سمت منصوب شده‌اند از نظر رسمیت
جلسات و تعیین‌حصول حد نصاب مقرر و یا تشخیص این که آیا تصمیمی با اکثریت لازم
اتخاذ گردیده است یا نه مناط اعتبار خواهد بود.
(۳) برای اتخاذ تصمیم مدیران اجرایی نسبت به مسائلی که منحصراً راجع به حق برداشت
مخصوص است تنها مدیرانی که به وسیله حداقل یکی از‌اعضای مشارکت‌کننده منصوب و یا
به این منظور انتخاب شده‌اند حق رأی دارند. هر یک از مدیران نامبرده به تعداد
آرایی که متعلق است به عضو‌مشارکت‌کننده‌ای که او را منصوب نموده و یا اعضای
مشارکت‌کننده‌ای که با رأی آنان به این منظور انتخاب شده است حق رأی خواهد داشت.
تنها حضور مدیران منصوب یا منتخب به وسیله اعضای مشارکت‌کننده و آرایی که متعلق
به اعضای مشارکت‌کننده مزبور است در تعیین حصول حد‌نصاب مقرر و یا تشخیص این که
آیا تصمیمی به اکثریت لازم اتخاذ شده است یا نه مناط اعتبار خواهد بود
(۴) مسائل راجع به اداره عمومی صندوق و از جمله موضوع جبران هزینه مندرج در بخش
دوم ماده بیست و دوم و مسائل راجع به تعیین این که آیا‌موضوعاتی مربوط به هر دو
حساب است و یا منحصراً راجع به حساب برداشت مخصوص می‌باشد در حکم مسائلی که منحصراً
راجع به حساب‌عمومی است تلقی گردیده و به همان نحو مورد اتخاذ تصمیم واقع خواهد
شد.
مسائل راجع به قبول و نگاهداری حق برداشت مخصوص در حساب عمومی و استفاده از آنها
و سایر تصمیماتی که مربوط به عملیات و معاملاتی باشد‌که در هر دو حساب عمومی و
حساب برداشت مخصوص منعکس خواهد شد با حصول اکثریت‌هایی که در مورد هر یک از
حساب‌های مزبور تصریح‌گردیده است اتخاذ خواهد شد. در تصمیمات متخذه در مورد حساب
برداشت مخصوص باید تصریح گردد که تصمیم مزبور مربوط به حساب فوق‌الذکر‌می‌باشد.
ب – علاوه بر امتیازات و مصونیت‌هایی که به موجب ماده نهم این موافقتنامه برقرار
گردیده است هیچ گونه مالیاتی از هر قبیل نسبت به حق برداشت‌مخصوص و یا عملیات و
معاملاتی که از طریق حق برداشت مخصوص انجام می‌پذیرد وضع نخواهد شد.
ج – هر مسأله مربوط به تفسیر مقررات این موافقتنامه راجع به مسائلی که منحصراً
مربوط به حق برداشت مخصوص باشد با رعایت مقررات بند الف‌ماده هیجدهم تنها بر حسب
تقاضای یک مشارکت‌کننده می‌تواند به مدیران اجرایی ارجاع گردد.
هرگاه مدیران اجرایی در مورد تفسیر مسأله‌ای که صرفاً راجع به حق برداشت مخصوص
باشد تصمیمی اتخاذ کرده باشند فقط یک مشارکت‌کننده‌می‌تواند به موجب بند ب ماده
هیجدهم تقاضای ارجاع موضوع را به هیأت نمایندگان بنماید. هیأت نمایندگان تصمیم
خواهد گرفت که آیا نماینده کشور‌عضوی که مشارکت‌کننده نمی‌باشد می‌تواند در کمیته
تفسیر نسبت به مسائلی که منحصراً راجع به حق برداشت مخصوص است رأی بدهد یا خیر.
د – هرگاه بین صندوق و مشارکت‌کننده‌ای که مشارکتش در حساب برداشت مخصوص خاتمه
یافته است و یا بین صندوق و یک مشارکت‌کننده هنگام‌برچیدن حساب برداشت مخصوص
اختلافی راجع به مسأله‌ای که منحصراً از مشارکت نامبرده در حساب برداشت مخصوص ناشی
شده است بروز‌کند، اختلاف مزبور با رعایت ترتیبات مقرر در بند ج ماده هیجدهم به
حکمیت ارجاع خواهد شد.
ماده بیست و هشتم – تعهدات عمومی مشارکت‌کنندگان
علاوه بر تعهداتی که در مورد حق برداشت مخصوص به موجب سایر مواد این موافقتنامه
قبول می‌شود هر مشارکت‌کننده‌ای متعهد است که با صندوق‌و سایر مشارکت‌کنندگان به
منظور تسهیل جریان مؤثر حساب برداشت مخصوص و استفاده درست از حق برداشت مخصوص در
حدود مقررات این‌موافقتنامه همکاری کند.
ماده بیست و نهم – تعلیق معاملات مربوط به حق برداشت مخصوص
بخش اول – مقررات راجع به حالت فوق‌العاده
در صورت بروز حالت فوق‌العاده یا پدید آمدن اوضاع غیر قابل پیش‌بینی که عملیات
صندوق را در زمینه حساب برداشت مخصوص به مخاطره بیندازد،مدیران اجرایی به اتفاق
آراء می‌توانند به مدت حداکثر یکصد و بیست روز اعمال هر یک از مقررات راجع به حساب
برداشت مخصوص را معلق بدارند‌در این صورت مقررات بندهای ب، ج، د بخش اول ماده
شانزدهم اجراء خواهد شد.
بخش دوم – قصور در ایفای تعهد
الف – هرگاه به نظر صندوق مشارکت‌کننده‌ای نسبت به ایفای تعهدات خود به موجب بخش
چهارم ماده بیست و پنجم قصور کرده باشد حق‌مشارکت‌کننده مزبور در استفاده از حق
برداشت مخصوص معلق خواهد شد مگر این که صندوق به نحو دیگری اتخاذ تصمیم نماید.
ب – هرگاه به نظر صندوق مشارکت‌کننده‌ای از ایفای سایر تعهدات مترتبه بر حق برداشت
مخصوص قصور کرده باشد، صندوق می‌تواند استفاده از حق‌برداشت مخصوصی را که
مشارکت‌کننده مزبور پس از تعلیق تحصیل می‌کند معلق بدارد.
ج – مقرراتی باید وضع شود تا مشارکت‌کنندگان قبل از اقداماتی که به موجب بندهای
الف و ب فوق علیه آنان اتخاذ خواهد شد در اسرع وقت از علت‌اقدام اطلاع حاصل کنند و
بدانها فرصت کافی برای طرح نظراتشان اعم از کتبی و شفاهی داده شود. هرگاه قصور
مشارکت‌کننده‌ای بدین ترتیب بنا به‌موجبات بند الف بالا به اطلاع نامبرده برسد،
مشارکت‌کننده مذکور تا اخذ تصمیم نسبت به شکایت نمی‌تواند از حق برداشت مخصوص
استفاده کند.
د – تعلیق مندرج در بندهای الف و ب بالا و هم چنین محدودیت مندرج در بند ج فوق
تأثیری در ایفای تعهدات مشارکت‌کننده در مورد تأمین پول به‌موجب بخش چهارم ماده
بیست و پنجم نخواهد داشت.
ه – صندوق می‌تواند هر موقع تعلیق مقرر در بندهای الف و ب فوق را ملغی دارد لیکن
تعلیقی که به موجب بند ب فوق به مناسبت قصور در ایفای‌تعهد مقرر در بند الف بخش
ششم ماده بیست و پنجم برقرار گردیده است تا پس از یکصد و هشتاد روز پس از پایان
اولین سه‌ماهه‌ای که در طی آن‌مشارکت‌کننده مقررات راجع به اعاده وضع را مراعات
کند خاتمه نخواهد یافت.
و – حق مشارکت‌کننده را در استفاده از حق برداشت مخصوصش نمی‌توان به این مناسبت
که نامبرده به موجب بخش ششم ماده چهارم یا بخش پنجم‌ماده پنجم یا بخش اول ماده ششم
یا بند الف بخش دوم ماده پانزدهم از استفاده از منابع صندوق محروم گردیده است معلق
داشت. بخش دوم ماده‌پانزدهم به مناسبت این که مشارکت‌کننده‌ای از ایفای تعهدات
راجع به حق برداشت مخصوص قصور ورزیده است قابل اعمال نخواهد بود.
ماده سی‌ام – خاتمه مشارکت
بخش اول – حق فسخ مشارکت
الف – هر مشارکت‌کننده‌ای می‌تواند در هر موقع با ارسال اظهارنامه کتبی به مرکز
اصلی صندوق به مشارکت خود در حساب برداشت مخصوص خاتمه‌دهد و از تاریخ وصول
اظهارنامه مشارکت نامبرده خاتمه یافته محسوب می‌شود.
ب – هرگاه مشارکت‌کننده‌ای از عضویت صندوق انصراف حاصل کند، این اقدام در عین حال
به مشارکت نامبرده در حساب برداشت مخصوص نیز‌خاتمه می‌بخشد.
بخش دوم – تسویه حساب‌ها در موقع فسخ مشارکت
الف – هرگاه مشارکت‌کننده‌ای اقدام به فسخ مشارکت خود در حساب برداشت مخصوص
بنماید عملیات و معاملات مشارکت‌کننده مزبور که راجع به‌حق برداشت مخصوص باشد
پایان می‌پذیرد مگر در حدود مقررات بخش‌های سوم، و پنجم و ششم این ماده و جدول (ح)
و یا این که به موجب‌توافقی که با رعایت مقررات بند ج زیر به منظور تسهیل تسویه
منعقد خواهد گردید ترتیب دیگری اتخاذ شود. هر نوع بهره و کارمزدی که تا تاریخ
فسخ‌تعلق گرفته است و هم چنین سهم مشارکت‌کننده از هزینه صندوق که قبل از تاریخ
فوق معین شده ولی پرداخت نشده است باید به حق برداشت‌مخصوص پرداخت شود.
ب – صندوق مکلف به بازخرید تمام حق برداشت‌های مخصوصی است که هنگام فسخ نزد
مشارکت‌کننده موجود است و فسخ‌کننده نیز مکلف است‌که مبلغی معادل خالص حاصل جمع
تخصیص‌هایش و هم چنین سایر مبالغی که به مناسبت مشارکت در حساب برداشت مخصوص مدیون
است به‌صندوق بپردازد. این تعهدات در مقابل یکدیگر قابل تهاتر بوده و آن مبلغ از
حق برداشت مخصوصی که نزد فسخ‌کننده مشارکت موجود بوده و به منظور‌تهاتر و اسقاط
دیون نامبرده به صندوق مورد استفاده واقع گردیده لغو خواهد شد.
ج – با موافقت فسخ‌کننده مشارکت و صندوق و پس از انجام تهاتر مندرج در بند (ب) فوق
با استفاده از یکی از وسایل ارتباطی معقول تسویه حساب در‌مورد تعهدات مشارکت‌کننده
مذکور و یا صندوق به عمل خواهد آمد. هرگاه فوراً توافقی در زمینه تسویه حساب حاصل
نشود مقررات جدول (ح) اجراء‌خواهد شد.
بخش سوم – بهره و کارمزدها
پس از تاریخ فسخ صندوق به نسبت باقیمانده حق برداشت مخصوصی که نزد فسخ‌کننده
مشارکت موجود است به نامبرده بهره خواهد پرداخت و‌فسخ‌کننده نامبرده نیز باید
کارمزدی به نسبت باقیمانده تعهدات خود به صندوق در مواعد و به نرخ‌های مقرر در
ماده بیست و ششم پرداخت کند.پرداخت‌ها به “حق برداشت مخصوص” صورت خواهد گرفت.
فسخ‌کننده مشارکت حق دارد به منظور پرداخت کارمزدها و سهم خود از هزینه صندوق‌از
طریق معامله با مشارکت‌کننده‌ای که به وسیله صندوق تعیین شده و یا به موجب توافق
با نگاهدارنده دیگری در ازاء پول در واقع قابل تبدیل حق‌برداشت مخصوص تحصیل نماید
و یا هر گونه حق برداشت مخصوصی را که به عنوان بهره به دست آورده است از طریق
معامله با مشارکت‌کننده‌ای که‌به موجب بخش پنجم ماده بیست و پنجم تعیین شده و یا
به موجب توافق با نگاهدارنده دیگری از مالکیت خود خارج نماید.
بخش چهارم – تسویه تعهدات نسبت به صندوق
طلا یا پولی که به وسیله فسخ‌کننده مشارکت به صندوق واصل گردیده به مصرف بازخرید
حق برداشت‌های مخصوصی که نزد مشارکت‌کنندگان موجود‌است به نسبت افزایش خالص حاصل
جمع تخصیص‌های هر مشارکت‌کننده از میزان موجودی حق برداشت مخصوص نامبرده در زمان
تحویل طلا یا‌پول به صندوق خواهد رسید. حق برداشت‌های مخصوصی که بدین ترتیب
بازخرید شود و هم چنین هر گونه حق برداشت مخصوصی که به وسیله‌فسخ‌کننده مشارکت به
موجب مقررات این موافقتنامه تحصیل شده تا به موجب قرارداد تسویه و یا بنا به
مقررات جدول (ح) به مصرف پرداخت اقساط‌دیون حاصله برسد و به مصرف تهاتر اقساط
می‌رسد لغو خواهد شد.
بخش پنجم – تسویه تعهدات نسبت به فسخ‌کننده مشارکت
هرگاه صندوق ملزم به بازخرید حق برداشت مخصوص موجود نزدیک فسخ‌کننده مشارکت باشد،
بازخرید با طلا یا پولی که به وسیله مشارکت‌کنندگان‌تعیین شده توسط صندوق فراهم
می‌شود به عمل خواهد آمد. مشارکت‌کنندگان مزبور بر اساس اصول مندرج در بخش پنجم
ماده بیست و پنجم تعیین‌خواهند شد. هر مشارکت‌کننده تعیین شده به صوابدید خود پول
فسخ‌کننده مشارکت یا پول در واقع قابل تبدیل یا طلا به صندوق تحویل داده و در
مقابل‌به همان میزان حق برداشت مخصوص دریافت خواهد کرد. در هر حال فسخ‌کننده
مشارکت می‌تواند در صورت موافقت صندوق حق برداشت‌مخصوص خود را به مصرف تحصیل پول
خود یا پول در واقع قابل تبدیل و یا طلا از هر نگاهدارنده‌ای برساند.
بخش ششم – معاملات راجع به حساب عمومی
به منظور تسهیل تسویه حساب با یک فسخ‌کننده مشارکت صندوق می‌تواند نامبرده را
ملزم بدارد که:
(۱) پس از تهاتر مندرج در بند ب بخش دوم این ماده هر گونه حق برداشت مخصوص متعلق
به خود را که باید بازخرید گردد در معامله‌ای با صندوق که‌از طریق حساب عمومی
انجام می‌پذیرد به مصرف تحصیل پول خود و یا پول در واقع قابل تبدیل، هرکدام را که
صندوق معین کند، برساند.
(۲) به منظور پرداخت کارمزدها و یا اقساط دین به موجب توافق با صندوق یا بنا به
مقررات جدول.
(ح) در معامله‌ای با صندوق که در حساب عمومی منعکس خواهد شد در قبال پرداخت پول
قابل قبول صندوق یا طلا حق برداشت مخصوص تحصیل‌کند.
ماده سی و یکم – تصفیه حساب برداشت مخصوص
الف – حساب برداشت مخصوص را فقط بنا به تصمیم هیأت نمایندگان می‌توان تصفیه کرد
در موارد فوق‌العاده، هرگاه مدیران اجرایی تصفیه حساب‌برداشت مخصوص را ضروری تشخیص
دهند، موقتاً می‌توانند تخصیص‌ها یا لغو تخصیص‌ها و هم چنین تمام معاملات مربوط به
حساب برداشت‌مخصوص را تا اخذ تصمیم هیأت نمایندگان معلق بدارند. هرگاه هیأت
نمایندگان تصمیم به برچیدن صندوق اتخاذ نماید، چنین تصمیمی متضمن تصفیه‌هردو حساب
عمومی و حساب برداشت مخصوص خواهد بود.
ب – هرگاه هیأت نمایندگان تصمیم به تصفیه حساب برداشت مخصوص اتخاذ کند، کلیه
تخصیص‌ها یا لغو تخصیص‌ها و تمام عملیات و معاملات‌راجع به حق برداشت مخصوص و کلیه
فعالیت‌های صندوق در زمینه حساب برداشت مخصوص قطع خواهد شد به استثنای آنچه فرع بر
ایفای منظم‌تعهدات مشارکت‌کنندگان و صندوق در مورد حق برداشت مخصوص می‌باشد. به
همین ترتیب کلیه تعهداتی که صندوق و مشارکت‌کنندگان به موجب‌این موافقتنامه در
مورد حق برداشت مخصوص به عهده گرفته‌اند منتفی خواهد شد به استثنای آنچه در این
ماده و بند ج ماده بیست و هشتم و ماده‌بیست و ششم و بند د ماده بیست و هفتم و ماده
سی ام و جدول (ح) پیش‌بینی شده و یا بر حسب توافق حاصله بر حسب ماده سی ام و در
حدود‌قسمت چهارم جدول (ح) و ماده سی و دوم و جدول (ط) مقرر خواهد شد.
ج – در موقع تصفیه حساب برداشت مخصوص بهره و کارمزدهای متعلقه تا تاریخ تصفیه و هم
چنین سهم مشارکت‌کنندگان از هزینه صندوق تا آن‌تاریخ که پرداخت نشده است به حق
برداشت مخصوص پرداخت خواهد شد. صندوق مکلف به بازخرید تمام حق برداشت‌های مخصوصی
که نزد‌نگاهدارندگان است می‌باشد و هر یک از مشارکت‌کنندگان نیز مکلف به پرداخت
مبلغی معادل خالص حاصل جمع تخصیص‌های حق برداشت خود و‌هم چنین سایر دیون حاصله از
مشارکت در حساب برداشت مخصوص به صندوق خواهد بود.
د – تصفیه حساب برداشت مخصوص به ترتیب مقرر در جدول (ط) صورت خواهد گرفت.
ماده سی و دوم – توضیح اصطلاحات مربوط به حق برداشت مخصوص
در تفسیر مقررات این موافقتنامه در مورد حق برداشت مخصوص صندوق و اعضای آن مراتب
زیر را مورد توجه قرار خواهند داد:
الف – خالص حاصل جمع تخصیص‌های حق برداشت مخصوص یعنی جمع مبلغ حق برداشت مخصوصی
که به یک مشارکت‌کننده تخصیص داده شده منهای آن قسمت از سهم حق برداشت مخصوص
نامبرده که به موجب مقررات بند الف بخش دوم ماده بیست و چهارم لغو گردیده است.
ب – پول در واقع قابل تبدیل یعنی:
1 – پول مشارکت‌کننده‌ای که برای آن رویه‌ای به منظور تبدیل مانده‌های حاصله در
معاملات مربوط به حق برداشت مخصوص به پول‌های دیگر وجود‌داشته و پول‌های اخیر نیز
متشابهاً دارای چنین رویه‌ای باشند به نرخ‌هایی که به موجب بخش هشتم ماده بیست و
پنجم تعیین می‌شوند. علاوه بر این‌پول مذکور باید پول مشارکت‌کننده‌ای باشد که:
(الف) تعهدات بخش دوم، سوم و چهارم ماده هشتم را قبول کرده است یا
(ب) به منظور تسویه معاملات بین‌المللی در واقع به طور آزاد طلا را در محدوده‌ای
که صندوق به موجب بخش دوم ماده چهارم تعیین نموده خرید و‌فروش می‌نماید یا.
2 – پول قابل تبدیل به پولی که در شق یک فوق تشریح گردیده به نرخ‌های تسعیر که به
موجب بخش هشتم ماده بیست و پنجم تعیین می‌شود.
ج – وضع ذخیره یک مشارکت‌کننده در صندوق یعنی میزان خریدهایی که نامبرده می‌تواند
بر اساس حصه طلای سهمیه انجام دهد و بدهی‌های‌صندوق که به موجب یک قرارداد وام هر
موقع قابل بازپرداخت به مشارکت‌کننده باشد.
و
جدول ب
مقررات راجع به عضوی که پول خود را بازخرید می‌کند
1 – قسمت یک به شرح زیر اصلاح می‌شود:
“۱ – در تعیین مقدار پول قابل تبدیل و هر یک از سایر انواع ذخایر پولی که به موجب
بند ب بخش هفتم ماده پنجم برای بازخرید پول عضو از صندوق‌مقرر می‌شود مقررات ذیل
با رعایت قسمت (۲) زیر مجری خواهد بود:
الف – اگر ذخیره پولی عضو در ظرف سال افزایش نیافته باشد، مبلغی که باید به صندوق
پرداخته شود بین همه انواع ذخیره به تناسب موجودی عضو از‌هر یک از آن انواع در آخر
سال توزیع خواهد شد.
ب – اگر ذخیره پولی عضوی در ظرف سال افزایش یافته باشد قسمتی از مبلغی که به صندوق
قابل پرداخت است و مساوی با نصف آن افزایش منهای‌نصف هر گونه کاهش در میزان موجودی
صندوق از پول آن عضو در آن سال خواهد بود میان انواع مختلف ذخایر افزوده شده به
نسبت مبلغی که هر‌یک از آن انواع افزایش پیدا کرده‌اند توزیع خواهد شد. بقیه مبلغی
که باید به صندوق پرداخت شود بین انواع مختلف ذخیره به تناسب بقیه موجودی‌عضو
مربوط از انواع مختلف ذخیره توزیع می‌شود.
ج – اگر پس از انجام کلیه بازخریدهایی که به موجب بند ب بخش هفتم ماده پنجم مقرر
گردیده نتیجه حاصله از حد مقرر در شق ۱ – یا شق ۲ بند ج‌بخش هفتم ماده پنجم تجاوز
نماید، صندوق از بازخریدکننده خواهد خواست که بازخریدها را به نحوی متناسب گرداند
که از حدود مقرر تجاوز نکند.
د – اگر پس از انجام کلیه بازخریدهایی که به موجب بند ب بخش هفتم ماده پنجم مقرر
گردیده نتیجه حاصله از حد مقرر در شق ۳ بند ج بخش هفتم‌ماده پنجم تجاوز کند، مبلغ
مازاد بر حد مقرر به پول قابل تبدیلی که صندوق تعیین می‌کند پرداخت خواهد شد بدون
این که تجاوزی از حد مقرر صورت‌بگیرد.
ه – اگر بازخرید مقرر به موجب بند ب بخش هفتم ماده پنجم از حد تعیین شده به موجب
شق ۴ بند ج بخش هفتم ماده پنجم تجاوز کند، مبلغ مازاد در‌پایان سال یا سال‌های
مالی بعد به ترتیبی بازخرید خواهد شد که مبلغ کل بازخرید در هر سال از حد مقرر در
شق ۴ بند ج بخش هفتم ماده پنجم تجاوز‌نکند”.
2 – قسمت دوم به شرح زیر اصلاح می‌شود:
“۲ – الف – صندوق در اجرای بندهای ب و ج بخش هفتم ماده پنجم پول کشورهای غیر عضو
را نباید تحصیل کند.
ب – هر مبلغی که به موجب بند الف یا بند ب قسمت ۱ بالا قابل پرداخت به پول غیر عضو
باشد، به ترتیبی که صندوق تعیین خواهد کرد به پول قابل‌تبدیل کشورهای عضو پرداخت
خواهد شد”.
3 – قسمت‌های ۵ و ۶ زیر به جدول (ب) اضافه می‌شود:
“۵ – در محاسبه ذخایر پولی و افزایش ذخایر پولی در هر سال به منظور رعایت بندهای ب
و ج بخش هفتم ماده پنجم، صندوق به صوابدید خود، بر‌حسب تقاضای عضو ممکن است تصمیم
بگیرد که کسوری برای جبران تعهدات حاصله از معاملات بین اعضاء که به موجب تسهیل
متقابلی که بر‌اساس آن یک عضو موافقت کرده است که عندالمطالبه پول خود را در مقابل
پول عضو دیگر تا حداکثر معینی تبدیل کند و شرط شده باشد که معامله‌مذکور ظرف مدت
حداکثر نه ماه به صورت معکوس عمل شود، منظور گردد”.
“۶ – در محاسبه ذخایر پولی و افزایش ذخایر پولی در حدود بندهای ب و ج بخش هفتم
ماده پنجم: مقررات بند ( هـ) ماده نوزدهم اعمال خواهد شد لیکن‌مشروط بر آن که
مقررات ذیل در ابتدای یک سال مالی قابل اجراء بوده باشد در پایان همان سال مقررات
مزبور اعمال خواهد گردید:
ذخایر پولی عضو با کسر بدهی‌های عضو مزبور به خزانه‌داری‌ها، بانک‌های مرکزی،
صندوق‌های تثبیت یا سازمان‌های مالی مشابه سایر کشورهای عضو‌یا غیر عضو به نحو
مصرح در بند “د” فوق و هم چنین دیون مشابه به سایر مؤسسات رسمی و بانک‌های دیگر
واقعه در قلمرو کشورهای عضو یا غیر‌عضو به نحو مصرح در بند “د” از موجودیهای
مؤسسات رسمی (مرکزی) آن عضو محاسبه خواهد شد. به موجودیهای خالص مزبور مبالغی که
در‌حکم موجودیهای رسمی سایر مؤسسات رسمی و بانک‌های دیگر به موجب بند ج فوق تلقی
می‌شود افزود خواهد شد).
ز
جدول‌های زیر پس از جدول (ه) اضافه می‌شود:
جدول و
تعیین
در طی نخستین دوره اصلی مقررات راجع به تعیین به شرح زیر خواهد بود:
الف – مشارکت‌کنندگانی که مشمول تعیین مندرج در شق ۱ بند الف بخش پنجم ماده بیست
و پنجم قرار می‌گیرند باید برای تأمین مبالغی معین شوند که‌در طی زمان سبب ایجاد
تساوی در نسبت باقیمانده موجودیهای حق برداشت مخصوص مشارکت‌کنندگانی پس از کسر
خالص حاصل جمع‌تخصیص‌های آنها به موجودیهای رسمی طلا و ارزشان بگردد.
ب – فرمول اجرای بند الف بالا باید به صورتی تنظیم گردد که مشارکت‌کنندگان مشمول
تعیین به نحو زیر معین شوند:
(۱) هرگاه نسبت‌های مقرر در بند الف بالا مساوی باشد به نسبت موجودیهای رسمی طلا و
ارز آنها.
2 – به نحوی که تدریجاً از اختلاف نسبت‌های مقرر در بند الف بالا اعم از این که
پایین یا بالا باشند بکاهد.
جدول ز
اعاده وضع (بازپرداخت)
(۱) در طی نخستین دوره اصلی مقررات راجع به اعاده وضع به شرح زیر خواهد بود:
الف (۱) هر مشارکت‌کننده باید حق برداشت مخصوص خود را به ترتیبی مورد استفاده
قرار داده و بازپرداخت نماید که پنج سال پس از اولین تخصیص‌و پس از آن در پایان هر
سه ماه میزان متوسط موجودی روزانه حق برداشت مخصوص نامبرده در طی پنج سال ما قبل
آن تاریخ از سی درصد میزان‌متوسط خالص حاصل جمع تخصیص‌های حق برداشت مخصوص نامبرده
در طی همان دوره کمتر نباشد.
(۲) به منظور اجرای مراتب مقرر در شق (۱) بند الف بالا دو سال پس از نخستین تخصیص
و پس از آن در پایان هر ماه، صندوق در مورد هر‌مشارکت‌کننده محاسباتی انجام خواهد
داد تا از وجود احتیاج و میزان احتیاج مشارکت‌کننده مزبور به تحصیل حق برداشت
مخصوص از تاریخ محاسبه‌مزبور تا پایان هر دوره اصلی وقوف حاصل کند. صندوق در زمینه
موازینی که بر آن اساس محاسبات مذکور انجام خواهد شد و هم چنین در مورد‌انتخاب وقت
مقرر جهت تعیین مشارکت‌کننده به موجب شق ۲ بند الف بخش دوم ماده بیست و پنجم
مقرراتی وضع خواهد کرد تا رعایت مراتب‌مندرج در شق (۱) بند الف بالا را برای
مشارکت‌کنندگان تسهیل نماید.
(۳) در صورتی که نتیجه محاسبات مقرر در شق ۲ بند الف بالا مشعر بر تردید نسبت به
توانایی مشارکت‌کننده در رعایت مراتب مندرج در شق (۱) بند‌الف بالا باشد و رعایت
مراتب مذکور مستلزم عدم استفاده مشارکت‌کننده از حق برداشت مخصوص خود برای بقیه
دوره‌ای که محاسبات به موجب شق(۲) بند الف بالا برای آن دوره انجام پذیرفته است
باشد، صندوق تذکاریه‌ای برای مشارکت‌کننده مذکور خواهد فرستاد.
(۴) هر مشارکت‌کننده‌ای که برای ایفای این تعهد به حق برداشت مخصوص احتیاج داشته
باشد محق و مکلف به تحصیل در مقابل طلا یا پول قابل‌قبول صندوق، هر کدام را که
مشارکت‌کننده مناسب بداند، با انجام معامله‌ای با صندوق که در حساب عمومی منعکس
خواهد شد می‌باشد. هرگاه‌مشارکت‌کننده نتواند حق برداشت مخصوص کافی از این طریق
تحصیل کند نامبرده مکلف و محق به تحصیل حق برداشت مخصوص در ازای پول در‌واقع قابل
تبدیل از مشارکت‌کننده‌ای می‌باشد که صندوق معین خواهد کرد.
ب – مشارکت‌کنندگان هم چنین سعی خواهند کرد که در طی زمان نسبت متوازنی را بین
موجودیهای حق برداشت مخصوص و موجودیهای طلا و ارز‌و وضع ذخیره خود نزد صندوق حفظ
نموده و به این امر مطلوب توجه کافی مبذول دارند.
2 – هرگاه مشارکت‌کننده‌ای در اجرای مقررات راجع به بازپرداخت قصور بورزد، صندوق
با توجه به اوضاع و احوال در مورد لزوم یا عدم لزوم تعلیق‌نامبرده به موجب بند ب
بخش دوم ماده بیست و نهم تصمیم لازم اتخاذ خواهد نمود.
جدول ح
فسخ مشارکت
1 – هرگاه با وجود تهاتر مندرج در بند ب بخش دوم ماده سی‌ام طلبی برای فسخ‌کننده
مشارکت باقی بماند و در ظرف شش ماه از تاریخ فسخ نیز بین‌صندوق و فسخ‌کننده توافقی
در زمینه تسویه آن حاصل نشود، صندوق باقیمانده حق برداشت مخصوص را در اقساط متساوی
شش‌ماهه ظرف حداکثر‌پنج سال از تاریخ فسخ مشارکت مستهلک خواهد کرد. صندوق مختار
است که باقیمانده مزبور را یا با پرداخت مبالغی که به موجب بخش پنجم ماده‌سی‌ام به
وسیله مشارکت‌کنندگان دیگر در اختیار صندوق گذارده خواهد شد و یا از طریق اعطای
اجازه استفاده از حق برداشت مخصوص به فسخ‌کننده‌مشارکت که بدان وسیله بتواند پول
خود را و یا پول در واقع قابل تبدیلی از مشارکت‌کننده‌ای که صندوق معین می‌کند یا
از حساب عمومی و یا از هر‌نگاهدارنده دیگری تحصیل کند، مستهلک نماید.
2 – هرگاه طلبی پس از تهاتر مقرر در بند ب بخش دوم ماده سی‌ام برای صندوق باقی
بماند و ظرف شش ماه از تاریخ فسخ توافقی در زمینه تسویه آن‌حاصل نشود، فسخ‌کننده
مشارکت باید طلب مزبور را در اقساط شش‌ماهه متساوی ظرف سه سال از تاریخ فسخ و یا
مدت طولانی‌تری که به وسیله‌صندوق تعیین خواهد شد تأدیه کند. فسخ‌کننده مشارکت این
تعهد را بر حسب تصمیم صندوق یا با پرداخت پول در واقع قابل تبدیل یا طلا، بسته به
نظر‌فسخ‌کننده نامبرده و یا با تحصیل حق برداشت مخصوص به موجب مقررات بخش ششم ماده
سی‌ام از حساب عمومی یا بر اساس توافق با‌مشارکت‌کننده‌ای که صندوق معین می‌کند یا
هر نگاهدارنده دیگری ایفا کرده و حق برداشت مخصوص‌های مزبور را در برابر اقساط
متعلقه تهاتر خواهد‌کرد.
3 – سررسید اقساط مندرج در قسمت‌های ۱ و ۲ بالا از شش ماه پس از تاریخ فسخ معین
شده و در مواعد مرتب شش‌ماهه قابل پرداخت خواهد بود.
4 – هرگاه حساب برداشت مخصوص به موجب ماده سی و یکم ظرف مدت شش ماه از تاریخ فسخ
مشارکت‌کننده‌ای در معرض تصفیه قرار بگیرد،صندوق و دولت فسخ‌کننده مزبور حساب خود
را با رعایت مقررات ماده سی و یکم و جدول (ط) تسویه خواهند نمود.
جدول ط
نحوه تصفیه حساب برداشت مخصوص
1 – در موقع تصفیه حساب برداشت مخصوص، مشارکت‌کنندگان باید کلیه دیون خود را به
صندوق در ده قسط شش‌ماهه، یا موعد طولانی‌تری که به‌نظر صندوق لازم باشد به پول در
واقع قابل تبدیل و پول‌های مشارکت‌کنندگانی که دارای موجودیهای حق برداشت مخصوصی
باشند که قرار است‌مستهلک شود به نسبت استهلاک آنها، به نحوی که صندوق معین
می‌کند، تأدیه نمایند. اولین قسط شش‌ماهه باید شش ماه پس از تصمیم به تصفیه‌حساب
برداشت مخصوص پرداخت شود.
2 – هرگاه ظرف شش ماه از تاریخ اتخاذ تصمیم دائر بر تصفیه حساب برداشت مخصوص تصمیم
به تصفیه صندوق نیز گرفته شود، تصفیه حساب‌برداشت مخصوص منوط به تقسیم حق
برداشت‌های مخصوص موجود در حساب عمومی با رعایت مقررات زیر است:
پس از تقسیم به موجب بند الف قسمت ۲ جدول (هـ)، صندوق حق برداشت‌های مخصوص خود را
که در حساب عمومی وارد شده است مابین کلیه‌اعضاء مشارکت‌کننده به نسبت مبلغ
بستانکاری هر مشارکت‌کننده پس از انجام تقسیم مندرج در بند الف قسمت ۲ – تخصیص
خواهد داد. برای تعیین‌مبلغ بستانکاری هر عضو به منظور تخصیص باقیمانده موجودی
پول‌های صندوق به موجب بند ج قسمت ۲ جدول (هـ)، صندوق مبالغ حق برداشت‌های‌مخصوصی
را که به موجب این مقررات تقسیم شده کسر خواهد کرد.
3 – با مبالغی که به موجب قسمت ۱ – بالا وصول می‌شود، صندوق حق برداشت‌های مخصوص
موجود نزد نگاهدارندگان را به طریق و ترتیب زیر‌مستهلک خواهد کرد:
الف – حق برداشت‌های مخصوص موجود نزد دولت‌هایی که به مشارکت خود متجاوز از شش
ماه قبل از تاریخ تصمیم هیأت نمایندگان دائر بر تصفیه‌حساب برداشت مخصوص خاتمه
داده باشند با رعایت شرایط و یا توافقی که به موجب ماده سی‌ام یا جدول ح حاصل شده
است مستهلک خواهد شد.
ب – حق برداشت‌های مخصوص موجود نزد نگاهدارندگانی که مشارکت‌کننده نیستند قبل از
آنچه نزد مشارکت‌کنندگان موجود است و به نسبت مبلغ‌موجود نزد نگاهدارنده مستهلک
خواهد شد.
ج – صندوق نسبت حق برداشت مخصوص موجود نزد هر مشارکت‌کننده را به خالص حاصل جمع
تخصیص‌های نامبرده معین خواهد کرد و ابتدا حق‌برداشت‌های مخصوص مشارکت‌کنندگانی را
مستهلک خواهد کرد که دارای بالاترین نسبت باشند تا نسبت مزبور به حد
مشارکت‌کنندگانی که در مرحله‌دوم قرار دارند تقلیل یابد سپس صندوق بر اساس خالص
حاصل جمع تخصیص‌های مشارکت‌کنندگانی که در دومین حد نسبت قرار می‌گیرند اقدام
به‌بازخرید حق برداشت مخصوص آنها خواهد کرد تا این که این نسبت به سومین حد نسبت
تقلیل یابد و همین ترتیب ادامه پیدا خواهد کرد تا مبالغی که‌برای بازخرید در
اختیار صندوق است مصرف شود.
4 – هر مبلغی که به مشارکت‌کننده‌ای بابت بازخرید به موجب قسمت ۳ – بالا تعلق
بگیرد در مقابل مبالغی که مشارکت‌کننده مزبور باید به موجب‌قسمت ۱ – بالا پرداخت
کند تهاتر خواهد شد.
5 – در مدت تصفیه صندوق به مبالغ حق برداشت مخصوصی که نزد نگاهدارندگان موجود است
بهره خواهد پرداخت و هر مشارکت‌کننده‌ای هم باید‌به میزان خالص حاصل جمع تخصیص‌های
حق برداشت مخصوص خود منهای هر مبلغی که به موجب قسمت ۱ – بالا پرداخت کرده است به
صندوق‌کارمزد بپردازد. نرخ بهره و کارمزد و موعد پرداخت آنها را صندوق معین خواهد
کرد و بهره و کارمزد باید تا حدود ممکن به حق برداشت مخصوص‌پرداخت شود. اگر
مشارکت‌کننده‌ای حق برداشت مخصوص کافی برای پرداخت کارمزد در اختیار نداشته باشد
می‌تواند مبالغ متعلقه را به طلا و یا پول‌قابل تبدیلی که صندوق معین می‌کند
بپردازد حق برداشت‌های مخصوصی که به عنوان کارمزد، به مبالغی که برای تأمین
هزینه‌های اداری لازم است،دریافت می‌شود به مصرف پرداخت بهره نخواهد رسید لیکن به
صندوق منتقل شده ابتدا با پول‌هایی که صندوق به منظور تأمین هزینه‌های خود به‌مصرف
رسانده بازخرید می‌شود.
6 – تا زمانی که مشارکت‌کننده‌ای پرداخت‌های مقرر به موجب قسمت‌های ۱ و ۵ بالا را
تأمین نکرده باشد به نامبرده مبلغی بر اساس قسمت‌های ۲ و ۵بالا پرداخت نخواهد شد.
7 – هرگاه پس از آخرین پرداخت به مشارکت‌کنندگان بعضی از مشارکت‌کنندگانی که کلیه
تعهدات خود را ایفا نموده‌اند دارای موجودی حق برداشت‌مخصوصی به نسبت خالص حاصل
جمع تخصیص‌های خود نباشند، آن دسته که نسبت موجودیشان کمتر است از آنهایی که دارای
نسبت موجودی‌بیشتری می‌باشند با رعایت ترتیباتی که صندوق مقرر خواهد داشت به
مقداری خرید خواهند کرد تا نسبت موجودیهای حق برداشت مخصوص‌یکسان گردد. هر
مشارکت‌کننده‌ای که تعهدات خود را ایفا ننموده است باید مبلغی به پول خود به میزان
بدهیش به صندوق پرداخت نماید. صندوق پول‌مزبور و باقیمانده مطالبات دیگر خود را
مابین مشارکت‌کنندگان به نسبت میزان حق برداشت‌های مخصوص موجود نزد آنها تقسیم
کرده و حق‌برداشت‌های مذکور را لغو خواهد کرد. سپس صندوق دفاتر حساب برداشت مخصوص
را خواهد بست و دیون حاصله از تخصیص‌های حق برداشت‌مخصوص و نیز عملیات حساب مزبور
خاتمه خواهد یافت.
8 – هر مشارکت‌کننده‌ای که به موجب این جدول مبلغی از پولش بین مشارکت‌کنندگان
دیگر تقسیم گردیده است امکان استفاده بی‌قید و شرط از پول‌مزبور را در هر موقع به
منظور خرید کالاها یا پرداخت دیون به نامبرده یا هر شخصی در قلمرو خود تضمین
می‌کند. هر مشارکت‌کننده‌ای که چنین تعهدی به عهده او واگذار شود ضمناً موافقت
می‌کند که هر گونه زیان وارده به مشارکت‌کنندگان دیگر را که در نتیجه اختلاف بین
نرخ تبدیل پول‌مشارکت‌کننده در موقع تقسیم به موجب این جدول و نرخ فروش پول مزبور
حاصل گردد جبران نماید.
تغییرات فوق منضم به قانون اجازه پذیرفتن تغییرات اساسنامه صندوق بین‌المللی پول و مشارکت ایران در طرح حق برداشت مخصوص است.
رئیس مجلس سنا – جعفر شریف‌امامی